Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सुत्तनिपातपाळि • Suttanipātapāḷi

    १०. कोकालिकसुत्तं

    10. Kokālikasuttaṃ

    एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। अथ खो कोकालिको भिक्खु येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्‍नो खो कोकालिको भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘पापिच्छा, भन्ते, सारिपुत्तमोग्गल्‍लाना, पापिकानं इच्छानं वसं गता’’ति।

    Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho kokāliko bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho kokāliko bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘pāpicchā, bhante, sāriputtamoggallānā, pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gatā’’ti.

    एवं वुत्ते, भगवा कोकालिकं भिक्खुं एतदवोच – ‘‘मा हेवं, कोकालिक, मा हेवं, कोकालिक! पसादेहि, कोकालिक, सारिपुत्तमोग्गल्‍लानेसु चित्तं। पेसला सारिपुत्तमोग्गल्‍लाना’’ति।

    Evaṃ vutte, bhagavā kokālikaṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘mā hevaṃ, kokālika, mā hevaṃ, kokālika! Pasādehi, kokālika, sāriputtamoggallānesu cittaṃ. Pesalā sāriputtamoggallānā’’ti.

    दुतियम्पि खो…पे॰… ततियम्पि खो कोकालिको भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘किञ्‍चापि मे, भन्ते, भगवा सद्धायिको पच्‍चयिको, अथ खो पापिच्छाव सारिपुत्तमोग्गल्‍लाना, पापिकानं इच्छानं वसं गता’’ति। ततियम्पि खो भगवा कोकालिकं भिक्खुं एतदवोच – ‘‘मा हेवं, कोकालिक , मा हेवं, कोकालिक! पसादेहि, कोकालिक, सारिपुत्तमोग्गल्‍लानेसु चित्तं। पेसला सारिपुत्तमोग्गल्‍लाना’’ति।

    Dutiyampi kho…pe… tatiyampi kho kokāliko bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiñcāpi me, bhante, bhagavā saddhāyiko paccayiko, atha kho pāpicchāva sāriputtamoggallānā, pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gatā’’ti. Tatiyampi kho bhagavā kokālikaṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘mā hevaṃ, kokālika , mā hevaṃ, kokālika! Pasādehi, kokālika, sāriputtamoggallānesu cittaṃ. Pesalā sāriputtamoggallānā’’ti.

    अथ खो कोकालिको भिक्खु उट्ठायासना भगवन्तं अभिवादेत्वा पदक्खिणं कत्वा पक्‍कामि। अचिरप्पक्‍कन्तस्स च कोकालिकस्स भिक्खुनो सासपमत्तीहि पिळकाहि सब्बो कायो फुटो 1 अहोसि; सासपमत्तियो हुत्वा मुग्गमत्तियो अहेसुं; मुग्गमत्तियो हुत्वा कळायमत्तियो अहेसुं; कळायमत्तियो हुत्वा कोलट्ठिमत्तियो अहेसुं; कोलट्ठिमत्तियो हुत्वा कोलमत्तियो अहेसुं; कोलमत्तियो हुत्वा आमलकमत्तियो अहेसुं; आमलकमत्तियो हुत्वा बेळुवसलाटुकमत्तियो अहेसुं; बेळुवसलाटुकमत्तियो हुत्वा बिल्‍लमत्तियो अहेसुं; बिल्‍लमत्तियो हुत्वा पभिज्‍जिंसु; पुब्बञ्‍च लोहितञ्‍च पग्घरिंसु। अथ खो कोकालिको भिक्खु तेनेवाबाधेन कालमकासि। कालङ्कतो च कोकालिको भिक्खु पदुमं निरयं उपपज्‍जि सारिपुत्तमोग्गल्‍लानेसु चित्तं आघातेत्वा ।

    Atha kho kokāliko bhikkhu uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Acirappakkantassa ca kokālikassa bhikkhuno sāsapamattīhi piḷakāhi sabbo kāyo phuṭo 2 ahosi; sāsapamattiyo hutvā muggamattiyo ahesuṃ; muggamattiyo hutvā kaḷāyamattiyo ahesuṃ; kaḷāyamattiyo hutvā kolaṭṭhimattiyo ahesuṃ; kolaṭṭhimattiyo hutvā kolamattiyo ahesuṃ; kolamattiyo hutvā āmalakamattiyo ahesuṃ; āmalakamattiyo hutvā beḷuvasalāṭukamattiyo ahesuṃ; beḷuvasalāṭukamattiyo hutvā billamattiyo ahesuṃ; billamattiyo hutvā pabhijjiṃsu; pubbañca lohitañca pagghariṃsu. Atha kho kokāliko bhikkhu tenevābādhena kālamakāsi. Kālaṅkato ca kokāliko bhikkhu padumaṃ nirayaṃ upapajji sāriputtamoggallānesu cittaṃ āghātetvā .

