Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya

    ౧౦. అబ్యాకతసంయుత్తం

    10. Abyākatasaṃyuttaṃ

    ౧. ఖేమాసుత్తం

    1. Khemāsuttaṃ

    ౪౧౦. ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి జేతవనే అనాథపిణ్డికస్స ఆరామే. తేన ఖో పన సమయేన ఖేమా భిక్ఖునీ కోసలేసు చారికం చరమానా అన్తరా చ సావత్థిం అన్తరా చ సాకేతం తోరణవత్థుస్మిం వాసం ఉపగతా హోతి. అథ ఖో రాజా పసేనది కోసలో సాకేతా సావత్థిం గచ్ఛన్తో, అన్తరా చ సాకేతం అన్తరా చ సావత్థిం తోరణవత్థుస్మిం ఏకరత్తివాసం ఉపగచ్ఛి. అథ ఖో రాజా పసేనది కోసలో అఞ్ఞతరం పురిసం ఆమన్తేసి – ‘‘ఏహి త్వం, అమ్భో పురిస, తోరణవత్థుస్మిం తథారూపం సమణం వా బ్రాహ్మణం వా జాన యమహం అజ్జ పయిరుపాసేయ్య’’న్తి.

    410. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena khemā bhikkhunī kosalesu cārikaṃ caramānā antarā ca sāvatthiṃ antarā ca sāketaṃ toraṇavatthusmiṃ vāsaṃ upagatā hoti. Atha kho rājā pasenadi kosalo sāketā sāvatthiṃ gacchanto, antarā ca sāketaṃ antarā ca sāvatthiṃ toraṇavatthusmiṃ ekarattivāsaṃ upagacchi. Atha kho rājā pasenadi kosalo aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, ambho purisa, toraṇavatthusmiṃ tathārūpaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā jāna yamahaṃ ajja payirupāseyya’’nti.

    ‘‘ఏవం, దేవా’’తి ఖో సో పురిసో రఞ్ఞో పసేనదిస్స కోసలస్స పటిస్సుత్వా కేవలకప్పం తోరణవత్థుం ఆహిణ్డన్తో 1 నాద్దస తథారూపం సమణం వా బ్రాహ్మణం వా యం రాజా పసేనది కోసలో పయిరుపాసేయ్య. అద్దసా ఖో సో పురిసో ఖేమం భిక్ఖునిం తోరణవత్థుస్మిం వాసం ఉపగతం. దిస్వాన యేన రాజా పసేనది కోసలో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా రాజానం పసేనదిం కోసలం ఏతదవోచ –

    ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho so puriso rañño pasenadissa kosalassa paṭissutvā kevalakappaṃ toraṇavatthuṃ āhiṇḍanto 2 nāddasa tathārūpaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā yaṃ rājā pasenadi kosalo payirupāseyya. Addasā kho so puriso khemaṃ bhikkhuniṃ toraṇavatthusmiṃ vāsaṃ upagataṃ. Disvāna yena rājā pasenadi kosalo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ etadavoca –

    ‘‘నత్థి ఖో, దేవ, తోరణవత్థుస్మిం తథారూపో సమణో వా బ్రాహ్మణో వా యం దేవో పయిరుపాసేయ్య. అత్థి చ ఖో, దేవ, ఖేమా నామ భిక్ఖునీ, తస్స భగవతో సావికా అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స. తస్సా ఖో పన అయ్యాయ ఏవం కల్యాణో కిత్తిసద్దో అబ్భుగ్గతో – ‘పణ్డితా, వియత్తా మేధావినీ బహుస్సుతా చిత్తకథా కల్యాణపటిభానా’తి. తం దేవో పయిరుపాసతూ’’తి.

    ‘‘Natthi kho, deva, toraṇavatthusmiṃ tathārūpo samaṇo vā brāhmaṇo vā yaṃ devo payirupāseyya. Atthi ca kho, deva, khemā nāma bhikkhunī, tassa bhagavato sāvikā arahato sammāsambuddhassa. Tassā kho pana ayyāya evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘paṇḍitā, viyattā medhāvinī bahussutā cittakathā kalyāṇapaṭibhānā’ti. Taṃ devo payirupāsatū’’ti.

