Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பு³த்³த⁴வங்ஸ-அட்ட²கதா² • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā |
25. கோணாக³மனபு³த்³த⁴வங்ஸவண்ணனா
25. Koṇāgamanabuddhavaṃsavaṇṇanā
ககுஸந்த⁴ஸ்ஸ பன ப⁴க³வதோ அபரபா⁴கே³ தஸ்ஸ ஸாஸனே ச அந்தரஹிதே ஸத்தேஸு திங்ஸவஸ்ஸஸஹஸ்ஸாயுகேஸு ஜாதேஸு பரஹிதகோணாக³மனோ கோணாக³மனோ நாம ஸத்தா² லோகே உத³பாதி³. அத² வா கனகாக³மனதோ கோணாக³மனோ நாம ஸத்தா² லோகே உத³பாதி³. தத்த² க-காரஸ்ஸ கோஆதே³ஸங் கத்வா ந-காரஸ்ஸ ணாதே³ஸங் கத்வா ஏகஸ்ஸ க-காரஸ்ஸ லோபங் கத்வா நிருத்தினயேன கனகஸ்ஸ கனகாதி³ஆப⁴ரணஸ்ஸ ஆக³மனங் பவஸ்ஸனங் யஸ்ஸ ப⁴க³வதோ உப்பன்னகாலே ஸோ கோணாக³மனோ நாம. எத்த² பன ஆயு அனுபுப்³பே³ன பரிஹீனஸதி³ஸங் கதங், ந ஏவங் பரிஹீனங், புன வட்³டி⁴த்வா பரிஹீனந்தி வேதி³தப்³ப³ங். கத²ங்? இமஸ்மிங்யேவ கப்பே ககுஸந்தோ⁴ ப⁴க³வா சத்தாலீஸவஸ்ஸஸஹஸ்ஸாயுககாலே நிப்³ப³த்தோ, தங் பன ஆயு பரிஹாயமானங் த³ஸவஸ்ஸகாலங் பத்வா புன அஸங்க்²யெய்யங் பத்வா ததோ பரிஹாயமானங் திங்ஸவஸ்ஸஸஹஸ்ஸாயுககாலே டி²தங், ததா³ கோணாக³மனோ ப⁴க³வா லோகே உப்பன்னோதி வேதி³தப்³போ³.
Kakusandhassa pana bhagavato aparabhāge tassa sāsane ca antarahite sattesu tiṃsavassasahassāyukesu jātesu parahitakoṇāgamano koṇāgamano nāma satthā loke udapādi. Atha vā kanakāgamanato koṇāgamano nāma satthā loke udapādi. Tattha ka-kārassa koādesaṃ katvā na-kārassa ṇādesaṃ katvā ekassa ka-kārassa lopaṃ katvā niruttinayena kanakassa kanakādiābharaṇassa āgamanaṃ pavassanaṃ yassa bhagavato uppannakāle so koṇāgamano nāma. Ettha pana āyu anupubbena parihīnasadisaṃ kataṃ, na evaṃ parihīnaṃ, puna vaḍḍhitvā parihīnanti veditabbaṃ. Kathaṃ? Imasmiṃyeva kappe kakusandho bhagavā cattālīsavassasahassāyukakāle nibbatto, taṃ pana āyu parihāyamānaṃ dasavassakālaṃ patvā puna asaṅkhyeyyaṃ patvā tato parihāyamānaṃ tiṃsavassasahassāyukakāle ṭhitaṃ, tadā koṇāgamano bhagavā loke uppannoti veditabbo.
ஸோபி பாரமியோ பூரெத்வா துஸிதபுரே நிப்³ப³த்தித்வா ததோ சவித்வா ஸோப⁴வதீனக³ரே யஞ்ஞத³த்தஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ ப⁴ரியாய ரூபாதீ³ஹி கு³ணேஹி அனுத்தராய உத்தராய நாம ப்³ராஹ்மணியா குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா த³ஸன்னங் மாஸானங் அச்சயேன ஸுப⁴வதீஉய்யானே மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²மி. ஜாயமானே பன தஸ்மிங் ஸகலஜம்பு³தீ³பே தே³வோ கனகவஸ்ஸங் வஸ்ஸி. தேனஸ்ஸ கனகாக³மனகாரணத்தா ‘‘கனகாக³மனோ’’தி நாமமகங்ஸு. தங் பனஸ்ஸ நாமங் அனுக்கமேன பரிணமமானங் கோணாக³மனோ’’தி ஜாதங். ஸோ பன தீணி வஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி அகா³ரங் அஜ்ஜா²வஸி. துஸித-ஸந்துஸித-ஸந்துட்ட²னாமகா பனஸ்ஸ தயோ பாஸாதா³ அஹேஸுங். ருசிக³த்தாப்³ராஹ்மணீபமுகா²னி ஸோளஸ இத்தி²ஸஹஸ்ஸானி அஹேஸுங்.
