Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဗုဒ္ဓဝံသပာဠိ • Buddhavaṃsapāḷi |
၂၅. ကောဏာဂမနဗုဒ္ဓဝံသော
25. Koṇāgamanabuddhavaṃso
၁.
1.
ကကုသန္ဓသ္သ အပရေန၊ သမ္ဗုဒ္ဓော ဒ္ဝိပဒုတ္တမော။
Kakusandhassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
ကောဏာဂမနော နာမ ဇိနော၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော။
Koṇāgamano nāma jino, lokajeṭṭho narāsabho.
၂.
2.
ဒသဓမ္မေ ပူရယိတ္ဝာန၊ ကန္တာရံ သမတိက္ကမိ။
Dasadhamme pūrayitvāna, kantāraṃ samatikkami;
ပဝာဟိယ မလံ သဗ္ဗံ၊ ပတ္တော သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ။
Pavāhiya malaṃ sabbaṃ, patto sambodhimuttamaṃ.
၃.
3.
ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေန္တေ၊ ကောဏာဂမနနာယကေ။
Dhammacakkaṃ pavattente, koṇāgamananāyake;
တိံသကောဋိသဟသ္သာနံ၊ ပဌမာဘိသမယော အဟု။
Tiṃsakoṭisahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
၄.
4.
ပာဋိဟီရံ ကရောန္တေ စ၊ ပရဝာဒပ္ပမဒ္ဒနေ။
Pāṭihīraṃ karonte ca, paravādappamaddane;
ဝီသတိကောဋိသဟသ္သာနံ၊ ဒုတိယာဘိသမယော အဟု။
Vīsatikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
၅.
5.
တတော ဝိကုဗ္ဗနံ ကတ္ဝာ၊ ဇိနော ဒေဝပုရံ ဂတော။
Tato vikubbanaṃ katvā, jino devapuraṃ gato;
ဝသတေ တတ္ထ သမ္ဗုဒ္ဓော၊ သိလာယ ပဏ္ဍုကမ္ဗလေ။
Vasate tattha sambuddho, silāya paṇḍukambale.
၆.
6.
ပကရဏေ သတ္တ ဒေသေန္တော၊ ဝသ္သံ ဝသတိ သော မုနိ။
Pakaraṇe satta desento, vassaṃ vasati so muni;
ဒသကောဋိသဟသ္သာနံ၊ တတိယာဘိသမယော အဟု။
Dasakoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
၇.
7.
တသ္သာပိ ဒေဝဒေဝသ္သ၊ ဧကော အာသိ သမာဂမော။
Tassāpi devadevassa, eko āsi samāgamo;
ခီဏာသဝာနံ ဝိမလာနံ၊ သန္တစိတ္တာန တာဒိနံ။
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
၈.
8.
တိံသဘိက္ခုသဟသ္သာနံ ၊ တဒာ အာသိ သမာဂမော။
Tiṃsabhikkhusahassānaṃ , tadā āsi samāgamo;
ဩဃာနမတိက္ကန္တာနံ၊ ဘိဇ္ဇိတာနဉ္စ မစ္စုယာ။
Oghānamatikkantānaṃ, bhijjitānañca maccuyā.
၉.
9.
အဟံ တေန သမယေန၊ ပဗ္ဗတော နာမ ခတ္တိယော။
Ahaṃ tena samayena, pabbato nāma khattiyo;
မိတ္တာမစ္စေဟိ သမ္ပန္နော၊ အနန္တဗလဝာဟနော။
Mittāmaccehi sampanno, anantabalavāhano.
၁၀.
10.
သမ္ဗုဒ္ဓဒသ္သနံ ဂန္တ္ဝာ၊ သုတ္ဝာ ဓမ္မမနုတ္တရံ။
Sambuddhadassanaṃ gantvā, sutvā dhammamanuttaraṃ;
နိမန္တေတ္ဝာ သဇိနသင္ဃံ၊ ဒာနံ ဒတ္ဝာ ယဒိစ္ဆကံ။
Nimantetvā sajinasaṅghaṃ, dānaṃ datvā yadicchakaṃ.
၁၁.
11.
ပဋ္ဋုဏ္ဏံ စီနပဋ္ဋဉ္စ၊ ကောသေယ္ယံ ကမ္ဗလမ္ပိ စ။
Paṭṭuṇṇaṃ cīnapaṭṭañca, koseyyaṃ kambalampi ca;
သောဝဏ္ဏပာဒုကဉ္စေဝ၊ အဒာသိံ သတ္ထုသာဝကေ။
Sovaṇṇapādukañceva, adāsiṃ satthusāvake.
၁၂.
12.
သောပိ မံ ဗုဒ္ဓော ဗ္ယာကာသိ၊ သင္ဃမဇ္ဈေ နိသီဒိယ။
Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;
‘‘ဣမမ္ဟိ ဘဒ္ဒကေ ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သတိ။
‘‘Imamhi bhaddake kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
၁၃.
13.
‘‘အဟု ကပိလဝ္ဟယာ ရမ္မာ။ပေ.။ ဟေသ္သာမ သမ္မုခာ ဣမံ’’။
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
၁၄.
14.
တသ္သာပိ ဝစနံ သုတ္ဝာ၊ ဘိယ္ယော စိတ္တံ ပသာဒယိံ။
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌာသိံ၊ ဒသပာရမိပူရိယာ။
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
၁၅.
15.
သဗ္ဗညုတံ ဂဝေသန္တော၊ ဒာနံ ဒတ္ဝာ နရုတ္တမေ။
Sabbaññutaṃ gavesanto, dānaṃ datvā naruttame;
၁၆.
