Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ബുദ്ധവംസപാളി • Buddhavaṃsapāḷi |
൨൫. കോണാഗമനബുദ്ധവംസോ
25. Koṇāgamanabuddhavaṃso
൧.
1.
കകുസന്ധസ്സ അപരേന, സമ്ബുദ്ധോ ദ്വിപദുത്തമോ;
Kakusandhassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
കോണാഗമനോ നാമ ജിനോ, ലോകജേട്ഠോ നരാസഭോ.
Koṇāgamano nāma jino, lokajeṭṭho narāsabho.
൨.
2.
ദസധമ്മേ പൂരയിത്വാന, കന്താരം സമതിക്കമി;
Dasadhamme pūrayitvāna, kantāraṃ samatikkami;
പവാഹിയ മലം സബ്ബം, പത്തോ സമ്ബോധിമുത്തമം.
Pavāhiya malaṃ sabbaṃ, patto sambodhimuttamaṃ.
൩.
3.
ധമ്മചക്കം പവത്തേന്തേ, കോണാഗമനനായകേ;
Dhammacakkaṃ pavattente, koṇāgamananāyake;
തിംസകോടിസഹസ്സാനം, പഠമാഭിസമയോ അഹു.
Tiṃsakoṭisahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
൪.
4.
പാടിഹീരം കരോന്തേ ച, പരവാദപ്പമദ്ദനേ;
Pāṭihīraṃ karonte ca, paravādappamaddane;
വീസതികോടിസഹസ്സാനം, ദുതിയാഭിസമയോ അഹു.
Vīsatikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
൫.
5.
തതോ വികുബ്ബനം കത്വാ, ജിനോ ദേവപുരം ഗതോ;
Tato vikubbanaṃ katvā, jino devapuraṃ gato;
വസതേ തത്ഥ സമ്ബുദ്ധോ, സിലായ പണ്ഡുകമ്ബലേ.
Vasate tattha sambuddho, silāya paṇḍukambale.
൬.
6.
പകരണേ സത്ത ദേസേന്തോ, വസ്സം വസതി സോ മുനി;
Pakaraṇe satta desento, vassaṃ vasati so muni;
ദസകോടിസഹസ്സാനം, തതിയാഭിസമയോ അഹു.
Dasakoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
൭.
7.
തസ്സാപി ദേവദേവസ്സ, ഏകോ ആസി സമാഗമോ;
Tassāpi devadevassa, eko āsi samāgamo;
ഖീണാസവാനം വിമലാനം, സന്തചിത്താന താദിനം.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
൮.
8.
തിംസഭിക്ഖുസഹസ്സാനം , തദാ ആസി സമാഗമോ;
Tiṃsabhikkhusahassānaṃ , tadā āsi samāgamo;
ഓഘാനമതിക്കന്താനം, ഭിജ്ജിതാനഞ്ച മച്ചുയാ.
Oghānamatikkantānaṃ, bhijjitānañca maccuyā.
൯.
9.
അഹം തേന സമയേന, പബ്ബതോ നാമ ഖത്തിയോ;
Ahaṃ tena samayena, pabbato nāma khattiyo;
മിത്താമച്ചേഹി സമ്പന്നോ, അനന്തബലവാഹനോ.
Mittāmaccehi sampanno, anantabalavāhano.
൧൦.
10.
സമ്ബുദ്ധദസ്സനം ഗന്ത്വാ, സുത്വാ ധമ്മമനുത്തരം;
Sambuddhadassanaṃ gantvā, sutvā dhammamanuttaraṃ;
നിമന്തേത്വാ സജിനസങ്ഘം, ദാനം ദത്വാ യദിച്ഛകം.
Nimantetvā sajinasaṅghaṃ, dānaṃ datvā yadicchakaṃ.
൧൧.
11.
പട്ടുണ്ണം ചീനപട്ടഞ്ച, കോസേയ്യം കമ്ബലമ്പി ച;
Paṭṭuṇṇaṃ cīnapaṭṭañca, koseyyaṃ kambalampi ca;
സോവണ്ണപാദുകഞ്ചേവ, അദാസിം സത്ഥുസാവകേ.
Sovaṇṇapādukañceva, adāsiṃ satthusāvake.
൧൨.
12.
സോപി മം ബുദ്ധോ ബ്യാകാസി, സങ്ഘമജ്ഝേ നിസീദിയ;
Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;
‘‘ഇമമ്ഹി ഭദ്ദകേ കപ്പേ, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.
‘‘Imamhi bhaddake kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
൧൩.
13.
‘‘അഹു കപിലവ്ഹയാ രമ്മാ…പേ॰… ഹേസ്സാമ സമ്മുഖാ ഇമം’’.
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
൧൪.
14.
തസ്സാപി വചനം സുത്വാ, ഭിയ്യോ ചിത്തം പസാദയിം;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ഉത്തരിം വതമധിട്ഠാസിം, ദസപാരമിപൂരിയാ.
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
൧൫.
15.
സബ്ബഞ്ഞുതം ഗവേസന്തോ, ദാനം ദത്വാ നരുത്തമേ;
Sabbaññutaṃ gavesanto, dānaṃ datvā naruttame;
൧൬.
16.
നഗരം സോഭവതീ നാമ, സോഭോ നാമാസി ഖത്തിയോ;
Nagaraṃ sobhavatī nāma, sobho nāmāsi khattiyo;
വസതേ തത്ഥ നഗരേ, സമ്ബുദ്ധസ്സ മഹാകുലം.
Vasate tattha nagare, sambuddhassa mahākulaṃ.
൧൭.
17.
ബ്രാഹ്മണോ യഞ്ഞദത്തോ ച, ആസി ബുദ്ധസ്സ സോ പിതാ;
Brāhmaṇo yaññadatto ca, āsi buddhassa so pitā;
ഉത്തരാ നാമ ജനികാ, കോണാഗമനസ്സ സത്ഥുനോ.
Uttarā nāma janikā, koṇāgamanassa satthuno.
൧൮.
18.
തീണി വസ്സസഹസ്സാനി, അഗാരം അജ്ഝ സോ വസി;
Tīṇi vassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
തുസിതസന്തുസിതസന്തുട്ഠാ, തയോ പാസാദമുത്തമാ.
Tusitasantusitasantuṭṭhā, tayo pāsādamuttamā.
൧൯.
19.
അനൂനസോളസസഹസ്സാനി, നാരിയോ സമലങ്കതാ;
Anūnasoḷasasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
രുചിഗത്താ നാമ നാരീ, സത്ഥവാഹോ നാമ അത്രജോ.
Rucigattā nāma nārī, satthavāho nāma atrajo.
൨൦.
20.
നിമിത്തേ ചതുരോ ദിസ്വാ, ഹത്ഥിയാനേന നിക്ഖമി;
Nimitte caturo disvā, hatthiyānena nikkhami;
ഛമാസം പധാനചാരം, അചരീ പുരിസുത്തമോ.
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
൨൧.
21.
ബ്രഹ്മുനാ യാചിതോ സന്തോ, കോണാഗമനനായകോ;
Brahmunā yācito santo, koṇāgamananāyako;
വത്തി ചക്കം മഹാവീരോ, മിഗദായേ നരുത്തമോ.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, migadāye naruttamo.
൨൨.
22.
ഭിയ്യസോ ഉത്തരോ നാമ, അഹേസും അഗ്ഗസാവകാ;
Bhiyyaso uttaro nāma, ahesuṃ aggasāvakā;
സോത്ഥിജോ നാമുപട്ഠാകോ, കോണാഗമനസ്സ സത്ഥുനോ.
Sotthijo nāmupaṭṭhāko, koṇāgamanassa satthuno.
൨൩.
23.
സമുദ്ദാ ഉത്തരാ ചേവ, അഹേസും അഗ്ഗസാവികാ;
Samuddā uttarā ceva, ahesuṃ aggasāvikā;
ബോധി തസ്സ ഭഗവതോ, ഉദുമ്ബരോതി പവുച്ചതി.
Bodhi tassa bhagavato, udumbaroti pavuccati.
൨൪.
24.
ഉഗ്ഗോ ച സോമദേവോ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠകാ;
Uggo ca somadevo ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
സീവലാ ചേവ സാമാ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠികാ.
Sīvalā ceva sāmā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
൨൫.
25.
ഉച്ചത്തനേന സോ ബുദ്ധോ, തിംസഹത്ഥസമുഗ്ഗതോ;
Uccattanena so buddho, tiṃsahatthasamuggato;
ഉക്കാമുഖേ യഥാ കമ്ബു, ഏവം രംസീഹി മണ്ഡിതോ.
Ukkāmukhe yathā kambu, evaṃ raṃsīhi maṇḍito.
൨൬.
26.
തിംസവസ്സസഹസ്സാനി, ആയു ബുദ്ധസ്സ താവദേ;
Tiṃsavassasahassāni, āyu buddhassa tāvade;
താവതാ തിട്ഠമാനോ സോ, താരേസി ജനതം ബഹും.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
൨൭.
27.
ധമ്മചേതിം സമുസ്സേത്വാ, ധമ്മദുസ്സവിഭൂസിതം;
Dhammacetiṃ samussetvā, dhammadussavibhūsitaṃ;
ധമ്മപുപ്ഫഗുളം കത്വാ, നിബ്ബുതോ സോ സസാവകോ.
Dhammapupphaguḷaṃ katvā, nibbuto so sasāvako.
൨൮.
28.
മഹാവിലാസോ തസ്സ ജനോ, സിരിധമ്മപ്പകാസനോ;
Mahāvilāso tassa jano, siridhammappakāsano;
സബ്ബം തമന്തരഹിതം, നനു രിത്താ സബ്ബസങ്ഖാരാ.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
൨൯.
29.
കോണാഗമനോ സമ്ബുദ്ധോ, പബ്ബതാരാമമ്ഹി നിബ്ബുതോ;
Koṇāgamano sambuddho, pabbatārāmamhi nibbuto;
ധാതുവിത്ഥാരികം ആസി, തേസു തേസു പദേസതോതി.
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
കോണാഗമനസ്സ ഭഗവതോ വംസോ തേവീസതിമോ.
Koṇāgamanassa bhagavato vaṃso tevīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ബുദ്ധവംസ-അട്ഠകഥാ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ൨൫. കോണാഗമനബുദ്ധവംസവണ്ണനാ • 25. Koṇāgamanabuddhavaṃsavaṇṇanā