    అథ ఖో రాజా పసేనది కోసలో యేన ఖేమా భిక్ఖునీ తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా ఖేమం భిక్ఖునిం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో రాజా పసేనది కోసలో ఖేమం భిక్ఖునిం ఏతదవోచ – ‘‘కిం ను ఖో, అయ్యే, హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి? ‘‘అబ్యాకతం ఖో ఏతం, మహారాజ, భగవతా – ‘హోతి తథాగతో పరం మరణా’’’తి. ‘‘కిం పనయ్యే, న హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి? ‘‘ఏతమ్పి ఖో, మహారాజ, అబ్యాకతం భగవతా – ‘న హోతి తథాగతో పరం మరణా’’’తి. ‘‘కిం ను ఖో, అయ్యే, హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి? ‘‘అబ్యాకతం ఖో ఏతం, మహారాజ, భగవతా – ‘హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’’’తి. ‘‘కిం పనయ్యే, నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి. ‘‘ఏతమ్పి ఖో, మహారాజ, అబ్యాకతం భగవతా – ‘నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’’’తి.

    Atha kho rājā pasenadi kosalo yena khemā bhikkhunī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā khemaṃ bhikkhuniṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo khemaṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, ayye, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, mahārāja, bhagavatā – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ panayye, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, mahārāja, abyākataṃ bhagavatā – ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ nu kho, ayye, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, mahārāja, bhagavatā – ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ panayye, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti. ‘‘Etampi kho, mahārāja, abyākataṃ bhagavatā – ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti.

    ‘‘‘కిం ను ఖో, అయ్యే, హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి, ఇతి పుట్ఠా సమానా – ‘అబ్యాకతం ఖో ఏతం, మహారాజ, భగవతా – హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి వదేసి. ‘కిం పనయ్యే, న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి ఇతి పుట్ఠా సమానా – ‘ఏతమ్పి ఖో, మహారాజ, అబ్యాకతం భగవతా – న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి వదేసి. ‘కిం ను ఖో, అయ్యే, హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి ఇతి పుట్ఠా సమానా – ‘అబ్యాకతం ఖో ఏతం, మహారాజ, భగవతా – హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి వదేసి. ‘కిం పనయ్యే, నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి ఇతి పుట్ఠా సమానా – ‘ఏతమ్పి ఖో, మహారాజ, అబ్యాకతం భగవతా – నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి వదేసి. ‘కో ను ఖో , అయ్యే, హేతు, కో పచ్చయో యేనేతం అబ్యాకతం భగవతా’’’తి?

    ‘‘‘Kiṃ nu kho, ayye, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti, iti puṭṭhā samānā – ‘abyākataṃ kho etaṃ, mahārāja, bhagavatā – hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. ‘Kiṃ panayye, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭhā samānā – ‘etampi kho, mahārāja, abyākataṃ bhagavatā – na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. ‘Kiṃ nu kho, ayye, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭhā samānā – ‘abyākataṃ kho etaṃ, mahārāja, bhagavatā – hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. ‘Kiṃ panayye, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭhā samānā – ‘etampi kho, mahārāja, abyākataṃ bhagavatā – neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. ‘Ko nu kho , ayye, hetu, ko paccayo yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’’ti?