    अथ खो ब्रह्मा सहम्पति अभिक्‍कन्ताय रत्तिया अभिक्‍कन्तवण्णो केवलकप्पं जेतवनं ओभासेत्वा येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं अट्ठासि । एकमन्तं, ठितो खो ब्रह्मा सहम्पति भगवन्तं एतदवोच – ‘‘कोकालिको, भन्ते, भिक्खु कालङ्कतो; कालङ्कतो च, भन्ते, कोकालिको भिक्खु पदुमं निरयं उपपन्‍नो सारिपुत्तमोग्गल्‍लानेसु चित्तं आघातेत्वा’’ति। इदमवोच ब्रह्मा सहम्पति; इदं वत्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा पदक्खिणं कत्वा तत्थेवन्तरधायि।

    Atha kho brahmā sahampati abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi . Ekamantaṃ, ṭhito kho brahmā sahampati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kokāliko, bhante, bhikkhu kālaṅkato; kālaṅkato ca, bhante, kokāliko bhikkhu padumaṃ nirayaṃ upapanno sāriputtamoggallānesu cittaṃ āghātetvā’’ti. Idamavoca brahmā sahampati; idaṃ vatvā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyi.

    अथ खो भगवा तस्सा रत्तिया अच्‍चयेन भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘इमं, भिक्खवे, रत्तिं ब्रह्मा सहम्पति अभिक्‍कन्ताय रत्तिया…पे॰… इदमवोच, भिक्खवे, ब्रह्मा सहम्पति, इदं वत्वा मं पदक्खिणं कत्वा तत्थेवन्तरधायी’’ति।

    Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi – ‘‘imaṃ, bhikkhave, rattiṃ brahmā sahampati abhikkantāya rattiyā…pe… idamavoca, bhikkhave, brahmā sahampati, idaṃ vatvā maṃ padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyī’’ti.

    एवं वुत्ते, अञ्‍ञतरो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘कीवदीघं नु खो, भन्ते, पदुमे निरये आयुप्पमाण’’न्ति? ‘‘दीघं खो, भिक्खु, पदुमे निरये आयुप्पमाणं; तं न सुकरं सङ्खातुं एत्तकानि वस्सानि इति वा एत्तकानि वस्ससतानि इति वा एत्तकानि वस्ससहस्सानि इति वा एत्तकानि वस्ससतसहस्सानि इति वा’’ति। ‘‘सक्‍का पन, भन्ते, उपमा 3 कातु’’न्ति? ‘‘सक्‍का, भिक्खू’’ति भगवा अवोच –

    Evaṃ vutte, aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kīvadīghaṃ nu kho, bhante, padume niraye āyuppamāṇa’’nti? ‘‘Dīghaṃ kho, bhikkhu, padume niraye āyuppamāṇaṃ; taṃ na sukaraṃ saṅkhātuṃ ettakāni vassāni iti vā ettakāni vassasatāni iti vā ettakāni vassasahassāni iti vā ettakāni vassasatasahassāni iti vā’’ti. ‘‘Sakkā pana, bhante, upamā 4 kātu’’nti? ‘‘Sakkā, bhikkhū’’ti bhagavā avoca –

    ‘‘सेय्यथापि, भिक्खु, वीसतिखारिको कोसलको तिलवाहो; ततो पुरिसो वस्ससतस्स वस्ससतस्स अच्‍चयेन एकमेकं तिलं उद्धरेय्य। खिप्पतरं खो सो भिक्खु वीसतिखारिको कोसलको तिलवाहो इमिना उपक्‍कमेन परिक्खयं परियादानं गच्छेय्य, नत्वेव एको अब्बुदो निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति अब्बुदा निरया एवमेको निरब्बुदो निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति निरब्बुदा निरया एवमेको अबबो निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति अबबा निरया एवमेको अहहो निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति अहहा निरया एवमेको अटटो निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति अटटा निरया एवमेको कुमुदो निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति कुमुदा निरया एवमेको सोगन्धिको निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति सोगन्धिका निरया एवमेको उप्पलको निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति उप्पलका निरया एवमेको पुण्डरीको निरयो। सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति पुण्डरीका निरया एवमेको पदुमो निरयो। पदुमं खो पन भिक्खु निरयं कोकालिको भिक्खु उपपन्‍नो सारिपुत्तमोग्गल्‍लानेसु चित्तं आघातेत्वा’’ति। इदमवोच भगवा, इदं वत्वान सुगतो अथापरं एतदवोच सत्था –

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhu, vīsatikhāriko kosalako tilavāho; tato puriso vassasatassa vassasatassa accayena ekamekaṃ tilaṃ uddhareyya. Khippataraṃ kho so bhikkhu vīsatikhāriko kosalako tilavāho iminā upakkamena parikkhayaṃ pariyādānaṃ gaccheyya, natveva eko abbudo nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati abbudā nirayā evameko nirabbudo nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati nirabbudā nirayā evameko ababo nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati ababā nirayā evameko ahaho nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati ahahā nirayā evameko aṭaṭo nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati aṭaṭā nirayā evameko kumudo nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati kumudā nirayā evameko sogandhiko nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati sogandhikā nirayā evameko uppalako nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati uppalakā nirayā evameko puṇḍarīko nirayo. Seyyathāpi, bhikkhu, vīsati puṇḍarīkā nirayā evameko padumo nirayo. Padumaṃ kho pana bhikkhu nirayaṃ kokāliko bhikkhu upapanno sāriputtamoggallānesu cittaṃ āghātetvā’’ti. Idamavoca bhagavā, idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –

    ६६२.

    662.

    ‘‘पुरिसस्स हि जातस्स, कुठारी 5 जायते मुखे।

    ‘‘Purisassa hi jātassa, kuṭhārī 6 jāyate mukhe;

    याय छिन्दति अत्तानं, बालो दुब्भासितं भणं॥

    Yāya chindati attānaṃ, bālo dubbhāsitaṃ bhaṇaṃ.

    ६६३.

    663.

    ‘‘यो निन्दियं पसंसति, तं वा निन्दति यो पसंसियो।

    ‘‘Yo nindiyaṃ pasaṃsati, taṃ vā nindati yo pasaṃsiyo;

    विचिनाति मुखेन सो कलिं, कलिना तेन सुखं न विन्दति॥

    Vicināti mukhena so kaliṃ, kalinā tena sukhaṃ na vindati.

    ६६४.

    664.

    ‘‘अप्पमत्तो अयं कलि, यो अक्खेसु धनपराजयो।

    ‘‘Appamatto ayaṃ kali, yo akkhesu dhanaparājayo;

    सब्बस्सापि सहापि अत्तना, अयमेव महत्तरो 7 कलि।

    Sabbassāpi sahāpi attanā, ayameva mahattaro 8 kali;

    यो सुगतेसु मनं पदोसये॥

    Yo sugatesu manaṃ padosaye.

    ६६५.

    665.

    ‘‘सतं सहस्सानं निरब्बुदानं, छत्तिंसति पञ्‍च च अब्बुदानि 9।

    ‘‘Sataṃ sahassānaṃ nirabbudānaṃ, chattiṃsati pañca ca abbudāni 10;

    यमरियगरही निरयं उपेति, वाचं मनञ्‍च पणिधाय पापकं॥

    Yamariyagarahī nirayaṃ upeti, vācaṃ manañca paṇidhāya pāpakaṃ.

    ६६६.

    666.

    ‘‘अभूतवादी निरयं उपेति, यो वापि कत्वा न करोमिचाह।

    ‘‘Abhūtavādī nirayaṃ upeti, yo vāpi katvā na karomicāha;

    उभोपि ते पेच्‍च समा भवन्ति, निहीनकम्मा मनुजा परत्थ॥

    Ubhopi te pecca samā bhavanti, nihīnakammā manujā parattha.

    ६६७.

    667.

    ‘‘यो अप्पदुट्ठस्स नरस्स दुस्सति, सुद्धस्स पोसस्स अनङ्गणस्स।

    ‘‘Yo appaduṭṭhassa narassa dussati, suddhassa posassa anaṅgaṇassa;

    तमेव बालं पच्‍चेति पापं, सुखुमो रजो पटिवातंव खित्तो॥

    Tameva bālaṃ pacceti pāpaṃ, sukhumo rajo paṭivātaṃva khitto.

    ६६८.

    668.

    ‘‘यो लोभगुणे अनुयुत्तो, सो वचसा परिभासति अञ्‍ञे।

    ‘‘Yo lobhaguṇe anuyutto, so vacasā paribhāsati aññe;

    असद्धो कदरियो अवदञ्‍ञू, मच्छरि पेसुणियं 11 अनुयुत्तो॥

    Asaddho kadariyo avadaññū, macchari pesuṇiyaṃ 12 anuyutto.

    ६६९.

    669.

    ‘‘मुखदुग्ग विभूत अनरिय, भूनहु 13 पापक दुक्‍कटकारि।

    ‘‘Mukhadugga vibhūta anariya, bhūnahu 14 pāpaka dukkaṭakāri;

    पुरिसन्त कली अवजात, मा बहुभाणिध नेरयिकोसि॥

    Purisanta kalī avajāta, mā bahubhāṇidha nerayikosi.

    ६७०.

    670.

    ‘‘रजमाकिरसी अहिताय, सन्ते गरहसि किब्बिसकारी।

    ‘‘Rajamākirasī ahitāya, sante garahasi kibbisakārī;

    बहूनि दुच्‍चरितानि चरित्वा, गच्छसि खो पपतं चिररत्तं॥

    Bahūni duccaritāni caritvā, gacchasi kho papataṃ cirarattaṃ.

    ६७१.

    671.

    ‘‘न हि नस्सति कस्सचि कम्मं, एति हतं लभतेव सुवामि।

    ‘‘Na hi nassati kassaci kammaṃ, eti hataṃ labhateva suvāmi;

    दुक्खं मन्दो परलोके, अत्तनि पस्सति किब्बिसकारी॥

    Dukkhaṃ mando paraloke, attani passati kibbisakārī.

    ६७२.

    672.

    ‘‘अयोसङ्कुसमाहतट्ठानं , तिण्हधारमयसूलमुपेति।

    ‘‘Ayosaṅkusamāhataṭṭhānaṃ , tiṇhadhāramayasūlamupeti;

    अथ तत्तअयोगुळसन्‍निभं, भोजनमत्थि तथा पतिरूपं॥

    Atha tattaayoguḷasannibhaṃ, bhojanamatthi tathā patirūpaṃ.

    ६७३.

    673.

    ‘‘न हि वग्गु वदन्ति वदन्ता, नाभिजवन्ति न ताणमुपेन्ति।

    ‘‘Na hi vaggu vadanti vadantā, nābhijavanti na tāṇamupenti;

    अङ्गारे सन्थते सयन्ति 15, गिनिसम्पज्‍जलितं पविसन्ति॥

    Aṅgāre santhate sayanti 16, ginisampajjalitaṃ pavisanti.

    ६७४.

    674.

    ‘‘जालेन च ओनहियान, तत्थ हनन्ति अयोमयकुटेभि 17।

    ‘‘Jālena ca onahiyāna, tattha hananti ayomayakuṭebhi 18;

    अन्धंव तिमिसमायन्ति, तं विततञ्हि यथा महिकायो॥

    Andhaṃva timisamāyanti, taṃ vitatañhi yathā mahikāyo.

    ६७५.

    675.

    ‘‘अथ लोहमयं पन कुम्भिं, गिनिसम्पज्‍जलितं पविसन्ति।

    ‘‘Atha lohamayaṃ pana kumbhiṃ, ginisampajjalitaṃ pavisanti;

    पच्‍चन्ति हि तासु चिररत्तं, अग्गिनिसमासु 19 समुप्पिलवाते॥

    Paccanti hi tāsu cirarattaṃ, agginisamāsu 20 samuppilavāte.

    ६७६.

    676.

    ‘‘अथ पुब्बलोहितमिस्से, तत्थ किं पच्‍चति किब्बिसकारी।

    ‘‘Atha pubbalohitamisse, tattha kiṃ paccati kibbisakārī;

    यं यं दिसकं 21 अधिसेति, तत्थ किलिस्सति सम्फुसमानो॥

    Yaṃ yaṃ disakaṃ 22 adhiseti, tattha kilissati samphusamāno.

    ६७७.

    677.

    ‘‘पुळवावसथे सलिलस्मिं, तत्थ किं पच्‍चति किब्बिसकारी।

    ‘‘Puḷavāvasathe salilasmiṃ, tattha kiṃ paccati kibbisakārī;

    गन्तुं न हि तीरमपत्थि, सब्बसमा हि समन्तकपल्‍ला॥

    Gantuṃ na hi tīramapatthi, sabbasamā hi samantakapallā.

    ६७८.

    678.

    ‘‘असिपत्तवनं पन तिण्हं, तं पविसन्ति समुच्छिदगत्ता।

    ‘‘Asipattavanaṃ pana tiṇhaṃ, taṃ pavisanti samucchidagattā;

    जिव्हं बलिसेन गहेत्वा, आरजयारजया विहनन्ति॥

    Jivhaṃ balisena gahetvā, ārajayārajayā vihananti.

    ६७९.

    679.

