Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya

    ੧੧. ਕੋਧਨਸੁਤ੍ਤਂ

    11. Kodhanasuttaṃ

    ੬੪. ‘‘ਸਤ੍ਤਿਮੇ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤਾ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣਾ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ। ਕਤਮੇ ਸਤ੍ਤ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਤਿ – ‘ਅਹੋ વਤਾਯਂ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋ ਅਸ੍ਸਾ’ਤਿ! ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣવਤਾਯ ਨਨ੍ਦਤਿ। ਕੋਧਨੋਯਂ 1, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ ਕੋਧਪਰੇਤੋ, ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੋ ਹੋਤਿ ਸੁਨ੍ਹਾਤੋ ਸੁવਿਲਿਤ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੁ ਓਦਾਤવਤ੍ਥવਸਨੋ 2; ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋવ ਹੋਤਿ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਠਮੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣੋ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ।

    64. ‘‘Sattime , bhikkhave, dhammā sapattakantā sapattakaraṇā kodhanaṃ āgacchanti itthiṃ vā purisaṃ vā. Katame satta? Idha, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ dubbaṇṇo assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa vaṇṇavatāya nandati. Kodhanoyaṃ 3, bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto, kiñcāpi so hoti sunhāto suvilitto kappitakesamassu odātavatthavasano 4; atha kho so dubbaṇṇova hoti kodhābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਤਿ – ‘ਅਹੋ વਤਾਯਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਯੇਯ੍ਯਾ’ਤਿ! ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਖਸੇਯ੍ਯਾਯ ਨਨ੍ਦਤਿ। ਕੋਧਨੋਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ ਕੋਧਪਰੇਤੋ, ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੋ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਸੇਤਿ ਗੋਨਕਤ੍ਥਤੇ ਪਟਲਿਕਤ੍ਥਤੇ ਕਦਲਿਮਿਗਪવਰਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣੇ ਸਉਤ੍ਤਰਚ੍ਛਦੇ ਉਭਤੋਲੋਹਿਤਕੂਪਧਾਨੇ; ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਦੁਕ੍ਖਞ੍ਞੇવ ਸੇਤਿ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣੋ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ dukkhaṃ sayeyyā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa sukhaseyyāya nandati. Kodhanoyaṃ, bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto, kiñcāpi so pallaṅke seti gonakatthate paṭalikatthate kadalimigapavarapaccattharaṇe sauttaracchade ubhatolohitakūpadhāne; atha kho so dukkhaññeva seti kodhābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਤਿ – ‘ਅਹੋ વਤਾਯਂ ਨ ਪਚੁਰਤ੍ਥੋ ਅਸ੍ਸਾ’ਤਿ! ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚੁਰਤ੍ਥਤਾਯ ਨਨ੍ਦਤਿ । ਕੋਧਨੋਯਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ ਕੋਧਪਰੇਤੋ, ਅਨਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘ਅਤ੍ਥੋ ਮੇ ਗਹਿਤੋ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਤਿ , ਅਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘ਅਨਤ੍ਥੋ ਮੇ ਗਹਿਤੋ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਤਿ। ਤਸ੍ਸਿਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ વਿਪਚ੍ਚਨੀਕਾ ਗਹਿਤਾ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤਸ੍ਸ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਤਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣੋ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ na pacurattho assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa pacuratthatāya nandati . Kodhanoyaṃ , bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto, anatthampi gahetvā ‘attho me gahito’ti maññati , atthampi gahetvā ‘anattho me gahito’ti maññati. Tassime dhammā aññamaññaṃ vipaccanīkā gahitā dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya saṃvattanti kodhābhibhūtassa. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਤਿ – ‘ਅਹੋ વਤਾਯਂ ਨ ਭੋਗવਾ ਅਸ੍ਸਾ’ਤਿ! ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੋਗવਤਾਯ ਨਨ੍ਦਤਿ। ਕੋਧਨਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤਸ੍ਸ ਕੋਧਪਰੇਤਸ੍ਸ, ਯੇਪਿਸ੍ਸ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਭੋਗਾ ਉਟ੍ਠਾਨવੀਰਿਯਾਧਿਗਤਾ ਬਾਹਾਬਲਪਰਿਚਿਤਾ ਸੇਦਾવਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਿਕਾ ਧਮ੍ਮਲਦ੍ਧਾ, ਤੇਪਿ ਰਾਜਾਨੋ ਰਾਜਕੋਸਂ ਪવੇਸੇਨ੍ਤਿ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤਸ੍ਸ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣੋ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ na bhogavā assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa bhogavatāya nandati. Kodhanassa, bhikkhave, purisapuggalassa kodhābhibhūtassa kodhaparetassa, yepissa te honti bhogā uṭṭhānavīriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhā, tepi rājāno rājakosaṃ pavesenti kodhābhibhūtassa. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਤਿ – ‘ਅਹੋ વਤਾਯਂ ਨ ਯਸવਾ ਅਸ੍ਸਾ’ਤਿ! ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਯਸવਤਾਯ ਨਨ੍ਦਤਿ। ਕੋਧਨੋਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ ਕੋਧਪਰੇਤੋ, ਯੋਪਿਸ੍ਸ ਸੋ ਹੋਤਿ ਯਸੋ ਅਪ੍ਪਮਾਦਾਧਿਗਤੋ, ਤਮ੍ਹਾਪਿ ਧਂਸਤਿ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਚਮੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣੋ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ na yasavā assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa yasavatāya nandati. Kodhanoyaṃ, bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto, yopissa so hoti yaso appamādādhigato, tamhāpi dhaṃsati kodhābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਤਿ – ‘ਅਹੋ વਤਾਯਂ ਨ ਮਿਤ੍ਤવਾ ਅਸ੍ਸਾ’ਤਿ! ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤવਤਾਯ ਨਨ੍ਦਤਿ। ਕੋਧਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਂ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤਂ ਕੋਧਪਰੇਤਂ, ਯੇਪਿਸ੍ਸ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਾ ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤਾ, ਤੇਪਿ ਆਰਕਾ ਪਰਿવਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤਂ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਟ੍ਠੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣੋ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ na mittavā assā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa mittavatāya nandati. Kodhanaṃ, bhikkhave, purisapuggalaṃ kodhābhibhūtaṃ kodhaparetaṃ, yepissa te honti mittāmaccā ñātisālohitā, tepi ārakā parivajjanti kodhābhibhūtaṃ. Ayaṃ, bhikkhave, chaṭṭho dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਤਿ – ‘ਅਹੋ વਤਾਯਂ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’ਤਿ! ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪਤ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਗਤਿਗਮਨੇ ਨਨ੍ਦਤਿ। ਕੋਧਨੋਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ ਕੋਧਪਰੇਤੋ ਕਾਯੇਨ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਤਿ, વਾਚਾਯ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਤਿ, ਮਨਸਾ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਤਿ। ਸੋ ਕਾਯੇਨ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਿਤ੍વਾ વਾਚਾਯ…ਪੇ॰… ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਮੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤੋ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣੋ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮਾ ਸਪਤ੍ਤਕਨ੍ਤਾ ਸਪਤ੍ਤਕਰਣਾ ਕੋਧਨਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ’’ਤਿ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati – ‘aho vatāyaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyyā’ti! Taṃ kissa hetu? Na, bhikkhave, sapatto sapattassa sugatigamane nandati. Kodhanoyaṃ, bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā vācāya…pe… kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati kodhābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, sattamo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā. Ime kho, bhikkhave, satta dhammā sapattakantā sapattakaraṇā kodhanaṃ āgacchanti itthiṃ vā purisaṃ vā’’ti.