    ‘‘తేన హి, మహారాజ, తఞ్ఞేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి. యథా తే ఖమేయ్య తథా నం బ్యాకరేయ్యాసి. తం కిం మఞ్ఞసి, మహారాజ, అత్థి తే కోచి గణకో వా ముద్దికో వా సఙ్ఖాయకో వా యో పహోతి గఙ్గాయ వాలుకం 3 గణేతుం – ఏత్తకా 4 వాలుకా ఇతి వా, ఏత్తకాని వాలుకసతాని ఇతి వా, ఏత్తకాని వాలుకసహస్సాని ఇతి వా, ఏత్తకాని వాలుకసతసహస్సాని ఇతి వా’’తి? ‘‘నో హేతం, అయ్యే’’. ‘‘అత్థి పన తే కోచి గణకో వా ముద్దికో వా సఙ్ఖాయకో వా యో పహోతి మహాసముద్దే ఉదకం గణేతుం – ఏత్తకాని ఉదకాళ్హకాని ఇతి వా, ఏత్తకాని ఉదకాళ్హకసతాని ఇతి వా, ఏత్తకాని ఉదకాళ్హకసహస్సాని ఇతి వా, ఏత్తకాని ఉదకాళ్హకసతసహస్సాని ఇతి వా’’తి? ‘‘నో హేతం, అయ్యే’’. ‘‘తం కిస్స హేతు’’? ‘‘మహాయ్యే, సముద్దో గమ్భీరో అప్పమేయ్యో దుప్పరియోగాహో’’తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, యేన రూపే తథాగతం పఞ్ఞాపయమానో పఞ్ఞాపేయ్య తం రూపం తథాగతస్స పహీనం ఉచ్ఛిన్నమూలం తాలావత్థుకతం అనభావఙ్కతం ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మం. రూపసఙ్ఖాయవిముత్తో ఖో, మహారాజ, తథాగతో గమ్భీరో అప్పమేయ్యో దుప్పరియోగాహో – సేయ్యథాపి మహాసముద్దో. ‘హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి.

    ‘‘Tena hi, mahārāja, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, atthi te koci gaṇako vā muddiko vā saṅkhāyako vā yo pahoti gaṅgāya vālukaṃ 5 gaṇetuṃ – ettakā 6 vālukā iti vā, ettakāni vālukasatāni iti vā, ettakāni vālukasahassāni iti vā, ettakāni vālukasatasahassāni iti vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, ayye’’. ‘‘Atthi pana te koci gaṇako vā muddiko vā saṅkhāyako vā yo pahoti mahāsamudde udakaṃ gaṇetuṃ – ettakāni udakāḷhakāni iti vā, ettakāni udakāḷhakasatāni iti vā, ettakāni udakāḷhakasahassāni iti vā, ettakāni udakāḷhakasatasahassāni iti vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, ayye’’. ‘‘Taṃ kissa hetu’’? ‘‘Mahāyye, samuddo gambhīro appameyyo duppariyogāho’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, yena rūpe tathāgataṃ paññāpayamāno paññāpeyya taṃ rūpaṃ tathāgatassa pahīnaṃ ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ. Rūpasaṅkhāyavimutto kho, mahārāja, tathāgato gambhīro appameyyo duppariyogāho – seyyathāpi mahāsamuddo. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti.

    ‘‘యాయ వేదనాయ తథాగతం పఞ్ఞాపయమానో పఞ్ఞాపేయ్య, సా వేదనా తథాగతస్స పహీనా ఉచ్ఛిన్నమూలా తాలావత్థుకతా అనభావఙ్కతా ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మా. వేదనాసఙ్ఖాయవిముత్తో, మహారాజ, తథాగతో గమ్భీరో అప్పమేయ్యో దుప్పరియోగాహో – సేయ్యథాపి మహాసముద్దో. ‘హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి.

    ‘‘Yāya vedanāya tathāgataṃ paññāpayamāno paññāpeyya, sā vedanā tathāgatassa pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṅkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Vedanāsaṅkhāyavimutto, mahārāja, tathāgato gambhīro appameyyo duppariyogāho – seyyathāpi mahāsamuddo. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti.

