Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋ္ဌာနပာဠိ • Paṭṭhānapāḷi |
။ နမော တသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ။
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
အဘိဓမ္မပိဋကေ
Abhidhammapiṭake
ပဋ္ဌာနပာဠိ
Paṭṭhānapāḷi
(စတုတ္ထော ဘာဂော)
(Catuttho bhāgo)
ဓမ္မာနုလောမေ ဒုကပဋ္ဌာနံ
Dhammānulome dukapaṭṭhānaṃ
၁၂. ကိလေသဂောစ္ဆကံ
12. Kilesagocchakaṃ
၇၅. ကိလေသဒုကံ
75. Kilesadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁. ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ 1 ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော မာနော ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ , လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော မာနော ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ; ဒောသံ ပဋိစ္စ မောဟော ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, ဒောသံ ပဋိစ္စ မောဟော ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ ; ဝိစိကိစ္ဆံ ပဋိစ္စ မောဟော ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ; ဥဒ္ဓစ္စံ ပဋိစ္စ မောဟော အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ။ (၁)
1. Kilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ 2 uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho māno thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ , lobhaṃ paṭicca moho māno uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ; dosaṃ paṭicca moho thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, dosaṃ paṭicca moho uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ ; vicikicchaṃ paṭicca moho uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ; uddhaccaṃ paṭicca moho ahirikaṃ anottappaṃ. (1)
ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကိလေသံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ (၂)
Kilesaṃ dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati hetupaccayā – kilesaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (2)
ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ (စက္ကံ)။ (၃)
Kilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso ca nokileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ sampayuttakā ca khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ (cakkaṃ). (3)
၂. နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (၁)
2. Nokilesaṃ dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati hetupaccayā – nokilesaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (1)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ကိလေသာ။ (၂)
Nokilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – nokilese khandhe paṭicca kilesā. (2)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကိလေသာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
Nokilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso ca nokileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – nokilesaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kilesā ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
၃. ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘဉ္စ သမ္ပယုတ္တကေ စ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ (စက္ကံ)။ (၁)
3. Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paṭicca kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – lobhañca sampayuttake ca khandhe paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ (cakkaṃ). (1)
ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ကိလေသေ စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ကိလေသေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati hetupaccayā – nokilesaṃ ekaṃ khandhañca kilese ca paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… kilese ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ လောဘဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ (စက္ကံ, သံခိတ္တံ)။ (၃)
Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paṭicca kileso ca nokileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – nokilesaṃ ekaṃ khandhañca lobhañca paṭicca tayo khandhā moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… (cakkaṃ, saṃkhittaṃ). (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၄. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ နဝ, သမနန္တရေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
4. Hetuyā nava, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava, anantare nava, samanantare nava (sabbattha nava), vipāke ekaṃ…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၅. ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆံ ပဋိစ္စ မောဟော, ဥဒ္ဓစ္စံ ပဋိစ္စ မောဟော။ (၁)
5. Kilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchaṃ paṭicca moho, uddhaccaṃ paṭicca moho. (1)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ (၁)
Nokilesaṃ dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ nokilesaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā). (1)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၂)
Nokilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (2)
ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝိစိကိစ္ဆဉ္စ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော, ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဥဒ္ဓစ္စဉ္စ ပဋိစ္စ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paṭicca kileso dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe ca vicikicchañca paṭicca vicikicchāsahagato moho, uddhaccasahagate khandhe ca uddhaccañca paṭicca uddhaccasahagato moho. (1)
နအာရမ္မဏပစ္စယာဒိ
Naārammaṇapaccayādi
၆. ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာရမ္မဏပစ္စယာ – ကိလေသေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၁)
6. Kilesaṃ dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – kilese paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာရမ္မဏပစ္စယာ – နောကိလေသေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ (၁)
Nokilesaṃ dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – nokilese khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe… khandhe paṭicca vatthu (yāva asaññasattā). (1)
ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာရမ္မဏပစ္စယာ – ကိလေသေ စ သမ္ပယုတ္တကေ စ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, ကိလေသေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၁)
Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – kilese ca sampayuttake ca khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, kilese ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1)
နအဓိပတိပစ္စယာ။ နအနန္တရပစ္စယာ။ နသမနန္တရပစ္စယာ။ နအညမညပစ္စယာ။ နဥပနိသ္သယပစ္စယာ။
Naadhipatipaccayā… naanantarapaccayā… nasamanantarapaccayā… naaññamaññapaccayā… naupanissayapaccayā.
နပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Napurejātapaccayādi
၇. ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – အရူပေ လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော မာနော ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော မာနော ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ, လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ; ဝိစိကိစ္ဆံ ပဋိစ္စ မောဟော ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ; ဥဒ္ဓစ္စံ ပဋိစ္စ မောဟော အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ (အရူပေ ဒောသမူလကံ နတ္ထိ)။ (၁)
7. Kilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso dhammo uppajjati napurejātapaccayā – arūpe lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho māno thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho māno uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ, lobhaṃ paṭicca moho uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ; vicikicchaṃ paṭicca moho uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ; uddhaccaṃ paṭicca moho ahirikaṃ anottappaṃ (arūpe dosamūlakaṃ natthi). (1)
ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – အရူပေ ကိလေသေ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ, ကိလေသေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ (ဧဝံ နဝပိ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ), နပစ္ဆာဇာတပစ္စယာ, နအာသေဝနပစ္စယာ။
Kilesaṃ dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati napurejātapaccayā – arūpe kilese paṭicca sampayuttakā khandhā, kilese paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (evaṃ navapi pañhā kātabbā), napacchājātapaccayā, naāsevanapaccayā.
နကမ္မပစ္စယော
Nakammapaccayo
၈. ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နကမ္မပစ္စယာ – ကိလေသေ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ စေတနာ။ (၁)
8. Kilesaṃ dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati nakammapaccayā – kilese paṭicca sampayuttakā cetanā. (1)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နကမ္မပစ္စယာ – နောကိလေသေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ စေတနာ; ဗာဟိရံ။ အာဟာရသမုဋ္ဌာနံ။ ဥတုသမုဋ္ဌာနံ။ပေ.။။ (၁)
Nokilesaṃ dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati nakammapaccayā – nokilese khandhe paṭicca sampayuttakā cetanā; bāhiraṃ… āhārasamuṭṭhānaṃ… utusamuṭṭhānaṃ…pe…. (1)
ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နကမ္မပစ္စယာ – ကိလေသေ စ သမ္ပယုတ္တကေ စ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ စေတနာ။ (၁) (ဧဝံ သဗ္ဗေ ပစ္စယာ ကာတဗ္ဗာ။)
Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paṭicca nokileso dhammo uppajjati nakammapaccayā – kilese ca sampayuttake ca khandhe paṭicca sampayuttakā cetanā. (1) (Evaṃ sabbe paccayā kātabbā.)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၉. နဟေတုယာ စတ္တာရိ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ တီဏိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ နဝ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
9. Nahetuyā cattāri, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme tīṇi, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte nava, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၀. ကိလေသံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
10. Kilesaṃ dhammaṃ paccayā kileso dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ) ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နောကိလေသာ ခန္ဓာ။ (၁)
Nokilesaṃ dhammaṃ paccayā nokileso dhammo uppajjati hetupaccayā – nokilesaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā) vatthuṃ paccayā nokilesā khandhā. (1)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ ကိလေသာ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ကိလေသာ။ (၂)
Nokilesaṃ dhammaṃ paccayā kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – nokilese khandhe paccayā kilesā, vatthuṃ paccayā kilesā. (2)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ ကိလေသာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ကိလေသာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ။ (၃)
Nokilesaṃ dhammaṃ paccayā kileso ca nokileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – nokilesaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā kilesā ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… vatthuṃ paccayā kilesā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, vatthuṃ paccayā kilesā ca sampayuttakā ca khandhā. (3)
၁၁. ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘဉ္စ သမ္ပယုတ္တကေ စ ခန္ဓေ ပစ္စယာ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ (စက္ကံ)။ လောဘဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ကိလေသာ။ (၁)
11. Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paccayā kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – lobhañca sampayuttake ca khandhe paccayā moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ (cakkaṃ). Lobhañca vatthuñca paccayā kilesā. (1)
ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ကိလေသဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ကိလေသေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, ကိလေသေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ နောကိလေသာ ခန္ဓာ။ (၂)
Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paccayā nokileso dhammo uppajjati hetupaccayā – nokilesaṃ ekaṃ khandhañca kilesañca paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… kilese ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, kilese ca vatthuñca paccayā nokilesā khandhā. (2)
ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – နောကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ လောဘဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ (စက္ကံ)။ လောဘဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ (စက္ကံ)။ (၃)
Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paccayā kileso ca nokileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – nokilesaṃ ekaṃ khandhañca lobhañca paccayā tayo khandhā moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… (cakkaṃ). Lobhañca vatthuñca paccayā moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ sampayuttakā ca khandhā (cakkaṃ). (3)
(အာရမ္မဏပစ္စယေ နောကိလေသမူလေ ပဉ္စ ဝိညာဏာ ကာတဗ္ဗာ။)
(Ārammaṇapaccaye nokilesamūle pañca viññāṇā kātabbā.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၂. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
12. Hetuyā nava, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava (sabbattha nava), vipāke ekaṃ…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၁၃. ကိလေသံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆံ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော, ဥဒ္ဓစ္စံ ပစ္စယာ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
13. Kilesaṃ dhammaṃ paccayā kileso dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchaṃ paccayā vicikicchāsahagato moho, uddhaccaṃ paccayā uddhaccasahagato moho. (1)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နောကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ (ယာဝ အသညသတ္တာ) – စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ နောကိလေသာ ခန္ဓာ။ (၁)
Nokilesaṃ dhammaṃ paccayā nokileso dhammo uppajjati nahetupaccayā (yāva asaññasattā) – cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ…pe… vatthuṃ paccayā ahetukā nokilesā khandhā. (1)
နောကိလေသံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၂)
Nokilesaṃ dhammaṃ paccayā kileso dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (2)
ကိလေသဉ္စ နောကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆဉ္စ သမ္ပယုတ္တကေ စ ခန္ဓေ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော, ဥဒ္ဓစ္စဉ္စ သမ္ပယုတ္တကေ စ ခန္ဓေ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Kilesañca nokilesañca dhammaṃ paccayā kileso dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchañca sampayuttake ca khandhe vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato moho, uddhaccañca sampayuttake ca khandhe vatthuñca paccayā uddhaccasahagato moho (saṃkhittaṃ). (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၄. နဟေတုယာ စတ္တာရိ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ။ပေ.။ နကမ္မေ တီဏိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ။ပေ.။ နောဝိဂတေ တီဏိ။
14. Nahetuyā cattāri, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava…pe… nakamme tīṇi, navipāke nava, naāhāre ekaṃ…pe… novigate tīṇi.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
၁၅. ကိလေသံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘံ သံသဋ္ဌော မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ။ (စက္ကံ။ ဧဝံ နဝ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ။)
15. Kilesaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – lobhaṃ saṃsaṭṭho moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ. (Cakkaṃ. Evaṃ nava pañhā kātabbā.)
ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
Hetuyā nava, ārammaṇe nava (sabbattha nava), vipāke ekaṃ…pe… avigate nava.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
ကိလေသံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ (ဧဝံ နဟေတုပဉ္ဟာ စတ္တာရိ ကာတဗ္ဗာ။)
Kilesaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho kileso dhammo uppajjati nahetupaccayā (evaṃ nahetupañhā cattāri kātabbā.)
နဟေတုယာ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ တီဏိ, နဝိပာကေ နဝ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ နဝ။
Nahetuyā cattāri, naadhipatiyā nava, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme tīṇi, navipāke nava, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte nava.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၆. ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ကိလေသာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ကိလေသာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ။) ကိလေသာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ။) ကိလေသာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကိလေသာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
16. Kileso dhammo kilesassa dhammassa hetupaccayena paccayo – kilesā hetū sampayuttakānaṃ kilesānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ pucchitabbaṃ.) Kilesā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ pucchitabbaṃ.) Kilesā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kilesānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – နောကိလေသာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa hetupaccayena paccayo – nokilesā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၁၇. ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ကိလေသေ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ။) ကိလေသေ အာရဗ္ဘ နောကိလေသာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ။) ကိလေသေ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
17. Kileso dhammo kilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – kilese ārabbha kilesā uppajjanti. (Mūlaṃ pucchitabbaṃ.) Kilese ārabbha nokilesā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ pucchitabbaṃ.) Kilese ārabbha kilesā ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. (3)
၁၈. နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော။ပေ.။ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နောကိလေသေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
18. Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ…pe… domanassaṃ uppajjati; ariyā maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nokilese khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti…pe… anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော။ပေ.။ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဈာနေ ပရိဟီနေ ဝိပ္ပဋိသာရိသ္သ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နောကိလေသေ ခန္ဓေ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nokileso dhammo kilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ uppajjati, jhāne parihīne vippaṭisārissa domanassaṃ uppajjati, cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nokilese khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… domanassaṃ uppajjati. (2)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နောကိလေသေ ခန္ဓေ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
Nokileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… jhānā vuṭṭhahitvā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nokilese khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha kilesā ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. (3)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
Kileso ca nokileso ca dhammā kilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… tīṇi.
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၁၉. ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ကိလေသေ ဂရုံ ကတ္ဝာ ကိလေသာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တီဏိ (အာရမ္မဏာဓိပတိယေဝ)။ (၃)
19. Kileso dhammo kilesassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – kilese garuṃ katvā kilesā uppajjanti… tīṇi (ārammaṇādhipatiyeva). (3)
နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ။ပေ.။ ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နောကိလေသေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နောကိလေသာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti…pe… phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nokilese khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – nokilesādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ ဈာနံ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နောကိလေသေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နောကိလေသာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ကိလေသာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nokileso dhammo kilesassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… jhānaṃ…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nokilese khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – nokilesādhipati sampayuttakānaṃ kilesānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ ဈာနံ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နောကိလေသေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နောကိလေသာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကိလေသာနဉ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nokileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… jhānaṃ…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nokilese khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā kilesā ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. Sahajātādhipati – nokilesādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kilesānañca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ (အာရမ္မဏာဓိပတိယေဝ)။ (၃)
Kileso ca nokileso ca dhammā kilesassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo… tīṇi (ārammaṇādhipatiyeva). (3)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၂၀. ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ကိလေသာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကိလေသာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ကိလေသာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ နောကိလေသာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ကိလေသာ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ကိလေသာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကိလေသာနံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
20. Kileso dhammo kilesassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā kilesā pacchimānaṃ pacchimānaṃ kilesānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā kilesā pacchimānaṃ pacchimānaṃ nokilesānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; kilesā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā kilesā pacchimānaṃ pacchimānaṃ kilesānaṃ sampayuttakānañca khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (3)
၂၁. နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ နောကိလေသာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ နောကိလေသာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ နောကိလေသာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကိလေသာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အာဝဇ္ဇနာ ကိလေသာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ နောကိလေသာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကိလေသာနံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အာဝဇ္ဇနာ ကိလေသာနံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
21. Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā nokilesā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ nokilesānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo…pe… phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā nokilesā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ kilesānaṃ anantarapaccayena paccayo; āvajjanā kilesānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā nokilesā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ kilesānaṃ sampayuttakānañca khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; āvajjanā kilesānaṃ sampayuttakānañca khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (3)
၂၂. ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကိလေသာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ နောကိလေသာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကိလေသာနံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
22. Kileso ca nokileso ca dhammā kilesassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā kilesā ca sampayuttakā ca khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ kilesānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā kilesā ca sampayuttakā ca khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ nokilesānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; kilesā ca sampayuttakā ca khandhā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā kilesā ca sampayuttakā ca khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ kilesānaṃ sampayuttakānañca khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (3)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော, အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော, နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။
Samanantarapaccayena paccayo, sahajātapaccayena paccayo, aññamaññapaccayena paccayo, nissayapaccayena paccayo.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၂၃. ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ကိလေသာ ကိလေသာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
23. Kileso dhammo kilesassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – kilesā kilesānaṃ upanissayapaccayena paccayo… tīṇi.
၂၄. နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ မာနံ။ ဒိဋ္ဌိံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
24. Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… diṭṭhiṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ saddhāya…pe… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ။ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ကိလေသာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nokileso dhammo kilesassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya mānaṃ jappeti… diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ kilesānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (2)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ။ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ကိလေသာနံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nokileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya mānaṃ jappeti… diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ kilesānaṃ sampayuttakānañca khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (3)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
Kileso ca nokileso ca dhammā kilesassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo… tīṇi.
ပုရေဇာတပစ္စယော
Purejātapaccayo
၂၅. နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ။ ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု နောကိလေသာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
25. Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti. Rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu nokilesānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ , တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ကိလေသာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nokileso dhammo kilesassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati , taṃ ārabbha rāgo…pe… domanassaṃ uppajjati. Vatthupurejātaṃ – vatthu kilesānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ကိလေသာနံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nokileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha kilesā ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. Vatthupurejātaṃ – vatthu kilesānaṃ sampayuttakānañca khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (3)
ပစ္ဆာဇာတာသေဝနပစ္စယာ
Pacchājātāsevanapaccayā
၂၆. ကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ (၁)
26. Kileso dhammo nokilesassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). (1)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ) အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော ။နဝ။
Kileso ca nokileso ca dhammā nokilesassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ) āsevanapaccayena paccayo …nava.
ကမ္မပစ္စယော
Kammapaccayo
၂၇. နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – နောကိလေသာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – နောကိလေသာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
27. Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – nokilesā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – nokilesā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – နောကိလေသာ စေတနာ ကိလေသာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nokileso dhammo kilesassa dhammassa kammapaccayena paccayo – nokilesā cetanā kilesānaṃ kammapaccayena paccayo. (2)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – နောကိလေသာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကိလေသာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nokileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa kammapaccayena paccayo – nokilesā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kilesānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
ဝိပာကပစ္စယာဒိ
Vipākapaccayādi
၂၈. နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဧကံ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
28. Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa vipākapaccayena paccayo… ekaṃ… āhārapaccayena paccayo… tīṇi… indriyapaccayena paccayo… tīṇi… jhānapaccayena paccayo… tīṇi… maggapaccayena paccayo… nava… sampayuttapaccayena paccayo… nava.
ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော
Vippayuttapaccayo
၂၉. ကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
29. Kileso dhammo nokilesassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ကိလေသာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nokileso dhammo kilesassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu kilesānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (2)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ကိလေသာနံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nokileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu kilesānaṃ sampayuttakānañca khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (3)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ။ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။)
Kileso ca nokileso ca dhammā nokilesassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ. Vitthāretabbaṃ.)
အတ္ထိပစ္စယာဒိ
Atthipaccayādi
၃၀. ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဧကံ (ပဋိစ္စသဒိသံ)။ (၁)
30. Kileso dhammo kilesassa dhammassa atthipaccayena paccayo… ekaṃ (paṭiccasadisaṃ). (1)
ကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၂)
Kileso dhammo nokilesassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (2)
ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိစ္စသဒိသံ) ။ (၃)
Kileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo (paṭiccasadisaṃ) . (3)
နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ။ သဟဇာတံ သဟဇာတသဒိသံ, ပုရေဇာတံ ပုရေဇာတသဒိသံ။) (၂)
Nokileso dhammo kilesassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ (saṃkhittaṃ. Sahajātaṃ sahajātasadisaṃ, purejātaṃ purejātasadisaṃ.) (2)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ (သဟဇာတံ သဟဇာတသဒိသံ, ပုရေဇာတံ ပုရေဇာတသဒိသံ။) (၃)
Nokileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ (sahajātaṃ sahajātasadisaṃ, purejātaṃ purejātasadisaṃ.) (3)
၃၁. ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – လောဘော စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ မောဟသ္သ, ဒိဋ္ဌိယာ, ထိနသ္သ, ဥဒ္ဓစ္စသ္သ, အဟိရိကသ္သ, အနောတ္တပ္ပသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (စက္ကံ)။ သဟဇာတော – လောဘော စ ဝတ္ထု စ မောဟသ္သ, ဒိဋ္ဌိယာ, ထိနသ္သ, ဥဒ္ဓစ္စသ္သ, အဟိရိကသ္သ, အနောတ္တပ္ပသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (စက္ကံ)။ (၁)
31. Kileso ca nokileso ca dhammā kilesassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – lobho ca sampayuttakā ca khandhā mohassa, diṭṭhiyā, thinassa, uddhaccassa, ahirikassa, anottappassa atthipaccayena paccayo (cakkaṃ). Sahajāto – lobho ca vatthu ca mohassa, diṭṭhiyā, thinassa, uddhaccassa, ahirikassa, anottappassa atthipaccayena paccayo (cakkaṃ). (1)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ သဟဇာတော – နောကိလေသော ဧကော ခန္ဓော စ ကိလေသော စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။။ သဟဇာတာ – ကိလေသာ စ မဟာဘူတာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာ – ကိလေသာ စ ဝတ္ထု စ နောကိလေသာနံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စ ပုရေဇာတသ္သ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ကဗဠီကာရော အာဟာရော စ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Kileso ca nokileso ca dhammā nokilesassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. Sahajāto – nokileso eko khandho ca kileso ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe…. Sahajātā – kilesā ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Sahajātā – kilesā ca vatthu ca nokilesānaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – kilesā ca sampayuttakā khandhā ca purejātassa imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – kilesā ca sampayuttakā ca khandhā kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – kilesā ca sampayuttakā ca khandhā rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – နောကိလေသော ဧကော ခန္ဓော စ လောဘော စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ မောဟသ္သ စ, ဒိဋ္ဌိယာ, ထိနသ္သ, ဥဒ္ဓစ္စသ္သ, အဟိရိကသ္သ, အနောတ္တပ္ပသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။။ သဟဇာတော – လောဘော စ ဝတ္ထု စ မောဟသ္သ, ဒိဋ္ဌိယာ, ထိနသ္သ, ဥဒ္ဓစ္စသ္သ, အဟိရိကသ္သ, အနောတ္တပ္ပသ္သ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (စက္ကံ)။ (၃)
Kileso ca nokileso ca dhammā kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – nokileso eko khandho ca lobho ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ mohassa ca, diṭṭhiyā, thinassa, uddhaccassa, ahirikassa, anottappassa atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe…. Sahajāto – lobho ca vatthu ca mohassa, diṭṭhiyā, thinassa, uddhaccassa, ahirikassa, anottappassa sampayuttakānañca khandhānaṃ atthipaccayena paccayo (cakkaṃ). (3)
နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
Natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၃၂. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ နဝ, သမနန္တရေ နဝ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ နဝ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ နဝ, ပုရေဇာတေ တီဏိ, ပစ္ဆာဇာတေ တီဏိ, အာသေဝနေ နဝ, ကမ္မေ တီဏိ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ တီဏိ, ဣန္ဒ္ရိယေ တီဏိ, ဈာနေ တီဏိ, မဂ္ဂေ နဝ, သမ္ပယုတ္တေ နဝ, ဝိပ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ နဝ, ဝိဂတေ နဝ, အဝိဂတေ နဝ။
32. Hetuyā cattāri, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava, anantare nava, samanantare nava, sahajāte nava, aññamaññe nava, nissaye nava, upanissaye nava, purejāte tīṇi, pacchājāte tīṇi, āsevane nava, kamme tīṇi, vipāke ekaṃ, āhāre tīṇi, indriye tīṇi, jhāne tīṇi, magge nava, sampayutte nava, vippayutte pañca, atthiyā nava, natthiyā nava, vigate nava, avigate nava.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၃၃. ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
33. Kileso dhammo kilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (1)
ကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Kileso dhammo nokilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo. (2)
ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Kileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (3)
၃၄. နောကိလေသော ဓမ္မော နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော ။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
34. Nokileso dhammo nokilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo … purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. (1)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nokileso dhammo kilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
နောကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nokileso dhammo kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (3)
၃၅. ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
35. Kileso ca nokileso ca dhammā kilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (1)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ နောကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Kileso ca nokileso ca dhammā nokilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo. (2)
ကိလေသော စ နောကိလေသော စ ဓမ္မာ ကိလေသသ္သ စ နောကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Kileso ca nokileso ca dhammā kilesassa ca nokilesassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (3)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၆. နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ နဝ, နအဓိပတိယာ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), နောအဝိဂတေ နဝ။
36. Nahetuyā nava, naārammaṇe nava, naadhipatiyā nava (sabbattha nava), noavigate nava.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၃၇. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ စတ္တာရိ, နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ (သဗ္ဗတ္ထ စတ္တာရိ), နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
37. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri, naanantare cattāri, nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri (sabbattha cattāri), nasampayutte dve, navippayutte cattāri, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၃၈. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ (အနုလောမမာတိကာ ကာတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
38. Nahetupaccayā ārammaṇe nava, adhipatiyā nava (anulomamātikā kātabbā)…pe… avigate nava.
ကိလေသဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Kilesadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၇၆. သံကိလေသိကဒုကံ
76. Saṃkilesikadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၃၉. သံကိလေသိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သံကိလေသိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ (ယထာ လောကိယဒုကံ, ဧဝံ နိန္နာနာကရဏံ။)
39. Saṃkilesikaṃ dhammaṃ paṭicca saṃkilesiko dhammo uppajjati hetupaccayā (yathā lokiyadukaṃ, evaṃ ninnānākaraṇaṃ.)
သံကိလေသိကဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Saṃkilesikadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၇၇. သံကိလိဋ္ဌဒုကံ
77. Saṃkiliṭṭhadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၄၀. သံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
40. Saṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
သံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Saṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhe khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
သံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သံကိလိဋ္ဌော စ အသံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
Saṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca saṃkiliṭṭho ca asaṃkiliṭṭho ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – saṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အသံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (၁)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – asaṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (1)
သံကိလိဋ္ဌဉ္စ အသံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Saṃkiliṭṭhañca asaṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paṭicca asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhe khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၄၁. ဟေတုယာ ပဉ္စ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ ဒ္ဝေ, သမနန္တရေ ဒ္ဝေ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ ပဉ္စ, ဥပနိသ္သယေ ဒ္ဝေ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ ပဉ္စ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ ပဉ္စ (သံခိတ္တံ), အဝိဂတေ ပဉ္စ။
41. Hetuyā pañca, ārammaṇe dve, adhipatiyā pañca, anantare dve, samanantare dve, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye pañca, upanissaye dve, purejāte dve, āsevane dve, kamme pañca, vipāke ekaṃ, āhāre pañca (saṃkhittaṃ), avigate pañca.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၄၂. သံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
42. Saṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အသံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ (၁)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ asaṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā). (1)
၁. ပစ္စယပစ္စနီယံ
1. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၄၃. နဟေတုယာ ဒ္ဝေ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ ပဉ္စ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ ပဉ္စ, နအာသေဝနေ ပဉ္စ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ပဉ္စ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
43. Nahetuyā dve, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte pañca, naāsevane pañca, nakamme dve, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၄၄. သံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသံ)။
44. Saṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paccayā saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccasadisaṃ).
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အသံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ) ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အသံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ။ (၁)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paccayā asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – asaṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā) vatthuṃ paccayā asaṃkiliṭṭhā khandhā. (1)
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ။ (၂)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paccayā saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – vatthuṃ paccayā saṃkiliṭṭhā khandhā. (2)
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌော စ အသံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၃)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paccayā saṃkiliṭṭho ca asaṃkiliṭṭho ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vatthuṃ paccayā saṃkiliṭṭhā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (3)
၄၅. သံကိလိဋ္ဌဉ္စ အသံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၁)
45. Saṃkiliṭṭhañca asaṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paccayā saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. (1)
သံကိလိဋ္ဌဉ္စ အသံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Saṃkiliṭṭhañca asaṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paccayā asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhe khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
သံကိလိဋ္ဌဉ္စ အသံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌော စ အသံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ သံကိလိဋ္ဌေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ (သံခိတ္တံ)။ (၃)
Saṃkiliṭṭhañca asaṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paccayā saṃkiliṭṭho ca asaṃkiliṭṭho ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – saṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… saṃkiliṭṭhe khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (saṃkhittaṃ). (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၄၆. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ စတ္တာရိ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, အာသေဝနေ စတ္တာရိ , ကမ္မေ နဝ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ နဝ, ဣန္ဒ္ရိယေ နဝ။ပေ.။ ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ နဝ။
46. Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā nava, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte nava, aññamaññe cattāri, nissaye nava, upanissaye cattāri, purejāte cattāri, āsevane cattāri , kamme nava, vipāke ekaṃ, āhāre nava, indriye nava…pe… vigate cattāri, avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၄၇. သံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
47. Saṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paccayā saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အသံကိလိဋ္ဌံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ အသံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ။ (၁)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paccayā asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ asaṃkiliṭṭhaṃ…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā asaṃkiliṭṭhā khandhā. (1)
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၂)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ paccayā saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati nahetupaccayā – vatthuṃ paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (2)
သံကိလိဋ္ဌဉ္စ အသံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Saṃkiliṭṭhañca asaṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paccayā saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၄၈. နဟေတုယာ စတ္တာရိ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
48. Nahetuyā cattāri, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၄၉. သံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ ။ပေ.။။ (၁)
49. Saṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe …pe…. (1)
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အသံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – asaṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
ဟေတုယာ ဒ္ဝေ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အဓိပတိယာ ဒ္ဝေ (သဗ္ဗတ္ထ ဒ္ဝေ), ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ ဒ္ဝေ။
Hetuyā dve, ārammaṇe dve, adhipatiyā dve (sabbattha dve), vipāke ekaṃ…pe… avigate dve.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
၅၀. သံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ သံသဋ္ဌော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
50. Saṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho saṃkiliṭṭho dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe saṃsaṭṭho vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
အသံကိလိဋ္ဌံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အသံကိလိဋ္ဌံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Asaṃkiliṭṭhaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho asaṃkiliṭṭho dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ asaṃkiliṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နဟေတုယာ ဒ္ဝေ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, နပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, နအာသေဝနေ ဒ္ဝေ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ဒ္ဝေ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ။
Nahetuyā dve, naadhipatiyā dve, napurejāte dve, napacchājāte dve, naāsevane dve, nakamme dve, navipāke dve, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte dve.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၅၁. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
51. Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa hetupaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo. (1)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌာ ဟေတူ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa hetupaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhā hetū cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (2)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ အသံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa ca asaṃkiliṭṭhassa ca dhammassa hetupaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – အသံကိလိဋ္ဌာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa hetupaccayena paccayo – asaṃkiliṭṭhā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၅၂. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ရာဂံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဋ္ဌိံ အသ္သာဒေတိ။ပေ.။ (ကုသလတ္တိကသဒိသံ); ဝိစိကိစ္ဆံ အာရဗ္ဘ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ အာရဗ္ဘ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၁)
52. Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – rāgaṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; vicikicchā…pe… uddhacca…pe… domanassaṃ uppajjati; diṭṭhiṃ assādeti…pe… (kusalattikasadisaṃ); vicikicchaṃ ārabbha…pe… uddhaccaṃ ārabbha…pe… domanassaṃ uppajjati; diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ uppajjati. (1)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ ပဟီနေ ကိလေသေ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ။ပေ.။ သံကိလိဋ္ဌေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, စေတောပရိယဉာဏေန သံကိလိဋ္ဌစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ; သံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā pahīne kilese paccavekkhanti, vikkhambhite kilese…pe… pubbe samudāciṇṇe…pe… saṃkiliṭṭhe khandhe aniccato…pe… vipassati, cetopariyañāṇena saṃkiliṭṭhacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti; saṃkiliṭṭhā khandhā cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
၅၃. အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ။ပေ.။ အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသံကိလိဋ္ဌေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
53. Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ paccavekkhati, ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti…pe… āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ asaṃkiliṭṭhe khandhe aniccato…pe… vipassati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသံကိလိဋ္ဌေ ခန္ဓေ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Asaṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… jhānā vuṭṭhahitvā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ asaṃkiliṭṭhe khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… domanassaṃ uppajjati. (2)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၅၄. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ရာဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဋ္ဌိံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သံကိလိဋ္ဌာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
54. Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – rāgaṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; diṭṭhiṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – saṃkiliṭṭhādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – သံကိလိဋ္ဌာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – saṃkiliṭṭhādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ အသံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – သံကိလိဋ္ဌာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa ca asaṃkiliṭṭhassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – saṃkiliṭṭhādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၅၅. အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ, အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ။ပေ.။ နိဗ္ဗာနံ ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – အသံကိလိဋ္ဌာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
55. Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ garuṃ katvā paccavekkhati, ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti…pe… nibbānaṃ phalassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – asaṃkiliṭṭhādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသံကိလိဋ္ဌေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Asaṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā vuṭṭhahitvā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ asaṃkiliṭṭhe khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. (2)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၅၆. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သံကိလိဋ္ဌာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
56. Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā saṃkiliṭṭhā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ saṃkiliṭṭhānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (1)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhā khandhā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (2)
၅၇. အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ အသံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အသံကိလိဋ္ဌာနံ ခန္ဓာနံ။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
57. Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā asaṃkiliṭṭhā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ asaṃkiliṭṭhānaṃ khandhānaṃ…pe… phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (1)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – အာဝဇ္ဇနာ သံကိလိဋ္ဌာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Asaṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – āvajjanā saṃkiliṭṭhānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (2)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Samanantarapaccayena paccayo… cattāri… sahajātapaccayena paccayo… pañca… aññamaññapaccayena paccayo… dve… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၅၈. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ရာဂံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ, ဒောသံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ, ရာဂော။ပေ.။ ပတ္ထနာ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
58. Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – rāgaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati, dosaṃ…pe… patthanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati, rāgo…pe… patthanā rāgassa…pe… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (1)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ရာဂံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဒောသံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ရာဂော။ပေ.။ ပတ္ထနာ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – rāgaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, dosaṃ…pe… patthanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, rāgo…pe… patthanā saddhāya…pe… paññāya kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
၅၉. အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော , အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ, ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
59. Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; sīlaṃ…pe… paññaṃ, kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; saddhā…pe… senāsanaṃ saddhāya…pe… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Asaṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… paññaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ rāgassa…pe… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယော
Purejātapaccayo
၆၀. အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၂)
60. Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ (saṃkhittaṃ). Asaṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ (saṃkhittaṃ). (2)
ပစ္ဆာဇာတာသေဝနပစ္စယာ
Pacchājātāsevanapaccayā
၆၁. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ ။အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
61. Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). …Āsevanapaccayena paccayo… dve.
ကမ္မပစ္စယော
Kammapaccayo
၆၂. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
62. Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa kammapaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. (1)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – သံကိလိဋ္ဌာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နာနာက္ခဏိကာ – သံကိလိဋ္ဌာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သံကိလိဋ္ဌာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – saṃkiliṭṭhā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Nānākkhaṇikā – saṃkiliṭṭhā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Saṃkiliṭṭhā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – အသံကိလိဋ္ဌာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – အသံကိလိဋ္ဌာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – asaṃkiliṭṭhā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – asaṃkiliṭṭhā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (1)
ဝိပာကပစ္စယာဒိ
Vipākapaccayādi
၆၃. အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဧကံ။
63. Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa vipākapaccayena paccayo… ekaṃ.
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။
Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo… jhānapaccayena paccayo… maggapaccayena paccayo… sampayuttapaccayena paccayo.
ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော
Vippayuttapaccayo
၆၄. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
64. Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု သံကိလိဋ္ဌာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Asaṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu saṃkiliṭṭhānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (2)
အတ္ထိပစ္စယာဒိ
Atthipaccayādi
၆၅. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော ။ ဧကံ (ပဋိစ္စဝာရသဒိသံ)။ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ အသံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိစ္စသဒိသံ)။ (၃)
65. Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa atthipaccayena paccayo … ekaṃ (paṭiccavārasadisaṃ). Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa ca asaṃkiliṭṭhassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo (paṭiccasadisaṃ). (3)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၂)
Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Asaṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa atthipaccayena paccayo – purejātaṃ (saṃkhittaṃ). (2)
၆၆. သံကိလိဋ္ဌော စ အသံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မာ သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – သံကိလိဋ္ဌော ဧကော ခန္ဓော စ ဝတ္ထု စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
66. Saṃkiliṭṭho ca asaṃkiliṭṭho ca dhammā saṃkiliṭṭhassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – saṃkiliṭṭho eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe… (saṃkhittaṃ). (1)
သံကိလိဋ္ဌော စ အသံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မာ အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ သဟဇာတာ – သံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ စ မဟာဘူတာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – သံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ စ ကဗဠီကာရော အာဟာရော စ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – သံကိလိဋ္ဌာ ခန္ဓာ စ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saṃkiliṭṭho ca asaṃkiliṭṭho ca dhammā asaṃkiliṭṭhassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. Sahajātā – saṃkiliṭṭhā khandhā ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – saṃkiliṭṭhā khandhā ca kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – saṃkiliṭṭhā khandhā ca rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
Natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၆၇. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
67. Hetuyā cattāri, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane dve, kamme cattāri, vipāke ekaṃ, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate satta.
၂. ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
2. Paccanīyuddhāro
၆၈. သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
68. Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (1)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. (2)
သံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ အသံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Saṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa ca asaṃkiliṭṭhassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo. (3)
၆၉. အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
69. Asaṃkiliṭṭho dhammo asaṃkiliṭṭhassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. (1)
အသံကိလိဋ္ဌော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Asaṃkiliṭṭho dhammo saṃkiliṭṭhassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
သံကိလိဋ္ဌော စ အသံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မာ သံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ။ ပုရေဇာတံ ။ (၁)
Saṃkiliṭṭho ca asaṃkiliṭṭho ca dhammā saṃkiliṭṭhassa dhammassa sahajātaṃ… purejātaṃ . (1)
သံကိလိဋ္ဌော စ အသံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မာ အသံကိလိဋ္ဌသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ။ ပစ္ဆာဇာတံ။ အာဟာရံ။ ဣန္ဒ္ရိယံ။ (၂)
Saṃkiliṭṭho ca asaṃkiliṭṭho ca dhammā asaṃkiliṭṭhassa dhammassa sahajātaṃ… pacchājātaṃ… āhāraṃ… indriyaṃ. (2)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၇၀. နဟေတုယာ သတ္တ, နအာရမ္မဏေ သတ္တ, နအဓိပတိယာ သတ္တ, နအနန္တရေ သတ္တ, နသမနန္တရေ သတ္တ, နသဟဇာတေ ပဉ္စ, နအညမညေ ပဉ္စ, နနိသ္သယေ ပဉ္စ, နဥပနိသ္သယေ သတ္တ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ သတ္တ။ပေ.။ နမဂ္ဂေ သတ္တ, နသမ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောအတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ သတ္တ, နောဝိဂတေ သတ္တ, နောအဝိဂတေ စတ္တာရိ။
70. Nahetuyā satta, naārammaṇe satta, naadhipatiyā satta, naanantare satta, nasamanantare satta, nasahajāte pañca, naaññamaññe pañca, nanissaye pañca, naupanissaye satta, napurejāte cha, napacchājāte satta…pe… namagge satta, nasampayutte pañca, navippayutte cattāri, noatthiyā cattāri, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate cattāri.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၇၁. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ စတ္တာရိ, နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
71. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri, naanantare cattāri, nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri…pe… nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၇၂. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ (အနုလောမမာတိကာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ သတ္တ။
72. Nahetupaccayā ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca (anulomamātikā)…pe… avigate satta.
သံကိလိဋ္ဌဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Saṃkiliṭṭhadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၇၈. ကိလေသသမ္ပယုတ္တဒုကံ
78. Kilesasampayuttadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၇၃. ကိလေသသမ္ပယုတ္တံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသသမ္ပယုတ္တော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကိလေသသမ္ပယုတ္တံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
73. Kilesasampayuttaṃ dhammaṃ paṭicca kilesasampayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – kilesasampayuttaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
ကိလေသသမ္ပယုတ္တံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသဝိပ္ပယုတ္တော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကိလေသသမ္ပယုတ္တေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Kilesasampayuttaṃ dhammaṃ paṭicca kilesavippayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – kilesasampayutte khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
(ကိလေသသမ္ပယုတ္တဒုကံ သံကိလိဋ္ဌဒုကသဒိသံ, နိန္နာနာကရဏံ။)
(Kilesasampayuttadukaṃ saṃkiliṭṭhadukasadisaṃ, ninnānākaraṇaṃ.)
ကိလေသသမ္ပယုတ္တဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Kilesasampayuttadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၇၉. ကိလေသသံကိလေသိကဒုကံ
79. Kilesasaṃkilesikadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၇၄. ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလေသိကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလေသိကော စ ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ (စက္ကံ)။ (၁)
74. Kilesañceva saṃkilesikañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkilesiko ca dhammo uppajjati hetupaccayā – lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ (cakkaṃ). (1)
ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလေသိကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သံကိလေသိကော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကိလေသေ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ (၂)
Kilesañceva saṃkilesikañca dhammaṃ paṭicca saṃkilesiko ceva no ca kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – kilese paṭicca sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (2)
ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလေသိကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလေသိကော စ သံကိလေသိကော စေဝ နော စ ကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ (၃)
Kilesañceva saṃkilesikañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkilesiko ca saṃkilesiko ceva no ca kileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ sampayuttakā ca khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (3)
၂-၆. သဟဇာတ-ပစ္စယ-နိသ္သယ-သံသဋ္ဌ-သမ္ပယုတ္တဝာရော
2-6. Sahajāta-paccaya-nissaya-saṃsaṭṭha-sampayuttavāro
(ဧဝံ ပဋိစ္စဝာရောပိ သဟဇာတဝာရောပိ ပစ္စယဝာရောပိ နိသ္သယဝာရောပိ သံသဋ္ဌဝာရောပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကိလေသဒုကသဒိသာ။ နိန္နာနာကရဏံ။ အာမသနံ နာနံ။)
(Evaṃ paṭiccavāropi sahajātavāropi paccayavāropi nissayavāropi saṃsaṭṭhavāropi sampayuttavāropi kilesadukasadisā. Ninnānākaraṇaṃ. Āmasanaṃ nānaṃ.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၇၅. ကိလေသော စေဝ သံကိလေသိကော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလေသိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ကိလေသာ စေဝ သံကိလေသိကာ စ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ကိလေသာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော (ဧဝံ စတ္တာရိ, ကိလေသဒုကသဒိသံ။) (၄)
75. Kileso ceva saṃkilesiko ca dhammo kilesassa ceva saṃkilesikassa ca dhammassa hetupaccayena paccayo – kilesā ceva saṃkilesikā ca hetū sampayuttakānaṃ kilesānaṃ hetupaccayena paccayo (evaṃ cattāri, kilesadukasadisaṃ.) (4)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၇၆. ကိလေသော စေဝ သံကိလေသိကော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလေသိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ကိလေသေ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ကိလေသေ အာရဗ္ဘ သံကိလေသိကာ စေဝ နော စ ကိလေသာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ကိလေသေ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
76. Kileso ceva saṃkilesiko ca dhammo kilesassa ceva saṃkilesikassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – kilese ārabbha kilesā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Kilese ārabbha saṃkilesikā ceva no ca kilesā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Kilese ārabbha kilesā ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. (3)
၇၇. သံကိလေသိကော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော သံကိလေသိကသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဈာနေ ပရိဟီနေ ဝိပ္ပဋိသာရိသ္သ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အရိယာ ဂောတ္ရဘုံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝောဒာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ သံကိလေသိကေ စေဝ နော စ ကိလေသေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော (ဣတရေ ဒ္ဝေ ကိလေသဒုကသဒိသာ, ဃဋနာရမ္မဏာပိ ကိလေသဒုကသဒိသာ)။
77. Saṃkilesiko ceva no ca kileso dhammo saṃkilesikassa ceva no ca kilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati…pe… uddhaccaṃ uppajjati, jhāne parihīne vippaṭisārissa domanassaṃ uppajjati; ariyā gotrabhuṃ paccavekkhanti, vodānaṃ paccavekkhanti, cakkhuṃ…pe… vatthuṃ saṃkilesike ceva no ca kilese khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo (itare dve kilesadukasadisā, ghaṭanārammaṇāpi kilesadukasadisā).
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၇၈. ကိလေသော စေဝ သံကိလေသိကော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလေသိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ။ တီဏိ။
78. Kileso ceva saṃkilesiko ca dhammo kilesassa ceva saṃkilesikassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati… tīṇi.
သံကိလေသိကော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော သံကိလေသိကသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ, သေက္ခာ ဂောတ္ရဘုံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝောဒာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ သံကိလေသိကေ စေဝ နော စ ကိလေသေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ သံကိလေသိကာ စေဝ နော စ ကိလေသာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သံကိလေသိကာ စေဝ နော စ ကိလေသာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (ဣတရေ ဒ္ဝေပိ ကိလေသဒုကသဒိသာ။ ဃဋနာဓိပတိပိ။)
Saṃkilesiko ceva no ca kileso dhammo saṃkilesikassa ceva no ca kilesassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ garuṃ katvā paccavekkhati, sekkhā gotrabhuṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, vodānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ saṃkilesike ceva no ca kilese khandhe garuṃ katvā saṃkilesikā ceva no ca kilesā khandhā uppajjanti. Sahajātādhipati – saṃkilesikā ceva no ca kilesādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (Itare dvepi kilesadukasadisā. Ghaṭanādhipatipi.)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၇၉. ကိလေသော စေဝ သံကိလေသိကော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလေသိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ (ကိလေသဒုကသဒိသာ)။
79. Kileso ceva saṃkilesiko ca dhammo kilesassa ceva saṃkilesikassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo… tīṇi (kilesadukasadisā).
သံကိလေသိကော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော သံကိလေသိကသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သံကိလေသိကာ စေဝ နော စ ကိလေသာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သံကိလေသိကာနဉ္စေဝ နော စ ကိလေသာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ အနုလောမံ ဝောဒာနသ္သ။ အာဝဇ္ဇနာ သံကိလေသိကာနဉ္စေဝ နော စ ကိလေသာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
Saṃkilesiko ceva no ca kileso dhammo saṃkilesikassa ceva no ca kilesassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā saṃkilesikā ceva no ca kilesā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ saṃkilesikānañceva no ca kilesānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa… anulomaṃ vodānassa… āvajjanā saṃkilesikānañceva no ca kilesānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo.
(ဣတရေ ဒ္ဝေ အနန္တရာ ကိလေသဒုကသဒိသာ, နိန္နာနာကရဏာ။ ဃဋနာနန္တရမ္ပိ သဗ္ဗေ ပစ္စယာ ကိလေသဒုကသဒိသာ , နိန္နာနာကရဏာ။ ဥပနိသ္သယေ လောကုတ္တရံ နတ္ထိ, ဣဒံ ဒုကံ ကိလေသဒုကသဒိသံ, နိန္နာနာကရဏံ။)
(Itare dve anantarā kilesadukasadisā, ninnānākaraṇā. Ghaṭanānantarampi sabbe paccayā kilesadukasadisā , ninnānākaraṇā. Upanissaye lokuttaraṃ natthi, idaṃ dukaṃ kilesadukasadisaṃ, ninnānākaraṇaṃ.)
ကိလေသသံကိလေသိကဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Kilesasaṃkilesikadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၀. ကိလေသသံကိလိဋ္ဌဒုကံ
80. Kilesasaṃkiliṭṭhadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၈၀. ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ (စက္ကံ)။ (၁)
80. Kilesañceva saṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo uppajjati hetupaccayā – lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ (cakkaṃ). (1)
ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကိလေသေ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ။ (၂)
Kilesañceva saṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paṭicca saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – kilese paṭicca sampayuttakā khandhā. (2)
ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ (စက္ကံ)။ (၃)
Kilesañceva saṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ sampayuttakā ca khandhā (cakkaṃ). (3)
၈၁. သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
81. Saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesaṃ dhammaṃ paṭicca saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌေ စေဝ နော စ ကိလေသေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ကိလေသာ။ (၂)
Saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhe ceva no ca kilese khandhe paṭicca kilesā. (2)
သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကိလေသာ စ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
Saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kilesā ca…pe… dve khandhe…pe…. (3)
၈၂. ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလိဋ္ဌဉ္စ သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘဉ္စ သမ္ပယုတ္တကေ စ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ (စက္ကံ)။ (၁)
82. Kilesañceva saṃkiliṭṭhañca saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo uppajjati hetupaccayā – lobhañca sampayuttake ca khandhe paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ (cakkaṃ). (1)
ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလိဋ္ဌဉ္စ သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ကိလေသေ စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၂)
Kilesañceva saṃkiliṭṭhañca saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesañca dhammaṃ paṭicca saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso dhammo uppajjati hetupaccayā – saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesaṃ ekaṃ khandhañca kilese ca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. (2)
ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလိဋ္ဌဉ္စ သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ လောဘဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ (စက္ကံ)။ (၃)
Kilesañceva saṃkiliṭṭhañca saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesaṃ ekaṃ khandhañca lobhañca paṭicca tayo khandhā moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… (cakkaṃ). (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၈၃. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), ကမ္မေ နဝ, အာဟာရေ နဝ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
83. Hetuyā nava, ārammaṇe nava (sabbattha nava), kamme nava, āhāre nava…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၈၄. ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလိဋ္ဌဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆံ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော, ဥဒ္ဓစ္စံ ပဋိစ္စ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
84. Kilesañceva saṃkiliṭṭhañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchaṃ paṭicca vicikicchāsahagato moho, uddhaccaṃ paṭicca uddhaccasahagato moho. (1)
သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesaṃ dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
ကိလေသဉ္စေဝ သံကိလိဋ္ဌဉ္စ သံကိလိဋ္ဌဉ္စေဝ နော စ ကိလေသဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝိစိကိစ္ဆဉ္စ ဥဒ္ဓစ္စဉ္စ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Kilesañceva saṃkiliṭṭhañca saṃkiliṭṭhañceva no ca kilesañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vicikicchañca uddhaccañca paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၈၅. နဟေတုယာ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ တီဏိ, နဝိပာကေ နဝ, နဝိပ္ပယုတ္တေ နဝ။
85. Nahetuyā tīṇi, naadhipatiyā nava, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme tīṇi, navipāke nava, navippayutte nava.
၂-၆. သဟဇာတ-ပစ္စယ-နိသ္သယ-သံသဋ္ဌ-သမ္ပယုတ္တဝာရော
2-6. Sahajāta-paccaya-nissaya-saṃsaṭṭha-sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ပစ္စယဝာရောပိ နိသ္သယဝာရောပိ သံသဋ္ဌဝာရောပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ပဋိစ္စဝာရသဒိသာ။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi paccayavāropi nissayavāropi saṃsaṭṭhavāropi sampayuttavāropi paṭiccavārasadisā.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၈၆. ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ကိလေသာ စေဝ သံကိလိဋ္ဌာ စ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ကိလေသာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
86. Kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo kilesassa ceva saṃkiliṭṭhassa ca dhammassa hetupaccayena paccayo – kilesā ceva saṃkiliṭṭhā ca hetū sampayuttakānaṃ kilesānaṃ hetupaccayena paccayo. (1)
ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ကိလေသာ စေဝ သံကိလိဋ္ဌာ စ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။
Kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo saṃkiliṭṭhassa ceva no ca kilesassa dhammassa hetupaccayena paccayo – kilesā ceva saṃkiliṭṭhā ca hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo.
ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ကိလေသာ စေဝ သံကိလိဋ္ဌာ စ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကိလေသာနဉ္စ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo kilesassa ceva saṃkiliṭṭhassa ca saṃkiliṭṭhassa ceva no ca kilesassa ca dhammassa hetupaccayena paccayo – kilesā ceva saṃkiliṭṭhā ca hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kilesānañca hetupaccayena paccayo. (3)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၈၇. ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ကိလေသေ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ကိလေသေ အာရဗ္ဘ သံကိလိဋ္ဌာ စေဝ နော စ ကိလေသာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ကိလေသေ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
87. Kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo kilesassa ceva saṃkiliṭṭhassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – kilese ārabbha kilesā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Kilese ārabbha saṃkiliṭṭhā ceva no ca kilesā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Kilese ārabbha kilesā ca sampayuttakā khandhā ca uppajjanti. (3)
၈၈. သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌေ စေဝ နော စ ကိလေသေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ သံကိလိဋ္ဌာ စေဝ နော စ ကိလေသာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သံကိလိဋ္ဌေ စေဝ နော စ ကိလေသေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သံကိလိဋ္ဌေ စေဝ နော စ ကိလေသေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ ကိလေသာ စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
88. Saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso dhammo saṃkiliṭṭhassa ceva no ca kilesassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhe ceva no ca kilese khandhe ārabbha saṃkiliṭṭhā ceva no ca kilesā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Saṃkiliṭṭhe ceva no ca kilese khandhe ārabbha kilesā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Saṃkiliṭṭhe ceva no ca kilese khandhe ārabbha kilesā ca sampayuttakā khandhā ca uppajjanti. (3)
(ဣတရေပိ တီဏိ ကာတဗ္ဗာ။)
(Itarepi tīṇi kātabbā.)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၈၉. ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ။ တီဏိ။
89. Kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo kilesassa ceva saṃkiliṭṭhassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati… tīṇi.
သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သံကိလိဋ္ဌေ စေဝ နော စ ကိလေသေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ။ပေ.။ တီဏိ။ (ဒ္ဝေ အဓိပတိ တီဏိပိ ကာတဗ္ဗာ, ဣတရေ ဒ္ဝေပိ တီဏိ ကာတဗ္ဗာ။)
Saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso dhammo saṃkiliṭṭhassa ceva no ca kilesassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – saṃkiliṭṭhe ceva no ca kilese khandhe garuṃ katvā…pe… tīṇi. (Dve adhipati tīṇipi kātabbā, itare dvepi tīṇi kātabbā.)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၉၀. ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော (နဝပိ ကာတဗ္ဗာ, အာဝဇ္ဇနာပိ ဝုဋ္ဌာနမ္ပိ နတ္ထိ)။ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ ပဉ္ဟာ (ပုရေဇာတပစ္စယော ပစ္ဆာဇာတပစ္စယောပိ နတ္ထိ)။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။
90. Kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo kilesassa ceva saṃkiliṭṭhassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo (navapi kātabbā, āvajjanāpi vuṭṭhānampi natthi)… samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… aññamaññapaccayena paccayo… nissayapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… nava pañhā (purejātapaccayo pacchājātapaccayopi natthi)… āsevanapaccayena paccayo.
ကမ္မပစ္စယာဒိ
Kammapaccayādi
၉၁. သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော သံကိလိဋ္ဌသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌာ စေဝ နော စ ကိလေသာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
91. Saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso dhammo saṃkiliṭṭhassa ceva no ca kilesassa dhammassa kammapaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhā ceva no ca kilesā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. (1)
သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌာ စေဝ နော စ ကိလေသာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ကိလေသာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso dhammo kilesassa ceva saṃkiliṭṭhassa ca dhammassa kammapaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhā ceva no ca kilesā cetanā sampayuttakānaṃ kilesānaṃ kammapaccayena paccayo. (2)
သံကိလိဋ္ဌော စေဝ နော စ ကိလေသော ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စေဝ နော စ ကိလေသသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သံကိလိဋ္ဌာ စေဝ နော စ ကိလေသာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကိလေသာနဉ္စ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Saṃkiliṭṭho ceva no ca kileso dhammo kilesassa ceva saṃkiliṭṭhassa ca saṃkiliṭṭhassa ceva no ca kilesassa dhammassa kammapaccayena paccayo – saṃkiliṭṭhā ceva no ca kilesā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kilesānañca kammapaccayena paccayo. (3)
အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
Āhārapaccayena paccayo… tīṇi… indriyapaccayena paccayo… tīṇi… jhānapaccayena paccayo… tīṇi… maggapaccayena paccayo… nava… sampayuttapaccayena paccayo… nava… atthipaccayena paccayo… nava… natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo… nava.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၉၂. ဟေတုယာ တီဏိ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ နဝ, သမနန္တရေ နဝ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ နဝ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ နဝ, အာသေဝနေ နဝ, ကမ္မေ တီဏိ, အာဟာရေ တီဏိ, ဣန္ဒ္ရိယေ တီဏိ, ဈာနေ တီဏိ, မဂ္ဂေ နဝ, သမ္ပယုတ္တေ နဝ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ နဝ, ဝိဂတေ နဝ, အဝိဂတေ နဝ။
92. Hetuyā tīṇi, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava, anantare nava, samanantare nava, sahajāte nava, aññamaññe nava, nissaye nava, upanissaye nava, āsevane nava, kamme tīṇi, āhāre tīṇi, indriye tīṇi, jhāne tīṇi, magge nava, sampayutte nava, atthiyā nava, natthiyā nava, vigate nava, avigate nava.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၉၃. ကိလေသော စေဝ သံကိလိဋ္ဌော စ ဓမ္မော ကိလေသသ္သ စေဝ သံကိလိဋ္ဌသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (နဝပိ, တီဏိယေဝ ပဒာ ကာတဗ္ဗာ။)
93. Kileso ceva saṃkiliṭṭho ca dhammo kilesassa ceva saṃkiliṭṭhassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (Navapi, tīṇiyeva padā kātabbā.)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၉၄. နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), နောအဝိဂတေ နဝ။
94. Nahetuyā nava, naārammaṇe nava (sabbattha nava), noavigate nava.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၉၅. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ တီဏိ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ။ပေ.။ နမဂ္ဂေ တီဏိ။ပေ.။ နဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
95. Hetupaccayā naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā tīṇi, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naupanissaye tīṇi…pe… namagge tīṇi…pe… navippayutte tīṇi, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၉၆. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ နဝ (အနုလောမမာတိကာ ကာတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
96. Nahetupaccayā ārammaṇe nava (anulomamātikā kātabbā)…pe… avigate nava.
ကိလေသသံကိလိဋ္ဌဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Kilesasaṃkiliṭṭhadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၁. ကိလေသကိလေသသမ္ပယုတ္တဒုကံ
81. Kilesakilesasampayuttadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၉၇. ကိလေသဉ္စေဝ ကိလေသသမ္ပယုတ္တဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသော စေဝ ကိလေသသမ္ပယုတ္တော စ ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – လောဘံ ပဋိစ္စ မောဟော ဒိဋ္ဌိ ထိနံ ဥဒ္ဓစ္စံ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ။ (ကိလေသသံကိလိဋ္ဌဒုကသဒိသံ နိန္နာနာကရဏံ, သဗ္ဗေ ဝာရာ။)
97. Kilesañceva kilesasampayuttañca dhammaṃ paṭicca kileso ceva kilesasampayutto ca dhammo uppajjati hetupaccayā – lobhaṃ paṭicca moho diṭṭhi thinaṃ uddhaccaṃ ahirikaṃ anottappaṃ. (Kilesasaṃkiliṭṭhadukasadisaṃ ninnānākaraṇaṃ, sabbe vārā.)
ကိလေသကိလေသသမ္ပယုတ္တဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Kilesakilesasampayuttadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၂. ကိလေသဝိပ္ပယုတ္တသံကိလေသိကဒုကံ
82. Kilesavippayuttasaṃkilesikadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၉၈. ကိလေသဝိပ္ပယုတ္တံ သံကိလေသိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကိလေသဝိပ္ပယုတ္တော သံကိလေသိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကိလေသဝိပ္ပယုတ္တံ သံကိလေသိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။
98. Kilesavippayuttaṃ saṃkilesikaṃ dhammaṃ paṭicca kilesavippayutto saṃkilesiko dhammo uppajjati hetupaccayā – kilesavippayuttaṃ saṃkilesikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe….
(ယထာ လောကိယဒုကံ, ဧဝံ နိန္နာနာကရဏံ။)
(Yathā lokiyadukaṃ, evaṃ ninnānākaraṇaṃ.)
ကိလေသဝိပ္ပယုတ္တသံကိလေသိကဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Kilesavippayuttasaṃkilesikadukaṃ niṭṭhitaṃ.
ကိလေသဂောစ္ဆကံ နိဋ္ဌိတံ။
Kilesagocchakaṃ niṭṭhitaṃ.
၁၃. ပိဋ္ဌိဒုကံ
13. Piṭṭhidukaṃ
၈၃. ဒသ္သနေနပဟာတဗ္ဗဒုကံ
83. Dassanenapahātabbadukaṃ
၃. ပဋိစ္စဝာရော
3. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
1. Dassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Dassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbe khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
Dassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbo ca nadassanena pahātabbo ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – dassanena pahātabbaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca…pe… dve khandhe…pe…. (3)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (၁)
Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā – nadassanena pahātabbaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Dassanena pahātabbañca nadassanena pahātabbañca dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbe khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂. ဟေတုယာ ပဉ္စ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ ဒ္ဝေ, သမနန္တရေ ဒ္ဝေ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ ပဉ္စ, ဥပနိသ္သယေ ဒ္ဝေ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ ပဉ္စ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ ပဉ္စ။ပေ.။ အဝိဂတေ ပဉ္စ။
2. Hetuyā pañca, ārammaṇe dve, adhipatiyā pañca, anantare dve, samanantare dve, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye pañca, upanissaye dve, purejāte dve, āsevane dve, kamme pañca, vipāke ekaṃ, āhāre pañca…pe… avigate pañca.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၃. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၁)
3. Dassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato moho. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓံ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ nadassanena pahātabbaṃ ekaṃ khandhaṃ…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) uddhaccasahagate khandhe paṭicca uddhaccasahagato moho. (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၄. နဟေတုယာ ဒ္ဝေ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ ပဉ္စ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ ပဉ္စ, နအာသေဝနေ ပဉ္စ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ပဉ္စ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
4. Nahetuyā dve, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte pañca, naāsevane pañca, nakamme dve, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၅. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
5. Dassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
၆. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ) ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ။ (၁)
6. Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā – nadassanena pahātabbaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā) vatthuṃ paccayā nadassanena pahātabbā khandhā. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ။ (၂)
Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā – vatthuṃ paccayā dassanena pahātabbā khandhā. (2)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ။ (၃)
Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbo ca nadassanena pahātabbo ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vatthuṃ paccayā dassanena pahātabbā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ. (3)
၇. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၁)
7. Dassanena pahātabbañca nadassanena pahātabbañca dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Dassanena pahātabbañca nadassanena pahātabbañca dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbe khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၃)
Dassanena pahātabbañca nadassanena pahātabbañca dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbo ca nadassanena pahātabbo ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – dassanena pahātabbaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… dassanena pahātabbe khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၈. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ နဝ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
8. Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā nava…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၉. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၁)
9. Dassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe paccayā vicikicchāsahagato moho. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ; ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ, ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ nadassanena pahātabbaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ …pe… dve khandhe…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ; vatthuṃ paccayā ahetukā nadassanena pahātabbā khandhā, uddhaccasahagate khandhe paccayā uddhaccasahagato moho, vatthuṃ paccayā uddhaccasahagato moho. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၂)
Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vatthuṃ paccayā vicikicchāsahagato moho. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Dassanena pahātabbañca nadassanena pahātabbañca dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato moho. (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၁၀. နဟေတုယာ စတ္တာရိ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
10. Nahetuyā cattāri, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
၁၁. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
11. Dassanena pahātabbaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho dassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā (saṃkhittaṃ). (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā (saṃkhittaṃ). (1)
ဟေတုယာ ဒ္ဝေ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, အဝိဂတေ ဒ္ဝေ။
Hetuyā dve, ārammaṇe dve, adhipatiyā dve, avigate dve.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
၁၂. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ သံသဋ္ဌော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၁)
12. Dassanena pahātabbaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho dassanena pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe saṃsaṭṭho vicikicchāsahagato moho. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Nadassanena pahātabbaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho nadassanena pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā (saṃkhittaṃ). (1)
နဟေတုယာ ဒ္ဝေ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, နပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, နအာသေဝနေ ဒ္ဝေ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ဒ္ဝေ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ။
Nahetuyā dve, naadhipatiyā dve, napurejāte dve, napacchājāte dve, naāsevane dve, nakamme dve, navipāke dve, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte dve.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၃. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
13. Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa hetupaccayena paccayo… tīṇi.
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa hetupaccayena paccayo – nadassanena pahātabbā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၁၄. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒိဋ္ဌိံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဝိစိကိစ္ဆံ အာရဗ္ဘ ဝိစိကိစ္ဆာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဝိစိကိစ္ဆာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၁)
14. Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dassanena pahātabbaṃ rāgaṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha dassanena pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā uppajjati, dassanena pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati; dassanena pahātabbaṃ diṭṭhiṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha dassanena pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… domanassaṃ uppajjati; vicikicchaṃ ārabbha vicikicchā uppajjati, diṭṭhi…pe… domanassaṃ uppajjati; dassanena pahātabbaṃ domanassaṃ ārabbha dassanena pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati, diṭṭhi uppajjati, vicikicchā uppajjati. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ပဟီနေ ကိလေသေ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ။ပေ.။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, စေတောပရိယဉာဏေန ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā dassanena pahātabbe pahīne kilese paccavekkhanti, pubbe samudāciṇṇe…pe… dassanena pahātabbe khandhe aniccato…pe… vipassati, cetopariyañāṇena dassanena pahātabbacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, dassanena pahātabbā khandhā cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
၁၅. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဥဒ္ဓစ္စံ။ပေ.။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ။ပေ.။ ဖလသ္သ အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ပဟီနေ ကိလေသေ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ။ပေ.။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
15. Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nadassanena pahātabbo rāgo uppajjati; uddhaccaṃ…pe… nadassanena pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati, pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā …pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti…pe… phalassa āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā nadassanena pahātabbe pahīne kilese paccavekkhanti, vikkhambhite kilese…pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbe khandhe aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nadassanena pahātabbo rāgo uppajjati, uddhaccaṃ…pe… nadassanena pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ စက္ခုံ ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nadassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ …pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbe khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha dassanena pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… dassanena pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati. (2)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၁၆. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂရုံ ကတ္ဝာ။ပေ.။။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
16. Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dassanena pahātabbaṃ rāgaṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā dassanena pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, diṭṭhiṃ garuṃ katvā…pe…. Sahajātādhipati – dassanena pahātabbādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – dassanena pahātabbādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa ca nadassanena pahātabbassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – dassanena pahātabbādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၁၇. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
17. Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ garuṃ katvā paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nadassanena pahātabbo rāgo uppajjati, ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā…pe… phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbe khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nadassanena pahātabbo rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – nadassanena pahātabbādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ ဒတ္ဝာ။ပေ.။ ဈာနံ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nadassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – dānaṃ datvā…pe… jhānaṃ…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbe khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā dassanena pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. (2)
အနန္တရပစ္စယော
Anantarapaccayo
၁၈. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
18. Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā dassanena pahātabbā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ dassanena pahātabbānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) အာဝဇ္ဇနာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – dassanena pahātabbā khandhā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā nadassanena pahātabbā khandhā…pe… phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Āvajjanā dassanena pahātabbānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (2)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… pañca… aññamaññapaccayena paccayo… dve… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၁၉. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောသံ။ မောဟံ။ ဒိဋ္ဌိံ။ ပတ္ထနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော။ပေ.။ ပတ္ထနာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
19. Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – dassanena pahātabbaṃ rāgaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; dassanena pahātabbaṃ dosaṃ… mohaṃ… diṭṭhiṃ… patthanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; dassanena pahātabbo rāgo…pe… patthanā dassanena pahātabbassa rāgassa…pe… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောသံ။ မောဟံ။ ဒိဋ္ဌိံ။ ပတ္ထနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော။ပေ.။ ပတ္ထနာ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ရာဂသ္သ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ မာနသ္သ ။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – dassanena pahātabbaṃ rāgaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti dassanena pahātabbaṃ dosaṃ… mohaṃ… diṭṭhiṃ… patthanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; dassanena pahātabbo rāgo…pe… patthanā saddhāya…pe… paññāya nadassanena pahātabbassa rāgassa… dosassa… mohassa… mānassa … patthanāya… kāyikassa sukhassa…pe… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
၂၀. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ, နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ မာနံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ, နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော။ပေ.။ ပတ္ထနာ။ ကာယိကံ သုခံ။ပေ.။ သေနာသနံ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
20. Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti; sīlaṃ…pe… paññaṃ, nadassanena pahātabbaṃ rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti; saddhā…pe… paññā, nadassanena pahātabbo rāgo…pe… patthanā… kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ saddhāya…pe… paññāya nadassanena pahātabbassa rāgassa…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ ဥပနိသ္သာယ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ, နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ မာနံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ရာဂသ္သ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ ဒိဋ္ဌိယာ။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nadassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… paññaṃ upanissāya diṭṭhiṃ gaṇhāti, nadassanena pahātabbaṃ rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ dassanena pahātabbassa rāgassa… dosassa… mohassa… diṭṭhiyā… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယော
Purejātapaccayo
၂၁. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ။ပေ.။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ။ ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
21. Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nadassanena pahātabbo rāgo …pe… uddhaccaṃ…pe… nadassanena pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti. Rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa …pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu nadassanena pahātabbānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော။ပေ.။ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nadassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha dassanena pahātabbo rāgo…pe… diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… dassanena pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati. Vatthupurejātaṃ – vatthu dassanena pahātabbānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
ပစ္ဆာဇာတာသေဝနပစ္စယာ
Pacchājātāsevanapaccayā
၂၂. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ (၁)
22. Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ)… āsevanapaccayena paccayo… dve.
ကမ္မပစ္စယော
Kammapaccayo
၂၃. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
23. Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa kammapaccayena paccayo – dassanena pahātabbā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နာနာက္ခဏိကာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – dassanena pahātabbā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Nānākkhaṇikā – dassanena pahātabbā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa ca nadassanena pahātabbassa ca dhammassa kammapaccayena paccayo – dassanena pahātabbā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
၂၄. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။
24. Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – nadassanena pahātabbā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – nadassanena pahātabbā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo.
ဝိပာကပစ္စယာဒိ
Vipākapaccayādi
၂၅. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဧကံ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
25. Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa vipākapaccayena paccayo… ekaṃ… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… cattāri… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… dve.
ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော
Vippayuttapaccayo
၂၆. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
26. Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။
Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ).
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nadassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu dassanena pahātabbānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (2)
အတ္ထိပစ္စယာဒိ
Atthipaccayādi
၂၇. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိစ္စသဒိသံ)။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိစ္စဝာရသဒိသာ)။ (၃)
27. Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa atthipaccayena paccayo (paṭiccasadisaṃ). Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa ca nadassanena pahātabbassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo (paṭiccavārasadisā). (3)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ (သံခိတ္တံ, ပုရေဇာတသဒိသံ)။ (၂)
Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Nadassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa atthipaccayena paccayo. Purejātaṃ – cakkhuṃ…pe… (saṃkhittaṃ, purejātasadisaṃ). (2)
၂၈. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဧကော ခန္ဓော စ ဝတ္ထု စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။။ (၁)
28. Dassanena pahātabbo ca nadassanena pahātabbo ca dhammā dassanena pahātabbassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – dassanena pahātabbo eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ ဓမ္မာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ , ဣန္ဒ္ရိယံ။ သဟဇာတာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ စ မဟာဘူတာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ စ ကဗဠီကာရော အာဟာရော စ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ စ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Dassanena pahātabbo ca nadassanena pahātabbo ca dhammā nadassanena pahātabbassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ , indriyaṃ. Sahajātā – dassanena pahātabbā khandhā ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – dassanena pahātabbā khandhā ca kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – dassanena pahātabbā khandhā ca rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော, ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော, အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
Natthipaccayena paccayo, vigatapaccayena paccayo, avigatapaccayena paccayo.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၂၉. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
29. Hetuyā cattāri, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane dve, kamme cattāri, vipāke ekaṃ, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate satta.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၃၀. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
30. Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Dassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa ca nadassanena pahātabbassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo. (3)
၃၁. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
31. Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nadassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ (၁)
Dassanena pahātabbo ca nadassanena pahātabbo ca dhammā dassanena pahātabbassa dhammassa sahajātaṃ, purejātaṃ. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော စ ဓမ္မာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ (၂)
Dassanena pahātabbo ca nadassanena pahātabbo ca dhammā nadassanena pahātabbassa dhammassa sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. (2)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၃၂. နဟေတုယာ သတ္တ, နအာရမ္မဏေ သတ္တ, နအဓိပတိယာ သတ္တ, နအနန္တရေ သတ္တ, နသမနန္တရေ သတ္တ, နသဟဇာတေ ပဉ္စ, နအညမညေ ပဉ္စ, နနိသ္သယေ ပဉ္စ, နဥပနိသ္သယေ သတ္တ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ သတ္တ။ပေ.။ နမဂ္ဂေ သတ္တ, နသမ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောအတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ သတ္တ, နောဝိဂတေ သတ္တ, နောအဝိဂတေ စတ္တာရိ။
32. Nahetuyā satta, naārammaṇe satta, naadhipatiyā satta, naanantare satta, nasamanantare satta, nasahajāte pañca, naaññamaññe pañca, nanissaye pañca, naupanissaye satta, napurejāte cha, napacchājāte satta…pe… namagge satta, nasampayutte pañca, navippayutte cattāri, noatthiyā cattāri, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate cattāri.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၃၃. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ စတ္တာရိ, နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ (သဗ္ဗတ္ထ စတ္တာရိ), နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
33. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā nava, naanantare cattāri, nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri (sabbattha cattāri), nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၃၄. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ (အနုလောမမာတိကာ ကာတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ သတ္တ။
34. Nahetupaccayā ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca (anulomamātikā kātabbā)…pe… avigate satta.
ဒသ္သနေနပဟာတဗ္ဗဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Dassanenapahātabbadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၄. ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗဒုကံ
84. Bhāvanāyapahātabbadukaṃ
၁-၆. ပဋိစ္စဝာရာဒိ
1-6. Paṭiccavārādi
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
၃၅. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ (ယထာ ဒသ္သနဒုကံ, ဧဝံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ, နိန္နာနာကရဏံ)။
35. Bhāvanāya pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca bhāvanāya pahātabbo dhammo uppajjati hetupaccayā (yathā dassanadukaṃ, evaṃ vitthāretabbaṃ, ninnānākaraṇaṃ).
ဟေတုယာ ပဉ္စ။ပေ.။ အဝိဂတေ ပဉ္စ။
Hetuyā pañca…pe… avigate pañca.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။
Bhāvanāya pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca bhāvanāya pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – uddhaccasahagate khandhe paṭicca uddhaccasahagato moho.
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဧကံ ခန္ဓံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော (သံခိတ္တံ)။
Nabhāvanāya pahātabbaṃ dhammaṃ paṭicca nabhāvanāya pahātabbo dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ nabhāvanāya pahātabbaṃ ekaṃ khandhaṃ…pe… (yāva asaññasattā) vicikicchāsahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato moho (saṃkhittaṃ).
နဟေတုယာ ဒ္ဝေ။ပေ.။ နောဝိဂတေ တီဏိ။
Nahetuyā dve…pe… novigate tīṇi.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
(ပစ္စယဝာရပစ္စနီယေ နဟေတုပစ္စယေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ တီဏိ, မောဟော ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗော။ သဗ္ဗေပိ ဝာရာ ဒသ္သနဒုကသဒိသာ, ဥဒ္ဓစ္စပစ္စနီယမ္ပိ နာနံ။)
(Paccayavārapaccanīye nahetupaccaye uddhaccasahagate tīṇi, moho uddharitabbo. Sabbepi vārā dassanadukasadisā, uddhaccapaccanīyampi nānaṃ.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၃၆. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
36. Bhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa hetupaccayena paccayo – bhāvanāya pahātabbā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo… tīṇi.
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Nabhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa hetupaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၃၇. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဥဒ္ဓစ္စံ အာရဗ္ဘ ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ အာရဗ္ဘ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၁)
37. Bhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – bhāvanāya pahātabbaṃ rāgaṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha bhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati, uddhaccaṃ uppajjati; bhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati; uddhaccaṃ ārabbha uddhaccaṃ uppajjati, bhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati; bhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ ārabbha bhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati, uddhaccaṃ uppajjati. (1)
ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗေ ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ။ပေ.။ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; စေတောပရိယဉာဏေန ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ ခန္ဓာ စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ , ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ , အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Bhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā bhāvanāya pahātabbe pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese…pe… pubbe samudāciṇṇe…pe… bhāvanāya pahātabbe khandhe aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nabhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… nabhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati; cetopariyañāṇena bhāvanāya pahātabbacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, bhāvanāya pahātabbā khandhā cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa , yathākammūpagañāṇassa , anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
၃၈. နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗေ ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
38. Nabhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nabhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… nabhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati, pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā nabhāvanāya pahātabbe pahīne kilese…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nabhāvanāya pahātabbe khandhe aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nabhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… nabhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဈာနံ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nabhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… jhānaṃ…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nabhāvanāya pahātabbe khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha bhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati, uddhaccaṃ uppajjati, bhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati. (2)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၃၉. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
39. Bhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – bhāvanāya pahātabbaṃ rāgaṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā bhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – bhāvanāya pahātabbādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ , သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Bhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati , sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – bhāvanāya pahātabbaṃ rāgaṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nabhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – bhāvanāya pahātabbādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Bhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa ca nabhāvanāya pahātabbassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – bhāvanāya pahātabbādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၄၀. နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ ဒတ္ဝာ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
40. Nabhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ datvā sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nabhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – nabhāvanāya pahātabbādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ ဈာနံ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nabhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… jhānaṃ…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nabhāvanāya pahātabbe khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā bhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati. (2)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၄၁. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ (ဒသ္သနဒုကသဒိသာ ဘာဝနာ နိန္နာနာကရဏာ)။ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
41. Bhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa anantarapaccayena paccayo… cattāri (dassanadukasadisā bhāvanā ninnānākaraṇā)… samanantarapaccayena paccayo… cattāri… sahajātapaccayena paccayo… pañca… aññamaññapaccayena paccayo… dve… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၄၂. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော။ ဒောသော။ မောဟော။ မာနော။ ပတ္ထနာ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ရာဂသ္သ ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ မာနသ္သ။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
42. Bhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – bhāvanāya pahātabbo rāgo… doso… moho… māno… patthanā bhāvanāya pahātabbassa rāgassa … dosassa… mohassa… mānassa… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (1)
ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောသံ။ မောဟံ။ မာနံ။ ပတ္ထနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော။ပေ.။ ပတ္ထနာ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ, ရာဂသ္သ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ ဒိဋ္ဌိယာ။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Bhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – bhāvanāya pahātabbaṃ rāgaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; bhāvanāya pahātabbaṃ dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… patthanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; bhāvanāya pahātabbo rāgo…pe… patthanā saddhāya…pe… paññāya nabhāvanāya pahātabbassa, rāgassa… dosassa… mohassa… diṭṭhiyā… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
၄၃. နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ, နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ ဒိဋ္ဌိံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ရာဂသ္သ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ ဒိဋ္ဌိယာ။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
43. Nabhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… paññaṃ, nabhāvanāya pahātabbaṃ rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… diṭṭhiṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ saddhāya…pe… paññāya nabhāvanāya pahātabbassa rāgassa… dosassa… mohassa… diṭṭhiyā… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော , အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ပေ.။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ရာဂသ္သ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ မာနသ္သ။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nabhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo , anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya mānaṃ jappeti…pe… sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ…pe… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… senāsanaṃ upanissāya mānaṃ jappeti; saddhā…pe… senāsanaṃ bhāvanāya pahātabbassa rāgassa… dosassa… mohassa… mānassa… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၄၄. နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဝိစိကိစ္ဆာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
44. Nabhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nabhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, vicikicchā uppajjati; nabhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu nabhāvanāya pahātabbānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (1)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nabhāvanāya pahātabbo dhammo bhāvanāya pahātabbassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha bhāvanāya pahātabbo rāgo uppajjati, uddhaccaṃ uppajjati, bhāvanāya pahātabbaṃ domanassaṃ uppajjati. Vatthupurejātaṃ – vatthu bhāvanāya pahātabbānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
၄၅. ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ, အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ, ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
45. Pacchājātapaccayena paccayo… dve, āsevanapaccayena paccayo… dve, kammapaccayena paccayo – bhāvanāya pahātabbā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Bhāvanāya pahātabbā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Bhāvanāya pahātabbā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (သဗ္ဗပစ္စယာ ဒသ္သနဒုကသဒိသာ, ဘာဝနာ နိန္နာနာကရဏာ။)
Nabhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – nabhāvanāya pahātabbā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – nabhāvanāya pahātabbā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo… vipākapaccayena paccayo… ekaṃ…pe… avigatapaccayena paccayo. (Sabbapaccayā dassanadukasadisā, bhāvanā ninnānākaraṇā.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၄၆. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
46. Hetuyā cattāri, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane dve, kamme cattāri, vipāke ekaṃ, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate satta.
(ပစ္စနီယဝိဘင္ဂော ဒသ္သနဒုကသဒိသော ဝိဘဇိတဗ္ဗော။ ဧဝံ တီဏိ ဂဏနာပိ ဂဏေတဗ္ဗာ။)
(Paccanīyavibhaṅgo dassanadukasadiso vibhajitabbo. Evaṃ tīṇi gaṇanāpi gaṇetabbā.)
ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Bhāvanāyapahātabbadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၅. ဒသ္သနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကဒုကံ
85. Dassanenapahātabbahetukadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၄၇. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
47. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbahetuke khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – dassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
၄၈. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ မောဟံ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ)။ (၁)
48. Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – nadassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… vicikicchāsahagataṃ mohaṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā). (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ မောဟံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ။ (၂)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – vicikicchāsahagataṃ mohaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā. (2)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ မောဟံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ (၃)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vicikicchāsahagataṃ mohaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (3)
၄၉. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ မောဟဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၁)
49. Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhañca mohañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbahetuke khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, vicikicchāsahagate khandhe ca mohañca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ မောဟဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၃)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhañca mohañca paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe…. (3)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၅၀. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
50. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – dassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၂)
Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – vicikicchāsahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato moho. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ မောဟော စ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā uppajjanti ārammaṇapaccayā – vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā moho ca…pe… dve khandhe…pe…. (3)
၅၁. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
51. Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – nadassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ မောဟံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ။ (၂)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – vicikicchāsahagataṃ mohaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ မောဟဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၁) (သံခိတ္တံ။)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paṭicca dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhañca mohañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. (1) (Saṃkhittaṃ.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၅၂. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ ဆ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ ဆ, သမနန္တရေ ဆ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ ဆ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ ဆ, ပုရေဇာတေ ဆ, အာသေဝနေ ဆ, ကမ္မေ နဝ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ နဝ, ဣန္ဒ္ရိယေ နဝ, ဈာနေ နဝ, မဂ္ဂေ နဝ, သမ္ပယုတ္တေ ဆ, ဝိပ္ပယုတ္တေ နဝ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ ဆ, ဝိဂတေ ဆ, အဝိဂတေ နဝ။
52. Hetuyā nava, ārammaṇe cha, adhipatiyā pañca, anantare cha, samanantare cha, sahajāte nava, aññamaññe cha, nissaye nava, upanissaye cha, purejāte cha, āsevane cha, kamme nava, vipāke ekaṃ, āhāre nava, indriye nava, jhāne nava, magge nava, sampayutte cha, vippayutte nava, atthiyā nava, natthiyā cha, vigate cha, avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၅၃. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၁)
53. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato moho. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ အဟေတုကံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati nahetupaccayā ahetukaṃ nadassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… (yāva asaññasattā) uddhaccasahagate khandhe paṭicca uddhaccasahagato moho. (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၅၄. နဟေတုယာ ဒ္ဝေ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ သတ္တ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
54. Nahetuyā dve, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte satta, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၅၅. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ။ပေ.။ နပုရေဇာတေ သတ္တ။ပေ.။ နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
55. Hetupaccayā naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava…pe… napurejāte satta…pe… navippayutte cattāri, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၅၆. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အနန္တရေ ဒ္ဝေ။ပေ.။ ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ မဂ္ဂေ ဒ္ဝေ။ပေ.။ အဝိဂတေ ဒ္ဝေ။
56. Nahetupaccayā ārammaṇe dve, anantare dve…pe… vipāke ekaṃ…pe… magge dve…pe… avigate dve.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(သဟဇာတဝာရော ပဋိစ္စဝာရသဒိသော။)
(Sahajātavāro paṭiccavārasadiso.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၅၇. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ။
57. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi.
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ) ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ။ (၁)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – nadassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā) vatthuṃ paccayā nadassanena pahātabbahetukā khandhā. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ မောဟံ ပစ္စယာ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ။ (၂)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – vatthuṃ paccayā dassanena pahātabbahetukā khandhā, vicikicchāsahagataṃ mohaṃ paccayā sampayuttakā khandhā. (2)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ မောဟံ ပစ္စယာ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ (၃)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vatthuṃ paccayā dassanena pahātabbahetukā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, vicikicchāsahagataṃ mohaṃ paccayā sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (3)
၅၈. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၁)
58. Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ , ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbahetuke khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ , vicikicchāsahagate khandhe ca mohañca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ မောဟဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၃)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – dassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… dassanena pahātabbahetuke khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhañca mohañca paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe…. (3)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၅၉. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
59. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ မောဟံ ပစ္စယာ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ။ (၃)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – nadassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… vatthuṃ paccayā nadassanena pahātabbahetukā khandhā, vatthuṃ paccayā vicikicchāsahagato moho. Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – vatthuṃ paccayā dassanena pahātabbahetukā khandhā, vicikicchāsahagataṃ mohaṃ paccayā sampayuttakā khandhā. Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā uppajjanti ārammaṇapaccayā – vatthuṃ paccayā vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca. (3)
၆၀. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ မောဟဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၁)
60. Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – dassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhañca mohañca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၂)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – vicikicchāsahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato moho. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ မောဟော စ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၃)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paccayā dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā uppajjanti ārammaṇapaccayā – vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā moho ca…pe… dve khandhe ca…pe…. (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၆၁. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
61. Hetuyā nava, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava (sabbattha nava), vipāke ekaṃ…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၆၂. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၁)
62. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe paccayā vicikicchāsahagato moho. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ, ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ nadassanena pahātabbahetukaṃ…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā nadassanena pahātabbahetukā khandhā, uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā uddhaccasahagato moho. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ paccayā nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato moho (saṃkhittaṃ). (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၆၃. နဟေတုယာ တီဏိ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ သတ္တ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
63. Nahetuyā tīṇi, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte satta, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယစတုက္ကံ
1-4. Paccayacatukkaṃ
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၆၄. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
64. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – dassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – nadassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ မောဟံ သံသဋ္ဌာ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ။ (၂)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – vicikicchāsahagataṃ mohaṃ saṃsaṭṭhā sampayuttakā khandhā. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ မောဟဉ္စ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ (၁)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ saṃsaṭṭho dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – vicikicchāsahagataṃ ekaṃ khandhañca mohañca saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၆၅. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
65. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā – nadassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ (ပဋိစ္စသဒိသံ)။ (၂)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā (paṭiccasadisaṃ). (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဉ္စ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ အာရမ္မဏပစ္စယာ (ပဋိစ္စသဒိသံ, သံခိတ္တံ)။ (၁)
Dassanena pahātabbahetukañca nadassanena pahātabbahetukañca dhammaṃ saṃsaṭṭho dassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati ārammaṇapaccayā (paṭiccasadisaṃ, saṃkhittaṃ). (1)
၆၆. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ ဆ, အဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, အနန္တရေ ဆ (သဗ္ဗတ္ထ ဆ), ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ ဆ။
66. Hetuyā cattāri, ārammaṇe cha, adhipatiyā dve, anantare cha (sabbattha cha), vipāke ekaṃ…pe… avigate cha.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၆၇. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ သံသဋ္ဌော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော။ (၁)
67. Dassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate khandhe saṃsaṭṭho vicikicchāsahagato moho. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ သံသဋ္ဌော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Nadassanena pahātabbahetukaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho nadassanena pahātabbahetuko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ nadassanena pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… uddhaccasahagate khandhe saṃsaṭṭho uddhaccasahagato moho. (1)
နဟေတုယာ ဒ္ဝေ, နအဓိပတိယာ ဆ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ ဆ, နအာသေဝနေ ဆ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ ဆ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ။
Nahetuyā dve, naadhipatiyā cha, napurejāte cha, napacchājāte cha, naāsevane cha, nakamme cattāri, navipāke cha, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte cha.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
ဟေတုဒုကံ
Hetudukaṃ
ဟေတုပစ္စယာ နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ။
Hetupaccayā naadhipatiyā cattāri, napurejāte cattāri…pe… navippayutte cattāri.
နဟေတုဒုကံ
Nahetudukaṃ
နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အနန္တရေ ဒ္ဝေ။ပေ.။ ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ ဒ္ဝေ။
Nahetupaccayā ārammaṇe dve, anantare dve…pe… vipāke ekaṃ…pe… avigate dve.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(သမ္ပယုတ္တဝာရော သံသဋ္ဌဝာရသဒိသော။)
(Sampayuttavāro saṃsaṭṭhavārasadiso.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၆၈. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ဟေတူ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
68. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa hetupaccayena paccayo – dassanena pahātabbahetukā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Dassanena pahātabbahetukā hetū cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Dassanena pahātabbahetukā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
၆၉ . နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
69. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa hetupaccayena paccayo – nadassanena pahātabbahetukā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo, vicikicchāsahagato moho cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Vicikicchāsahagato moho sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Vicikicchāsahagato moho sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၇၀. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
70. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dassanena pahātabbahetuke khandhe ārabbha dassanena pahātabbahetukā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Dassanena pahātabbahetuke khandhe ārabbha nadassanena pahātabbahetukā khandhā ca moho ca uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Dassanena pahātabbahetuke khandhe ārabbha vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca uppajjanti. (3)
၇၁. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ပစ္စဝေက္ခတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ။ပေ.။ အရိယာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ပဟီနေ ကိလေသေ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ ကိလေသေ ဇာနန္တိ, စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ, မောဟသ္သ စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
71. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nadassanena pahātabbahetuko rāgo uppajjati, uddhaccaṃ uppajjati, nadassanena pahātabbahetukaṃ domanassaṃ uppajjati, pubbe suciṇṇāni …pe… jhānā vuṭṭhahitvā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti…pe… ariyā nadassanena pahātabbahetuke pahīne kilese paccavekkhanti, vikkhambhite kilese…pe… pubbe samudāciṇṇe kilese jānanti, cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbahetuke khandhe ca mohañca aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nadassanena pahātabbahetuko rāgo uppajjati, uddhaccaṃ uppajjati, nadassanena pahātabbahetukaṃ domanassaṃ uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya, mohassa ca ārammaṇapaccayena paccayo.
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ ဈာနံ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… jhānaṃ…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbahetuke khandhe ca mohañca assādeti abhinandati, taṃ ārabbha dassanena pahātabbahetuko rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… dassanena pahātabbahetukaṃ domanassaṃ uppajjati.
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အာရဗ္ဘ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbahetuke khandhe ca mohañca ārabbha vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca uppajjanti. (3)
၇၂. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အာရဗ္ဘ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အာရဗ္ဘ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
72. Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā dassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – vicikicchāsahagate khandhe ca mohañca ārabbha dassanena pahātabbahetukā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Vicikicchāsahagate khandhe ca mohañca ārabbha nadassanena pahātabbahetukā khandhā ca moho ca uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Vicikicchāsahagate khandhe ca mohañca ārabbha vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca uppajjanti. (3)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၇၃. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
73. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dassanena pahātabbahetuke khandhe garuṃ katvā dassanena pahātabbahetukā khandhā uppajjanti. Sahajātādhipati – dassanena pahātabbahetukādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Dassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – dassanena pahātabbahetukādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – dassanena pahātabbahetukādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၇၄. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
74. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nadassanena pahātabbahetuko rāgo uppajjati, pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā…pe… phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbahetuke khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nadassanena pahātabbahetuko rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – nadassanena pahātabbahetukādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nadassanena pahātabbahetuke khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā dassanena pahātabbahetuko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. (2)
အနန္တရပစ္စယော
Anantarapaccayo
၇၅. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမသ္သ ပစ္ဆိမသ္သ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတသ္သ မောဟသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
75. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā dassanena pahātabbahetukā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ dassanena pahātabbahetukānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā vicikicchāsahagatā khandhā pacchimassa pacchimassa vicikicchāsahagatassa mohassa anantarapaccayena paccayo; dassanena pahātabbahetukā khandhā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ .) Purimā purimā vicikicchāsahagatā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca anantarapaccayena paccayo. (3)
၇၆. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမော ပုရိမော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော ပစ္ဆိမသ္သ ပစ္ဆိမသ္သ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတသ္သ မောဟသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ပုရိမာ ပုရိမာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမော ပုရိမော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အာဝဇ္ဇနာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမော ပုရိမော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အာဝဇ္ဇနာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
76. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimo purimo vicikicchāsahagato moho pacchimassa pacchimassa vicikicchāsahagatassa mohassa anantarapaccayena paccayo; purimā purimā nadassanena pahātabbahetukā khandhā…pe… phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimo purimo vicikicchāsahagato moho pacchimānaṃ pacchimānaṃ vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; āvajjanā dassanena pahātabbahetukānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimo purimo vicikicchāsahagato moho pacchimānaṃ pacchimānaṃ vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca anantarapaccayena paccayo; āvajjanā vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca anantarapaccayena paccayo. (3)
၇၇. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ပစ္ဆိမသ္သ ပစ္ဆိမသ္သ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတသ္သ မောဟသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
77. Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā dassanena pahātabbahetukassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca pacchimānaṃ pacchimānaṃ vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca pacchimassa pacchimassa vicikicchāsahagatassa mohassa anantarapaccayena paccayo; vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca pacchimānaṃ pacchimānaṃ vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca anantarapaccayena paccayo. (3)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
Samanantarapaccayena paccayo… nava… sahajātapaccayena paccayo… nava… aññamaññapaccayena paccayo… cha… nissayapaccayena paccayo… nava.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၇၈. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာနံ ခန္ဓာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (အဝသေသေသု ဒ္ဝီသု အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော ။) (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
78. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – dassanena pahātabbahetukā khandhā dassanena pahātabbahetukānaṃ khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (Avasesesu dvīsu anantarūpanissayo, pakatūpanissayo .) (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Dassanena pahātabbahetukā khandhā nadassanena pahātabbahetukānaṃ khandhānaṃ mohassa ca upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Dassanena pahātabbahetukā khandhā vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
၇၉. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ မာနံ ဇပ္ပေတိ; သီလံ ။ပေ.။ ပညံ။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ မာနံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
79. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti mānaṃ jappeti; sīlaṃ …pe… paññaṃ… nadassanena pahātabbahetukaṃ rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; saddhā…pe… senāsanaṃ saddhāya…pe… paññāya nadassanena pahātabbahetukassa rāgassa…pe… patthanāya phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ မာနံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ရာဂသ္သ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ ဒိဋ္ဌိယာ။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… paññaṃ… nadassanena pahātabbahetukaṃ rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ dassanena pahātabbahetukassa rāgassa… dosassa… mohassa… diṭṭhiyā… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (2)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ, နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော။ ဒောသော။ မောဟော။ မာနော။ ပတ္ထနာ။ ကာယိကံ သုခံ။ပေ.။ သေနာသနံ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhā…pe… paññā, nadassanena pahātabbahetuko rāgo… doso… moho… māno… patthanā… kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ, vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
၈၀. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာနံ ခန္ဓာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
80. Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā dassanena pahātabbahetukassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca dassanena pahātabbahetukānaṃ khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca nadassanena pahātabbahetukānaṃ khandhānaṃ mohassa ca upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca vicikicchāsahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
ပုရေဇာတပစ္စယော
Purejātapaccayo
၈၁. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန။ပေ.။။ (သံခိတ္တံ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ သံခိတ္တံ။) (၁)
81. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nadassanena pahātabbahetuko rāgo uppajjati, uddhaccaṃ uppajjati, nadassanena pahātabbahetukaṃ domanassaṃ uppajjati; dibbena…pe…. (Saṃkhittaṃ. Vatthupurejātaṃ saṃkhittaṃ.) (1)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (ဝတ္ထုပုရေဇာတံ သံခိတ္တံ။) (၂)
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha dassanena pahātabbahetuko rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… dassanena pahātabbahetukaṃ domanassaṃ uppajjati. (Vatthupurejātaṃ saṃkhittaṃ.) (2)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အာရဗ္ဘ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (ဝတ္ထုပုရေဇာတံ သံခိတ္တံ။) (၃)
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ ārabbha vicikicchāsahagatā khandhā ca moho ca uppajjanti. (Vatthupurejātaṃ saṃkhittaṃ.) (3)
ပစ္ဆာဇာတာသေဝနပစ္စယာ
Pacchājātāsevanapaccayā
၈၂. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။
82. Dassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ)… āsevanapaccayena paccayo.
ကမ္မပစ္စယာဒိ
Kammapaccayādi
၈၃. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နာနာက္ခဏိကာ – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
83. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa kammapaccayena paccayo – dassanena pahātabbahetukā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – dassanena pahātabbahetukā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Nānākkhaṇikā – dassanena pahātabbahetukā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa kammapaccayena paccayo – dassanena pahātabbahetukā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – nadassanena pahātabbahetukā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – nadassanena pahātabbahetukā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (1)
ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။
Vipākapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo… jhānapaccayena paccayo… maggapaccayena paccayo… sampayuttapaccayena paccayo… cha… vippayuttapaccayena paccayo… pañca.
အတ္ထိပစ္စယာဒိ
Atthipaccayādi
၈၄. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
84. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa atthipaccayena paccayo… tīṇi.
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၃)
Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ (saṃkhittaṃ). Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ (saṃkhittaṃ). (3)
၈၅. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဧကော ခန္ဓော စ ဝတ္ထု စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဧကော ခန္ဓော စ မောဟော စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၃)
85. Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā dassanena pahātabbahetukassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – dassanena pahātabbahetuko eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe… vicikicchāsahagato eko khandho ca moho ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe…. Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ (saṃkhittaṃ). (3)
နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
Natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၈၆. ဟေတုယာ ဆ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ နဝ, သမနန္တရေ နဝ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ ဆ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ နဝ, ပုရေဇာတေ တီဏိ, ပစ္ဆာဇာတေ တီဏိ, အာသေဝနေ နဝ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဆ, ဝိပ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ နဝ, ဝိဂတေ နဝ, အဝိဂတေ နဝ။
86. Hetuyā cha, ārammaṇe nava, adhipatiyā pañca, anantare nava, samanantare nava, sahajāte nava, aññamaññe cha, nissaye nava, upanissaye nava, purejāte tīṇi, pacchājāte tīṇi, āsevane nava, kamme cattāri, vipāke ekaṃ, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte cha, vippayutte pañca, atthiyā nava, natthiyā nava, vigate nava, avigate nava.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၈၇. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
87. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. Dassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Dassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (3)
၈၈. နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
88. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. Nadassanena pahātabbahetuko dhammo dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (3)
၈၉. ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော စ ဓမ္မာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
89. Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā dassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā nadassanena pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo. Dassanena pahātabbahetuko ca nadassanena pahātabbahetuko ca dhammā dassanena pahātabbahetukassa ca nadassanena pahātabbahetukassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (3)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၉၀. နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), နောအဝိဂတေ နဝ။
90. Nahetuyā nava, naārammaṇe nava (sabbattha nava), noavigate nava.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၉၁. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ ဆ, နအဓိပတိယာ ဆ, နအနန္တရေ ဆ, နသမနန္တရေ ဆ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ ဆ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နောနတ္ထိယာ ဆ, နောဝိဂတေ ဆ။
91. Hetupaccayā naārammaṇe cha, naadhipatiyā cha, naanantare cha, nasamanantare cha, naaññamaññe dve, naupanissaye cha…pe… nasampayutte dve, navippayutte tīṇi, nonatthiyā cha, novigate cha.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၉၂. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ (အနုလောမမာတိကာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
92. Nahetupaccayā ārammaṇe nava, adhipatiyā pañca (anulomamātikā)…pe… avigate nava.
ဒသ္သနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Dassanenapahātabbahetukadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၆. ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗဟေတုကဒုကံ
86. Bhāvanāyapahātabbahetukadukaṃ
၁-၆. ပဋိစ္စဝာရာဒိ
1-6. Paṭiccavārādi
၉၃. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။
93. Bhāvanāya pahātabbahetukaṃ dhammaṃ paṭicca bhāvanāya pahātabbahetuko dhammo uppajjati hetupaccayā – bhāvanāya pahātabbahetukaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe….
၂-၆. သဟဇာတ-ပစ္စယ-နိသ္သယ-သံသဋ္ဌ-သမ္ပယုတ္တဝာရော
2-6. Sahajāta-paccaya-nissaya-saṃsaṭṭha-sampayuttavāro
(ဧဝံ ပဋိစ္စဝာရောပိ သဟဇာတဝာရောပိ ပစ္စယဝာရောပိ နိသ္သယဝာရောပိ သံသဋ္ဌဝာရောပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဒုကသဒိသာ။ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတမောဟဋ္ဌာနေ ဌပေတဗ္ဗော။)
(Evaṃ paṭiccavāropi sahajātavāropi paccayavāropi nissayavāropi saṃsaṭṭhavāropi sampayuttavāropi dassanena pahātabbahetukadukasadisā. Uddhaccasahagato moho vicikicchāsahagatamohaṭṭhāne ṭhapetabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၉၄. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ပေ.။ (ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဒုကသဒိသာ)။
94. Bhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa hetupaccayena paccayo… cha…pe… (dassanena pahātabbahetukadukasadisā).
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၉၅. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ (အာရဗ္ဘ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဒုကသဒိသာ)။
95. Bhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… tīṇi (ārabbha dassanena pahātabbahetukadukasadisā).
၉၆. နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ။ပေ.။ ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ, မောဟသ္သ စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
96. Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo nabhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nabhāvanāya pahātabbahetuko rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… nabhāvanāya pahātabbahetukaṃ domanassaṃ uppajjati, pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā…pe… ariyā maggā…pe… phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā nabhāvanāya pahātabbahetuke pahīne kilese…pe… pubbe samudāciṇṇe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nabhāvanāya pahātabbahetuke khandhe ca mohañca aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nabhāvanāya pahātabbahetuko rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… nabhāvanāya pahātabbahetukaṃ domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya, mohassa ca ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဈာနံ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ။ပေ.။ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… jhānaṃ…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nabhāvanāya pahātabbahetuke khandhe ca mohañca assādeti abhinandati, taṃ ārabbha bhāvanāya pahātabbahetuko rāgo uppajjati, uddhaccaṃ…pe… bhāvanāya pahātabbahetukaṃ domanassaṃ uppajjati. (2)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ စ မောဟဉ္စ အာရဗ္ဘ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတာ ခန္ဓာ စ မောဟော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ (ဃဋနာရမ္မဏာ တီဏိပိ ကာတဗ္ဗာ)။ (၃)
Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa ca nabhāvanāya pahātabbahetukassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nabhāvanāya pahātabbahetuke khandhe ca mohañca ārabbha uddhaccasahagatā khandhā ca moho ca uppajjanti (ghaṭanārammaṇā tīṇipi kātabbā). (3)
အဓိပတိပစ္စယာဒိ
Adhipatipaccayādi
၉၇. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ရာဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
97. Bhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – bhāvanāya pahātabbahetukaṃ rāgaṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā bhāvanāya pahātabbahetuko rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – bhāvanāya pahātabbahetukādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ရာဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Bhāvanāya pahātabbahetuko dhammo nabhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – bhāvanāya pahātabbahetukaṃ rāgaṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nabhāvanāya pahātabbahetuko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – bhāvanāya pahātabbahetukādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Bhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa ca nabhāvanāya pahātabbahetukassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – bhāvanāya pahātabbahetukādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၉၈. နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
98. Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo nabhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nabhāvanāya pahātabbahetuko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nabhāvanāya pahātabbahetuke khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā nabhāvanāya pahātabbahetuko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – nabhāvanāya pahātabbahetukādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ ဈာနံ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… jhānaṃ…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nabhāvanāya pahātabbahetuke khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā bhāvanāya pahātabbahetuko rāgo uppajjati. (2)
(အနန္တရပစ္စယေ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကကာရဏာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော မောဟော န ကာတဗ္ဗော, ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော ကာတဗ္ဗော။) သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
(Anantarapaccaye nabhāvanāya pahātabbahetukakāraṇā vicikicchāsahagato moho na kātabbo, uddhaccasahagato moho kātabbo.) Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… nava… aññamaññapaccayena paccayo… cha… nissayapaccayena paccayo… nava.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၉၉. ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာနံ ခန္ဓာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; သကဘဏ္ဍေ ဆန္ဒရာဂော ပရဘဏ္ဍေ ဆန္ဒရာဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; သကပရိဂ္ဂဟေ ဆန္ဒရာဂော ပရပရိဂ္ဂဟေ ဆန္ဒရာဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ခန္ဓာ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
99. Bhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – bhāvanāya pahātabbahetukā khandhā bhāvanāya pahātabbahetukānaṃ khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Bhāvanāya pahātabbahetukā khandhā nabhāvanāya pahātabbahetukānaṃ khandhānaṃ mohassa ca upanissayapaccayena paccayo; sakabhaṇḍe chandarāgo parabhaṇḍe chandarāgassa upanissayapaccayena paccayo; sakapariggahe chandarāgo parapariggahe chandarāgassa upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Bhāvanāya pahātabbahetukā khandhā uddhaccasahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
၁၀၀. နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကံ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ ဒိဋ္ဌိံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ရာဂသ္သ ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ ဒိဋ္ဌိယာ။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
100. Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo nabhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… paññaṃ… nabhāvanāya pahātabbahetukaṃ rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… diṭṭhiṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ saddhāya…pe… paññāya… nabhāvanāya pahātabbahetukassa rāgassa … dosassa… mohassa… diṭṭhiyā… patthanāya… kāyikassa sukhassa…pe… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ။ပေ.။ သဒ္ဓာ ။ပေ.။ သေနာသနံ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ရာဂသ္သ။ ဒောသသ္သ။ မောဟသ္သ။ မာနသ္သ။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya mānaṃ jappeti…pe… saddhā …pe… senāsanaṃ bhāvanāya pahātabbahetukassa rāgassa… dosassa… mohassa… mānassa… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (2)
နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ။ ကာယိကံ သုခံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ မောဟသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော (ဃဋနူပနိသ္သယာပိ တီဏိပိ ကာတဗ္ဗာ)။ (၃)
Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo bhāvanāya pahātabbahetukassa ca nabhāvanāya pahātabbahetukassa ca dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhā…pe… paññā… kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ uddhaccasahagatānaṃ khandhānaṃ mohassa ca upanissayapaccayena paccayo (ghaṭanūpanissayāpi tīṇipi kātabbā). (3)
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၁၀၁. နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော (နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဘာဇနကာရဏေ နာနာက္ခဏိကာ လဗ္ဘတိ ) ။ပေ.။ နောဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (သံခိတ္တံ။ ယထာ ဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကဒုကံ ဧဝံ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကပစ္စယာပိ ပစ္စနီယာပိ ဝိဘာဂောပိ ဂဏနာပိ နိန္နာနာကရဏာ။)
101. Nabhāvanāya pahātabbahetuko dhammo nabhāvanāya pahātabbahetukassa dhammassa purejātapaccayena paccayo… tīṇi… pacchājātapaccayena paccayo… tīṇi… āsevanapaccayena paccayo… nava… kammapaccayena paccayo (nabhāvanāya pahātabbabhājanakāraṇe nānākkhaṇikā labbhati ) …pe… novigatapaccayena paccayo. (Saṃkhittaṃ. Yathā dassanena pahātabbahetukadukaṃ evaṃ bhāvanāya pahātabbahetukapaccayāpi paccanīyāpi vibhāgopi gaṇanāpi ninnānākaraṇā.)
နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဒသ္သနေန ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ။ပေ.။။ (ပရန္တေန သကဘဏ္ဍဆန္ဒရာဂောပိ ကာတဗ္ဗော။)
Nadassanena pahātabbo dhammo nadassanena pahātabbassa dhammassa…pe…. (Parantena sakabhaṇḍachandarāgopi kātabbo.)
ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗော ဓမ္မော နဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗသ္သ ဓမ္မသ္သ။ပေ.။။ (ပရန္တေန ‘‘သကဘဏ္ဍဆန္ဒရာဂော’’တိ ကာတဗ္ဗံ။)
Bhāvanāya pahātabbo dhammo nabhāvanāya pahātabbassa dhammassa…pe…. (Parantena ‘‘sakabhaṇḍachandarāgo’’ti kātabbaṃ.)
ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗဟေတုကဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Bhāvanāyapahātabbahetukadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၇. သဝိတက္ကဒုကံ
87. Savitakkadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၀၂. သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိတက္ကော စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ဝိတက္ကော စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
102. Savitakkaṃ dhammaṃ paṭicca savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Savitakkaṃ dhammaṃ paṭicca avitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakke khandhe paṭicca vitakko cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Savitakkaṃ dhammaṃ paṭicca savitakko ca avitakko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā vitakko ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
၁၀၃. အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ အဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ဝိတက္ကော, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (၁)
103. Avitakkaṃ dhammaṃ paṭicca avitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – avitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… vitakkaṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe avitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… vitakkaṃ paṭicca kaṭattārūpaṃ, khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, vitakkaṃ paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca vitakko, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (1)
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ, ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ။ (၂)
Avitakkaṃ dhammaṃ paṭicca savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – vitakkaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā; paṭisandhikkhaṇe vitakkaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā, paṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca savitakkā khandhā. (2)
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ, ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ, ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ဝိတက္ကော သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ။ (၃)
Avitakkaṃ dhammaṃ paṭicca savitakko ca avitakko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vitakkaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ, vitakkaṃ paṭicca savitakkā khandhā, mahābhūte paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe vitakkaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā kaṭattā ca rūpaṃ, paṭisandhikkhaṇe vitakkaṃ paṭicca savitakkā khandhā, mahābhūte paṭicca kaṭattārūpaṃ, paṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca savitakkā khandhā, mahābhūte paṭicca kaṭattārūpaṃ, paṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca vitakko sampayuttakā ca khandhā. (3)
၁၀၄. သဝိတက္ကဉ္စ အဝိတက္ကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
104. Savitakkañca avitakkañca dhammaṃ paṭicca savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe …pe… paṭisandhikkhaṇe savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
သဝိတက္ကဉ္စ အဝိတက္ကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ ဝိတက္ကော။ (၂)
Savitakkañca avitakkañca dhammaṃ paṭicca avitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakke khandhe ca vitakkañca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe savitakke khandhe ca vitakkañca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ, paṭisandhikkhaṇe savitakke khandhe ca vatthuñca paṭicca vitakko. (2)
သဝိတက္ကဉ္စ အဝိတက္ကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ဝိတက္ကော စ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃) (သံခိတ္တံ။)
Savitakkañca avitakkañca dhammaṃ paṭicca savitakko ca avitakko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… savitakke khandhe ca vitakkañca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paṭicca tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… savitakke khandhe ca vitakkañca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ, paṭisandhikkhaṇe savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca tayo khandhā vitakko ca…pe… dve khandhe…pe…. (3) (Saṃkhittaṃ.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၀၅. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ။ပေ.။ ဥပနိသ္သယေ နဝ, ပုရေဇာတေ ဆ, အာသေဝနေ ဆ, ကမ္မေ နဝ, ဝိပာကေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), အဝိဂတေ နဝ။
105. Hetuyā nava, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava…pe… upanissaye nava, purejāte cha, āsevane cha, kamme nava, vipāke nava (sabbattha nava), avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၁၀၆. သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (သဝိတက္ကမူလကာ အဝသေသာ ဒ္ဝေ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ, အဟေတုကံ နိန္နာနံ။) (၃)
106. Savitakkaṃ dhammaṃ paṭicca savitakko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ savitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (Savitakkamūlakā avasesā dve pañhā kātabbā, ahetukaṃ ninnānaṃ.) (3)
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကံ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ဝိတက္ကော, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (၁)
Avitakkaṃ dhammaṃ paṭicca avitakko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ avitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… ahetukaṃ vitakkaṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe vitakkaṃ paṭicca kaṭattārūpaṃ, vitakkaṃ paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca vitakko, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (1)
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ, အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ အဟေတုကာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ, ဝိတက္ကံ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၂)
Avitakkaṃ dhammaṃ paṭicca savitakko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ vitakkaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā, ahetukapaṭisandhikkhaṇe vitakkaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā; paṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca ahetukā savitakkā khandhā, vitakkaṃ paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (2)
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နဟေတုပစ္စယာ။ (သံခိတ္တံ။ ဟေတုပစ္စယသဒိသံ။ ‘‘အဟေတုက’’န္တိ နိယာမေတဗ္ဗံ။) (၃)
Avitakkaṃ dhammaṃ paṭicca savitakko ca avitakko ca dhammā uppajjanti nahetupaccayā. (Saṃkhittaṃ. Hetupaccayasadisaṃ. ‘‘Ahetuka’’nti niyāmetabbaṃ.) (3)
သဝိတက္ကဉ္စ အဝိတက္ကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (အဝသေသာ ဒ္ဝေ ပဉ္ဟာ ဟေတုပစ္စယသဒိသာ နိန္နာနာ, အဟေတုကန္တိ နိယာမေတဗ္ဗံ။) (၃)
Savitakkañca avitakkañca dhammaṃ paṭicca savitakko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca vitakkañca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vitakkañca paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (Avasesā dve pañhā hetupaccayasadisā ninnānā, ahetukanti niyāmetabbaṃ.) (3)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၀၇. နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ နဝ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
107. Nahetuyā nava, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi…pe… naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge nava, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၁၀၈. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ။ပေ.။ နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
108. Hetupaccayā naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi…pe… nakamme cattāri, navipāke nava, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၁၀၉. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ နဝ။ပေ.။ အနန္တရေ နဝ။ပေ.။ ပုရေဇာတေ ဆ, အာသေဝနေ ပဉ္စ, ကမ္မေ နဝ။ပေ.။ မဂ္ဂေ တီဏိ, သမ္ပယုတ္တေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ)။
109. Nahetupaccayā ārammaṇe nava…pe… anantare nava…pe… purejāte cha, āsevane pañca, kamme nava…pe… magge tīṇi, sampayutte nava (sabbattha nava).
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(သဟဇာတဝာရော ပဋိစ္စဝာရသဒိသော။)
(Sahajātavāro paṭiccavārasadiso.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၁၀. သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စဝာရသဒိသာ)။
110. Savitakkaṃ dhammaṃ paccayā savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccavārasadisā).
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဝိတက္ကံ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ အဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိတက္ကံ ပစ္စယာ ကဋတ္တာရူပံ, ခန္ဓေ ပစ္စယာ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ခန္ဓာ, ဝိတက္ကံ ပစ္စယာ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိတက္ကော, ဧကံ မဟာဘူတံ ပစ္စယာ တယော မဟာဘူတာ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဝိတက္ကာ ခန္ဓာ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိတက္ကော။
Avitakkaṃ dhammaṃ paccayā avitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – avitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… vitakkaṃ paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe avitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe vitakkaṃ paccayā kaṭattārūpaṃ, khandhe paccayā vatthu, vatthuṃ paccayā khandhā, vitakkaṃ paccayā vatthu, vatthuṃ paccayā vitakko, ekaṃ mahābhūtaṃ paccayā tayo mahābhūtā…pe… vatthuṃ paccayā avitakkā khandhā, vatthuṃ paccayā vitakko.
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိတက္ကံ ပစ္စယာ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ (ပဋိသန္ဓိယာပိ ဒ္ဝေ)။
Avitakkaṃ dhammaṃ paccayā savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – vitakkaṃ paccayā sampayuttakā khandhā, vatthuṃ paccayā savitakkā khandhā (paṭisandhiyāpi dve).
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိတက္ကံ ပစ္စယာ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ, ဝိတက္ကံ ပစ္စယာ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိတက္ကော သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ပဋိသန္ဓိယာပိ ပဝတ္တိသဒိသာယေဝ)။ (၃)
Avitakkaṃ dhammaṃ paccayā savitakko ca avitakko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vitakkaṃ paccayā sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ, vitakkaṃ paccayā sampayuttakā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, vatthuṃ paccayā savitakkā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, vatthuṃ paccayā vitakko sampayuttakā ca khandhā; paṭisandhikkhaṇe…pe… (paṭisandhiyāpi pavattisadisāyeva). (3)
၁၁၁. သဝိတက္ကဉ္စ အဝိတက္ကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဒ္ဝေ ကာတဗ္ဗာ)။ (၁)
111. Savitakkañca avitakkañca dhammaṃ paccayā savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… (paṭisandhikkhaṇe dve kātabbā). (1)
သဝိတက္ကဉ္စ အဝိတက္ကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိတက္ကော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (တီဏိ, ပဋိသန္ဓိယာပိ)။ (၂)
Savitakkañca avitakkañca dhammaṃ paccayā avitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakke khandhe ca vitakkañca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, savitakke khandhe ca vitakkañca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, savitakke khandhe ca vatthuñca paccayā vitakko; paṭisandhikkhaṇe…pe… (tīṇi, paṭisandhiyāpi). (2)
သဝိတက္ကဉ္စ အဝိတက္ကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ ဝိတက္ကော စ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
Savitakkañca avitakkañca dhammaṃ paccayā savitakko ca avitakko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… savitakke khandhe ca vitakkañca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā vitakko ca…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၁၂. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), အဝိဂတေ နဝ။
112. Hetuyā nava, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava (sabbattha nava), avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
၁၁၃. သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ။ (နဝ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ။ ‘‘အဟေတုကာ’’တိ နိယာမေတဗ္ဗာ တီဏိယေဝ။ မောဟော ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗော, ယထာ ပဋိစ္စဝာရေ ဟေတုပစ္စယသဒိသာယေဝ ပဉ္ဟာ ပဉ္စဝိညာဏာ အတိရေကာ မောဟော ဝိတက္ကံ။)
113. Savitakkaṃ dhammaṃ paccayā savitakko dhammo uppajjati nahetupaccayā. (Nava pañhā kātabbā. ‘‘Ahetukā’’ti niyāmetabbā tīṇiyeva. Moho uddharitabbo, yathā paṭiccavāre hetupaccayasadisāyeva pañhā pañcaviññāṇā atirekā moho vitakkaṃ.)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၁၄. နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ နဝ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
114. Nahetuyā nava, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi…pe… naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge nava, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၁၅. သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော အဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ သံသဋ္ဌော ဝိတက္ကော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ ဝိတက္ကော စ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
115. Savitakkaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Savitakkaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho avitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakke khandhe saṃsaṭṭho vitakko; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Savitakkaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho savitakko ca avitakko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā vitakko ca…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော အဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ အဝိတက္ကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝိတက္ကံ သံသဋ္ဌာ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၂)
Avitakkaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho avitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – avitakkaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Avitakkaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – vitakkaṃ saṃsaṭṭhā sampayuttakā khandhā; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (2)
သဝိတက္ကဉ္စ အဝိတက္ကဉ္စ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိတက္ကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝိတက္ကဉ္စ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁) (သံခိတ္တံ။)
Savitakkañca avitakkañca dhammaṃ saṃsaṭṭho savitakko dhammo uppajjati hetupaccayā – savitakkaṃ ekaṃ khandhañca vitakkañca saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1) (Saṃkhittaṃ.)
ဟေတုယာ ဆ, အာရမ္မဏေ ဆ, အဓိပတိယာ ဆ (သဗ္ဗတ္ထ ဆ) အဝိဂတေ ဆ။
Hetuyā cha, ārammaṇe cha, adhipatiyā cha (sabbattha cha) avigate cha.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
သဝိတက္ကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော သဝိတက္ကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ။ (ဧဝံ ဆ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ အနုလောမသဒိသာ, အဟေတုကာတိ နိယာမေတဗ္ဗာ, တီဏိယေဝ, မောဟော ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗော။)
Savitakkaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho savitakko dhammo uppajjati nahetupaccayā. (Evaṃ cha pañhā kātabbā anulomasadisā, ahetukāti niyāmetabbā, tīṇiyeva, moho uddharitabbo.)
