Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๗. ขิปฺปนิสนฺติสุตฺตํ
7. Khippanisantisuttaṃ
๙๗. ‘‘จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, ปุคฺคลา สโนฺต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํฯ กตเม จตฺตาโร? อตฺตหิตาย ปฎิปโนฺน โน ปรหิตาย, ปรหิตาย ปฎิปโนฺน โน อตฺตหิตาย, เนวตฺตหิตาย ปฎิปโนฺน โน ปรหิตาย, อตฺตหิตาย เจว ปฎิปโนฺน ปรหิตาย จฯ
97. ‘‘Cattārome, bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Attahitāya paṭipanno no parahitāya, parahitāya paṭipanno no attahitāya, nevattahitāya paṭipanno no parahitāya, attahitāya ceva paṭipanno parahitāya ca.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อตฺตหิตาย ปฎิปโนฺน โหติ, โน ปรหิตาย? อิธ, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ ปุคฺคโล ขิปฺปนิสนฺตี จ โหติ กุสเลสุ ธเมฺมสุ, สุตานญฺจ ธมฺมานํ ธารกชาติโก 1 โหติ, ธาตานญฺจ 2 ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขี โหติ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย, ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปโนฺน โหติ; โน จ กลฺยาณวาโจ โหติ กลฺยาณวากฺกรโณ โปริยา วาจาย สมนฺนาคโต วิสฺสฎฺฐาย อเนลคลาย อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยา, โน จ สนฺทสฺสโก โหติ สมาทปโก 3 สมุเตฺตชโก สมฺปหํสโก สพฺรหฺมจารีนํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อตฺตหิตาย ปฎิปโนฺน โหติ, โน ปรหิตายฯ
‘‘Kathañca , bhikkhave, puggalo attahitāya paṭipanno hoti, no parahitāya? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu, sutānañca dhammānaṃ dhārakajātiko 4 hoti, dhātānañca 5 dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti atthamaññāya dhammamaññāya, dhammānudhammappaṭipanno hoti; no ca kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, no ca sandassako hoti samādapako 6 samuttejako sampahaṃsako sabrahmacārīnaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo attahitāya paṭipanno hoti, no parahitāya.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล ปรหิตาย ปฎิปโนฺน โหติ, โน อตฺตหิตาย? อิธ, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ ปุคฺคโล น เหว โข ขิปฺปนิสนฺตี โหติ กุสเลสุ ธเมฺมสุ, โน จ สุตานํ ธมฺมานํ ธารกชาติโก โหติ, โน จ ธาตานํ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขี โหติ, โน จ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปโนฺน โหติ; กลฺยาณวาโจ จ โหติ กลฺยาณวากฺกรโณ โปริยา วาจาย สมนฺนาคโต วิสฺสฎฺฐาย อเนลคลาย อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยา, สนฺทสฺสโก จ โหติ สมาทปโก สมุเตฺตชโก สมฺปหํสโก สพฺรหฺมจารีนํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล ปรหิตาย ปฎิปโนฺน โหติ, โน อตฺตหิตายฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo parahitāya paṭipanno hoti, no attahitāya? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo na heva kho khippanisantī hoti kusalesu dhammesu, no ca sutānaṃ dhammānaṃ dhārakajātiko hoti, no ca dhātānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti, no ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti; kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, sandassako ca hoti samādapako samuttejako sampahaṃsako sabrahmacārīnaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo parahitāya paṭipanno hoti, no attahitāya.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ปุคฺคโล เนวตฺตหิตาย ปฎิปโนฺน โหติ, โน ปรหิตาย? อิธ, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ ปุคฺคโล น เหว โข ขิปฺปนิสนฺตี โหติ กุสเลสุ ธเมฺมสุ, โน จ สุตานํ ธมฺมานํ ธารกชาติโก โหติ, โน จ ธาตานํ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขี โหติ, โน จ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปโนฺน โหติ; โน จ กลฺยาณวาโจ โหติ กลฺยาณวากฺกรโณ โปริยา วาจาย สมนฺนาคโต วิสฺสฎฺฐาย อเนลคลาย อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยา, โน จ สนฺทสฺสโก โหติ สมาทปโก สมุเตฺตชโก สมฺปหํสโก สพฺรหฺมจารีนํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล เนวตฺตหิตาย ปฎิปโนฺน โหติ, โน ปรหิตายฯ
‘‘Kathañca , bhikkhave, puggalo nevattahitāya paṭipanno hoti, no parahitāya? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo na heva kho khippanisantī hoti kusalesu dhammesu, no ca sutānaṃ dhammānaṃ dhārakajātiko hoti, no ca dhātānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti, no ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti; no ca kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, no ca sandassako hoti samādapako samuttejako sampahaṃsako sabrahmacārīnaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo nevattahitāya paṭipanno hoti, no parahitāya.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อตฺตหิตาย เจว ปฎิปโนฺน โหติ ปรหิตาย จ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ ปุคฺคโล ขิปฺปนิสนฺตี จ โหติ กุสเลสุ ธเมฺมสุ, สุตานญฺจ ธมฺมานํ ธารกชาติโก โหติ, ธาตานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขี โหติ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย, ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปโนฺน โหติ; กลฺยาณวาโจ จ โหติ กลฺยาณวากฺกรโณ โปริยา วาจาย สมนฺนาคโต วิสฺสฎฺฐาย อเนลคลาย อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยา, สนฺทสฺสโก จ โหติ สมาทปโก สมุเตฺตชโก สมฺปหํสโก สพฺรหฺมจารีนํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อตฺตหิตาย เจว ปฎิปโนฺน โหติ ปรหิตาย จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ปุคฺคลา สโนฺต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิ’’นฺติฯ สตฺตมํฯ
‘‘Kathañca , bhikkhave, puggalo attahitāya ceva paṭipanno hoti parahitāya ca? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu, sutānañca dhammānaṃ dhārakajātiko hoti, dhātānañca dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti atthamaññāya dhammamaññāya, dhammānudhammappaṭipanno hoti; kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, sandassako ca hoti samādapako samuttejako sampahaṃsako sabrahmacārīnaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo attahitāya ceva paṭipanno hoti parahitāya ca. Ime kho, bhikkhave, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๗. ขิปฺปนิสนฺติสุตฺตวณฺณนา • 7. Khippanisantisuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๗-๑๐. ขิปฺปนิสนฺติสุตฺตาทิวณฺณนา • 7-10. Khippanisantisuttādivaṇṇanā