    ‘‘యాయ సఞ్ఞా తథాగతం…పే॰… యేహి సఙ్ఖారేహి తథాగతం పఞ్ఞాపయమానో పఞ్ఞాపేయ్య, తే సఙ్ఖారా తథాగతస్స పహీనా ఉచ్ఛిన్నమూలా తాలావత్థుకతా అనభావఙ్కతా ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మా. సఙ్ఖారసఙ్ఖాయవిముత్తో ఖో, మహారాజ, తథాగతో గమ్భీరో అప్పమేయ్యో దుప్పరియోగాహో – సేయ్యథాపి మహాసముద్దో. ‘హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి , ‘హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి.

    ‘‘Yāya saññā tathāgataṃ…pe… yehi saṅkhārehi tathāgataṃ paññāpayamāno paññāpeyya, te saṅkhārā tathāgatassa pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṅkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Saṅkhārasaṅkhāyavimutto kho, mahārāja, tathāgato gambhīro appameyyo duppariyogāho – seyyathāpi mahāsamuddo. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti , ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti.

    ‘‘యేన విఞ్ఞాణే తథాగతం పఞ్ఞాపయమానో పఞ్ఞాపేయ్య తం విఞ్ఞాణం తథాగతస్స పహీనం ఉచ్ఛిన్నమూలం తాలావత్థుకతం అనభావఙ్కతం ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మం. విఞ్ఞాణసఙ్ఖాయవిముత్తో ఖో, మహారాజ, తథాగతో గమ్భీరో అప్పమేయ్యో దుప్పరియోగాహో – సేయ్యథాపి మహాసముద్దో. ‘హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతీ’’తి. అథ ఖో రాజా పసేనది కోసలో ఖేమాయ భిక్ఖునియా భాసితం అభినన్దిత్వా అనుమోదిత్వా ఉట్ఠాయాసనా ఖేమం భిక్ఖునిం అభివాదేత్వా పదక్ఖిణం కత్వా పక్కామి.

    ‘‘Yena viññāṇe tathāgataṃ paññāpayamāno paññāpeyya taṃ viññāṇaṃ tathāgatassa pahīnaṃ ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ. Viññāṇasaṅkhāyavimutto kho, mahārāja, tathāgato gambhīro appameyyo duppariyogāho – seyyathāpi mahāsamuddo. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upetī’’ti. Atha kho rājā pasenadi kosalo khemāya bhikkhuniyā bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā khemaṃ bhikkhuniṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.

    అథ ఖో రాజా పసేనది కోసలో అపరేన సమయేన యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో రాజా పసేనది కోసలో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘కిం ను ఖో, భన్తే, హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి? ‘‘అబ్యాకతం ఖో ఏతం, మహారాజ, మయా – ‘హోతి తథాగతో పరం మరణా’’’తి. ‘‘కిం పన, భన్తే, న హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి? ‘‘ఏతమ్పి ఖో, మహారాజ, అబ్యాకతం మయా – ‘న హోతి తథాగతో పరం మరణా’’’తి. ‘‘కిం ను ఖో, భన్తే, హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి ? ‘‘అబ్యాకతం ఖో ఏతం, మహారాజ, మయా – ‘హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’’’తి. ‘‘కిం పన, భన్తే, నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి? ‘‘ఏతమ్పి ఖో, మహారాజ, అబ్యాకతం మయా – ‘నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’’’తి. ‘‘కిం ను ఖో, భన్తే, హోతి తథాగతో పరం మరణా’’తి ఇతి పుట్ఠో సమానో – ‘అబ్యాకతం ఖో ఏతం, మహారాజ, మయా – హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి వదేసి…పే॰…. ‘‘‘కిం పన, భన్తే, నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి ఇతి పుట్ఠో సమానో – ‘‘‘ఏతమ్పి ఖో, మహారాజ, అబ్యాకతం మయా – నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తి వదేసి. కో ను ఖో, భన్తే, హేతు, కో పచ్చయో, యేనేతం అబ్యాకతం భగవతా’’తి?

