Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၉. ကောကာလိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
9. Kokālikasuttavaṇṇanā
၈၉. နဝမေ ကောကာလိကော ဘိက္ခု ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမီတိ ကောယံ ကောကာလိကော, ကသ္မာ စ ဥပသင္ကမိ? အယံ ကိရ ကောကာလိကရဋ္ဌေ ကောကာလိကနဂရေ ကောကာလိကသေဋ္ဌိသ္သ ပုတ္တော ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ပိတရာ ကာရိတေ ဝိဟာရေ ဝသတိ စူဠကောကာလိကောတိ နာမေန, န ပန ဒေဝဒတ္တသ္သ သိသ္သော။ သော ဟိ ဗ္ရာဟ္မဏပုတ္တော မဟာကောကာလိကော နာမ။ ဘဂဝတိ ပန သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရန္တေ ဒ္ဝေ အဂ္ဂသာဝကာ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သဒ္ဓိံ ဇနပဒစာရိကံ စရမာနာ ဥပကဋ္ဌာယ ဝသ္သူပနာယိကာယ ဝိဝေကဝာသံ ဝသိတုကာမာ တေ ဘိက္ခူ ဥယ္ယောဇေတ္ဝာ အတ္တနော ပတ္တစီဝရမာဒာယ တသ္မိံ ဇနပဒေ တံ နဂရံ ပတ္ဝာ ဝိဟာရံ အဂမိံသု။ တတ္ထ နေသံ ကောကာလိကော ဝတ္တံ အကာသိ။ တေပိ တေန သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိတ္ဝာ, ‘‘အာဝုသော, မယံ ဣဓ တေမာသံ ဝသိသ္သာမ, မာ နော ကသ္သစိ အာရောစေသီ’’တိ ပဋိညံ ဂဟေတ္ဝာ ဝသိံသု။ ဝသိတ္ဝာ ပဝာရဏာဒိဝသေ ပဝာရေတ္ဝာ ‘‘ဂစ္ဆာမ မယံ, အာဝုသော’’တိ ကောကာလိကံ အာပုစ္ဆိံသု။ ကောကာလိကော ‘‘အဇ္ဇ, အာဝုသော, ဧကဒိဝသံ ဝသိတ္ဝာ သ္ဝေ ဂမိသ္သထာ’’တိ ဝတ္ဝာ ဒုတိယဒိဝသေ နဂရံ ပဝိသိတ္ဝာ မနုသ္သေ အာမန္တေသိ – ‘‘အာဝုသော, တုမ္ဟေ ဒ္ဝေ အဂ္ဂသာဝကေ ဣဓ အာဂန္တ္ဝာ ဝသမာနေပိ န ဇာနာထ, န တေ ကောစိ ပစ္စယေနပိ နိမန္တေတီ’’တိ။ နဂရဝာသိနော ‘‘ကဟံ, ဘန္တေ, ထေရာ, ကသ္မာ နော နာရောစယိတ္ထာ’’တိ? ကိံ, အာဝုသော, အာရောစိတေန, ကိံ န ပသ္သထ ဒ္ဝေ ဘိက္ခူ ထေရာသနေ နိသီဒန္တေ, ဧတေ အဂ္ဂသာဝကာတိ။ တေ ခိပ္ပံ သန္နိပတိတ္ဝာ သပ္ပိဖာဏိတာဒီနိ စေဝ စီဝရဒုသ္သာနိ စ သံဟရိံသု။
89. Navame kokāliko bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkamīti koyaṃ kokāliko, kasmā ca upasaṅkami? Ayaṃ kira kokālikaraṭṭhe kokālikanagare kokālikaseṭṭhissa putto pabbajitvā pitarā kārite vihāre vasati cūḷakokālikoti nāmena, na pana devadattassa sisso. So hi brāhmaṇaputto mahākokāliko nāma. Bhagavati pana sāvatthiyaṃ viharante dve aggasāvakā pañcamattehi bhikkhusatehi saddhiṃ janapadacārikaṃ caramānā upakaṭṭhāya vassūpanāyikāya vivekavāsaṃ vasitukāmā te bhikkhū uyyojetvā attano pattacīvaramādāya tasmiṃ janapade taṃ nagaraṃ patvā vihāraṃ agamiṃsu. Tattha nesaṃ kokāliko vattaṃ akāsi. Tepi tena saddhiṃ sammoditvā, ‘‘āvuso, mayaṃ idha temāsaṃ vasissāma, mā no kassaci ārocesī’’ti paṭiññaṃ gahetvā vasiṃsu. Vasitvā pavāraṇādivase pavāretvā ‘‘gacchāma mayaṃ, āvuso’’ti kokālikaṃ āpucchiṃsu. Kokāliko ‘‘ajja, āvuso, ekadivasaṃ vasitvā sve gamissathā’’ti vatvā dutiyadivase nagaraṃ pavisitvā manusse āmantesi – ‘‘āvuso, tumhe dve aggasāvake idha āgantvā vasamānepi na jānātha, na te koci paccayenapi nimantetī’’ti. Nagaravāsino ‘‘kahaṃ, bhante, therā, kasmā no nārocayitthā’’ti? Kiṃ, āvuso, ārocitena, kiṃ na passatha dve bhikkhū therāsane nisīdante, ete aggasāvakāti. Te khippaṃ sannipatitvā sappiphāṇitādīni ceva cīvaradussāni ca saṃhariṃsu.
ကောကာလိကော စိန္တေသိ – ‘‘ပရမပ္ပိစ္ဆာ အဂ္ဂသာဝကာ ပယုတ္တဝာစာယ ဥပ္ပန္နလာဘံ န သာဒိယိသ္သန္တိ, အသာဒိယန္တာ ‘အာဝာသိကသ္သ ဒေထာ’တိ ဝက္ခန္တီ’’တိ တံ လာဘံ ဂာဟာပေတ္ဝာ ထေရာနံ သန္တိကံ အဂမာသိ။ ထေရာ ဒိသ္ဝာဝ ‘‘ဣမေ ပစ္စယာ နေဝ အမ္ဟာကံ, န ကောကာလိကသ္သ ကပ္ပန္တီ’’တိ ပဋိက္ခိပိတ္ဝာ ပက္ကမိံသု။ ကောကာလိကော ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ သယံ အဂ္ဂဏ္ဟန္တာ မယ္ဟမ္ပိ အဒာပေတ္ဝာ ပက္ကမိသ္သန္တီ’’တိ အာဃာတံ ဥပ္ပာဒေသိ ။ တေပိ ဘဂဝတော သန္တိကံ ဂန္တ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဝန္ဒိတ္ဝာ ပုန အတ္တနော ပရိသံ အာဒာယ ဇနပဒစာရိကံ စရန္တာ အနုပုဗ္ဗေန တသ္မိံ ရဋ္ဌေ တမေဝ နဂရံ ပစ္စာဂမိံသု။ နာဂရာ ထေရေ သဉ္ဇာနိတ္ဝာ သဟ ပရိက္ခာရေဟိ ဒာနံ သဇ္ဇေတ္ဝာ နဂရမဇ္ဈေ မဏ္ဍပံ ကတ္ဝာ ဒာနံ အဒံသု, ထေရာနဉ္စ ပရိက္ခာရေ ဥပနာမေသုံ။ ထေရာ ဘိက္ခုသင္ဃသ္သ နိယ္ယာဒယိံသု။ တံ ဒိသ္ဝာ ကောကာလိကော စိန္တေသိ – ‘‘ဣမေ ပုဗ္ဗေ အပ္ပိစ္ဆာ အဟေသုံ, ဣဒာနိ ပာပိစ္ဆာ ဇာတာ, ပုဗ္ဗေပိ အပ္ပိစ္ဆသန္တုဋ္ဌပဝိဝိတ္တသဒိသာဝ မညေ’’တိ ထေရေ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ, ‘‘အာဝုသော, တုမ္ဟေ ပုဗ္ဗေ အပ္ပိစ္ဆာ ဝိယ, ဣဒာနိ ပန ပာပဘိက္ခူ ဇာတတ္ထာ’’တိ ဝတ္ဝာ ‘‘မူလဋ္ဌာနေယေဝ နေသံ ပတိဋ္ဌံ ဘိန္ဒိသ္သာမီ’’တိ တရမာနရူပော နိက္ခမိတ္ဝာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ။ အယမေသ ကောကာလိကော, ဣမိနာ စ ကာရဏေန ဥပသင္ကမီတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။
Kokāliko cintesi – ‘‘paramappicchā aggasāvakā payuttavācāya uppannalābhaṃ na sādiyissanti, asādiyantā ‘āvāsikassa dethā’ti vakkhantī’’ti taṃ lābhaṃ gāhāpetvā therānaṃ santikaṃ agamāsi. Therā disvāva ‘‘ime paccayā neva amhākaṃ, na kokālikassa kappantī’’ti paṭikkhipitvā pakkamiṃsu. Kokāliko ‘‘kathañhi nāma sayaṃ aggaṇhantā mayhampi adāpetvā pakkamissantī’’ti āghātaṃ uppādesi . Tepi bhagavato santikaṃ gantvā bhagavantaṃ vanditvā puna attano parisaṃ ādāya janapadacārikaṃ carantā anupubbena tasmiṃ raṭṭhe tameva nagaraṃ paccāgamiṃsu. Nāgarā there sañjānitvā saha parikkhārehi dānaṃ sajjetvā nagaramajjhe maṇḍapaṃ katvā dānaṃ adaṃsu, therānañca parikkhāre upanāmesuṃ. Therā bhikkhusaṅghassa niyyādayiṃsu. Taṃ disvā kokāliko cintesi – ‘‘ime pubbe appicchā ahesuṃ, idāni pāpicchā jātā, pubbepi appicchasantuṭṭhapavivittasadisāva maññe’’ti there upasaṅkamitvā, ‘‘āvuso, tumhe pubbe appicchā viya, idāni pana pāpabhikkhū jātatthā’’ti vatvā ‘‘mūlaṭṭhāneyeva nesaṃ patiṭṭhaṃ bhindissāmī’’ti taramānarūpo nikkhamitvā yena bhagavā tenupasaṅkami. Ayamesa kokāliko, iminā ca kāraṇena upasaṅkamīti veditabbo.
ဘဂဝာ တံ တုရိတတုရိတံ အာဂစ္ဆန္တံ ဒိသ္ဝာဝ အာဝဇ္ဇေန္တော အညာသိ ‘‘အယံ အဂ္ဂသာဝကေ အက္ကောသိတုကာမော အာဂတော, သက္ကာ နု ခော ပဋိသေဓေတု’’န္တိ။ တတော ‘‘န သက္ကာ ပဋိသေဓေတုံ, ထေရေသု အပရဇ္ဈိတ္ဝာ အာဂတော, ဧကံသေန ပန ပဒုမနိရယေ နိဗ္ဗတ္တိသ္သတီ’’တိ ဒိသ္ဝာ ‘‘သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေပိ နာမ ဂရဟန္တံ သုတ္ဝာ န နိသေဓေတီ’’တိ ဝာဒမောစနတ္ထံ အရိယူပဝာဒသ္သ စ မဟာသာဝဇ္ဇဘာဝဒသ္သနတ္ထံ မာ ဟေဝန္တိ တိက္ခတ္တုံ ပဋိသေဓေသိ။ တတ္ထ မာ ဟေဝန္တိ မာ ဧဝံ အဘဏိ။ သဒ္ဓာယိကောတိ သဒ္ဓာယ အာဂမကရော ပသာဒာဝဟော, သဒ္ဓာတဗ္ဗဝစနော ဝာ။ ပစ္စယိကောတိ ပတ္တိယာယိတဗ္ဗဝစနော။
Bhagavā taṃ turitaturitaṃ āgacchantaṃ disvāva āvajjento aññāsi ‘‘ayaṃ aggasāvake akkositukāmo āgato, sakkā nu kho paṭisedhetu’’nti. Tato ‘‘na sakkā paṭisedhetuṃ, theresu aparajjhitvā āgato, ekaṃsena pana padumaniraye nibbattissatī’’ti disvā ‘‘sāriputtamoggallānepi nāma garahantaṃ sutvā na nisedhetī’’ti vādamocanatthaṃ ariyūpavādassa ca mahāsāvajjabhāvadassanatthaṃ mā hevanti tikkhattuṃ paṭisedhesi. Tattha mā hevanti mā evaṃ abhaṇi. Saddhāyikoti saddhāya āgamakaro pasādāvaho, saddhātabbavacano vā. Paccayikoti pattiyāyitabbavacano.
ပက္ကာမီတိ ကမ္မာနုဘာဝေန စောဒိယမာနော ပက္ကာမိ။ ဩကာသကတဉ္ဟိ ကမ္မံ န သက္ကာ ပဋိဗာဟိတုံ။ အစိရပက္ကန္တသ္သာတိ ပက္ကန္တသ္သ သတော နစိရေနေဝ။ သဗ္ဗော ကာယော ဖုဋော အဟောသီတိ ကေသဂ္ဂမတ္တမ္ပိ ဩကာသံ အဝဇ္ဇေတ္ဝာ သကလသရီရံ အဋ္ဌီနိ ဘိန္ဒိတ္ဝာ ဥဂ္ဂတာဟိ ပီဠကာဟိ အဇ္ဈောတ္ထဋံ အဟောသိ။ ယသ္မာ ပန ဗုဒ္ဓာနုဘာဝေန တထာရူပံ ကမ္မံ ဗုဒ္ဓာနံ သမ္မုခီဘာဝေ ဝိပာကံ ဒာတုံ န သက္ကောတိ, ဒသ္သနူပစာရေ ဝိဇဟိတမတ္တေ ဒေတိ, တသ္မာ တသ္သ အစိရပက္ကန္တသ္သ ပီဠကာ ဥဋ္ဌဟိံသု။ ကလာယမတ္တိယောတိ စဏကမတ္တိယော။ ဗေလုဝသလာဋုကမတ္တိယောတိ တရုဏဗေလုဝမတ္တိယော။ ပဘိဇ္ဇိံသူတိ ဘိဇ္ဇိံသု။ တာသု ဘိန္နာသု သကလသရီရံ ပနသပက္ကံ ဝိယ အဟောသိ။ သော ပက္ကေန ဂတ္တေန ဇေတဝနဒ္ဝာရကောဋ္ဌကေ ဝိသဂိလိတော မစ္ဆော ဝိယ ကဒလိပတ္တေသု နိပဇ္ဇိ။ အထ ဓမ္မသ္သဝနတ္ထံ အာဂတာဂတာ မနုသ္သာ ‘‘ဓိ ကောကာလိက, ဓိ ကောကာလိက, အယုတ္တမကာသိ, အတ္တနောယေဝ မုခံ နိသ္သာယ အနယဗ္ယသနံ ပတ္တောသီ’’တိ အာဟံသု။ တေသံ သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ အာရက္ခဒေဝတာ ဓိက္ကာရမကံသု, အာရက္ခဒေဝတာနံ အာကာသဒေဝတာတိ ဣမိနာ ဥပာယေန ယာဝ အကနိဋ္ဌဘဝနာ ဧကဓိက္ကာရော ဥဒပာဒိ။
Pakkāmīti kammānubhāvena codiyamāno pakkāmi. Okāsakatañhi kammaṃ na sakkā paṭibāhituṃ. Acirapakkantassāti pakkantassa sato nacireneva. Sabbo kāyo phuṭo ahosīti kesaggamattampi okāsaṃ avajjetvā sakalasarīraṃ aṭṭhīni bhinditvā uggatāhi pīḷakāhi ajjhotthaṭaṃ ahosi. Yasmā pana buddhānubhāvena tathārūpaṃ kammaṃ buddhānaṃ sammukhībhāve vipākaṃ dātuṃ na sakkoti, dassanūpacāre vijahitamatte deti, tasmā tassa acirapakkantassa pīḷakā uṭṭhahiṃsu. Kalāyamattiyoti caṇakamattiyo. Beluvasalāṭukamattiyoti taruṇabeluvamattiyo. Pabhijjiṃsūti bhijjiṃsu. Tāsu bhinnāsu sakalasarīraṃ panasapakkaṃ viya ahosi. So pakkena gattena jetavanadvārakoṭṭhake visagilito maccho viya kadalipattesu nipajji. Atha dhammassavanatthaṃ āgatāgatā manussā ‘‘dhi kokālika, dhi kokālika, ayuttamakāsi, attanoyeva mukhaṃ nissāya anayabyasanaṃ pattosī’’ti āhaṃsu. Tesaṃ saddaṃ sutvā ārakkhadevatā dhikkāramakaṃsu, ārakkhadevatānaṃ ākāsadevatāti iminā upāyena yāva akaniṭṭhabhavanā ekadhikkāro udapādi.
တုရူတိ ကောကာလိကသ္သ ဥပဇ္ဈာယော တုရုတ္ထေရော နာမ အနာဂာမိဖလံ ဝတ္ဝာ ဗ္ရဟ္မလောကေ နိဗ္ဗတ္တော။ သော ဘုမ္မဋ္ဌဒေဝတာ အာဒိံ ကတ္ဝာ ‘‘အယုတ္တံ ကောကာလိကေန ကတံ အဂ္ဂသာဝကေ အန္တိမဝတ္ထုနာ အဗ္ဘာစိက္ခန္တေနာ’’တိ ပရမ္ပရာယ ဗ္ရဟ္မလောကသမ္ပတ္တံ တံ သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ ‘‘မာ မယ္ဟံ ပသ္သန္တသ္သေဝ ဝရာကော နသ္သိ, ဩဝဒိသ္သာမိ နံ ထေရေသု စိတ္တပ္ပသာဒတ္ထာယာ’’တိ အာဂန္တ္ဝာ တသ္သ ပုရတော အဋ္ဌာသိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ – ‘‘တုရူ ပစ္စေကဗ္ရဟ္မာ’’တိ။ ပေသလာတိ ပိယသီလာ။ ကောသိ တ္ဝံ, အာဝုသောတိ နိသိန္နကောဝ ကဗရက္ခီနိ ဥမ္မီလေတ္ဝာ ဧဝမာဟ။ ပသ္သ ယာဝဉ္စ တေ ဣဒံ အပရဒ္ဓတိ ယတ္တကံ တယာ အပရဒ္ဓံ, အတ္တနော နလာဋေ မဟာဂဏ္ဍံ အပသ္သန္တော သာသပမတ္တာယ ပီဠကာယ မံ စောဒေတဗ္ဗံ မညသီတိ အာဟ။
Turūti kokālikassa upajjhāyo turutthero nāma anāgāmiphalaṃ vatvā brahmaloke nibbatto. So bhummaṭṭhadevatā ādiṃ katvā ‘‘ayuttaṃ kokālikena kataṃ aggasāvake antimavatthunā abbhācikkhantenā’’ti paramparāya brahmalokasampattaṃ taṃ saddaṃ sutvā ‘‘mā mayhaṃ passantasseva varāko nassi, ovadissāmi naṃ theresu cittappasādatthāyā’’ti āgantvā tassa purato aṭṭhāsi. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ – ‘‘turū paccekabrahmā’’ti. Pesalāti piyasīlā. Kosi tvaṃ, āvusoti nisinnakova kabarakkhīni ummīletvā evamāha. Passa yāvañca te idaṃ aparaddhati yattakaṃ tayā aparaddhaṃ, attano nalāṭe mahāgaṇḍaṃ apassanto sāsapamattāya pīḷakāya maṃ codetabbaṃ maññasīti āha.
အထ နံ ‘‘အဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော အယံ ကောကာလိကော, ဂိလိတဝိသော ဝိယ န ကသ္သစိ ဝစနံ န ကရိသ္သတီ’’တိ ဉတ္ဝာ ပုရိသသ္သ ဟီတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ကုဌာရီတိ ကုဌာရိသဒိသာ ဖရုသဝာစာ။ ဆိန္ဒတီတိ ကုသလမူလသင္ခာတေ မူလေယေဝ နိကန္တတိ။ နိန္ဒိယန္တိ နိန္ဒိတဗ္ဗံ ဒုသ္သီလပုဂ္ဂလံ။ ပသံသတီတိ ဥတ္တမတ္ထေ သမ္ဘာဝေတ္ဝာ ခီဏာသဝောတိ ဝဒတိ။ တံ ဝာ နိန္ဒတိ ယော ပသံသိယောတိ ယော ဝာ ပသံသိတဗ္ဗော ခီဏာသဝော, တံ အန္တိမဝတ္ထုနာ စောဒေန္တော ‘‘ဒုသ္သီလော အယ’’န္တိ ဝဒတိ။ ဝိစိနာတိ မုခေန သော ကလိန္တိ သော တံ အပရာဓံ မုခေန ဝိစိနာတိ နာမ။ ကလိနာ တေနာတိ တေန အပရာဓေန သုခံ န ဝိန္ဒတိ။ နိန္ဒိယပသံသာယ ဟိ ပသံသိယနိန္ဒာယ စ သမကောဝ ဝိပာကော။
Atha naṃ ‘‘adiṭṭhippatto ayaṃ kokāliko, gilitaviso viya na kassaci vacanaṃ na karissatī’’ti ñatvā purisassa hītiādimāha. Tattha kuṭhārīti kuṭhārisadisā pharusavācā. Chindatīti kusalamūlasaṅkhāte mūleyeva nikantati. Nindiyanti ninditabbaṃ dussīlapuggalaṃ. Pasaṃsatīti uttamatthe sambhāvetvā khīṇāsavoti vadati. Taṃ vā nindati yo pasaṃsiyoti yo vā pasaṃsitabbo khīṇāsavo, taṃ antimavatthunā codento ‘‘dussīlo aya’’nti vadati. Vicināti mukhena so kalinti so taṃ aparādhaṃ mukhena vicināti nāma. Kalinātenāti tena aparādhena sukhaṃ na vindati. Nindiyapasaṃsāya hi pasaṃsiyanindāya ca samakova vipāko.
သဗ္ဗသ္သာပိ သဟာပိ အတ္တနာတိ သဗ္ဗေန သကေန ဓနေနပိ အတ္တနာပိ သဒ္ဓိံ ယော အက္ခေသု ဓနပရာဇယော နာမ, အယံ အပ္ပမတ္တကော အပရာဓော။ ယော သုဂတေသူတိ ယော ပန သမ္မဂ္ဂတေသု ပုဂ္ဂလေသု စိတ္တံ ဒူသေယ္ယ, အယံ စိတ္တပဒောသောဝ တတော ကလိတော မဟန္တတရော ကလိ။
Sabbassāpi sahāpi attanāti sabbena sakena dhanenapi attanāpi saddhiṃ yo akkhesu dhanaparājayo nāma, ayaṃ appamattako aparādho. Yo sugatesūti yo pana sammaggatesu puggalesu cittaṃ dūseyya, ayaṃ cittapadosova tato kalito mahantataro kali.
ဣဒာနိ တသ္သ မဟန္တတရဘာဝံ ဒသ္သေန္တော သတံ သဟသ္သာနန္တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ သတံ သဟသ္သာနန္တိ နိရဗ္ဗုဒဂဏနာယ သတသဟသ္သဉ္စ။ ဆတ္တိံသတီတိ အပရာနိ ဆတ္တိံသတိ နိရဗ္ဗုဒာနိ။ ပဉ္စ စာတိ အဗ္ဗုဒဂဏနာယ ပဉ္စ အဗ္ဗုဒာနိ။ ယမရိယဂရဟီတိ ယံ အရိယေ ဂရဟန္တော နိရယံ ဥပပဇ္ဇတိ, တတ္ထ ဧတ္တကံ အာယုပ္ပမာဏန္တိ အတ္ထော။
Idāni tassa mahantatarabhāvaṃ dassento sataṃ sahassānantiādimāha. Tattha sataṃ sahassānanti nirabbudagaṇanāya satasahassañca. Chattiṃsatīti aparāni chattiṃsati nirabbudāni. Pañca cāti abbudagaṇanāya pañca abbudāni. Yamariyagarahīti yaṃ ariye garahanto nirayaṃ upapajjati, tattha ettakaṃ āyuppamāṇanti attho.
ကာလမကာသီတိ ဥပဇ္ဈာယေ ပက္ကန္တေ ကာလံ အကာသိ။ ပဒုမနိရယန္တိ ပာဋိယေက္ကော ပဒုမနိရယော နာမ နတ္ထိ, အဝီစိမဟာနိရယသ္မိံယေဝ ပန ပဒုမဂဏနာယ ပစ္စိတဗ္ဗေ ဧကသ္မိံ ဌာနေ နိဗ္ဗတ္တိ။
Kālamakāsīti upajjhāye pakkante kālaṃ akāsi. Padumanirayanti pāṭiyekko padumanirayo nāma natthi, avīcimahānirayasmiṃyeva pana padumagaṇanāya paccitabbe ekasmiṃ ṭhāne nibbatti.
ဝီသတိခာရိကောတိ မာဂဓကေန ပတ္ထေန စတ္တာရော ပတ္ထာ, ကောသလရဋ္ဌေ ဧကော ပတ္ထော ဟောတိ။ တေန ပတ္ထေန စတ္တာရော ပတ္ထာ အာဠ္ဟကံ , စတ္တာရိ အာဠ္ဟကာနိ ဒောဏံ, စတုဒောဏာ မာနိကာ, စတုမာနိကာ ခာရီ, တာယ ခာရိယာ ဝီသတိခာရိကော။ တိလဝာဟောတိ မာဂဓကာနံ သုခုမတိလာနံ တိလသကဋံ။ အဗ္ဗုဒော နိရယောတိ အဗ္ဗုဒော နာမ ပာဋိယေက္ကော နိရယော နတ္ထိ, အဝီစိမ္ဟိယေဝ ပန အဗ္ဗုဒဂဏနာယ ပစ္စိတဗ္ဗဋ္ဌာနသ္သေတံ နာမံ။ နိရဗ္ဗုဒာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။
Vīsatikhārikoti māgadhakena patthena cattāro patthā, kosalaraṭṭhe eko pattho hoti. Tena patthena cattāro patthā āḷhakaṃ , cattāri āḷhakāni doṇaṃ, catudoṇā mānikā, catumānikā khārī, tāya khāriyā vīsatikhāriko. Tilavāhoti māgadhakānaṃ sukhumatilānaṃ tilasakaṭaṃ. Abbudo nirayoti abbudo nāma pāṭiyekko nirayo natthi, avīcimhiyeva pana abbudagaṇanāya paccitabbaṭṭhānassetaṃ nāmaṃ. Nirabbudādīsupi eseva nayo.
ဝသ္သဂဏနာပိ ပနေတ္ထ ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗာ – ယထေဝ ဟိ သတံ သတသဟသ္သာနိ ကောဋိ ဟောတိ, ဧဝံ သတံ သတသဟသ္သကောဋိယော ပကောဋိ နာမ ဟောတိ, သတံ သတသဟသ္သပကောဋိယော ကောဋိပကောဋိ နာမ, သတံ သတသဟသ္သကောဋိပကောဋိယော နဟုတံ, သတံ သတသဟသ္သနဟုတာနိ နိန္နဟုတံ, သတံ သတသဟသ္သနိန္နဟုတာနိ ဧကံ အဗ္ဗုဒံ, တတော ဝီသတိဂုဏံ နိရဗ္ဗုဒံ, ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထာတိ။ ဒသမံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝာတိ။
Vassagaṇanāpi panettha evaṃ veditabbā – yatheva hi sataṃ satasahassāni koṭi hoti, evaṃ sataṃ satasahassakoṭiyo pakoṭi nāma hoti, sataṃ satasahassapakoṭiyo koṭipakoṭi nāma, sataṃ satasahassakoṭipakoṭiyo nahutaṃ, sataṃ satasahassanahutāni ninnahutaṃ, sataṃ satasahassaninnahutāni ekaṃ abbudaṃ, tato vīsatiguṇaṃ nirabbudaṃ, esa nayo sabbatthāti. Dasamaṃ heṭṭhā vuttanayeneva veditabbaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
ထေရဝဂ္ဂော စတုတ္ထော။
Theravaggo catuttho.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၉. ကောကာလိကသုတ္တံ • 9. Kokālikasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၉-၁၀. ကောကာလိကသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 9-10. Kokālikasuttādivaṇṇanā