Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā |
ကောဏာဂမနော ဗုဒ္ဓော
Koṇāgamano buddho
တသ္သ အပရဘာဂေ ကောဏာဂမနော နာမ သတ္ထာ ဥဒပာဒိ။ တသ္သာပိ ဧကောဝ သာဝကသန္နိပာတော, တတ္ထ တိံသ ဘိက္ခုသဟသ္သာနိ အဟေသုံ။ တဒာ ဗောဓိသတ္တော ပဗ္ဗတော နာမ ရာဇာ ဟုတ္ဝာ အမစ္စဂဏပရိဝုတော သတ္ထု သန္တိကံ ဂန္တ္ဝာ ဓမ္မဒေသနံ သုတ္ဝာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသင္ဃံ နိမန္တေတ္ဝာ မဟာဒာနံ ပဝတ္တေတ္ဝာ ပတ္တုဏ္ဏစီနပဋကောသေယ္ယကမ္ဗလဒုကူလာနိ စေဝ သုဝဏ္ဏပဋိကဉ္စ ဒတ္ဝာ သတ္ထု သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိ။ သောပိ နံ သတ္ထာ ‘‘ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သတီ’’တိ ဗ္ယာကာသိ။ တသ္သ ဘဂဝတော သောဘဝတီ နာမ နဂရံ အဟောသိ, ယညဒတ္တော နာမ ဗ္ရာဟ္မဏော ပိတာ, ဥတ္တရာ နာမ ဗ္ရာဟ္မဏီ မာတာ, ဘိယ္ယသော စ ဥတ္တရော စ ဒ္ဝေ အဂ္ဂသာဝကာ, သောတ္ထိဇော နာမုပဋ္ဌာကော, သမုဒ္ဒာ စ ဥတ္တရာ စ ဒ္ဝေ အဂ္ဂသာဝိကာ, ဥဒုမ္ဗရရုက္ခော ဗောဓိ, သရီရံ တိံသဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ အဟောသိ, တိံသ ဝသ္သသဟသ္သာနိ အာယူတိ။
Tassa aparabhāge koṇāgamano nāma satthā udapādi. Tassāpi ekova sāvakasannipāto, tattha tiṃsa bhikkhusahassāni ahesuṃ. Tadā bodhisatto pabbato nāma rājā hutvā amaccagaṇaparivuto satthu santikaṃ gantvā dhammadesanaṃ sutvā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ nimantetvā mahādānaṃ pavattetvā pattuṇṇacīnapaṭakoseyyakambaladukūlāni ceva suvaṇṇapaṭikañca datvā satthu santike pabbaji. Sopi naṃ satthā ‘‘buddho bhavissatī’’ti byākāsi. Tassa bhagavato sobhavatī nāma nagaraṃ ahosi, yaññadatto nāma brāhmaṇo pitā, uttarā nāma brāhmaṇī mātā, bhiyyaso ca uttaro ca dve aggasāvakā, sotthijo nāmupaṭṭhāko, samuddā ca uttarā ca dve aggasāvikā, udumbararukkho bodhi, sarīraṃ tiṃsahatthubbedhaṃ ahosi, tiṃsa vassasahassāni āyūti.
‘‘ကကုသန္ဓသ္သ အပရေန၊ သမ္ဗုဒ္ဓော ဒ္ဝိပဒုတ္တမော။
‘‘Kakusandhassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
ကောဏာဂမနော နာမ ဇိနော၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော’’တိ။ (ဗု. ဝံ. ၂၅.၁)။
Koṇāgamano nāma jino, lokajeṭṭho narāsabho’’ti. (bu. vaṃ. 25.1);