    Atha kho rājā pasenadi kosalo aparena samayena yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, bhante, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, mahārāja, mayā – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ pana, bhante, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, mahārāja, abyākataṃ mayā – ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ nu kho, bhante, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti ? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, mahārāja, mayā – ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ pana, bhante, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, mahārāja, abyākataṃ mayā – ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ nu kho, bhante, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti iti puṭṭho samāno – ‘abyākataṃ kho etaṃ, mahārāja, mayā – hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi…pe…. ‘‘‘Kiṃ pana, bhante, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭho samāno – ‘‘‘etampi kho, mahārāja, abyākataṃ mayā – neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. Ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti?

    ‘‘తేన హి, మహారాజ, తఞ్ఞేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి. యథా తే ఖమేయ్య తథా నం బ్యాకరేయ్యాసి. తం కిం మఞ్ఞసి, మహారాజ, అత్థి తే కోచి గణకో వా ముద్దికో వా సఙ్ఖాయకో వా యో పహోతి గఙ్గాయ వాలుకం గణేతుం – ఏత్తకా వాలుకా ఇతి వా…పే॰… ఏత్తకాని వాలుకసతసహస్సాని ఇతి వా’’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘అత్థి పన తే కోచి గణకో వా ముద్దికో వా సఙ్ఖాయకో వా యో పహోతి మహాసముద్దే ఉదకం గణేతుం – ఏత్తకాని ఉదకాళ్హకాని ఇతి వా…పే॰… ఏత్తకాని ఉదకాళ్హకసతసహస్సాని ఇతి వా’’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘తం కిస్స హేతు’’? ‘‘మహా, భన్తే, సముద్దో గమ్భీరో అప్పమేయ్యో దుప్పరియోగాహో. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, యేన రూపేన తథాగతం పఞ్ఞాపయమానో పఞ్ఞాపేయ్య, తం రూపం తథాగతస్స పహీనం ఉచ్ఛిన్నమూలం తాలావత్థుకతం అనభావఙ్కతం ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మం. రూపసఙ్ఖాయవిముత్తో ఖో, మహారాజ, తథాగతో గమ్భీరో అప్పమేయ్యో దుప్పరియోగాహో – సేయ్యథాపి మహాసముద్దో. ‘హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి…పే॰… ‘నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి. యాయ వేదనాయ…పే॰… యాయ సఞ్ఞాయ…పే॰… యేహి సఙ్ఖారేహి…పే॰…’’.

    ‘‘Tena hi, mahārāja, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, atthi te koci gaṇako vā muddiko vā saṅkhāyako vā yo pahoti gaṅgāya vālukaṃ gaṇetuṃ – ettakā vālukā iti vā…pe… ettakāni vālukasatasahassāni iti vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Atthi pana te koci gaṇako vā muddiko vā saṅkhāyako vā yo pahoti mahāsamudde udakaṃ gaṇetuṃ – ettakāni udakāḷhakāni iti vā…pe… ettakāni udakāḷhakasatasahassāni iti vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Taṃ kissa hetu’’? ‘‘Mahā, bhante, samuddo gambhīro appameyyo duppariyogāho. Evameva kho, mahārāja, yena rūpena tathāgataṃ paññāpayamāno paññāpeyya, taṃ rūpaṃ tathāgatassa pahīnaṃ ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ. Rūpasaṅkhāyavimutto kho, mahārāja, tathāgato gambhīro appameyyo duppariyogāho – seyyathāpi mahāsamuddo. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti. Yāya vedanāya…pe… yāya saññāya…pe… yehi saṅkhārehi…pe…’’.

    ‘‘యేన విఞ్ఞాణేన తథాగతం పఞ్ఞాపయమానో పఞ్ఞాపేయ్య, తం విఞ్ఞాణం తథాగతస్స పహీనం ఉచ్ఛిన్నమూలం తాలావత్థుకతం అనభావఙ్కతం ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మం. విఞ్ఞాణసఙ్ఖాయవిముత్తో ఖో, మహారాజ, తథాగతో గమ్భీరో అప్పమేయ్యో దుప్పరియోగాహో – సేయ్యథాపి మహాసముద్దో. ‘హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతి, ‘నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణా’తిపి న ఉపేతీ’’తి.

    ‘‘Yena viññāṇena tathāgataṃ paññāpayamāno paññāpeyya, taṃ viññāṇaṃ tathāgatassa pahīnaṃ ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ. Viññāṇasaṅkhāyavimutto kho, mahārāja, tathāgato gambhīro appameyyo duppariyogāho – seyyathāpi mahāsamuddo. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upeti, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na upetī’’ti.

    ‘‘అచ్ఛరియం, భన్తే, అబ్భుతం, భన్తే! యత్ర హి నామ సత్థు చేవ 7 సావికాయ చ అత్థేన అత్థో బ్యఞ్జనేన బ్యఞ్జనం సంసన్దిస్సతి , సమేస్సతి, న విరోధయిస్సతి 8 యదిదం అగ్గపదస్మిం. ఏకమిదాహం, భన్తే, సమయం ఖేమం భిక్ఖునిం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతమత్థం అపుచ్ఛిం. సాపి మే అయ్యా ఏతేహి పదేహి ఏతేహి బ్యఞ్జనేహి ఏతమత్థం బ్యాకాసి, సేయ్యథాపి భగవా. అచ్ఛరియం, భన్తే, అబ్భుతం, భన్తే! యత్ర హి నామ సత్థు చేవ సావికాయ చ అత్థేన అత్థో బ్యఞ్జనేన బ్యఞ్జనం సంసన్దిస్సతి, సమేస్సతి, న విరోధయిస్సతి యదిదం అగ్గపదస్మిం. హన్ద దాని మయం, భన్తే, గచ్ఛామ. బహుకిచ్చా మయం బహుకరణీయా’’తి. ‘‘యస్స దాని త్వం, మహారాజ, కాలం మఞ్ఞసీ’’తి. అథ ఖో రాజా పసేనది కోసలో భగవతో భాసితం అభినన్దిత్వా అనుమోదిత్వా ఉట్ఠాయాసనా భగవన్తం అభివాదేత్వా పదక్ఖిణం కత్వా పక్కామీతి. పఠమం.

    ‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yatra hi nāma satthu ceva 9 sāvikāya ca atthena attho byañjanena byañjanaṃ saṃsandissati , samessati, na virodhayissati 10 yadidaṃ aggapadasmiṃ. Ekamidāhaṃ, bhante, samayaṃ khemaṃ bhikkhuniṃ upasaṅkamitvā etamatthaṃ apucchiṃ. Sāpi me ayyā etehi padehi etehi byañjanehi etamatthaṃ byākāsi, seyyathāpi bhagavā. Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yatra hi nāma satthu ceva sāvikāya ca atthena attho byañjanena byañjanaṃ saṃsandissati, samessati, na virodhayissati yadidaṃ aggapadasmiṃ. Handa dāni mayaṃ, bhante, gacchāma. Bahukiccā mayaṃ bahukaraṇīyā’’ti. ‘‘Yassa dāni tvaṃ, mahārāja, kālaṃ maññasī’’ti. Atha kho rājā pasenadi kosalo bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmīti. Paṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. అన్వాహిణ్డన్తో (సీ॰)
    2. anvāhiṇḍanto (sī.)
    3. వాలికం (సీ॰ స్యా॰ కం॰)
    4. ఏత్తికా (సీ॰)
    5. vālikaṃ (sī. syā. kaṃ.)
    6. ettikā (sī.)
    7. సత్థునో చేవ (సీ॰)
    8. విహాయిస్సతి (సీ॰ స్యా॰ కం॰), విగాయిస్సతి (క॰)
    9. satthuno ceva (sī.)
    10. vihāyissati (sī. syā. kaṃ.), vigāyissati (ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౧. ఖేమాసుత్తవణ్ణనా • 1. Khemāsuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౧. ఖేమాసుత్తవణ్ణనా • 1. Khemāsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact