Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / मज्झिमनिकाय • Majjhimanikāya

    ३. किन्तिसुत्तं

    3. Kintisuttaṃ

    ३४. एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा पिसिनारायं 1 विहरति बलिहरणे वनसण्डे। तत्र खो भगवा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘भिक्खवो’’ति। ‘‘भदन्ते’’ति ते भिक्खू भगवतो पच्‍चस्सोसुं। भगवा एतदवोच – ‘‘किन्ति वो , भिक्खवे, मयि होति – ‘चीवरहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेति, पिण्डपातहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेति, सेनासनहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेति, इतिभवाभवहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेती’’’ति? ‘‘न खो नो, भन्ते, भगवति एवं होति – ‘चीवरहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेति, पिण्डपातहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेति, सेनासनहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेति, इतिभवाभवहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेती’’’ति।

    34. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā pisinārāyaṃ 2 viharati baliharaṇe vanasaṇḍe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘kinti vo , bhikkhave, mayi hoti – ‘cīvarahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, piṇḍapātahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, senāsanahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, itibhavābhavahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ desetī’’’ti? ‘‘Na kho no, bhante, bhagavati evaṃ hoti – ‘cīvarahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, piṇḍapātahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, senāsanahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, itibhavābhavahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ desetī’’’ti.

    ‘‘न च किर वो, भिक्खवे, मयि एवं होति – ‘चीवरहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेति…पे॰… इतिभवाभवहेतु वा समणो गोतमो धम्मं देसेती’ति; अथ किन्ति चरहि वो 3, भिक्खवे, मयि होती’’ति? ‘‘एवं खो नो, भन्ते, भगवति होति – ‘अनुकम्पको भगवा हितेसी; अनुकम्पं उपादाय धम्मं देसेती’’’ति। ‘‘एवञ्‍च 4 किर वो, भिक्खवे, मयि होति – ‘अनुकम्पको भगवा हितेसी; अनुकम्पं उपादाय धम्मं देसेती’’’ति।

    ‘‘Na ca kira vo, bhikkhave, mayi evaṃ hoti – ‘cīvarahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti…pe… itibhavābhavahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ desetī’ti; atha kinti carahi vo 5, bhikkhave, mayi hotī’’ti? ‘‘Evaṃ kho no, bhante, bhagavati hoti – ‘anukampako bhagavā hitesī; anukampaṃ upādāya dhammaṃ desetī’’’ti. ‘‘Evañca 6 kira vo, bhikkhave, mayi hoti – ‘anukampako bhagavā hitesī; anukampaṃ upādāya dhammaṃ desetī’’’ti.

    ३५. ‘‘तस्मातिह, भिक्खवे, ये वो 7 मया धम्मा अभिञ्‍ञा देसिता, सेय्यथिदं – चत्तारो सतिपट्ठाना चत्तारो सम्मप्पधाना चत्तारो इद्धिपादा पञ्‍चिन्द्रियानि पञ्‍च बलानि सत्त बोज्झङ्गा अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो, तत्थ सब्बेहेव समग्गेहि सम्मोदमानेहि अविवदमानेहि सिक्खितब्बं। तेसञ्‍च वो, भिक्खवे, समग्गानं सम्मोदमानानं अविवदमानानं सिक्खतं सियंसु 8 द्वे भिक्खू अभिधम्मे नानावादा। तत्र चे तुम्हाकं एवमस्स – ‘इमेसं खो आयस्मन्तानं अत्थतो चेव नानं ब्यञ्‍जनतो च नान’न्ति, तत्थ यं भिक्खुं सुवचतरं 9 मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘आयस्मन्तानं खो अत्थतो चेव नानं, ब्यञ्‍जनतो च नानं। तदमिनापेतं 10 आयस्मन्तो जानाथ – यथा अत्थतो चेव नानं, ब्यञ्‍जनतो च नानं। मायस्मन्तो विवादं आपज्‍जित्था’ति। अथापरेसं एकतोपक्खिकानं भिक्खूनं यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘आयस्मन्तानं खो अत्थतो चेव नानं, ब्यञ्‍जनतो च नानं। तदमिनापेतं आयस्मन्तो जानाथ – यथा अत्थतो चेव नानं, ब्यञ्‍जनतो च नानं। मायस्मन्तो विवादं आपज्‍जित्था’ति। इति दुग्गहितं दुग्गहिततो धारेतब्बं, सुग्गहितं सुग्गहिततो धारेतब्बं। दुग्गहितं दुग्गहिततो धारेत्वा सुग्गहितं सुग्गहिततो धारेत्वा 11 यो धम्मो यो विनयो सो भासितब्बो।

