| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੧੦. ਕਿਮਿਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Kimilasuttavaṇṇanā
੯੮੬. ਥੇਰੋਤਿ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ। ਅਯਂ ਦੇਸਨਾਤਿ ‘‘ਕਥਂ વਿਭਾવਿਤੋ ਨੁ ਖੋ ਕਿਮਿਲਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪવਤ੍ਤਾ ਦੇਸਨਾ। ਕਾਯਞ੍ਞਤਰਨ੍ਤਿ ਰੂਪਕਾਯੇ ਅਞ੍ਞਤਰਕੋਟ੍ਠਾਸੇ। ਏવਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਆਨਾਪਾਨਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਜਾਤੋ, ਏવਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વਾਰੇਸੁ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸੀਤਿਆਦਿ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
986.Theroti ānandatthero. Ayaṃ desanāti ‘‘kathaṃ vibhāvito nu kho kimilā’’tiādinā pavattā desanā. Kāyaññataranti rūpakāye aññatarakoṭṭhāse. Evanti yathā ānāpānaṃ anussaranto bhikkhu kāye kāyānupassī jāto, evaṃ sabbattha vāresu vedanānupassītiādi attho veditabbo.
ਦੇਸਨਾਸੀਸਨ੍ਤਿ ਦੇਸਨਾਪਦੇਸਂ। ਮਨਸਿਕਾਰਪਦੇਸੇਨ વੇਦਨਾ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਸਰੂਪਤੋ ਅਞ੍ਞਾਪਦੇਸਤੋ ਅਪਦਿਸਤਿ। ਯਥੇવ ਹੀਤਿਆਦਿਨਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਪਦਦ੍વਯੇਤਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦਦ੍વਯੇ।
Desanāsīsanti desanāpadesaṃ. Manasikārapadesena vedanā vuttāti taṃ sabbaṃ sarūpato aññāpadesato apadisati. Yatheva hītiādinā tattha nidassanaṃ dasseti. Cittasaṅkhārapadadvayeti ‘‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passambhayaṃ cittasaṅkhāra’’nti etasmiṃ padadvaye.
ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪੀਤਿ ਪੀਤਿਮਨਸਿਕਾਰਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਪਦੇਸੇਨ ਯਦਿ વੇਦਨਾ વੁਤ੍ਤਾ, ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ। ਏਸਾ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਾ વੇਦਨਾ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਨ ਹੋਤਿ। વੇਦਨਾਰਮ੍ਮਣਾ ਚ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਤਸ੍ਮਾ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ। ਯਦਿ ਏવਂ ਮਹਾਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ‘‘વੇਦਨਾ વੇਦਿਯਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਕਥਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਮਹਾਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁਪੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਸੁਖਾਦੀਨਂ વਤ੍ਥੁਨ੍ਤਿ ਸੁਖਾਦੀਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਤ੍ਥੁਭੂਤਂ ਰੂਪਸਦ੍ਦਾਦਿਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍વਾ વੇਦਨਾ વੇਦਿਯਤਿ, ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸੇવ ਅਭਾવਤੋ। વੇਦਨਾਪ੍ਪવਤ੍ਤਿਂ ਉਪਾਦਾਯ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਯਥਾ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ વੇਦਨਂ વੇਦਿਯਤੀ’’ਤਿ વੋਹਾਰਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਇਧਾਪਿ વੇਦਨਾਯ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇ ਆਰਬ੍ਭ ਪવਤ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਪવਤ੍ਤਮਨਸਿਕਾਰਸੀਸੇਨ ‘‘વੇਦਨਾਸੁ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਹਰਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਤਂ વੇਦਨਾਯ ਆਰਮ੍ਮਣਭਾવਂ ਸਨ੍ਧਾਯ । ਆਦੀਨਂ ਪਦਾਨਂ। ਏਤਸ੍ਸ ‘‘વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਅਨੁਯੋਗਸ੍ਸ।
Evaṃ santepīti pītimanasikāracittasaṅkhārapadesena yadi vedanā vuttā, evaṃ santepi. Esā yathāvuttā vedanā ārammaṇaṃ na hoti. Vedanārammaṇā ca anupassanā, tasmā vedanānupassanā na yujjati. Yadi evaṃ mahāsatipaṭṭhānādīsu ‘‘vedanā vediyatī’’ti vuttaṃ, taṃ kathanti āha – ‘‘mahāsatipaṭṭhānādīsupī’’tiādi. Tattha sukhādīnaṃ vatthunti sukhādīnaṃ uppattiyā vatthubhūtaṃ rūpasaddādiṃ ārammaṇaṃ katvā vedanā vediyati, na puggalo puggalasseva abhāvato. Vedanāppavattiṃ upādāya nissāya yathā ‘‘puggalo vedanaṃ vediyatī’’ti vohāramattaṃ hoti. Evaṃ idhāpi vedanāya assāsapassāse ārabbha pavatti, tathā pavattamanasikārasīsena ‘‘vedanāsu vedanānupassī bhikkhu tasmiṃ samaye viharatī’’ti vutto. Taṃ sandhāyāti taṃ vedanāya ārammaṇabhāvaṃ sandhāya . Ādīnaṃ padānaṃ. Etassa ‘‘vedanānupassanā na yujjatī’’ti vuttaanuyogassa.
ਸਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਦ੍વੇ ਝਾਨੇ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪੀਤਿਸਹਗਤਾਨਿ ਪਠਮਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਾਨਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤੇਨ। ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਸਦ੍ਦਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਹਿ ਕਤ੍ਤੁਅਤ੍ਥੇ ਏਤਂ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਤਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਕ੍ਖਣੇ। ਝਾਨਪਟਿਲਾਭੇਨਾਤਿ ਝਾਨੇਨ ਸਮਙ੍ਗੀਭਾવੇਨ। ਆਰਮ੍ਮਣਤੋਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਮੁਖੇਨ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਝਾਨਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਪੀਤਿ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਆਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਤ੍ਤਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਯਥਾ ਨਾਮ ਸਪ੍ਪਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਨ੍ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਆਸਯੇ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤੇ ਸੋਪਿ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤੋ ਹੋਤਿ ਮਨ੍ਤਾਗਦਬਲੇਨ ਤਸ੍ਸ ਗਹਣਸ੍ਸ ਸੁਕਰਤ੍ਤਾ, ਏવਂ ਪੀਤਿਯਾ ਆਸਯਭੂਤੇ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤੇ ਸਾ ਪੀਤਿ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾવ ਹੋਤਿ ਸਲਕ੍ਖਣਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਤੋ ਚ ਤਸ੍ਸਾ ਗਹਣਸ੍ਸ ਸੁਕਰਤ੍ਤਾ। વਿਪਸ੍ਸਨਕ੍ਖਣੇਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਤਿਕ੍ਖવਿਸਦਭਾવਪ੍ਪਤ੍ਤਾਯ વਿਸਯਤੋ ਦਸ੍ਸਨਕ੍ਖਣੇ। ਲਕ੍ਖਣਪ੍ਪਟਿવੇਧੇਨਾਤਿ ਪੀਤਿਯਾ ਸਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਸਾਮਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਚ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨੇਨ। ਯਞ੍ਹਿ ਪੀਤਿਯਾ વਿਸੇਸਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਚ ਲਕ੍ਖਣਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਦਿਤੇ ਸਾ ਯਾਥਾવਤੋ વਿਦਿਤਾ ਏવ ਹੋਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਪੀਤਿ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
Sappītike dve jhāne samāpajjatīti pītisahagatāni paṭhamadutiyajjhānāni paṭipāṭiyā samāpajjati. Tassāti tena. Paṭisaṃviditasaddāpekkhāya hi kattuatthe etaṃ sāmivacanaṃ. Samāpattikkhaṇeti samāpajjanakkhaṇe. Jhānapaṭilābhenāti jhānena samaṅgībhāvena. Ārammaṇatoti ārammaṇamukhena tadārammaṇajhānapariyāpannā pīti paṭisaṃviditā hoti, ārammaṇassa paṭisaṃviditattāti vuttaṃ hoti. Yathā nāma sappapariyesanaṃ carantena tassa āsaye paṭisaṃvidite sopi paṭisaṃvidito hoti mantāgadabalena tassa gahaṇassa sukarattā, evaṃ pītiyā āsayabhūte ārammaṇe paṭisaṃvidite sā pīti paṭisaṃviditāva hoti salakkhaṇato sāmaññalakkhaṇato ca tassā gahaṇassa sukarattā. Vipassanakkhaṇeti vipassanāpaññāya tikkhavisadabhāvappattāya visayato dassanakkhaṇe. Lakkhaṇappaṭivedhenāti pītiyā salakkhaṇassa sāmaññalakkhaṇassa ca paṭivijjhanena. Yañhi pītiyā visesato sāmaññato ca lakkhaṇaṃ, tasmiṃ vidite sā yāthāvato viditā eva hoti. Tenāha ‘‘asammohato pīti paṭisaṃviditā hotī’’ti.
ਇਦਾਨਿ ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਏવ વਿਭਾવੇਤੁਂ ‘‘વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸવਸੇਨਾਤਿ ਦੀਘਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਸਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਭੂਤਸ੍ਸ વਸੇਨ। ਪਜਾਨਤੋ ਸਾ ਪੀਤਿ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਗ੍ਗਤਂ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਪਜਾਨਤੋਤਿ ਝਾਨਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ ‘‘ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਂ ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਜਾਨਤੋ। ਯਥਾ ਹਿ ਆਰਮ੍ਮਣਮੁਖੇਨ ਪੀਤਿ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣਮੁਖੇਨ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾ ਏવ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ। ਸਤਿ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸવਸੇਨ ਝਾਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਸਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਆਰਮ੍ਮਣਮੁਖੇਨ ਝਾਨੇਪਿ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਾਯ ਸਤਿਯਾਤਿ ਏવਂ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾਯ ਤਾਯ ਸਤਿਯਾ ਯਥਾવੁਤ੍ਤੇਨ ਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦਿਤਤ੍ਤਾ ਆਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ વਸੇਨ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਾ ਸਾ ਪੀਤਿ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸਾਸવਸੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਇਮਿਨਾવ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਏਤੇਨੇવ ਨਯੇਨ ਅવਸੇਸਪਦਾਨਿਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ।
Idāni tamatthaṃ pāḷiyā eva vibhāvetuṃ ‘‘vuttañheta’’ntiādimāha. Tattha dīghaṃ assāsavasenāti dīghassa assāsassa ārammaṇabhūtassa vasena. Pajānato sā pīti paṭisaṃviditā hotīti sambandho. Cittassa ekaggataṃ avikkhepaṃ pajānatoti jhānapariyāpannaṃ ‘‘avikkhepo’’ti laddhanāmaṃ cittassekaggataṃ taṃsampayuttāya paññāya pajānato. Yathā hi ārammaṇamukhena pīti paṭisaṃviditā hoti, evaṃ taṃsampayuttadhammāpi ārammaṇamukhena paṭisaṃviditā eva hontīti. Sati upaṭṭhitā hotīti dīghaṃ assāsavasena jhānasampayuttā sati tasmiṃ ārammaṇe upaṭṭhitā ārammaṇamukhena jhānepi upaṭṭhitā nāma hoti. Tāya satiyāti evaṃ upaṭṭhitāya tāya satiyā yathāvuttena tena ñāṇena suppaṭividitattā ārammaṇassa tassa vasena tadārammaṇā sā pīti paṭisaṃviditā hoti. Dīghaṃ passāsavasenātiādīsupi imināva nayena attho veditabbo. Tena vuttaṃ ‘‘eteneva nayena avasesapadānipi atthato veditabbānī’’ti.
ਯਥੇવਾਤਿਆਦੀਸੁ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਝਾਨਪਟਿਲਾਭੇਨ ਯਥਾ ਆਰਮ੍ਮਣਤੋ ਪੀਤਿਆਦਯੋ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤੇਨ વਿਨਾ ਤੇਸਂ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਨਤੋ। ਏવਂ ਝਾਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਤਂਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਨ વੇਦਨਾਸਙ੍ਖਾਤਮਨਸਿਕਾਰਪਟਿਲਾਭੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣਤੋ વੇਦਨਾ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮੇਨ વਿਯ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਤੇਨ વਿਨਾ વੇਦਨਾਯ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਨਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਤਿਸਯਪ੍ਪવਤ੍ਤਿ વੇਦਨਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੁવੁਤ੍ਤਮੇਤਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਚੋਦਨਂ ਨਿਰਾਕਰੋਤਿ।
Yathevātiādīsu ayaṃ saṅkhepattho – jhānapaṭilābhena yathā ārammaṇato pītiādayo paṭisaṃviditā honti tena vinā tesaṃ appavattanato. Evaṃ jhānasampayuttena taṃpariyāpannena vedanāsaṅkhātamanasikārapaṭilābhena ārammaṇato vedanā paṭisaṃviditā hoti aruṇuggamena viya sūriyassa tena vinā vedanāya appavattanato. Tasmā vuttanayena atisayappavatti vedanā suppaṭividitā, tasmā suvuttametanti pubbe vuttacodanaṃ nirākaroti.
ਆਰਮ੍ਮਣੇਤਿ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਨਿਮਿਤ੍ਤਂ વਦਤਿ। ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸੀਯੇવ ਨਾਮੇਸ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤਤ੍ਤਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਚਿਤ੍ਤਪਟਿਸਂવਿਦਿਤવਸੇਨਾਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਇਤਰਾ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ।
Ārammaṇeti assāsapassāsanimittaṃ vadati. Cittānupassīyeva nāmesa hoti asammohato cittassa paṭisaṃviditattā. Tenāha ‘‘tasmā’’tiādi. Cittapaṭisaṃviditavasenāti ādi-saddena itarā tissopi cittānupassanā saṅgaṇhāti.
ਸੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਯਂ ਤਂ ਪਹਾਨਂ ਪਹਾਯਕਞਾਣਂ। ਪਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਅਪਰਾਯ વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਅਨਿਚ੍ਚવਿਰਾਗਾਦਿਤੋ ਦਿਸ੍વਾ ਦੁવਿਧਾਯਪਿ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਇਦਞ੍ਹਿ ਚਤੁਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦਿવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ਚਤੁਕ੍ਕਂ। ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਯ। ਪਜਹਤੀਤਿ ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਂ…ਪੇ॰… ਪਹਾਨਕਰਞਾਣਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤ’’ਨ੍ਤਿ। વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਰਮ੍ਪਰਨ੍ਤਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ વਿਪਸ੍ਸਨਮਾਹ। ਪਥਪਟਿਪਨ੍ਨਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਤੀਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਮਦੇવ વੀਥਿਪਟਿਪਨ੍ਨਂ ਭਾવਨਾਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਹਨਿਗ੍ਗਹਾਨਂ ਅਕਰਣੇਨ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਤਿ। ਏਕਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਮਜ੍ਝਿਮਸਮਥવੀਥਿਨਾਤਿવਤ੍ਤਿਯਾ ਤਤ੍ਥ ਚ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨੇਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਭਾવੇਨ, ਤਤ੍ਰਮਜ੍ਝਤ੍ਤਤਾਯ ਭਾવਤੋ ਅવਿਸੇਸਂ ਏਕਗ੍ਗਭਾવੂਪਗਮਨੇਨ ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਤਿ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਏવਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨੇ। ਸਹਜਾਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਾ ਹੋਤਿ ਤੇਸਂ ਪવਤ੍ਤਨਾਕਾਰਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਤੋ। ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯ ਦਿਸ੍વਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਆਰਮ੍ਮਣਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ। ਨ ਕੇવਲਂ ਨੀવਰਣਾਦਿਧਮ੍ਮੇ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਅਭਿਜ੍ਝਾ …ਪੇ॰… ਪਞ੍ਞਾਯ ਦਿਸ੍વਾ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Soti dhammānupassanaṃ anuyutto bhikkhu. Yaṃ taṃ pahānaṃ pahāyakañāṇaṃ. Paññāyāti aparāya vipassanāpaññāya aniccavirāgādito disvā duvidhāyapi ajjhupekkhitā hoti. Idañhi catukkanti aniccānupassanādivasena vuttaṃ catukkaṃ. Tassāpi dhammānupassanāya. Pajahatīti pahānanti āha ‘‘niccasaññaṃ…pe… pahānakarañāṇaṃ adhippeta’’nti. Vipassanāparamparanti paṭipāṭiyā vipassanamāha. Pathapaṭipannaṃ ajjhupekkhatīti majjhimāya paṭipattiyā sammadeva vīthipaṭipannaṃ bhāvanācittaṃ paggahaniggahānaṃ akaraṇena ajjhupekkhati. Ekato upaṭṭhānanti yasmā majjhimasamathavīthinātivattiyā tattha ca pakkhandanena indriyānaṃ ekarasabhāvena, tatramajjhattatāya bhāvato avisesaṃ ekaggabhāvūpagamanena ekantato upaṭṭhāti, tasmā na tattha kiñci kātabbanti ajjhupekkhati. Tatthāti evaṃ ajjhupekkhane. Sahajātānampi ajjhupekkhanā hoti tesaṃ pavattanākārassa ajjhupekkhanato. ‘‘Paññāya disvā’’ti vuttattā ārammaṇaajjhupekkhanā adhippetā. Na kevalaṃ nīvaraṇādidhamme ajjhupekkhitā, atha kho abhijjhā …pe… paññāya disvā ajjhupekkhitā hotīti yojanā.
ਪਂਸੁਪੁਞ੍ਜਟ੍ਠਾਨਿਯਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਚਤੁਮਹਾਪਥੋ વਿਯ ਛ ਆਯਤਨਾਨਿ’’ਇਚ੍ਚੇવ વੁਤ੍ਤਂ। ਕਾਯਾਦਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਰਮ੍ਮਣਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ। ਚਤੂਸੁ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੂਤਿ ਕਾਯਾਦੀਸੁ ਚਤੂਸੁ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਪવਤ੍ਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਪਂਸੁਪੁਞ੍ਜਟ੍ਠਾਨਿਯਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਉਪਹਨਨਤੋ।
Paṃsupuñjaṭṭhāniyassa kilesassa uppattiṭṭhānadassanatthaṃ ‘‘catumahāpatho viya cha āyatanāni’’icceva vuttaṃ. Kāyādayo cattāro ārammaṇasatipaṭṭhānā. Catūsu ārammaṇesūti kāyādīsu catūsu ārammaṇesu pavattācattāro satipaṭṭhānā paṃsupuñjaṭṭhāniyassa kilesassa upahananato.
ਏਕਧਮ੍ਮવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ekadhammavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧੦. ਕਿਮਿਲਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Kimilasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਕਿਮਿਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Kimilasuttavaṇṇanā
