| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
10. ඛොමදායකත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා
10. Khomadāyakattheraapadānavaṇṇanā
නගරෙ බන්‌ධුමතියාතිආදිකං ආයස්‌මතො ඛොමදායකත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො විපස්‌සිස්‌ස භගවතො කාලෙ එකස්‌මිං කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො වයප්‌පත්‌තො සාසනෙ අභිප්‌පසන්‌නො රතනත්‌තයමාමකො විපස්‌සිස්‌ස භගවතො සන්‌තිකෙ ධම්‌මං සුත්‌වා පසන්‌නමානසො ඛොමදුස්‌සෙන පූජං අකාසි. සො තදෙව මූලං කත්‌වා යාවජීවං පුඤ්‌ඤානි කත්‌වා තතො දෙවලොකෙ නිබ්‌බත්‌තො. ඡසු දෙවෙසු අපරාපරං දිබ්‌බසුඛං අනුභවිත්‌වා තතො චවිත්‌වා මනුස්‌සලොකෙ චක්‌කවත්‌තිආදිඅනෙකවිධමනුස්‌සසම්‌පත්‌තිං අනුභවිත්‌වා පරිපාකගතෙ පුඤ්‌ඤසම්‌භාරෙ ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො වයප්‌පත්‌තො සත්‌ථු සන්‌තිකෙ ධම්‌මං සුත්‌වා පටිලද්‌ධසද්‌ධො පබ්‌බජිත්‌වා විපස්‌සනං වඩ්‌ඪෙත්‌වා නචිරස්‌සෙව අරහත්‌තං පාපුණි. කතපුඤ්‌ඤනාමෙන ඛොමදායකත්‌ථෙරොති පාකටො.
Nagare bandhumatiyātiādikaṃ āyasmato khomadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle ekasmiṃ kulagehe nibbatto vayappatto sāsane abhippasanno ratanattayamāmako vipassissa bhagavato santike dhammaṃ sutvā pasannamānaso khomadussena pūjaṃ akāsi. So tadeva mūlaṃ katvā yāvajīvaṃ puññāni katvā tato devaloke nibbatto. Chasu devesu aparāparaṃ dibbasukhaṃ anubhavitvā tato cavitvā manussaloke cakkavattiādianekavidhamanussasampattiṃ anubhavitvā paripākagate puññasambhāre imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto vayappatto satthu santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Katapuññanāmena khomadāyakattheroti pākaṭo.
184. සො අත්‌තනො පුබ්‌බකම්‌මං සරිත්‌වා සොමනස්‌සජාතො පුබ්‌බචරිතාපදානං දස්‌සෙන්‌තො නගරෙ බන්‌ධුමතියාතිආදිමාහ. තත්‌ථ බන්‌ධු වුච්‌චති ඤාතකො, තෙ බන්‌ධූ යස්‌මිං නගරෙ අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං සඞ්‌ඝටිතා වසන්‌ති, තං නගරං ‘‘බන්‌ධුමතී’’ති වුච්‌චති. රොපෙමි බීජසම්‌පදන්‌ති දානසීලාදිපුඤ්‌ඤබීජසම්‌පත්‌තිං රොපෙමි පට්‌ඨපෙමීති අත්‌ථො.
184. So attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ dassento nagare bandhumatiyātiādimāha. Tattha bandhu vuccati ñātako, te bandhū yasmiṃ nagare aññamaññaṃ saṅghaṭitā vasanti, taṃ nagaraṃ ‘‘bandhumatī’’ti vuccati. Ropemi bījasampadanti dānasīlādipuññabījasampattiṃ ropemi paṭṭhapemīti attho.
ඛොමදායකත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Khomadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
තතියස්‌ස සුභූතිවග්‌ගස්‌ස වණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Tatiyassa subhūtivaggassa vaṇṇanā samattā.
චතුභාණවාරවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Catubhāṇavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 10. ඛොමදායකත්‌ථෙරඅපදානං • 10. Khomadāyakattheraapadānaṃ