    ‘‘ਕੋਧਨੋ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ, ਅਥੋ ਦੁਕ੍ਖਮ੍ਪਿ ਸੇਤਿ ਸੋ।

    ‘‘Kodhano dubbaṇṇo hoti, atho dukkhampi seti so;

    ਅਥੋ ਅਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍વਾਨ, ਅਨਤ੍ਥਂ ਅਧਿਪਜ੍ਜਤਿ 5

    Atho atthaṃ gahetvāna, anatthaṃ adhipajjati 6.

    ‘‘ਤਤੋ ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ, વਧਂ ਕਤ੍વਾਨ ਕੋਧਨੋ।

    ‘‘Tato kāyena vācāya, vadhaṃ katvāna kodhano;

    ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਧਨਜਾਨਿਂ ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ॥

    Kodhābhibhūto puriso, dhanajāniṃ nigacchati.

    ‘‘ਕੋਧਸਮ੍ਮਦਸਮ੍ਮਤ੍ਤੋ , ਆਯਸਕ੍ਯਂ 7 ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ।

    ‘‘Kodhasammadasammatto , āyasakyaṃ 8 nigacchati;

    ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਾ ਸੁਹਜ੍ਜਾ ਚ, ਪਰਿવਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਕੋਧਨਂ॥

    Ñātimittā suhajjā ca, parivajjanti kodhanaṃ.

    9 ‘‘ਅਨਤ੍ਥਜਨਨੋ ਕੋਧੋ, ਕੋਧੋ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਕੋਪਨੋ।

    10 ‘‘Anatthajanano kodho, kodho cittappakopano;

    ਭਯਮਨ੍ਤਰਤੋ ਜਾਤਂ, ਤਂ ਜਨੋ ਨਾવਬੁਜ੍ਝਤਿ॥

    Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.

    ‘‘ਕੁਦ੍ਧੋ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਕੁਦ੍ਧੋ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ।

    ‘‘Kuddho atthaṃ na jānāti, kuddho dhammaṃ na passati;

    ਅਨ੍ਧਤਮਂ ਤਦਾ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਕੋਧੋ ਸਹਤੇ ਨਰਂ॥

    Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ kodho sahate naraṃ.

    ‘‘ਯਂ ਕੁਦ੍ਧੋ ਉਪਰੋਧੇਤਿ, ਸੁਕਰਂ વਿਯ ਦੁਕ੍ਕਰਂ।

    ‘‘Yaṃ kuddho uparodheti, sukaraṃ viya dukkaraṃ;

    ਪਚ੍ਛਾ ਸੋ વਿਗਤੇ ਕੋਧੇ, ਅਗ੍ਗਿਦਡ੍ਢੋવ ਤਪ੍ਪਤਿ॥

    Pacchā so vigate kodhe, aggidaḍḍhova tappati.

    ‘‘ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੁਯਂ ਪਦਸ੍ਸੇਤਿ 11, ਧੂਮਂ ਧੂਮੀવ ਪਾવਕੋ।

    ‘‘Dummaṅkuyaṃ padasseti 12, dhūmaṃ dhūmīva pāvako;

    ਯਤੋ ਪਤਾਯਤਿ ਕੋਧੋ, ਯੇਨ ਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਮਾਨવਾ॥

    Yato patāyati kodho, yena kujjhanti mānavā.

    ‘‘ਨਾਸ੍ਸ ਹਿਰੀ ਨ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ 13, ਨ વਾਚੋ ਹੋਤਿ ਗਾਰવੋ।

    ‘‘Nāssa hirī na ottappaṃ 14, na vāco hoti gāravo;

    ਕੋਧੇਨ ਅਭਿਭੂਤਸ੍ਸ, ਨ ਦੀਪਂ ਹੋਤਿ ਕਿਞ੍ਚਨਂ॥

    Kodhena abhibhūtassa, na dīpaṃ hoti kiñcanaṃ.

    ‘‘ਤਪਨੀਯਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ, ਯਾਨਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਆਰਕਾ।

    ‘‘Tapanīyāni kammāni, yāni dhammehi ārakā;

    ਤਾਨਿ ਆਰੋਚਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਸੁਣਾਥ ਯਥਾ ਤਥਂ॥

    Tāni ārocayissāmi, taṃ suṇātha yathā tathaṃ.

    ‘‘ਕੁਦ੍ਧੋ ਹਿ ਪਿਤਰਂ ਹਨ੍ਤਿ, ਹਨ੍ਤਿ ਕੁਦ੍ਧੋ ਸਮਾਤਰਂ।

    ‘‘Kuddho hi pitaraṃ hanti, hanti kuddho samātaraṃ;

    ਕੁਦ੍ਧੋ ਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਹਨ੍ਤਿ, ਹਨ੍ਤਿ ਕੁਦ੍ਧੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਂ॥

    Kuddho hi brāhmaṇaṃ hanti, hanti kuddho puthujjanaṃ.

    ‘‘ਯਾਯ ਮਾਤੁ ਭਤੋ ਪੋਸੋ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਅવੇਕ੍ਖਤਿ।

    ‘‘Yāya mātu bhato poso, imaṃ lokaṃ avekkhati;

    ਤਮ੍ਪਿ ਪਾਣਦਦਿਂ ਸਨ੍ਤਿਂ, ਹਨ੍ਤਿ ਕੁਦ੍ਧੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ॥

    Tampi pāṇadadiṃ santiṃ, hanti kuddho puthujjano.

    ‘‘ਅਤ੍ਤੂਪਮਾ ਹਿ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ, ਅਤ੍ਤਾ ਹਿ ਪਰਮੋ 15 ਪਿਯੋ।

    ‘‘Attūpamā hi te sattā, attā hi paramo 16 piyo;

    ਹਨ੍ਤਿ ਕੁਦ੍ਧੋ ਪੁਥੁਤ੍ਤਾਨਂ, ਨਾਨਾਰੂਪੇਸੁ ਮੁਚ੍ਛਿਤੋ॥

    Hanti kuddho puthuttānaṃ, nānārūpesu mucchito.

    ‘‘ਅਸਿਨਾ ਹਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ, વਿਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤਿ ਮੁਚ੍ਛਿਤਾ।

    ‘‘Asinā hanti attānaṃ, visaṃ khādanti mucchitā;

    ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਜ੍ਝ ਮੀਯਨ੍ਤਿ, ਪਬ੍ਬਤਾਮਪਿ ਕਨ੍ਦਰੇ॥

    Rajjuyā bajjha mīyanti, pabbatāmapi kandare.

    ‘‘ਭੂਨਹਚ੍ਚਾਨਿ 17 ਕਮ੍ਮਾਨਿ, ਅਤ੍ਤਮਾਰਣਿਯਾਨਿ ਚ।

    ‘‘Bhūnahaccāni 18 kammāni, attamāraṇiyāni ca;

    ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਨਾવਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ 19, ਕੋਧਜਾਤੋ ਪਰਾਭવੋ॥

    Karontā nāvabujjhanti 20, kodhajāto parābhavo.

    ‘‘ਇਤਾਯਂ ਕੋਧਰੂਪੇਨ, ਮਚ੍ਚੁਪਾਸੋ ਗੁਹਾਸਯੋ।

    ‘‘Itāyaṃ kodharūpena, maccupāso guhāsayo;

    ਤਂ ਦਮੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦੇ, ਪਞ੍ਞਾવੀਰਿਯੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ॥

    Taṃ damena samucchinde, paññāvīriyena diṭṭhiyā.

    ‘‘ਯਥਾ ਮੇਤਂ 21 ਅਕੁਸਲਂ, ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦੇਥ ਪਣ੍ਡਿਤੋ।

    ‘‘Yathā metaṃ 22 akusalaṃ, samucchindetha paṇḍito;

    ਤਥੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਿਕ੍ਖੇਥ, ਮਾ ਨੋ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੁਯਂ ਅਹੁ॥

    Tatheva dhamme sikkhetha, mā no dummaṅkuyaṃ ahu.

    ‘‘વੀਤਕੋਧਾ ਅਨਾਯਾਸਾ, વੀਤਲੋਭਾ ਅਨੁਸ੍ਸੁਕਾ 23

    ‘‘Vītakodhā anāyāsā, vītalobhā anussukā 24;

    ਦਨ੍ਤਾ ਕੋਧਂ ਪਹਨ੍ਤ੍વਾਨ, ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਨਾਸવਾ’’ਤਿ 25॥ ਏਕਾਦਸਮਂ।

    Dantā kodhaṃ pahantvāna, parinibbanti anāsavā’’ti 26. ekādasamaṃ;

    ਅਬ੍ਯਾਕਤવਗ੍ਗੋ ਛਟ੍ਠੋ।

    Abyākatavaggo chaṭṭho.

    ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –

    Tassuddānaṃ –

    ਅਬ੍ਯਾਕਤੋ ਪੁਰਿਸਗਤਿ, ਤਿਸ੍ਸ ਸੀਹ ਅਰਕ੍ਖਿਯਂ।

    Abyākato purisagati, tissa sīha arakkhiyaṃ;

    ਕਿਮਿਲਂ ਸਤ੍ਤ ਪਚਲਾ, ਮੇਤ੍ਤਾ ਭਰਿਯਾ ਕੋਧੇਕਾਦਸਾਤਿ॥

    Kimilaṃ satta pacalā, mettā bhariyā kodhekādasāti.







    Footnotes:
    1. ਕੋਧਨਾਯਂ (ਕ॰)
    2. ਓਦਾਤવਸਨੋ (ਕ॰)
    3. kodhanāyaṃ (ka.)
    4. odātavasano (ka.)
    5. ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ (ਸੀ॰), ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰)
    6. adhigacchati (sī.), paṭipajjati (syā.)
    7. ਆਯਸਕ੍ਖਂ (ਸ੍ਯਾ॰)
    8. āyasakkhaṃ (syā.)
    9. ਇਤਿવੁ॰ ੮੮ ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕੇਪਿ
    10. itivu. 88 itivuttakepi
    11. ਸਦਸ੍ਸੇਤਿ (ਸੀ॰), ਪਠਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰)
    12. sadasseti (sī.), paṭhamaṃ dasseti (syā.)
    13. ਨ ਅਸ੍ਸ ਹਿਰੀ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਞ੍ਚ (ਕ॰)
    14. na assa hirī ottappañca (ka.)
    15. ਪਰਮਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    16. paramaṃ (sī. syā.)
    17. ਭੂਤਹਚ੍ਚਾਨਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    18. bhūtahaccāni (sī. syā.)
    19. ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਾવਬੁਜ੍ਝਤਿ (ਕ॰)
    20. karonto nāvabujjhati (ka.)
    21. ਏਕਮੇਤਂ (ਸ੍ਯਾ॰), ਏਕਮੇਤਂ (ਸੀ॰)
    22. ekametaṃ (syā.), ekametaṃ (sī.)
    23. ਅਨਿਸ੍ਸੁਕਾ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰) ਤਦਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਨ ‘‘ਅਨੁਸ੍ਸੁਕਾ’’ ਤ੍વੇવ ਦਿਸ੍ਸਤਿ
    24. anissukā (sī. syā.) tadaṭṭhakathāsu pana ‘‘anussukā’’ tveva dissati
    25. ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਿਸ੍ਸਥਨਾਸવਾਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰), ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਿਂਸੁ ਅਨਾਸવਾਤਿ (ਕ॰)
    26. parinibbissathanāsavāti (syā.), parinibbiṃsu anāsavāti (ka.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧੧. ਕੋਧਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 11. Kodhanasuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧੧. ਕੋਧਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 11. Kodhanasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact