| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / พุทฺธวํสปาฬิ • Buddhavaṃsapāḷi |
๒๕. โกณาคมนพุทฺธวํโส
25. Koṇāgamanabuddhavaṃso
๑.
1.
กกุสนฺธสฺส อปเรน, สมฺพุโทฺธ ทฺวิปทุตฺตโม;
Kakusandhassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
โกณาคมโน นาม ชิโน, โลกเชโฎฺฐ นราสโภฯ
Koṇāgamano nāma jino, lokajeṭṭho narāsabho.
๒.
2.
ทสธเมฺม ปูรยิตฺวาน, กนฺตารํ สมติกฺกมิ;
Dasadhamme pūrayitvāna, kantāraṃ samatikkami;
ปวาหิย มลํ สพฺพํ, ปโตฺต สโมฺพธิมุตฺตมํฯ
Pavāhiya malaṃ sabbaṃ, patto sambodhimuttamaṃ.
๓.
3.
ธมฺมจกฺกํ ปวเตฺตเนฺต, โกณาคมนนายเก;
Dhammacakkaṃ pavattente, koṇāgamananāyake;
ติํสโกฎิสหสฺสานํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ
Tiṃsakoṭisahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
๔.
4.
ปาฎิหีรํ กโรเนฺต จ, ปรวาทปฺปมทฺทเน;
Pāṭihīraṃ karonte ca, paravādappamaddane;
วีสติโกฎิสหสฺสานํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ
Vīsatikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
๕.
5.
ตโต วิกุพฺพนํ กตฺวา, ชิโน เทวปุรํ คโต;
Tato vikubbanaṃ katvā, jino devapuraṃ gato;
วสเต ตตฺถ สมฺพุโทฺธ, สิลาย ปณฺฑุกมฺพเลฯ
Vasate tattha sambuddho, silāya paṇḍukambale.
๖.
6.
ปกรเณ สตฺต เทเสโนฺต, วสฺสํ วสติ โส มุนิ;
Pakaraṇe satta desento, vassaṃ vasati so muni;
ทสโกฎิสหสฺสานํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ
Dasakoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
๗.
7.
ตสฺสาปิ เทวเทวสฺส, เอโก อาสิ สมาคโม;
Tassāpi devadevassa, eko āsi samāgamo;
ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํฯ
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
๘.
8.
ติํสภิกฺขุสหสฺสานํ , ตทา อาสิ สมาคโม;
Tiṃsabhikkhusahassānaṃ , tadā āsi samāgamo;
โอฆานมติกฺกนฺตานํ, ภิชฺชิตานญฺจ มจฺจุยาฯ
Oghānamatikkantānaṃ, bhijjitānañca maccuyā.
๙.
9.
อหํ เตน สมเยน, ปพฺพโต นาม ขตฺติโย;
Ahaṃ tena samayena, pabbato nāma khattiyo;
มิตฺตามเจฺจหิ สมฺปโนฺน, อนนฺตพลวาหโนฯ
Mittāmaccehi sampanno, anantabalavāhano.
๑๐.
10.
สมฺพุทฺธทสฺสนํ คนฺตฺวา, สุตฺวา ธมฺมมนุตฺตรํ;
Sambuddhadassanaṃ gantvā, sutvā dhammamanuttaraṃ;
นิมเนฺตตฺวา สชินสงฺฆํ, ทานํ ทตฺวา ยทิจฺฉกํฯ
Nimantetvā sajinasaṅghaṃ, dānaṃ datvā yadicchakaṃ.
๑๑.
11.
ปฎฺฎุณฺณํ จีนปฎฺฎญฺจ, โกเสยฺยํ กมฺพลมฺปิ จ;
Paṭṭuṇṇaṃ cīnapaṭṭañca, koseyyaṃ kambalampi ca;
โสวณฺณปาทุกเญฺจว, อทาสิํ สตฺถุสาวเกฯ
Sovaṇṇapādukañceva, adāsiṃ satthusāvake.
๑๒.
12.
โสปิ มํ พุโทฺธ พฺยากาสิ, สงฺฆมเชฺฌ นิสีทิย;
Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;
‘‘อิมมฺหิ ภทฺทเก กเปฺป, อยํ พุโทฺธ ภวิสฺสติฯ
‘‘Imamhi bhaddake kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
๑๓.
13.
‘‘อหุ กปิลวฺหยา รมฺมา…เป.… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’ฯ
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
๑๔.
14.
ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา, ภิโยฺย จิตฺตํ ปสาทยิํ;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
อุตฺตริํ วตมธิฎฺฐาสิํ, ทสปารมิปูริยาฯ
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
๑๕.
15.
สพฺพญฺญุตํ คเวสโนฺต, ทานํ ทตฺวา นรุตฺตเม;
Sabbaññutaṃ gavesanto, dānaṃ datvā naruttame;
๑๖.
16.
นครํ โสภวตี นาม, โสโภ นามาสิ ขตฺติโย;
Nagaraṃ sobhavatī nāma, sobho nāmāsi khattiyo;
วสเต ตตฺถ นคเร, สมฺพุทฺธสฺส มหากุลํฯ
Vasate tattha nagare, sambuddhassa mahākulaṃ.
๑๗.
17.
พฺราหฺมโณ ยญฺญทโตฺต จ, อาสิ พุทฺธสฺส โส ปิตา;
Brāhmaṇo yaññadatto ca, āsi buddhassa so pitā;
อุตฺตรา นาม ชนิกา, โกณาคมนสฺส สตฺถุโนฯ
Uttarā nāma janikā, koṇāgamanassa satthuno.
๑๘.
18.
ตีณิ วสฺสสหสฺสานิ, อคารํ อชฺฌ โส วสิ;
Tīṇi vassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
ตุสิตสนฺตุสิตสนฺตุฎฺฐา, ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ
Tusitasantusitasantuṭṭhā, tayo pāsādamuttamā.
๑๙.
19.
อนูนโสฬสสหสฺสานิ, นาริโย สมลงฺกตา;
Anūnasoḷasasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
รุจิคตฺตา นาม นารี, สตฺถวาโห นาม อตฺรโชฯ
Rucigattā nāma nārī, satthavāho nāma atrajo.
๒๐.
20.
นิมิเตฺต จตุโร ทิสฺวา, หตฺถิยาเนน นิกฺขมิ;
Nimitte caturo disvā, hatthiyānena nikkhami;
ฉมาสํ ปธานจารํ, อจรี ปุริสุตฺตโมฯ
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
๒๑.
21.
พฺรหฺมุนา ยาจิโต สโนฺต, โกณาคมนนายโก;
Brahmunā yācito santo, koṇāgamananāyako;
วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, มิคทาเย นรุตฺตโมฯ
Vatti cakkaṃ mahāvīro, migadāye naruttamo.
๒๒.
22.
ภิยฺยโส อุตฺตโร นาม, อเหสุํ อคฺคสาวกา;
Bhiyyaso uttaro nāma, ahesuṃ aggasāvakā;
โสตฺถิโช นามุปฎฺฐาโก, โกณาคมนสฺส สตฺถุโนฯ
Sotthijo nāmupaṭṭhāko, koṇāgamanassa satthuno.
๒๓.
23.
สมุทฺทา อุตฺตรา เจว, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;
Samuddā uttarā ceva, ahesuṃ aggasāvikā;
โพธิ ตสฺส ภควโต, อุทุมฺพโรติ ปวุจฺจติฯ
Bodhi tassa bhagavato, udumbaroti pavuccati.
๒๔.
24.
อุโคฺค จ โสมเทโว จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐกา;
Uggo ca somadevo ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
สีวลา เจว สามา จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐิกาฯ
Sīvalā ceva sāmā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
๒๕.
25.
อุจฺจตฺตเนน โส พุโทฺธ, ติํสหตฺถสมุคฺคโต;
Uccattanena so buddho, tiṃsahatthasamuggato;
อุกฺกามุเข ยถา กมฺพุ, เอวํ รํสีหิ มณฺฑิโตฯ
Ukkāmukhe yathā kambu, evaṃ raṃsīhi maṇḍito.
๒๖.
26.
ติํสวสฺสสหสฺสานิ, อายุ พุทฺธสฺส ตาวเท;
Tiṃsavassasahassāni, āyu buddhassa tāvade;
ตาวตา ติฎฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
๒๗.
27.
ธมฺมเจติํ สมุเสฺสตฺวา, ธมฺมทุสฺสวิภูสิตํ;
Dhammacetiṃ samussetvā, dhammadussavibhūsitaṃ;
ธมฺมปุปฺผคุฬํ กตฺวา, นิพฺพุโต โส สสาวโกฯ
Dhammapupphaguḷaṃ katvā, nibbuto so sasāvako.
๒๘.
28.
มหาวิลาโส ตสฺส ชโน, สิริธมฺมปฺปกาสโน;
Mahāvilāso tassa jano, siridhammappakāsano;
สพฺพํ ตมนฺตรหิตํ, นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราฯ
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
๒๙.
29.
โกณาคมโน สมฺพุโทฺธ, ปพฺพตารามมฺหิ นิพฺพุโต;
Koṇāgamano sambuddho, pabbatārāmamhi nibbuto;
ธาตุวิตฺถาริกํ อาสิ, เตสุ เตสุ ปเทสโตติฯ
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
โกณาคมนสฺส ภควโต วํโส เตวีสติโมฯ
Koṇāgamanassa bhagavato vaṃso tevīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / พุทฺธวํส-อฎฺฐกถา • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ๒๕. โกณาคมนพุทฺธวํสวณฺณนา • 25. Koṇāgamanabuddhavaṃsavaṇṇanā
