Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya

    ೧೧. ಕೋಧನಸುತ್ತಂ

    11. Kodhanasuttaṃ

    ೬೪. ‘‘ಸತ್ತಿಮೇ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಾ ಸಪತ್ತಕನ್ತಾ ಸಪತ್ತಕರಣಾ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ। ಕತಮೇ ಸತ್ತ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಇಚ್ಛತಿ – ‘ಅಹೋ ವತಾಯಂ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಅಸ್ಸಾ’ತಿ! ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ವಣ್ಣವತಾಯ ನನ್ದತಿ। ಕೋಧನೋಯಂ 1, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲೋ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ ಕೋಧಪರೇತೋ, ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಸೋ ಹೋತಿ ಸುನ್ಹಾತೋ ಸುವಿಲಿತ್ತೋ ಕಪ್ಪಿತಕೇಸಮಸ್ಸು ಓದಾತವತ್ಥವಸನೋ 2; ಅಥ ಖೋ ಸೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋವ ಹೋತಿ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಪತ್ತಕನ್ತೋ ಸಪತ್ತಕರಣೋ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ।

    64. ‘‘Sattime , bhikkhave, dhammā sapattakantā sapattakaraṇā kodhanaṃ āgacchanti itthiṃ vā purisaṃ vā. Katame satta? Idha, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ dubbaṇṇo assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa vaṇṇavatāya nandati. Kodhanoyaṃ 3, bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto, kiñcāpi so hoti sunhāto suvilitto kappitakesamassu odātavatthavasano 4; atha kho so dubbaṇṇova hoti kodhābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಇಚ್ಛತಿ – ‘ಅಹೋ ವತಾಯಂ ದುಕ್ಖಂ ಸಯೇಯ್ಯಾ’ತಿ! ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಸುಖಸೇಯ್ಯಾಯ ನನ್ದತಿ। ಕೋಧನೋಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲೋ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ ಕೋಧಪರೇತೋ, ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಸೋ ಪಲ್ಲಙ್ಕೇ ಸೇತಿ ಗೋನಕತ್ಥತೇ ಪಟಲಿಕತ್ಥತೇ ಕದಲಿಮಿಗಪವರಪಚ್ಚತ್ಥರಣೇ ಸಉತ್ತರಚ್ಛದೇ ಉಭತೋಲೋಹಿತಕೂಪಧಾನೇ; ಅಥ ಖೋ ಸೋ ದುಕ್ಖಞ್ಞೇವ ಸೇತಿ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುತಿಯೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಪತ್ತಕನ್ತೋ ಸಪತ್ತಕರಣೋ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ dukkhaṃ sayeyyā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa sukhaseyyāya nandati. Kodhanoyaṃ, bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto, kiñcāpi so pallaṅke seti gonakatthate paṭalikatthate kadalimigapavarapaccattharaṇe sauttaracchade ubhatolohitakūpadhāne; atha kho so dukkhaññeva seti kodhābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಇಚ್ಛತಿ – ‘ಅಹೋ ವತಾಯಂ ನ ಪಚುರತ್ಥೋ ಅಸ್ಸಾ’ತಿ! ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಪಚುರತ್ಥತಾಯ ನನ್ದತಿ । ಕೋಧನೋಯಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲೋ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ ಕೋಧಪರೇತೋ, ಅನತ್ಥಮ್ಪಿ ಗಹೇತ್ವಾ ‘ಅತ್ಥೋ ಮೇ ಗಹಿತೋ’ತಿ ಮಞ್ಞತಿ , ಅತ್ಥಮ್ಪಿ ಗಹೇತ್ವಾ ‘ಅನತ್ಥೋ ಮೇ ಗಹಿತೋ’ತಿ ಮಞ್ಞತಿ। ತಸ್ಸಿಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ವಿಪಚ್ಚನೀಕಾ ಗಹಿತಾ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತಿ ಕೋಧಾಭಿಭೂತಸ್ಸ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತತಿಯೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಪತ್ತಕನ್ತೋ ಸಪತ್ತಕರಣೋ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ na pacurattho assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa pacuratthatāya nandati . Kodhanoyaṃ , bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto, anatthampi gahetvā ‘attho me gahito’ti maññati , atthampi gahetvā ‘anattho me gahito’ti maññati. Tassime dhammā aññamaññaṃ vipaccanīkā gahitā dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya saṃvattanti kodhābhibhūtassa. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಇಚ್ಛತಿ – ‘ಅಹೋ ವತಾಯಂ ನ ಭೋಗವಾ ಅಸ್ಸಾ’ತಿ! ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಭೋಗವತಾಯ ನನ್ದತಿ। ಕೋಧನಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಕೋಧಾಭಿಭೂತಸ್ಸ ಕೋಧಪರೇತಸ್ಸ, ಯೇಪಿಸ್ಸ ತೇ ಹೋನ್ತಿ ಭೋಗಾ ಉಟ್ಠಾನವೀರಿಯಾಧಿಗತಾ ಬಾಹಾಬಲಪರಿಚಿತಾ ಸೇದಾವಕ್ಖಿತ್ತಾ ಧಮ್ಮಿಕಾ ಧಮ್ಮಲದ್ಧಾ, ತೇಪಿ ರಾಜಾನೋ ರಾಜಕೋಸಂ ಪವೇಸೇನ್ತಿ ಕೋಧಾಭಿಭೂತಸ್ಸ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತುತ್ಥೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಪತ್ತಕನ್ತೋ ಸಪತ್ತಕರಣೋ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ na bhogavā assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa bhogavatāya nandati. Kodhanassa, bhikkhave, purisapuggalassa kodhābhibhūtassa kodhaparetassa, yepissa te honti bhogā uṭṭhānavīriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhā, tepi rājāno rājakosaṃ pavesenti kodhābhibhūtassa. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಇಚ್ಛತಿ – ‘ಅಹೋ ವತಾಯಂ ನ ಯಸವಾ ಅಸ್ಸಾ’ತಿ! ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಯಸವತಾಯ ನನ್ದತಿ। ಕೋಧನೋಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲೋ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ ಕೋಧಪರೇತೋ, ಯೋಪಿಸ್ಸ ಸೋ ಹೋತಿ ಯಸೋ ಅಪ್ಪಮಾದಾಧಿಗತೋ, ತಮ್ಹಾಪಿ ಧಂಸತಿ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಮೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಪತ್ತಕನ್ತೋ ಸಪತ್ತಕರಣೋ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ na yasavā assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa yasavatāya nandati. Kodhanoyaṃ, bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto, yopissa so hoti yaso appamādādhigato, tamhāpi dhaṃsati kodhābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಇಚ್ಛತಿ – ‘ಅಹೋ ವತಾಯಂ ನ ಮಿತ್ತವಾ ಅಸ್ಸಾ’ತಿ! ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಮಿತ್ತವತಾಯ ನನ್ದತಿ। ಕೋಧನಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಂ ಕೋಧಾಭಿಭೂತಂ ಕೋಧಪರೇತಂ, ಯೇಪಿಸ್ಸ ತೇ ಹೋನ್ತಿ ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚಾ ಞಾತಿಸಾಲೋಹಿತಾ, ತೇಪಿ ಆರಕಾ ಪರಿವಜ್ಜನ್ತಿ ಕೋಧಾಭಿಭೂತಂ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಟ್ಠೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಪತ್ತಕನ್ತೋ ಸಪತ್ತಕರಣೋ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ na mittavā assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa mittavatāya nandati. Kodhanaṃ, bhikkhave, purisapuggalaṃ kodhābhibhūtaṃ kodhaparetaṃ, yepissa te honti mittāmaccā ñātisālohitā, tepi ārakā parivajjanti kodhābhibhūtaṃ. Ayaṃ, bhikkhave, chaṭṭho dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಇಚ್ಛತಿ – ‘ಅಹೋ ವತಾಯಂ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾ’ತಿ! ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಪತ್ತೋ ಸಪತ್ತಸ್ಸ ಸುಗತಿಗಮನೇ ನನ್ದತಿ। ಕೋಧನೋಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲೋ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ ಕೋಧಪರೇತೋ ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ, ವಾಚಾಯ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ, ಮನಸಾ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ। ಸೋ ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರಿತ್ವಾ ವಾಚಾಯ…ಪೇ॰… ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತ್ತಮೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಪತ್ತಕನ್ತೋ ಸಪತ್ತಕರಣೋ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ। ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತ್ತ ಧಮ್ಮಾ ಸಪತ್ತಕನ್ತಾ ಸಪತ್ತಕರಣಾ ಕೋಧನಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಪುರಿಸಂ ವಾ’’ತಿ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyyā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa sugatigamane nandati. Kodhanoyaṃ, bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā vācāya…pe… kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati kodhābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, sattamo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā. Ime kho, bhikkhave, satta dhammā sapattakantā sapattakaraṇā kodhanaṃ āgacchanti itthiṃ vā purisaṃ vā’’ti.

    ‘‘ಕೋಧನೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಹೋತಿ, ಅಥೋ ದುಕ್ಖಮ್ಪಿ ಸೇತಿ ಸೋ।

    ‘‘Kodhano dubbaṇṇo hoti, atho dukkhampi seti so;

    ಅಥೋ ಅತ್ಥಂ ಗಹೇತ್ವಾನ, ಅನತ್ಥಂ ಅಧಿಪಜ್ಜತಿ 5॥

    Atho atthaṃ gahetvāna, anatthaṃ adhipajjati 6.

    ‘‘ತತೋ ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ, ವಧಂ ಕತ್ವಾನ ಕೋಧನೋ।

    ‘‘Tato kāyena vācāya, vadhaṃ katvāna kodhano;

    ಕೋಧಾಭಿಭೂತೋ ಪುರಿಸೋ, ಧನಜಾನಿಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ॥

    Kodhābhibhūto puriso, dhanajāniṃ nigacchati.

    ‘‘ಕೋಧಸಮ್ಮದಸಮ್ಮತ್ತೋ , ಆಯಸಕ್ಯಂ 7 ನಿಗಚ್ಛತಿ।

    ‘‘Kodhasammadasammatto , āyasakyaṃ 8 nigacchati;

    ಞಾತಿಮಿತ್ತಾ ಸುಹಜ್ಜಾ ಚ, ಪರಿವಜ್ಜನ್ತಿ ಕೋಧನಂ॥

    Ñātimittā suhajjā ca, parivajjanti kodhanaṃ.

    9 ‘‘ಅನತ್ಥಜನನೋ ಕೋಧೋ, ಕೋಧೋ ಚಿತ್ತಪ್ಪಕೋಪನೋ।

    10 ‘‘Anatthajanano kodho, kodho cittappakopano;

    ಭಯಮನ್ತರತೋ ಜಾತಂ, ತಂ ಜನೋ ನಾವಬುಜ್ಝತಿ॥

    Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.

    ‘‘ಕುದ್ಧೋ ಅತ್ಥಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಕುದ್ಧೋ ಧಮ್ಮಂ ನ ಪಸ್ಸತಿ।

    ‘‘Kuddho atthaṃ na jānāti, kuddho dhammaṃ na passati;

    ಅನ್ಧತಮಂ ತದಾ ಹೋತಿ, ಯಂ ಕೋಧೋ ಸಹತೇ ನರಂ॥

    Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ kodho sahate naraṃ.

    ‘‘ಯಂ ಕುದ್ಧೋ ಉಪರೋಧೇತಿ, ಸುಕರಂ ವಿಯ ದುಕ್ಕರಂ।

    ‘‘Yaṃ kuddho uparodheti, sukaraṃ viya dukkaraṃ;

    ಪಚ್ಛಾ ಸೋ ವಿಗತೇ ಕೋಧೇ, ಅಗ್ಗಿದಡ್ಢೋವ ತಪ್ಪತಿ॥

    Pacchā so vigate kodhe, aggidaḍḍhova tappati.

    ‘‘ದುಮ್ಮಙ್ಕುಯಂ ಪದಸ್ಸೇತಿ 11, ಧೂಮಂ ಧೂಮೀವ ಪಾವಕೋ।

    ‘‘Dummaṅkuyaṃ padasseti 12, dhūmaṃ dhūmīva pāvako;

    ಯತೋ ಪತಾಯತಿ ಕೋಧೋ, ಯೇನ ಕುಜ್ಝನ್ತಿ ಮಾನವಾ॥

    Yato patāyati kodho, yena kujjhanti mānavā.

    ‘‘ನಾಸ್ಸ ಹಿರೀ ನ ಓತ್ತಪ್ಪಂ 13, ನ ವಾಚೋ ಹೋತಿ ಗಾರವೋ।

    ‘‘Nāssa hirī na ottappaṃ 14, na vāco hoti gāravo;

    ಕೋಧೇನ ಅಭಿಭೂತಸ್ಸ, ನ ದೀಪಂ ಹೋತಿ ಕಿಞ್ಚನಂ॥

    Kodhena abhibhūtassa, na dīpaṃ hoti kiñcanaṃ.

    ‘‘ತಪನೀಯಾನಿ ಕಮ್ಮಾನಿ, ಯಾನಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಆರಕಾ।

    ‘‘Tapanīyāni kammāni, yāni dhammehi ārakā;

    ತಾನಿ ಆರೋಚಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ತಂ ಸುಣಾಥ ಯಥಾ ತಥಂ॥

    Tāni ārocayissāmi, taṃ suṇātha yathā tathaṃ.

    ‘‘ಕುದ್ಧೋ ಹಿ ಪಿತರಂ ಹನ್ತಿ, ಹನ್ತಿ ಕುದ್ಧೋ ಸಮಾತರಂ।

    ‘‘Kuddho hi pitaraṃ hanti, hanti kuddho samātaraṃ;

    ಕುದ್ಧೋ ಹಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಹನ್ತಿ, ಹನ್ತಿ ಕುದ್ಧೋ ಪುಥುಜ್ಜನಂ॥

    Kuddho hi brāhmaṇaṃ hanti, hanti kuddho puthujjanaṃ.

    ‘‘ಯಾಯ ಮಾತು ಭತೋ ಪೋಸೋ, ಇಮಂ ಲೋಕಂ ಅವೇಕ್ಖತಿ।

    ‘‘Yāya mātu bhato poso, imaṃ lokaṃ avekkhati;

    ತಮ್ಪಿ ಪಾಣದದಿಂ ಸನ್ತಿಂ, ಹನ್ತಿ ಕುದ್ಧೋ ಪುಥುಜ್ಜನೋ॥

    Tampi pāṇadadiṃ santiṃ, hanti kuddho puthujjano.

    ‘‘ಅತ್ತೂಪಮಾ ಹಿ ತೇ ಸತ್ತಾ, ಅತ್ತಾ ಹಿ ಪರಮೋ 15 ಪಿಯೋ।

    ‘‘Attūpamā hi te sattā, attā hi paramo 16 piyo;

    ಹನ್ತಿ ಕುದ್ಧೋ ಪುಥುತ್ತಾನಂ, ನಾನಾರೂಪೇಸು ಮುಚ್ಛಿತೋ॥

    Hanti kuddho puthuttānaṃ, nānārūpesu mucchito.

    ‘‘ಅಸಿನಾ ಹನ್ತಿ ಅತ್ತಾನಂ, ವಿಸಂ ಖಾದನ್ತಿ ಮುಚ್ಛಿತಾ।

    ‘‘Asinā hanti attānaṃ, visaṃ khādanti mucchitā;

    ರಜ್ಜುಯಾ ಬಜ್ಝ ಮೀಯನ್ತಿ, ಪಬ್ಬತಾಮಪಿ ಕನ್ದರೇ॥

    Rajjuyā bajjha mīyanti, pabbatāmapi kandare.

    ‘‘ಭೂನಹಚ್ಚಾನಿ 17 ಕಮ್ಮಾನಿ, ಅತ್ತಮಾರಣಿಯಾನಿ ಚ।

    ‘‘Bhūnahaccāni 18 kammāni, attamāraṇiyāni ca;

    ಕರೋನ್ತಾ ನಾವಬುಜ್ಝನ್ತಿ 19, ಕೋಧಜಾತೋ ಪರಾಭವೋ॥

    Karontā nāvabujjhanti 20, kodhajāto parābhavo.

    ‘‘ಇತಾಯಂ ಕೋಧರೂಪೇನ, ಮಚ್ಚುಪಾಸೋ ಗುಹಾಸಯೋ।

    ‘‘Itāyaṃ kodharūpena, maccupāso guhāsayo;

    ತಂ ದಮೇನ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ದೇ, ಪಞ್ಞಾವೀರಿಯೇನ ದಿಟ್ಠಿಯಾ॥

    Taṃ damena samucchinde, paññāvīriyena diṭṭhiyā.

    ‘‘ಯಥಾ ಮೇತಂ 21 ಅಕುಸಲಂ, ಸಮುಚ್ಛಿನ್ದೇಥ ಪಣ್ಡಿತೋ।

    ‘‘Yathā metaṃ 22 akusalaṃ, samucchindetha paṇḍito;

    ತಥೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಿಕ್ಖೇಥ, ಮಾ ನೋ ದುಮ್ಮಙ್ಕುಯಂ ಅಹು॥

    Tatheva dhamme sikkhetha, mā no dummaṅkuyaṃ ahu.

    ‘‘ವೀತಕೋಧಾ ಅನಾಯಾಸಾ, ವೀತಲೋಭಾ ಅನುಸ್ಸುಕಾ 23।

    ‘‘Vītakodhā anāyāsā, vītalobhā anussukā 24;

    ದನ್ತಾ ಕೋಧಂ ಪಹನ್ತ್ವಾನ, ಪರಿನಿಬ್ಬನ್ತಿ ಅನಾಸವಾ’’ತಿ 25॥ ಏಕಾದಸಮಂ।

    Dantā kodhaṃ pahantvāna, parinibbanti anāsavā’’ti 26. ekādasamaṃ;

    ಅಬ್ಯಾಕತವಗ್ಗೋ ಛಟ್ಠೋ।

    Abyākatavaggo chaṭṭho.

    ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –

    Tassuddānaṃ –

    ಅಬ್ಯಾಕತೋ ಪುರಿಸಗತಿ, ತಿಸ್ಸ ಸೀಹ ಅರಕ್ಖಿಯಂ।

    Abyākato purisagati, tissa sīha arakkhiyaṃ;

    ಕಿಮಿಲಂ ಸತ್ತ ಪಚಲಾ, ಮೇತ್ತಾ ಭರಿಯಾ ಕೋಧೇಕಾದಸಾತಿ॥

    Kimilaṃ satta pacalā, mettā bhariyā kodhekādasāti.




    Next: ೭. ಮಹಾವಗ್ಗೋ • 7. Mahāvaggo




    Footnotes:
    1. ಕೋಧನಾಯಂ (ಕ॰)
    2. ಓದಾತವಸನೋ (ಕ॰)
    3. kodhanāyaṃ (ka.)
    4. odātavasano (ka.)
    5. ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ (ಸೀ॰), ಪಟಿಪಜ್ಜತಿ (ಸ್ಯಾ॰)
    6. adhigacchati (sī.), paṭipajjati (syā.)
    7. ಆಯಸಕ್ಖಂ (ಸ್ಯಾ॰)
    8. āyasakkhaṃ (syā.)
    9. ಇತಿವು॰ ೮೮ ಇತಿವುತ್ತಕೇಪಿ
    10. itivu. 88 itivuttakepi
    11. ಸದಸ್ಸೇತಿ (ಸೀ॰), ಪಠಮಂ ದಸ್ಸೇತಿ (ಸ್ಯಾ॰)
    12. sadasseti (sī.), paṭhamaṃ dasseti (syā.)
    13. ನ ಅಸ್ಸ ಹಿರೀ ಓತ್ತಪ್ಪಞ್ಚ (ಕ॰)
    14. na assa hirī ottappañca (ka.)
    15. ಪರಮಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    16. paramaṃ (sī. syā.)
    17. ಭೂತಹಚ್ಚಾನಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    18. bhūtahaccāni (sī. syā.)
    19. ಕರೋನ್ತೋ ನಾವಬುಜ್ಝತಿ (ಕ॰)
    20. karonto nāvabujjhati (ka.)
    21. ಏಕಮೇತಂ (ಸ್ಯಾ॰), ಏಕಮೇತಂ (ಸೀ॰)
    22. ekametaṃ (syā.), ekametaṃ (sī.)
    23. ಅನಿಸ್ಸುಕಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰) ತದಟ್ಠಕಥಾಸು ಪನ ‘‘ಅನುಸ್ಸುಕಾ’’ ತ್ವೇವ ದಿಸ್ಸತಿ
    24. anissukā (sī. syā.) tadaṭṭhakathāsu pana ‘‘anussukā’’ tveva dissati
    25. ಪರಿನಿಬ್ಬಿಸ್ಸಥನಾಸವಾತಿ (ಸ್ಯಾ॰), ಪರಿನಿಬ್ಬಿಂಸು ಅನಾಸವಾತಿ (ಕ॰)
    26. parinibbissathanāsavāti (syā.), parinibbiṃsu anāsavāti (ka.)



    Related texts:



    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೧೧. ಕೋಧನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 11. Kodhanasuttavaṇṇanā

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧೧. ಕೋಧನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 11. Kodhanasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact