| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
೧೧. ಪಞ್ಚಸತಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೋ
11. Pañcasatikakkhandhako
ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Khuddānukhuddakasikkhāpadakathāvaṇṇanā
೪೩೭. ಪಞ್ಚಸತಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಪಾಳಿಯಂ ‘‘ಅಪಾವುಸೋ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸತ್ಥಾರಂ ಜಾನಾಸೀ’’ತಿ ಇದಂ ಥೇರೋ ಸಯಂ ಭಗವತೋ ಪರಿನಿಬ್ಬುತಭಾವಂ ಜಾನನ್ತೋಪಿ ಅತ್ತನಾ ಸಹಗತಭಿಕ್ಖುಪರಿಸಾಯ ಞಾಪನತ್ಥಮೇವ, ಸುಭದ್ದಸ್ಸ ವುಡ್ಢಪಬ್ಬಜಿತಸ್ಸ ಸಾಸನಸ್ಸ ಪಟಿಪಕ್ಖವಚನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವಿಞ್ಞಾಪನತ್ಥಞ್ಚ ಏವಂ ಪುಚ್ಛಿ। ಸುಭದ್ದೋ ಹಿ ಕುಸಿನಾರಾಯಂ ಭಗವತಿ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನಾಯ ಖತ್ತಿಯಾದಿಗಹಟ್ಠಪರಿಸಾಯ ಮಜ್ಝೇ ಭಗವತೋ ಪರಿನಿಬ್ಬಾನಂ ಸುತ್ವಾ ಹಟ್ಠಪಹಟ್ಠೋಪಿ ಭಯೇನ ಪಹಟ್ಠಾಕಾರಂ ವಾಚಾಯ ಪಕಾಸೇತುಂ ನ ಸಕ್ಖಿಸ್ಸತಿ, ಇಧೇವ ಪನ ವಿಜನಪದೇಸೇ ಸುತ್ವಾ ಯಥಾಜ್ಝಾಸಯಂ ಅತ್ತನೋ ಪಾಪಲದ್ಧಿಂ ಪಕಾಸೇಸ್ಸತಿ, ತತೋ ತಮೇವ ಪಚ್ಚಯಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಮುಸ್ಸಾಹೇತ್ವಾ ಧಮ್ಮವಿನಯಸಙ್ಗಹಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಏತಸ್ಸ ಪಾಪಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ, ಅಞ್ಞೇಸಞ್ಚ ಈದಿಸಾನಂ ಮನೋರಥವಿಘಾತಂ, ಸಾಸನಟ್ಠಿತಿಞ್ಚ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಜಾನನ್ತೋವ ತಂ ಪುಚ್ಛೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತೇನೇವ ಥೇರೋ ‘‘ಏಕಮಿದಾಹಂ, ಆವುಸೋ, ಸಮಯ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಸುಭದ್ದವಚನಮೇವ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಧಮ್ಮವಿನಯಂ ಸಙ್ಗಾಯಾಪೇಸಿ। ನಾನಾಭಾವೋತಿ ಸರೀರೇನ ನಾನಾದೇಸಭಾವೋ, ವಿಪ್ಪವಾಸೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿನಾಭಾವೋತಿ ಮರಣೇನ ವಿಯುಜ್ಜನಂ। ಅಞ್ಞಥಾಭಾವೋತಿ ಭವನ್ತರೂಪಗಮನೇನ ಅಞ್ಞಾಕಾರಪ್ಪತ್ತಿ।
437. Pañcasatikakkhandhake pāḷiyaṃ ‘‘apāvuso, amhākaṃ satthāraṃ jānāsī’’ti idaṃ thero sayaṃ bhagavato parinibbutabhāvaṃ jānantopi attanā sahagatabhikkhuparisāya ñāpanatthameva, subhaddassa vuḍḍhapabbajitassa sāsanassa paṭipakkhavacanaṃ bhikkhūnaṃ viññāpanatthañca evaṃ pucchi. Subhaddo hi kusinārāyaṃ bhagavati abhippasannāya khattiyādigahaṭṭhaparisāya majjhe bhagavato parinibbānaṃ sutvā haṭṭhapahaṭṭhopi bhayena pahaṭṭhākāraṃ vācāya pakāsetuṃ na sakkhissati, idheva pana vijanapadese sutvā yathājjhāsayaṃ attano pāpaladdhiṃ pakāsessati, tato tameva paccayaṃ dassetvā bhikkhū samussāhetvā dhammavinayasaṅgahaṃ kāretvā etassa pāpabhikkhussa, aññesañca īdisānaṃ manorathavighātaṃ, sāsanaṭṭhitiñca karissāmīti jānantova taṃ pucchīti veditabbaṃ. Teneva thero ‘‘ekamidāhaṃ, āvuso, samaya’’ntiādinā subhaddavacanameva dassetvā dhammavinayaṃ saṅgāyāpesi. Nānābhāvoti sarīrena nānādesabhāvo, vippavāsoti attho. Vinābhāvoti maraṇena viyujjanaṃ. Aññathābhāvoti bhavantarūpagamanena aññākārappatti.
೪೪೧. ‘‘ಆಕಙ್ಖಮಾನೋ…ಪೇ॰… ಸಮೂಹನೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಇದಂ ಭಗವಾ ಮಯಾ ‘‘ಆಕಙ್ಖಮಾನೋ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಏಕಸಿಕ್ಖಾಪದಮ್ಪಿ ಸಮೂಹನಿತಬ್ಬಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತಾ, ಸಮೂಹನೇ ಚ ದೋಸಂ ದಿಸ್ವಾ ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಹಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ನ ಪಞ್ಞಾಪೇಸ್ಸಾಮ, ಪಞ್ಞತ್ತಂ ನ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ದಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಪುನ ‘‘ಪಞ್ಞತ್ತಿಸದಿಸಾಯ ಅಕುಪ್ಪಾಯ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಸಾವೇತ್ವಾ ಸಮಾದಾಯ ವತ್ತಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತತೋ ಯಾವ ಸಾಸನನ್ತರಧಾನಾ ಅಪ್ಪಟಿಬಾಹಿಯಾನಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ಭವಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ಅವೋಚಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ತೇನೇವ ಮಹಾಥೇರಾಪಿ ತಥೇವ ಪಟಿಪಜ್ಜಿಂಸು।
441.‘‘Ākaṅkhamāno…pe… samūhaneyyā’’ti idaṃ bhagavā mayā ‘‘ākaṅkhamāno’’ti vuttattā ekasikkhāpadampi samūhanitabbaṃ apassantā, samūhane ca dosaṃ disvā dhammasaṅgahakā bhikkhū ‘‘apaññattaṃ na paññāpessāma, paññattaṃ na samucchindissāmā’’tiādinā puna ‘‘paññattisadisāya akuppāya kammavācāya sāvetvā samādāya vattissanti, tato yāva sāsanantaradhānā appaṭibāhiyāni sikkhāpadāni bhavissantī’’ti iminā adhippāyena avocāti daṭṭhabbaṃ. Teneva mahātherāpi tatheva paṭipajjiṃsu.
ಗಿಹಿಗತಾನೀತಿ ಗಿಹೀಸು ಗತಾನಿ। ಖತ್ತಿಯಮಹಾಸಾರಾದಿಗಿಹೀಹಿ ಞಾತಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಚಿತಕಧೂಮಕಾಲೋ ಅತ್ತನೋ ಪವತ್ತಿಪರಿಯೋಸಾನಭೂತೋ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಧೂಮಕಾಲಿಕಂ।
Gihigatānīti gihīsu gatāni. Khattiyamahāsārādigihīhi ñātānīti attho. Citakadhūmakālo attano pavattipariyosānabhūto etassāti dhūmakālikaṃ.
೪೪೩. ಓಳಾರಿಕೇ ನಿಮಿತ್ತೇ ಕರಿಯಮಾನೇಪೀತಿ ‘‘ಆಕಙ್ಖಮಾನೋ, ಆನನ್ದ, ತಥಾಗತೋ ಕಪ್ಪಂ ವಾ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯ ಕಪ್ಪಾವಸೇಸಂ ವಾ’’ತಿ ಏವಂ ಥೂಲತರೇ ‘‘ತಿಟ್ಠತು, ಭಗವಾ, ಕಪ್ಪ’’ನ್ತಿ ಯಾಚನಹೇತುಭೂತೇ ಓಕಾಸನಿಮಿತ್ತೇ ಕಮ್ಮೇ ಕರಿಯಮಾನೇ। ಮಾರೇನ ಪರಿಯುಟ್ಠಿತಚಿತ್ತೋತಿ ಮಾರೇನ ಆವಿಟ್ಠಚಿತ್ತೋ।
443.Oḷārikenimitte kariyamānepīti ‘‘ākaṅkhamāno, ānanda, tathāgato kappaṃ vā tiṭṭheyya kappāvasesaṃ vā’’ti evaṃ thūlatare ‘‘tiṭṭhatu, bhagavā, kappa’’nti yācanahetubhūte okāsanimitte kamme kariyamāne. Mārena pariyuṭṭhitacittoti mārena āviṭṭhacitto.
೪೪೫. ಉಜ್ಜವನಿಕಾಯಾತಿ ಪಟಿಸೋತಗಾಮಿನಿಯಾ। ಕುಚ್ಛಿತೋ ಲವೋ ಛೇದೋ ವಿನಾಸೋ ಕುಲವೋ, ನಿರತ್ಥಕವಿನಿಯೋಗೋ। ತಂ ನ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ನ ಕುಲವಂ ಗಮೇನ್ತಿ।
445.Ujjavanikāyāti paṭisotagāminiyā. Kucchito lavo chedo vināso kulavo, niratthakaviniyogo. Taṃ na gacchantīti na kulavaṃ gamenti.
ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Khuddānukhuddakasikkhāpadakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ಪಞ್ಚಸತಿಕಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾನಯೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Pañcasatikakkhandhakavaṇṇanānayo niṭṭhito.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi
೧. ಸಙ್ಗೀತಿನಿದಾನಂ • 1. Saṅgītinidānaṃ
೨. ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾ • 2. Khuddānukhuddakasikkhāpadakathā
೩. ಬ್ರಹ್ಮದಣ್ಡಕಥಾ • 3. Brahmadaṇḍakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾ • Khuddānukhuddakasikkhāpadakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಸಙ್ಗೀತಿನಿದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Saṅgītinidānakathāvaṇṇanā
ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Khuddānukhuddakasikkhāpadakathāvaṇṇanā
ಬ್ರಹ್ಮದಣ್ಡಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Brahmadaṇḍakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ಸಙ್ಗೀತಿನಿದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Saṅgītinidānakathāvaṇṇanā
ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Khuddānukhuddakakathāvaṇṇanā
ಬ್ರಹ್ಮದಣ್ಡಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Brahmadaṇḍakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧. ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾ • 1. Khuddānukhuddakasikkhāpadakathā
