Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / బుద్ధవంసపాళి • Buddhavaṃsapāḷi |
౪. కోణ్డఞ్ఞబుద్ధవంసో
4. Koṇḍaññabuddhavaṃso
౧.
1.
దీపఙ్కరస్స అపరేన, కోణ్డఞ్ఞో నామ నాయకో;
Dīpaṅkarassa aparena, koṇḍañño nāma nāyako;
అనన్తతేజో అమితయసో, అప్పమేయ్యో దురాసదో.
Anantatejo amitayaso, appameyyo durāsado.
౨.
2.
ధరణూపమో ఖమనేన, సీలేన సాగరూపమో;
Dharaṇūpamo khamanena, sīlena sāgarūpamo;
సమాధినా మేరూపమో, ఞాణేన గగనూపమో.
Samādhinā merūpamo, ñāṇena gaganūpamo.
౩.
3.
ఇన్ద్రియబలబోజ్ఝఙ్గ-మగ్గసచ్చప్పకాసనం;
Indriyabalabojjhaṅga-maggasaccappakāsanaṃ;
పకాసేసి సదా బుద్ధో, హితాయ సబ్బపాణినం.
Pakāsesi sadā buddho, hitāya sabbapāṇinaṃ.
౪.
4.
ధమ్మచక్కం పవత్తేన్తే, కోణ్డఞ్ఞే లోకనాయకే;
Dhammacakkaṃ pavattente, koṇḍaññe lokanāyake;
కోటిసతసహస్సానం, పఠమాభిసమయో అహు.
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
౫.
5.
తతో పరమ్పి దేసేన్తే, నరమరూనం సమాగమే;
Tato parampi desente, naramarūnaṃ samāgame;
నవుతికోటిసహస్సానం, దుతియాభిసమయో అహు.
Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
౬.
6.
తిత్థియే అభిమద్దన్తో, యదా ధమ్మమదేసయి;
Titthiye abhimaddanto, yadā dhammamadesayi;
అసీతికోటిసహస్సానం, తతియాభిసమయో అహు.
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
౭.
7.
సన్నిపాతా తయో ఆసుం, కోణ్డఞ్ఞస్స మహేసినో;
Sannipātā tayo āsuṃ, koṇḍaññassa mahesino;
ఖీణాసవానం విమలానం, సన్తచిత్తాన తాదినం.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
౮.
8.
కోటిసతసహస్సానం, పఠమో ఆసి సమాగమో;
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo;
దుతియో కోటిసహస్సానం, తతియో నవుతికోటినం.
Dutiyo koṭisahassānaṃ, tatiyo navutikoṭinaṃ.
౯.
9.
అహం తేన సమయేన, విజితావీ నామ ఖత్తియో;
Ahaṃ tena samayena, vijitāvī nāma khattiyo;
సముద్దం అన్తమన్తేన, ఇస్సరియం వత్తయామహం.
Samuddaṃ antamantena, issariyaṃ vattayāmahaṃ.
౧౦.
10.
కోటిసతసహస్సానం , విమలానం మహేసినం;
Koṭisatasahassānaṃ , vimalānaṃ mahesinaṃ;
సహ లోకగ్గనాథేన, పరమన్నేన తప్పయిం.
Saha lokagganāthena, paramannena tappayiṃ.
౧౧.
11.
సోపి మం బుద్ధో బ్యాకాసి, కోణ్డఞ్ఞో లోకనాయకో;
Sopi maṃ buddho byākāsi, koṇḍañño lokanāyako;
‘‘అపరిమేయ్యితో కప్పే, బుద్ధో లోకే భవిస్సతి.
‘‘Aparimeyyito kappe, buddho loke bhavissati.
౧౨.
12.
‘‘పధానం పదహిత్వాన, కత్వా దుక్కరకారికం;
‘‘Padhānaṃ padahitvāna, katvā dukkarakārikaṃ;
అస్సత్థమూలే సమ్బుద్ధో, బుజ్ఝిస్సతి మహాయసో.
Assatthamūle sambuddho, bujjhissati mahāyaso.
౧౩.
13.
‘‘ఇమస్స జనికా మాతా, మాయా నామ భవిస్సతి;
‘‘Imassa janikā mātā, māyā nāma bhavissati;
పితా సుద్ధోదనో నామ, అయం హేస్సతి గోతమో.
Pitā suddhodano nāma, ayaṃ hessati gotamo.
౧౪.
14.
‘‘కోలితో ఉపతిస్సో చ, అగ్గా హేస్సన్తి సావకా;
‘‘Kolito upatisso ca, aggā hessanti sāvakā;
ఆనన్దో నాముపట్ఠాకో, ఉపట్ఠిస్సతిమం జినం.
Ānando nāmupaṭṭhāko, upaṭṭhissatimaṃ jinaṃ.
౧౫.
15.
‘‘ఖేమా ఉప్పలవణ్ణా చ, అగ్గా హేస్సన్తి సావికా;
‘‘Khemā uppalavaṇṇā ca, aggā hessanti sāvikā;
బోధి తస్స భగవతో, అస్సత్థోతి పవుచ్చతి.
Bodhi tassa bhagavato, assatthoti pavuccati.
౧౬.
16.
‘‘చిత్తో చ హత్థాళవకో, అగ్గా హేస్సన్తుపట్ఠకా;
‘‘Citto ca hatthāḷavako, aggā hessantupaṭṭhakā;
నన్దమాతా చ ఉత్తరా, అగ్గా హేస్సన్తుపట్ఠికా;
Nandamātā ca uttarā, aggā hessantupaṭṭhikā;
ఆయు వస్ససతం తస్స, గోతమస్స యసస్సినో’’.
Āyu vassasataṃ tassa, gotamassa yasassino’’.
౧౭.
17.
ఇదం సుత్వాన వచనం, అసమస్స మహేసినో;
Idaṃ sutvāna vacanaṃ, asamassa mahesino;
ఆమోదితా నరమరూ, బుద్ధబీజం కిర అయం.
Āmoditā naramarū, buddhabījaṃ kira ayaṃ.
౧౮.
18.
ఉక్కుట్ఠిసద్దా వత్తన్తి, అప్ఫోటేన్తి హసన్తి చ;
Ukkuṭṭhisaddā vattanti, apphoṭenti hasanti ca;
కతఞ్జలీ నమస్సన్తి, దససహస్సిదేవతా.
Katañjalī namassanti, dasasahassidevatā.
౧౯.
19.
‘‘యదిమస్స లోకనాథస్స, విరజ్ఝిస్సామ సాసనం;
‘‘Yadimassa lokanāthassa, virajjhissāma sāsanaṃ;
అనాగతమ్హి అద్ధానే, హేస్సామ సమ్ముఖా ఇమం.
Anāgatamhi addhāne, hessāma sammukhā imaṃ.
౨౦.
20.
‘‘యథా మనుస్సా నదిం తరన్తా, పటితిత్థం విరజ్ఝియ;
‘‘Yathā manussā nadiṃ tarantā, paṭititthaṃ virajjhiya;
హేట్ఠాతిత్థే గహేత్వాన, ఉత్తరన్తి మహానదిం.
Heṭṭhātitthe gahetvāna, uttaranti mahānadiṃ.
౨౧.
21.
‘‘ఏవమేవ మయం సబ్బే, యది ముఞ్చామిమం జినం;
‘‘Evameva mayaṃ sabbe, yadi muñcāmimaṃ jinaṃ;
అనాగతమ్హి అద్ధానే, హేస్సామ సమ్ముఖా ఇమం’’.
Anāgatamhi addhāne, hessāma sammukhā imaṃ’’.
౨౨.
22.
తస్సాహం వచనం సుత్వా, భియ్యో చిత్తం పసాదయిం;
Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
తమేవ అత్థం సాధేన్తో, మహారజ్జం జినే అదం;
Tameva atthaṃ sādhento, mahārajjaṃ jine adaṃ;
౨౩.
23.
సుత్తన్తం వినయఞ్చాపి, నవఙ్గం సత్థుసాసనం;
Suttantaṃ vinayañcāpi, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;
సబ్బం పరియాపుణిత్వాన, సోభయిం జినసాసనం.
Sabbaṃ pariyāpuṇitvāna, sobhayiṃ jinasāsanaṃ.
౨౪.
24.
తత్థప్పమత్తో విహరన్తో, నిసజ్జట్ఠానచఙ్కమే;
Tatthappamatto viharanto, nisajjaṭṭhānacaṅkame;
అభిఞ్ఞాపారమిం గన్త్వా, బ్రహ్మలోకమగఞ్ఛహం.
Abhiññāpāramiṃ gantvā, brahmalokamagañchahaṃ.
౨౫.
25.
నగరం రమ్మవతీ నామ, సునన్దో నామ ఖత్తియో;
Nagaraṃ rammavatī nāma, sunando nāma khattiyo;
సుజాతా నామ జనికా, కోణ్డఞ్ఞస్స మహేసినో.
Sujātā nāma janikā, koṇḍaññassa mahesino.
౨౬.
26.
సుచి సురుచి సుభో చ, తయో పాసాదముత్తమా.
Suci suruci subho ca, tayo pāsādamuttamā.
౨౭.
27.
తీణిసతసహస్సాని, నారియో సమలఙ్కతా;
Tīṇisatasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
రుచిదేవీ నామ నారీ, విజితసేనో అత్రజో.
Rucidevī nāma nārī, vijitaseno atrajo.
౨౮.
28.
నిమిత్తే చతురో దిస్వా, రథయానేన నిక్ఖమి;
Nimitte caturo disvā, rathayānena nikkhami;
అనూనదసమాసాని, పధానం పదహీ జినో.
Anūnadasamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
౨౯.
29.
బ్రహ్మునా యాచితో సన్తో, కోణ్డఞ్ఞో ద్విపదుత్తమో;
Brahmunā yācito santo, koṇḍañño dvipaduttamo;
వత్తి చక్కం మహావీరో, దేవానం నగరుత్తమే.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, devānaṃ nagaruttame.
౩౦.
30.
భద్దో చేవ సుభద్దో చ, అహేసుం అగ్గసావకా;
Bhaddo ceva subhaddo ca, ahesuṃ aggasāvakā;
అనురుద్ధో నాముపట్ఠాకో, కోణ్డఞ్ఞస్స మహేసినో.
Anuruddho nāmupaṭṭhāko, koṇḍaññassa mahesino.
౩౧.
31.
తిస్సా చ ఉపతిస్సా చ, అహేసుం అగ్గసావికా;
Tissā ca upatissā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
సాలకల్యాణికో బోధి, కోణ్డఞ్ఞస్స మహేసినో.
Sālakalyāṇiko bodhi, koṇḍaññassa mahesino.
౩౨.
32.
సోణో చ ఉపసోణో చ, అహేసుం అగ్గుపట్ఠకా;
Soṇo ca upasoṇo ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
నన్దా చేవ సిరీమా చ, అహేసుం అగ్గుపట్ఠికా.
Nandā ceva sirīmā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
౩౩.
33.
సో అట్ఠాసీతి హత్థాని, అచ్చుగ్గతో మహాముని;
So aṭṭhāsīti hatthāni, accuggato mahāmuni;
సోభతే ఉళురాజావ సూరియో మజ్ఝన్హికే యథా.
Sobhate uḷurājāva sūriyo majjhanhike yathā.
౩౪.
34.
వస్ససతసహస్సాని , ఆయు విజ్జతి తావదే;
Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;
తావతా తిట్ఠమానో సో, తారేసి జనతం బహుం.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
౩౫.
35.
ఖీణాసవేహి విమలేహి, విచిత్తా ఆసి మేదనీ;
Khīṇāsavehi vimalehi, vicittā āsi medanī;
యథా గగనముళూహి, ఏవం సో ఉపసోభథ.
Yathā gaganamuḷūhi, evaṃ so upasobhatha.
౩౬.
36.
తేపి నాగా అప్పమేయ్యా, అసఙ్ఖోభా దురాసదా;
Tepi nāgā appameyyā, asaṅkhobhā durāsadā;
విజ్జుపాతంవ దస్సేత్వా, నిబ్బుతా తే మహాయసా.
Vijjupātaṃva dassetvā, nibbutā te mahāyasā.
౩౭.
37.
సా చ అతులియా జినస్స ఇద్ధి, ఞాణపరిభావితో చ సమాధి;
Sā ca atuliyā jinassa iddhi, ñāṇaparibhāvito ca samādhi;
సబ్బం తమన్తరహితం, నను రిత్తా సబ్బసఙ్ఖారా.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
౩౮.
38.
కోణ్డఞ్ఞో పవరో బుద్ధో, చన్దారామమ్హి నిబ్బుతో;
Koṇḍañño pavaro buddho, candārāmamhi nibbuto;
తత్థేవ చేతియో చిత్తో, సత్త యోజనముస్సితోతి.
Tattheva cetiyo citto, satta yojanamussitoti.
కోణ్డఞ్ఞస్స భగవతో వంసో దుతియో.
Koṇḍaññassa bhagavato vaṃso dutiyo.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / బుద్ధవంస-అట్ఠకథా • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ౪. కోణ్డఞ్ఞబుద్ధవంసవణ్ణనా • 4. Koṇḍaññabuddhavaṃsavaṇṇanā