Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੨. ਖੀਣਾਸવਭਾવਪਞ੍ਹੋ
2. Khīṇāsavabhāvapañho
੨. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਭਣਥ ‘ਯੋ ਗਿਹੀ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਦ੍વੇ વਾਸ੍ਸ ਗਤਿਯੋ ਭવਨ੍ਤਿ ਅਨਞ੍ਞਾ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਯੇવ ਦਿવਸੇ ਪਬ੍ਬਜਤਿ વਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ વਾ। ਨ ਸੋ ਦਿવਸੋ ਸਕ੍ਕਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਤੁ’ਨ੍ਤਿ। ਸਚੇ ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿવਸੇ ਆਚਰਿਯਂ વਾ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ વਾ ਨ ਲਭੇਥ, ਅਪਿ ਨੁ ਖੋ ਸੋ ਅਰਹਾ ਸਯਂ વਾ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯ ਦਿવਸਂ વਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਅਰਹਾ ਇਦ੍ਧਿਮਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯ વਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਸੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਰਹਾ ਸਯਂ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯ, ਸਯਂ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੋ ਥੇਯ੍ਯਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਚ ਦਿવਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਰਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਭવੇਯ੍ਯ વਾ ਨ વਾ ਭવੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਯੇવ ਦਿવਸੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਭਾવੋ વਿਜਹਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਯੇਨ ਅਧਿਗਤਸ੍ਸ ਜੀવਿਤਹਾਰੋ ਭવਤੀ’’ਤਿ।
2. ‘‘Bhante nāgasena, tumhe bhaṇatha ‘yo gihī arahattaṃ patto, dve vāssa gatiyo bhavanti anaññā, tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā. Na so divaso sakkā atikkametu’nti. Sace so, bhante nāgasena, tasmiṃ divase ācariyaṃ vā upajjhāyaṃ vā pattacīvaraṃ vā na labhetha, api nu kho so arahā sayaṃ vā pabbajeyya divasaṃ vā atikkameyya, añño koci arahā iddhimā āgantvā taṃ pabbājeyya vā parinibbāyeyya vā’’ti? ‘‘Na so, mahārāja, arahā sayaṃ pabbajeyya, sayaṃ pabbajanto theyyaṃ āpajjati, na ca divasaṃ atikkameyya, aññassa arahantassa āgamanaṃ bhaveyya vā na vā bhaveyya, tasmiṃ yeva divase parinibbāyeyyā’’ti. ‘‘Tena hi, bhante nāgasena, arahattassa santabhāvo vijahito hoti, yena adhigatassa jīvitahāro bhavatī’’ti.
‘‘વਿਸਮਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਂ, વਿਸਮੇ ਲਿਙ੍ਗੇ ਲਿਙ੍ਗਦੁਬ੍ਬਲਤਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਗਿਹੀ ਤਸ੍ਮਿਂ ਯੇવ ਦਿવਸੇ ਪਬ੍ਬਜਤਿ વਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ વਾ। ਨੇਸੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੋਸੋ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸੇવੇਸੋ ਦੋਸੋ ਯਦਿਦਂ ਲਿਙ੍ਗਦੁਬ੍ਬਲਤਾ।
‘‘Visamaṃ, mahārāja, gihiliṅgaṃ, visame liṅge liṅgadubbalatāya arahattaṃ patto gihī tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā. Neso, mahārāja, doso arahattassa, gihiliṅgasseveso doso yadidaṃ liṅgadubbalatā.
‘‘ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭੋਜਨਂ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਨਂ ਆਯੁਪਾਲਕਂ ਜੀવਿਤਰਕ੍ਖਕਂ વਿਸਮਕੋਟ੍ਠਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਦੁਬ੍ਬਲਗਹਣਿਕਸ੍ਸ ਅવਿਪਾਕੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਹਰਤਿ। ਨੇਸੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੋਸੋ ਭੋਜਨਸ੍ਸ, ਕੋਟ੍ਠਸ੍ਸੇવੇਸੋ ਦੋਸੋ ਯਦਿਦਂ ਅਗ੍ਗਿਦੁਬ੍ਬਲਤਾ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, વਿਸਮੇ ਲਿਙ੍ਗੇ ਲਿਙ੍ਗਦੁਬ੍ਬਲਤਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਗਿਹੀ ਤਸ੍ਮਿਂ ਯੇવ ਦਿવਸੇ ਪਬ੍ਬਜਤਿ વਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ વਾ। ਨੇਸੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੋਸੋ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸੇવੇਸੋ ਦੋਸੋ ਯਦਿਦਂ ਲਿਙ੍ਗਦੁਬ੍ਬਲਤਾ।
‘‘Yathā, mahārāja, bhojanaṃ sabbasattānaṃ āyupālakaṃ jīvitarakkhakaṃ visamakoṭṭhassa mandadubbalagahaṇikassa avipākena jīvitaṃ harati. Neso, mahārāja, doso bhojanassa, koṭṭhasseveso doso yadidaṃ aggidubbalatā. Evameva kho, mahārāja, visame liṅge liṅgadubbalatāya arahattaṃ patto gihī tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā. Neso, mahārāja, doso arahattassa, gihiliṅgasseveso doso yadidaṃ liṅgadubbalatā.
‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਤਿਣਸਲਾਕਂ ਉਪਰਿ ਗਰੁਕੇ ਪਾਸਾਣੇ ਠਪਿਤੇ ਦੁਬ੍ਬਲਤਾਯ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਤਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਗਿਹੀ ਤੇਨ ਲਿਙ੍ਗੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਯੇવ ਦਿવਸੇ ਪਬ੍ਬਜਤਿ વਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ વਾ।
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, parittaṃ tiṇasalākaṃ upari garuke pāsāṇe ṭhapite dubbalatāya bhijjitvā patati. Evameva kho, mahārāja, arahattaṃ patto gihī tena liṅgena arahattaṃ dhāretuṃ asakkonto tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā.
‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਰਿਸੋ ਅਬਲੋ ਦੁਬ੍ਬਲੋ ਨਿਹੀਨਜਚ੍ਚੋ ਪਰਿਤ੍ਤਪੁਞ੍ਞੋ ਮਹਤਿਮਹਾਰਜ੍ਜਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਖਣੇਨ ਪਰਿਪਤਤਿ ਪਰਿਧਂਸਤਿ ਓਸਕ੍ਕਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਧਾਰੇਤੁਂ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਗਿਹੀ ਤੇਨ ਲਿਙ੍ਗੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਧਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ , ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਯੇવ ਦਿવਸੇ ਪਬ੍ਬਜਤਿ વਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ વਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਏવਮੇਤਂ ਤਥਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, puriso abalo dubbalo nihīnajacco parittapuñño mahatimahārajjaṃ labhitvā khaṇena paripatati paridhaṃsati osakkati, na sakkoti issariyaṃ dhāretuṃ, evameva kho, mahārāja, arahattaṃ patto gihī tena liṅgena arahattaṃ dhāretuṃ na sakkoti , tena kāraṇena tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ਖੀਣਾਸવਭਾવਪਞ੍ਹੋ ਦੁਤਿਯੋ।
Khīṇāsavabhāvapañho dutiyo.