| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੮. ਕਿਂਸੁਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ
8. Kiṃsukopamasuttaṃ
੨੪੫. ਅਥ ਖੋ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਯਤਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
245. Atha kho aññataro bhikkhu yenaññataro bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kittāvatā nu kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti? ‘‘Yato kho, āvuso, bhikkhu channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca yathābhūtaṃ pajānāti, ettāvatā kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ 1, ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
Atha kho so bhikkhu asantuṭṭho tassa bhikkhussa pañhaveyyākaraṇena 2, yenaññataro bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kittāvatā nu kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti? ‘‘Yato kho, āvuso, bhikkhu pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ samudayañca atthaṅgamañca yathābhūtaṃ pajānāti, ettāvatā kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ, ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
Atha kho so bhikkhu asantuṭṭho tassa bhikkhussa pañhaveyyākaraṇena, yenaññataro bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kittāvatā nu kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti? ‘‘Yato kho, āvuso, bhikkhu catunnaṃ mahābhūtānaṃ samudayañca atthaṅgamañca yathābhūtaṃ pajānāti, ettāvatā kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ, ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ , ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਨਿਰੋਧਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ, ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
Atha kho so bhikkhu asantuṭṭho tassa bhikkhussa pañhaveyyākaraṇena, yenaññataro bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kittāvatā nu kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti? ‘‘Yato kho, āvuso, bhikkhu yaṃ kiñci samudayadhammaṃ , sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ pajānāti, ettāvatā, kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ, ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਧਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਯਤੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਯਤਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਅਥ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ , ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਯਤੋ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ…ਪੇ॰… ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ…ਪੇ॰… ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਨਿਰੋਧਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਅਥ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂ ( ) 3। ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ?
Atha kho so bhikkhu asantuṭṭho tassa bhikkhussa pañhaveyyākaraṇena, yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idhāhaṃ, bhante, yenaññataro bhikkhu tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ – kittāvatā nu kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’ti? Evaṃ vutte, bhante, so bhikkhu maṃ etadavoca – ‘yato kho, āvuso, bhikkhu channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca yathābhūtaṃ pajānāti, ettāvatā kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’ti. Atha khvāhaṃ, bhante, asantuṭṭho tassa bhikkhussa pañhaveyyākaraṇena , yenaññataro bhikkhu tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ – ‘kittāvatā nu kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’ti? Evaṃ vutte, bhante, so bhikkhu maṃ etadavoca – ‘yato kho, āvuso, bhikkhu pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ…pe… catunnaṃ mahābhūtānaṃ samudayañca atthaṅgamañca yathābhūtaṃ pajānāti…pe… yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ pajānāti, ettāvatā kho, āvuso, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’ti. Atha khvāhaṃ, bhante, asantuṭṭho tassa bhikkhussa pañhaveyyākaraṇena yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ ( ) 4. Kittāvatā nu kho, bhante, bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti?
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਕਿਂਸੁਕੋ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ ਅਸ੍ਸ। ਸੋ ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂਸੁਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾવੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯ। ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਕੀਦਿਸੋ, ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਸੁਕੋ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਕਾਲ਼ਕੋ ਖੋ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਸੁਕੋ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਝਾਮਖਾਣੂ’ਤਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਮਯੇਨ ਤਾਦਿਸੋવਸ੍ਸ ਕਿਂਸੁਕੋ ਯਥਾਪਿ 5 ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਂ। ਅਥ ਖੋ, ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪੁਰਿਸੋ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ, ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂਸੁਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾવੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਕੀਦਿਸੋ , ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਸੁਕੋ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਲੋਹਿਤਕੋ ਖੋ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਸੁਕੋ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਮਂਸਪੇਸੀ’ਤਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਮਯੇਨ ਤਾਦਿਸੋવਸ੍ਸ ਕਿਂਸੁਕੋ ਯਥਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਂ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੁਰਿਸੋ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ, ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂਸੁਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾવੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯ ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਕੀਦਿਸੋ, ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਸੁਕੋ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਓਚੀਰਕਜਾਤੋ 6 ਖੋ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਸੁਕੋ ਆਦਿਨ੍ਨਸਿਪਾਟਿਕੋ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਸਿਰੀਸੋ’ਤਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਮਯੇਨ ਤਾਦਿਸੋવਸ੍ਸ ਕਿਂਸੁਕੋ, ਯਥਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਂ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੁਰਿਸੋ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹવੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ , ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂਸੁਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾવੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਕੀਦਿਸੋ, ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਸੁਕੋ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਬਹਲਪਤ੍ਤਪਲਾਸੋ ਸਨ੍ਦਚ੍ਛਾਯੋ 7 ਖੋ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਸੁਕੋ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ’ਤਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਮਯੇਨ ਤਾਦਿਸੋવਸ੍ਸ ਕਿਂਸੁਕੋ, ਯਥਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਯਥਾ ਯਥਾ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਾਨਂ ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁવਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਤਥਾ ਖੋ ਤੇਹਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੇਹਿ ਬ੍ਯਾਕਤਂ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhu, purisassa kiṃsuko adiṭṭhapubbo assa. So yenaññataro puriso kiṃsukassa dassāvī tenupasaṅkameyya. Upasaṅkamitvā taṃ purisaṃ evaṃ vadeyya – ‘kīdiso, bho purisa, kiṃsuko’ti? So evaṃ vadeyya – ‘kāḷako kho, ambho purisa, kiṃsuko – seyyathāpi jhāmakhāṇū’ti. Tena kho pana, bhikkhu, samayena tādisovassa kiṃsuko yathāpi 8 tassa purisassa dassanaṃ. Atha kho, so bhikkhu, puriso asantuṭṭho tassa purisassa pañhaveyyākaraṇena, yenaññataro puriso kiṃsukassa dassāvī tenupasaṅkameyya; upasaṅkamitvā taṃ purisaṃ evaṃ vadeyya – ‘kīdiso , bho purisa, kiṃsuko’ti? So evaṃ vadeyya – ‘lohitako kho, ambho purisa, kiṃsuko – seyyathāpi maṃsapesī’ti. Tena kho pana, bhikkhu, samayena tādisovassa kiṃsuko yathāpi tassa purisassa dassanaṃ. Atha kho so bhikkhu puriso asantuṭṭho tassa purisassa pañhaveyyākaraṇena, yenaññataro puriso kiṃsukassa dassāvī tenupasaṅkameyya ; upasaṅkamitvā taṃ purisaṃ evaṃ vadeyya – ‘kīdiso, bho purisa, kiṃsuko’ti? So evaṃ vadeyya – ‘ocīrakajāto 9 kho, ambho purisa, kiṃsuko ādinnasipāṭiko – seyyathāpi sirīso’ti. Tena kho pana, bhikkhu, samayena tādisovassa kiṃsuko, yathāpi tassa purisassa dassanaṃ. Atha kho so bhikkhu puriso asantuṭṭho tassa purisassa pañhaveyyākaraṇena , yenaññataro puriso kiṃsukassa dassāvī tenupasaṅkameyya; upasaṅkamitvā taṃ purisaṃ evaṃ vadeyya – ‘kīdiso, bho purisa, kiṃsuko’ti? So evaṃ vadeyya – ‘bahalapattapalāso sandacchāyo 10 kho, ambho purisa, kiṃsuko – seyyathāpi nigrodho’ti. Tena kho pana, bhikkhu, samayena tādisovassa kiṃsuko, yathāpi tassa purisassa dassanaṃ. Evameva kho, bhikkhu, yathā yathā adhimuttānaṃ tesaṃ sappurisānaṃ dassanaṃ suvisuddhaṃ hoti, tathā tathā kho tehi sappurisehi byākataṃ.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਰਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਂ ਨਗਰਂ ਦਲ਼੍ਹੁਦ੍ਧਾਪਂ 11 ਦਲ਼੍ਹਪਾਕਾਰਤੋਰਣਂ ਛਦ੍વਾਰਂ। ਤਤ੍ਰਸ੍ਸ ਦੋવਾਰਿਕੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਮੇਧਾવੀ, ਅਞ੍ਞਾਤਾਨਂ ਨਿવਾਰੇਤਾ, ਞਾਤਾਨਂ ਪવੇਸੇਤਾ। ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੀਘਂ ਦੂਤਯੁਗਂ ਤਂ ਦੋવਾਰਿਕਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਕਹਂ, ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਇਮਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਏਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਜ੍ਝੇ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤਂ ਸੀਘਂ ਦੂਤਯੁਗਂ ਨਗਰਸ੍ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਯਥਾਭੂਤਂ વਚਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍વਾ ਯਥਾਗਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਪਚ੍ਛਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੀਘਂ ਦੂਤਯੁਗਂ…ਪੇ॰… ਉਤ੍ਤਰਾਯ ਦਿਸਾਯ… ਦਕ੍ਖਿਣਾਯ ਦਿਸਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੀਘਂ ਦੂਤਯੁਗਂ ਤਂ ਦੋવਾਰਿਕਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਕਹਂ, ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਇਮਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਏਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਜ੍ਝੇ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤਂ ਸੀਘਂ ਦੂਤਯੁਗਂ ਨਗਰਸ੍ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਯਥਾਭੂਤਂ વਚਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍વਾ ਯਥਾਗਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhu, rañño paccantimaṃ nagaraṃ daḷhuddhāpaṃ 12 daḷhapākāratoraṇaṃ chadvāraṃ. Tatrassa dovāriko paṇḍito byatto medhāvī, aññātānaṃ nivāretā, ñātānaṃ pavesetā. Puratthimāya disāya āgantvā sīghaṃ dūtayugaṃ taṃ dovārikaṃ evaṃ vadeyya – ‘kahaṃ, bho purisa, imassa nagarassa nagarassāmī’ti? So evaṃ vadeyya – ‘eso, bhante, majjhe siṅghāṭake nisinno’ti. Atha kho taṃ sīghaṃ dūtayugaṃ nagarassāmikassa yathābhūtaṃ vacanaṃ niyyātetvā yathāgatamaggaṃ paṭipajjeyya. Pacchimāya disāya āgantvā sīghaṃ dūtayugaṃ…pe… uttarāya disāya… dakkhiṇāya disāya āgantvā sīghaṃ dūtayugaṃ taṃ dovārikaṃ evaṃ vadeyya – ‘kahaṃ, bho purisa, imassa nagarassāmī’ti? So evaṃ vadeyya – ‘eso, bhante, majjhe siṅghāṭake nisinno’ti. Atha kho taṃ sīghaṃ dūtayugaṃ nagarassāmikassa yathābhūtaṃ vacanaṃ niyyātetvā yathāgatamaggaṃ paṭipajjeyya.
‘‘ਉਪਮਾ ਖੋ ਮ੍ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕਤਾ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਪਨਾਯ। ਅਯਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ‘ਨਗਰ’ਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਇਮਸ੍ਸੇਤਂ ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਧਿવਚਨਂ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਸਮ੍ਭવਸ੍ਸ ਓਦਨਕੁਮ੍ਮਾਸੂਪਚਯਸ੍ਸ ਅਨਿਚ੍ਚੁਚ੍ਛਾਦਨਪਰਿਮਦ੍ਦਨਭੇਦਨવਿਦ੍ਧਂਸਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ। ‘ਛ ਦ੍વਾਰਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਛਨ੍ਨੇਤਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਨਂ ਆਯਤਨਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਦੋવਾਰਿਕੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਤਿਯਾ ਏਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਸੀਘਂ ਦੂਤਯੁਗ’ਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਮਥવਿਪਸ੍ਸਨਾਨੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਨਗਰਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਮਜ੍ਝੇ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੋ’ਤਿ ਖੋ , ਭਿਕ੍ਖੁ, ਚਤੁਨ੍ਨੇਤਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਂ – ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ, ਆਪੋਧਾਤੁਯਾ, ਤੇਜੋਧਾਤੁਯਾ, વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ। ‘ਯਥਾਭੂਤਂ વਚਨ’ਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਯਥਾਗਤਮਗ੍ਗੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਰਿਯਸ੍ਸੇਤਂ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਧਿવਚਨਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
‘‘Upamā kho myāyaṃ, bhikkhu, katā atthassa viññāpanāya. Ayañcettha attho – ‘nagara’nti kho, bhikkhu, imassetaṃ cātumahābhūtikassa kāyassa adhivacanaṃ mātāpettikasambhavassa odanakummāsūpacayassa aniccucchādanaparimaddanabhedanaviddhaṃsanadhammassa. ‘Cha dvārā’ti kho, bhikkhu, channetaṃ ajjhattikānaṃ āyatanānaṃ adhivacanaṃ. ‘Dovāriko’ti kho, bhikkhu, satiyā etaṃ adhivacanaṃ. ‘Sīghaṃ dūtayuga’nti kho, bhikkhu, samathavipassanānetaṃ adhivacanaṃ. ‘Nagarassāmī’ti kho, bhikkhu, viññāṇassetaṃ adhivacanaṃ. ‘Majjhe siṅghāṭako’ti kho , bhikkhu, catunnetaṃ mahābhūtānaṃ adhivacanaṃ – pathavīdhātuyā, āpodhātuyā, tejodhātuyā, vāyodhātuyā. ‘Yathābhūtaṃ vacana’nti kho, bhikkhu, nibbānassetaṃ adhivacanaṃ. ‘Yathāgatamaggo’ti kho, bhikkhu, ariyassetaṃ aṭṭhaṅgikassa maggassa adhivacanaṃ, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhiyā…pe… sammāsamādhissā’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੮. ਕਿਂਸੁਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Kiṃsukopamasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੮. ਕਿਂਸੁਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Kiṃsukopamasuttavaṇṇanā