Sopi pāramiyo pūretvā tusitapure nibbattitvā tato cavitvā sobhavatīnagare yaññadattassa brāhmaṇassa bhariyāya rūpādīhi guṇehi anuttarāya uttarāya nāma brāhmaṇiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gahetvā dasannaṃ māsānaṃ accayena subhavatīuyyāne mātukucchito nikkhami. Jāyamāne pana tasmiṃ sakalajambudīpe devo kanakavassaṃ vassi. Tenassa kanakāgamanakāraṇattā ‘‘kanakāgamano’’ti nāmamakaṃsu. Taṃ panassa nāmaṃ anukkamena pariṇamamānaṃ koṇāgamano’’ti jātaṃ. So pana tīṇi vassasahassāni agāraṃ ajjhāvasi. Tusita-santusita-santuṭṭhanāmakā panassa tayo pāsādā ahesuṃ. Rucigattābrāhmaṇīpamukhāni soḷasa itthisahassāni ahesuṃ.
ஸோ சத்தாரி நிமித்தானி தி³ஸ்வா ருசிக³த்தாய ப்³ராஹ்மணியா ஸத்த²வாஹே நாம புத்தே உப்பன்னே ஹத்தி²க்க²ந்த⁴வரக³தோ ஹத்தி²யானேன மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜி. தங் திங்ஸபுரிஸஸஹஸ்ஸானி அனுபப்³ப³ஜிங்ஸு. ஸோ தேஹி பரிவுதோ ச² மாஸே பதா⁴னசரியங் சரித்வா விஸாக²புண்ணமாயங் அக்³கி³ஸோனப்³ராஹ்மணஸ்ஸ தீ⁴தாய அக்³கி³ஸோனப்³ராஹ்மணகுமாரியா தி³ன்னங் மது⁴பாயாஸங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா க²தி³ரவனே தி³வாவிஹாரங் கத்வா ஸாயன்ஹஸமயே ஜடாதிந்து³கேன நாம யவபாலேன தி³ன்னா அட்ட² திணமுட்டி²யோ க³ஹெத்வா உது³ம்ப³ரபோ³தி⁴ங் புண்ட³ரீகே வுத்தப்பமாணங் ப²லவிபூ⁴திஸம்பன்னங் த³க்கி²ணதோ உபக³ந்த்வா வீஸதிஹத்த²வித்த²தங் திணஸந்த²ரங் ஸந்த²ரித்வா பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா மாரப³லங் வித்³த⁴ங்ஸெத்வா த³ஸப³லஞாணானி படிலபி⁴த்வா – ‘‘அனேகஜாதிஸங்ஸாரங்…பே॰… தண்ஹானங் க²யமஜ்ஜ²கா³’’தி உதா³னங் உதா³னெத்வா ஸத்தஸத்தாஹங் வீதினாமெத்வா அத்தனா ஸஹ பப்³ப³ஜிதானங் திங்ஸபி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸானங் உபனிஸ்ஸயஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா க³க³னபதே²ன க³ந்த்வா ஸுத³ஸ்ஸனநக³ரஸமீபே இஸிபதனே மிக³தா³யே ஓதரித்வா தேஸங் மஜ்ஜ²க³தோ த⁴ம்மசக்கங் பவத்தேஸி, ததா³ திங்ஸகோடிஸஹஸ்ஸானங் பட²மாபி⁴ஸமயோ அஹோஸி.
So cattāri nimittāni disvā rucigattāya brāhmaṇiyā satthavāhe nāma putte uppanne hatthikkhandhavaragato hatthiyānena mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā pabbaji. Taṃ tiṃsapurisasahassāni anupabbajiṃsu. So tehi parivuto cha māse padhānacariyaṃ caritvā visākhapuṇṇamāyaṃ aggisonabrāhmaṇassa dhītāya aggisonabrāhmaṇakumāriyā dinnaṃ madhupāyāsaṃ paribhuñjitvā khadiravane divāvihāraṃ katvā sāyanhasamaye jaṭātindukena nāma yavapālena dinnā aṭṭha tiṇamuṭṭhiyo gahetvā udumbarabodhiṃ puṇḍarīke vuttappamāṇaṃ phalavibhūtisampannaṃ dakkhiṇato upagantvā vīsatihatthavitthataṃ tiṇasantharaṃ santharitvā pallaṅkaṃ ābhujitvā mārabalaṃ viddhaṃsetvā dasabalañāṇāni paṭilabhitvā – ‘‘anekajātisaṃsāraṃ…pe… taṇhānaṃ khayamajjhagā’’ti udānaṃ udānetvā sattasattāhaṃ vītināmetvā attanā saha pabbajitānaṃ tiṃsabhikkhusahassānaṃ upanissayasampattiṃ disvā gaganapathena gantvā sudassananagarasamīpe isipatane migadāye otaritvā tesaṃ majjhagato dhammacakkaṃ pavattesi, tadā tiṃsakoṭisahassānaṃ paṭhamābhisamayo ahosi.
புன ஸுந்த³ரனக³ரத்³வாரே மஹாஸாலருக்க²மூலே யமகபாடிஹாரியங் கத்வா வீஸதிகோடிஸஹஸ்ஸானங் த⁴ம்மாமதங் பாயேஸி, ஸோ து³தியோ அபி⁴ஸமயோ அஹோஸி. அத்தனோ மாதரங் உத்தரங் பமுக²ங் கத்வா த³ஸஸு சக்கவாளஸஹஸ்ஸேஸு தே³வதானங் ஸமாக³தானங் அபி⁴த⁴ம்மபிடகங் தே³ஸெந்தே ப⁴க³வதி த³ஸன்னங் கோடிஸஹஸ்ஸானங் ததியோ அபி⁴ஸமயோ அஹோஸி. தேன வுத்தங் –
Puna sundaranagaradvāre mahāsālarukkhamūle yamakapāṭihāriyaṃ katvā vīsatikoṭisahassānaṃ dhammāmataṃ pāyesi, so dutiyo abhisamayo ahosi. Attano mātaraṃ uttaraṃ pamukhaṃ katvā dasasu cakkavāḷasahassesu devatānaṃ samāgatānaṃ abhidhammapiṭakaṃ desente bhagavati dasannaṃ koṭisahassānaṃ tatiyo abhisamayo ahosi. Tena vuttaṃ –
1.
1.
‘‘ககுஸந்த⁴ஸ்ஸ அபரேன, ஸம்பு³த்³தோ⁴ த்³விபது³த்தமோ;
‘‘Kakusandhassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
கோணாக³மனோ நாம ஜினோ, லோகஜெட்டோ² நராஸபோ⁴.
Koṇāgamano nāma jino, lokajeṭṭho narāsabho.
2.
2.
‘‘த³ஸ த⁴ம்மே பூரயித்வான, கந்தாரங் ஸமதிக்கமி;
‘‘Dasa dhamme pūrayitvāna, kantāraṃ samatikkami;
பவாஹிய மலங் ஸப்³ப³ங், பத்தோ ஸம்போ³தி⁴முத்தமங்.
Pavāhiya malaṃ sabbaṃ, patto sambodhimuttamaṃ.
3.
3.
‘‘த⁴ம்மசக்கங் பவத்தெந்தே, கோணாக³மனநாயகே;
‘‘Dhammacakkaṃ pavattente, koṇāgamananāyake;
திங்ஸகோடிஸஹஸ்ஸானங், பட²மாபி⁴ஸமயோ அஹு.
Tiṃsakoṭisahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
4.
4.
‘‘பாடிஹீரங் கரொந்தே ச, பரவாத³ப்பமத்³த³னே;
‘‘Pāṭihīraṃ karonte ca, paravādappamaddane;
வீஸதிகோடிஸஹஸ்ஸானங், து³தியாபி⁴ஸமயோ அஹு.
Vīsatikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
5.
5.
‘‘ததோ விகுப்³ப³னங் கத்வா, ஜினோ தே³வபுரங் க³தோ;
‘‘Tato vikubbanaṃ katvā, jino devapuraṃ gato;
வஸதே தத்த² ஸம்பு³த்³தோ⁴, ஸிலாய பண்டு³கம்ப³லே.
Vasate tattha sambuddho, silāya paṇḍukambale.
6.
6.
‘‘பகரணே ஸத்த தே³ஸெந்தோ, வஸ்ஸங் வஸதி ஸோ முனி;
‘‘Pakaraṇe satta desento, vassaṃ vasati so muni;
த³ஸகோடிஸஹஸ்ஸானங், ததியாபி⁴ஸமயோ அஹூ’’தி.
Dasakoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahū’’ti.
தத்த² த³ஸ த⁴ம்மே பூரயித்வானாதி த³ஸ பாரமித⁴ம்மே பூரயித்வா. கந்தாரங் ஸமதிக்கமீதி ஜாதிகந்தாரங் ஸமதிக்கமி. பவாஹியாதி பவாஹெத்வா. மலங் ஸப்³ப³ந்தி ராகா³தி³மலத்தயங். பாடிஹீரங் கரொந்தே ச, பரவாத³ப்பமத்³த³னேதி பரவாதி³வாத³ப்பமத்³த³னே, ப⁴க³வதி பாடிஹாரியங் கரொந்தேதி அத்தோ². விகுப்³ப³னந்தி விகுப்³ப³னித்³தி⁴ங், ஸுந்த³ரனக³ரத்³வாரே யமகபாடிஹாரியங் கத்வா தே³வபுரங் க³தோ தத்த² பண்டு³கம்ப³லஸிலாயங் வஸி. கத²ங் வஸீதி? பகரணே ஸத்த தே³ஸெந்தோதி தத்த² தே³வானங் ஸத்தப்பகரணஸங்கா²தங் அபி⁴த⁴ம்மபிடகங் தே³ஸெந்தோ வஸி. ஏவங் தத்த² அபி⁴த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தே ப⁴க³வதி த³ஸகோடிஸஹஸ்ஸானங் தே³வானங் அபி⁴ஸமயோ அஹோஸீதி அத்தோ².
Tattha dasa dhamme pūrayitvānāti dasa pāramidhamme pūrayitvā. Kantāraṃ samatikkamīti jātikantāraṃ samatikkami. Pavāhiyāti pavāhetvā. Malaṃ sabbanti rāgādimalattayaṃ. Pāṭihīraṃ karonte ca, paravādappamaddaneti paravādivādappamaddane, bhagavati pāṭihāriyaṃ karonteti attho. Vikubbananti vikubbaniddhiṃ, sundaranagaradvāre yamakapāṭihāriyaṃ katvā devapuraṃ gato tattha paṇḍukambalasilāyaṃ vasi. Kathaṃ vasīti? Pakaraṇe satta desentoti tattha devānaṃ sattappakaraṇasaṅkhātaṃ abhidhammapiṭakaṃ desento vasi. Evaṃ tattha abhidhammaṃ desente bhagavati dasakoṭisahassānaṃ devānaṃ abhisamayo ahosīti attho.
பரிஸுத்³த⁴பாரமிபூரணாக³மனஸ்ஸ கோணாக³மனஸ்ஸபி ஏகோ ஸாவகஸன்னிபாதோ அஹோஸி. ஸுரிந்த³வதீனக³ரே ஸுரிந்த³வதுய்யானே விஹரந்தோ பி⁴ய்யஸஸ்ஸ ராஜபுத்தஸ்ஸ ச உத்தரஸ்ஸ ச ராஜபுத்தஸ்ஸ த்³வின்னம்பி திங்ஸஸஹஸ்ஸபரிவாரானங் த⁴ம்மங் தே³ஸெத்வா ஸப்³பே³வ தே ஏஹிபி⁴க்கு²பப்³ப³ஜ்ஜாய பப்³பா³ஜெத்வா தேஸங் மஜ்ஜ²க³தோ மாக⁴புண்ணமாயங் பாதிமொக்க²ங் உத்³தி³ஸி. தேன வுத்தங் –
Parisuddhapāramipūraṇāgamanassa koṇāgamanassapi eko sāvakasannipāto ahosi. Surindavatīnagare surindavatuyyāne viharanto bhiyyasassa rājaputtassa ca uttarassa ca rājaputtassa dvinnampi tiṃsasahassaparivārānaṃ dhammaṃ desetvā sabbeva te ehibhikkhupabbajjāya pabbājetvā tesaṃ majjhagato māghapuṇṇamāyaṃ pātimokkhaṃ uddisi. Tena vuttaṃ –
7.
7.
‘‘தஸ்ஸாபி தே³வதே³வஸ்ஸ, ஏகோ ஆஸி ஸமாக³மோ;
‘‘Tassāpi devadevassa, eko āsi samāgamo;
கீ²ணாஸவானங் விமலானங், ஸந்தசித்தான தாதி³னங்.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
8.
8.
‘‘திங்ஸபி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸானங், ததா³ ஆஸி ஸமாக³மோ;
‘‘Tiṃsabhikkhusahassānaṃ, tadā āsi samāgamo;
ஓகா⁴னமதிக்கந்தானங், பி⁴ஜ்ஜிதானஞ்ச மச்சுயா’’தி.
Oghānamatikkantānaṃ, bhijjitānañca maccuyā’’ti.
தத்த² ஓகா⁴னந்தி காமோகா⁴தீ³னங், சதுன்னமோகா⁴னமேதங் அதி⁴வசனங். யஸ்ஸ பன தே ஸங்விஜ்ஜந்தி, தங் வட்டஸ்மிங் ஓஹனந்தி ஓஸீதா³பெந்தீதி ஓகா⁴, தேஸங் ஓகா⁴னங், உபயோக³த்தே² ஸாமிவசனங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். சதுப்³பி³தே⁴ ஓகே⁴ அதிக்கந்தானந்தி அத்தோ². பி⁴ஜ்ஜிதானந்தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. மச்சுயாதி மச்சுனோ.
Tattha oghānanti kāmoghādīnaṃ, catunnamoghānametaṃ adhivacanaṃ. Yassa pana te saṃvijjanti, taṃ vaṭṭasmiṃ ohananti osīdāpentīti oghā, tesaṃ oghānaṃ, upayogatthe sāmivacanaṃ daṭṭhabbaṃ. Catubbidhe oghe atikkantānanti attho. Bhijjitānanti etthāpi eseva nayo. Maccuyāti maccuno.
ததா³ அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தோ மிதி²லனக³ரே பப்³ப³தோ நாம ராஜா அஹோஸி, ததா³ ‘‘ஸரணக³தஸப்³ப³பாணாக³மனங் கோணாக³மனங் மிதி²லனக³ரமனுப்பத்த’’ந்தி ஸுத்வா ஸபரிவாரோ ராஜா பச்சுக்³க³ந்த்வா வந்தி³த்வா த³ஸப³லங் நிமந்தெத்வா மஹாதா³னங் த³த்வா தத்த² ப⁴க³வந்தங் வஸ்ஸாவாஸத்தா²ய யாசித்வா தேமாஸங் ஸஸாவகஸங்க⁴ங் ஸத்தா²ரங் உபட்ட²ஹித்வா பத்துண்ணசீனபட்டகம்ப³லகோஸெய்யது³கூலகப்பாஸிகாதீ³னி மஹக்³கா⁴னி சேவ ஸுகு²மவத்தா²னி ச ஸுவண்ணபாது³கா சேவ அஞ்ஞஞ்ச ப³ஹுபரிக்கா²ரமதா³ஸி. ஸோபி நங் ப⁴க³வா ப்³யாகாஸி – ‘‘இமஸ்மிங்யேவ ப⁴த்³த³கப்பே அயங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி . அத² ஸோ மஹாபுரிஸோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ப்³யாகரணங் ஸுத்வா மஹாரஜ்ஜங் பரிச்சஜித்வா தஸ்ஸேவ ப⁴க³வதோ ஸந்திகே பப்³ப³ஜி. தேன வுத்தங் –
Tadā amhākaṃ bodhisatto mithilanagare pabbato nāma rājā ahosi, tadā ‘‘saraṇagatasabbapāṇāgamanaṃ koṇāgamanaṃ mithilanagaramanuppatta’’nti sutvā saparivāro rājā paccuggantvā vanditvā dasabalaṃ nimantetvā mahādānaṃ datvā tattha bhagavantaṃ vassāvāsatthāya yācitvā temāsaṃ sasāvakasaṅghaṃ satthāraṃ upaṭṭhahitvā pattuṇṇacīnapaṭṭakambalakoseyyadukūlakappāsikādīni mahagghāni ceva sukhumavatthāni ca suvaṇṇapādukā ceva aññañca bahuparikkhāramadāsi. Sopi naṃ bhagavā byākāsi – ‘‘imasmiṃyeva bhaddakappe ayaṃ buddho bhavissatī’’ti . Atha so mahāpuriso tassa bhagavato byākaraṇaṃ sutvā mahārajjaṃ pariccajitvā tasseva bhagavato santike pabbaji. Tena vuttaṃ –
9.
9.
‘‘அஹங் தேன ஸமயேன, பப்³ப³தோ நாம க²த்தியோ;
‘‘Ahaṃ tena samayena, pabbato nāma khattiyo;
மித்தாமச்சேஹி ஸம்பன்னோ, அனந்தப³லவாஹனோ.
Mittāmaccehi sampanno, anantabalavāhano.
10.
10.
‘‘ஸம்பு³த்³த⁴த³ஸ்ஸனங் க³ந்த்வா, ஸுத்வா த⁴ம்மமனுத்தரங்;
‘‘Sambuddhadassanaṃ gantvā, sutvā dhammamanuttaraṃ;
நிமந்தெத்வா ஸஜினஸங்க⁴ங், தா³னங் த³த்வா யதி³ச்ச²கங்.
Nimantetvā sajinasaṅghaṃ, dānaṃ datvā yadicchakaṃ.
11.
11.
‘‘பத்துண்ணங் சீனபட்டஞ்ச, கோஸெய்யங் கம்ப³லம்பி ச;
‘‘Pattuṇṇaṃ cīnapaṭṭañca, koseyyaṃ kambalampi ca;
ஸுவண்ணபாது³கஞ்சேவ, அதா³ஸிங் ஸத்து²ஸாவகே.
Suvaṇṇapādukañceva, adāsiṃ satthusāvake.
12.
12.
‘‘ஸோபி மங் பு³த்³தோ⁴ ப்³யாகாஸி, ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸீதி³ய;
‘‘Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;
இமம்ஹி ப⁴த்³த³கே கப்பே, அயங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதி.
Imamhi bhaddake kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
13.
13.
‘‘அஹு கபிலவ்ஹயா ரம்மா…பே॰… ஹெஸ்ஸாம ஸம்முகா² இமங்.
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ.
14.
14.
‘‘தஸ்ஸாபி வசனங் ஸுத்வா, பி⁴ய்யோ சித்தங் பஸாத³யிங்;
‘‘Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
உத்தரிங் வதமதி⁴ட்டா²ஸிங் த³ஸபாரமிபூரியா.
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ dasapāramipūriyā.
15.
15.
‘‘ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் க³வேஸந்தோ, தா³னங் த³த்வா நருத்தமே;
‘‘Sabbaññutaṃ gavesanto, dānaṃ datvā naruttame;
ஓஹாயாஹங் மஹாரஜ்ஜங், பப்³ப³ஜிங் ஜினஸந்திகே’’தி.
Ohāyāhaṃ mahārajjaṃ, pabbajiṃ jinasantike’’ti.
தத்த² அனந்தப³லவாஹனோதி ப³ஹுகங் அனந்தங் மய்ஹங் ப³லங் அஸ்ஸஹத்தி²ஆதி³கங் வாஹனஞ்சாதி அத்தோ². ஸம்பு³த்³த⁴த³ஸ்ஸனந்தி ஸம்பு³த்³த⁴த³ஸ்ஸனத்தா²ய. யதி³ச்ச²கந்தி யாவதி³ச்ச²கங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் ஸங்க⁴ங் சதுப்³பி³தே⁴ன ஆஹாரேன ‘‘அலமல’’ந்தி பவாராபெத்வா, ஹத்தே²ன பித³ஹாபெத்வாதி அத்தோ². ஸத்து²ஸாவகேதி ஸத்து²னோ சேவ ஸாவகானஞ்ச அதா³ஸிங். நருத்தமேதி நருத்தமஸ்ஸ. ஓஹாயாதி பஹாய பரிச்சஜித்வா.
Tattha anantabalavāhanoti bahukaṃ anantaṃ mayhaṃ balaṃ assahatthiādikaṃ vāhanañcāti attho. Sambuddhadassananti sambuddhadassanatthāya. Yadicchakanti yāvadicchakaṃ buddhappamukhaṃ saṅghaṃ catubbidhena āhārena ‘‘alamala’’nti pavārāpetvā, hatthena pidahāpetvāti attho. Satthusāvaketi satthuno ceva sāvakānañca adāsiṃ. Naruttameti naruttamassa. Ohāyāti pahāya pariccajitvā.
தஸ்ஸ பன கோணாக³மனஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸோப⁴வதீ நாம நக³ரங் அஹோஸி, யஞ்ஞத³த்தோ நாம ப்³ராஹ்மணோ பிதா, உத்தரா நாம ப்³ராஹ்மணீ மாதா, பி⁴ய்யஸோ ச உத்தரோ சாதி த்³வே அக்³க³ஸாவகா, ஸொத்தி²ஜோ நாமுபட்டா²கோ, ஸமுத்³தா³ ச உத்தரா ச த்³வே அக்³க³ஸாவிகா, உது³ம்ப³ரருக்கோ² போ³தி⁴, ஸரீரங் திங்ஸஹத்து²ப்³பே³த⁴ங் அஹோஸி, திங்ஸவஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி ஆயு, ப⁴ரியா பனஸ்ஸ ருசிக³த்தா நாம ப்³ராஹ்மணீ, ஸத்த²வாஹோ நாம புத்தோ, ஹத்தி²யானேன நிக்க²மி. தேன வுத்தங் –
Tassa pana koṇāgamanassa bhagavato sobhavatī nāma nagaraṃ ahosi, yaññadatto nāma brāhmaṇo pitā, uttarā nāma brāhmaṇī mātā, bhiyyaso ca uttaro cāti dve aggasāvakā, sotthijo nāmupaṭṭhāko, samuddā ca uttarā ca dve aggasāvikā, udumbararukkho bodhi, sarīraṃ tiṃsahatthubbedhaṃ ahosi, tiṃsavassasahassāni āyu, bhariyā panassa rucigattā nāma brāhmaṇī, satthavāho nāma putto, hatthiyānena nikkhami. Tena vuttaṃ –
16.
16.
‘‘நக³ரங் ஸோப⁴வதீ நாம, ஸோபோ⁴ நாமாஸி க²த்தியோ;
‘‘Nagaraṃ sobhavatī nāma, sobho nāmāsi khattiyo;
வஸதே தத்த² நக³ரே, ஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ மஹாகுலங்.
Vasate tattha nagare, sambuddhassa mahākulaṃ.
17.
17.
‘‘ப்³ராஹ்மணோ யஞ்ஞத³த்தோ ச, ஆஸி பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸோ பிதா;
‘‘Brāhmaṇo yaññadatto ca, āsi buddhassa so pitā;
உத்தரா நாம ஜனிகா, கோணாக³மனஸ்ஸ ஸத்து²னோ;
Uttarā nāma janikā, koṇāgamanassa satthuno;
22.
22.
‘‘பி⁴ய்யஸோ உத்தரோ நாம, அஹேஸுங் அக்³க³ஸாவகா;
‘‘Bhiyyaso uttaro nāma, ahesuṃ aggasāvakā;
ஸொத்தி²ஜோ நாமுபட்டா²கோ, கோணாக³மனஸ்ஸ ஸத்து²னோ.
Sotthijo nāmupaṭṭhāko, koṇāgamanassa satthuno.
23.
23.
‘‘ஸமுத்³தா³ உத்தரா சேவ, அஹேஸுங் அக்³க³ஸாவிகா;
‘‘Samuddā uttarā ceva, ahesuṃ aggasāvikā;
போ³தி⁴ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ, உது³ம்ப³ரோதி பவுச்சதி.
Bodhi tassa bhagavato, udumbaroti pavuccati.
25.
25.
‘‘உச்சத்தனேன ஸோ பு³த்³தோ⁴, திங்ஸஹத்த²ஸமுக்³க³தோ;
‘‘Uccattanena so buddho, tiṃsahatthasamuggato;
உக்காமுகே² யதா² கம்பு³, ஏவங் ரங்ஸீஹி மண்டி³தோ.
Ukkāmukhe yathā kambu, evaṃ raṃsīhi maṇḍito.
26.
26.
‘‘திங்ஸவஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி, ஆயு பு³த்³த⁴ஸ்ஸ தாவதே³;
‘‘Tiṃsavassasahassāni, āyu buddhassa tāvade;
தாவதா திட்ட²மானோ ஸோ, தாரேஸி ஜனதங் ப³ஹுங்.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
27.
27.
‘‘த⁴ம்மசேதிங் ஸமுஸ்ஸெத்வா, த⁴ம்மது³ஸ்ஸவிபூ⁴ஸிதங்;
‘‘Dhammacetiṃ samussetvā, dhammadussavibhūsitaṃ;
த⁴ம்மபுப்ப²கு³ளங் கத்வா, நிப்³பு³தோ ஸோ ஸஸாவகோ.
Dhammapupphaguḷaṃ katvā, nibbuto so sasāvako.
28.
28.
‘‘மஹாவிலாஸோ தஸ்ஸ ஜனோ, ஸிரித⁴ம்மப்பகாஸனோ;
‘‘Mahāvilāso tassa jano, siridhammappakāsano;
ஸப்³ப³ங் தமந்தரஹிதங், நனு ரித்தா ஸப்³ப³ஸங்கா²ரா’’தி.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā’’ti.
தத்த² உக்காமுகே²தி கம்மாருத்³த⁴னே. யதா² கம்பூ³தி ஸுவண்ணனிக்க²ங் விய. ஏவங் ரங்ஸீஹி மண்டி³தோதி ஏவங் ரஸ்மீஹி படிமண்டி³தோ ஸமலங்கதோ. த⁴ம்மசேதிங் ஸமுஸ்ஸெத்வாதி ஸத்தத்திங்ஸபோ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மமயங் சேதியங் பதிட்டா²பெத்வா. த⁴ம்மது³ஸ்ஸவிபூ⁴ஸிதந்தி சதுஸச்சத⁴ம்மபடாகவிபூ⁴ஸிதங். த⁴ம்மபுப்ப²கு³ளங் கத்வாதி த⁴ம்மமயபுப்ப²மாலாகு³ளங் கத்வா. மஹாஜனஸ்ஸ விபஸ்ஸனாசேதியங்க³ணே டி²தஸ்ஸ நமஸ்ஸனத்தா²ய த⁴ம்மசேதியங் பதிட்டா²பெத்வா ஸஸாவகஸங்கோ⁴ ஸத்தா² பரினிப்³பா³யீதி அத்தோ². மஹாவிலாஸோதி மஹாஇத்³தி⁴விலாஸப்பத்தோ. தஸ்ஸாதி தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ. ஜனோதி ஸாவகஜனோ. ஸிரித⁴ம்மப்பகாஸனோதி லோகுத்தரத⁴ம்மப்பகாஸனோ ஸோ ப⁴க³வா ச ஸப்³ப³ங் தமந்தரஹிதந்தி அத்தோ².
Tattha ukkāmukheti kammāruddhane. Yathā kambūti suvaṇṇanikkhaṃ viya. Evaṃ raṃsīhi maṇḍitoti evaṃ rasmīhi paṭimaṇḍito samalaṅkato. Dhammacetiṃ samussetvāti sattattiṃsabodhipakkhiyadhammamayaṃ cetiyaṃ patiṭṭhāpetvā. Dhammadussavibhūsitanti catusaccadhammapaṭākavibhūsitaṃ. Dhammapupphaguḷaṃ katvāti dhammamayapupphamālāguḷaṃ katvā. Mahājanassa vipassanācetiyaṅgaṇe ṭhitassa namassanatthāya dhammacetiyaṃ patiṭṭhāpetvā sasāvakasaṅgho satthā parinibbāyīti attho. Mahāvilāsoti mahāiddhivilāsappatto. Tassāti tassa bhagavato. Janoti sāvakajano. Siridhammappakāsanoti lokuttaradhammappakāsano so bhagavā ca sabbaṃ tamantarahitanti attho.
‘‘ஸுகே²ன கோணாக³மனோ க³தாஸவோ, விகாமபாணாக³மனோ மஹேஸீ;
‘‘Sukhena koṇāgamano gatāsavo, vikāmapāṇāgamano mahesī;
வனே விவேகே ஸிரினாமதெ⁴ய்யே, விஸுத்³த⁴வங்ஸாக³மனோ வஸித்த²’’.
Vane viveke sirināmadheyye, visuddhavaṃsāgamano vasittha’’.
ஸேஸகா³தா²ஸு ஸப்³ப³த்த² பாகடமேவாதி.
Sesagāthāsu sabbattha pākaṭamevāti.
கோணாக³மனபு³த்³த⁴வங்ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Koṇāgamanabuddhavaṃsavaṇṇanā niṭṭhitā.
நிட்டி²தோ தேவீஸதிமோ பு³த்³த⁴வங்ஸோ.
Niṭṭhito tevīsatimo buddhavaṃso.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / பு³த்³த⁴வங்ஸபாளி • Buddhavaṃsapāḷi / 25. கோணாக³மனபு³த்³த⁴வங்ஸோ • 25. Koṇāgamanabuddhavaṃso