Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౩. కిసాగోతమీసుత్తవణ్ణనా
3. Kisāgotamīsuttavaṇṇanā
౧౬౪. ‘‘కిసాగోతమీ’’తి ఏత్థ కా పనాయం కిసాగోతమీ, కిస్స అయం భిక్ఖునీ హుత్వా సమణధమ్మం మత్థకం పాపేసీతి తమత్థం విభావేతుం ‘‘పుబ్బే కిరా’’తిఆదిమారద్ధం. అఙ్గారావాతి అద్దారిట్ఠకవణ్ణఅఙ్గారా ఏవ జాతా. దారుసాకన్తి అద్ధమాసకేన దారుం సాకఞ్చ ఆహరిస్సామీతి అన్తరాపణే అన్తరవీథిం గతా.
164. ‘‘Kisāgotamī’’ti ettha kā panāyaṃ kisāgotamī, kissa ayaṃ bhikkhunī hutvā samaṇadhammaṃ matthakaṃ pāpesīti tamatthaṃ vibhāvetuṃ ‘‘pubbe kirā’’tiādimāraddhaṃ. Aṅgārāvāti addāriṭṭhakavaṇṇaaṅgārā eva jātā. Dārusākanti addhamāsakena dāruṃ sākañca āharissāmīti antarāpaṇe antaravīthiṃ gatā.
సిద్ధత్థకన్తి సాసపం. సాలాయన్తి అనాథసాలాయం. ఖురగ్గేయేవాతి ఖురసిఖే ఏవ, కేసోరోహనక్ఖణే ఏవాతి అత్థో.
Siddhatthakanti sāsapaṃ. Sālāyanti anāthasālāyaṃ. Khuraggeyevāti khurasikhe eva, kesorohanakkhaṇe evāti attho.
ఏకమాసీతి ఏత్థ మ-కారో పదసన్ధికరో. సంహితావసేన చ పురిమపదే వా రస్సత్తం. పరపదే వా దీఘత్తన్తి ఆహ ‘‘ఏకా ఆసీ’’తి. భావనపుంసకమేతం ‘‘ఏకమన్తం నిసీదీ’’తిఆదీసు వియ. పుత్తమరణం అన్తం అతీతం ఇదాని పుత్తమరణస్స అభావతో. తేనేవాహ ‘‘పుత్తమరణం నామ నత్థీ’’తి. పురిసం గవేసితున్తి యథా మయ్హం పురిసగవేసనా నామ సబ్బసో నత్థి, తథా ఏవ పుత్తగవేసనాపి నత్థి, తస్మా మే పుత్తమరణం ఏతదన్తం, సబ్బేసు ఖన్ధాదీసు భవాదీసు చ తణ్హానన్దియా అభావకథనేన సబ్బసత్తేసు తణ్హా సబ్బసో విసోసితా, తస్సాయేవ కారకఅవిజ్జాక్ఖన్ధో పదాలితోతి అత్తనో నిక్కిలేసతం పవేదేన్తీ థేరీ సీహనాదం నదీతి.
Ekamāsīti ettha ma-kāro padasandhikaro. Saṃhitāvasena ca purimapade vā rassattaṃ. Parapade vā dīghattanti āha ‘‘ekā āsī’’ti. Bhāvanapuṃsakametaṃ ‘‘ekamantaṃ nisīdī’’tiādīsu viya. Puttamaraṇaṃ antaṃ atītaṃ idāni puttamaraṇassa abhāvato. Tenevāha ‘‘puttamaraṇaṃ nāma natthī’’ti. Purisaṃ gavesitunti yathā mayhaṃ purisagavesanā nāma sabbaso natthi, tathā eva puttagavesanāpi natthi, tasmā me puttamaraṇaṃ etadantaṃ, sabbesu khandhādīsu bhavādīsu ca taṇhānandiyā abhāvakathanena sabbasattesu taṇhā sabbaso visositā, tassāyeva kārakaavijjākkhandho padālitoti attano nikkilesataṃ pavedentī therī sīhanādaṃ nadīti.
కిసాగోతమీసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Kisāgotamīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౩. కిసాగోతమీసుత్తం • 3. Kisāgotamīsuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౩. కిసాగోతమీసుత్తవణ్ణనా • 3. Kisāgotamīsuttavaṇṇanā