    ‘‘अथ वेतरणिं पन दुग्गं, तिण्हधारखुरधारमुपेन्ति।

    ‘‘Atha vetaraṇiṃ pana duggaṃ, tiṇhadhārakhuradhāramupenti;

    तत्थ मन्दा पपतन्ति, पापकरा पापानि करित्वा॥

    Tattha mandā papatanti, pāpakarā pāpāni karitvā.

    ६८०.

    680.

    ‘‘खादन्ति हि तत्थ रुदन्ते, सामा सबला काकोलगणा च।

    ‘‘Khādanti hi tattha rudante, sāmā sabalā kākolagaṇā ca;

    सोणा सिङ्गाला 23 पटिगिद्धा 24, कुलला वायसा च 25 वितुदन्ति॥

    Soṇā siṅgālā 26 paṭigiddhā 27, kulalā vāyasā ca 28 vitudanti.

    ६८१.

    681.

    ‘‘किच्छा वतयं इध वुत्ति, यं जनो फुसति 29 किब्बिसकारी।

    ‘‘Kicchā vatayaṃ idha vutti, yaṃ jano phusati 30 kibbisakārī;

    तस्मा इध जीवितसेसे, किच्‍चकरो सिया नरो न चप्पमज्‍जे॥

    Tasmā idha jīvitasese, kiccakaro siyā naro na cappamajje.

    ६८२.

    682.

    ‘‘ते गणिता विदूहि तिलवाहा, ये पदुमे निरये उपनीता।

    ‘‘Te gaṇitā vidūhi tilavāhā, ye padume niraye upanītā;

    नहुतानि हि कोटियो पञ्‍च भवन्ति, द्वादस कोटिसतानि पुनञ्‍ञा 31॥

    Nahutāni hi koṭiyo pañca bhavanti, dvādasa koṭisatāni punaññā 32.

    ६८३.

    683.

    ‘‘याव दुखा 33 निरया इध वुत्ता, तत्थपि ताव चिरं वसितब्बं।

    ‘‘Yāva dukhā 34 nirayā idha vuttā, tatthapi tāva ciraṃ vasitabbaṃ;

    तस्मा सुचिपेसलसाधुगुणेसु, वाचं मनं सततं 35 परिरक्खे’’ति॥

    Tasmā sucipesalasādhuguṇesu, vācaṃ manaṃ satataṃ 36 parirakkhe’’ti.

    कोकालिकसुत्तं दसमं निट्ठितं।

    Kokālikasuttaṃ dasamaṃ niṭṭhitaṃ.




    Next: ११. नालकसुत्तं • 11. Nālakasuttaṃ




    Footnotes:
    1. फुट्ठो (स्या॰)
    2. phuṭṭho (syā.)
    3. उपमं (सी॰ स्या॰ क॰)
    4. upamaṃ (sī. syā. ka.)
    5. कुधारी (क॰)
    6. kudhārī (ka.)
    7. महन्तकरो (सी॰)
    8. mahantakaro (sī.)
    9. अब्बुदानं (क॰)
    10. abbudānaṃ (ka.)
    11. पेसुणियस्मिं (बहूसु)
    12. pesuṇiyasmiṃ (bahūsu)
    13. भुनहत (स्या॰ क॰)
    14. bhunahata (syā. ka.)
    15. सेन्ति (सी॰ स्या॰ पी॰)
    16. senti (sī. syā. pī.)
    17. अयोमयकूटेहि (सी॰ स्या॰ पी॰)
    18. ayomayakūṭehi (sī. syā. pī.)
    19. गिनिस्समासु (क॰)
    20. ginissamāsu (ka.)
    21. दिसतं (सी॰ स्या॰ पी॰)
    22. disataṃ (sī. syā. pī.)
    23. सिगाला (सी॰ पी॰)
    24. पटिगिज्झा (स्या॰ पी॰)
    25. कुलला च वायसा (?)
    26. sigālā (sī. pī.)
    27. paṭigijjhā (syā. pī.)
    28. kulalā ca vāyasā (?)
    29. पस्सति (सी॰ स्या॰ पी॰)
    30. passati (sī. syā. pī.)
    31. पनय्ये (क॰)
    32. panayye (ka.)
    33. दुक्खा (सी॰ स्या॰), दुक्ख (पी॰ क॰)
    34. dukkhā (sī. syā.), dukkha (pī. ka.)
    35. पकतं (स्या॰)
    36. pakataṃ (syā.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / सुत्तनिपात-अट्ठकथा • Suttanipāta-aṭṭhakathā / १०. कोकालिकसुत्तवण्णना • 10. Kokālikasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact