Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཝིནཡཝིནིཙྪཡ-ཨུཏྟརཝིནིཙྪཡ • Vinayavinicchaya-uttaravinicchaya |
ཁུདྡཀཝཏྠུཀྑནྡྷཀཀཐཱ
Khuddakavatthukkhandhakakathā
༢༧༨༣.
2783.
རུཀྑེ ཝཱ པན ཀུཊྚེཝཱ, ཨཊྚཱནེ ཐམྦྷཀེསུ ཝཱ།
Rukkhe vā pana kuṭṭevā, aṭṭāne thambhakesu vā;
ནྷཱཡམཱནོ སཀཾ ཀཱཡཾ, ཨུགྒྷཾསེཡྻསྶ དུཀྐཊཾ༎
Nhāyamāno sakaṃ kāyaṃ, ugghaṃseyyassa dukkaṭaṃ.
༢༧༨༤.
2784.
ཀཱཡཾ གནྡྷབྦཧཏྠེན, ཀུརུཝིནྡཀསུཏྟིཡཱ།
Kāyaṃ gandhabbahatthena, kuruvindakasuttiyā;
མལླཀེན ན གྷཾསེཡྻ, ནཱཉྙམཉྙཉྩ ཀཱཡཏོ༎
Mallakena na ghaṃseyya, nāññamaññañca kāyato.
༢༧༨༥.
2785.
ཨཀཏཾ མལླཀཾ ནཱམ, གིལཱནསྶེཝ ཝཊྚཏི།
Akataṃ mallakaṃ nāma, gilānasseva vaṭṭati;
ཀཏཾ ཏཾ མལླཀཾ ནཱམ, སབྦེསམྤི ན ཝཊྚཏི༎
Kataṃ taṃ mallakaṃ nāma, sabbesampi na vaṭṭati.
༢༧༨༦.
2786.
ཀཔཱལིཊྛཀཁཎྜཱནི, སབྦསྶ པུཐུཔཱཎིཀཾ།
Kapāliṭṭhakakhaṇḍāni, sabbassa puthupāṇikaṃ;
གིལཱནསྶཱགིལཱནསྶ, ཝཏྠཝཊྚི ཙ ཝཊྚཏི༎
Gilānassāgilānassa, vatthavaṭṭi ca vaṭṭati.
༢༧༨༧.
2787.
ཝུཏྟཱ ཕེཎཀཔཱསཱཎ-ཀཐལཱ པཱདགྷཾསནེ།
Vuttā pheṇakapāsāṇa-kathalā pādaghaṃsane;
ཝཊྚཾ ཝཱ ཙཏུརསྶཾ ཝཱ, ཀཏཀཾ ན ཙ ཝཊྚཏི༎
Vaṭṭaṃ vā caturassaṃ vā, katakaṃ na ca vaṭṭati.
༢༧༨༨.
2788.
ཡཾ ཀིཉྩིཔི ཨལངྐཱརཾ, དྷཱརེནྟསྶཔི དུཀྐཊཾ།
Yaṃ kiñcipi alaṅkāraṃ, dhārentassapi dukkaṭaṃ;
ཧོཏི ཨནྟམསོ ཏཱལ-པཎྞམཏྟམྤི བྷིཀྑུནོ༎
Hoti antamaso tāla-paṇṇamattampi bhikkhuno.
༢༧༨༩.
2789.
ཨོསཎྷེཡྻ སཀེ ཀེསེ, ཡོ ཧཏྠཕཎཀེན ཝཱ།
Osaṇheyya sake kese, yo hatthaphaṇakena vā;
ཕཎཀེནཔི ཀོཙྪེན, དུཀྐཊཾ ཏསྶ ནིདྡིསེ༎
Phaṇakenapi kocchena, dukkaṭaṃ tassa niddise.
༢༧༩༠.
2790.
སིཏྠཏེལོདཏེལེཧི , མཎྜནཏྠཾ ན ཝཊྚཏི།
Sitthatelodatelehi , maṇḍanatthaṃ na vaṭṭati;
ཨནུལོམནིཔཱཏཏྠཾ, ཨུདྡྷཾལོམེན བྷིཀྑུནཱ༎
Anulomanipātatthaṃ, uddhaṃlomena bhikkhunā.
༢༧༩༡.
2791.
ཧཏྠཾ ཏེལེན ཏེམེཏྭཱ, པུཉྪིཏབྦཱ སིརོརུཧཱ།
Hatthaṃ telena temetvā, puñchitabbā siroruhā;
ཝཊྚཏུཎྷཱབྷིཏཏྟསྶ, ཨལླཧཏྠེན པུཉྪིཏུཾ༎
Vaṭṭatuṇhābhitattassa, allahatthena puñchituṃ.
༢༧༩༢.
2792.
ཨཱདཱསེ ཨུདཔཏྟེ ཝཱ, ཡཏྠ ཀཏྠཙི ཨཏྟནོ།
Ādāse udapatte vā, yattha katthaci attano;
མུཁབིམྦཾ ཝིནཱ ཧེཏུཾ, ཨོལོཀེནྟསྶ དུཀྐཊཾ༎
Mukhabimbaṃ vinā hetuṃ, olokentassa dukkaṭaṃ.
༢༧༩༣.
2793.
‘‘སཉྪཝིཾ ཏུ མུཁཾ, ནོ’’ཏི, དཊྛུམཱབཱདྷཔཙྩཡཱ།
‘‘Sañchaviṃ tu mukhaṃ, no’’ti, daṭṭhumābādhapaccayā;
‘‘ཛིཎྞོ ནོ’’ཏཱཡུསངྑཱར-ཛཱནནཏྠཉྩ ཝཊྚཏི༎
‘‘Jiṇṇo no’’tāyusaṅkhāra-jānanatthañca vaṭṭati.
༢༧༩༤.
2794.
ནཙྩཾ ཝཱ པན གཱིཏཾ ཝཱ, ཝཱདིཏཾ ཝཱཔི བྷིཀྑུནོ།
Naccaṃ vā pana gītaṃ vā, vāditaṃ vāpi bhikkhuno;
དཊྛུཾ ཝཱ པན སོཏུཾ ཝཱ, གཙྪཏོ ཧོཏི དུཀྐཊཾ༎
Daṭṭhuṃ vā pana sotuṃ vā, gacchato hoti dukkaṭaṃ.
༢༧༩༥.
2795.
དཊྛུམནྟམསོ མོར-ནཙྩམྤི ཙ ན ཝཊྚཏི།
Daṭṭhumantamaso mora-naccampi ca na vaṭṭati;
སོཏུམནྟམསོ དནྟ-གཱིཏམྤི ཙ ན ཝཊྚཏི༎
Sotumantamaso danta-gītampi ca na vaṭṭati.
༢༧༩༦.
2796.
ནཙྩནྟསྶ སཡཾ ཝཱཔི, ནཙྩཱཔེནྟསྶ དུཀྐཊཾ།
Naccantassa sayaṃ vāpi, naccāpentassa dukkaṭaṃ;
ཨནཱཔཏྟནྟརཱརཱམེ, ཋཏྭཱ སུཎཱཏི པསྶཏི༎
Anāpattantarārāme, ṭhatvā suṇāti passati.
༢༧༩༧.
2797.
‘‘པསྶིསྶཱམཱི’’ཏི ནཙྩཾ ཝཱ, གཱིཏཾ ཝཱ པན ཝཱདིཏཾ།
‘‘Passissāmī’’ti naccaṃ vā, gītaṃ vā pana vāditaṃ;
ཝིཧཱརཏོ ཝིཧཱརཾ ཝཱ, གཙྪཏོ ཧོཏི དུཀྐཊཾ༎
Vihārato vihāraṃ vā, gacchato hoti dukkaṭaṃ.
༢༧༩༨.
2798.
ཨཱཔཏྟནྟོཝིཧཱརེཔི, ཨུཊྛཧིཏྭཱན གཙྪཏོ།
Āpattantovihārepi, uṭṭhahitvāna gacchato;
ཋཏྭཱ གཱིཝཾ པསཱརེཏྭཱ, པསྶཏོཔི ཙ ཝཱིཐིཡཾ༎
Ṭhatvā gīvaṃ pasāretvā, passatopi ca vīthiyaṃ.
༢༧༩༩.
2799.
ཀེསཱ དཱིགྷཱ ན དྷཱརེཡྻཱ, ཡོ དྷཱརེཡྻསྶ དུཀྐཊཾ།
Kesā dīghā na dhāreyyā, yo dhāreyyassa dukkaṭaṃ;
དྭངྒུལཾ ཝཱ དུམཱསཾ ཝཱ, ཏཏོ ཨུདྡྷཾ ན ཝཊྚཏི༎
Dvaṅgulaṃ vā dumāsaṃ vā, tato uddhaṃ na vaṭṭati.
༢༨༠༠.
2800.
ནཁེ ནཱསིཀལོམཱནི, དཱིགྷཱནི ན ཏུ དྷཱརཡེ།
Nakhe nāsikalomāni, dīghāni na tu dhāraye;
ན ཙ ཝཱིསཏིམཊྛཾ ཝཱ, ཀཱཏུཾ ཝཊྚཏི བྷིཀྑུནོ༎
Na ca vīsatimaṭṭhaṃ vā, kātuṃ vaṭṭati bhikkhuno.
༢༨༠༡.
2801.
ཀཔྤཱཔེཡྻ ཝིསུཾ མསྶུཾ, དཱཋིཀཾ ཝཱ ཋཔེཡྻ ཡོ།
Kappāpeyya visuṃ massuṃ, dāṭhikaṃ vā ṭhapeyya yo;
སཾཧརཱཔེཡྻ ཝཱ ལོམཾ, སམྦཱདྷེ ཏསྶ དུཀྐཊཾ༎
Saṃharāpeyya vā lomaṃ, sambādhe tassa dukkaṭaṃ.
༢༨༠༢.
2802.
ཚིནྡཏོ དུཀྐཊཾ ཝུཏྟཾ, ཀེསེ ཀཏྟརིཀཱཡ ཝཱ།
Chindato dukkaṭaṃ vuttaṃ, kese kattarikāya vā;
ཨགིལཱནསྶ ཨཉྙེན, ཚིནྡཱཔེནྟསྶ ཝཱ ཏཐཱ༎
Agilānassa aññena, chindāpentassa vā tathā.
༢༨༠༣.
2803.
ཚིནྡཏོ ཨཏྟནོ ཨངྒ-ཛཱཏཾ ཐུལླཙྩཡཾ སིཡཱ།
Chindato attano aṅga-jātaṃ thullaccayaṃ siyā;
སེསངྒཚེདནེ ཨཏྟ-ཝདྷེ ཨཱཔཏྟི དུཀྐཊཾ༎
Sesaṅgachedane atta-vadhe āpatti dukkaṭaṃ.
༢༨༠༤.
2804.
ཨཧིཀཱིཊཱདིདཊྛསྶ, ཏཱདིསཱབཱདྷཔཙྩཡཱ།
Ahikīṭādidaṭṭhassa, tādisābādhapaccayā;
ན དོསོ ཚིནྡཏོ ཨངྒཾ, མོཙེནྟསྶ ཙ ལོཧིཏཾ༎
Na doso chindato aṅgaṃ, mocentassa ca lohitaṃ.
༢༨༠༥.
2805.
ཨཔརིསྶཱཝནོ མགྒཾ, སཙེ གཙྪཏི དུཀྐཊཾ།
Aparissāvano maggaṃ, sace gacchati dukkaṭaṃ;
ཡཱཙམཱནསྶ ཝཱ མགྒེ, ཏཐེཝཱདདཏོཔི ཏཾ༎
Yācamānassa vā magge, tathevādadatopi taṃ.
༢༨༠༦.
2806.
ན བྷུཉྫེ ན པིཝེ ནགྒོ, ན ཁཱདེ ན ཙ སཱཡཡེ།
Na bhuñje na pive naggo, na khāde na ca sāyaye;
ན དདེ ན ཙ གཎྷེཡྻ, ན གཙྪེཡྻཔི ཨཉྫསཾ༎
Na dade na ca gaṇheyya, na gaccheyyapi añjasaṃ.
༢༨༠༧.
2807.
ཝནྡིཏབྦཾ ན ནགྒེན, ཝནྡཱཔེཏབྦམེཝ ཝཱ།
Vanditabbaṃ na naggena, vandāpetabbameva vā;
པརིཀམྨཾ ན ཀཱཏབྦཾ, ན ནགྒེན ཙ ཀཱརཡེ༎
Parikammaṃ na kātabbaṃ, na naggena ca kāraye.
༢༨༠༨.
2808.
པརིཀམྨེ པཊིཙྪཱདཱི, ཏིསྶོ ཛནྟཱགྷརཱདིཀཱ།
Parikamme paṭicchādī, tisso jantāgharādikā;
ཝུཏྟཱ, ཝཏྠཔཊིཙྪཱདཱི, སབྦཏྠ པན ཝཊྚཏི༎
Vuttā, vatthapaṭicchādī, sabbattha pana vaṭṭati.
༢༨༠༩.
2809.
ཡཏྠ ཀཏྠཙི པེལཱ༹ཡཾ, བྷུཉྫིཏུཾ ན ཙ ཝཊྚཏི།
Yattha katthaci peḷāyaṃ, bhuñjituṃ na ca vaṭṭati;
ཨེཀཏོ བྷུཉྫཏོ ཧོཏི, དུཀྐཊཾ ཨེཀབྷཱཛནེ༎
Ekato bhuñjato hoti, dukkaṭaṃ ekabhājane.
༢༨༡༠.
2810.
ཨེཀཔཱཝུརཎཱ ཨེཀ-ཏྠརཎཱ ཝཱ ནིཔཛྫརེ།
Ekapāvuraṇā eka-ttharaṇā vā nipajjare;
ཨེཀམཉྩེཔི ཝཱ ཏེསཾ, ཧོཏི ཨཱཔཏྟི དུཀྐཊཾ༎
Ekamañcepi vā tesaṃ, hoti āpatti dukkaṭaṃ.
༢༨༡༡.
2811.
ན ནིསཱིདེཡྻ སངྒྷཱཊི-པལླཏྠིཀམུཔཱགཏོ།
Na nisīdeyya saṅghāṭi-pallatthikamupāgato;
ཀིཉྩི ཀཱིལ༹ཾ ན ཀཱིལེ༹ཡྻ, པལིཏཾ ན ཙ གཱཧཡེ༎
Kiñci kīḷaṃ na kīḷeyya, palitaṃ na ca gāhaye.
༢༨༡༢.
2812.
བྷམུཀཱཡ ནལཱཊེ ཝཱ, དཱཋིཀཱཡཔི ཨུགྒཏཾ།
Bhamukāya nalāṭe vā, dāṭhikāyapi uggataṃ;
ཏཱདིསཾ པལིཏཾ ཙཉྙཾ, གཱཧཱཔེཏུམྤི ཝཊྚཏི༎
Tādisaṃ palitaṃ caññaṃ, gāhāpetumpi vaṭṭati.
༢༨༡༣.
2813.
ཨགིལཱནོ སཙེ བྷིཀྑུ, ཚཏྟཾ དྷཱརེཡྻ དུཀྐཊཾ།
Agilāno sace bhikkhu, chattaṃ dhāreyya dukkaṭaṃ;
ཨཏྟནོ ཙཱིཝརཱདཱིནཾ, གུཏྟཏྠཾ པན ཝཊྚཏི༎
Attano cīvarādīnaṃ, guttatthaṃ pana vaṭṭati.
༢༨༡༤.
2814.
ཧཏྠིསོཎྜཾ ཙཏུཀྐཎྞཾ, ཝསནཾ མཙྪཝཱལ༹ཀཾ།
Hatthisoṇḍaṃ catukkaṇṇaṃ, vasanaṃ macchavāḷakaṃ;
ཝེལླིཡཾ ཏཱལཝཎྚཉྩ, ནིཝཱསེནྟསྶ དུཀྐཊཾ༎
Velliyaṃ tālavaṇṭañca, nivāsentassa dukkaṭaṃ.
༢༨༡༥.
2815.
གཧིཔཱརུཔནཾ ཝཱཔི, པཱརུཔནྟསྶ དུཀྐཊཾ།
Gahipārupanaṃ vāpi, pārupantassa dukkaṭaṃ;
ནིཝཱསནེ པཱརུཔནེ, པརིམཎྜལཏཱ མཏཱ༎
Nivāsane pārupane, parimaṇḍalatā matā.
༢༨༡༦.
2816.
ལོཀཱཡཏཾ ན ཝཱཙེཡྻ, ན ཙ ཏཾ པརིཡཱཔུཎེ།
Lokāyataṃ na vāceyya, na ca taṃ pariyāpuṇe;
ན ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱ ཝཱ, ཝཱཙེཏབྦཱཝ བྷིཀྑུནཱ༎
Na tiracchānavijjā vā, vācetabbāva bhikkhunā.
༢༨༡༧.
2817.
ན ཙ ཝཊྚཏི དྷཱརེཏུཾ, སབྦཱ ཙཱམརིབཱིཛནཱི།
Na ca vaṭṭati dhāretuṃ, sabbā cāmaribījanī;
ན ཙཱལིམྤེཡྻ དཱཡཾ ཝཱ, ན ཙ ལཉྫེ མུཁམྤི ཙ༎
Na cālimpeyya dāyaṃ vā, na ca lañje mukhampi ca.
༢༨༡༨.
2818.
ན ཝཧེ ཨུབྷཏོཀཱཛཾ, ཝཊྚཏནྟརཀཱཛཀཾ།
Na vahe ubhatokājaṃ, vaṭṭatantarakājakaṃ;
སཱིསཀྑནྡྷཀཊོལམྦ-བྷཱརེ དོསོ ན ཝིཛྫཏི༎
Sīsakkhandhakaṭolamba-bhāre doso na vijjati.
༢༨༡༩.
2819.
ཨཊྛངྒུལཱདིཀཾ བྷིཀྑུ, པཙྪིམཾ ཙཏུརངྒུལཱ།
Aṭṭhaṅgulādikaṃ bhikkhu, pacchimaṃ caturaṅgulā;
ཁཱདཏོ དནྟཀཊྛཉྩ, ཧོཏི ཨཱཔཏྟི དུཀྐཊཾ༎
Khādato dantakaṭṭhañca, hoti āpatti dukkaṭaṃ.
༢༨༢༠.
2820.
རུཀྑཾ ནེཝཱབྷིརཱུཧེཡྻ, ཀིཙྩེ སཏིཔི པོརིསཾ།
Rukkhaṃ nevābhirūheyya, kicce satipi porisaṃ;
ཨཱཔདཱསུ ཡཐཱཀཱམཾ, ཝཊྚཏེཝཱབྷིརཱུཧིཏུཾ༎
Āpadāsu yathākāmaṃ, vaṭṭatevābhirūhituṃ.
༢༨༢༡.
2821.
ལསུཎཾ ན ཙ ཁཱདེཡྻ, སཙེ ནཱཀལླཀོ སིཡཱ།
Lasuṇaṃ na ca khādeyya, sace nākallako siyā;
ནཱརོཔེཏབྦཀཾ བུདྡྷ-ཝཙནཾ ཨཉྙཐཱ པན༎
Nāropetabbakaṃ buddha-vacanaṃ aññathā pana.
༢༨༢༢.
2822.
ཁིཔིཏེན ཙ ཝཏྟབྦཾ, ‘‘ཛཱིཝཱ’’ཏི, གིཧིནཱ པུན།
Khipitena ca vattabbaṃ, ‘‘jīvā’’ti, gihinā puna;
‘‘ཛཱིཝཐཱ’’ཏི ཙ ཝུཏྟེན, ‘‘ཙིརཾ ཛཱིཝཱ’’ཏི ཝཊྚཏི༎
‘‘Jīvathā’’ti ca vuttena, ‘‘ciraṃ jīvā’’ti vaṭṭati.
༢༨༢༣.
2823.
སཱམཎེརཾ གཧཊྛཾ ཝཱ, ཨཱཀོཊེནྟསྶ དུཀྐཊཾ།
Sāmaṇeraṃ gahaṭṭhaṃ vā, ākoṭentassa dukkaṭaṃ;
སཡནེ པུཔྥསཾཀིཎྞེ, ན ཝཊྚཏི ནིཔཛྫིཏུཾ༎
Sayane pupphasaṃkiṇṇe, na vaṭṭati nipajjituṃ.
༢༨༢༤.
2824.
ཁུརབྷཎྜཾ ན གཎྷེཡྻ, སཙེ ནྷཱཔིཏཔུབྦཀོ།
Khurabhaṇḍaṃ na gaṇheyya, sace nhāpitapubbako;
ན ཙ དྷཱརཎིཡཱ ཨུཎྷཱི, སབྦཱ བཱཧིརལོམིཀཱ༎
Na ca dhāraṇiyā uṇhī, sabbā bāhiralomikā.
༢༨༢༥.
2825.
ཨངྒརཱགཾ ཀརོནྟསྶ, དུཀྐཊཾ སམུདཱིརིཏཾ།
Aṅgarāgaṃ karontassa, dukkaṭaṃ samudīritaṃ;
ཨཀཱཡབནྡྷནསྶཱཔི, གཱམཾ པཝིསཏོཔི ཙ༎
Akāyabandhanassāpi, gāmaṃ pavisatopi ca.
༢༨༢༦.
2826.
ལོཧཛཾ དཱརུཛཾ སབྦཾ, ཀཔྤིཡཾ མཏྟིཀཱམཡཾ།
Lohajaṃ dārujaṃ sabbaṃ, kappiyaṃ mattikāmayaṃ;
ཝིནཱ སཏྠཉྩ པཏྟཉྩ, ཀཏཀཾ ཀུམྦྷཀཱརིཀཾ༎
Vinā satthañca pattañca, katakaṃ kumbhakārikaṃ.
ཁུདྡཀཝཏྠུཀྑནྡྷཀཀཐཱ།
Khuddakavatthukkhandhakakathā.