    35. ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, ye vo 12 mayā dhammā abhiññā desitā, seyyathidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā cattāro iddhipādā pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅgā ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, tattha sabbeheva samaggehi sammodamānehi avivadamānehi sikkhitabbaṃ. Tesañca vo, bhikkhave, samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ siyaṃsu 13 dve bhikkhū abhidhamme nānāvādā. Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘imesaṃ kho āyasmantānaṃ atthato ceva nānaṃ byañjanato ca nāna’nti, tattha yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ 14 maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato ceva nānaṃ, byañjanato ca nānaṃ. Tadamināpetaṃ 15 āyasmanto jānātha – yathā atthato ceva nānaṃ, byañjanato ca nānaṃ. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato ceva nānaṃ, byañjanato ca nānaṃ. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato ceva nānaṃ, byañjanato ca nānaṃ. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Iti duggahitaṃ duggahitato dhāretabbaṃ, suggahitaṃ suggahitato dhāretabbaṃ. Duggahitaṃ duggahitato dhāretvā suggahitaṃ suggahitato dhāretvā 16 yo dhammo yo vinayo so bhāsitabbo.

    ३६. ‘‘तत्र चे तुम्हाकं एवमस्स – ‘इमेसं खो आयस्मन्तानं अत्थतो हि खो नानं, ब्यञ्‍जनतो समेती’ति, तत्थ यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘आयस्मन्तानं खो अत्थतो हि नानं, ब्यञ्‍जनतो समेति। तदमिनापेतं आयस्मन्तो जानाथ – यथा अत्थतो हि खो नानं, ब्यञ्‍जनतो समेति। मायस्मन्तो विवादं आपज्‍जित्था’ति। अथापरेसं एकतोपक्खिकानं भिक्खूनं यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘आयस्मन्तानं खो अत्थतो हि खो नानं, ब्यञ्‍जनतो समेति। तदमिनापेतं आयस्मन्तो जानाथ – यथा अत्थतो हि खो नानं, ब्यञ्‍जनतो समेति। मायस्मन्तो विवादं आपज्‍जित्था’ति । इति दुग्गहितं दुग्गहिततो धारेतब्बं, सुग्गहितं सुग्गहिततो धारेतब्बं। दुग्गहितं दुग्गहिततो धारेत्वा सुग्गहितं सुग्गहिततो धारेत्वा यो धम्मो यो विनयो सो भासितब्बो।

    36. ‘‘Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘imesaṃ kho āyasmantānaṃ atthato hi kho nānaṃ, byañjanato sametī’ti, tattha yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato hi nānaṃ, byañjanato sameti. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato hi kho nānaṃ, byañjanato sameti. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato hi kho nānaṃ, byañjanato sameti. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato hi kho nānaṃ, byañjanato sameti. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti . Iti duggahitaṃ duggahitato dhāretabbaṃ, suggahitaṃ suggahitato dhāretabbaṃ. Duggahitaṃ duggahitato dhāretvā suggahitaṃ suggahitato dhāretvā yo dhammo yo vinayo so bhāsitabbo.

    ३७. ‘‘तत्र चे तुम्हाकं एवमस्स – ‘इमेसं खो आयस्मन्तानं अत्थतो हि खो समेति, ब्यञ्‍जनतो नान’न्ति, तत्थ यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘आयस्मन्तानं खो अत्थतो हि समेति, ब्यञ्‍जनतो नानं। तदमिनापेतं आयस्मन्तो जानाथ – यथा अत्थतो हि खो समेति, ब्यञ्‍जनतो नानं। अप्पमत्तकं खो पनेतं यदिदं – ब्यञ्‍जनं। मायस्मन्तो अप्पमत्तके विवादं आपज्‍जित्था’ति। अथापरेसं एकतोपक्खिकानं भिक्खूनं यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘आयस्मन्तानं खो अत्थतो हि समेति, ब्यञ्‍जनतो नानं। तदमिनापेतं आयस्मन्तो जानाथ – यथा अत्थतो हि खो समेति, ब्यञ्‍जनतो नानं। अप्पमत्तकं खो पनेतं यदिदं – ब्यञ्‍जनं। मायस्मन्तो अप्पमत्तके 17 विवादं आपज्‍जित्था’ति। इति सुग्गहितं सुग्गहिततो धारेतब्बं, दुग्गहितं दुग्गहिततो धारेतब्बं। सुग्गहितं सुग्गहिततो धारेत्वा दुग्गहितं दुग्गहिततो धारेत्वा यो धम्मो यो विनयो सो भासितब्बो।

    37. ‘‘Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘imesaṃ kho āyasmantānaṃ atthato hi kho sameti, byañjanato nāna’nti, tattha yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato hi sameti, byañjanato nānaṃ. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato hi kho sameti, byañjanato nānaṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – byañjanaṃ. Māyasmanto appamattake vivādaṃ āpajjitthā’ti. Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato hi sameti, byañjanato nānaṃ. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato hi kho sameti, byañjanato nānaṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – byañjanaṃ. Māyasmanto appamattake 18 vivādaṃ āpajjitthā’ti. Iti suggahitaṃ suggahitato dhāretabbaṃ, duggahitaṃ duggahitato dhāretabbaṃ. Suggahitaṃ suggahitato dhāretvā duggahitaṃ duggahitato dhāretvā yo dhammo yo vinayo so bhāsitabbo.

    ३८. ‘‘तत्र चे तुम्हाकं एवमस्स – ‘इमेसं खो आयस्मन्तानं अत्थतो चेव समेति ब्यञ्‍जनतो च समेती’ति, तत्थ यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘आयस्मन्तानं खो अत्थतो चेव समेति, ब्यञ्‍जनतो च समेति। तदमिनापेतं आयस्मन्तो जानाथ – यथा अत्थतो चेव समेति ब्यञ्‍जनतो च समेति। मायस्मन्तो विवादं आपज्‍जित्था’ति। अथापरेसं एकतोपक्खिकानं भिक्खूनं यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘आयस्मन्तानं खो अत्थतो चेव समेति ब्यञ्‍जनतो च समेति। तदमिनापेतं आयस्मन्तो जानाथ – यथा अत्थतो चेव समेति ब्यञ्‍जनतो च समेति। मायस्मन्तो विवादं आपज्‍जित्था’ति। इति सुग्गहितं सुग्गहिततो धारेतब्बं। सुग्गहितं सुग्गहिततो धारेत्वा यो धम्मो यो विनयो सो भासितब्बो।

    38. ‘‘Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘imesaṃ kho āyasmantānaṃ atthato ceva sameti byañjanato ca sametī’ti, tattha yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato ceva sameti, byañjanato ca sameti. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato ceva sameti byañjanato ca sameti. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato ceva sameti byañjanato ca sameti. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato ceva sameti byañjanato ca sameti. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Iti suggahitaṃ suggahitato dhāretabbaṃ. Suggahitaṃ suggahitato dhāretvā yo dhammo yo vinayo so bhāsitabbo.

    ३९. ‘‘तेसञ्‍च वो, भिक्खवे, समग्गानं सम्मोदमानानं अविवदमानानं सिक्खतं सिया अञ्‍ञतरस्स भिक्खुनो आपत्ति सिया वीतिक्‍कमो, तत्र, भिक्खवे, न चोदनाय तरितब्बं 19। पुग्गलो उपपरिक्खितब्बो – ‘इति मय्हञ्‍च अविहेसा भविस्सति परस्स च पुग्गलस्स अनुपघातो, परो हि पुग्गलो अक्‍कोधनो अनुपनाही अदळ्हदिट्ठी सुप्पटिनिस्सग्गी, सक्‍कोमि चाहं एतं पुग्गलं अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापेतु’न्ति। सचे, भिक्खवे, एवमस्स, कल्‍लं वचनाय।

    39. ‘‘Tesañca vo, bhikkhave, samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ siyā aññatarassa bhikkhuno āpatti siyā vītikkamo, tatra, bhikkhave, na codanāya taritabbaṃ 20. Puggalo upaparikkhitabbo – ‘iti mayhañca avihesā bhavissati parassa ca puggalassa anupaghāto, paro hi puggalo akkodhano anupanāhī adaḷhadiṭṭhī suppaṭinissaggī, sakkomi cāhaṃ etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti. Sace, bhikkhave, evamassa, kallaṃ vacanāya.

    ‘‘सचे पन, भिक्खवे, एवमस्स – ‘मय्हं खो अविहेसा भविस्सति परस्स च पुग्गलस्स उपघातो, परो हि पुग्गलो कोधनो उपनाही अदळ्हदिट्ठी सुप्पटिनिस्सग्गी, सक्‍कोमि चाहं एतं पुग्गलं अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापेतुं। अप्पमत्तकं खो पनेतं यदिदं – परस्स 21 पुग्गलस्स उपघातो। अथ खो एतदेव बहुतरं – स्वाहं सक्‍कोमि एतं पुग्गलं अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापेतु’न्ति । सचे, भिक्खवे, एवमस्स, कल्‍लं वचनाय।

    ‘‘Sace pana, bhikkhave, evamassa – ‘mayhaṃ kho avihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto, paro hi puggalo kodhano upanāhī adaḷhadiṭṭhī suppaṭinissaggī, sakkomi cāhaṃ etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetuṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – parassa 22 puggalassa upaghāto. Atha kho etadeva bahutaraṃ – svāhaṃ sakkomi etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti . Sace, bhikkhave, evamassa, kallaṃ vacanāya.

    ‘‘सचे पन, भिक्खवे, एवमस्स – ‘मय्हं खो विहेसा भविस्सति परस्स च पुग्गलस्स अनुपघातो। परो हि पुग्गलो अक्‍कोधनो अनुपनाही दळ्हदिट्ठी दुप्पटिनिस्सग्गी, सक्‍कोमि चाहं एतं पुग्गलं अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापेतुं। अप्पमत्तकं खो पनेतं यदिदं – मय्हं विहेसा 23। अथ खो एतदेव बहुतरं – स्वाहं सक्‍कोमि एतं पुग्गलं अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापेतु’न्ति। सचे, भिक्खवे, एवमस्स, कल्‍लं वचनाय।

    ‘‘Sace pana, bhikkhave, evamassa – ‘mayhaṃ kho vihesā bhavissati parassa ca puggalassa anupaghāto. Paro hi puggalo akkodhano anupanāhī daḷhadiṭṭhī duppaṭinissaggī, sakkomi cāhaṃ etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetuṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – mayhaṃ vihesā 24. Atha kho etadeva bahutaraṃ – svāhaṃ sakkomi etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti. Sace, bhikkhave, evamassa, kallaṃ vacanāya.

    ‘‘सचे पन, भिक्खवे, एवमस्स – ‘मय्हञ्‍च खो विहेसा भविस्सति परस्स च पुग्गलस्स उपघातो। परो हि पुग्गलो कोधनो उपनाही दळ्हदिट्ठी दुप्पटिनिस्सग्गी, सक्‍कोमि चाहं एतं पुग्गलं अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापेतुं। अप्पमत्तकं खो पनेतं यदिदं – मय्हञ्‍च विहेसा भविस्सति परस्स च पुग्गलस्स उपघातो। अथ खो एतदेव बहुतरं – स्वाहं सक्‍कोमि एतं पुग्गलं अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापेतु’न्ति। सचे, भिक्खवे, एवमस्स, कल्‍लं वचनाय।

    ‘‘Sace pana, bhikkhave, evamassa – ‘mayhañca kho vihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto. Paro hi puggalo kodhano upanāhī daḷhadiṭṭhī duppaṭinissaggī, sakkomi cāhaṃ etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetuṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – mayhañca vihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto. Atha kho etadeva bahutaraṃ – svāhaṃ sakkomi etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti. Sace, bhikkhave, evamassa, kallaṃ vacanāya.

    ‘‘सचे पन, भिक्खवे, एवमस्स – ‘मय्हञ्‍च खो विहेसा भविस्सति परस्स च पुग्गलस्स उपघातो। परो हि पुग्गलो कोधनो उपनाही दळ्हदिट्ठी दुप्पटिनिस्सग्गी, न चाहं सक्‍कोमि एतं पुग्गलं अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापेतु’न्ति। एवरूपे, भिक्खवे, पुग्गले उपेक्खा नातिमञ्‍ञितब्बा।

    ‘‘Sace pana, bhikkhave, evamassa – ‘mayhañca kho vihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto. Paro hi puggalo kodhano upanāhī daḷhadiṭṭhī duppaṭinissaggī, na cāhaṃ sakkomi etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti. Evarūpe, bhikkhave, puggale upekkhā nātimaññitabbā.

    ४०. ‘‘तेसञ्‍च वो, भिक्खवे, समग्गानं सम्मोदमानानं अविवदमानानं सिक्खतं अञ्‍ञमञ्‍ञस्स वचीसंहारो 25 उप्पज्‍जेय्य दिट्ठिपळासो 26 चेतसो आघातो अप्पच्‍चयो अनभिरद्धि। तत्थ एकतोपक्खिकानं भिक्खूनं यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘यं नो, आवुसो, अम्हाकं समग्गानं सम्मोदमानानं अविवदमानानं सिक्खतं अञ्‍ञमञ्‍ञस्स वचीसंहारो उप्पन्‍नो दिट्ठिपळासो चेतसो आघातो अप्पच्‍चयो अनभिरद्धि, तं जानमानो समणो गरहेय्या’ति 27। सम्मा ब्याकरमानो, भिक्खवे, भिक्खु एवं ब्याकरेय्य – ‘यं नो, आवुसो, अम्हाकं समग्गानं सम्मोदमानानं अविवदमानानं सिक्खतं अञ्‍ञमञ्‍ञस्स वचीसंहारो उप्पन्‍नो दिट्ठिपळासो चेतसो आघातो अप्पच्‍चयो अनभिरद्धि, तं जानमानो समणो गरहेय्याति। एतं पनावुसो, धम्मं अप्पहाय निब्बानं सच्छिकरेय्या’ति। सम्मा ब्याकरमानो, भिक्खवे, भिक्खु एवं ब्याकरेय्य – ‘एतं, आवुसो, धम्मं अप्पहाय न निब्बानं सच्छिकरेय्या’ति।

    40. ‘‘Tesañca vo, bhikkhave, samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro 28 uppajjeyya diṭṭhipaḷāso 29 cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi. Tattha ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘yaṃ no, āvuso, amhākaṃ samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro uppanno diṭṭhipaḷāso cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi, taṃ jānamāno samaṇo garaheyyā’ti 30. Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘yaṃ no, āvuso, amhākaṃ samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro uppanno diṭṭhipaḷāso cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi, taṃ jānamāno samaṇo garaheyyāti. Etaṃ panāvuso, dhammaṃ appahāya nibbānaṃ sacchikareyyā’ti. Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘etaṃ, āvuso, dhammaṃ appahāya na nibbānaṃ sacchikareyyā’ti.

    ‘‘अथापरेसं एकतोपक्खिकानं भिक्खूनं यं भिक्खुं सुवचतरं मञ्‍ञेय्याथ, सो उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘यं नो, आवुसो, अम्हाकं समग्गानं सम्मोदमानानं अविवदमानानं सिक्खतं अञ्‍ञमञ्‍ञस्स वचीसंहारो उप्पन्‍नो दिट्ठिपळासो चेतसो आघातो अप्पच्‍चयो अनभिरद्धि, तं जानमानो समणो गरहेय्या’ति। सम्मा ब्याकरमानो, भिक्खवे, भिक्खु एवं ब्याकरेय्य – ‘यं नो, आवुसो, अम्हाकं समग्गानं सम्मोदमानानं अविवदमानानं सिक्खतं अञ्‍ञमञ्‍ञस्स वचीसंहारो उप्पन्‍नो दिट्ठिपळासो चेतसो आघातो अप्पच्‍चयो अनभिरद्धि तं जानमानो समणो गरहेय्याति। एतं पनावुसो, धम्मं अप्पहाय निब्बानं सच्छिकरेय्या’ति। सम्मा ब्याकरमानो, भिक्खवे, भिक्खु एवं ब्याकरेय्य – ‘एतं खो, आवुसो, धम्मं अप्पहाय न निब्बानं सच्छिकरेय्या’’’ति।

    ‘‘Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha, so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘yaṃ no, āvuso, amhākaṃ samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro uppanno diṭṭhipaḷāso cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi, taṃ jānamāno samaṇo garaheyyā’ti. Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘yaṃ no, āvuso, amhākaṃ samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro uppanno diṭṭhipaḷāso cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi taṃ jānamāno samaṇo garaheyyāti. Etaṃ panāvuso, dhammaṃ appahāya nibbānaṃ sacchikareyyā’ti. Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘etaṃ kho, āvuso, dhammaṃ appahāya na nibbānaṃ sacchikareyyā’’’ti.

    ‘‘तं चे, भिक्खवे, भिक्खुं परे एवं पुच्छेय्युं – ‘आयस्मता नो एते भिक्खू अकुसला वुट्ठापेत्वा कुसले पतिट्ठापिता’ति? सम्मा ब्याकरमानो, भिक्खवे, भिक्खु एवं ब्याकरेय्य – ‘इधाहं, आवुसो, येन भगवा तेनुपसङ्कमिं, तस्स मे भगवा धम्मं देसेसि, ताहं धम्मं सुत्वा तेसं भिक्खूनं अभासिं। तं ते भिक्खू धम्मं सुत्वा अकुसला वुट्ठहिंसु, कुसले पतिट्ठहिंसू’ति। एवं ब्याकरमानो खो, भिक्खवे, भिक्खु न चेव अत्तानं उक्‍कंसेति, न परं वम्भेति, धम्मस्स चानुधम्मं ब्याकरोति, न च कोचि सहधम्मिको वादानुवादो गारय्हं ठानं आगच्छती’’ति।

    ‘‘Taṃ ce, bhikkhave, bhikkhuṃ pare evaṃ puccheyyuṃ – ‘āyasmatā no ete bhikkhū akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpitā’ti? Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘idhāhaṃ, āvuso, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ, tassa me bhagavā dhammaṃ desesi, tāhaṃ dhammaṃ sutvā tesaṃ bhikkhūnaṃ abhāsiṃ. Taṃ te bhikkhū dhammaṃ sutvā akusalā vuṭṭhahiṃsu, kusale patiṭṭhahiṃsū’ti. Evaṃ byākaramāno kho, bhikkhave, bhikkhu na ceva attānaṃ ukkaṃseti, na paraṃ vambheti, dhammassa cānudhammaṃ byākaroti, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’’ti.

    इदमवोच भगवा। अत्तमना ते भिक्खू भगवतो भासितं अभिनन्दुन्ति।

    Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    किन्तिसुत्तं निट्ठितं ततियं।

    Kintisuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.




    Next: ४. सामगामसुत्तं • 4. Sāmagāmasuttaṃ




    Footnotes:
    1. कुसिनारायं (सी॰)
    2. kusinārāyaṃ (sī.)
    3. अथ किन्ति वो (सी॰ पी॰), अथ किञ्‍चरहि वो (क॰)
    4. एवं (सी॰ पी॰)
    5. atha kinti vo (sī. pī.), atha kiñcarahi vo (ka.)
    6. evaṃ (sī. pī.)
    7. ये ते (क॰)
    8. सियुं (सी॰ स्या॰ कं॰) सद्दनीति ओलोकेतब्बा
    9. सुब्बचतरं (क॰)
    10. तदिमिनापेतं (स्या॰ कं॰)
    11. इति दुग्गहितं दुग्गहिततो धारेतब्बं, दुग्गहितं दुग्गहिततो धारेत्वा (सी॰ स्या॰ कं॰ पी॰) अनन्तरवारत्तये पन इदं पाठनानत्तं नत्थि
    12. ye te (ka.)
    13. siyuṃ (sī. syā. kaṃ.) saddanīti oloketabbā
    14. subbacataraṃ (ka.)
    15. tadimināpetaṃ (syā. kaṃ.)
    16. iti duggahitaṃ duggahitato dhāretabbaṃ, duggahitaṃ duggahitato dhāretvā (sī. syā. kaṃ. pī.) anantaravārattaye pana idaṃ pāṭhanānattaṃ natthi
    17. अप्पमत्तकेहि (सी॰ पी॰)
    18. appamattakehi (sī. pī.)
    19. चोदितब्बं (स्या॰ कं॰ क॰) तुरितब्बं (?)
    20. coditabbaṃ (syā. kaṃ. ka.) turitabbaṃ (?)
    21. यदिदं मय्हञ्‍च विहेसा भविस्सति परस्स च (क॰)
    22. yadidaṃ mayhañca vihesā bhavissati parassa ca (ka.)
    23. मय्हञ्‍च विहेसा भविस्सति परस्स च पुग्गलस्स उपघातो (क॰)
    24. mayhañca vihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto (ka.)
    25. वचीसङ्खारो (सी॰ पी॰)
    26. दिट्ठिपलासो (सी॰ क॰)
    27. समानो (सी॰ क॰)
    28. vacīsaṅkhāro (sī. pī.)
    29. diṭṭhipalāso (sī. ka.)
    30. samāno (sī. ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / मज्झिमनिकाय (अट्ठकथा) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ३. किन्तिसुत्तवण्णना • 3. Kintisuttavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / मज्झिमनिकाय (टीका) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ३. किन्तिसुत्तवण्णना • 3. Kintisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact