Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๘. เขมาเถรีอปทานํ
8. Khemātherīapadānaṃ
๒๘๙.
289.
‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธเมฺมสุ จกฺขุมา;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;
อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กเปฺป อุปฺปชฺชิ นายโกฯ
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
๒๙๐.
290.
นานารตนปโชฺชเต, มหาสุขสมปฺปิตาฯ
Nānāratanapajjote, mahāsukhasamappitā.
๒๙๑.
291.
‘‘อุเปตฺวา ตํ มหาวีรํ, อโสฺสสิํ ธมฺมเทสนํ;
‘‘Upetvā taṃ mahāvīraṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ;
ตโต ชาตปฺปสาทาหํ, อุเปมิ สรณํ ชินํฯ
Tato jātappasādāhaṃ, upemi saraṇaṃ jinaṃ.
๒๙๒.
292.
‘‘มาตรํ ปิตรํ จาหํ, อายาจิตฺวา วินายกํ;
‘‘Mātaraṃ pitaraṃ cāhaṃ, āyācitvā vināyakaṃ;
นิมนฺตยิตฺวา สตฺตาหํ, โภชยิํ สหสาวกํฯ
Nimantayitvā sattāhaṃ, bhojayiṃ sahasāvakaṃ.
๒๙๓.
293.
‘‘อติกฺกเนฺต จ สตฺตาเห, มหาปญฺญานมุตฺตมํ;
‘‘Atikkante ca sattāhe, mahāpaññānamuttamaṃ;
ภิกฺขุนิํ เอตทคฺคมฺหิ, ฐเปสิ นรสารถิฯ
Bhikkhuniṃ etadaggamhi, ṭhapesi narasārathi.
๒๙๔.
294.
‘‘ตํ สุตฺวา มุทิตา หุตฺวา, ปุโน ตสฺส มเหสิโน;
‘‘Taṃ sutvā muditā hutvā, puno tassa mahesino;
การํ กตฺวาน ตํ ฐานํ, ปณิปจฺจ ปณีทหิํฯ
Kāraṃ katvāna taṃ ṭhānaṃ, paṇipacca paṇīdahiṃ.
๒๙๕.
295.
สสเงฺฆ เม กตํ การํ, อปฺปเมยฺยผลํ ตยาฯ
Sasaṅghe me kataṃ kāraṃ, appameyyaphalaṃ tayā.
๒๙๖.
296.
‘‘‘สตสหสฺสิโต กเปฺป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
โคตโม นาม โคเตฺตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
๒๙๗.
297.
‘‘‘ตสฺส ธเมฺมสุ ทายาทา, โอรสา ธมฺมนิมฺมิตา;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādā, orasā dhammanimmitā;
เอตทคฺคมนุปฺปตฺตา, เขมา นาม ภวิสฺสติ’ฯ
Etadaggamanuppattā, khemā nāma bhavissati’.
๒๙๘.
298.
‘‘เตน กเมฺมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสูปคา อหํฯ
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpagā ahaṃ.
๒๙๙.
299.
‘‘ตโต จุตา ยามมคํ, ตโตหํ ตุสิตํ คตา;
‘‘Tato cutā yāmamagaṃ, tatohaṃ tusitaṃ gatā;
ตโต จ นิมฺมานรติํ, วสวตฺติปุรํ ตโตฯ
Tato ca nimmānaratiṃ, vasavattipuraṃ tato.
๓๐๐.
300.
‘‘ยตฺถ ยตฺถูปปชฺชามิ, ตสฺส กมฺมสฺส วาหสา;
‘‘Yattha yatthūpapajjāmi, tassa kammassa vāhasā;
ตตฺถ ตเตฺถว ราชูนํ, มเหสิตฺตมการยิํฯ
Tattha tattheva rājūnaṃ, mahesittamakārayiṃ.
๓๐๑.
301.
‘‘ตโต จุตา มนุสฺสเตฺต, ราชูนํ จกฺกวตฺตินํ;
‘‘Tato cutā manussatte, rājūnaṃ cakkavattinaṃ;
มณฺฑลีนญฺจ ราชูนํ, มเหสิตฺตมการยิํฯ
Maṇḍalīnañca rājūnaṃ, mahesittamakārayiṃ.
๓๐๒.
302.
‘‘สมฺปตฺติํ อนุโภตฺวาน, เทเวสุ มนุเชสุ จ;
‘‘Sampattiṃ anubhotvāna, devesu manujesu ca;
สพฺพตฺถ สุขิตา หุตฺวา, เนกกเปฺปสุ สํสริํฯ
Sabbattha sukhitā hutvā, nekakappesu saṃsariṃ.
๓๐๓.
303.
‘‘เอกนวุติโต กเปฺป, วิปสฺสี โลกนายโก;
‘‘Ekanavutito kappe, vipassī lokanāyako;
๓๐๔.
304.
‘‘ตมหํ โลกนายกํ, อุเปตฺวา นรสารถิํ;
‘‘Tamahaṃ lokanāyakaṃ, upetvā narasārathiṃ;
ธมฺมํ ภณิตํ สุตฺวาน, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ
Dhammaṃ bhaṇitaṃ sutvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
๓๐๕.
305.
‘‘ทสวสฺสสหสฺสานิ , ตสฺส วีรสฺส สาสเน;
‘‘Dasavassasahassāni , tassa vīrassa sāsane;
พฺรหฺมจริยํ จริตฺวาน, ยุตฺตโยคา พหุสฺสุตาฯ
Brahmacariyaṃ caritvāna, yuttayogā bahussutā.
๓๐๖.
306.
‘‘ปจฺจยาการกุสลา, จตุสจฺจวิสารทา;
‘‘Paccayākārakusalā, catusaccavisāradā;
นิปุณา จิตฺตกถิกา, สตฺถุสาสนการิกาฯ
Nipuṇā cittakathikā, satthusāsanakārikā.
๓๐๗.
307.
‘‘ตโต จุตาหํ ตุสิตํ, อุปปนฺนา ยสสฺสินี;
‘‘Tato cutāhaṃ tusitaṃ, upapannā yasassinī;
อภิโภมิ ตหิํ อเญฺญ, พฺรหฺมจารีผเลนหํฯ
Abhibhomi tahiṃ aññe, brahmacārīphalenahaṃ.
๓๐๘.
308.
‘‘ยตฺถ ยตฺถูปปนฺนาหํ, มหาโภคา มหทฺธนา;
‘‘Yattha yatthūpapannāhaṃ, mahābhogā mahaddhanā;
๓๐๙.
309.
‘‘ภวามิ เตน กเมฺมน, โยเคน ชินสาสเน;
‘‘Bhavāmi tena kammena, yogena jinasāsane;
สพฺพา สมฺปตฺติโย มยฺหํ, สุลภา มนโส ปิยาฯ
Sabbā sampattiyo mayhaṃ, sulabhā manaso piyā.
๓๑๐.
310.
‘‘โยปิ เม ภวเต ภตฺตา, ยตฺถ ยตฺถ คตายปิ;
‘‘Yopi me bhavate bhattā, yattha yattha gatāyapi;
วิมาเนติ น มํ โกจิ, ปฎิปตฺติพเลน เมฯ
Vimāneti na maṃ koci, paṭipattibalena me.
๓๑๑.
311.
‘‘อิมมฺหิ ภทฺทเก กเปฺป, พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส;
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
นาเมน โกณาคมโน, อุปฺปชฺชิ วทตํ วโรฯ
Nāmena koṇāgamano, uppajji vadataṃ varo.
๓๑๒.
312.
ธนญฺชานี สุเมธา จ, อหมฺปิ จ ตโย ชนาฯ
Dhanañjānī sumedhā ca, ahampi ca tayo janā.
๓๑๓.
313.
๓๑๔.
314.
‘‘ตโต จุตา มยํ สพฺพา, ตาวติํสูปคา อหุํ;
‘‘Tato cutā mayaṃ sabbā, tāvatiṃsūpagā ahuṃ;
ยสสา อคฺคตํ ปตฺตา, มนุเสฺสสุ ตเถว จฯ
Yasasā aggataṃ pattā, manussesu tatheva ca.
๓๑๕.
315.
‘‘อิมสฺมิํเยว กปฺปมฺหิ, พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส;
‘‘Imasmiṃyeva kappamhi, brahmabandhu mahāyaso;
กสฺสโป นาม โคเตฺตน, อุปฺปชฺชิ วทตํ วโรฯ
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
๓๑๖.
316.
‘‘อุปฎฺฐาโก มเหสิสฺส, ตทา อาสิ นริสฺสโร;
‘‘Upaṭṭhāko mahesissa, tadā āsi narissaro;
กาสิราชา กิกี นาม, พาราณสิปุรุตฺตเมฯ
Kāsirājā kikī nāma, bārāṇasipuruttame.
๓๑๗.
317.
‘‘ตสฺสาสิํ เชฎฺฐิกา ธีตา, สมณี อิติ วิสฺสุตา;
‘‘Tassāsiṃ jeṭṭhikā dhītā, samaṇī iti vissutā;
ธมฺมํ สุตฺวา ชินคฺคสฺส, ปพฺพชฺชํ สมโรจยิํฯ
Dhammaṃ sutvā jinaggassa, pabbajjaṃ samarocayiṃ.
๓๑๘.
318.
‘‘อนุชานิ น โน ตาโต, อคาเรว ตทา มยํ;
‘‘Anujāni na no tāto, agāreva tadā mayaṃ;
วีสวสฺสสหสฺสานิ, วิจริมฺห อตนฺทิตาฯ
Vīsavassasahassāni, vicarimha atanditā.
๓๑๙.
319.
‘‘โกมาริพฺรหฺมจริยํ, ราชกญฺญา สุเขธิตา;
‘‘Komāribrahmacariyaṃ, rājakaññā sukhedhitā;
พุโทฺธปฎฺฐานนิรตา, มุทิตา สตฺต ธีตโรฯ
Buddhopaṭṭhānaniratā, muditā satta dhītaro.
๓๒๐.
320.
‘‘สมณี สมณคุตฺตา จ, ภิกฺขุนี ภิกฺขุทายิกา;
‘‘Samaṇī samaṇaguttā ca, bhikkhunī bhikkhudāyikā;
ธมฺมา เจว สุธมฺมา จ, สตฺตมี สงฺฆทายิกาฯ
Dhammā ceva sudhammā ca, sattamī saṅghadāyikā.
๓๒๑.
321.
‘‘อหํ อุปฺปลวณฺณา จ, ปฎาจารา จ กุณฺฑลา;
‘‘Ahaṃ uppalavaṇṇā ca, paṭācārā ca kuṇḍalā;
กิสาโคตมี ธมฺมทินฺนา, วิสาขา โหติ สตฺตมีฯ
Kisāgotamī dhammadinnā, visākhā hoti sattamī.
๓๒๒.
322.
‘‘กทาจิ โส นราทิโจฺจ, ธมฺมํ เทเสสิ อพฺภุตํ;
‘‘Kadāci so narādicco, dhammaṃ desesi abbhutaṃ;
มหานิทานสุตฺตนฺตํ, สุตฺวา ตํ ปริยาปุณิํฯ
Mahānidānasuttantaṃ, sutvā taṃ pariyāpuṇiṃ.
๓๒๓.
323.
‘‘เตหิ กเมฺมหิ สุกเตหิ, เจตนาปณิธีหิ จ;
‘‘Tehi kammehi sukatehi, cetanāpaṇidhīhi ca;
ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
๓๒๔.
324.
‘‘ปจฺฉิเม จ ภเว ทานิ, สากลาย ปุรุตฺตเม;
‘‘Pacchime ca bhave dāni, sākalāya puruttame;
รโญฺญ มทฺทสฺส ธีตามฺหิ, มนาปา ทยิตา ปิยาฯ
Rañño maddassa dhītāmhi, manāpā dayitā piyā.
๓๒๕.
325.
‘‘สห เม ชาตมตฺตมฺหิ, เขมํ ตมฺหิ ปุเร อหุ;
‘‘Saha me jātamattamhi, khemaṃ tamhi pure ahu;
ตโต เขมาติ นามํ เม, คุณโต อุปปชฺชถฯ
Tato khemāti nāmaṃ me, guṇato upapajjatha.
๓๒๖.
326.
ตทา อทาสิ มํ ตาโต, พิมฺพิสารสฺส ราชิโนฯ
Tadā adāsi maṃ tāto, bimbisārassa rājino.
๓๒๗.
327.
‘‘ตสฺสาหํ สุปฺปิยา อาสิํ, รูปเก ลายเน รตา;
‘‘Tassāhaṃ suppiyā āsiṃ, rūpake lāyane ratā;
รูปานํ โทสวาทีติ, น อุเปสิํ มหาทยํฯ
Rūpānaṃ dosavādīti, na upesiṃ mahādayaṃ.
๓๒๘.
328.
‘‘พิมฺพิสาโร ตทา ราชา, มมานุคฺคหพุทฺธิยา;
‘‘Bimbisāro tadā rājā, mamānuggahabuddhiyā;
วณฺณยิตฺวา เวฬุวนํ, คายเก คาปยี มมํฯ
Vaṇṇayitvā veḷuvanaṃ, gāyake gāpayī mamaṃ.
๓๒๙.
329.
‘‘รมฺมํ เวฬุวนํ เยน, น ทิฎฺฐํ สุคตาลยํ;
‘‘Rammaṃ veḷuvanaṃ yena, na diṭṭhaṃ sugatālayaṃ;
น เตน นนฺทนํ ทิฎฺฐํ, อิติ มญฺญามเส มยํฯ
Na tena nandanaṃ diṭṭhaṃ, iti maññāmase mayaṃ.
๓๓๐.
330.
‘‘เยน เวฬุวนํ ทิฎฺฐํ, นรนนฺทนนนฺทนํ;
‘‘Yena veḷuvanaṃ diṭṭhaṃ, naranandananandanaṃ;
สุทิฎฺฐํ นนฺทนํ เตน, อมรินฺทสุนนฺทนํฯ
Sudiṭṭhaṃ nandanaṃ tena, amarindasunandanaṃ.
๓๓๑.
331.
รมฺมํ เวฬุวนํ ทิสฺวา, น ตปฺปนฺติ สุวิมฺหิตาฯ
Rammaṃ veḷuvanaṃ disvā, na tappanti suvimhitā.
๓๓๒.
332.
‘‘ราชปุเญฺญน นิพฺพตฺตํ, พุทฺธปุเญฺญน ภูสิตํ;
‘‘Rājapuññena nibbattaṃ, buddhapuññena bhūsitaṃ;
โก วตฺตา ตสฺส นิเสฺสสํ, วนสฺส คุณสญฺจยํฯ
Ko vattā tassa nissesaṃ, vanassa guṇasañcayaṃ.
๓๓๓.
333.
‘‘ตํ สุตฺวา วนสมิทฺธํ, มม โสตมโนหรํ;
‘‘Taṃ sutvā vanasamiddhaṃ, mama sotamanoharaṃ;
ทฎฺฐุกามา ตมุยฺยานํ, รโญฺญ อาโรจยิํ ตทาฯ
Daṭṭhukāmā tamuyyānaṃ, rañño ārocayiṃ tadā.
๓๓๔.
334.
๓๓๕.
335.
‘‘คจฺฉ ปสฺส มหาโภเค, วนํ เนตฺตรสายนํ;
‘‘Gaccha passa mahābhoge, vanaṃ nettarasāyanaṃ;
ยํ สทา ภาติ สิริยา, สุคตาภานุรญฺชิตํฯ
Yaṃ sadā bhāti siriyā, sugatābhānurañjitaṃ.
๓๓๖.
336.
‘‘ยทา จ ปิณฺฑาย มุนิ, คิริพฺพชปุรุตฺตมํ;
‘‘Yadā ca piṇḍāya muni, giribbajapuruttamaṃ;
ปวิโฎฺฐหํ ตทาเยว, วนํ ทฎฺฐุมุปาคมิํฯ
Paviṭṭhohaṃ tadāyeva, vanaṃ daṭṭhumupāgamiṃ.
๓๓๗.
337.
‘‘ตทา ตํ ผุลฺลวิปินํ, นานาภมรกูชิตํ;
‘‘Tadā taṃ phullavipinaṃ, nānābhamarakūjitaṃ;
โกกิลาคีตสหิตํ, มยูรคณนจฺจิตํฯ
Kokilāgītasahitaṃ, mayūragaṇanaccitaṃ.
๓๓๘.
338.
‘‘อปฺปสทฺทมนากิณฺณํ, นานาจงฺกมภูสิตํ;
‘‘Appasaddamanākiṇṇaṃ, nānācaṅkamabhūsitaṃ;
กุฎิมณฺฑปสงฺกิณฺณํ, โยคีวรวิราชิตํฯ
Kuṭimaṇḍapasaṅkiṇṇaṃ, yogīvaravirājitaṃ.
๓๓๙.
339.
‘‘วิจรนฺตี อมญฺญิสฺสํ, สผลํ นยนํ มม;
‘‘Vicarantī amaññissaṃ, saphalaṃ nayanaṃ mama;
ตตฺถาปิ ตรุณํ ภิกฺขุํ, ยุตฺตํ ทิสฺวา วิจินฺตยิํฯ
Tatthāpi taruṇaṃ bhikkhuṃ, yuttaṃ disvā vicintayiṃ.
๓๔๐.
340.
‘‘‘อีทิเส วิปิเน รเมฺม, ฐิโตยํ นวโยพฺพเน;
‘‘‘Īdise vipine ramme, ṭhitoyaṃ navayobbane;
วสนฺตมิว กเนฺตน, รูเปน จ สมนฺวิโตฯ
Vasantamiva kantena, rūpena ca samanvito.
๓๔๑.
341.
‘‘‘นิสิโนฺน รุกฺขมูลมฺหิ, มุโณฺฑ สงฺฆาฎิปารุโต;
‘‘‘Nisinno rukkhamūlamhi, muṇḍo saṅghāṭipāruto;
ฌายเต วตยํ ภิกฺขุ, หิตฺวา วิสยชํ รติํฯ
Jhāyate vatayaṃ bhikkhu, hitvā visayajaṃ ratiṃ.
๓๔๒.
342.
‘‘‘นนุ นาม คหเฎฺฐน, กามํ ภุตฺวา ยถาสุขํ;
‘‘‘Nanu nāma gahaṭṭhena, kāmaṃ bhutvā yathāsukhaṃ;
ปจฺฉา ชิเณฺณน ธโมฺมยํ, จริตโพฺพ สุภทฺทโก’ฯ
Pacchā jiṇṇena dhammoyaṃ, caritabbo subhaddako’.
๓๔๓.
343.
‘‘สุญฺญกนฺติ วิทิตฺวาน, คนฺธเคหํ ชินาลยํ;
‘‘Suññakanti viditvāna, gandhagehaṃ jinālayaṃ;
อุเปตฺวา ชินมทฺทกฺขํ, อุทยนฺตํว ภากรํฯ
Upetvā jinamaddakkhaṃ, udayantaṃva bhākaraṃ.
๓๔๔.
344.
‘‘เอกกํ สุขมาสีนํ, พีชมานํ วริตฺถิยา;
‘‘Ekakaṃ sukhamāsīnaṃ, bījamānaṃ varitthiyā;
ทิสฺวาเนวํ วิจิเนฺตสิํ, นายํ ลูโข นราสโภฯ
Disvānevaṃ vicintesiṃ, nāyaṃ lūkho narāsabho.
๓๔๕.
345.
‘‘สา กญฺญา กนกาภาสา, ปทุมานนโลจนา;
‘‘Sā kaññā kanakābhāsā, padumānanalocanā;
พิโมฺพฎฺฐี กุนฺททสนา, มโนเนตฺตรสายนาฯ
Bimboṭṭhī kundadasanā, manonettarasāyanā.
๓๔๖.
346.
๓๔๗.
347.
‘‘รตฺตํสกุปสํพฺยานา, นีลมฎฺฐนิวาสนา;
‘‘Rattaṃsakupasaṃbyānā, nīlamaṭṭhanivāsanā;
๓๔๘.
348.
‘‘ทิสฺวา ตเมวํ จิเนฺตสิํ, อโหยมภิรูปินี;
‘‘Disvā tamevaṃ cintesiṃ, ahoyamabhirūpinī;
น มยาเนน เนเตฺตน, ทิฎฺฐปุพฺพา กุทาจนํฯ
Na mayānena nettena, diṭṭhapubbā kudācanaṃ.
๓๔๙.
349.
‘‘ตโต ชราภิภูตา สา, วิวณฺณา วิกตานนา;
‘‘Tato jarābhibhūtā sā, vivaṇṇā vikatānanā;
ภินฺนทนฺตา เสตสิรา, สลาลา วทนาสุจิฯ
Bhinnadantā setasirā, salālā vadanāsuci.
๓๕๐.
350.
‘‘สงฺขิตฺตกณฺณา เสตกฺขี, ลมฺพาสุภปโยธรา;
‘‘Saṅkhittakaṇṇā setakkhī, lambāsubhapayodharā;
วลิวิตตสพฺพงฺคี, สิราวิตตเทหินีฯ
Valivitatasabbaṅgī, sirāvitatadehinī.
๓๕๑.
351.
ปเวธมานา ปติตา, นิสฺสสนฺตี มุหุํ มุหุํฯ
Pavedhamānā patitā, nissasantī muhuṃ muhuṃ.
๓๕๒.
352.
‘‘ตโต เม อาสิ สํเวโค, อพฺภุโต โลมหํสโน;
‘‘Tato me āsi saṃvego, abbhuto lomahaṃsano;
ธิรตฺถุ รูปํ อสุจิํ, รมเนฺต ยตฺถ พาลิสาฯ
Dhiratthu rūpaṃ asuciṃ, ramante yattha bālisā.
๓๕๓.
353.
‘‘ตทา มหาการุณิโก, ทิสฺวา สํวิคฺคมานสํ;
‘‘Tadā mahākāruṇiko, disvā saṃviggamānasaṃ;
อุทคฺคจิโตฺต สุคโต, อิมา คาถา อภาสถฯ
Udaggacitto sugato, imā gāthā abhāsatha.
๓๕๔.
354.
‘‘‘อาตุรํ อสุจิํ ปูติํ, ปสฺส เขเม สมุสฺสยํ;
‘‘‘Āturaṃ asuciṃ pūtiṃ, passa kheme samussayaṃ;
อุคฺฆรนฺตํ ปคฺฆรนฺตํ, พาลานํ อภินนฺทิตํฯ
Uggharantaṃ paggharantaṃ, bālānaṃ abhinanditaṃ.
๓๕๕.
355.
‘‘‘อสุภาย จิตฺตํ ภาเวหิ, เอกคฺคํ สุสมาหิตํ;
‘‘‘Asubhāya cittaṃ bhāvehi, ekaggaṃ susamāhitaṃ;
สติ กายคตา ตฺยตฺถุ, นิพฺพิทา พหุลา ภวฯ
Sati kāyagatā tyatthu, nibbidā bahulā bhava.
๓๕๖.
356.
‘‘‘ยถา อิทํ ตถา เอตํ, ยถา เอตํ ตถา อิทํ;
‘‘‘Yathā idaṃ tathā etaṃ, yathā etaṃ tathā idaṃ;
อชฺฌตฺตญฺจ พหิทฺธา จ, กาเย ฉนฺทํ วิราชยฯ
Ajjhattañca bahiddhā ca, kāye chandaṃ virājaya.
๓๕๗.
357.
‘‘‘อนิมิตฺตญฺจ ภาเวหิ, มานานุสยมุชฺชห;
‘‘‘Animittañca bhāvehi, mānānusayamujjaha;
ตโต มานาภิสมยา, อุปสนฺตา จริสฺสสิฯ
Tato mānābhisamayā, upasantā carissasi.
๓๕๘.
358.
‘‘‘เย ราครตฺตานุปตนฺติ โสตํ, สยํ กตํ มกฺกฎโกว ชาลํ;
‘‘‘Ye rāgarattānupatanti sotaṃ, sayaṃ kataṃ makkaṭakova jālaṃ;
เอตมฺปิ เฉตฺวาน ปริพฺพชนฺติ, น เปกฺขิโน 35 กามสุขํ ปหาย’ฯ
Etampi chetvāna paribbajanti, na pekkhino 36 kāmasukhaṃ pahāya’.
๓๕๙.
359.
มหานิทานํ เทเสสิ, สุตฺตนฺตํ วินยาย เมฯ
Mahānidānaṃ desesi, suttantaṃ vinayāya me.
๓๖๐.
360.
‘‘สุตฺวา สุตฺตนฺตเสฎฺฐํ ตํ, ปุพฺพสญฺญมนุสฺสริํ;
‘‘Sutvā suttantaseṭṭhaṃ taṃ, pubbasaññamanussariṃ;
ตตฺถ ฐิตาวหํ สนฺตี, ธมฺมจกฺขุํ วิโสธยิํฯ
Tattha ṭhitāvahaṃ santī, dhammacakkhuṃ visodhayiṃ.
๓๖๑.
361.
‘‘นิปติตฺวา มเหสิสฺส, ปาทมูลมฺหิ ตาวเท;
‘‘Nipatitvā mahesissa, pādamūlamhi tāvade;
อจฺจยํ เทสนตฺถาย, อิทํ วจนมพฺรวิํฯ
Accayaṃ desanatthāya, idaṃ vacanamabraviṃ.
๓๖๒.
362.
‘‘‘นโม เต สพฺพทสฺสาวี, นโม เต กรุณากร;
‘‘‘Namo te sabbadassāvī, namo te karuṇākara;
นโม เต ติณฺณสํสาร, นโม เต อมตํ ททฯ
Namo te tiṇṇasaṃsāra, namo te amataṃ dada.
๓๖๓.
363.
ตยา สมฺมา อุปาเยน, วินีตา วินเย รตาฯ
Tayā sammā upāyena, vinītā vinaye ratā.
๓๖๔.
364.
อนุโภนฺติ มหาทุกฺขํ, สตฺตา สํสารสาคเรฯ
Anubhonti mahādukkhaṃ, sattā saṃsārasāgare.
๓๖๕.
365.
๓๖๖.
366.
‘‘‘มหาหิตํ วรททํ, อหิโตติ วิสงฺกิตา;
‘‘‘Mahāhitaṃ varadadaṃ, ahitoti visaṅkitā;
โนเปสิํ รูปนิรตา, เทสยามิ ตมจฺจยํ’ฯ
Nopesiṃ rūpaniratā, desayāmi tamaccayaṃ’.
๓๖๗.
367.
‘‘ตทา มธุรนิโคฺฆโส, มหาการุณิโก ชิโน;
‘‘Tadā madhuranigghoso, mahākāruṇiko jino;
อโวจ ติฎฺฐ เขเมติ, สิญฺจโนฺต อมเตน มํฯ
Avoca tiṭṭha khemeti, siñcanto amatena maṃ.
๓๖๘.
368.
‘‘ตทา ปณมฺย สิรสา, กตฺวา จ นํ ปทกฺขิณํ;
‘‘Tadā paṇamya sirasā, katvā ca naṃ padakkhiṇaṃ;
คนฺตฺวา ทิสฺวา นรปติํ, อิทํ วจนมพฺรวิํฯ
Gantvā disvā narapatiṃ, idaṃ vacanamabraviṃ.
๓๖๙.
369.
‘‘‘อโห สมฺมา อุปาโย เต, จินฺติโตยมรินฺทม;
‘‘‘Aho sammā upāyo te, cintitoyamarindama;
วนทสฺสนกามาย, ทิโฎฺฐ นิพฺพานโต มุนิฯ
Vanadassanakāmāya, diṭṭho nibbānato muni.
๓๗๐.
370.
ทุติยํ ภาณวารํฯ
Dutiyaṃ bhāṇavāraṃ.
๓๗๑.
371.
‘‘อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวาน, ตทาห ส มหีปติ;
‘‘Añjaliṃ paggahetvāna, tadāha sa mahīpati;
‘อนุชานามิ เต ภเทฺท, ปพฺพชฺชา ตว สิชฺฌตุ’ฯ
‘Anujānāmi te bhadde, pabbajjā tava sijjhatu’.
๓๗๒.
372.
ทีโปทยญฺจ เภทญฺจ, ทิสฺวา สํวิคฺคมานสาฯ
Dīpodayañca bhedañca, disvā saṃviggamānasā.
๓๗๓.
373.
‘‘นิพฺพินฺนา สพฺพสงฺขาเร, ปจฺจยาการโกวิทา;
‘‘Nibbinnā sabbasaṅkhāre, paccayākārakovidā;
จตุโรเฆ อติกฺกมฺม, อรหตฺตมปาปุณิํฯ
Caturoghe atikkamma, arahattamapāpuṇiṃ.
๓๗๔.
374.
‘‘อิทฺธีสุ จ วสี อาสิํ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา;
‘‘Iddhīsu ca vasī āsiṃ, dibbāya sotadhātuyā;
เจโตปริยญาณสฺส, วสี จาปิ ภวามหํฯ
Cetopariyañāṇassa, vasī cāpi bhavāmahaṃ.
๓๗๕.
375.
‘‘ปุเพฺพนิวาสํ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;
‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
สพฺพาสวปริกฺขีณา, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโวฯ
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
๓๗๖.
376.
‘‘อตฺถธมฺมนิรุตฺตีสุ, ปฎิภาเน ตเถว จ;
‘‘Atthadhammaniruttīsu, paṭibhāne tatheva ca;
ปริสุทฺธํ มม ญาณํ, อุปฺปนฺนํ พุทฺธสาสเนฯ
Parisuddhaṃ mama ñāṇaṃ, uppannaṃ buddhasāsane.
๓๗๗.
377.
‘‘กุสลาหํ วิสุทฺธีสุ, กถาวตฺถุวิสารทา;
‘‘Kusalāhaṃ visuddhīsu, kathāvatthuvisāradā;
อภิธมฺมนยญฺญู จ, วสิปฺปตฺตามฺหิ สาสเนฯ
Abhidhammanayaññū ca, vasippattāmhi sāsane.
๓๗๘.
378.
‘‘ตโต โตรณวตฺถุสฺมิํ, รญฺญา โกสลสามินา;
‘‘Tato toraṇavatthusmiṃ, raññā kosalasāminā;
ปุจฺฉิตา นิปุเณ ปเญฺห, พฺยากโรนฺตี ยถาตถํฯ
Pucchitā nipuṇe pañhe, byākarontī yathātathaṃ.
๓๗๙.
379.
‘‘ตทา ส ราชา สุคตํ, อุปสงฺกมฺม ปุจฺฉถ;
‘‘Tadā sa rājā sugataṃ, upasaṅkamma pucchatha;
ตเถว พุโทฺธ พฺยากาสิ, ยถา เต พฺยากตา มยาฯ
Tatheva buddho byākāsi, yathā te byākatā mayā.
๓๘๐.
380.
‘‘ชิโน ตสฺมิํ คุเณ ตุโฎฺฐ, เอตทเคฺค ฐเปสิ มํ;
‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;
มหาปญฺญานมคฺคาติ, ภิกฺขุนีนํ นรุตฺตโมฯ
Mahāpaññānamaggāti, bhikkhunīnaṃ naruttamo.
๓๘๑.
381.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสวาฯ
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
๓๘๒.
382.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
๓๘๓.
383.
‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
อิตฺถํ สุทํ เขมา ภิกฺขุนี อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
Itthaṃ sudaṃ khemā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
เขมาเถริยาปทานํ อฎฺฐมํฯ
Khemātheriyāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes: