Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౭. ఖేత్తూపమసుత్తం
7. Khettūpamasuttaṃ
౩౫౯. ఏకం సమయం భగవా నాళన్దాయం విహరతి పావారికమ్బవనే. అథ ఖో అసిబన్ధకపుత్తో గామణి యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో అసిబన్ధకపుత్తో గామణి భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘నను, భన్తే, భగవా సబ్బపాణభూతహితానుకమ్పీ విహరతీ’’తి? ‘‘ఏవం, గామణి, తథాగతో సబ్బపాణభూతహితానుకమ్పీ విహరతీ’’తి. ‘‘అథ కిఞ్చరహి, భన్తే, భగవా ఏకచ్చానం సక్కచ్చం ధమ్మం దేసేతి, ఏకచ్చానం నో తథా సక్కచ్చం ధమ్మం దేసేతీ’’తి? ‘‘తేన హి, గామణి, తఞ్ఞేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి. యథా తే ఖమేయ్య తథా నం బ్యాకరేయ్యాసి. తం కిం మఞ్ఞసి, గామణి, ఇధస్సు 1 కస్సకస్స గహపతినో తీణి ఖేత్తాని – ఏకం ఖేత్తం అగ్గం, ఏకం ఖేత్తం మజ్ఝిమం, ఏకం ఖేత్తం హీనం జఙ్గలం ఊసరం పాపభూమి. తం కిం మఞ్ఞసి, గామణి, అసు కస్సకో గహపతి బీజాని పతిట్ఠాపేతుకామో కత్థ పఠమం పతిట్ఠాపేయ్య, యం వా అదుం ఖేత్తం అగ్గం , యం వా అదుం ఖేత్తం మజ్ఝిమం, యం వా అదుం ఖేత్తం హీనం జఙ్గలం ఊసరం పాపభూమీ’’తి? ‘‘అసు, భన్తే, కస్సకో గహపతి బీజాని పతిట్ఠాపేతుకామో యం అదుం ఖేత్తం అగ్గం తత్థ పతిట్ఠాపేయ్య . తత్థ పతిట్ఠాపేత్వా యం అదుం ఖేత్తం మజ్ఝిమం తత్థ పతిట్ఠాపేయ్య. తత్థ పతిట్ఠాపేత్వా యం అదుం ఖేత్తం హీనం జఙ్గలం ఊసరం పాపభూమి తత్థ పతిట్ఠాపేయ్యపి, నోపి పతిట్ఠాపేయ్య. తం కిస్స హేతు? అన్తమసో గోభత్తమ్పి భవిస్సతీ’’తి.
359. Ekaṃ samayaṃ bhagavā nāḷandāyaṃ viharati pāvārikambavane. Atha kho asibandhakaputto gāmaṇi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho asibandhakaputto gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nanu, bhante, bhagavā sabbapāṇabhūtahitānukampī viharatī’’ti? ‘‘Evaṃ, gāmaṇi, tathāgato sabbapāṇabhūtahitānukampī viharatī’’ti. ‘‘Atha kiñcarahi, bhante, bhagavā ekaccānaṃ sakkaccaṃ dhammaṃ deseti, ekaccānaṃ no tathā sakkaccaṃ dhammaṃ desetī’’ti? ‘‘Tena hi, gāmaṇi, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, idhassu 2 kassakassa gahapatino tīṇi khettāni – ekaṃ khettaṃ aggaṃ, ekaṃ khettaṃ majjhimaṃ, ekaṃ khettaṃ hīnaṃ jaṅgalaṃ ūsaraṃ pāpabhūmi. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, asu kassako gahapati bījāni patiṭṭhāpetukāmo kattha paṭhamaṃ patiṭṭhāpeyya, yaṃ vā aduṃ khettaṃ aggaṃ , yaṃ vā aduṃ khettaṃ majjhimaṃ, yaṃ vā aduṃ khettaṃ hīnaṃ jaṅgalaṃ ūsaraṃ pāpabhūmī’’ti? ‘‘Asu, bhante, kassako gahapati bījāni patiṭṭhāpetukāmo yaṃ aduṃ khettaṃ aggaṃ tattha patiṭṭhāpeyya . Tattha patiṭṭhāpetvā yaṃ aduṃ khettaṃ majjhimaṃ tattha patiṭṭhāpeyya. Tattha patiṭṭhāpetvā yaṃ aduṃ khettaṃ hīnaṃ jaṅgalaṃ ūsaraṃ pāpabhūmi tattha patiṭṭhāpeyyapi, nopi patiṭṭhāpeyya. Taṃ kissa hetu? Antamaso gobhattampi bhavissatī’’ti.
‘‘సేయ్యథాపి, గామణి, యం అదుం ఖేత్తం అగ్గం; ఏవమేవ మయ్హం భిక్ఖుభిక్ఖునియో. తేసాహం ధమ్మం దేసేమి – ఆదికల్యాణం మజ్ఝేకల్యాణం పరియోసానకల్యాణం, సాత్థం సబ్యఞ్జనం కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మచరియం పకాసేమి. తం కిస్స హేతు? ఏతే హి, గామణి, మందీపా మంలేణా మంతాణా మంసరణా విహరన్తి. సేయ్యథాపి, గామణి, యం అదుం ఖేత్తం మజ్ఝిమం; ఏవమేవ మయ్హం ఉపాసకఉపాసికాయో. తేసం పాహం ధమ్మం దేసేమి – ఆదికల్యాణం మజ్ఝేకల్యాణం పరియోసానకల్యాణం, సాత్థం సబ్యఞ్జనం కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మచరియం పకాసేమి. తం కిస్స హేతు? ఏతే హి, గామణి, మందీపా మంలేణా మంతాణా మంసరణా విహరన్తి. సేయ్యథాపి, గామణి, యం అదుం ఖేత్తం హీనం జఙ్గలం ఊసరం పాపభూమి; ఏవమేవ మయ్హం అఞ్ఞతిత్థియా సమణబ్రాహ్మణపరిబ్బాజకా . తేసం పాహం ధమ్మం దేసేమి – ఆదికల్యాణం మజ్ఝేకల్యాణం పరియోసానకల్యాణం సాత్థం సబ్యఞ్జనం, కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మచరియం పకాసేమి. తం కిస్స హేతు? అప్పేవ నామ ఏకం పదమ్పి ఆజానేయ్యుం తం నేసం అస్స దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయా’’తి.
‘‘Seyyathāpi, gāmaṇi, yaṃ aduṃ khettaṃ aggaṃ; evameva mayhaṃ bhikkhubhikkhuniyo. Tesāhaṃ dhammaṃ desemi – ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ, sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsemi. Taṃ kissa hetu? Ete hi, gāmaṇi, maṃdīpā maṃleṇā maṃtāṇā maṃsaraṇā viharanti. Seyyathāpi, gāmaṇi, yaṃ aduṃ khettaṃ majjhimaṃ; evameva mayhaṃ upāsakaupāsikāyo. Tesaṃ pāhaṃ dhammaṃ desemi – ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ, sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsemi. Taṃ kissa hetu? Ete hi, gāmaṇi, maṃdīpā maṃleṇā maṃtāṇā maṃsaraṇā viharanti. Seyyathāpi, gāmaṇi, yaṃ aduṃ khettaṃ hīnaṃ jaṅgalaṃ ūsaraṃ pāpabhūmi; evameva mayhaṃ aññatitthiyā samaṇabrāhmaṇaparibbājakā . Tesaṃ pāhaṃ dhammaṃ desemi – ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsemi. Taṃ kissa hetu? Appeva nāma ekaṃ padampi ājāneyyuṃ taṃ nesaṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti.
‘‘సేయ్యథాపి, గామణి, పురిసస్స తయో ఉదకమణికా – ఏకో ఉదకమణికో అచ్ఛిద్దో అహారీ అపరిహారీ, ఏకో ఉదకమణికో అచ్ఛిద్దో హారీ పరిహారీ, ఏకో ఉదకమణికో ఛిద్దో హారీ పరిహారీ. తం కిం మఞ్ఞసి, గామణి, అసు పురిసో ఉదకం నిక్ఖిపితుకామో కత్థ పఠమం నిక్ఖిపేయ్య, యో వా సో ఉదకమణికో అచ్ఛిద్దో అహారీ అపరిహారీ, యో వా సో ఉదకమణికో అచ్ఛిద్దో హారీ పరిహారీ, యో వా సో ఉదకమణికో ఛిద్దో హారీ పరిహారీ’’తి? ‘‘అసు, భన్తే, పురిసో ఉదకం నిక్ఖిపితుకామో, యో సో ఉదకమణికో అచ్ఛిద్దో అహారీ అపరిహారీ తత్థ నిక్ఖిపేయ్య, తత్థ నిక్ఖిపిత్వా, యో సో ఉదకమణికో అచ్ఛిద్దో హారీ పరిహారీ తత్థ నిక్ఖిపేయ్య, తత్థ నిక్ఖిపిత్వా, యో సో ఉదకమణికో ఛిద్దో హారీ పరిహారీ తత్థ నిక్ఖిపేయ్యపి, నోపి నిక్ఖిపేయ్య. తం కిస్స హేతు? అన్తమసో భణ్డధోవనమ్పి భవిస్సతీ’’తి.
‘‘Seyyathāpi, gāmaṇi, purisassa tayo udakamaṇikā – eko udakamaṇiko acchiddo ahārī aparihārī, eko udakamaṇiko acchiddo hārī parihārī, eko udakamaṇiko chiddo hārī parihārī. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, asu puriso udakaṃ nikkhipitukāmo kattha paṭhamaṃ nikkhipeyya, yo vā so udakamaṇiko acchiddo ahārī aparihārī, yo vā so udakamaṇiko acchiddo hārī parihārī, yo vā so udakamaṇiko chiddo hārī parihārī’’ti? ‘‘Asu, bhante, puriso udakaṃ nikkhipitukāmo, yo so udakamaṇiko acchiddo ahārī aparihārī tattha nikkhipeyya, tattha nikkhipitvā, yo so udakamaṇiko acchiddo hārī parihārī tattha nikkhipeyya, tattha nikkhipitvā, yo so udakamaṇiko chiddo hārī parihārī tattha nikkhipeyyapi, nopi nikkhipeyya. Taṃ kissa hetu? Antamaso bhaṇḍadhovanampi bhavissatī’’ti.
‘‘సేయ్యథాపి, గామణి, యో సో ఉదకమణికో అచ్ఛిద్దో అహారీ అపరిహారీ; ఏవమేవ మయ్హం భిక్ఖుభిక్ఖునియో. తేసాహం ధమ్మం దేసేమి – ఆదికల్యాణం మజ్ఝేకల్యాణం పరియోసానకల్యాణం సాత్థం సబ్యఞ్జనం , కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మచరియం పకాసేమి. తం కిస్స హేతు? ఏతే హి, గామణి, మందీపా మంలేణా మంతాణా మంసరణా విహరన్తి. సేయ్యథాపి, గామణి, యో సో ఉదకమణికో అచ్ఛిద్దో హారీ పరిహారీ; ఏవమేవ మయ్హం ఉపాసకఉపాసికాయో. తేసాహం ధమ్మం దేసేమి – ఆదికల్యాణం మజ్ఝేకల్యాణం పరియోసానకల్యాణం సాత్థం సబ్యఞ్జనం, కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మచరియం పకాసేమి. తం కిస్స హేతు? ఏతే హి, గామణి, మందీపా మంలేణా మంతాణా మంసరణా విహరన్తి. సేయ్యథాపి, గామణి, యో సో ఉదకమణికో ఛిద్దో హారీ పరిహారీ; ఏవమేవ మయ్హం అఞ్ఞతిత్థియా సమణబ్రాహ్మణపరిబ్బాజకా. తేసాహం ధమ్మం దేసేమి – ఆదికల్యాణం మజ్ఝేకల్యాణం పరియోసానకల్యాణం సాత్థం సబ్యఞ్జనం కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మచరియం పకాసేమి. తం కిస్స హేతు? అప్పేవ నామ ఏకం పదమ్పి ఆజానేయ్యుం, తం నేసం అస్స దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయా’’తి. ఏవం వుత్తే, అసిబన్ధకపుత్తో గామణి భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే…పే॰… అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గత’’న్తి. సత్తమం.
‘‘Seyyathāpi, gāmaṇi, yo so udakamaṇiko acchiddo ahārī aparihārī; evameva mayhaṃ bhikkhubhikkhuniyo. Tesāhaṃ dhammaṃ desemi – ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ , kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsemi. Taṃ kissa hetu? Ete hi, gāmaṇi, maṃdīpā maṃleṇā maṃtāṇā maṃsaraṇā viharanti. Seyyathāpi, gāmaṇi, yo so udakamaṇiko acchiddo hārī parihārī; evameva mayhaṃ upāsakaupāsikāyo. Tesāhaṃ dhammaṃ desemi – ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsemi. Taṃ kissa hetu? Ete hi, gāmaṇi, maṃdīpā maṃleṇā maṃtāṇā maṃsaraṇā viharanti. Seyyathāpi, gāmaṇi, yo so udakamaṇiko chiddo hārī parihārī; evameva mayhaṃ aññatitthiyā samaṇabrāhmaṇaparibbājakā. Tesāhaṃ dhammaṃ desemi – ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsemi. Taṃ kissa hetu? Appeva nāma ekaṃ padampi ājāneyyuṃ, taṃ nesaṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti. Evaṃ vutte, asibandhakaputto gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante…pe… ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౭. ఖేత్తూపమసుత్తవణ్ణనా • 7. Khettūpamasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౭. ఖేత్తూపమసుత్తవణ్ణనా • 7. Khettūpamasuttavaṇṇanā