16.
နဂရံ သောဘဝတီ နာမ၊ သောဘော နာမာသိ ခတ္တိယော။
Nagaraṃ sobhavatī nāma, sobho nāmāsi khattiyo;
ဝသတေ တတ္ထ နဂရေ၊ သမ္ဗုဒ္ဓသ္သ မဟာကုလံ။
Vasate tattha nagare, sambuddhassa mahākulaṃ.
၁၇.
17.
ဗ္ရာဟ္မဏော ယညဒတ္တော စ၊ အာသိ ဗုဒ္ဓသ္သ သော ပိတာ။
Brāhmaṇo yaññadatto ca, āsi buddhassa so pitā;
ဥတ္တရာ နာမ ဇနိကာ၊ ကောဏာဂမနသ္သ သတ္ထုနော။
Uttarā nāma janikā, koṇāgamanassa satthuno.
၁၈.
18.
တီဏိ ဝသ္သသဟသ္သာနိ၊ အဂာရံ အဇ္ဈ သော ဝသိ။
Tīṇi vassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
တုသိတသန္တုသိတသန္တုဋ္ဌာ၊ တယော ပာသာဒမုတ္တမာ။
Tusitasantusitasantuṭṭhā, tayo pāsādamuttamā.
၁၉.
19.
အနူနသောဠသသဟသ္သာနိ၊ နာရိယော သမလင္ကတာ။
Anūnasoḷasasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ရုစိဂတ္တာ နာမ နာရီ၊ သတ္ထဝာဟော နာမ အတ္ရဇော။
Rucigattā nāma nārī, satthavāho nāma atrajo.
၂၀.
20.
နိမိတ္တေ စတုရော ဒိသ္ဝာ၊ ဟတ္ထိယာနေန နိက္ခမိ။
Nimitte caturo disvā, hatthiyānena nikkhami;
ဆမာသံ ပဓာနစာရံ၊ အစရီ ပုရိသုတ္တမော။
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
၂၁.
21.
ဗ္ရဟ္မုနာ ယာစိတော သန္တော၊ ကောဏာဂမနနာယကော။
Brahmunā yācito santo, koṇāgamananāyako;
ဝတ္တိ စက္ကံ မဟာဝီရော၊ မိဂဒာယေ နရုတ္တမော။
Vatti cakkaṃ mahāvīro, migadāye naruttamo.
၂၂.
22.
ဘိယ္ယသော ဥတ္တရော နာမ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ။
Bhiyyaso uttaro nāma, ahesuṃ aggasāvakā;
သောတ္ထိဇော နာမုပဋ္ဌာကော၊ ကောဏာဂမနသ္သ သတ္ထုနော။
Sotthijo nāmupaṭṭhāko, koṇāgamanassa satthuno.
၂၃.
23.
သမုဒ္ဒာ ဥတ္တရာ စေဝ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ။
Samuddā uttarā ceva, ahesuṃ aggasāvikā;
ဗောဓိ တသ္သ ဘဂဝတော၊ ဥဒုမ္ဗရောတိ ပဝုစ္စတိ။
Bodhi tassa bhagavato, udumbaroti pavuccati.
၂၄.
24.
ဥဂ္ဂော စ သောမဒေဝော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌကာ။
Uggo ca somadevo ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
သီဝလာ စေဝ သာမာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌိကာ။
Sīvalā ceva sāmā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
၂၅.
25.
ဥစ္စတ္တနေန သော ဗုဒ္ဓော၊ တိံသဟတ္ထသမုဂ္ဂတော။
Uccattanena so buddho, tiṃsahatthasamuggato;
ဥက္ကာမုခေ ယထာ ကမ္ဗု၊ ဧဝံ ရံသီဟိ မဏ္ဍိတော။
Ukkāmukhe yathā kambu, evaṃ raṃsīhi maṇḍito.
၂၆.
26.
တိံသဝသ္သသဟသ္သာနိ၊ အာယု ဗုဒ္ဓသ္သ တာဝဒေ။
Tiṃsavassasahassāni, āyu buddhassa tāvade;
တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
၂၇.
27.
ဓမ္မစေတိံ သမုသ္သေတ္ဝာ၊ ဓမ္မဒုသ္သဝိဘူသိတံ။
Dhammacetiṃ samussetvā, dhammadussavibhūsitaṃ;
ဓမ္မပုပ္ဖဂုဠံ ကတ္ဝာ၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော။
Dhammapupphaguḷaṃ katvā, nibbuto so sasāvako.
၂၈.
28.
မဟာဝိလာသော တသ္သ ဇနော၊ သိရိဓမ္မပ္ပကာသနော။
Mahāvilāso tassa jano, siridhammappakāsano;
သဗ္ဗံ တမန္တရဟိတံ၊ နနု ရိတ္တာ သဗ္ဗသင္ခာရာ။
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
၂၉.
29.
ကောဏာဂမနော သမ္ဗုဒ္ဓော၊ ပဗ္ဗတာရာမမ္ဟိ နိဗ္ဗုတော။
Koṇāgamano sambuddho, pabbatārāmamhi nibbuto;
ဓာတုဝိတ္ထာရိကံ အာသိ၊ တေသု တေသု ပဒေသတောတိ။
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
ကောဏာဂမနသ္သ ဘဂဝတော ဝံသော တေဝီသတိမော။
Koṇāgamanassa bhagavato vaṃso tevīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဗုဒ္ဓဝံသ-အဋ္ဌကထာ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ၂၅. ကောဏာဂမနဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ • 25. Koṇāgamanabuddhavaṃsavaṇṇanā