နဟေတုယာ ဆ, နအဓိပတိယာ ဆ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ ဆ, နအာသေဝနေ ဆ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ ဆ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဆ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ။
Nahetuyā cha, naadhipatiyā cha, napurejāte cha, napacchājāte cha, naāsevane cha, nakamme cattāri, navipāke cha, najhāne ekaṃ, namagge cha, navippayutte cha.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၁၆. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – သဝိတက္ကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – သဝိတက္ကာ ဟေတူ ဝိတက္ကသ္သ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (၃)
116. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa hetupaccayena paccayo – savitakkā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Savitakko dhammo avitakkassa dhammassa hetupaccayena paccayo – savitakkā hetū vitakkassa cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakkā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe… (3)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – အဝိတက္ကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa hetupaccayena paccayo – avitakkā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၁၁၇. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ အဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
117. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – savitakke khandhe ārabbha savitakkā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakke khandhe ārabbha avitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti . (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakke khandhe ārabbha savitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. (3)
၁၁၈. အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ အဝိတက္ကာ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ အဝိတက္ကံ ဈာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဖလံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ အဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, ဝိတက္ကသ္သ စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဝိတက္ကော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ, စေတောပရိယဉာဏေန အဝိတက္ကစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, အာကာသာနဉ္စာယတနံ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနံ။ပေ.။ ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ။ပေ.။ အဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ, စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, ဝိတက္ကသ္သ စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အာရဗ္ဘ အဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၁)
118. Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā avitakkā jhānā vuṭṭhahitvā avitakkaṃ jhānaṃ paccavekkhanti, maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti, phalā vuṭṭhahitvā phalaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ avitakkassa maggassa, phalassa, vitakkassa ca ārammaṇapaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ avitakke khandhe ca vitakkañca aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha vitakko uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti, cetopariyañāṇena avitakkacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, ākāsānañcāyatanaṃ…pe… ākiñcaññāyatanaṃ…pe… rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ…pe… avitakkā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, vitakkassa ca ārammaṇapaccayena paccayo; avitakke khandhe ca vitakkañca ārabbha avitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. (1)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ အဝိတက္ကာ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဖလံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, သဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၂)
Avitakko dhammo savitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā avitakkā jhānā vuṭṭhahitvā…pe… maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalā vuṭṭhahitvā phalaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, savitakkassa maggassa, phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ avitakke khandhe ca vitakkañca aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati…pe… domanassaṃ uppajjati; avitakke khandhe ca vitakkañca ārabbha savitakkā khandhā uppajjanti. (2)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ အဝိတက္ကာ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဖလံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, သဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ, ဝိတက္ကသ္သ စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
Avitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā avitakkā jhānā vuṭṭhahitvā…pe… maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalā vuṭṭhahitvā phalaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, savitakkassa maggassa, phalassa, āvajjanāya, vitakkassa ca ārammaṇapaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ avitakke khandhe ca vitakkañca aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha savitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti, avitakke khandhe ca vitakkañca ārabbha savitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. (3)
၁၁၉. သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ ။) သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အာရဗ္ဘ အဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
119. Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – savitakke khandhe ca vitakkañca ārabbha savitakkā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ .) Savitakke khandhe ca vitakkañca ārabbha avitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakke khandhe ca vitakkañca ārabbha savitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. (3)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၁၂၀. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သဝိတက္ကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
120. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – savitakke khandhe garuṃ katvā savitakkā khandhā uppajjanti. Sahajātādhipati – savitakkādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
သဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဝိတက္ကော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သဝိတက္ကာဓိပတိ ဝိတက္ကသ္သ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Savitakko dhammo avitakkassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – savitakke khandhe garuṃ katvā vitakko uppajjati. Sahajātādhipati – savitakkādhipati vitakkassa ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သဝိတက္ကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Savitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – savitakke khandhe garuṃ katvā savitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. Sahajātādhipati – savitakkādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၁၂၁. အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – အရိယာ အဝိတက္ကာ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဖလံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ အဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, ဝိတက္ကသ္သ စ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဝိတက္ကော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – အဝိတက္ကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
121. Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – ariyā avitakkā jhānā vuṭṭhahitvā…pe… maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalā vuṭṭhahitvā phalaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ avitakkassa maggassa, phalassa, vitakkassa ca adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ avitakke khandhe ca vitakkañca garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā vitakko uppajjati. Sahajātādhipati – avitakkādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – အရိယာ အဝိတက္ကာ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဖလံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, သဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၂)
Avitakko dhammo savitakkassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – ariyā avitakkā jhānā vuṭṭhahitvā…pe… maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalā vuṭṭhahitvā phalaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, savitakkassa maggassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ avitakke khandhe ca vitakkañca garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, avitakke khandhe ca vitakkañca garuṃ katvā savitakkā khandhā uppajjanti. (2)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – အရိယာ အဝိတက္ကာ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဖလံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, သဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, ဝိတက္ကသ္သ စ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
Avitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – ariyā avitakkā jhānā vuṭṭhahitvā…pe… maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalā vuṭṭhahitvā phalaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, savitakkassa maggassa, phalassa, vitakkassa ca adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ avitakke khandhe ca vitakkañca garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; avitakke khandhe ca vitakkañca garuṃ katvā savitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. (3)
သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ ဝိတက္ကော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကေ ခန္ဓေ စ ဝိတက္ကဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – savitakke khandhe ca vitakkañca garuṃ katvā savitakkā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakke khandhe ca vitakkañca garuṃ katvā vitakko uppajjati. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakke khandhe ca vitakkañca garuṃ katvā savitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. (3)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၁၂၂. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
122. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā savitakkā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ savitakkānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (1)
သဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမသ္သ ပစ္ဆိမသ္သ ဝိတက္ကသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; သဝိတက္ကံ စုတိစိတ္တံ အဝိတက္ကသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အာဝဇ္ဇနာ ပဉ္စန္နံ ဝိညာဏာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ အဝိတက္ကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဒုတိယသ္သ ဈာနသ္သ ပရိကမ္မံ ဒုတိယသ္သ ဈာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; တတိယသ္သ ဈာနသ္သ ပရိကမ္မံ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ ပရိကမ္မံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗသ္သ စက္ခုသ္သ ပရိကမ္မံ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ ပရိကမ္မံ။ပေ.။ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ ပရိကမ္မံ။ပေ.။ စေတောပရိယဉာဏသ္သ ပရိကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ ပရိကမ္မံ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ ပရိကမ္မံ ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ ပရိကမ္မံ အနာဂတံသဉာဏသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဂောတ္ရဘု အဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ။ ဝောဒာနံ အဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ။ အနုလောမံ အဝိတက္ကာယ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Savitakko dhammo avitakkassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā savitakkā khandhā pacchimassa pacchimassa vitakkassa anantarapaccayena paccayo; savitakkaṃ cuticittaṃ avitakkassa upapatticittassa anantarapaccayena paccayo; āvajjanā pañcannaṃ viññāṇānaṃ anantarapaccayena paccayo; savitakkā khandhā avitakkassa vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo; dutiyassa jhānassa parikammaṃ dutiyassa jhānassa anantarapaccayena paccayo; tatiyassa jhānassa parikammaṃ…pe… nevasaññānāsaññāyatanassa parikammaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa…pe… dibbassa cakkhussa parikammaṃ…pe… dibbāya sotadhātuyā parikammaṃ…pe… iddhividhañāṇassa parikammaṃ…pe… cetopariyañāṇassa parikammaṃ…pe… pubbenivāsānussatiñāṇassa parikammaṃ…pe… yathākammūpagañāṇassa parikammaṃ yathākammūpagañāṇassa…pe… anāgataṃsañāṇassa parikammaṃ anāgataṃsañāṇassa anantarapaccayena paccayo. Gotrabhu avitakkassa maggassa… vodānaṃ avitakkassa maggassa… anulomaṃ avitakkāya phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (2)
သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Savitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā savitakkā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ savitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca anantarapaccayena paccayo. (3)
၁၂၃. အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမော ပုရိမော ဝိတက္ကော ပစ္ဆိမသ္သ ပစ္ဆိမသ္သ ဝိတက္ကသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ပုရိမာ ပုရိမာ အဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အဝိတက္ကော မဂ္ဂော အဝိတက္ကသ္သ ဖလသ္သ။ပေ.။ အဝိတက္ကံ ဖလံ အဝိတက္ကသ္သ ဖလသ္သ ။ပေ.။ နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တသ္သ နေဝသညာနာသညာယတနံ အဝိတက္ကာယ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
123. Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimo purimo vitakko pacchimassa pacchimassa vitakkassa anantarapaccayena paccayo; purimā purimā avitakkā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ avitakkānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; avitakko maggo avitakkassa phalassa…pe… avitakkaṃ phalaṃ avitakkassa phalassa …pe… nirodhā vuṭṭhahantassa nevasaññānāsaññāyatanaṃ avitakkāya phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (1)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမော ပုရိမော ဝိတက္ကော ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အဝိတက္ကံ စုတိစိတ္တံ သဝိတက္ကသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ, အဝိတက္ကံ ဘဝင္ဂံ အာဝဇ္ဇနာယ, အဝိတက္ကာ ခန္ဓာ သဝိတက္ကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Avitakko dhammo savitakkassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimo purimo vitakko pacchimānaṃ pacchimānaṃ savitakkānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; avitakkaṃ cuticittaṃ savitakkassa upapatticittassa, avitakkaṃ bhavaṅgaṃ āvajjanāya, avitakkā khandhā savitakkassa vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (2)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမော ပုရိမော ဝိတက္ကော ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Avitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimo purimo vitakko pacchimānaṃ pacchimānaṃ savitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca anantarapaccayena paccayo. (3)
၁၂၄. သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
124. Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā savitakkā khandhā ca vitakko ca pacchimānaṃ pacchimānaṃ savitakkānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (1)
သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ပစ္ဆိမသ္သ ပစ္ဆိမသ္သ ဝိတက္ကသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; သဝိတက္ကံ စုတိစိတ္တဉ္စ ဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ။ပေ.။ အာဝဇ္ဇနာ စ ဝိတက္ကော စ ပဉ္စန္နံ ဝိညာဏာနံ။ပေ.။ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဒုတိယသ္သ ဈာနသ္သ ပရိကမ္မဉ္စ ဝိတက္ကော စ။ပေ.။ (ဟေဋ္ဌာ လိခိတံ လေခံ ဣမိနာ ကာရဏေန ဒဋ္ဌဗ္ဗံ); အနုလောမဉ္စ ဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကာယ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Savitakko ca avitakko ca dhammā avitakkassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā savitakkā khandhā ca vitakko ca pacchimassa pacchimassa vitakkassa anantarapaccayena paccayo; savitakkaṃ cuticittañca vitakko ca avitakkassa upapatticittassa…pe… āvajjanā ca vitakko ca pañcannaṃ viññāṇānaṃ…pe… savitakkā khandhā ca vitakko ca avitakkassa vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo; dutiyassa jhānassa parikammañca vitakko ca…pe… (heṭṭhā likhitaṃ lekhaṃ iminā kāraṇena daṭṭhabbaṃ); anulomañca vitakko ca avitakkāya phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (2)
သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā savitakkā khandhā ca vitakko ca pacchimānaṃ pacchimānaṃ savitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca anantarapaccayena paccayo. (3)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… nava… aññamaññapaccayena paccayo… nava… nissayapaccayena paccayo… nava.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၁၂၅. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ အဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
125. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – savitakkā khandhā savitakkānaṃ khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakkā khandhā avitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakkā khandhā savitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
၁၂၆. အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အဝိတက္ကံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ အဝိတက္ကံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, မဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေတိ, အဘိညံ ဥပ္ပာဒေတိ, သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; အဝိတက္ကံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဝိတက္ကံ ဥပနိသ္သာယ အဝိတက္ကံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, မဂ္ဂံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; အဝိတက္ကာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ အဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
126. Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – avitakkaṃ saddhaṃ upanissāya avitakkaṃ jhānaṃ uppādeti, maggaṃ uppādeti, abhiññaṃ uppādeti, samāpattiṃ uppādeti; avitakkaṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ vitakkaṃ upanissāya avitakkaṃ jhānaṃ uppādeti, maggaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; avitakkā saddhā…pe… senāsanaṃ vitakko ca avitakkāya saddhāya…pe… paññāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… avitakkassa maggassa… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော (တီဏိပိ ဥပနိသ္သယာ သဗ္ဗတ္ထ ကာတဗ္ဗာ)။ အဝိတက္ကံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ သမာဒိယတိ, ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ; သဝိတက္ကံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဝိပသ္သနံ။ပေ.။ မဂ္ဂံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; အဝိတက္ကံ သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဝိတက္ကံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; အဝိတက္ကာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ဝိတက္ကော စ သဝိတက္ကာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ သဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Avitakko dhammo savitakkassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo (tīṇipi upanissayā sabbattha kātabbā). Avitakkaṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ samādiyati, uposathakammaṃ karoti; savitakkaṃ jhānaṃ uppādeti, vipassanaṃ…pe… maggaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; avitakkaṃ sīlaṃ…pe… senāsanaṃ vitakkaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; avitakkā saddhā…pe… senāsanaṃ vitakko ca savitakkāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa…pe… patthanāya savitakkassa maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အဝိတက္ကံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ (ဒုတိယဝာရေ လိခိတပဒာ သဗ္ဗေ ကာတဗ္ဗာ) သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဝိတက္ကံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; အဝိတက္ကာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ဝိတက္ကော စ သဝိတက္ကာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ သဝိတက္ကသ္သ မဂ္ဂသ္သ , ဖလသမာပတ္တိယာ ဝိတက္ကသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Avitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa upanissayapaccayena paccayo – avitakkaṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… (dutiyavāre likhitapadā sabbe kātabbā) samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… paññaṃ…pe… senāsanaṃ vitakkaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; avitakkā saddhā…pe… senāsanaṃ vitakko ca savitakkāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa …pe… patthanāya savitakkassa maggassa , phalasamāpattiyā vitakkassa ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
၁၂၇. သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
127. Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – savitakkā khandhā ca vitakko ca savitakkānaṃ khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakkā khandhā ca vitakko ca avitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Savitakkā khandhā ca vitakko ca savitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
ပုရေဇာတပစ္စယော
Purejātapaccayo
၁၂၈. အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဝိတက္ကော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု အဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
128. Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha vitakko uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu avitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca purejātapaccayena paccayo.
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
Avitakko dhammo savitakkassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha savitakkā khandhā uppajjanti. Vatthupurejātaṃ – vatthu savitakkānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo.
အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Avitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha savitakkā khandhā ca vitakko ca uppajjanti. Vatthupurejātaṃ – vatthu savitakkānaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca purejātapaccayena paccayo. (3)
ပစ္ဆာဇာတာသေဝနပစ္စယာ
Pacchājātāsevanapaccayā
၁၂၉. သဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော (တီဏိ, ပစ္ဆာဇာတာ)။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
129. Savitakko dhammo avitakkassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (tīṇi, pacchājātā)… āsevanapaccayena paccayo… nava.
ကမ္မပစ္စယာဒိ
Kammapaccayādi
၁၃၀. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – သဝိတက္ကာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – သဝိတက္ကာ စေတနာ ဝိပာကာနံ သဝိတက္ကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (ဧဝံ စတ္တာရိ, သဟဇာတာပိ နာနာက္ခဏိကာပိ ကာတဗ္ဗာ။)
130. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – savitakkā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – savitakkā cetanā vipākānaṃ savitakkānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. (Evaṃ cattāri, sahajātāpi nānākkhaṇikāpi kātabbā.)
ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။
Vipākapaccayena paccayo… nava… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… nava… maggapaccayena paccayo… nava… sampayuttapaccayena paccayo… cha.
၁၃၁. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
131. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ , ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတံ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထု ဝိတက္ကသ္သ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ဝိတက္ကသ္သ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ , pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). Avitakko dhammo savitakkassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ (saṃkhittaṃ). Avitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajātaṃ – paṭisandhikkhaṇe vatthu vitakkassa sampayuttakānañca khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu vitakkassa sampayuttakānañca khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (3)
သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။
Savitakko ca avitakko ca dhammā avitakkassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ).
အတ္ထိပစ္စယာဒိ
Atthipaccayādi
၁၃၂. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ဧကံ, ပဋိစ္စသဒိသံ)။ သဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိစ္စသဒိသံ)။ (၃)
132. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa atthipaccayena paccayo (ekaṃ, paṭiccasadisaṃ). Savitakko dhammo avitakkassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). Savitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo (paṭiccasadisaṃ). (3)
အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – ဝိတက္ကော သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိတက္ကော သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော, ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထု ဝိတက္ကသ္သ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ဝိတက္ကော စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, ဝတ္ထု ဝိတက္ကသ္သ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Avitakko dhammo savitakkassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ (saṃkhittaṃ). Avitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – vitakko sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ atthipaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe vitakko sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ atthipaccayena paccayo, paṭisandhikkhaṇe vatthu vitakkassa sampayuttakānañca khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. Purejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha vitakko ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti, vatthu vitakkassa sampayuttakānañca khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. (3)
၁၃၃. သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – သဝိတက္ကော ဧကော ခန္ဓော စ ဝိတက္ကော စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။။ သဟဇာတော – သဝိတက္ကော ဧကော ခန္ဓော စ ဝတ္ထု စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။ (ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ သဟဇာတာပိ ဒ္ဝေပိ ကာတဗ္ဗာ)။ (၁)
133. Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – savitakko eko khandho ca vitakko ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe…. Sahajāto – savitakko eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe… (paṭisandhikkhaṇe sahajātāpi dvepi kātabbā). (1)
သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ သဟဇာတာ – သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာ – သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝတ္ထု စ ဝိတက္ကသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ, တီဏိ)။ ပစ္ဆာဇာတာ – သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ပုရေဇာတသ္သ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ကဗဠီကာရော အာဟာရော စ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – သဝိတက္ကာ ခန္ဓာ စ ဝိတက္ကော စ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Savitakko ca avitakko ca dhammā avitakkassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. Sahajātā – savitakkā khandhā ca vitakko ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Sahajātā – savitakkā khandhā ca vatthu ca vitakkassa atthipaccayena paccayo (paṭisandhikkhaṇe, tīṇi). Pacchājātā – savitakkā khandhā ca vitakko ca purejātassa imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – savitakkā khandhā ca vitakko ca kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – savitakkā khandhā ca vitakko ca rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (3)
သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – သဝိတက္ကော ဧကော ခန္ဓော စ ဝိတက္ကော စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။။ သဟဇာတော – သဝိတက္ကော ဧကော ခန္ဓော စ ဝတ္ထု စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ ဝိတက္ကသ္သ စ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။ (ပဋိသန္ဓိယာပိ ဒ္ဝေ)။ (၃)
Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – savitakko eko khandho ca vitakko ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe…. Sahajāto – savitakko eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ vitakkassa ca atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe… (paṭisandhiyāpi dve). (3)
နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
Natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၁၃၄. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ နဝ, သမနန္တရေ နဝ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ နဝ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ နဝ, ပုရေဇာတေ တီဏိ, ပစ္ဆာဇာတေ တီဏိ, အာသေဝနေ နဝ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ နဝ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ နဝ, မဂ္ဂေ နဝ, သမ္ပယုတ္တေ ဆ, ဝိပ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ နဝ, ဝိဂတေ နဝ, အဝိဂတေ နဝ။
134. Hetuyā cattāri, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava, anantare nava, samanantare nava, sahajāte nava, aññamaññe nava, nissaye nava, upanissaye nava, purejāte tīṇi, pacchājāte tīṇi, āsevane nava, kamme cattāri, vipāke nava, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne nava, magge nava, sampayutte cha, vippayutte pañca, atthiyā nava, natthiyā nava, vigate nava, avigate nava.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၁၃၅. သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော ။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
135. Savitakko dhammo savitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo … sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Savitakko dhammo avitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Savitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. (3)
၁၃၆. အဝိတက္ကော ဓမ္မော အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိတက္ကော ဓမ္မော သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
136. Avitakko dhammo avitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Avitakko dhammo savitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. Avitakko dhammo savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (3)
၁၃၇. သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ အဝိတက္ကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော ။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော ။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဝိတက္ကော စ အဝိတက္ကော စ ဓမ္မာ သဝိတက္ကသ္သ စ အဝိတက္ကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
137. Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. Savitakko ca avitakko ca dhammā avitakkassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo … upanissayapaccayena paccayo … pacchājātapaccayena paccayo. Savitakko ca avitakko ca dhammā savitakkassa ca avitakkassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (3)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၃၈. နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), နောအဝိဂတေ နဝ။
138. Nahetuyā nava, naārammaṇe nava (sabbattha nava), noavigate nava.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၁၃၉. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
139. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri…pe… nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri…pe… nasampayutte dve, navippayutte cattāri, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၁၄၀. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ (အနုလောမမာတိကာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
140. Nahetupaccayā ārammaṇe nava, adhipatiyā nava (anulomamātikā vitthāretabbā)…pe… avigate nava.
သဝိတက္ကဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Savitakkadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၈. သဝိစာရဒုကံ
88. Savicāradukaṃ
၁-၇. ပဋိစ္စဝာရာဒိ
1-7. Paṭiccavārādi
၁၄၁. သဝိစာရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဝိစာရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဝိစာရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (ယထာ သဝိတက္ကဒုကံ, ဧဝံ ကာတဗ္ဗံ, နိန္နာနာကရဏံ။ ဣဓ မဂ္ဂေ စတ္တာရိ ကာတဗ္ဗာနိ။ သဝိစာရဒုကေ ဣမံ နာနာကရဏံ။)
141. Savicāraṃ dhammaṃ paṭicca savicāro dhammo uppajjati hetupaccayā – savicāraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Yathā savitakkadukaṃ, evaṃ kātabbaṃ, ninnānākaraṇaṃ. Idha magge cattāri kātabbāni. Savicāraduke imaṃ nānākaraṇaṃ.)
သဝိစာရဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Savicāradukaṃ niṭṭhitaṃ.
၈၉. သပ္ပီတိကဒုကံ
89. Sappītikadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၄၂. သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ပီတိ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – သပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ပီတိ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
142. Sappītikaṃ dhammaṃ paṭicca sappītiko dhammo uppajjati hetupaccayā – sappītikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Sappītikaṃ dhammaṃ paṭicca appītiko dhammo uppajjati hetupaccayā – sappītike khandhe paṭicca pīti ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Sappītikaṃ dhammaṃ paṭicca sappītiko ca appītiko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – sappītikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā pīti ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
အပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပီတိံ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ အပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပီတိံ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ပီတိံ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ပီတိ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (ယထာ သဝိတက္ကဒုကံ သဗ္ဗတ္ထ, ဧဝံ သပ္ပီတိကဒုကံ ကာတဗ္ဗံ, သဗ္ဗတ္ထ ပဝတ္တိပဋိသန္ဓိ နဝပိ ပဉ္ဟာ။)
Appītikaṃ dhammaṃ paṭicca appītiko dhammo uppajjati hetupaccayā – appītikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… pītiṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe appītikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ, dve khandhe…pe… pītiṃ paṭicca kaṭattārūpaṃ, khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, pītiṃ paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca pīti, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (Yathā savitakkadukaṃ sabbattha, evaṃ sappītikadukaṃ kātabbaṃ, sabbattha pavattipaṭisandhi navapi pañhā.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၄၃. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ။ပေ.။ ပုရေဇာတေ ဆ။ပေ.။ ကမ္မေ နဝ, ဝိပာကေ နဝ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
143. Hetuyā nava, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava…pe… purejāte cha…pe… kamme nava, vipāke nava…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၁၄၄. သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ သပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကေ သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ပီတိ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ သပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ပီတိ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
144. Sappītikaṃ dhammaṃ paṭicca sappītiko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ sappītikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. Sappītikaṃ dhammaṃ paṭicca appītiko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetuke sappītike khandhe paṭicca pīti ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. Sappītikaṃ dhammaṃ paṭicca sappītiko ca appītiko ca dhammā uppajjanti nahetupaccayā – ahetukaṃ sappītikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā pīti ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
အပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပီတိံ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ အပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ, ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာပိ) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ အပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ပီတိံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပီတိံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ (၃)
Appītikaṃ dhammaṃ paṭicca appītiko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ appītikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… pītiṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe appītikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ…pe… dve khandhe paṭicca dve khandhā kaṭattā ca rūpaṃ, khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe… (yāva asaññasattāpi) vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. Appītikaṃ dhammaṃ paṭicca sappītiko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ pītiṃ paṭicca sappītikā khandhā. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Pītiṃ paṭicca sappītikā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (3)
၁၄၅. သပ္ပီတိကဉ္စ အပ္ပီတိကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ သပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ပီတိဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ သပ္ပီတိကဉ္စ အပ္ပီတိကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကေ သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, အဟေတုကေ သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ သပ္ပီတိကဉ္စ အပ္ပီတိကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ သပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ပီတိဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ အဟေတုကံ သပ္ပီတိကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ပီတိဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ အဟေတုကေ သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၃)
145. Sappītikañca appītikañca dhammaṃ paṭicca sappītiko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ sappītikaṃ ekaṃ khandhañca pītiñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. Sappītikañca appītikañca dhammaṃ paṭicca appītiko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetuke sappītike khandhe ca pītiñca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, ahetuke sappītike khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. Sappītikañca appītikañca dhammaṃ paṭicca sappītiko ca appītiko ca dhammā uppajjanti nahetupaccayā – ahetukaṃ sappītikaṃ ekaṃ khandhañca pītiñca paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… ahetukaṃ sappītikaṃ ekaṃ khandhañca pītiñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… ahetuke sappītike khandhe ca pītiñca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (3)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၁၄၆. နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ နဝ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
146. Nahetuyā nava, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi…pe… naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge nava, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
၁၄၇. သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ (သံခိတ္တံ။ ယထာ သဝိတက္ကဒုကေ အနုလောမပစ္စယဝာရံ, ဧဝံ ပဝတ္တိပဋိသန္ဓိ နဝ ပဉ္ဟာ ပရိပုဏ္ဏာ ပီတိ နိန္နာနာကရဏာ။)
147. Sappītikaṃ dhammaṃ paccayā sappītiko dhammo uppajjati hetupaccayā. (Saṃkhittaṃ. Yathā savitakkaduke anulomapaccayavāraṃ, evaṃ pavattipaṭisandhi nava pañhā paripuṇṇā pīti ninnānākaraṇā.)
ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
Hetuyā nava, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava…pe… avigate nava.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
Sappītikaṃ dhammaṃ paccayā sappītiko dhammo uppajjati nahetupaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
အပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ။ (ပဝတ္တိပဋိသန္ဓိ ကာတဗ္ဗာ ပဋိစ္စဝာရသဒိသာ, ယာဝ အသညသတ္တာ။) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ပီတိ စ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (အနုလောမသဒိသာ နဝ ပဉ္ဟာ, ပဝတ္တိယေဝ ပဋိသန္ဓိ နတ္ထိ, ဧကောယေဝ မောဟော။)
Appītikaṃ dhammaṃ paccayā appītiko dhammo uppajjati nahetupaccayā. (Pavattipaṭisandhi kātabbā paṭiccavārasadisā, yāva asaññasattā.) Cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā appītikā khandhā pīti ca, vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (Anulomasadisā nava pañhā, pavattiyeva paṭisandhi natthi, ekoyeva moho.)
နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ နဝ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ နဝ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
Nahetuyā nava, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi…pe… naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme nava, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge nava, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
၁၄၈. သပ္ပီတိကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော သပ္ပီတိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ပေ.။ ဟေတုယာ ဆ, အာရမ္မဏေ ဆ (သဗ္ဗတ္ထ ဆ), အဝိဂတေ ဆ။
148. Sappītikaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho sappītiko dhammo uppajjati hetupaccayā…pe… hetuyā cha, ārammaṇe cha (sabbattha cha), avigate cha.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
နဟေတုယာ ဆ, နအဓိပတိယာ ဆ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ ဆ, နအာသေဝနေ ဆ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ ဆ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဆ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ။
Nahetuyā cha, naadhipatiyā cha, napurejāte cha, napacchājāte cha, naāsevane cha, nakamme cattāri, navipāke cha, najhāne ekaṃ, namagge cha, navippayutte cha.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၄၉. သပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – သပ္ပီတိကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – သပ္ပီတိကာ ဟေတူ ပီတိယာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
149. Sappītiko dhammo sappītikassa dhammassa hetupaccayena paccayo – sappītikā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Sappītiko dhammo appītikassa dhammassa hetupaccayena paccayo – sappītikā hetū pītiyā ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītikā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – အပ္ပီတိကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Appītiko dhammo appītikassa dhammassa hetupaccayena paccayo – appītikā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၁၅၀. သပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
150. Sappītiko dhammo sappītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – sappītike khandhe ārabbha sappītikā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītike khandhe ārabbha appītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītike khandhe ārabbha sappītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. (3)
၁၅၁. အပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒတ္ဝာ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ပစ္စဝေက္ခတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ အပ္ပီတိကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဝိစိကိစ္ဆာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အပ္ပီတိကာ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဖလံ ပစ္စဝေက္ခတိ, အရိယာ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ အပ္ပီတိကသ္သ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ ပီတိယာ စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အပ္ပီတိကေ ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ အပ္ပီတိကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ ပီတိယာ စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ အာရဗ္ဘ အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၁)
151. Appītiko dhammo appītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – appītikena cittena dānaṃ datvā sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā appītikena cittena paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha appītiko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, vicikicchā uppajjati, uddhaccaṃ uppajjati, domanassaṃ uppajjati; appītikā jhānā vuṭṭhahitvā…pe… maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalā vuṭṭhahitvā appītikena cittena phalaṃ paccavekkhati, ariyā appītikena cittena nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ appītikassa gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa, āvajjanāya pītiyā ca ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā appītikena cittena appītike pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese…pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ appītike khandhe ca pītiñca appītikena cittena aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha appītiko rāgo uppajjati…pe… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa ārammaṇapaccayena paccayo; appītikā khandhā iddhividhañāṇassa cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya pītiyā ca ārammaṇapaccayena paccayo; appītike khandhe ca pītiñca ārabbha appītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. (1)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒတ္ဝာ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အပ္ပီတိကာ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဖလံ ပစ္စဝေက္ခတိ, အရိယာ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ သပ္ပီတိကသ္သ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အပ္ပီတိကေ ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၂)
Appītiko dhammo sappītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – appītikena cittena dānaṃ datvā sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… sappītikena cittena paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha sappītiko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; appītikā jhānā vuṭṭhahitvā…pe… maggā vuṭṭhahitvā…pe… phalā vuṭṭhahitvā sappītikena cittena phalaṃ paccavekkhati, ariyā sappītikena cittena nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ sappītikassa gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā sappītikena cittena appītike pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese …pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ appītike khandhe ca pītiñca sappītikena cittena aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha sappītiko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; appītike khandhe ca pītiñca ārabbha sappītikā khandhā uppajjanti. (2)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒတ္ဝာ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, အပ္ပီတိကာ ဈာနာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဖလံ ပစ္စဝေက္ခတိ, အရိယာ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ သပ္ပီတိကသ္သ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, ပီတိယာ စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အပ္ပီတိကေ ပဟီနေ ကိလေသေ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ , တံ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
Appītiko dhammo sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – appītikena cittena dānaṃ datvā sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… sappītikena cittena paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha sappītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti, appītikā jhānā…pe… maggā…pe… phalā vuṭṭhahitvā sappītikena cittena phalaṃ paccavekkhati, ariyā sappītikena cittena nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ sappītikassa gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa, pītiyā ca ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā sappītikena cittena appītike pahīne kilese paccavekkhanti, vikkhambhite kilese…pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ appītike khandhe ca pītiñca sappītikena cittena aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati , taṃ ārabbha sappītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti, appītike khandhe ca pītiñca ārabbha sappītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. (3)
၁၅၂. သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ အာရဗ္ဘ အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။
152. Sappītiko ca appītiko ca dhammā sappītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – sappītike khandhe ca pītiñca ārabbha sappītikā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītike khandhe ca pītiñca ārabbha appītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti.
(မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
(Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītike khandhe ca pītiñca ārabbha sappītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. (3)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၁၅၃. သပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သပ္ပီတိကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
153. Sappītiko dhammo sappītikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – sappītike khandhe garuṃ katvā sappītikā khandhā uppajjanti. Sahajātādhipati – sappītikādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
သပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သပ္ပီတိကာဓိပတိ ပီတိယာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Sappītiko dhammo appītikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – sappītike khandhe garuṃ katvā appītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. Sahajātādhipati – sappītikādhipati pītiyā ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
သပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သပ္ပီတိကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Sappītiko dhammo sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – sappītike khandhe garuṃ katvā sappītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. Sahajātādhipati – sappītikādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၁၅၄. အပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အပ္ပီတိကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အပ္ပီတိကာ ဈာနာ။ပေ.။ မဂ္ဂာ။ပေ.။ ဖလာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဖလံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ; အရိယာ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ အပ္ပီတိကသ္သ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အပ္ပီတိကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – အပ္ပီတိကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
154. Appītiko dhammo appītikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – appītikena cittena dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… appītikena cittena taṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā appītiko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; appītikā jhānā…pe… maggā…pe… phalā vuṭṭhahitvā appītikena cittena phalaṃ garuṃ katvā paccavekkhati; ariyā appītikena cittena nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ appītikassa gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ appītike khandhe ca pītiñca appītikena cittena garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā appītiko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, appītike khandhe ca pītiñca garuṃ katvā appītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. Sahajātādhipati – appītikādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ (သံခိတ္တံ) နိဗ္ဗာနံ သပ္ပီတိကသ္သ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ သပ္ပီတိကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၂)
Appītiko dhammo sappītikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – appītikena cittena dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… (saṃkhittaṃ) nibbānaṃ sappītikassa gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ appītike khandhe ca pītiñca sappītikena cittena garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā sappītiko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; appītike khandhe ca pītiñca garuṃ katvā sappītikā khandhā uppajjanti. (2)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ (သံခိတ္တံ) နိဗ္ဗာနံ သပ္ပီတိကသ္သ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, ပီတိယာ စ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
Appītiko dhammo sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… (saṃkhittaṃ) nibbānaṃ sappītikassa gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa, pītiyā ca adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ appītike khandhe ca pītiñca sappītikena cittena garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati appītike khandhe ca pītiñca garuṃ katvā sappītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. (3)
၁၅၅. သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကေ ခန္ဓေ စ ပီတိဉ္စ ဂရုံ ကတ္ဝာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ (၃)
155. Sappītiko ca appītiko ca dhammā sappītikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – sappītike khandhe ca pītiñca garuṃ katvā sappītikā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītike khandhe ca pītiñca garuṃ katvā appītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītike khandhe ca pītiñca garuṃ katvā sappītikā khandhā ca pīti ca uppajjanti. (3)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၁၅၆. သပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာယ ပစ္ဆိမာယ ပီတိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – သပ္ပီတိကံ စုတိစိတ္တံ အပ္ပီတိကသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ , သပ္ပီတိကံ ဘဝင္ဂံ အာဝဇ္ဇနာယ, သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ အပ္ပီတိကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ, ပီတိသဟဂတာ ဝိပာကမနောဝိညာဏဓာတု ကိရိယမနောဝိညာဏဓာတုယာ, သပ္ပီတိကံ ဘဝင္ဂံ အပ္ပီတိကသ္သ ဘဝင္ဂသ္သ, သပ္ပီတိကံ ကုသလာကုသလံ အပ္ပီတိကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ, ကိရိယံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ, ဖလံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
156. Sappītiko dhammo sappītikassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā sappītikā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ sappītikānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā sappītikā khandhā pacchimāya pacchimāya pītiyā anantarapaccayena paccayo – sappītikaṃ cuticittaṃ appītikassa upapatticittassa , sappītikaṃ bhavaṅgaṃ āvajjanāya, sappītikā khandhā appītikassa vuṭṭhānassa, pītisahagatā vipākamanoviññāṇadhātu kiriyamanoviññāṇadhātuyā, sappītikaṃ bhavaṅgaṃ appītikassa bhavaṅgassa, sappītikaṃ kusalākusalaṃ appītikassa vuṭṭhānassa, kiriyaṃ vuṭṭhānassa, phalaṃ vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā sappītikā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ sappītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca anantarapaccayena paccayo. (3)
၁၅၇. အပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ပီတိ ပစ္ဆိမာယ ပစ္ဆိမာယ ပီတိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ပုရိမာ ပုရိမာ အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ပေ.။ အပ္ပီတိကာယ ဖလသမာပတ္တိယာ ပီတိယာ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ပီတိ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အပ္ပီတိကံ စုတိစိတ္တံ သပ္ပီတိကသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ, အာဝဇ္ဇနာ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ, အပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ သပ္ပီတိကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ, ဝိပာကမနောဓာတု သပ္ပီတိကာယ ဝိပာကမနောဝိညာဏဓာတုယာ, အပ္ပီတိကံ ဘဝင္ဂံ သပ္ပီတိကသ္သ ဘဝင္ဂသ္သ, အပ္ပီတိကံ ကုသလာကုသလံ သပ္ပီတိကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ, ကိရိယံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ, ဖလံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တသ္သ နေဝသညာနာသညာယတနံ သပ္ပီတိကာယ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
157. Appītiko dhammo appītikassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā pīti pacchimāya pacchimāya pītiyā anantarapaccayena paccayo; purimā purimā appītikā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ appītikānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa…pe… appītikāya phalasamāpattiyā pītiyā ca anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā pīti pacchimānaṃ pacchimānaṃ sappītikānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; appītikaṃ cuticittaṃ sappītikassa upapatticittassa, āvajjanā sappītikānaṃ khandhānaṃ, appītikā khandhā sappītikassa vuṭṭhānassa, vipākamanodhātu sappītikāya vipākamanoviññāṇadhātuyā, appītikaṃ bhavaṅgaṃ sappītikassa bhavaṅgassa, appītikaṃ kusalākusalaṃ sappītikassa vuṭṭhānassa, kiriyaṃ vuṭṭhānassa, phalaṃ vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo; nirodhā vuṭṭhahantassa nevasaññānāsaññāyatanaṃ sappītikāya phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (2)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ပီတိ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Appītiko dhammo sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā pīti pacchimānaṃ pacchimānaṃ sappītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca anantarapaccayena paccayo. (3)
၁၅၈. သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
158. Sappītiko ca appītiko ca dhammā sappītikassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā sappītikā khandhā ca pīti ca pacchimānaṃ pacchimānaṃ sappītikānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (1)
သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ပစ္ဆိမာယ ပစ္ဆိမာယ ပီတိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; သပ္ပီတိကံ စုတိစိတ္တဉ္စ ပီတိ စ အပ္ပီတိကသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ။ သပ္ပီတိကံ ဘဝင္ဂဉ္စ ပီတိ စ အာဝဇ္ဇနာယ။ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ အပ္ပီတိကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ သပ္ပီတိကာ ဝိပာကမနောဝိညာဏဓာတု စ ပီတိ စ ကိရိယမနောဝိညာဏဓာတုယာ။ သပ္ပီတိကံ ဘဝင္ဂဉ္စ ပီတိ စ အပ္ပီတိကသ္သ ဘဝင္ဂသ္သ။ သပ္ပီတိကံ ကုသလာကုသလဉ္စ ပီတိ စ အပ္ပီတိကသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ကိရိယဉ္စ ပီတိ စ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ဖလဉ္စ ပီတိ စ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Sappītiko ca appītiko ca dhammā appītikassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā sappītikā khandhā ca pīti ca pacchimāya pacchimāya pītiyā anantarapaccayena paccayo; sappītikaṃ cuticittañca pīti ca appītikassa upapatticittassa… sappītikaṃ bhavaṅgañca pīti ca āvajjanāya… sappītikā khandhā ca pīti ca appītikassa vuṭṭhānassa… sappītikā vipākamanoviññāṇadhātu ca pīti ca kiriyamanoviññāṇadhātuyā… sappītikaṃ bhavaṅgañca pīti ca appītikassa bhavaṅgassa… sappītikaṃ kusalākusalañca pīti ca appītikassa vuṭṭhānassa… kiriyañca pīti ca vuṭṭhānassa… phalañca pīti ca vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (2)
သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Sappītiko ca appītiko ca dhammā sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā sappītikā khandhā ca pīti ca pacchimānaṃ pacchimānaṃ sappītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca anantarapaccayena paccayo. (3)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
Samanantarapaccayena paccayo… nava… sahajātapaccayena paccayo… nava… aññamaññapaccayena paccayo… nava… nissayapaccayena paccayo… nava.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၁၅၉. သပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ အပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
159. Sappītiko dhammo sappītikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – sappītikā khandhā sappītikānaṃ khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītikā khandhā appītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītikā khandhā sappītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
၁၆၀. အပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အပ္ပီတိကံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ သမာဒိယတိ, ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ; အပ္ပီတိကံ ဈာနံ။ပေ.။ ဝိပသ္သနံ။ မဂ္ဂံ။ အဘိညံ။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; အပ္ပီတိကံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ မာနံ။ ဒိဋ္ဌိံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ။ ပီတိံ ဥပနိသ္သာယ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; အပ္ပီတိကာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ပီတိ စ အပ္ပီတိကာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ ဖလသမာပတ္တိယာ ပီတိယာ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
160. Appītiko dhammo appītikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – appītikaṃ saddhaṃ upanissāya appītikena cittena dānaṃ deti, sīlaṃ samādiyati, uposathakammaṃ karoti; appītikaṃ jhānaṃ…pe… vipassanaṃ… maggaṃ… abhiññaṃ… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; appītikaṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… diṭṭhiṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ… pītiṃ upanissāya appītikena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; appītikā saddhā…pe… senāsanaṃ pīti ca appītikāya saddhāya…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa phalasamāpattiyā pītiyā ca upanissayapaccayena paccayo. (1)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော (တီဏိ ဥပနိသ္သယာ)။ အပ္ပီတိကံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ အပ္ပီတိကာ ဈာနာ။ပေ.။ မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; အပ္ပီတိကံ သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ပီတိံ ဥပနိသ္သာယ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အဒိန္နံ အာဒိယတိ, မုသာ။ပေ.။ ပိသုဏံ။ပေ.။ သမ္ဖံ။ပေ.။ သန္ဓိံ။ပေ.။ နိလ္လောပံ။ပေ.။ ဧကာဂာရိကံ။ပေ.။ ပရိပန္ထေ။ပေ.။ ပရဒာရံ။ပေ.။ ဂာမဃာတံ။ပေ.။ နိဂမဃာတံ ကရောတိ; အပ္ပီတိကာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ပီတိ စ သပ္ပီတိကာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ ရာဂသ္သ, မောဟသ္သ။ မာနသ္သ။ ဒိဋ္ဌိယာ။ ပတ္ထနာယ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Appītiko dhammo sappītikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo (tīṇi upanissayā). Appītikaṃ saddhaṃ upanissāya sappītikena cittena dānaṃ deti…pe… appītikā jhānā…pe… mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; appītikaṃ sīlaṃ…pe… senāsanaṃ pītiṃ upanissāya sappītikena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; sappītikena cittena adinnaṃ ādiyati, musā…pe… pisuṇaṃ…pe… samphaṃ…pe… sandhiṃ…pe… nillopaṃ…pe… ekāgārikaṃ…pe… paripanthe…pe… paradāraṃ…pe… gāmaghātaṃ…pe… nigamaghātaṃ karoti; appītikā saddhā…pe… senāsanaṃ pīti ca sappītikāya saddhāya…pe… paññāya rāgassa, mohassa… mānassa… diṭṭhiyā… patthanāya… maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော (တီဏိ ဥပနိသ္သယာ)။ အပ္ပီတိကံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; အပ္ပီတိကံ သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ပီတိံ ဥပနိသ္သာယ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အဒိန္နံ အာဒိယတိ။ပေ.။ (ဒုတိယဝာရသဒိသံ) နိဂမဃာတံ ကရောတိ; အပ္ပီတိကာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ပီတိ စ သပ္ပီတိကာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ။ မောဟသ္သ။ မာနသ္သ။ ဒိဋ္ဌိယာ။ ပတ္ထနာယ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ပီတိယာ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Appītiko dhammo sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa upanissayapaccayena paccayo (tīṇi upanissayā). Appītikaṃ saddhaṃ upanissāya sappītikena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; appītikaṃ sīlaṃ…pe… senāsanaṃ pītiṃ upanissāya sappītikena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; sappītikena cittena adinnaṃ ādiyati…pe… (dutiyavārasadisaṃ) nigamaghātaṃ karoti; appītikā saddhā…pe… senāsanaṃ pīti ca sappītikāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa… mohassa… mānassa… diṭṭhiyā… patthanāya… maggassa, phalasamāpattiyā pītiyā ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော (တီဏိပိ ဥပနိသ္သယာ)။ သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ အပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သပ္ပီတိကာ ခန္ဓာ စ ပီတိ စ သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Sappītiko ca appītiko ca dhammā sappītikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo (tīṇipi upanissayā). Sappītikā khandhā ca pīti ca sappītikānaṃ khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītikā khandhā ca pīti ca appītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca upanissayapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sappītikā khandhā ca pīti ca sappītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
ပုရေဇာတပစ္စယော
Purejātapaccayo
၁၆၁. အပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ အပ္ပီတိကော ရာဂော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပီတိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု အပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
161. Appītiko dhammo appītikassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ appītikena cittena aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha appītiko rāgo…pe… domanassaṃ uppajjati, pīti uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu appītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca purejātapaccayena paccayo. (1)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သပ္ပီတိကော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Appītiko dhammo sappītikassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ sappītikena cittena aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha sappītiko rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Vatthupurejātaṃ – vatthu sappītikānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ သပ္ပီတိကေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ပီတိ စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု သပ္ပီတိကာနံ ခန္ဓာနံ ပီတိယာ စ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Appītiko dhammo sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ sappītikena cittena aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha pīti ca sampayuttakā khandhā ca uppajjanti. Vatthupurejātaṃ – vatthu sappītikānaṃ khandhānaṃ pītiyā ca purejātapaccayena paccayo. (3)
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယာဒိ
Pacchājātapaccayādi
၁၆၂. သပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ (သဟဇာတာပိ နာနာက္ခဏိကာပိ ကာတဗ္ဗာ။ ဒ္ဝေ နာနာက္ခဏိကာ)။ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ (သံခိတ္တံ။ သဝိတက္ကဒုကသဒိသံ ကာတဗ္ဗံ။)။ နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
162. Sappītiko dhammo appītikassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo… tīṇi… āsevanapaccayena paccayo… nava… kammapaccayena paccayo… cha (sahajātāpi nānākkhaṇikāpi kātabbā… dve nānākkhaṇikā)… vipākapaccayena paccayo… nava… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… nava… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… cha… vippayuttapaccayena paccayo… pañca… atthipaccayena paccayo… nava (saṃkhittaṃ. Savitakkadukasadisaṃ kātabbaṃ.)… Natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo… nava.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၆၃. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ နဝ, သမနန္တရေ နဝ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ နဝ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ နဝ, ပုရေဇာတေ တီဏိ, ပစ္ဆာဇာတေ တီဏိ, အာသေဝနေ နဝ, ကမ္မေ ဆ, ဝိပာကေ နဝ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ နဝ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဆ, ဝိပ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ နဝ, ဝိဂတေ နဝ, အဝိဂတေ နဝ။
163. Hetuyā cattāri, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava, anantare nava, samanantare nava, sahajāte nava, aññamaññe nava, nissaye nava, upanissaye nava, purejāte tīṇi, pacchājāte tīṇi, āsevane nava, kamme cha, vipāke nava, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne nava, magge cattāri, sampayutte cha, vippayutte pañca, atthiyā nava, natthiyā nava, vigate nava, avigate nava.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၁၆၄. သပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ သပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
164. Sappītiko dhammo sappītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Sappītiko dhammo appītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Sappītiko dhammo sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. (3)
၁၆၅. အပ္ပီတိကော ဓမ္မော အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အပ္ပီတိကော ဓမ္မော သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
165. Appītiko dhammo appītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Appītiko dhammo sappītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. Appītiko dhammo sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (3)
၁၆၆. သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ သပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော ။ သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ အပ္ပီတိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ သပ္ပီတိကော စ အပ္ပီတိကော စ ဓမ္မာ သပ္ပီတိကသ္သ စ အပ္ပီတိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
166. Sappītiko ca appītiko ca dhammā sappītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo . Sappītiko ca appītiko ca dhammā appītikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo. Sappītiko ca appītiko ca dhammā sappītikassa ca appītikassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (3)
(ပစ္စနီယဝိဘင္ဂဂဏနာပိ သဝိတက္ကဒုကသဒိသာ။ ယဒိပိ န သမေတိ ဣမံ အနုလောမံ ပစ္စဝေက္ခိတ္ဝာ ဂဏေတဗ္ဗံ, ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာ ဂဏေတဗ္ဗာ။)
(Paccanīyavibhaṅgagaṇanāpi savitakkadukasadisā. Yadipi na sameti imaṃ anulomaṃ paccavekkhitvā gaṇetabbaṃ, itare dve gaṇanā gaṇetabbā.)
သပ္ပီတိကဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Sappītikadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၀. ပီတိသဟဂတဒုကံ
90. Pītisahagatadukaṃ
၁-၇. ပဋိစ္စဝာရာဒိ
1-7. Paṭiccavārādi
၁၆၇. ပီတိသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ပီတိသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ပီတိသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (ဧဝံ ပီတိသဟဂတဒုကံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ, သပ္ပီတိကဒုကသဒိသံ နိန္နာနာကရဏံ, အာမသနံ နိန္နာနံ။)
167. Pītisahagataṃ dhammaṃ paṭicca pītisahagato dhammo uppajjati hetupaccayā – pītisahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… (evaṃ pītisahagatadukaṃ vitthāretabbaṃ, sappītikadukasadisaṃ ninnānākaraṇaṃ, āmasanaṃ ninnānaṃ.)
ပီတိသဟဂတဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Pītisahagatadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၁. သုခသဟဂတဒုကံ
91. Sukhasahagatadukaṃ
၁-၆. ပဋိစ္စဝာရာဒိ
1-6. Paṭiccavārādi
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၆၈. သုခသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သုခသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သုခသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဧကော ခန္ဓော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ သုခသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နသုခသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သုခသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ သုခံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ (ဧဝံ သုခသဟဂတဒုကံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ, ယထာ သပ္ပီတိကဒုကသ္သ အနုလောမပဋိစ္စဝာရော။)
168. Sukhasahagataṃ dhammaṃ paṭicca sukhasahagato dhammo uppajjati hetupaccayā – sukhasahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca dve khandhā, dve khandhe paṭicca eko khandho; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Sukhasahagataṃ dhammaṃ paṭicca nasukhasahagato dhammo uppajjati hetupaccayā – sukhasahagate khandhe paṭicca sukhaṃ cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (Evaṃ sukhasahagatadukaṃ vitthāretabbaṃ, yathā sappītikadukassa anulomapaṭiccavāro.)
ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ။ပေ.။ ပုရေဇာတေ ဆ, အာသေဝနေ ဆ, ကမ္မေ နဝ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
Hetuyā nava, ārammaṇe nava…pe… purejāte cha, āsevane cha, kamme nava…pe… avigate nava.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
၁၆၉. သုခသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သုခသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ သုခသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) အဟေတုကေ သုခသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ သုခဉ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ သုခသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သုခသဟဂတော စ နသုခသဟဂတော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ သုခသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ သုခဉ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
169. Sukhasahagataṃ dhammaṃ paṭicca sukhasahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ sukhasahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca dve khandhā, dve khandhe…pe… (mūlaṃ kātabbaṃ.) Ahetuke sukhasahagate khandhe paṭicca sukhañca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. Sukhasahagataṃ dhammaṃ paṭicca sukhasahagato ca nasukhasahagato ca dhammā uppajjanti nahetupaccayā – ahetukaṃ sukhasahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca dve khandhā sukhañca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ, dve khandhe…pe…. (3)
နသုခသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နသုခသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နသုခသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကံ သုခံ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နသုခသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (ယထာ သပ္ပီတိကေ နဟေတုပစ္စယသဒိသံ, နိန္နာနံ သဗ္ဗတ္ထမေဝ နဝ ပဉ္ဟာ။)
Nasukhasahagataṃ dhammaṃ paṭicca nasukhasahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ nasukhasahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukaṃ sukhaṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe nasukhasahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ …pe… dve khandhe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (Yāva asaññasattā) vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (Yathā sappītike nahetupaccayasadisaṃ, ninnānaṃ sabbatthameva nava pañhā.)
နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဆ, နမဂ္ဂေ နဝ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
Nahetuyā nava, naārammaṇe tīṇi…pe… naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne cha, namagge nava, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ပဋိစ္စဝာရသဒိသာ။ ပစ္စယဝာရေ ပဝတ္တိပိ ပဋိသန္ဓိပိ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ, ယထာ သပ္ပီတိကဒုကပစ္စယဝာရပစ္စနီယေပိ ပဝတ္တေ ဝတ္ထု စ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ, ယထာ သပ္ပီတိကဒုကေ ဧကောယေဝ မောဟော, ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ သံသဋ္ဌဝာရောပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ယထာ သပ္ပီတိကဒုကံ, ဧဝံ ကာတဗ္ဗံ။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi paṭiccavārasadisā. Paccayavāre pavattipi paṭisandhipi vitthāretabbā, yathā sappītikadukapaccayavārapaccanīyepi pavatte vatthu ca vitthāretabbaṃ, yathā sappītikaduke ekoyeva moho, evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi saṃsaṭṭhavāropi sampayuttavāropi yathā sappītikadukaṃ, evaṃ kātabbaṃ.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၇၀. သုခသဟဂတော ဓမ္မော သုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ (အာရမ္မဏေပိ အဓိပတိယာပိ သပ္ပီတိကဒုကသဒိသာ, သုခန္တိ နာနာကရဏံ။)
170. Sukhasahagato dhammo sukhasahagatassa dhammassa hetupaccayena paccayo… cattāri. (Ārammaṇepi adhipatiyāpi sappītikadukasadisā, sukhanti nānākaraṇaṃ.)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၁၇၁. သုခသဟဂတော ဓမ္မော သုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သုခသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သုခသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ သုခသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမသ္သ ပစ္ဆိမသ္သ သုခသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သုခသဟဂတံ စုတိစိတ္တံ နသုခသဟဂတသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ။ သုခသဟဂတံ ဘဝင္ဂံ အာဝဇ္ဇနာယ။ သုခသဟဂတံ ကာယဝိညာဏံ ဝိပာကမနောဓာတုယာ။ သုခသဟဂတာ ဝိပာကမနောဝိညာဏဓာတု ကိရိယမနောဝိညာဏဓာတုယာ။ သုခသဟဂတံ ဘဝင္ဂံ နသုခသဟဂတသ္သ ဘဝင္ဂသ္သ။ သုခသဟဂတံ ကုသလာကုသလံ နသုခသဟဂတသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ကိရိယံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ဖလံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ သုခသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သုခသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ သုခသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
171. Sukhasahagato dhammo sukhasahagatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā sukhasahagatā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ sukhasahagatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā sukhasahagatā khandhā pacchimassa pacchimassa sukhassa anantarapaccayena paccayo. Sukhasahagataṃ cuticittaṃ nasukhasahagatassa upapatticittassa… sukhasahagataṃ bhavaṅgaṃ āvajjanāya… sukhasahagataṃ kāyaviññāṇaṃ vipākamanodhātuyā… sukhasahagatā vipākamanoviññāṇadhātu kiriyamanoviññāṇadhātuyā… sukhasahagataṃ bhavaṅgaṃ nasukhasahagatassa bhavaṅgassa… sukhasahagataṃ kusalākusalaṃ nasukhasahagatassa vuṭṭhānassa… kiriyaṃ vuṭṭhānassa… phalaṃ vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā sukhasahagatā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ sukhasahagatānaṃ khandhānaṃ sukhassa ca anantarapaccayena paccayo. (1)
နသုခသဟဂတော ဓမ္မော နသုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ နသုခသဟဂတာ။ပေ.။။ (မူလံ။ တီဏိပိ သပ္ပီတိကဒုကသဒိသာ။)
Nasukhasahagato dhammo nasukhasahagatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā nasukhasahagatā…pe…. (Mūlaṃ. Tīṇipi sappītikadukasadisā.)
၁၇၂. သုခသဟဂတော စ နသုခသဟဂတော စ ဓမ္မာ သုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သုခသဟဂတာ ခန္ဓာ စ သုခဉ္စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သုခသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ သုခသဟဂတာ ခန္ဓာ စ သုခဉ္စ ပစ္ဆိမသ္သ ပစ္ဆိမသ္သ သုခသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; သုခသဟဂတံ စုတိစိတ္တဉ္စ သုခဉ္စ နသုခသဟဂတသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ သုခသဟဂတံ ဘဝင္ဂဉ္စ သုခဉ္စ အာဝဇ္ဇနာယ ။ သုခသဟဂတံ ကာယဝိညာဏဉ္စ သုခဉ္စ ဝိပာကမနောဓာတုယာ။ သုခသဟဂတာ ဝိပာကမနောဝိညာဏဓာတု စ သုခဉ္စ ကိရိယမနောဝိညာဏဓာတုယာ။ သုခသဟဂတံ ဘဝင္ဂဉ္စ သုခဉ္စ နသုခသဟဂတသ္သ ဘဝင္ဂသ္သ။ သုခသဟဂတံ ကုသလာကုသလဉ္စ သုခဉ္စ နသုခသဟဂတသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ကိရိယံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ဖလံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ သုခသဟဂတာ ခန္ဓာ စ သုခဉ္စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သုခသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ သုခသ္သ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
172. Sukhasahagato ca nasukhasahagato ca dhammā sukhasahagatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā sukhasahagatā khandhā ca sukhañca pacchimānaṃ pacchimānaṃ sukhasahagatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā sukhasahagatā khandhā ca sukhañca pacchimassa pacchimassa sukhassa anantarapaccayena paccayo; sukhasahagataṃ cuticittañca sukhañca nasukhasahagatassa upapatticittassa sukhasahagataṃ bhavaṅgañca sukhañca āvajjanāya … sukhasahagataṃ kāyaviññāṇañca sukhañca vipākamanodhātuyā… sukhasahagatā vipākamanoviññāṇadhātu ca sukhañca kiriyamanoviññāṇadhātuyā… sukhasahagataṃ bhavaṅgañca sukhañca nasukhasahagatassa bhavaṅgassa… sukhasahagataṃ kusalākusalañca sukhañca nasukhasahagatassa vuṭṭhānassa… kiriyaṃ vuṭṭhānassa… phalaṃ vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā sukhasahagatā khandhā ca sukhañca pacchimānaṃ pacchimānaṃ sukhasahagatānaṃ khandhānaṃ sukhassa ca anantarapaccayena paccayo. (3)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… aññamaññapaccayena paccayo… nissayapaccayena paccayo.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၁၇၃. သုခသဟဂတော ဓမ္မော သုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
173. Sukhasahagato dhammo sukhasahagatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo… tīṇi.
နသုခသဟဂတော ဓမ္မော နသုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နသုခသဟဂတံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ နသုခသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နသုခသဟဂတံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ သုခံ ဥပနိသ္သာယ နသုခသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; နသုခသဟဂတာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ သုခဉ္စ နသုခသဟဂတာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ။ ဒောသသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ, ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ သုခသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
Nasukhasahagato dhammo nasukhasahagatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – nasukhasahagataṃ saddhaṃ upanissāya nasukhasahagatena cittena dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; nasukhasahagataṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ…pe… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ sukhaṃ upanissāya nasukhasahagatena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; nasukhasahagatā saddhā…pe… senāsanaṃ sukhañca nasukhasahagatāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa… dosassa…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa, kāyikassa dukkhassa, maggassa, phalasamāpattiyā sukhassa ca upanissayapaccayena paccayo. (1)
နသုခသဟဂတော ဓမ္မော သုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နသုခသဟဂတံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ သုခသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နသုခသဟဂတံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ သုခံ ဥပနိသ္သာယ သုခသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; သုခသဟဂတေန စိတ္တေန အဒိန္နံ အာဒိယတိ; မုသာ။ပေ.။ ပိသုဏံ။ပေ.။ သမ္ဖံ။ပေ.။ သန္ဓိံ။ပေ.။ နိလ္လောပံ။ပေ.။ ဧကာဂာရိကံ။ပေ.။ ပရိပန္ထေ။ပေ.။ ပရဒာရံ။ပေ.။ ဂာမဃာတံ။ပေ.။ နိဂမဃာတံ ကရောတိ; နသုခသဟဂတာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ သုခဉ္စ သုခသဟဂတာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ။ မာနသ္သ။ ဒိဋ္ဌိယာ။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nasukhasahagato dhammo sukhasahagatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – nasukhasahagataṃ saddhaṃ upanissāya sukhasahagatena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; nasukhasahagataṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ…pe… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ sukhaṃ upanissāya sukhasahagatena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; sukhasahagatena cittena adinnaṃ ādiyati; musā…pe… pisuṇaṃ…pe… samphaṃ…pe… sandhiṃ…pe… nillopaṃ…pe… ekāgārikaṃ…pe… paripanthe…pe… paradāraṃ…pe… gāmaghātaṃ…pe… nigamaghātaṃ karoti; nasukhasahagatā saddhā…pe… senāsanaṃ sukhañca sukhasahagatāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa… mānassa… diṭṭhiyā… patthanāya… kāyikassa sukhassa… maggassa phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
နသုခသဟဂတော ဓမ္မော သုခသဟဂတသ္သ စ နသုခသဟဂတသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နသုခသဟဂတံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ သုခသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ (ဒုတိယဂမနသဒိသံ) မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နသုခသဟဂတံ သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ သုခံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, သုခသဟဂတေန စိတ္တေန အဒိန္နံ အာဒိယတိ။ပေ.။ နသုခသဟဂတာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ သုခဉ္စ သုခသဟဂတာယ ။ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ သုခသ္သ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nasukhasahagato dhammo sukhasahagatassa ca nasukhasahagatassa ca dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – nasukhasahagataṃ saddhaṃ upanissāya sukhasahagatena cittena dānaṃ deti…pe… (dutiyagamanasadisaṃ) mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; nasukhasahagataṃ sīlaṃ…pe… senāsanaṃ sukhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, sukhasahagatena cittena adinnaṃ ādiyati…pe… nasukhasahagatā saddhā…pe… senāsanaṃ sukhañca sukhasahagatāya … saddhāya…pe… patthanāya … kāyikassa sukhassa, maggassa, phalasamāpattiyā sukhassa ca upanissayapaccayena paccayo. (3)
သုခသဟဂတော စ နသုခသဟဂတော စ ဓမ္မာ သုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
Sukhasahagato ca nasukhasahagato ca dhammā sukhasahagatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo… tīṇi.
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၁၇၄. နသုခသဟဂတော ဓမ္မော နသုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နသုခသဟဂတေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ နသုခသဟဂတော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သုခံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု နသုခသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ သုခသ္သ စ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
174. Nasukhasahagato dhammo nasukhasahagatassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ nasukhasahagatena cittena aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha nasukhasahagato rāgo uppajjati…pe… domanassaṃ uppajjati, sukhaṃ uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu nasukhasahagatānaṃ khandhānaṃ sukhassa ca purejātapaccayena paccayo. (1)
နသုခသဟဂတော ဓမ္မော သုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ သုခသဟဂတေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သုခသဟဂတော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ , ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု သုခသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nasukhasahagato dhammo sukhasahagatassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ sukhasahagatena cittena aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha sukhasahagato rāgo uppajjati , diṭṭhi uppajjati. Vatthupurejātaṃ – vatthu sukhasahagatānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
နသုခသဟဂတော ဓမ္မော သုခသဟဂတသ္သ စ နသုခသဟဂတသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ သုခသဟဂတေန စိတ္တေန အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ သုခဉ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု သုခသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ သုခသ္သ စ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Nasukhasahagato dhammo sukhasahagatassa ca nasukhasahagatassa ca dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ sukhasahagatena cittena aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha sukhañca sampayuttakā khandhā ca uppajjanti. Vatthupurejātaṃ – vatthu sukhasahagatānaṃ khandhānaṃ sukhassa ca purejātapaccayena paccayo. (3)
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
Pacchājātapaccayena paccayo… tīṇi… āsevanapaccayena paccayo… nava.
ကမ္မပစ္စယာဒိ
Kammapaccayādi
၁၇၅. သုခသဟဂတော ဓမ္မော သုခသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ (ဆ ကမ္မာနိ စတ္တာရိ သဟဇာတာပိ နာနာက္ခဏိကာပိ ကာတဗ္ဗာ, ဒ္ဝေ နာနာက္ခဏိကာ။)။ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
175. Sukhasahagato dhammo sukhasahagatassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. (Cha kammāni cattāri sahajātāpi nānākkhaṇikāpi kātabbā, dve nānākkhaṇikā.)… Vipākapaccayena paccayo… nava… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… nava… jhānapaccayena paccayo… nava… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… cha… vippayuttapaccayena paccayo… pañca… atthipaccayena paccayo… nava… natthipaccayena paccayo… nava… vigatapaccayena paccayo… nava… avigatapaccayena paccayo… nava.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၁၇၆. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ နဝ, သမနန္တရေ နဝ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ နဝ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ နဝ, ပုရေဇာတေ တီဏိ, ပစ္ဆာဇာတေ တီဏိ, အာသေဝနေ နဝ, ကမ္မေ ဆ, ဝိပာကေ နဝ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ နဝ, ဈာနေ နဝ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဆ, ဝိပ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ နဝ, ဝိဂတေ နဝ, အဝိဂတေ နဝ။
176. Hetuyā cattāri, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava, anantare nava, samanantare nava, sahajāte nava, aññamaññe nava, nissaye nava, upanissaye nava, purejāte tīṇi, pacchājāte tīṇi, āsevane nava, kamme cha, vipāke nava, āhāre cattāri, indriye nava, jhāne nava, magge cattāri, sampayutte cha, vippayutte pañca, atthiyā nava, natthiyā nava, vigate nava, avigate nava.
(ဧဝံ ပစ္စနီယဝိဘင္ဂောပိ ဂဏနာပိ သပ္ပီတိကဒုကသဒိသံ ကာတဗ္ဗံ, ယဒိပိ ဝိမတိ အတ္ထိ အနုလောမံ ပသ္သိတ္ဝာ ဂဏေတဗ္ဗံ။)
(Evaṃ paccanīyavibhaṅgopi gaṇanāpi sappītikadukasadisaṃ kātabbaṃ, yadipi vimati atthi anulomaṃ passitvā gaṇetabbaṃ.)
သုခသဟဂတဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Sukhasahagatadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၂. ဥပေက္ခာသဟဂတဒုကံ
92. Upekkhāsahagatadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၇၇. ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတော စ နဥပေက္ခာသဟဂတော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ ဥပေက္ခာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
177. Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca upekkhāsahagato dhammo uppajjati hetupaccayā – upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca dve khandhā, dve khandhe …pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… upekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca naupekkhāsahagato dhammo uppajjati hetupaccayā – upekkhāsahagate khandhe paṭicca upekkhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca upekkhāsahagato ca naupekkhāsahagato ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca dve khandhā upekkhā ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ, dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (သပ္ပီတိကဒုကသဒိသံ, အနုလောမေ နဝပိ ပဉ္ဟာ။)
Naupekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca naupekkhāsahagato dhammo uppajjati hetupaccayā – naupekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… upekkhaṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe naupekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe upekkhaṃ paṭicca kaṭattārūpaṃ, khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, upekkhaṃ paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca upekkhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (Sappītikadukasadisaṃ, anulome navapi pañhā.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၁၇၈. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ။ပေ.။ ပုရေဇာတေ ဆ, အာသေဝနေ ဆ, ကမ္မေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), အဝိဂတေ နဝ။
178. Hetuyā nava, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava…pe… purejāte cha, āsevane cha, kamme nava (sabbattha nava), avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၁၇၉. ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကေ ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတော စ နဥပေက္ခာသဟဂတော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ ဥပေက္ခာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
179. Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca upekkhāsahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca dve khandhā, dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca naupekkhāsahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetuke upekkhāsahagate khandhe paṭicca upekkhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe…. Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca upekkhāsahagato ca naupekkhāsahagato ca dhammā uppajjanti nahetupaccayā – ahetukaṃ upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca dve khandhā upekkhā ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ, dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
၁၈၀. နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကံ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။
180. Naupekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca naupekkhāsahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ naupekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukaṃ upekkhaṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… upekkhaṃ paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca upekkhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe… (yāva asaññasattā).
နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ; ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတံ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတံ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။
Naupekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca upekkhāsahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ upekkhaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā; ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā; ahetukapaṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca upekkhāsahagatā khandhā; vicikicchāsahagataṃ uddhaccasahagataṃ upekkhaṃ paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho.
နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတော စ နဥပေက္ခာသဟဂတော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ, အဟေတုကံ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ, အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခံ ပဋိစ္စ သမ္ပယုတ္တကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာ စ သမ္ပယုတ္တကာ စ ခန္ဓာ။ (၃)
Naupekkhāsahagataṃ dhammaṃ paṭicca upekkhāsahagato ca naupekkhāsahagato ca dhammā uppajjanti nahetupaccayā – ahetukaṃ upekkhaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ, ahetukaṃ upekkhaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā, mahābhūte paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā kaṭattā ca rūpaṃ, ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā, mahābhūte paṭicca kaṭattārūpaṃ, ahetukapaṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca upekkhāsahagatā khandhā, mahābhūte paṭicca kaṭattārūpaṃ, ahetukapaṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca upekkhā ca sampayuttakā ca khandhā. (3)
၁၈၁. ဥပေက္ခာသဟဂတဉ္စ နဥပေက္ခာသဟဂတဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ , ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ; ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။
181. Upekkhāsahagatañca naupekkhāsahagatañca dhammaṃ paṭicca upekkhāsahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhañca upekkhañca paṭicca dve khandhā , dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhañca upekkhañca paṭicca dve khandhā, dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca dve khandhā; dve khandhe…pe… vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca upekkhañca paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho.
ဥပေက္ခာသဟဂတဉ္စ နဥပေက္ခာသဟဂတဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကေ ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ, အဟေတုကေ ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ, အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာ။
Upekkhāsahagatañca naupekkhāsahagatañca dhammaṃ paṭicca naupekkhāsahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetuke upekkhāsahagate khandhe ca upekkhañca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, ahetuke upekkhāsahagate khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhāsahagate khandhe ca upekkhañca paṭicca kaṭattārūpaṃ, ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhāsahagate khandhe ca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ, ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhāsahagate khandhe ca vatthuñca paṭicca upekkhā.
ဥပေက္ခာသဟဂတဉ္စ နဥပေက္ခာသဟဂတဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဥပေက္ခာသဟဂတော စ နဥပေက္ခာသဟဂတော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကံ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကေ ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဥပေက္ခဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဥပေက္ခဉ္စ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကေ ဥပေက္ခာသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဥပေက္ခဉ္စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ; အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ ဥပေက္ခာ စ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (သံခိတ္တံ)။ (၃)
Upekkhāsahagatañca naupekkhāsahagatañca dhammaṃ paṭicca upekkhāsahagato ca naupekkhāsahagato ca dhammā uppajjanti nahetupaccayā – ahetukaṃ upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhañca upekkhañca paṭicca dve khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ, dve khandhe…pe… ahetukaṃ upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhañca upekkhañca paṭicca dve khandhā, dve khandhe…pe… ahetuke upekkhāsahagate khandhe ca upekkhañca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhañca upekkhañca paṭicca dve khandhā kaṭattā ca rūpaṃ, dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhañca upekkhañca paṭicca dve khandhā, dve khandhe…pe… ahetuke upekkhāsahagate khandhe ca upekkhañca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ; ahetukapaṭisandhikkhaṇe upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca dve khandhā upekkhā ca, dve khandhe…pe… (saṃkhittaṃ). (3)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၁၈၂. နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ နဝ, နမဂ္ဂေ နဝ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
182. Nahetuyā nava, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne nava, namagge nava, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၈၃. ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယထာ သဝိတက္ကဒုကသဒိသံ ပစ္စယဝာရေ နာနာကရဏံ။ ‘‘ဥပေက္ခ’’န္တိ နဝပိ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ, ပဋိသန္ဓိပဝတ္တိပိ ဝတ္ထုပိ။)
183. Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ paccayā upekkhāsahagato dhammo uppajjati hetupaccayā – upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā dve khandhā, dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yathā savitakkadukasadisaṃ paccayavāre nānākaraṇaṃ. ‘‘Upekkha’’nti navapi pañhā kātabbā, paṭisandhipavattipi vatthupi.)
ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ နဝ။ပေ.။ ပုရေဇာတေ နဝ, အာသေဝနေ နဝ (သဗ္ဗတ္ထ နဝ), အဝိဂတေ နဝ။
Hetuyā nava, ārammaṇe nava…pe… purejāte nava, āsevane nava (sabbattha nava), avigate nava.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
၁၈၄. ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (ဧဝံ နဝပိ ပဉ္ဟာ ပဝတ္တိပဋိသန္ဓိယော ယထာ သဝိတက္ကဒုကသ္သ ဧဝံ ကာတဗ္ဗာ။ တီဏိယေဝ မောဟော, ပဝတ္တေ ဝတ္ထုပိ ကာတဗ္ဗာ။)
184. Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ paccayā upekkhāsahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā dve khandhā, dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (Evaṃ navapi pañhā pavattipaṭisandhiyo yathā savitakkadukassa evaṃ kātabbā. Tīṇiyeva moho, pavatte vatthupi kātabbā.)
နဟေတုယာ နဝ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ နဝ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
Nahetuyā nava, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge nava, nasampayutte tīṇi, navippayutte cha, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၈၅. ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (ယထာ သဝိတက္ကဒုကံ သမ္ပယုတ္တဝာရော ဧဝံ ကာတဗ္ဗော။)
185. Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho upekkhāsahagato dhammo uppajjati hetupaccayā – upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā dve khandhā, dve khandhe …pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Yathā savitakkadukaṃ sampayuttavāro evaṃ kātabbo.)
ဟေတုယာ ဆ, အာရမ္မဏေ ဆ (သဗ္ဗတ္ထ ဆ), အဝိဂတေ ဆ။
Hetuyā cha, ārammaṇe cha (sabbattha cha), avigate cha.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ, ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ သံသဋ္ဌော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (ဧဝံ ပဉ္စ ပဉ္ဟာ ယထာ သဝိတက္ကဒုကေ ဧဝံ ကာတဗ္ဗာ။)
Upekkhāsahagataṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho upekkhāsahagato dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ upekkhāsahagataṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā dve khandhā, dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe saṃsaṭṭho vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (Evaṃ pañca pañhā yathā savitakkaduke evaṃ kātabbā.)
နဟေတုယာ ဆ, နအဓိပတိယာ ဆ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ ဆ, နအာသေဝနေ ဆ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ ဆ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဆ။
Nahetuyā cha, naadhipatiyā cha, napurejāte cha, napacchājāte cha, naāsevane cha, nakamme cattāri, navipāke cha, navippayutte cha.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယာဒိ
Hetupaccayādi
၁၈၆. ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ဥပေက္ခာသဟဂတာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (ဧဝံ စတ္တာရိ ပဉ္ဟာ ယထာ သဝိတက္ကဒုကသ္သ။)
186. Upekkhāsahagato dhammo upekkhāsahagatassa dhammassa hetupaccayena paccayo – upekkhāsahagatā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Evaṃ cattāri pañhā yathā savitakkadukassa.)
ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (ယထာ သပ္ပီတိကဒုကံ ဧဝံ အာရမ္မဏမ္ပိ အဓိပတိပိ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ, ‘‘ဥပေက္ခာ’’တိ နာနံ။)
Upekkhāsahagato dhammo upekkhāsahagatassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… adhipatipaccayena paccayo. (Yathā sappītikadukaṃ evaṃ ārammaṇampi adhipatipi vitthāretabbā, ‘‘upekkhā’’ti nānaṃ.)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၁၈၇. ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
187. Upekkhāsahagato dhammo upekkhāsahagatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā upekkhāsahagatā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ upekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (1)
ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာယ ပစ္ဆိမာယ ဥပေက္ခာယ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဥပေက္ခာသဟဂတံ စုတိစိတ္တံ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ။ အာဝဇ္ဇနာ နဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ။ ဝိပာကမနောဓာတု နဥပေက္ခာသဟဂတာယ ဝိပာကမနောဝိညာဏဓာတုယာ။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဘဝင္ဂံ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဘဝင္ဂသ္သ။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ကုသလာကုသလံ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ကိရိယံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ဖလံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တသ္သ နေဝသညာနာသညာယတနံ နဥပေက္ခာသဟဂတာယ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Upekkhāsahagato dhammo naupekkhāsahagatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā upekkhāsahagatā khandhā pacchimāya pacchimāya upekkhāya anantarapaccayena paccayo; upekkhāsahagataṃ cuticittaṃ naupekkhāsahagatassa upapatticittassa… āvajjanā naupekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ… vipākamanodhātu naupekkhāsahagatāya vipākamanoviññāṇadhātuyā… upekkhāsahagataṃ bhavaṅgaṃ naupekkhāsahagatassa bhavaṅgassa… upekkhāsahagataṃ kusalākusalaṃ naupekkhāsahagatassa vuṭṭhānassa… kiriyaṃ vuṭṭhānassa… phalaṃ vuṭṭhānassa… nirodhā vuṭṭhahantassa nevasaññānāsaññāyatanaṃ naupekkhāsahagatāya phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (2)
ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ စ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ ဥပေက္ခာယ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Upekkhāsahagato dhammo upekkhāsahagatassa ca naupekkhāsahagatassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā upekkhāsahagatā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ upekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ upekkhāya ca anantarapaccayena paccayo. (3)
၁၈၈. နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာ ပစ္ဆိမာယ ပစ္ဆိမာယ ဥပေက္ခာယ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ပုရိမာ ပုရိမာ နဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ နဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ပေ.။ အနုလောမံ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော ; နဥပေက္ခာသဟဂတံ စုတိစိတ္တံ ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ။ နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဘဝင္ဂံ အာဝဇ္ဇနာယ။ ကာယဝိညာဏဓာတု ဝိပာကမနောဓာတုယာ။ နဥပေက္ခာသဟဂတာ ဝိပာကမနောဝိညာဏဓာတု ကိရိယမနောဝိညာဏဓာတုယာ။ နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဘဝင္ဂံ ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဘဝင္ဂသ္သ။ နဥပေက္ခာသဟဂတံ ကုသလာကုသလံ ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ကိရိယံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ဖလံ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
188. Naupekkhāsahagato dhammo naupekkhāsahagatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā upekkhā pacchimāya pacchimāya upekkhāya anantarapaccayena paccayo; purimā purimā naupekkhāsahagatā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ naupekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa…pe… anulomaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā upekkhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ upekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo ; naupekkhāsahagataṃ cuticittaṃ upekkhāsahagatassa upapatticittassa… naupekkhāsahagataṃ bhavaṅgaṃ āvajjanāya… kāyaviññāṇadhātu vipākamanodhātuyā… naupekkhāsahagatā vipākamanoviññāṇadhātu kiriyamanoviññāṇadhātuyā… naupekkhāsahagataṃ bhavaṅgaṃ upekkhāsahagatassa bhavaṅgassa… naupekkhāsahagataṃ kusalākusalaṃ upekkhāsahagatassa vuṭṭhānassa… kiriyaṃ vuṭṭhānassa… phalaṃ vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (2)
နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ စ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ ဥပေက္ခာယ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
Naupekkhāsahagato dhammo upekkhāsahagatassa ca naupekkhāsahagatassa ca dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā upekkhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ upekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ upekkhāya ca anantarapaccayena paccayo. (3)
၁၈၉. ဥပေက္ခာသဟဂတော စ နဥပေက္ခာသဟဂတော စ ဓမ္မာ ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ ဥပေက္ခာ စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ ဥပေက္ခာ စ ပစ္ဆိမာယ ပစ္ဆိမာယ ဥပေက္ခာယ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဥပေက္ခာသဟဂတံ စုတိစိတ္တဉ္စ ဥပေက္ခာ စ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ။ အာဝဇ္ဇနာ စ ဥပေက္ခာ စ နဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ။ ဝိပာကမနောဓာတု စ ဥပေက္ခာ စ နဥပေက္ခာသဟဂတာယ ဝိပာကမနောဝိညာဏဓာတုယာ။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ဘဝင္ဂဉ္စ ဥပေက္ခာ စ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဘဝင္ဂသ္သ။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ ကုသလာကုသလဉ္စ ဥပေက္ခာ စ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ကိရိယဉ္စ ဥပေက္ခာ စ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ ဖလဉ္စ ဥပေက္ခာ စ ဝုဋ္ဌာနသ္သ။ နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တသ္သ နေဝသညာနာသညာယတနဉ္စ ဥပေက္ခာ စ နဥပေက္ခာသဟဂတာယ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ပုရိမာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ ခန္ဓာ စ ဥပေက္ခာ စ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဥပေက္ခာသဟဂတာနံ ခန္ဓာနံ ဥပေက္ခာယ စ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
189. Upekkhāsahagato ca naupekkhāsahagato ca dhammā upekkhāsahagatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā upekkhāsahagatā khandhā ca upekkhā ca pacchimānaṃ pacchimānaṃ upekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā upekkhāsahagatā khandhā ca upekkhā ca pacchimāya pacchimāya upekkhāya anantarapaccayena paccayo; upekkhāsahagataṃ cuticittañca upekkhā ca naupekkhāsahagatassa upapatticittassa… āvajjanā ca upekkhā ca naupekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ… vipākamanodhātu ca upekkhā ca naupekkhāsahagatāya vipākamanoviññāṇadhātuyā… upekkhāsahagataṃ bhavaṅgañca upekkhā ca naupekkhāsahagatassa bhavaṅgassa… upekkhāsahagataṃ kusalākusalañca upekkhā ca naupekkhāsahagatassa vuṭṭhānassa… kiriyañca upekkhā ca vuṭṭhānassa… phalañca upekkhā ca vuṭṭhānassa… nirodhā vuṭṭhahantassa nevasaññānāsaññāyatanañca upekkhā ca naupekkhāsahagatāya phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Purimā purimā upekkhāsahagatā khandhā ca upekkhā ca pacchimānaṃ pacchimānaṃ upekkhāsahagatānaṃ khandhānaṃ upekkhāya ca anantarapaccayena paccayo. (3)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… nava… aññamaññapaccayena paccayo… nava… nissayapaccayena paccayo… nava.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၁၉၀. ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
190. Upekkhāsahagato dhammo upekkhāsahagatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo… tīṇi.
နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နဥပေက္ခာသဟဂတံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ နဥပေက္ခာသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ နဥပေက္ခာသဟဂတံ ဈာနံ။ပေ.။ ဝိပသ္သနံ။ပေ.။ မဂ္ဂံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နဥပေက္ခာသဟဂတံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ ဒောသံ။ မောဟံ။ မာနံ။ ဒိဋ္ဌိံ။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပေက္ခံ ဥပနိသ္သာယ နဥပေက္ခာသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; နဥပေက္ခာသဟဂတာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပေက္ခာ စ နဥပေက္ခာသဟဂတာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပေက္ခာယ စ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
Naupekkhāsahagato dhammo naupekkhāsahagatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – naupekkhāsahagataṃ saddhaṃ upanissāya naupekkhāsahagatena cittena dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… naupekkhāsahagataṃ jhānaṃ…pe… vipassanaṃ…pe… maggaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; naupekkhāsahagataṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… diṭṭhiṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upekkhaṃ upanissāya naupekkhāsahagatena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; naupekkhāsahagatā saddhā…pe… senāsanaṃ upekkhā ca naupekkhāsahagatāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa … maggassa, phalasamāpattiyā upekkhāya ca upanissayapaccayena paccayo. (1)
နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော (တီဏိပိ ဥပနိသ္သယာ)။ နဥပေက္ခာသဟဂတံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နဥပေက္ခာသဟဂတံ သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပေက္ခံ ဥပနိသ္သာယ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စိတ္တေန ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဥပေက္ခာသဟဂတေန စိတ္တေန အဒိန္နံ အာဒိယတိ, မုသာ ဘဏတိ, ပိသုဏံ။ပေ.။ သမ္ဖံ။ပေ.။ သန္ဓိံ။ပေ.။ နိလ္လောပံ။ပေ.။ ဧကာဂာရိကံ။ပေ.။ ပရိပန္ထေ။ပေ.။ ပရဒာရံ။ပေ.။ ဂာမဃာတံ။ပေ.။ နိဂမဃာတံ ကရောတိ; နဥပေက္ခာသဟဂတာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပေက္ခာ စ ဥပေက္ခာသဟဂတာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။
Naupekkhāsahagato dhammo upekkhāsahagatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo (tīṇipi upanissayā). Naupekkhāsahagataṃ saddhaṃ upanissāya upekkhāsahagatena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; naupekkhāsahagataṃ sīlaṃ…pe… senāsanaṃ upekkhaṃ upanissāya upekkhāsahagatena cittena dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, upekkhāsahagatena cittena adinnaṃ ādiyati, musā bhaṇati, pisuṇaṃ…pe… samphaṃ…pe… sandhiṃ…pe… nillopaṃ…pe… ekāgārikaṃ…pe… paripanthe…pe… paradāraṃ…pe… gāmaghātaṃ…pe… nigamaghātaṃ karoti; naupekkhāsahagatā saddhā…pe… senāsanaṃ upekkhā ca upekkhāsahagatāya saddhāya…pe… patthanāya… maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo.
နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ စ နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော (တီဏိ ဥပနိသ္သယာ ဒုတိယဂမနသဒိသာ)။ (၃)
Naupekkhāsahagato dhammo upekkhāsahagatassa ca naupekkhāsahagatassa ca dhammassa upanissayapaccayena paccayo (tīṇi upanissayā dutiyagamanasadisā). (3)
ဥပေက္ခာသဟဂတော စ နဥပေက္ခာသဟဂတော စ ဓမ္မာ ဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
Upekkhāsahagato ca naupekkhāsahagato ca dhammā upekkhāsahagatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo… tīṇi.
ပုရေဇာတပစ္စယော
Purejātapaccayo
၁၉၁. နဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ (သပ္ပီတိကဒုကသဒိသာ)။
191. Naupekkhāsahagato dhammo naupekkhāsahagatassa dhammassa purejātapaccayena paccayo… tīṇi (sappītikadukasadisā).
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယာဒိ
Pacchājātapaccayādi
၁၉၂. ဥပေက္ခာသဟဂတော ဓမ္မော နဥပေက္ခာသဟဂတသ္သ ဓမ္မသ္သ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ (စတ္တာရိ သဟဇာတာ နာနာက္ခဏိကာ ကာတဗ္ဗာ , ဒ္ဝေ နာနာက္ခဏိကာ စ။)။ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နဝ။ နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (ဣမာနိ ပစ္စယာနိ သပ္ပီတိကကရဏေန ဝိဘဇိတဗ္ဗာနိ။)
192. Upekkhāsahagato dhammo naupekkhāsahagatassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo… tīṇi… āsevanapaccayena paccayo… nava… kammapaccayena paccayo… cha. (Cattāri sahajātā nānākkhaṇikā kātabbā , dve nānākkhaṇikā ca.)… Vipākapaccayena paccayo… nava… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… nava… jhānapaccayena paccayo… nava… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… cha… vippayuttapaccayena paccayo… pañca… atthipaccayena paccayo… nava… natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo. (Imāni paccayāni sappītikakaraṇena vibhajitabbāni.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၁၉၃. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ နဝ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ နဝ, သမနန္တရေ နဝ , သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ နဝ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ နဝ, ပုရေဇာတေ တီဏိ, ပစ္ဆာဇာတေ တီဏိ, အာသေဝနေ နဝ, ကမ္မေ ဆ, ဝိပာကေ နဝ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ နဝ, ဈာနေ နဝ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဆ, ဝိပ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ နဝ, ဝိဂတေ နဝ, အဝိဂတေ နဝ။
193. Hetuyā cattāri, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava, anantare nava, samanantare nava , sahajāte nava, aññamaññe nava, nissaye nava, upanissaye nava, purejāte tīṇi, pacchājāte tīṇi, āsevane nava, kamme cha, vipāke nava, āhāre cattāri, indriye nava, jhāne nava, magge cattāri, sampayutte cha, vippayutte pañca, atthiyā nava, natthiyā nava, vigate nava, avigate nava.
(ဧဝံ ပစ္စနီယဝိဘင္ဂောပိ ဣတရေ တီဏိ ဂဏနာပိ သပ္ပီတိကဒုကသဒိသာ ကာတဗ္ဗာ။)
(Evaṃ paccanīyavibhaṅgopi itare tīṇi gaṇanāpi sappītikadukasadisā kātabbā.)
ဥပေက္ခာသဟဂတဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Upekkhāsahagatadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၃. ကာမာဝစရဒုကံ
93. Kāmāvacaradukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၁၉၄. ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။ (သံခိတ္တံ)။ ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ။ ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ။ (၃)
194. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – kāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… ekaṃ mahābhūtaṃ…pe… (saṃkhittaṃ). Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca nakāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – paṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca nakāmāvacarā khandhā. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – paṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca nakāmāvacarā khandhā, mahābhūte paṭicca kaṭattārūpaṃ. (3)
၁၉၅. နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ။ နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
195. Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca nakāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – nakāmāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe nakāmāvacare khandhe paṭicca kaṭattārūpaṃ. Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
၁၉၆. ကာမာဝစရဉ္စ နကာမာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ။ ကာမာဝစရဉ္စ နကာမာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ ကာမာဝစရဉ္စ နကာမာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ။ (၃) (သံခိတ္တံ။)
196. Kāmāvacarañca nakāmāvacarañca dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – nakāmāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe nakāmāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ. Kāmāvacarañca nakāmāvacarañca dhammaṃ paṭicca nakāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – paṭisandhikkhaṇe nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. Kāmāvacarañca nakāmāvacarañca dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – paṭisandhikkhaṇe nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… nakāmāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ. (3) (Saṃkhittaṃ.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၁၉၇. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ ဆ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ နဝ, ဝိပာကေ နဝ, အာဟာရေ နဝ, ဣန္ဒ္ရိယေ နဝ, ဈာနေ နဝ, မဂ္ဂေ နဝ, သမ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, ဝိပ္ပယုတ္တေ နဝ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ နဝ။
197. Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte nava, aññamaññe cha, nissaye nava, upanissaye cattāri, purejāte dve, āsevane dve, kamme nava, vipāke nava, āhāre nava, indriye nava, jhāne nava, magge nava, sampayutte cattāri, vippayutte nava, atthiyā nava, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယာဒိ
Nahetupaccayādi
၁၉၈. ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
198. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ kāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
နအာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ။
Naārammaṇapaccayā… tīṇi.
နအဓိပတိပစ္စယာဒိ
Naadhipatipaccayādi
၁၉၉. ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ။ တီဏိ။
199. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā… tīṇi.
နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ နကာမာဝစရာဓိပတိ, ဝိပာကံ နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝိပာကေ နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝိပာကံ နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca nakāmāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – nakāmāvacare khandhe paṭicca nakāmāvacarādhipati, vipākaṃ nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – vipāke nakāmāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā uppajjanti naadhipatipaccayā – vipākaṃ nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
ကာမာဝစရဉ္စ နကာမာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝိပာကေ နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ဣတရေ ဒ္ဝေ ပာကတိကာ) နအနန္တရပစ္စယာ။ပေ.။ နပုရေဇာတပစ္စယာ။ နပစ္ဆာဇာတပစ္စယာ။
Kāmāvacarañca nakāmāvacarañca dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – vipāke nakāmāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe… (itare dve pākatikā) naanantarapaccayā…pe… napurejātapaccayā… napacchājātapaccayā.
နအာသေဝနပစ္စယော
Naāsevanapaccayo
၂၀၀. ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ။ တီဏိ။
200. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā… tīṇi.
နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ – ဝိပာကံ နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ – နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ) ဝိပာကံ နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca nakāmāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā – vipākaṃ nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca kāmāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā – nakāmāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe… (mūlaṃ kātabbaṃ) vipākaṃ nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
(အဝသေသာ တီဏိ ပာကတိကာ။ သံခိတ္တံ။)
(Avasesā tīṇi pākatikā. Saṃkhittaṃ.)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၀၁. နဟေတုယာ ဧကံ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ပဉ္စ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
201. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme dve, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(အဝသေသာ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Avasesā gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၉၃. ကာမာဝစရဒုကံ
93. Kāmāvacaradukaṃ
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၀၂. ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ) ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရာ ခန္ဓာ။ ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
202. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā kāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – kāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ …pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā) vatthuṃ paccayā kāmāvacarā khandhā. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā nakāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – vatthuṃ paccayā nakāmāvacarā khandhā; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vatthuṃ paccayā nakāmāvacarā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā nakāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
ကာမာဝစရဉ္စ နကာမာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။ ကာမာဝစရဉ္စ နကာမာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ကာမာဝစရဉ္စ နကာမာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃) (သံခိတ္တံ။)
Kāmāvacarañca nakāmāvacarañca dhammaṃ paccayā kāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā (paṭiccasadisā). Kāmāvacarañca nakāmāvacarañca dhammaṃ paccayā nakāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Kāmāvacarañca nakāmāvacarañca dhammaṃ paccayā kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… nakāmāvacare khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3) (Saṃkhittaṃ.)
ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ ဆ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, အာသေဝနေ စတ္တာရိ, ကမ္မေ နဝ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā nava, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte nava, aññamaññe cha, nissaye nava, upanissaye cattāri, purejāte cattāri, āsevane cattāri, kamme nava…pe… avigate nava.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
နဟေတုပစ္စယာဒိ
Nahetupaccayādi
၂၀၃. ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ ကာမာဝစရာ ခန္ဓာ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
203. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā kāmāvacaro dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ kāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā kāmāvacarā khandhā, vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
နအာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ။
Naārammaṇapaccayā… tīṇi.
နအဓိပတိပစ္စယာဒိ
Naadhipatipaccayādi
၂၀၄. ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ။ ဧကံ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နကာမာဝစရာဓိပတိ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိပာကာ နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိပာကာ နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
204. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā kāmāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā… ekaṃ (yāva asaññasattā). Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā nakāmāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – vatthuṃ paccayā nakāmāvacarādhipati, vatthuṃ paccayā vipākā nakāmāvacarā khandhā; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā uppajjanti naadhipatipaccayā – vatthuṃ paccayā vipākā nakāmāvacarā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ paccayā nakāmāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
ကာမာဝစရဉ္စ နကာမာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ (ပဋိစ္စသဒိသာ။ မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ နကာမာဝစရာဓိပတိ, ဝိပာကံ နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ဝိပာကံ နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ဝိပာကေ နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
Kāmāvacarañca nakāmāvacarañca dhammaṃ paccayā kāmāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā (paṭiccasadisā. Mūlaṃ kātabbaṃ.) Nakāmāvacare khandhe ca vatthuñca paccayā nakāmāvacarādhipati, vipākaṃ nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Vipākaṃ nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… vipāke nakāmāvacare khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
နဥပနိသ္သယပစ္စယာ။ တီဏိ။ နအာသေဝနပစ္စယာ (သုဒ္ဓကေ အရူပမိသ္သကေ စ ‘‘ဝိပာက’’န္တိ နိယာမေတဗ္ဗံ, ရူပမိသ္သကေ နတ္ထိ။ သံခိတ္တံ)။
Naupanissayapaccayā… tīṇi… naāsevanapaccayā (suddhake arūpamissake ca ‘‘vipāka’’nti niyāmetabbaṃ, rūpamissake natthi. Saṃkhittaṃ).
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
နဟေတုယာ ဧကံ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၀၅. ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
205. Kāmāvacaraṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho kāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – kāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နကာမာဝစရံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Nakāmāvacaraṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho nakāmāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – nakāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
ဟေတုယာ ဒ္ဝေ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အဓိပတိယာ ဒ္ဝေ (သဗ္ဗတ္ထ ဒ္ဝေ), အဝိဂတေ ဒ္ဝေ။
Hetuyā dve, ārammaṇe dve, adhipatiyā dve (sabbattha dve), avigate dve.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
ကာမာဝစရံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ကာမာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ ကာမာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ သံသဋ္ဌော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။
Kāmāvacaraṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho kāmāvacaro dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ kāmāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe saṃsaṭṭho vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho.
နဟေတုယာ ဧကံ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, နပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, နအာသေဝနေ ဒ္ဝေ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ဒ္ဝေ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ။
Nahetuyā ekaṃ, naadhipatiyā dve, napurejāte dve, napacchājāte dve, naāsevane dve, nakamme dve, navipāke dve, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte dve.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၀၆. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ကာမာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
206. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa hetupaccayena paccayo – kāmāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – နကာမာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – နကာမာဝစရာ ဟေတူ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) နကာမာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
Nakāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa hetupaccayena paccayo – nakāmāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa hetupaccayena paccayo – nakāmāvacarā hetū cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Nakāmāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၂၀၇. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ ဒတ္ဝာ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အရိယာ ဂောတ္ရဘုံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ , ဝောဒာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ; ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ ကာမာဝစရေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
207. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ datvā sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe suciṇṇāni paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… domanassaṃ uppajjati; ariyā gotrabhuṃ paccavekkhanti , vodānaṃ paccavekkhanti; pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese…pe… pubbe suciṇṇāni…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ kāmāvacare khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati; rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
ကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ, စေတောပရိယဉာဏေန ကာမာဝစရစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, ကာမာဝစရာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ, စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Kāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti, cetopariyañāṇena kāmāvacaracittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, kāmāvacarā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
၂၀၈. နကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; စေတောပရိယဉာဏေန နကာမာဝစရစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဝိညာဏဉ္စာယတနသ္သ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ။ပေ.။ နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ, စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
208. Nakāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – nibbānaṃ maggassa, phalassa ārammaṇapaccayena paccayo; cetopariyañāṇena nakāmāvacaracittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, ākāsānañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanassa…pe… ākiñcaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa…pe… nakāmāvacarā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ; ဖလံ။ပေ.။ နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အာကာသာနဉ္စာယတနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ဝိညာဏဉ္စာယတနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, အာကိဉ္စညာယတနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, နေဝသညာနာသညာယတနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ဒိဗ္ဗံ စက္ခုံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ဒိဗ္ဗံ သောတဓာတုံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏံ ပစ္စဝေက္ခတိ, စေတောပရိယဉာဏံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏံ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏံ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏံ ပစ္စဝေက္ခတိ, နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti; phalaṃ…pe… nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ākāsānañcāyatanaṃ paccavekkhati, viññāṇañcāyatanaṃ paccavekkhati, ākiñcaññāyatanaṃ paccavekkhati, nevasaññānāsaññāyatanaṃ paccavekkhati, dibbaṃ cakkhuṃ paccavekkhati, dibbaṃ sotadhātuṃ paccavekkhati, iddhividhañāṇaṃ paccavekkhati, cetopariyañāṇaṃ…pe… pubbenivāsānussatiñāṇaṃ…pe… yathākammūpagañāṇaṃ…pe… anāgataṃsañāṇaṃ paccavekkhati, nakāmāvacare khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati. (2)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၂၀၉. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သေက္ခာ ဂောတ္ရဘုံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝောဒာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ ကာမာဝစရေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – ကာမာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
209. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe suciṇṇāni garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, sekkhā gotrabhuṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, vodānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, cakkhuṃ…pe… vatthuṃ kāmāvacare khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – kāmāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
၂၁၀. နကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – နကာမာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ , သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဖလံ။ပေ.။ နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနံ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ, ဒိဗ္ဗံ စက္ခုံ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗံ သောတဓာတုံ။ပေ.။ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏံ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ, နကာမာဝစရေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နကာမာဝစရာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ စ နကာမာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – နကာမာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
210. Nakāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – nibbānaṃ maggassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – nakāmāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati , sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, phalaṃ…pe… nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa adhipatipaccayena paccayo; ākāsānañcāyatanaṃ garuṃ katvā paccavekkhati viññāṇañcāyatanaṃ…pe… ākiñcaññāyatanaṃ…pe… nevasaññānāsaññāyatanaṃ garuṃ katvā paccavekkhati, dibbaṃ cakkhuṃ…pe… dibbaṃ sotadhātuṃ…pe… iddhividhañāṇaṃ…pe… anāgataṃsañāṇaṃ garuṃ katvā paccavekkhati, nakāmāvacare khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – nakāmāvacarādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo; nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa ca nakāmāvacarassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – nakāmāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၂၁၁. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ကာမာဝစရာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ အနုလောမံ ဝောဒာနသ္သ။ အာဝဇ္ဇနာ ကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
211. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā kāmāvacarā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ kāmāvacarānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa… anulomaṃ vodānassa… āvajjanā kāmāvacarānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo.
ကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ကာမာဝစရံ စုတိစိတ္တံ နကာမာဝစရသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ။ အာဝဇ္ဇနာ နကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ကာမာဝစရာ ခန္ဓာ နကာမာဝစရသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဌမသ္သ ဈာနသ္သ ပရိကမ္မံ ပဌမသ္သ ဈာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ စတုတ္ထသ္သ ဈာနသ္သ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ ပရိကမ္မံ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗသ္သ စက္ခုသ္သ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ။ပေ.။ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ။ပေ.။ စေတောပရိယဉာဏသ္သ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ ပရိကမ္မံ အနာဂတံသဉာဏသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဂောတ္ရဘု မဂ္ဂသ္သ။ ဝောဒာနံ မဂ္ဂသ္သ။ အနုလောမံ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Kāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – kāmāvacaraṃ cuticittaṃ nakāmāvacarassa upapatticittassa… āvajjanā nakāmāvacarānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; kāmāvacarā khandhā nakāmāvacarassa vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo; paṭhamassa jhānassa parikammaṃ paṭhamassa jhānassa anantarapaccayena paccayo…pe… catutthassa jhānassa…pe… nevasaññānāsaññāyatanassa parikammaṃ…pe… dibbassa cakkhussa…pe… dibbāya sotadhātuyā…pe… iddhividhañāṇassa…pe… cetopariyañāṇassa…pe… pubbenivāsānussatiñāṇassa…pe… yathākammūpagañāṇassa…pe… anāgataṃsañāṇassa parikammaṃ anāgataṃsañāṇassa anantarapaccayena paccayo; gotrabhu maggassa… vodānaṃ maggassa… anulomaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (2)
၂၁၂. နကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ နကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; မဂ္ဂော ဖလသ္သ, ဖလံ ဖလသ္သ, နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တသ္သ, နေဝသညာနာသညာယတနံ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – နကာမာဝစရံ စုတိစိတ္တံ ကာမာဝစရသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ, နကာမာဝစရံ ဘဝင္ဂံ အာဝဇ္ဇနာယ, နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ ကာမာဝစရသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။။ (၂)
212. Nakāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā nakāmāvacarā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ nakāmāvacarānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; maggo phalassa, phalaṃ phalassa, nirodhā vuṭṭhahantassa, nevasaññānāsaññāyatanaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – nakāmāvacaraṃ cuticittaṃ kāmāvacarassa upapatticittassa, nakāmāvacaraṃ bhavaṅgaṃ āvajjanāya, nakāmāvacarā khandhā kāmāvacarassa vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo…. (2)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… satta… aññamaññapaccayena paccayo… cha… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၂၁၃. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ကာမာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ဝိပသ္သနံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; ကာမာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ ဝိပသ္သနံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; ကာမာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ကာမာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
213. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – kāmāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… vipassanaṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; kāmāvacaraṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ…pe… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… vipassanaṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; kāmāvacarā saddhā…pe… senāsanaṃ kāmāvacarāya saddhāya…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa upanissayapaccayena paccayo. (1)
ကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ကာမာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ နကာမာဝစရံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, မဂ္ဂံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; ကာမာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ နကာမာဝစရံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, မဂ္ဂံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; ကာမာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ နကာမာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဌမသ္သ ဈာနသ္သ ပရိကမ္မံ ပဌမသ္သ ဈာနသ္သ။ပေ.။ စတုတ္ထသ္သ ဈာနသ္သ။ပေ.။ အာကာသာနဉ္စာယတနသ္သ။ပေ.။ ပဌမသ္သ မဂ္ဂသ္သ။ပေ.။ စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ပရိကမ္မံ စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Kāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – kāmāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya nakāmāvacaraṃ jhānaṃ uppādeti, maggaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; kāmāvacaraṃ sīlaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya nakāmāvacaraṃ jhānaṃ uppādeti, maggaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; kāmāvacarā saddhā…pe… senāsanaṃ nakāmāvacarāya saddhāya…pe… paññāya… maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo; paṭhamassa jhānassa parikammaṃ paṭhamassa jhānassa…pe… catutthassa jhānassa…pe… ākāsānañcāyatanassa…pe… paṭhamassa maggassa…pe… catutthassa maggassa parikammaṃ catutthassa maggassa upanissayapaccayena paccayo. (2)
၂၁၄. နကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော , အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နကာမာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, မဂ္ဂံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; နကာမာဝစရံ သီလံ ။ပေ.။ ပညံ ဥပနိသ္သာယ နကာမာဝစရံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ။ပေ.။ မဂ္ဂံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; နကာမာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ နကာမာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဌမံ ဈာနံ ဒုတိယသ္သ ဈာနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ တတိယံ ဈာနံ။ပေ.။ စတုတ္ထံ ဈာနံ။ပေ.။ အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဝိညာဏဉ္စာယတနသ္သ ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဌမော မဂ္ဂော ဒုတိယသ္သ မဂ္ဂသ္သ။ပေ.။ ဒုတိယော မဂ္ဂော တတိယသ္သ မဂ္ဂသ္သ။ပေ.။ တတိယော မဂ္ဂော စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; မဂ္ဂော ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
214. Nakāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo , anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – nakāmāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya jhānaṃ uppādeti, maggaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; nakāmāvacaraṃ sīlaṃ …pe… paññaṃ upanissāya nakāmāvacaraṃ jhānaṃ uppādeti…pe… maggaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; nakāmāvacarā saddhā…pe… paññā nakāmāvacarāya saddhāya…pe… paññāya, maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo; paṭhamaṃ jhānaṃ dutiyassa jhānassa upanissayapaccayena paccayo…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ…pe… ākāsānañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanassa …pe… ākiñcaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa upanissayapaccayena paccayo; paṭhamo maggo dutiyassa maggassa…pe… dutiyo maggo tatiyassa maggassa…pe… tatiyo maggo catutthassa maggassa upanissayapaccayena paccayo; maggo phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နကာမာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ဝိပသ္သနံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နကာမာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ဝိပသ္သနံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နကာမာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ ကာမာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ, ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ, ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ မဂ္ဂံ ဥပနိသ္သာယ သင္ခာရေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သန္တိ, မဂ္ဂော အရိယာနံ အတ္ထပဋိသမ္ဘိဒာယ။ ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒာယ။ နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒာယ။ ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒာယ။ ဌာနာဌာနကောသလ္လသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; ဖလသမာပတ္တိ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – nakāmāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… vipassanaṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; nakāmāvacaraṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… vipassanaṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; nakāmāvacarā saddhā…pe… paññā kāmāvacarāya saddhāya…pe… paññāya, rāgassa…pe… patthanāya kāyikassa sukhassa, kāyikassa dukkhassa upanissayapaccayena paccayo; ariyā maggaṃ upanissāya saṅkhāre aniccato…pe… vipassanti, maggo ariyānaṃ atthapaṭisambhidāya… dhammapaṭisambhidāya… niruttipaṭisambhidāya… paṭibhānapaṭisambhidāya… ṭhānāṭhānakosallassa upanissayapaccayena paccayo; phalasamāpatti kāyikassa sukhassa upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၂၁၅. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု ကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု နကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
215. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati; rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa …pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu kāmāvacarānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. Kāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti. Vatthupurejātaṃ – vatthu nakāmāvacarānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
Pacchājātapaccayena paccayo… dve… āsevanapaccayena paccayo… tīṇi.
ကမ္မပစ္စယာဒိ
Kammapaccayādi
၂၁၆. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ (သံခိတ္တံ)။
216. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā (saṃkhittaṃ).
နကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ (သံခိတ္တံ)။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ (သံခိတ္တံ)။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ စ နကာမာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ (သံခိတ္တံ)။ (၃)
Nakāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā (saṃkhittaṃ). Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā (saṃkhittaṃ). Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa ca nakāmāvacarassa ca dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā (saṃkhittaṃ). (3)
ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
Vipākapaccayena paccayo… cattāri… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… cattāri… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… dve.
ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော
Vippayuttapaccayo
၂၁၇. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ ကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတံ (သံခိတ္တံ) ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထု နကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု နကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
217. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). Kāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajātaṃ (saṃkhittaṃ) paṭisandhikkhaṇe vatthu nakāmāvacarānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu nakāmāvacarānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (2)
နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ။ သဟဇာတာ – နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ပစ္ဆာဇာတာ – နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ ပုရေဇာတသ္သ ဣမသ္သ ကာယသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ. Sahajātā – nakāmāvacarā khandhā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ vippayuttapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Pacchājātā – nakāmāvacarā khandhā purejātassa imassa kāyassa vippayuttapaccayena paccayo. (1)
အတ္ထိပစ္စယာဒိ
Atthipaccayādi
၂၁၈. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ ကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ , ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတံ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထု နကာမာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ (ပုရေဇာတသဒိသံ)။ (၂)
218. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Kāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ , purejātaṃ. Sahajātaṃ – paṭisandhikkhaṇe vatthu nakāmāvacarānaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. Purejātaṃ – dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… (purejātasadisaṃ). (2)
နကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (ဝိပ္ပယုတ္တသဒိသံ)။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ စ နကာမာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိစ္စသဒိသံ)။ (၃)
Nakāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ (saṃkhittaṃ). Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (vippayuttasadisaṃ). Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa ca nakāmāvacarassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo (paṭiccasadisaṃ). (3)
၂၁၉. ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ သဟဇာတာ – နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ စ မဟာဘူတာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ပစ္ဆာဇာတာ – နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ စ ကဗဠီကာရော အာဟာရော စ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – နကာမာဝစရာ ခန္ဓာ စ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – နကာမာဝစရော ဧကော ခန္ဓော စ ဝတ္ထု စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
219. Kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā kāmāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. Sahajātā – nakāmāvacarā khandhā ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Pacchājātā – nakāmāvacarā khandhā ca kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – nakāmāvacarā khandhā ca rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā nakāmāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – nakāmāvacaro eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo. (2)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၂၂၀. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ စတ္တာရိ , အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ သတ္တ, အညမညေ ဆ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ တီဏိ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ စတ္တာရိ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
220. Hetuyā cattāri, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā cattāri , anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte satta, aññamaññe cha, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane tīṇi, kamme cattāri, vipāke cattāri, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate satta.
၂. ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
2. Paccanīyuddhāro
၂၂၁. ကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
221. Kāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Kāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
၂၂၂. နကာမာဝစရော ဓမ္မော နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နကာမာဝစရော ဓမ္မော ကာမာဝစရသ္သ စ နကာမာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
222. Nakāmāvacaro dhammo nakāmāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Nakāmāvacaro dhammo kāmāvacarassa ca nakāmāvacarassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. (3)
ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ ကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ , ဣန္ဒ္ရိယံ။ ကာမာဝစရော စ နကာမာဝစရော စ ဓမ္မာ နကာမာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ (၂)
Kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā kāmāvacarassa dhammassa sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ , indriyaṃ. Kāmāvacaro ca nakāmāvacaro ca dhammā nakāmāvacarassa dhammassa sahajātaṃ, purejātaṃ. (2)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၂၂၃. နဟေတုယာ သတ္တ, နအာရမ္မဏေ သတ္တ, နအဓိပတိယာ သတ္တ, နအနန္တရေ သတ္တ, နသမနန္တရေ သတ္တ, န သဟဇာတေ ဆ, နအညမညေ ဆ, နနိသ္သယေ ဆ, နဥပနိသ္သယေ သတ္တ, နပုရေဇာတေ ဆ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဆ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, နောအတ္ထိယာ ပဉ္စ, နောနတ္ထိယာ သတ္တ, နောဝိဂတေ သတ္တ, နောအဝိဂတေ ပဉ္စ။
223. Nahetuyā satta, naārammaṇe satta, naadhipatiyā satta, naanantare satta, nasamanantare satta, na sahajāte cha, naaññamaññe cha, nanissaye cha, naupanissaye satta, napurejāte cha…pe… nasampayutte cha, navippayutte pañca, noatthiyā pañca, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate pañca.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၂၂၄. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ စတ္တာရိ, နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
224. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri, naanantare cattāri, nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri…pe… nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၂၂၅. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ စတ္တာရိ (အနုလောမမာတိကာ ကာတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ သတ္တ။
225. Nahetupaccayā ārammaṇe cattāri, adhipatiyā cattāri (anulomamātikā kātabbā)…pe… avigate satta.
ကာမာဝစရဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Kāmāvacaradukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၄. ရူပာဝစရဒုကံ
94. Rūpāvacaradukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၂၆. ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
226. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – rūpāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
၂၂၇. နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ။ပေ.။ ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ။ နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ။ (၃)
227. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – narūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe …pe… ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – paṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca rūpāvacarā khandhā. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – paṭisandhikkhaṇe vatthuṃ paṭicca rūpāvacarā khandhā, mahābhūte paṭicca kaṭattārūpaṃ. (3)
၂၂၈. ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ။ ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ (သံခိတ္တံ)။ (၃)
228. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – paṭisandhikkhaṇe rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – paṭisandhikkhaṇe rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ (saṃkhittaṃ). (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၂၂၉. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ ဆ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ နဝ, ဝိပာကေ နဝ, ဈာနေ နဝ, မဂ္ဂေ နဝ, သမ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, ဝိပ္ပယုတ္တေ နဝ, အတ္ထိယာ နဝ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ နဝ။
229. Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte nava, aññamaññe cha, nissaye nava, upanissaye cattāri, purejāte dve, āsevane dve, kamme nava, vipāke nava, jhāne nava, magge nava, sampayutte cattāri, vippayutte nava, atthiyā nava, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတု-နအာရမ္မဏပစ္စယာ
Nahetu-naārammaṇapaccayā
၂၃၀. နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
230. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ narūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe… (yāva asaññasattā) vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
နအာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ။
Naārammaṇapaccayā… tīṇi.
နအဓိပတိပစ္စယာဒိ
Naadhipatipaccayādi
၂၃၁. ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရာဓိပတိ ဝိပာကံ, ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝိပာကေ ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝိပာကံ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
231. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – rūpāvacare khandhe paṭicca rūpāvacarādhipati vipākaṃ, rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – vipāke rūpāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti naadhipatipaccayā – vipākaṃ rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – နရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ တီဏိ။ (နကာမာဝစရံ ပဋိစ္စဝာရသဒိသံ နိန္နာနံ, ဣဓ သဗ္ဗေ မဟာဘူတာ ကာတဗ္ဗာ။) (၃)
Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – narūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… tīṇi. (Nakāmāvacaraṃ paṭiccavārasadisaṃ ninnānaṃ, idha sabbe mahābhūtā kātabbā.) (3)
၂၃၂. ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝိပာကေ ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ။ (၃) နအနန္တရပစ္စယာ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယပစ္စယာ ။
232. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – paṭisandhikkhaṇe rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – vipāke rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti naadhipatipaccayā – paṭisandhikkhaṇe rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca kaṭattārūpaṃ. (3) Naanantarapaccayā…pe… naupanissayapaccayā .
နပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Napurejātapaccayādi
၂၃၃. ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
233. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro dhammo uppajjati napurejātapaccayā – paṭisandhikkhaṇe rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati napurejātapaccayā – rūpāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti napurejātapaccayā – paṭisandhikkhaṇe rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – အရူပေ နရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ နရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ, ဣတရေ ပဉ္စပိ ပဉ္ဟာ, အနုလောမံ ကာတဗ္ဗံ) နပစ္ဆာဇာတပစ္စယာ။ နဝ။
Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati napurejātapaccayā – arūpe narūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… narūpāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā, itare pañcapi pañhā, anulomaṃ kātabbaṃ) napacchājātapaccayā… nava.
နအာသေဝနပစ္စယာဒိ
Naāsevanapaccayādi
၂၃၄. ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ – ဝိပာကံ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ – ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နအာသေဝနပစ္စယာ – ဝိပာကံ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ။ပေ.။။ (၃)
234. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā – vipākaṃ rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā – rūpāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti naāsevanapaccayā – vipākaṃ rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe …pe…. (3)
နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ။ တီဏိ။
Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā… tīṇi.
ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ (သံခိတ္တံ။ မူလံ။ ဣတရေပိ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ)။ နကမ္မပစ္စယာ။ ဒ္ဝေ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တပစ္စယာ။
Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca rūpāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā (saṃkhittaṃ. Mūlaṃ. Itarepi pañhā kātabbā)… nakammapaccayā… dve…pe… nasampayuttapaccayā.
၂၃၅. နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ – အရူပေ နရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ဗာဟိရံ။ အာဟာရသမုဋ္ဌာနံ။ ဥတုသမုဋ္ဌာနံ။ အသညသတ္တာနံ။ပေ.။ (သံခိတ္တံ)။
235. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca narūpāvacaro dhammo uppajjati navippayuttapaccayā – arūpe narūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… bāhiraṃ… āhārasamuṭṭhānaṃ… utusamuṭṭhānaṃ… asaññasattānaṃ…pe… (saṃkhittaṃ).
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၂၃၆. နဟေတုယာ ဧကံ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ပဉ္စ , နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဧကံ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
236. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme dve, navipāke pañca , naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte ekaṃ, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၃၇. ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသံ)။
237. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā rūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccasadisaṃ).
နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကံ မဟာဘူတံ) ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နရူပာဝစရာ ခန္ဓာ။ နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā narūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – narūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… (yāva ajjhattikaṃ mahābhūtaṃ) vatthuṃ paccayā narūpāvacarā khandhā. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā rūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – vatthuṃ paccayā rūpāvacarā khandhā; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vatthuṃ paccayā rūpāvacarā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
၂၃၈. ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃) (သံခိတ္တံ။)
238. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paccayā rūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paccayā narūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paccayā rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3) (Saṃkhittaṃ.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၃၉. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ ဆ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, အာသေဝနေ စတ္တာရိ, ကမ္မေ နဝ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
239. Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā nava, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte nava, aññamaññe cha, nissaye nava, upanissaye cattāri, purejāte cattāri, āsevane cattāri, kamme nava…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၂၄၀. နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ နရူပာဝစရာ ခန္ဓာ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁) (သံခိတ္တံ။)
240. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā narūpāvacaro dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ narūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā narūpāvacarā khandhā, vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1) (Saṃkhittaṃ.)
နအဓိပတိပစ္စယော
Naadhipatipaccayo
၂၄၁. ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စဝာရသဒိသံ)။
241. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā rūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā… tīṇi (paṭiccavārasadisaṃ).
နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ (ပဋိစ္စဝာရသဒိသံ)။ နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရာဓိပတိ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိပာကာ ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိပာကာ ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā narūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā (paṭiccavārasadisaṃ). Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā rūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – vatthuṃ paccayā rūpāvacarādhipati, vatthuṃ paccayā vipākā rūpāvacarā khandhā; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Narūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti naadhipatipaccayā – vatthuṃ paccayā vipākā rūpāvacarā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
၂၄၂. ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ရူပာဝစရာဓိပတိ, ဝိပာကံ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝိပာကေ ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရဉ္စ နရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝိပာကံ ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ ဝိပာကေ ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃) (သံခိတ္တံ။)
242. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paccayā rūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – rūpāvacare khandhe ca vatthuñca paccayā rūpāvacarādhipati, vipākaṃ rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… paṭisandhikkhaṇe rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paccayā narūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – vipāke rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacarañca narūpāvacarañca dhammaṃ paccayā rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā uppajjanti naadhipatipaccayā – vipākaṃ rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… vipāke rūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3) (Saṃkhittaṃ.)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၂၄၃. နဟေတုယာ ဧကံ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ နဝ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ (သုဒ္ဓိကေ အရူပေ စ မိသ္သကေ စ ‘‘ဝိပာက’’န္တိ နိယာမေတဗ္ဗံ), နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဧကံ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
243. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi…pe… naupanissaye tīṇi, napurejāte nava, napacchājāte nava, naāsevane nava (suddhike arūpe ca missake ca ‘‘vipāka’’nti niyāmetabbaṃ), nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte ekaṃ, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၄၄. ရူပာဝစရံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
244. Rūpāvacaraṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho rūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – rūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Narūpāvacaraṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho narūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – narūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
ဟေတုယာ ဒ္ဝေ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ (သဗ္ဗတ္ထ ဒ္ဝေ), အဝိဂတေ ဒ္ဝေ။
Hetuyā dve, ārammaṇe dve (sabbattha dve), avigate dve.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
နရူပာဝစရံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ (သံခိတ္တံ)။
Narūpāvacaraṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho narūpāvacaro dhammo uppajjati nahetupaccayā (saṃkhittaṃ).
နဟေတုယာ ဧကံ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, နပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, နအာသေဝနေ ဒ္ဝေ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ဒ္ဝေ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဧကံ။
Nahetuyā ekaṃ, naadhipatiyā dve, napurejāte dve, napacchājāte dve, naāsevane dve, nakamme dve, navipāke dve, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte ekaṃ.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၄၅. ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – ရူပာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ရူပာဝစရာ ဟေတူ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) ရူပာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၃)
245. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa hetupaccayena paccayo – rūpāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Rūpāvacarā hetū cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Rūpāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (3)
နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – နရူပာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa hetupaccayena paccayo – narūpāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၂၄၆. ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – စေတောပရိယဉာဏေန ရူပာဝစရစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ , ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ, စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ပဌမံ ဈာနံ ပစ္စဝေက္ခတိ။ပေ.။ စတုတ္ထံ ဈာနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ဒိဗ္ဗံ စက္ခုံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ဒိဗ္ဗံ သောတဓာတုံ။ပေ.။ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏံ။ပေ.။ စေတောပရိယဉာဏံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏံ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏံ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
246. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – cetopariyañāṇena rūpāvacaracittasamaṅgissa cittaṃ jānāti , rūpāvacarā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa ārammaṇapaccayena paccayo. Rūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – paṭhamaṃ jhānaṃ paccavekkhati…pe… catutthaṃ jhānaṃ paccavekkhati, dibbaṃ cakkhuṃ paccavekkhati, dibbaṃ sotadhātuṃ…pe… iddhividhañāṇaṃ…pe… cetopariyañāṇaṃ…pe… pubbenivāsānussatiñāṇaṃ…pe… yathākammūpagañāṇaṃ…pe… anāgataṃsañāṇaṃ paccavekkhati, rūpāvacare khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati. (2)
၂၄၇. နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ ဒတ္ဝာ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဖလံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နရူပာဝစရေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဝိညာဏဉ္စာယတနသ္သ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ။ပေ.။ ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
247. Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ datvā sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe suciṇṇāni paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… domanassaṃ uppajjati; ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti, phalaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese…pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ narūpāvacare khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati; ākāsānañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanassa…pe… ākiñcaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa…pe… rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
နရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ, စေတောပရိယဉာဏေန နရူပာဝစရစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, နရူပာဝစရာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ, စေတောပရိယဉာဏသ္သ , ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Narūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti, cetopariyañāṇena narūpāvacaracittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, narūpāvacarā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa , pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၂၄၈. ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – ရူပာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော ။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ပဌမံ ဈာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ, အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ စတုတ္ထံ ဈာနံ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗံ စက္ခုံ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗံ သောတဓာတုံ။ပေ.။ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏံ။ပေ.။ စေတောပရိယဉာဏံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏံ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏံ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – ရူပာဝစရာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ စ နရူပာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – ရူပာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
248. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – rūpāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo . Rūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – paṭhamaṃ jhānaṃ garuṃ katvā paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati…pe… catutthaṃ jhānaṃ…pe… dibbaṃ cakkhuṃ…pe… dibbaṃ sotadhātuṃ…pe… iddhividhañāṇaṃ…pe… cetopariyañāṇaṃ…pe… pubbenivāsānussatiñāṇaṃ…pe… yathākammūpagañāṇaṃ…pe… anāgataṃsañāṇaṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, rūpāvacare khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – rūpāvacarādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa ca narūpāvacarassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – rūpāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၂၄၉. နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ။ပေ.။ ဖလံ။ပေ.။ နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နရူပာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
249. Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe suciṇṇāni garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā…pe… phalaṃ…pe… nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ narūpāvacare khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; ākāsānañcāyatanaṃ garuṃ katvā paccavekkhati…pe… nevasaññānāsaññāyatanaṃ garuṃ katvā paccavekkhati. Sahajātādhipati – narūpāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၂၅၀. ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ရူပာဝစရံ စုတိစိတ္တံ နရူပာဝစရသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ရူပာဝစရံ ဘဝင္ဂံ အာဝဇ္ဇနာယ။ ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ နရူပာဝစရသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
250. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā rūpāvacarā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ rūpāvacarānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. Rūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – rūpāvacaraṃ cuticittaṃ narūpāvacarassa upapatticittassa anantarapaccayena paccayo; rūpāvacaraṃ bhavaṅgaṃ āvajjanāya… rūpāvacarā khandhā narūpāvacarassa vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (2)
၂၅၁. နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ နရူပာဝစရာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ နရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – နရူပာဝစရံ စုတိစိတ္တံ ရူပာဝစရသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; နရူပာဝစရာ ခန္ဓာ ရူပာဝစရသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဌမသ္သ ဈာနသ္သ ပရိကမ္မံ ပဌမသ္သ ဈာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ စတုတ္ထသ္သ ဈာနသ္သ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗသ္သ စက္ခုသ္သ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ။ပေ.။ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ။ပေ.။ စေတောပရိယဉာဏသ္သ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ, ပရိကမ္မံ အနာဂတံသဉာဏသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
251. Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā narūpāvacarā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ narūpāvacarānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa…pe… nevasaññānāsaññāyatanaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. Narūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – narūpāvacaraṃ cuticittaṃ rūpāvacarassa upapatticittassa anantarapaccayena paccayo; narūpāvacarā khandhā rūpāvacarassa vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo; paṭhamassa jhānassa parikammaṃ paṭhamassa jhānassa anantarapaccayena paccayo…pe… catutthassa jhānassa…pe… dibbassa cakkhussa…pe… dibbāya sotadhātuyā…pe… iddhividhañāṇassa…pe… cetopariyañāṇassa…pe… pubbenivāsānussatiñāṇassa…pe… yathākammūpagañāṇassa…pe… anāgataṃsañāṇassa, parikammaṃ anāgataṃsañāṇassa anantarapaccayena paccayo. (2)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… satta… aññamaññapaccayena paccayo… cha… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၂၅၂. ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ရူပာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ရူပာဝစရံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; ရူပာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ ဥပနိသ္သာယ ရူပာဝစရံ ဈာနံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; ရူပာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ ရူပာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော, ပဌမံ ဈာနံ ဒုတိယသ္သ ဈာနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော, ဒုတိယံ ဈာနံ တတိယသ္သ ဈာနသ္သ။ပေ.။ တတိယံ ဈာနံ စတုတ္ထသ္သ ဈာနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
252. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – rūpāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya rūpāvacaraṃ jhānaṃ uppādeti, abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; rūpāvacaraṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ upanissāya rūpāvacaraṃ jhānaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; rūpāvacarā saddhā…pe… paññā rūpāvacarāya saddhāya…pe… paññāya upanissayapaccayena paccayo, paṭhamaṃ jhānaṃ dutiyassa jhānassa upanissayapaccayena paccayo, dutiyaṃ jhānaṃ tatiyassa jhānassa…pe… tatiyaṃ jhānaṃ catutthassa jhānassa upanissayapaccayena paccayo. (1)
ရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ရူပာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ; ရူပာဝစရံ ဈာနံ။ပေ.။ ဝိပသ္သနံ။ပေ.။ မဂ္ဂံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; ရူပာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; ရူပာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ နရူပာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Rūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – rūpāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ karoti; rūpāvacaraṃ jhānaṃ…pe… vipassanaṃ…pe… maggaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; rūpāvacaraṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; rūpāvacarā saddhā…pe… paññā narūpāvacarāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
၂၅၃. နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နရူပာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ; နရူပာဝစရံ ဈာနံ။ပေ.။ ဝိပသ္သနံ။ပေ.။ မဂ္ဂံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နရူပာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ, ရာဂံ။ပေ.။ ဘောဇနံ, သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; နရူပာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ။ ရာဂော။ပေ.။ သေနာသနံ နရူပာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
253. Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – narūpāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ karoti; narūpāvacaraṃ jhānaṃ…pe… vipassanaṃ…pe… maggaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; narūpāvacaraṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ, rāgaṃ…pe… bhojanaṃ, senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; narūpāvacarā saddhā…pe… paññā… rāgo…pe… senāsanaṃ narūpāvacarāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
နရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နရူပာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ရူပာဝစရံ ဈာနံ။ပေ.။ အဘိညံ ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; နရူပာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ရူပာဝစရံ ဈာနံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; နရူပာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ရူပာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော, ပဌမသ္သ ဈာနသ္သ ပရိကမ္မံ ပဌမသ္သ ဈာနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ စတုတ္ထသ္သ ဈာနသ္သ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗသ္သ စက္ခုသ္သ ပရိကမ္မံ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ။ပေ.။ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ။ပေ.။ စေတောပရိယဉာဏသ္သ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ။ပေ.။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ ပရိကမ္မံ အနာဂတံသဉာဏသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Narūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – narūpāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya rūpāvacaraṃ jhānaṃ…pe… abhiññaṃ …pe… samāpattiṃ uppādeti; narūpāvacaraṃ sīlaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya rūpāvacaraṃ jhānaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; narūpāvacarā saddhā…pe… senāsanaṃ rūpāvacarāya saddhāya…pe… paññāya upanissayapaccayena paccayo, paṭhamassa jhānassa parikammaṃ paṭhamassa jhānassa upanissayapaccayena paccayo…pe… catutthassa jhānassa…pe… dibbassa cakkhussa parikammaṃ…pe… dibbāya sotadhātuyā…pe… iddhividhañāṇassa…pe… cetopariyañāṇassa…pe… pubbenivāsānussatiñāṇassa…pe… yathākammūpagañāṇassa…pe… anāgataṃsañāṇassa parikammaṃ anāgataṃsañāṇassa upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၂၅၄. နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော; ဝတ္ထု နရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
254. Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ …pe… vatthuṃ aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati, rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa purejātapaccayena paccayo. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa purejātapaccayena paccayo; vatthu narūpāvacarānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. Narūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti. Vatthupurejātaṃ – vatthu rūpāvacarānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
Pacchājātapaccayena paccayo… dve… āsevanapaccayena paccayo… tīṇi.
ကမ္မပစ္စယာဒိ
Kammapaccayādi
၂၅၅. ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – ရူပာဝစရာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – ရူပာဝစရာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – ရူပာဝစရာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – ရူပာဝစရာ စေတနာ ကဋတ္တာရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ စ နရူပာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – ရူပာဝစရာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – ရူပာဝစရာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
255. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – rūpāvacarā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – rūpāvacarā cetanā vipākānaṃ rūpāvacarānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. Rūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – rūpāvacarā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – rūpāvacarā cetanā kaṭattārūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa ca narūpāvacarassa ca dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – rūpāvacarā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – rūpāvacarā cetanā vipākānaṃ rūpāvacarānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – နရူပာဝစရာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ နာနာက္ခဏိကာ – နရူပာဝစရာ စေတနာ ဝိပာကာနံ နရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။။ (၁)
Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – narūpāvacarā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – narūpāvacarā cetanā vipākānaṃ narūpāvacarānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo…. (1)
ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
Vipākapaccayena paccayo… cattāri… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… cattāri… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… dve.
ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော
Vippayuttapaccayo
၂၅၆. ရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
256. Rūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတံ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထု ရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု ရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). Narūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajātaṃ – paṭisandhikkhaṇe vatthu rūpāvacarānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu rūpāvacarānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (2)
အတ္ထိပစ္စယာဒိ
Atthipaccayādi
၂၅၇. ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိစ္စသဒိသံ)။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ စ နရူပာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (ပဋိစ္စသဒိသံ)။ (၃)
257. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo (paṭiccasadisaṃ). Rūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa ca narūpāvacarassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo (paṭiccasadisaṃ). (3)
နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတံ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထု ရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ, ဝတ္ထု ရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Narūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajātaṃ – paṭisandhikkhaṇe vatthu rūpāvacarānaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. Purejātaṃ – dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti, vatthu rūpāvacarānaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
၂၅၈. ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ , ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – ရူပာဝစရော ဧကော ခန္ဓော စ ဝတ္ထု စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ သဟဇာတာ – ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ စ မဟာဘူတာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ ပစ္ဆာဇာတာ – ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ စ ကဗဠီကာရော အာဟာရော စ ပုရေဇာတသ္သ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – ရူပာဝစရာ ခန္ဓာ စ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
258. Rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā rūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – rūpāvacaro eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā narūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. Sahajātā – rūpāvacarā khandhā ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Pacchājātā – rūpāvacarā khandhā ca kabaḷīkāro āhāro ca purejātassa imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – rūpāvacarā khandhā ca rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
Natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၂၅၉. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ စတ္တာရိ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ သတ္တ, အညမညေ ဆ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ တီဏိ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ စတ္တာရိ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
259. Hetuyā cattāri, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā cattāri, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte satta, aññamaññe cha, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane tīṇi, kamme cattāri, vipāke cattāri, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate satta.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၂၆၀. ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ စ နရူပာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
260. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo…. Rūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Rūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa ca narūpāvacarassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. (3)
၂၆၁. နရူပာဝစရော ဓမ္မော နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နရူပာဝစရော ဓမ္မော ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
261. Narūpāvacaro dhammo narūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Narūpāvacaro dhammo rūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ ရူပာဝစရော စ နရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ နရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ (၂)
Rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā rūpāvacarassa dhammassa sahajātaṃ, purejātaṃ. Rūpāvacaro ca narūpāvacaro ca dhammā narūpāvacarassa dhammassa sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. (2)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၆၂. နဟေတုယာ သတ္တ, နအာရမ္မဏေ သတ္တ, နအဓိပတိယာ သတ္တ, နအနန္တရေ သတ္တ, နသမနန္တရေ သတ္တ, နသဟဇာတေ ဆ, နအညမညေ ဆ, နနိသ္သယေ ဆ, နဥပနိသ္သယေ သတ္တ, နပုရေဇာတေ သတ္တ, နပစ္ဆာဇာတေ သတ္တ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဆ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, နောအတ္ထိယာ ပဉ္စ, နောနတ္ထိယာ သတ္တ, နောဝိဂတေ သတ္တ, နောအဝိဂတေ ပဉ္စ။
262. Nahetuyā satta, naārammaṇe satta, naadhipatiyā satta, naanantare satta, nasamanantare satta, nasahajāte cha, naaññamaññe cha, nanissaye cha, naupanissaye satta, napurejāte satta, napacchājāte satta…pe… nasampayutte cha, navippayutte pañca, noatthiyā pañca, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate pañca.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၂၆၃. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
263. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri, naanantare nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri…pe… nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၂၆၄. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ စတ္တာရိ (အနုလောမမာတိကာ ကာတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ သတ္တ။
264. Nahetupaccayā ārammaṇe cattāri, adhipatiyā cattāri (anulomamātikā kātabbā)…pe… avigate satta.
ရူပာဝစရဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Rūpāvacaradukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၅. အရူပာဝစရဒုကံ
95. Arūpāvacaradukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၆၅. အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အရူပာဝစရော စ နအရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
265. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca arūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – arūpāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca arūpāvacaro ca naarūpāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
၂၆၆. နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ ကဋတ္တာ စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (၁)
266. Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ …pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā kaṭattā ca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (1)
အရူပာဝစရဉ္စ နအရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၁) (သံခိတ္တံ။)
Arūpāvacarañca naarūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – arūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1) (Saṃkhittaṃ.)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၆၇. ဟေတုယာ ပဉ္စ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ ဒ္ဝေ, သမနန္တရေ ဒ္ဝေ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ ပဉ္စ, ဥပနိသ္သယေ ဒ္ဝေ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ ပဉ္စ, ဝိပာကေ ဒ္ဝေ, အာဟာရေ ပဉ္စ။ပေ.။ အဝိဂတေ ပဉ္စ။
267. Hetuyā pañca, ārammaṇe dve, adhipatiyā pañca, anantare dve, samanantare dve, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye pañca, upanissaye dve, purejāte dve, āsevane dve, kamme pañca, vipāke dve, āhāre pañca…pe… avigate pañca.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတု-နအာရမ္မဏပစ္စယာ
Nahetu-naārammaṇapaccayā
၂၆၈. နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁) နအာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ။
268. Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ …pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1) Naārammaṇapaccayā… tīṇi.
နအဓိပတိပစ္စယာဒိ
Naadhipatipaccayādi
၂၆၉. အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ အရူပာဝစရာဓိပတိ, ဝိပာကံ အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
269. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca arūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – arūpāvacare khandhe paṭicca arūpāvacarādhipati, vipākaṃ arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ (၁) နအနန္တရပစ္စယာ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယပစ္စယာ။
Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe …pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā). (1) Naanantarapaccayā…pe… naupanissayapaccayā.
နပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Napurejātapaccayādi
၂၇၀. အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – အရူပေ အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
270. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca arūpāvacaro dhammo uppajjati napurejātapaccayā – arūpe arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Arūpāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – အရူပေ နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ (၁)
Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati napurejātapaccayā – arūpe naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā). (1)
အရူပာဝစရဉ္စ နအရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၁) နပစ္ဆာဇာတပစ္စယာ။။
Arūpāvacarañca naarūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati napurejātapaccayā – arūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1) Napacchājātapaccayā….
နအာသေဝနပစ္စယော
Naāsevanapaccayo
၂၇၁. အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ – ဝိပာကံ အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ – အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
271. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca arūpāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā – vipākaṃ arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā – arūpāvacare khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ – နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ (၁)
Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā – naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… (yāva asaññasattā). (1)
အရူပာဝစရဉ္စ နအရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာသေဝနပစ္စယာ – အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၁) (သံခိတ္တံ။)
Arūpāvacarañca naarūpāvacarañca dhammaṃ paṭicca naarūpāvacaro dhammo uppajjati naāsevanapaccayā – arūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1) (Saṃkhittaṃ.)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၇၂. နဟေတုယာ ဧကံ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ ပဉ္စ, နအာသေဝနေ စတ္တာရိ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ပဉ္စ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
272. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā dve, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte pañca, naāsevane cattāri, nakamme dve, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၇၃. အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
273. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā arūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ) ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နအရူပာဝစရာ ခန္ဓာ။ နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အရူပာဝစရာ ခန္ဓာ။ နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အရူပာဝစရော စ နအရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အရူပာဝစရာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၃)
Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā naarūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā) vatthuṃ paccayā naarūpāvacarā khandhā. Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā arūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – vatthuṃ paccayā arūpāvacarā khandhā. Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā arūpāvacaro ca naarūpāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vatthuṃ paccayā arūpāvacarā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (3)
၂၇၄. အရူပာဝစရဉ္စ နအရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ အရူပာဝစရဉ္စ နအရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ အရူပာဝစရဉ္စ နအရူပာဝစရဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အရူပာဝစရော စ နအရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၃)
274. Arūpāvacarañca naarūpāvacarañca dhammaṃ paccayā arūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. Arūpāvacarañca naarūpāvacarañca dhammaṃ paccayā naarūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – arūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. Arūpāvacarañca naarūpāvacarañca dhammaṃ paccayā arūpāvacaro ca naarūpāvacaro ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… arūpāvacare khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၇၅. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ စတ္တာရိ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, အာသေဝနေ စတ္တာရိ, ကမ္မေ နဝ, ဝိပာကေ ဒ္ဝေ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
275. Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā nava, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte nava, aññamaññe cattāri, nissaye nava, upanissaye cattāri, purejāte cattāri, āsevane cattāri, kamme nava, vipāke dve…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယာဒိ
Nahetupaccayādi
၂၇၆. နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ နအရူပာဝစရာ ခန္ဓာ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁) နအာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ။
276. Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā naarūpāvacaro dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā naarūpāvacarā khandhā, vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1) Naārammaṇapaccayā… tīṇi.
အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ အရူပာဝစရာဓိပတိ, ဝိပာကံ အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Arūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā arūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – arūpāvacare khandhe paccayā arūpāvacarādhipati, vipākaṃ arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နအရူပာဝစရာ ခန္ဓာ။ (၁)
Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ paccayā naarūpāvacaro dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā naarūpāvacarā khandhā. (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၇၇. နဟေတုယာ ဧကံ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ နအညမညေ နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ စတ္တာရိ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
277. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā cattāri, naanantare tīṇi, nasamanantare naaññamaññe naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte nava, naāsevane cattāri, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၇၈. အရူပာဝစရံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော အရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
278. Arūpāvacaraṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho arūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – arūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
နအရူပာဝစရံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နအရူပာဝစရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နအရူပာဝစရံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Naarūpāvacaraṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho naarūpāvacaro dhammo uppajjati hetupaccayā – naarūpāvacaraṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
ဟေတုယာ ဒ္ဝေ။ပေ.။ အဝိဂတေ ဒ္ဝေ (အနုလောမံ)။
Hetuyā dve…pe… avigate dve (anulomaṃ).
နဟေတုယာ ဧကံ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, နပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, နအာသေဝနေ ဒ္ဝေ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ဒ္ဝေ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ (ပစ္စနီယံ)။
Nahetuyā ekaṃ, naadhipatiyā dve, napurejāte dve, napacchājāte dve, naāsevane dve, nakamme dve, navipāke dve, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte dve (paccanīyaṃ).
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၂၇၉. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – အရူပာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) အရူပာဝစရာ ဟေတူ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ ။) အရူပာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
279. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa hetupaccayena paccayo – arūpāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Arūpāvacarā hetū cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ .) Arūpāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – နအရူပာဝစရာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa hetupaccayena paccayo – naarūpāvacarā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၂၈၀. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဝိညာဏဉ္စာယတနသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အာကိဉ္စညာယတနံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အာကာသာနဉ္စာယတနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ဝိညာဏဉ္စာယတနံ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနံ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနံ ပစ္စဝေက္ခတိ, အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; စေတောပရိယဉာဏေန အရူပာဝစရစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, အရူပာဝစရာ ခန္ဓာ စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
280. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ākāsānañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanassa ārammaṇapaccayena paccayo; ākiñcaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa ārammaṇapaccayena paccayo. Arūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ākāsānañcāyatanaṃ paccavekkhati, viññāṇañcāyatanaṃ…pe… ākiñcaññāyatanaṃ…pe… nevasaññānāsaññāyatanaṃ paccavekkhati, arūpāvacare khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati; cetopariyañāṇena arūpāvacaracittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, arūpāvacarā khandhā cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဖလံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ , နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ ပဟီနေ ကိလေသေ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နအရူပာဝစရေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ, စေတောပရိယဉာဏေန နအရူပာဝစရစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ နအရူပာဝစရာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ, စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… domanassaṃ uppajjati; pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti, phalaṃ paccavekkhanti , nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā pahīne kilese paccavekkhanti, vikkhambhite kilese…pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ naarūpāvacare khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti, cetopariyañāṇena naarūpāvacaracittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… naarūpāvacarā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၂၈၁. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – အရူပာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ, အရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – အရူပာဝစရာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) အရူပာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
281. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – arūpāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Arūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – ākāsānañcāyatanaṃ garuṃ katvā paccavekkhati…pe… nevasaññānāsaññāyatanaṃ garuṃ katvā paccavekkhati, arūpāvacare khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – arūpāvacarādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Arūpāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၂၈၂. နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဖလံ။ပေ.။ နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ နအရူပာဝစရေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နအရူပာဝစရာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
282. Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati; pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, phalaṃ…pe… nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ naarūpāvacare khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – naarūpāvacarādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၂၈၃. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ အရူပာဝစရာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – အရူပာဝစရံ စုတိစိတ္တံ နအရူပာဝစရသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ, အရူပာဝစရံ ဘဝင္ဂံ အာဝဇ္ဇနာယ, အရူပာဝစရာ ခန္ဓာ နအရူပာဝစရသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ, နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တသ္သ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
283. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā arūpāvacarā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ arūpāvacarānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. Arūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – arūpāvacaraṃ cuticittaṃ naarūpāvacarassa upapatticittassa, arūpāvacaraṃ bhavaṅgaṃ āvajjanāya, arūpāvacarā khandhā naarūpāvacarassa vuṭṭhānassa, nirodhā vuṭṭhahantassa nevasaññānāsaññāyatanaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (2)
၂၈၄. နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ နအရူပာဝစရာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ နအရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ပေ.။ အနုလောမံ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – နအရူပာဝစရံ စုတိစိတ္တံ အရူပာဝစရသ္သ ဥပပတ္တိစိတ္တသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; နအရူပာဝစရာ ခန္ဓာ အရူပာဝစရသ္သ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အာကာသာနဉ္စာယတနသ္သ ပရိကမ္မံ အာကာသာနဉ္စာယတနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဝိညာဏဉ္စာယတနသ္သ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနသ္သ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ ပရိကမ္မံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
284. Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā naarūpāvacarā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ naarūpāvacarānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa…pe… anulomaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. Naarūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – naarūpāvacaraṃ cuticittaṃ arūpāvacarassa upapatticittassa anantarapaccayena paccayo; naarūpāvacarā khandhā arūpāvacarassa vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo; ākāsānañcāyatanassa parikammaṃ ākāsānañcāyatanassa anantarapaccayena paccayo; viññāṇañcāyatanassa…pe… ākiñcaññāyatanassa…pe… nevasaññānāsaññāyatanassa parikammaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa anantarapaccayena paccayo. (2)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… pañca… aññamaññapaccayena paccayo… dve… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၂၈၅. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဝိညာဏဉ္စာယတနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; ဝိညာဏဉ္စာယတနံ အာကိဉ္စညာယတနသ္သ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အရူပာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ , နအရူပာဝစရံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဝိပသ္သနံ။ပေ.။ မဂ္ဂံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; အရူပာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ။ မာနံ ဇပ္ပေတိ။ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; အရူပာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ ပညာ နအရူပာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
285. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – ākāsānañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanassa upanissayapaccayena paccayo; viññāṇañcāyatanaṃ ākiñcaññāyatanassa…pe… ākiñcaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa upanissayapaccayena paccayo. Arūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – arūpāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ karoti , naarūpāvacaraṃ jhānaṃ uppādeti, vipassanaṃ…pe… maggaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; arūpāvacaraṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti… mānaṃ jappeti… diṭṭhiṃ gaṇhāti; arūpāvacarā saddhā…pe… paññā naarūpāvacarāya saddhāya…pe… paññāya… rāgassa…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
၂၈၆. နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – နအရူပာဝစရံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ, နအရူပာဝစရံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဝိပသ္သနံ။ပေ.။ မဂ္ဂံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ။ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; နအရူပာဝစရံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ပေ.။ ရာဂံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ။ပေ.။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ။ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; နအရူပာဝစရာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ နအရူပာဝစရာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
286. Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – naarūpāvacaraṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ karoti, naarūpāvacaraṃ jhānaṃ uppādeti, vipassanaṃ…pe… maggaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti… diṭṭhiṃ gaṇhāti; naarūpāvacaraṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ…pe… rāgaṃ…pe… patthanaṃ…pe… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti… pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; naarūpāvacarā saddhā…pe… senāsanaṃ naarūpāvacarāya saddhāya…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa, maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
နအရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အာကာသာနဉ္စာယတနသ္သ ပရိကမ္မံ အာကာသာနဉ္စာယတနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ ပရိကမ္မံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Naarūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – ākāsānañcāyatanassa parikammaṃ ākāsānañcāyatanassa upanissayapaccayena paccayo…pe… nevasaññānāsaññāyatanassa parikammaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၂၈၇. နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ, ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု နအရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု အရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
287. Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti, rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu naarūpāvacarānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. Naarūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa purejātapaccayena paccayo. Vatthupurejātaṃ – vatthu arūpāvacarānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။
Pacchājātapaccayena paccayo… dve… āsevanapaccayena paccayo… tīṇi.
ကမ္မပစ္စယော
Kammapaccayo
၂၈၈. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ပေ.။။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – အရူပာဝစရာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော ။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) အရူပာဝစရာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
288. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā…pe…. Arūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – arūpāvacarā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo . (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Arūpāvacarā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – နအရူပာဝစရာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – naarūpāvacarā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). (1)
ဝိပာကပစ္စယာဒိ
Vipākapaccayādi
၂၈၉. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။
289. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa vipākapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ).
နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa vipākapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ)… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… cattāri… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… dve.
ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော
Vippayuttapaccayo
၂၉၀. အရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၁)
290. Arūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု အရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). Naarūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu arūpāvacarānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (2)
အတ္ထိပစ္စယာဒိ
Atthipaccayādi
၂၉၁. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ။ပေ.။။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ , ပစ္ဆာဇာတံ။ပေ.။။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ စ နအရူပာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ (၃)
291. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ…pe…. Arūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ , pacchājātaṃ…pe…. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa ca naarūpāvacarassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ (saṃkhittaṃ). (3)
နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု အရူပာဝစရာနံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Naarūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu arūpāvacarānaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
၂၉၂. အရူပာဝစရော စ နအရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သဟဇာတော – အရူပာဝစရော ဧကော ခန္ဓော စ ဝတ္ထု စ တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓာ စ။ပေ.။။ အရူပာဝစရော စ နအရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ သဟဇာတာ – အရူပာဝစရာ ခန္ဓာ စ မဟာဘူတာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – အရူပာဝစရာ ခန္ဓာ စ ကဗဠီကာရော အာဟာရော စ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – အရူပာဝစရာ ခန္ဓာ စ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
292. Arūpāvacaro ca naarūpāvacaro ca dhammā arūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – arūpāvacaro eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe…. Arūpāvacaro ca naarūpāvacaro ca dhammā naarūpāvacarassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. Sahajātā – arūpāvacarā khandhā ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – arūpāvacarā khandhā ca kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – arūpāvacarā khandhā ca rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
Natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၉၃. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ တီဏိ, အဓိပတိယာ စတ္တာရိ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ တီဏိ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ ဒ္ဝေ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ , သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
293. Hetuyā cattāri, ārammaṇe tīṇi, adhipatiyā cattāri, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane tīṇi, kamme cattāri, vipāke dve, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri , sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate satta.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၂၉၄. အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ စ နအရူပာဝစရသ္သ စ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
294. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. Arūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo. Arūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa ca naarūpāvacarassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo. (3)
၂၉၅. နအရူပာဝစရော ဓမ္မော နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နအရူပာဝစရော ဓမ္မော အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
295. Naarūpāvacaro dhammo naarūpāvacarassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Naarūpāvacaro dhammo arūpāvacarassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
အရူပာဝစရော စ နအရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ အရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ အရူပာဝစရော စ နအရူပာဝစရော စ ဓမ္မာ နအရူပာဝစရသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ (၂)
Arūpāvacaro ca naarūpāvacaro ca dhammā arūpāvacarassa dhammassa sahajātaṃ, purejātaṃ. Arūpāvacaro ca naarūpāvacaro ca dhammā naarūpāvacarassa dhammassa sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. (2)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၂၉၆. နဟေတုယာ သတ္တ, နအာရမ္မဏေ သတ္တ, နအဓိပတိယာ သတ္တ , နအနန္တရေ သတ္တ, နသမနန္တရေ သတ္တ, နသဟဇာတေ ပဉ္စ, နအညမညေ ပဉ္စ, နနိသ္သယေ ပဉ္စ, နဥပနိသ္သယေ သတ္တ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ သတ္တ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောအတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ သတ္တ, နောဝိဂတေ သတ္တ, နောအဝိဂတေ စတ္တာရိ။
296. Nahetuyā satta, naārammaṇe satta, naadhipatiyā satta , naanantare satta, nasamanantare satta, nasahajāte pañca, naaññamaññe pañca, nanissaye pañca, naupanissaye satta, napurejāte cha, napacchājāte satta…pe… nasampayutte pañca, navippayutte cattāri, noatthiyā cattāri, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate cattāri.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၂၉၇. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
297. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri, naanantare nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri…pe… nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၂၉၈. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ တီဏိ, အဓိပတိယာ စတ္တာရိ (အနုလောမမာတိကာ ကာတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ သတ္တ။
298. Nahetupaccayā ārammaṇe tīṇi, adhipatiyā cattāri (anulomamātikā kātabbā)…pe… avigate satta.
အရူပာဝစရဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Arūpāvacaradukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၆. ပရိယာပန္နဒုကံ
96. Pariyāpannadukaṃ
၁-၇. ပဋိစ္စဝာရာဒိ
1-7. Paṭiccavārādi
၂၉၉. ပရိယာပန္နံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ပရိယာပန္နော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ပရိယာပန္နံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (ယထာ စူဠန္တရဒုကေ လောကိယဒုကံ။ ဧဝံ ဣမမ္ပိ ဒုကံ ကာတဗ္ဗံ, နိန္နာနာကရဏံ။)
299. Pariyāpannaṃ dhammaṃ paṭicca pariyāpanno dhammo uppajjati hetupaccayā – pariyāpannaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Yathā cūḷantaraduke lokiyadukaṃ. Evaṃ imampi dukaṃ kātabbaṃ, ninnānākaraṇaṃ.)
ပရိယာပန္နဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Pariyāpannadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၇. နိယ္ယာနိကဒုကံ
97. Niyyānikadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
၃၀၀. နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နိယ္ယာနိကော စ အနိယ္ယာနိကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၃)
300. Niyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca niyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – niyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. Niyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca aniyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – niyyānike khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. Niyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca niyyāniko ca aniyyāniko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – niyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အနိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။။ (၁)
Aniyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca aniyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – aniyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (1)
နိယ္ယာနိကဉ္စ အနိယ္ယာနိကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၁)
Niyyānikañca aniyyānikañca dhammaṃ paṭicca aniyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – niyyānike khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၀၁. ဟေတုယာ ပဉ္စ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ သမနန္တရေ ဒ္ဝေ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ ပဉ္စ, ဥပနိသ္သယေ ဒ္ဝေ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ ပဉ္စ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ ပဉ္စ။ပေ.။ အဝိဂတေ ပဉ္စ။
301. Hetuyā pañca, ārammaṇe dve, adhipatiyā pañca, anantare samanantare dve, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye pañca, upanissaye dve, purejāte dve, āsevane dve, kamme pañca, vipāke ekaṃ, āhāre pañca…pe… avigate pañca.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတု-နအာရမ္မဏပစ္စယာ
Nahetu-naārammaṇapaccayā
၃၀၂. အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အနိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝတ္ထု, ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ ခန္ဓာ, ဧကံ မဟာဘူတံ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁) နအာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ။
302. Aniyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca aniyyāniko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ aniyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe… (yāva asaññasattā) vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1) Naārammaṇapaccayā… tīṇi.
နအဓိပတိပစ္စယာဒိ
Naadhipatipaccayādi
၃၀၃. နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ နိယ္ယာနိကာဓိပတိ။ (၁)
303. Niyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca niyyāniko dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – niyyānike khandhe paṭicca niyyānikādhipati. (1)
အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – အနိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ ကာတဗ္ဗာ)။ (၁)
Aniyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca aniyyāniko dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – aniyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā kātabbā). (1)
နအနန္တရပစ္စယာ။ နသမနန္တရပစ္စယာ။ နအညမညပစ္စယာ။ပေ.။။
Naanantarapaccayā… nasamanantarapaccayā… naaññamaññapaccayā…pe….
နပုရေဇာတပစ္စယော
Napurejātapaccayo
၃၀၄. နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – အရူပေ နိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ။ပေ.။။ နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၂)
304. Niyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca niyyāniko dhammo uppajjati napurejātapaccayā – arūpe niyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ…pe…. Niyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca aniyyāniko dhammo uppajjati napurejātapaccayā – niyyānike khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – အရူပေ အနိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အနိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ (၁)
Aniyyānikaṃ dhammaṃ paṭicca aniyyāniko dhammo uppajjati napurejātapaccayā – arūpe aniyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… aniyyānike khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā). (1)
နိယ္ယာနိကဉ္စ အနိယ္ယာနိကဉ္စ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၁)
Niyyānikañca aniyyānikañca dhammaṃ paṭicca aniyyāniko dhammo uppajjati napurejātapaccayā – niyyānike khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၀၅. နဟေတုယာ ဧကံ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နအနန္တရေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ ပဉ္စ, နအာသေဝနေ ဧကံ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ပဉ္စ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
305. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā dve, naanantare tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte pañca, naāsevane ekaṃ, nakamme dve, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၃၀၆. နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ။ တီဏိ (ပဋိစ္စသဒိသာ)။
306. Niyyānikaṃ dhammaṃ paccayā niyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccasadisā).
အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အနိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ) ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အနိယ္ယာနိကာ ခန္ဓာ။ အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကာ ခန္ဓာ။ အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကော စ အနိယ္ယာနိကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကာ ခန္ဓာ, မဟာဘူတေ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၃)
Aniyyānikaṃ dhammaṃ paccayā aniyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – aniyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā) vatthuṃ paccayā aniyyānikā khandhā. Aniyyānikaṃ dhammaṃ paccayā niyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – vatthuṃ paccayā niyyānikā khandhā. Aniyyānikaṃ dhammaṃ paccayā niyyāniko ca aniyyāniko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vatthuṃ paccayā niyyānikā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (3)
၃၀၇. နိယ္ယာနိကဉ္စ အနိယ္ယာနိကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။။ နိယ္ယာနိကဉ္စ အနိယ္ယာနိကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ နိယ္ယာနိကဉ္စ အနိယ္ယာနိကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကော စ အနိယ္ယာနိကော စ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ စ။ပေ.။ နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ စ မဟာဘူတေ စ ပစ္စယာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ။ (၃)
307. Niyyānikañca aniyyānikañca dhammaṃ paccayā niyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – niyyānikaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe…. Niyyānikañca aniyyānikañca dhammaṃ paccayā aniyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – niyyānike khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. Niyyānikañca aniyyānikañca dhammaṃ paccayā niyyāniko ca aniyyāniko ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – niyyānikaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe ca…pe… niyyānike khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (3)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၀၈. ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ နဝ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ နဝ, အညမညေ စတ္တာရိ, နိသ္သယေ နဝ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, အာသေဝနေ စတ္တာရိ, ကမ္မေ နဝ, ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
308. Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā nava, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte nava, aññamaññe cattāri, nissaye nava, upanissaye cattāri, purejāte cattāri, āsevane cattāri, kamme nava, vipāke ekaṃ…pe… avigate nava.
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
နဟေတုပစ္စယော
Nahetupaccayo
၃၀၉. အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အနိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ အနိယ္ယာနိကာ ခန္ဓာ, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
309. Aniyyānikaṃ dhammaṃ paccayā aniyyāniko dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ aniyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā aniyyānikā khandhā, vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
နအာရမ္မဏပစ္စယာဒိ
Naārammaṇapaccayādi
၃၁၀. နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအာရမ္မဏပစ္စယာ။ တီဏိ။
310. Niyyānikaṃ dhammaṃ paccayā aniyyāniko dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā… tīṇi.
နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကာဓိပတိ။ (၁)
Niyyānikaṃ dhammaṃ paccayā niyyāniko dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – niyyānike khandhe paccayā niyyānikādhipati. (1)
အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – အနိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အနိယ္ယာနိကာ ခန္ဓာ။ အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကာဓိပတိ။ (၂)
Aniyyānikaṃ dhammaṃ paccayā aniyyāniko dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – aniyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā aniyyānikā khandhā. Aniyyānikaṃ dhammaṃ paccayā niyyāniko dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – vatthuṃ paccayā niyyānikādhipati. (2)
နိယ္ယာနိကဉ္စ အနိယ္ယာနိကဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နအဓိပတိပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ နိယ္ယာနိကာဓိပတိ။ (၁)
Niyyānikañca aniyyānikañca dhammaṃ paccayā niyyāniko dhammo uppajjati naadhipatipaccayā – niyyānike khandhe ca vatthuñca paccayā niyyānikādhipati. (1)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၁၁. နဟေတုယာ ဧကံ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ တီဏိ။ပေ.။ နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ ဧကံ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
311. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā cattāri, naanantare tīṇi…pe… naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte nava, naāsevane ekaṃ, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
၄. နိသ္သယဝာရော
4. Nissayavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo.)
၅. သံသဋ္ဌဝာရော
5. Saṃsaṭṭhavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
၃၁၂. နိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (၁)
312. Niyyānikaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho niyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – niyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
အနိယ္ယာနိကံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – အနိယ္ယာနိကံ ဧကံ ခန္ဓံ သံသဋ္ဌာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Aniyyānikaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho aniyyāniko dhammo uppajjati hetupaccayā – aniyyānikaṃ ekaṃ khandhaṃ saṃsaṭṭhā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
ဟေတုယာ ဒ္ဝေ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ (သဗ္ဗတ္ထ ဒ္ဝေ), ဝိပာကေ ဧကံ။ပေ.။ အဝိဂတေ ဒ္ဝေ (အနုလောမံ)။
Hetuyā dve, ārammaṇe dve (sabbattha dve), vipāke ekaṃ…pe… avigate dve (anulomaṃ).
နဟေတုယာ ဧကံ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, နပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, နအာသေဝနေ ဧကံ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ဒ္ဝေ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ (ပစ္စနီယံ)။
Nahetuyā ekaṃ, naadhipatiyā dve, napurejāte dve, napacchājāte dve, naāsevane ekaṃ, nakamme dve, navipāke dve, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte dve (paccanīyaṃ).
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၃၁၃. နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – နိယ္ယာနိကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) နိယ္ယာနိကာ ဟေတူ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) နိယ္ယာနိကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
313. Niyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa hetupaccayena paccayo – niyyānikā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Niyyānikā hetū cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Niyyānikā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော – အနိယ္ယာနိကာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော ; ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (၁)
Aniyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa hetupaccayena paccayo – aniyyānikā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo ; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၃၁၄. နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, စေတောပရိယဉာဏေန နိယ္ယာနိကစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, နိယ္ယာနိကာ ခန္ဓာ စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
314. Niyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti, cetopariyañāṇena niyyānikacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, niyyānikā khandhā cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ ဖလံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ ဝိက္ခမ္ဘိတေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ, စေတောပရိယဉာဏေန အနိယ္ယာနိကစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဝိညာဏဉ္စာယတနသ္သ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနံ နေဝသညာနာသညာယတနသ္သ။ပေ.။ ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ အနိယ္ယာနိကာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏသ္သ, စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
Aniyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati…pe… domanassaṃ uppajjati; pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā…pe… ariyā phalaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā pahīne kilese…pe… vikkhambhite…pe… pubbe samudāciṇṇe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniyyānike khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti, cetopariyañāṇena aniyyānikacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, ākāsānañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanassa…pe… ākiñcaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa…pe… rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… aniyyānikā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo.
အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Aniyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – nibbānaṃ maggassa ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၃၁၅. နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – နိယ္ယာနိကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နိယ္ယာနိကာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) နိယ္ယာနိကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
315. Niyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – niyyānikādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Niyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti. Sahajātādhipati – niyyānikādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Niyyānikādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၃၁၆. အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ။ပေ.။ အရိယာ ဖလံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ , နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိယ္ယာနိကေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – အနိယ္ယာနိကာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
316. Aniyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati, pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā vuṭṭhahitvā…pe… ariyā phalaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti , nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniyyānike khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – aniyyānikādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Aniyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – nibbānaṃ maggassa adhipatipaccayena paccayo. (2)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၃၁၇. နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – မဂ္ဂော ဖလသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
317. Niyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – maggo phalassa anantarapaccayena paccayo. (1)
အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ အနိယ္ယာနိကာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အနိယ္ယာနိကာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ အနုလောမံ ဝောဒာနသ္သ။ ဖလံ ဖလသ္သ။ အနုလောမံ ဖလသမာပတ္တိယာ ။ နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တသ္သ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဂောတ္ရဘု မဂ္ဂသ္သ; ဝောဒာနံ မဂ္ဂသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Aniyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā aniyyānikā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ aniyyānikānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa… anulomaṃ vodānassa… phalaṃ phalassa… anulomaṃ phalasamāpattiyā … nirodhā vuṭṭhahantassa nevasaññānāsaññāyatanaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. Aniyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa anantarapaccayena paccayo… gotrabhu maggassa; vodānaṃ maggassa anantarapaccayena paccayo. (2)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… pañca… aññamaññapaccayena paccayo… dve… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၃၁၈. နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပကတူပနိသ္သယော – ပဌမော မဂ္ဂော ဒုတိယသ္သ မဂ္ဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ တတိယော မဂ္ဂော စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော , ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အရိယာ မဂ္ဂံ ဥပနိသ္သာယ အနုပ္ပန္နံ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေန္တိ, ဥပ္ပန္နံ သမာပဇ္ဇန္တိ, သင္ခာရေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သန္တိ, မဂ္ဂော အရိယာနံ အတ္ထပဋိသမ္ဘိဒာယ။ပေ.။ ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒာယ ဌာနာဌာနကောသလ္လသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော, မဂ္ဂော ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
318. Niyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo. Pakatūpanissayo – paṭhamo maggo dutiyassa maggassa upanissayapaccayena paccayo…pe… tatiyo maggo catutthassa maggassa upanissayapaccayena paccayo. Niyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – ariyā maggaṃ upanissāya anuppannaṃ samāpattiṃ uppādenti, uppannaṃ samāpajjanti, saṅkhāre aniccato…pe… vipassanti, maggo ariyānaṃ atthapaṭisambhidāya…pe… paṭibhānapaṭisambhidāya ṭhānāṭhānakosallassa upanissayapaccayena paccayo, maggo phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
၃၁၉. အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အနိယ္ယာနိကံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ, ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ။ ဝိပသ္သနံ။ အဘိညံ။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ။ မာနံ ဇပ္ပေတိ။ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; အနိယ္ယာနိကံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; အနိယ္ယာနိကာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ အနိယ္ယာနိကာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ပဌမသ္သ မဂ္ဂသ္သ ပရိကမ္မံ ပဌမသ္သ မဂ္ဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ပေ.။ စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ပရိကမ္မံ စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
319. Aniyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – aniyyānikaṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ karoti, jhānaṃ uppādeti… vipassanaṃ… abhiññaṃ… samāpattiṃ uppādeti… mānaṃ jappeti… diṭṭhiṃ gaṇhāti; aniyyānikaṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ…pe… patthanaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; aniyyānikā saddhā…pe… senāsanaṃ aniyyānikāya saddhāya…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. Aniyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – paṭhamassa maggassa parikammaṃ paṭhamassa maggassa upanissayapaccayena paccayo…pe… catutthassa maggassa parikammaṃ catutthassa maggassa upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၃၂၀. အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ (အရူပဒုကသဒိသာ ကာတဗ္ဗာ)။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
320. Aniyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa purejātapaccayena paccayo… dve (arūpadukasadisā kātabbā)… pacchājātapaccayena paccayo… dve… āsevanapaccayena paccayo… dve.
ကမ္မပစ္စယော
Kammapaccayo
၃၂၁. နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – နိယ္ယာနိကာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – နိယ္ယာနိကာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နာနာက္ခဏိကာ – နိယ္ယာနိကာ စေတနာ ဖလသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ) နိယ္ယာနိကာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
321. Niyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa kammapaccayena paccayo – niyyānikā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. Niyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – niyyānikā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Nānākkhaṇikā – niyyānikā cetanā phalassa kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) niyyānikā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
၃၂၂. အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ (သံခိတ္တံ)။ နာနာက္ခဏိကာ – အနိယ္ယာနိကာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဧကံယေဝ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ (အရူပဒုကသဒိသာ ကာတဗ္ဗာ)။ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ (အရူပဒုကသဒိသာ ကာတဗ္ဗာ, အာမသနာ နာနာပဒာယေဝ)။ နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
322. Aniyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā (saṃkhittaṃ). Nānākkhaṇikā – aniyyānikā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo… vipākapaccayena paccayo… ekaṃyeva… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… cattāri… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… dve… vippayuttapaccayena paccayo… tīṇi (arūpadukasadisā kātabbā)… atthipaccayena paccayo… satta (arūpadukasadisā kātabbā, āmasanā nānāpadāyeva)… natthipaccayena paccayo… tīṇi… vigatapaccayena paccayo… tīṇi… avigatapaccayena paccayo… satta.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၂၃. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ တီဏိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ တီဏိ, သမနန္တရေ တီဏိ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ တီဏိ, ဝိဂတေ တီဏိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
323. Hetuyā cattāri, ārammaṇe tīṇi, adhipatiyā pañca, anantare tīṇi, samanantare tīṇi, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane dve, kamme cattāri, vipāke ekaṃ, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā tīṇi, vigate tīṇi, avigate satta.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၃၂၄. နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ စ အနိယ္ယာနိကသ္သ စ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
324. Niyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. Niyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo. Niyyāniko dhammo niyyānikassa ca aniyyānikassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo. (3)
၃၂၅. အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အနိယ္ယာနိကော ဓမ္မော နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
325. Aniyyāniko dhammo aniyyānikassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Aniyyāniko dhammo niyyānikassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
နိယ္ယာနိကော စ အနိယ္ယာနိကော စ ဓမ္မာ နိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ နိယ္ယာနိကော စ အနိယ္ယာနိကော စ ဓမ္မာ အနိယ္ယာနိကသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ (၃)
Niyyāniko ca aniyyāniko ca dhammā niyyānikassa dhammassa sahajātaṃ, purejātaṃ. Niyyāniko ca aniyyāniko ca dhammā aniyyānikassa dhammassa sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. (3)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၂၆. နဟေတုယာ သတ္တ, နအာရမ္မဏေ သတ္တ, နအဓိပတိယာ သတ္တ, နအနန္တရေ နသမနန္တရေ သတ္တ, နသဟဇာတေ ပဉ္စ, နအညမညေ ပဉ္စ, နနိသ္သယေ ပဉ္စ, နဥပနိသ္သယေ သတ္တ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ သတ္တ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောအတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ သတ္တ, နောဝိဂတေ သတ္တ, နောအဝိဂတေ စတ္တာရိ။
326. Nahetuyā satta, naārammaṇe satta, naadhipatiyā satta, naanantare nasamanantare satta, nasahajāte pañca, naaññamaññe pañca, nanissaye pañca, naupanissaye satta, napurejāte cha, napacchājāte satta…pe… nasampayutte pañca, navippayutte cattāri, noatthiyā cattāri, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate cattāri.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၃၂၇. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
327. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri, naanantare nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri …pe… nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၃၂၈. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ တီဏိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ (အနုလောမမာတိကာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ သတ္တ။
328. Nahetupaccayā ārammaṇe tīṇi, adhipatiyā pañca (anulomamātikā vitthāretabbā)…pe… avigate satta.
နိယ္ယာနိကဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Niyyānikadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၈. နိယတဒုကံ
98. Niyatadukaṃ
၁-၆. ပဋိစ္စဝာရာဒိ
1-6. Paṭiccavārādi
၃၂၉. နိယတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နိယတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယတံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ နိယတံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အနိယတော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – နိယတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ (သံခိတ္တံ။ ပဉ္စပိ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ။ ယထာ နိယ္ယာနိကဒုကံ ဧဝံ ပဋိစ္စဝာရောပိ သဟဇာတဝာရောပိ ပစ္စယဝာရောပိ နိသ္သယဝာရောပိ သံသဋ္ဌဝာရောပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗာ, နိန္နာနာကရဏံ အာမသနံ နာနံ)။
329. Niyataṃ dhammaṃ paṭicca niyato dhammo uppajjati hetupaccayā – niyataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. Niyataṃ dhammaṃ paṭicca aniyato dhammo uppajjati hetupaccayā – niyate khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (saṃkhittaṃ. Pañcapi pañhā kātabbā. Yathā niyyānikadukaṃ evaṃ paṭiccavāropi sahajātavāropi paccayavāropi nissayavāropi saṃsaṭṭhavāropi sampayuttavāropi kātabbā, ninnānākaraṇaṃ āmasanaṃ nānaṃ).
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၃၃၀. နိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ (နိယ္ယာနိကဒုကသဒိသာ နိန္နာနာကရဏာ)။
330. Niyato dhammo niyatassa dhammassa hetupaccayena paccayo… cattāri (niyyānikadukasadisā ninnānākaraṇā).
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၃၃၁. နိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိယတေ ပဟီနေ ကိလေသေ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ။ပေ.။ နိယတေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, စေတောပရိယဉာဏေန နိယတစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ, နိယတာ ခန္ဓာ စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
331. Niyato dhammo aniyatassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti, niyate pahīne kilese paccavekkhanti, pubbe samudāciṇṇe…pe… niyate khandhe aniccato…pe… vipassati, cetopariyañāṇena niyatacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, niyatā khandhā cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
အနိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ ဒတ္ဝာ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဈာနံ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ အနိယတော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ။ပေ.။ အနိယတံ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အရိယာ ဖလံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ , ဝောဒာနသ္သ, ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; အရိယာ အနိယတေ ပဟီနေ ကိလေသေ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိယတေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ အနိယတော ရာဂော။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ။ပေ.။ အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ အနိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယံ မာတုဃာတိကမ္မသ္သ။ ပိတုဃာတိကမ္မသ္သ။ အရဟန္တဃာတိကမ္မသ္သ။ ရုဟိရုပ္ပာဒကမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; ယံ ဝတ္ထုံ အာမသန္တသ္သ မိစ္ဆတ္တနိယတာ ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, တံ ဝတ္ထု မိစ္ဆတ္တနိယတာနံ ခန္ဓာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Aniyato dhammo aniyatassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ datvā sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha aniyato rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ…pe… aniyataṃ domanassaṃ uppajjati, ariyā phalaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa , vodānassa, phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā aniyate pahīne kilese paccavekkhanti, vikkhambhite kilese…pe… pubbe samudāciṇṇe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniyate khandhe aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha aniyato rāgo…pe… domanassaṃ uppajjati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. Aniyato dhammo niyatassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo; nibbānaṃ maggassa ārammaṇapaccayena paccayo; rūpajīvitindriyaṃ mātughātikammassa… pitughātikammassa… arahantaghātikammassa… ruhiruppādakammassa ārammaṇapaccayena paccayo; yaṃ vatthuṃ āmasantassa micchattaniyatā khandhā uppajjanti, taṃ vatthu micchattaniyatānaṃ khandhānaṃ ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၃၃၂. နိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – နိယတာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – နိယတာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ စ အနိယတသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – နိယတာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
332. Niyato dhammo niyatassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – niyatādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Niyato dhammo aniyatassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti. Sahajātādhipati – niyatādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Niyato dhammo niyatassa ca aniyatassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – niyatādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၃၃၃. အနိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ ဒတ္ဝာ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အနိယတော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ ဖလံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, ဖလသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော; စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိယတေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အနိယတော ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – အနိယတာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အနိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
333. Aniyato dhammo aniyatassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ datvā sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā aniyato rāgo uppajjati… diṭṭhi uppajjati; pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā phalaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniyate khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā aniyato rāgo uppajjati, diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – aniyatādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Aniyato dhammo niyatassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – nibbānaṃ maggassa adhipatipaccayena paccayo. (2)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၃၃၄. နိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – မဂ္ဂော ဖလသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိယတာ ခန္ဓာ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
334. Niyato dhammo aniyatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – maggo phalassa anantarapaccayena paccayo, niyatā khandhā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (1)
အနိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ အနိယတာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အနိယတာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ အနုလောမံ ဝောဒာနသ္သ။ ဖလံ ဖလသ္သ။ အနုလောမံ ဖလသမာပတ္တိယာ။ နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တသ္သ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ အနိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – အနိယတံ ဒောမနသ္သံ နိယတသ္သ ဒောမနသ္သသ္သ, အနိယတာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ နိယတမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; ဂောတ္ရဘု မဂ္ဂသ္သ။ ဝောဒာနံ မဂ္ဂသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Aniyato dhammo aniyatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā aniyatā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ aniyatānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa… anulomaṃ vodānassa… phalaṃ phalassa… anulomaṃ phalasamāpattiyā… nirodhā vuṭṭhahantassa nevasaññānāsaññāyatanaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. Aniyato dhammo niyatassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – aniyataṃ domanassaṃ niyatassa domanassassa, aniyatā micchādiṭṭhi niyatamicchādiṭṭhiyā anantarapaccayena paccayo; gotrabhu maggassa… vodānaṃ maggassa anantarapaccayena paccayo. (2)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… pañca… aññamaññapaccayena paccayo… dve… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၃၃၅. နိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပကတူပနိသ္သယော – မာတုဃာတိကမ္မံ မာတုဃာတိကမ္မသ္သ။ ပိတုဃာတိကမ္မသ္သ။ အရဟန္တဃာတိကမ္မသ္သ။ ရုဟိရုပ္ပာဒကမ္မသ္သ။ သင္ဃဘေဒကမ္မသ္သ, နိယတမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော (စက္ကံ)။ ပဌမော မဂ္ဂော ဒုတိယသ္သ မဂ္ဂသ္သ။ပေ.။ တတိယော မဂ္ဂော စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – မာတရံ ဇီဝိတာ ဝောရောပေတ္ဝာ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒိတ္ဝာ တသ္သ ပဋိဃာတတ္ထာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ သမာဒိယတိ, ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ, အရိယာ မဂ္ဂံ ဥပနိသ္သာယ အနုပ္ပန္နံ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေန္တိ, ဥပ္ပန္နံ သမာပဇ္ဇန္တိ။ပေ.။ ဌာနာဌာနကောသလ္လသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; မဂ္ဂော ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
335. Niyato dhammo niyatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo. Pakatūpanissayo – mātughātikammaṃ mātughātikammassa… pitughātikammassa… arahantaghātikammassa… ruhiruppādakammassa… saṅghabhedakammassa, niyatamicchādiṭṭhiyā upanissayapaccayena paccayo (cakkaṃ). Paṭhamo maggo dutiyassa maggassa…pe… tatiyo maggo catutthassa maggassa upanissayapaccayena paccayo. Niyato dhammo aniyatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – mātaraṃ jīvitā voropetvā…pe… saṅghaṃ bhinditvā tassa paṭighātatthāya dānaṃ deti, sīlaṃ samādiyati, uposathakammaṃ karoti, ariyā maggaṃ upanissāya anuppannaṃ samāpattiṃ uppādenti, uppannaṃ samāpajjanti…pe… ṭhānāṭhānakosallassa upanissayapaccayena paccayo; maggo phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
၃၃၆. အနိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အနိယတံ သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ, ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဝိပသ္သနံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, မာနံ ဇပ္ပေတိ။ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; အနိယတံ သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ရာဂံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ နိဂမဃာတံ ကရောတိ, အနိယတာ သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ အနိယတာယ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ, ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
336. Aniyato dhammo aniyatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – aniyataṃ saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ karoti, jhānaṃ uppādeti, vipassanaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti… diṭṭhiṃ gaṇhāti; aniyataṃ sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ…pe… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… nigamaghātaṃ karoti, aniyatā saddhā…pe… senāsanaṃ aniyatāya saddhāya…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
အနိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – အနိယတံ ရာဂံ ဥပနိသ္သာယ မာတရံ ဇီဝိတာ ဝောရောပေတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; အနိယတံ ဒောသံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ မာတရံ ဇီဝိတာ ဝောရောပေတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; အနိယတော ရာဂော။ ဒောသံ။ပေ.။ သေနာသနံ မာတုဃာတိကမ္မသ္သ။ပေ.။ သင္ဃဘေဒကမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော; ပဌမသ္သ မဂ္ဂသ္သ ပရိကမ္မံ ပဌမသ္သ မဂ္ဂသ္သ။ပေ.။ စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ပရိကမ္မံ စတုတ္ထသ္သ မဂ္ဂသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Aniyato dhammo niyatassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – aniyataṃ rāgaṃ upanissāya mātaraṃ jīvitā voropeti…pe… saṅghaṃ bhindati; aniyataṃ dosaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya mātaraṃ jīvitā voropeti…pe… saṅghaṃ bhindati; aniyato rāgo… dosaṃ…pe… senāsanaṃ mātughātikammassa…pe… saṅghabhedakammassa upanissayapaccayena paccayo; paṭhamassa maggassa parikammaṃ paṭhamassa maggassa…pe… catutthassa maggassa parikammaṃ catutthassa maggassa upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၃၃၇. အနိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ အနိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ , ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယံ မာတုဃာတိကမ္မသ္သ။ ပိတုဃာတိကမ္မသ္သ။ အရဟန္တဃာတိကမ္မသ္သ။ ရုဟိရုပ္ပာဒကမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု နိယတာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
337. Aniyato dhammo aniyatassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ (saṃkhittaṃ). Aniyato dhammo niyatassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ , vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – rūpajīvitindriyaṃ mātughātikammassa… pitughātikammassa… arahantaghātikammassa… ruhiruppādakammassa purejātapaccayena paccayo. Vatthupurejātaṃ – vatthu niyatānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
Pacchājātapaccayena paccayo… dve… āsevanapaccayena paccayo… dve.
ကမ္မပစ္စယော
Kammapaccayo
၃၃၈. နိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – နိယတာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – နိယတာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နာနာက္ခဏိကာ – နိယတာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) နိယတာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
338. Niyato dhammo niyatassa dhammassa kammapaccayena paccayo – niyatā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. Niyato dhammo aniyatassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – niyatā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Nānākkhaṇikā – niyatā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Niyatā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
အနိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ (သံခိတ္တံ)။
Aniyato dhammo aniyatassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā (saṃkhittaṃ).
ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဧကံ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ (အရူပဒုကသဒိသံ)။ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ (အရူပာဝစရဒုကသဒိသံ)။ နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Vipākapaccayena paccayo… ekaṃ… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… cattāri… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… dve… vippayuttapaccayena paccayo… tīṇi (arūpadukasadisaṃ)… atthipaccayena paccayo… satta (arūpāvacaradukasadisaṃ)… natthipaccayena paccayo… vigatapaccayena paccayo… avigatapaccayena paccayo… satta.
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၃၉. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ တီဏိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ တီဏိ, သမနန္တရေ တီဏိ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ တီဏိ, ဝိဂတေ တီဏိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
339. Hetuyā cattāri, ārammaṇe tīṇi, adhipatiyā pañca, anantare tīṇi, samanantare tīṇi, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane dve, kamme cattāri, vipāke ekaṃ, āhāre cattāri, indriye jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā tīṇi, vigate tīṇi, avigate satta.
၂. ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
2. Paccanīyuddhāro
၃၄၀. နိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ စ အနိယတသ္သ စ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
340. Niyato dhammo niyatassa dhammassa sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. Niyato dhammo aniyatassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Niyato dhammo niyatassa ca aniyatassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo. (3)
၃၄၁. အနိယတော ဓမ္မော အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အနိယတော ဓမ္မော နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
341. Aniyato dhammo aniyatassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Aniyato dhammo niyatassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
နိယတော စ အနိယတော စ ဓမ္မာ နိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ နိယတော စ အနိယတော စ ဓမ္မာ အနိယတသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ (၂)
Niyato ca aniyato ca dhammā niyatassa dhammassa sahajātaṃ, purejātaṃ. Niyato ca aniyato ca dhammā aniyatassa dhammassa sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. (2)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
၃၄၂. နဟေတုယာ သတ္တ, နအာရမ္မဏေ သတ္တ, နအဓိပတိယာ သတ္တ, နအနန္တရေ နသမနန္တရေ သတ္တ, နသဟဇာတေ ပဉ္စ, နအညမညေ ပဉ္စ, နနိသ္သယေ ပဉ္စ, နဥပနိသ္သယေ သတ္တ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ သတ္တ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောအတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ သတ္တ, နောဝိဂတေ သတ္တ, နောအဝိဂတေ စတ္တာရိ။
342. Nahetuyā satta, naārammaṇe satta, naadhipatiyā satta, naanantare nasamanantare satta, nasahajāte pañca, naaññamaññe pañca, nanissaye pañca, naupanissaye satta, napurejāte cha, napacchājāte satta…pe… nasampayutte pañca, navippayutte cattāri, noatthiyā cattāri, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate cattāri.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၃၄၃. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ, နအနန္တရေ နသမနန္တရေ စတ္တာရိ , နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
343. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri, naanantare nasamanantare cattāri , naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri…pe… nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၃၄၄. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ တီဏိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ (အနုလောမမာတိကာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ သတ္တ။
344. Nahetupaccayā ārammaṇe tīṇi, adhipatiyā pañca (anulomamātikā vitthāretabbā)…pe… avigate satta.
နိယတဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Niyatadukaṃ niṭṭhitaṃ.
၉၉. သဥတ္တရဒုကံ
99. Sauttaradukaṃ
၁-၇. ပဋိစ္စဝာရာဒိ
1-7. Paṭiccavārādi
၃၄၅. သဥတ္တရံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သဥတ္တရော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သဥတ္တရံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။။ (ယာဝ အဇ္ဈတ္တိကာ မဟာဘူတာ။ ယထာ စူဠန္တရဒုကေ လောကိယဒုကသဒိသံ နိန္နာနာကရဏံ။)
345. Sauttaraṃ dhammaṃ paṭicca sauttaro dhammo uppajjati hetupaccayā – sauttaraṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe…. (Yāva ajjhattikā mahābhūtā. Yathā cūḷantaraduke lokiyadukasadisaṃ ninnānākaraṇaṃ.)
သဥတ္တရဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Sauttaradukaṃ niṭṭhitaṃ.
၁၀၀. သရဏဒုကံ
100. Saraṇadukaṃ
၁. ပဋိစ္စဝာရော
1. Paṭiccavāro
၁-၄. ပစ္စယာနုလောမာဒိ
1-4. Paccayānulomādi
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၃၄၆. သရဏံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သရဏံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။။ (ပဉ္စ ပဉ္ဟာ အရူပာဝစရဒုကသဒိသာ, အနုလောမပဋိစ္စသဒိသာ။)
346. Saraṇaṃ dhammaṃ paṭicca saraṇo dhammo uppajjati hetupaccayā – saraṇaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (Pañca pañhā arūpāvacaradukasadisā, anulomapaṭiccasadisā.)
ဟေတုယာ ပဉ္စ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ။ပေ.။ အဝိဂတေ ပဉ္စ။
Hetuyā pañca, ārammaṇe dve, adhipatiyā pañca…pe… avigate pañca.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
သရဏံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Saraṇaṃ dhammaṃ paṭicca saraṇo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
အရဏံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အရဏံ ဧကံ ခန္ဓံ ပဋိစ္စ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ)။ (၁)
Araṇaṃ dhammaṃ paṭicca araṇo dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ araṇaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā). (1)
နဟေတုယာ ဒ္ဝေ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ ပဉ္စ, နအနန္တရေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ ပဉ္စ, နအာသေဝနေ ပဉ္စ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ပဉ္စ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
Nahetuyā dve, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca, naanantare tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte pañca, naāsevane pañca, nakamme dve, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၂. သဟဇာတဝာရော
2. Sahajātavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သဟဇာတဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sahajātavāropi kātabbo.)
၃. ပစ္စယဝာရော
3. Paccayavāro
၁-၄. ပစ္စယစတုက္ကံ
1-4. Paccayacatukkaṃ
၃၄၇. သရဏံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟေတုပစ္စယာ – သရဏံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ (ယထာ အရူပာဝစရဒုကသ္သ ပစ္စယဝာရောပိ ဧဝံ ကာတဗ္ဗော)။
347. Saraṇaṃ dhammaṃ paccayā saraṇo dhammo uppajjati hetupaccayā – saraṇaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… (yathā arūpāvacaradukassa paccayavāropi evaṃ kātabbo).
ဟေတုယာ နဝ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ နဝ။ပေ.။ အဝိဂတေ နဝ။
Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā nava…pe… avigate nava.
အနုလောမံ။
Anulomaṃ.
၃၄၈. သရဏံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
348. Saraṇaṃ dhammaṃ paccayā saraṇo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
အရဏံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ အရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – အဟေတုကံ အရဏံ ဧကံ ခန္ဓံ ပစ္စယာ တယော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဉ္စ ရူပံ။ပေ.။ ဒ္ဝေ ခန္ဓေ။ပေ.။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ပေ.။ (ယာဝ အသညသတ္တာ) စက္ခာယတနံ ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ပစ္စယာ ကာယဝိညာဏံ, ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ အဟေတုကာ ခန္ဓာ။ အရဏံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝတ္ထုံ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၂)
Araṇaṃ dhammaṃ paccayā araṇo dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ araṇaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā khandhā. Araṇaṃ dhammaṃ paccayā saraṇo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vatthuṃ paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (2)
သရဏဉ္စ အရဏဉ္စ ဓမ္မံ ပစ္စယာ သရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဟေတုပစ္စယာ – ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတေ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ ခန္ဓေ စ ဝတ္ထုဉ္စ ပစ္စယာ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော မောဟော။ (၁)
Saraṇañca araṇañca dhammaṃ paccayā saraṇo dhammo uppajjati nahetupaccayā – vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
နဟေတုယာ စတ္တာရိ, နအာရမ္မဏေ တီဏိ, နအဓိပတိယာ နဝ, နအနန္တရေ တီဏိ, နသမနန္တရေ တီဏိ, နအညမညေ တီဏိ, နဥပနိသ္သယေ တီဏိ, နပုရေဇာတေ စတ္တာရိ, နပစ္ဆာဇာတေ နဝ, နအာသေဝနေ နဝ, နကမ္မေ စတ္တာရိ, နဝိပာကေ နဝ, နအာဟာရေ ဧကံ, နဣန္ဒ္ရိယေ ဧကံ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နသမ္ပယုတ္တေ တီဏိ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ တီဏိ, နောဝိဂတေ တီဏိ။
Nahetuyā cattāri, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
ပစ္စနီယံ။
Paccanīyaṃ.
၄-၅. နိသ္သယ-သံသဋ္ဌဝာရော
4-5. Nissaya-saṃsaṭṭhavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ နိသ္သယဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော, သံသဋ္ဌဝာရေပိ ဒ္ဝေ ပဉ္ဟာ ကာတဗ္ဗာ သဗ္ဗတ္ထ။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi nissayavāropi kātabbo, saṃsaṭṭhavārepi dve pañhā kātabbā sabbattha.)
ဟေတုယာ ဒ္ဝေ, အာရမ္မဏေ ဒ္ဝေ (သဗ္ဗတ္ထ ဒ္ဝေ), ဝိပာကေ ဧကံ, အဝိဂတေ ဒ္ဝေ (အနုလောမံ)။
Hetuyā dve, ārammaṇe dve (sabbattha dve), vipāke ekaṃ, avigate dve (anulomaṃ).
နဟေတုယာ ဒ္ဝေ, နအဓိပတိယာ ဒ္ဝေ, နပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, နပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, နအာသေဝနေ ဒ္ဝေ, နကမ္မေ ဒ္ဝေ, နဝိပာကေ ဒ္ဝေ, နဈာနေ ဧကံ, နမဂ္ဂေ ဧကံ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ (ပစ္စနီယံ)။
Nahetuyā dve, naadhipatiyā dve, napurejāte dve, napacchājāte dve, naāsevane dve, nakamme dve, navipāke dve, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte dve (paccanīyaṃ).
၆. သမ္ပယုတ္တဝာရော
6. Sampayuttavāro
(ဧဝံ ဣတရေ ဒ္ဝေ ဂဏနာပိ သမ္ပယုတ္တဝာရောပိ ကာတဗ္ဗော။)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavāropi kātabbo.)
၇. ပဉ္ဟာဝာရော
7. Pañhāvāro
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၁. ဝိဘင္ဂဝာရော
1. Vibhaṅgavāro
ဟေတုပစ္စယော
Hetupaccayo
၃၄၉. သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော (အရူပဒုကသဒိသံ, စတ္တာရိ)။
349. Saraṇo dhammo saraṇassa dhammassa hetupaccayena paccayo (arūpadukasadisaṃ, cattāri).
အာရမ္မဏပစ္စယော
Ārammaṇapaccayo
၃၅၀. သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ရာဂံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဝိစိကိစ္ဆံ အာရဗ္ဘ ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ အာရဗ္ဘ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ အာရဗ္ဘ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ပေ.။ ဥဒ္ဓစ္စံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – အရိယာ ပဟီနေ ကိလေသေ။ပေ.။ ဝိက္ခမ္ဘိတေ ကိလေသေ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ သမုဒာစိဏ္ဏေ။ပေ.။ သရဏေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, စေတောပရိယဉာဏေန သရဏစိတ္တသမင္ဂိသ္သ စိတ္တံ ဇာနာတိ။ သရဏာ ခန္ဓာ စေတောပရိယဉာဏသ္သ, ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏသ္သ, ယထာကမ္မူပဂဉာဏသ္သ, အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
350. Saraṇo dhammo saraṇassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – rāgaṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ…pe… domanassaṃ uppajjati, diṭṭhiṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati…pe… domanassaṃ uppajjati, vicikicchaṃ ārabbha …pe… uddhaccaṃ ārabbha…pe… domanassaṃ ārabbha domanassaṃ uppajjati, diṭṭhi…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ uppajjati. Saraṇo dhammo araṇassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese…pe… pubbe samudāciṇṇe…pe… saraṇe khandhe aniccato…pe… vipassati, cetopariyañāṇena saraṇacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti. Saraṇā khandhā cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
၃၅၁. အရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော; ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ပစ္စဝေက္ခတိ, ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဖလံ။ပေ.။ နိဗ္ဗာနံ ပစ္စဝေက္ခန္တိ; နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ , ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အရဏေ ခန္ဓေ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ ။ပေ.။ အနာဂတံသဉာဏသ္သ, အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ, အရဏေ ခန္ဓေ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
351. Araṇo dhammo araṇassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo; dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati, pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti, phalaṃ…pe… nibbānaṃ paccavekkhanti; nibbānaṃ gotrabhussa , vodānassa, maggassa, phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. Cakkhuṃ…pe… vatthuṃ araṇe khandhe aniccato…pe… vipassati, dibbena cakkhunā rūpaṃ passati …pe… anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. Araṇo dhammo saraṇassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati…pe… pubbe…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ, araṇe khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati…pe… domanassaṃ uppajjati. (2)
အဓိပတိပစ္စယော
Adhipatipaccayo
၃၅၂. သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ရာဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဒိဋ္ဌိံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ။ သဟဇာတာဓိပတိ – သရဏာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – သရဏာဓိပတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ စ အရဏသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – သရဏာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
352. Saraṇo dhammo saraṇassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – rāgaṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati… diṭṭhi uppajjati; diṭṭhiṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati. Sahajātādhipati – saraṇādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Saraṇo dhammo araṇassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – saraṇādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Saraṇo dhammo saraṇassa ca araṇassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – saraṇādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
၃၅၃. အရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏာဓိပတိ, သဟဇာတာဓိပတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခတိ, ပုဗ္ဗေ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ အရိယာ မဂ္ဂာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, ဖလံ။ပေ.။ နိဗ္ဗာနံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ပစ္စဝေက္ခန္တိ, နိဗ္ဗာနံ ဂောတ္ရဘုသ္သ, ဝောဒာနသ္သ, မဂ္ဂသ္သ, ဖလသ္သ, အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာဓိပတိ – အရဏာဓိပတိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ – ဒာနံ။ပေ.။ သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကတ္ဝာ တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ။ပေ.။ ဈာနာ။ပေ.။ စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ, အရဏေ ခန္ဓေ ဂရုံ ကတ္ဝာ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ ဂရုံ ကတ္ဝာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ (၂)
353. Araṇo dhammo araṇassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ …pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati, pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, phalaṃ…pe… nibbānaṃ garuṃ katvā paccavekkhanti, nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa, adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – araṇādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. Araṇo dhammo saraṇassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati… diṭṭhi uppajjati; pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ, araṇe khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati… diṭṭhi uppajjati. (2)
အနန္တရပစ္စယာဒိ
Anantarapaccayādi
၃၅၄. သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ သရဏာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ သရဏာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – သရဏာ ခန္ဓာ ဝုဋ္ဌာနသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
354. Saraṇo dhammo saraṇassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā saraṇā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ saraṇānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. Saraṇo dhammo araṇassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – saraṇā khandhā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (2)
၃၅၅. အရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – ပုရိမာ ပုရိမာ အရဏာ ခန္ဓာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အရဏာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော; အနုလောမံ ဂောတ္ရဘုသ္သ။ပေ.။ ဖလသမာပတ္တိယာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော – အာဝဇ္ဇနာ သရဏာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
355. Araṇo dhammo araṇassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā araṇā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ araṇānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ gotrabhussa…pe… phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. Araṇo dhammo saraṇassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – āvajjanā saraṇānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (2)
သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စ။ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ နိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သတ္တ။
Samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… pañca… aññamaññapaccayena paccayo… dve… nissayapaccayena paccayo… satta.
ဥပနိသ္သယပစ္စယော
Upanissayapaccayo
၃၅၆. သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ရာဂံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; ဒောသံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ, ရာဂော။ပေ.။ ပတ္ထနာ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – ရာဂံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ, သီလံ။ပေ.။ ဥပောသထကမ္မံ ကရောတိ, ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ, ဝိပသ္သနံ။ပေ.။ မဂ္ဂံ။ပေ.။ အဘိညံ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; ဒောသံ။ပေ.။ ပတ္ထနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ, ရာဂော။ပေ.။ ပတ္ထနာ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
356. Saraṇo dhammo saraṇassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – rāgaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; dosaṃ…pe… patthanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati, rāgo…pe… patthanā rāgassa…pe… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. Saraṇo dhammo araṇassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – rāgaṃ upanissāya dānaṃ deti, sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ karoti, jhānaṃ uppādeti, vipassanaṃ…pe… maggaṃ…pe… abhiññaṃ…pe… samāpattiṃ uppādeti; dosaṃ…pe… patthanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, rāgo…pe… patthanā saddhāya…pe… paññāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
၃၅၇. အရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော , အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; သီလံ။ပေ.။ ပညံ။ ကာယိကံ သုခံ။ ကာယိကံ ဒုက္ခံ။ ဥတုံ။ ဘောဇနံ။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ဒာနံ ဒေတိ။ပေ.။ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ; သဒ္ဓာ ။ပေ.။ သေနာသနံ သဒ္ဓာယ။ပေ.။ ပညာယ။ ကာယိကသ္သ သုခသ္သ။ ကာယိကသ္သ ဒုက္ခသ္သ။ မဂ္ဂသ္သ။ ဖလသမာပတ္တိယာ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၁)
357. Araṇo dhammo araṇassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; sīlaṃ…pe… paññaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ… kāyikaṃ dukkhaṃ… utuṃ… bhojanaṃ… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti; saddhā …pe… senāsanaṃ saddhāya…pe… paññāya… kāyikassa sukhassa… kāyikassa dukkhassa… maggassa… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
အရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏူပနိသ္သယော, အနန္တရူပနိသ္သယော, ပကတူပနိသ္သယော။ပေ.။။ ပကတူပနိသ္သယော – သဒ္ဓံ ဥပနိသ္သာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ, ဒိဋ္ဌိံ ဂဏ္ဟာတိ; သီလံ။ပေ.။ သေနာသနံ ဥပနိသ္သာယ ပာဏံ ဟနတိ။ပေ.။ သင္ဃံ ဘိန္ဒတိ; သဒ္ဓာ။ပေ.။ သေနာသနံ ရာဂသ္သ။ပေ.။ ပတ္ထနာယ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Araṇo dhammo saraṇassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya mānaṃ jappeti, diṭṭhiṃ gaṇhāti; sīlaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ rāgassa…pe… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (2)
ပုရေဇာတပစ္စယာဒိ
Purejātapaccayādi
၃၅၈. အရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အနိစ္စတော။ပေ.။ ဝိပသ္သတိ။ပေ.။ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ သဒ္ဒံ သုဏာတိ, ရူပာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏသ္သ ။ပေ.။ ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏသ္သ။ပေ.။ ဝတ္ထု အရဏာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော – အာရမ္မဏပုရေဇာတံ, ဝတ္ထုပုရေဇာတံ။ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – စက္ခုံ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ – ဝတ္ထု သရဏာနံ ခန္ဓာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
358. Araṇo dhammo araṇassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati…pe… dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti, rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa …pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu araṇānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. Araṇo dhammo saraṇassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati…pe… domanassaṃ uppajjati. Vatthupurejātaṃ – vatthu saraṇānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။
Pacchājātapaccayena paccayo… dve… āsevanapaccayena paccayo… dve.
ကမ္မပစ္စယော
Kammapaccayo
၃၅၉. သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သရဏာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – သရဏာ စေတနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ နာနာက္ခဏိကာ – သရဏာ စေတနာ ဝိပာကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (မူလံ ကာတဗ္ဗံ။) သရဏာ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပာနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
359. Saraṇo dhammo saraṇassa dhammassa kammapaccayena paccayo – saraṇā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – saraṇā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Nānākkhaṇikā – saraṇā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) Saraṇā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
အရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတာ, နာနာက္ခဏိကာ။ သဟဇာတာ – (သံခိတ္တံ)။ (၁)
Araṇo dhammo araṇassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – (saṃkhittaṃ). (1)
ဝိပာကပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဧကံ။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတ္တာရိ။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဒ္ဝေ။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ တီဏိ (အရူပဒုကသဒိသာ)။
Vipākapaccayena paccayo… ekaṃ… āhārapaccayena paccayo… cattāri… indriyapaccayena paccayo… cattāri… jhānapaccayena paccayo… cattāri… maggapaccayena paccayo… cattāri… sampayuttapaccayena paccayo… dve… vippayuttapaccayena paccayo… tīṇi (arūpadukasadisā).
အတ္ထိပစ္စယော
Atthipaccayo
၃၆၀. သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ သရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ စ အရဏသ္သ စ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော (သံခိတ္တံ)။ (၃)
360. Saraṇo dhammo saraṇassa dhammassa atthipaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). Saraṇo dhammo araṇassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). Saraṇo dhammo saraṇassa ca araṇassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). (3)
၃၆၁. အရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ (သံခိတ္တံ)။ အရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတံ – စက္ခုံ ။ပေ.။ ဝတ္ထုံ အသ္သာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ, တံ အာရဗ္ဘ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဒောမနသ္သံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဝတ္ထု သရဏာနံ ခန္ဓာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
361. Araṇo dhammo araṇassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). Araṇo dhammo saraṇassa dhammassa atthipaccayena paccayo. Purejātaṃ – cakkhuṃ …pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo uppajjati…pe… domanassaṃ uppajjati, vatthu saraṇānaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
သရဏော စ အရဏော စ ဓမ္မာ သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ (သံခိတ္တံ)။ သရဏော စ အရဏော စ ဓမ္မာ အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော – သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ သဟဇာတာ – သရဏာ ခန္ဓာ စ မဟာဘူတာ စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – သရဏာ ခန္ဓာ စ ကဗဠီကာရော အာဟာရော စ ဣမသ္သ ကာယသ္သ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ – သရဏာ ခန္ဓာ စ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
Saraṇo ca araṇo ca dhammā saraṇassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ (saṃkhittaṃ). Saraṇo ca araṇo ca dhammā araṇassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. Sahajātā – saraṇā khandhā ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – saraṇā khandhā ca kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – saraṇā khandhā ca rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
၁. ပစ္စယာနုလောမံ
1. Paccayānulomaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၃၆၂. ဟေတုယာ စတ္တာရိ, အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ စတ္တာရိ, သမနန္တရေ စတ္တာရိ, သဟဇာတေ ပဉ္စ, အညမညေ ဒ္ဝေ, နိသ္သယေ သတ္တ, ဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ, ပုရေဇာတေ ဒ္ဝေ, ပစ္ဆာဇာတေ ဒ္ဝေ, အာသေဝနေ ဒ္ဝေ, ကမ္မေ စတ္တာရိ, ဝိပာကေ ဧကံ, အာဟာရေ စတ္တာရိ, ဣန္ဒ္ရိယေ စတ္တာရိ, ဈာနေ စတ္တာရိ, မဂ္ဂေ စတ္တာရိ, သမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, ဝိပ္ပယုတ္တေ တီဏိ, အတ္ထိယာ သတ္တ, နတ္ထိယာ စတ္တာရိ, ဝိဂတေ စတ္တာရိ, အဝိဂတေ သတ္တ။
362. Hetuyā cattāri, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane dve, kamme cattāri, vipāke ekaṃ, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate satta.
ပစ္စနီယုဒ္ဓာရော
Paccanīyuddhāro
၃၆၃. သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ သရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ စ အရဏသ္သ စ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၃)
363. Saraṇo dhammo saraṇassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. Saraṇo dhammo araṇassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. Saraṇo dhammo saraṇassa ca araṇassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo. (3)
၃၆၄. အရဏော ဓမ္မော အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဣန္ဒ္ရိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရဏော ဓမ္မော သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပနိသ္သယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ (၂)
364. Araṇo dhammo araṇassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. Araṇo dhammo saraṇassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
သရဏော စ အရဏော စ ဓမ္မာ သရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပုရေဇာတံ။ သရဏော စ အရဏော စ ဓမ္မာ အရဏသ္သ ဓမ္မသ္သ သဟဇာတံ, ပစ္ဆာဇာတံ, အာဟာရံ, ဣန္ဒ္ရိယံ။ (၂)
Saraṇo ca araṇo ca dhammā saraṇassa dhammassa sahajātaṃ, purejātaṃ. Saraṇo ca araṇo ca dhammā araṇassa dhammassa sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. (2)
၂. ပစ္စယပစ္စနီယံ
2. Paccayapaccanīyaṃ
၂. သင္ခ္ယာဝာရော
2. Saṅkhyāvāro
သုဒ္ဓံ
Suddhaṃ
၃၆၅. နဟေတုယာ သတ္တ, နသမနန္တရေ သတ္တ, နသဟဇာတေ ပဉ္စ, နအညမညေ ပဉ္စ, နနိသ္သယေ ပဉ္စ, နဥပနိသ္သယေ သတ္တ, နပုရေဇာတေ ဆ, နပစ္ဆာဇာတေ သတ္တ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ပဉ္စ, နဝိပ္ပယုတ္တေ စတ္တာရိ, နောအတ္ထိယာ စတ္တာရိ, နောနတ္ထိယာ သတ္တ, နောဝိဂတေ သတ္တ, နောအဝိဂတေ စတ္တာရိ။
365. Nahetuyā satta, nasamanantare satta, nasahajāte pañca, naaññamaññe pañca, nanissaye pañca, naupanissaye satta, napurejāte cha, napacchājāte satta…pe… nasampayutte pañca, navippayutte cattāri, noatthiyā cattāri, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate cattāri.
၃. ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
၃၆၆. ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, နအဓိပတိယာ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမနန္တရေ စတ္တာရိ, နအညမညေ ဒ္ဝေ, နဥပနိသ္သယေ စတ္တာရိ။ပေ.။ နသမ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နဝိပ္ပယုတ္တေ ဒ္ဝေ, နောနတ္ထိယာ စတ္တာရိ , နောဝိဂတေ စတ္တာရိ။
366. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri…pe… nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri…pe… nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri , novigate cattāri.
၄. ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
၃၆၇. နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏေ စတ္တာရိ, အဓိပတိယာ ပဉ္စ, အနန္တရေ စတ္တာရိ (အနုလောမမာတိကာ ဂဟေတဗ္ဗာ)။ပေ.။ အဝိဂတေ သတ္တ။
367. Nahetupaccayā ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca, anantare cattāri (anulomamātikā gahetabbā)…pe… avigate satta.
သရဏဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Saraṇadukaṃ niṭṭhitaṃ.
ပိဋ္ဌိဒုကံ နိဋ္ဌိတံ။
Piṭṭhidukaṃ niṭṭhitaṃ.
ဓမ္မာနုလောမေ ဒုကပဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
Dhammānulome dukapaṭṭhānaṃ niṭṭhitaṃ.
ဓမ္မာနုလောမေ ဒုကတိကပဋ္ဌာနံ
Dhammānulome dukatikapaṭṭhānaṃ
Footnotes: