Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಬುದ್ಧವಂಸಪಾಳಿ • Buddhavaṃsapāḷi |
೪. ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಬುದ್ಧವಂಸೋ
4. Koṇḍaññabuddhavaṃso
೧.
1.
ದೀಪಙ್ಕರಸ್ಸ ಅಪರೇನ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ ನಾಮ ನಾಯಕೋ।
Dīpaṅkarassa aparena, koṇḍañño nāma nāyako;
ಅನನ್ತತೇಜೋ ಅಮಿತಯಸೋ, ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯೋ ದುರಾಸದೋ॥
Anantatejo amitayaso, appameyyo durāsado.
೨.
2.
ಧರಣೂಪಮೋ ಖಮನೇನ, ಸೀಲೇನ ಸಾಗರೂಪಮೋ।
Dharaṇūpamo khamanena, sīlena sāgarūpamo;
ಸಮಾಧಿನಾ ಮೇರೂಪಮೋ, ಞಾಣೇನ ಗಗನೂಪಮೋ॥
Samādhinā merūpamo, ñāṇena gaganūpamo.
೩.
3.
ಇನ್ದ್ರಿಯಬಲಬೋಜ್ಝಙ್ಗ-ಮಗ್ಗಸಚ್ಚಪ್ಪಕಾಸನಂ।
Indriyabalabojjhaṅga-maggasaccappakāsanaṃ;
ಪಕಾಸೇಸಿ ಸದಾ ಬುದ್ಧೋ, ಹಿತಾಯ ಸಬ್ಬಪಾಣಿನಂ॥
Pakāsesi sadā buddho, hitāya sabbapāṇinaṃ.
೪.
4.
ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತೇನ್ತೇ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೇ ಲೋಕನಾಯಕೇ।
Dhammacakkaṃ pavattente, koṇḍaññe lokanāyake;
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
೫.
5.
ತತೋ ಪರಮ್ಪಿ ದೇಸೇನ್ತೇ, ನರಮರೂನಂ ಸಮಾಗಮೇ।
Tato parampi desente, naramarūnaṃ samāgame;
ನವುತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ದುತಿಯಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
೬.
6.
ತಿತ್ಥಿಯೇ ಅಭಿಮದ್ದನ್ತೋ, ಯದಾ ಧಮ್ಮಮದೇಸಯಿ।
Titthiye abhimaddanto, yadā dhammamadesayi;
ಅಸೀತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ತತಿಯಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
೭.
7.
ಸನ್ನಿಪಾತಾ ತಯೋ ಆಸುಂ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ।
Sannipātā tayo āsuṃ, koṇḍaññassa mahesino;
ಖೀಣಾಸವಾನಂ ವಿಮಲಾನಂ, ಸನ್ತಚಿತ್ತಾನ ತಾದಿನಂ॥
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
೮.
8.
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ।
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo;
ದುತಿಯೋ ಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ತತಿಯೋ ನವುತಿಕೋಟಿನಂ॥
Dutiyo koṭisahassānaṃ, tatiyo navutikoṭinaṃ.
೯.
9.
ಅಹಂ ತೇನ ಸಮಯೇನ, ವಿಜಿತಾವೀ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।
Ahaṃ tena samayena, vijitāvī nāma khattiyo;
ಸಮುದ್ದಂ ಅನ್ತಮನ್ತೇನ, ಇಸ್ಸರಿಯಂ ವತ್ತಯಾಮಹಂ॥
Samuddaṃ antamantena, issariyaṃ vattayāmahaṃ.
೧೦.
10.
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ , ವಿಮಲಾನಂ ಮಹೇಸಿನಂ।
Koṭisatasahassānaṃ , vimalānaṃ mahesinaṃ;
ಸಹ ಲೋಕಗ್ಗನಾಥೇನ, ಪರಮನ್ನೇನ ತಪ್ಪಯಿಂ॥
Saha lokagganāthena, paramannena tappayiṃ.
೧೧.
11.
ಸೋಪಿ ಮಂ ಬುದ್ಧೋ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ ಲೋಕನಾಯಕೋ।
Sopi maṃ buddho byākāsi, koṇḍañño lokanāyako;
‘‘ಅಪರಿಮೇಯ್ಯಿತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
‘‘Aparimeyyito kappe, buddho loke bhavissati.
೧೨.
12.
‘‘ಪಧಾನಂ ಪದಹಿತ್ವಾನ, ಕತ್ವಾ ದುಕ್ಕರಕಾರಿಕಂ।
‘‘Padhānaṃ padahitvāna, katvā dukkarakārikaṃ;
ಅಸ್ಸತ್ಥಮೂಲೇ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಬುಜ್ಝಿಸ್ಸತಿ ಮಹಾಯಸೋ॥
Assatthamūle sambuddho, bujjhissati mahāyaso.
೧೩.
13.
‘‘ಇಮಸ್ಸ ಜನಿಕಾ ಮಾತಾ, ಮಾಯಾ ನಾಮ ಭವಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Imassa janikā mātā, māyā nāma bhavissati;
ಪಿತಾ ಸುದ್ಧೋದನೋ ನಾಮ, ಅಯಂ ಹೇಸ್ಸತಿ ಗೋತಮೋ॥
Pitā suddhodano nāma, ayaṃ hessati gotamo.
೧೪.
14.
‘‘ಕೋಲಿತೋ ಉಪತಿಸ್ಸೋ ಚ, ಅಗ್ಗಾ ಹೇಸ್ಸನ್ತಿ ಸಾವಕಾ।
‘‘Kolito upatisso ca, aggā hessanti sāvakā;
ಆನನ್ದೋ ನಾಮುಪಟ್ಠಾಕೋ, ಉಪಟ್ಠಿಸ್ಸತಿಮಂ ಜಿನಂ॥
Ānando nāmupaṭṭhāko, upaṭṭhissatimaṃ jinaṃ.
೧೫.
15.
‘‘ಖೇಮಾ ಉಪ್ಪಲವಣ್ಣಾ ಚ, ಅಗ್ಗಾ ಹೇಸ್ಸನ್ತಿ ಸಾವಿಕಾ।
‘‘Khemā uppalavaṇṇā ca, aggā hessanti sāvikā;
ಬೋಧಿ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ, ಅಸ್ಸತ್ಥೋತಿ ಪವುಚ್ಚತಿ॥
Bodhi tassa bhagavato, assatthoti pavuccati.
೧೬.
16.
‘‘ಚಿತ್ತೋ ಚ ಹತ್ಥಾಳವಕೋ, ಅಗ್ಗಾ ಹೇಸ್ಸನ್ತುಪಟ್ಠಕಾ।
‘‘Citto ca hatthāḷavako, aggā hessantupaṭṭhakā;
ನನ್ದಮಾತಾ ಚ ಉತ್ತರಾ, ಅಗ್ಗಾ ಹೇಸ್ಸನ್ತುಪಟ್ಠಿಕಾ।
Nandamātā ca uttarā, aggā hessantupaṭṭhikā;
ಆಯು ವಸ್ಸಸತಂ ತಸ್ಸ, ಗೋತಮಸ್ಸ ಯಸಸ್ಸಿನೋ’’॥
Āyu vassasataṃ tassa, gotamassa yasassino’’.
೧೭.
17.
ಇದಂ ಸುತ್ವಾನ ವಚನಂ, ಅಸಮಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ।
Idaṃ sutvāna vacanaṃ, asamassa mahesino;
ಆಮೋದಿತಾ ನರಮರೂ, ಬುದ್ಧಬೀಜಂ ಕಿರ ಅಯಂ॥
Āmoditā naramarū, buddhabījaṃ kira ayaṃ.
೧೮.
18.
ಉಕ್ಕುಟ್ಠಿಸದ್ದಾ ವತ್ತನ್ತಿ, ಅಪ್ಫೋಟೇನ್ತಿ ಹಸನ್ತಿ ಚ।
Ukkuṭṭhisaddā vattanti, apphoṭenti hasanti ca;
ಕತಞ್ಜಲೀ ನಮಸ್ಸನ್ತಿ, ದಸಸಹಸ್ಸಿದೇವತಾ॥
Katañjalī namassanti, dasasahassidevatā.
೧೯.
19.
‘‘ಯದಿಮಸ್ಸ ಲೋಕನಾಥಸ್ಸ, ವಿರಜ್ಝಿಸ್ಸಾಮ ಸಾಸನಂ।
‘‘Yadimassa lokanāthassa, virajjhissāma sāsanaṃ;
ಅನಾಗತಮ್ಹಿ ಅದ್ಧಾನೇ, ಹೇಸ್ಸಾಮ ಸಮ್ಮುಖಾ ಇಮಂ॥
Anāgatamhi addhāne, hessāma sammukhā imaṃ.
೨೦.
20.
‘‘ಯಥಾ ಮನುಸ್ಸಾ ನದಿಂ ತರನ್ತಾ, ಪಟಿತಿತ್ಥಂ ವಿರಜ್ಝಿಯ।
‘‘Yathā manussā nadiṃ tarantā, paṭititthaṃ virajjhiya;
ಹೇಟ್ಠಾತಿತ್ಥೇ ಗಹೇತ್ವಾನ, ಉತ್ತರನ್ತಿ ಮಹಾನದಿಂ॥
Heṭṭhātitthe gahetvāna, uttaranti mahānadiṃ.
೨೧.
21.
‘‘ಏವಮೇವ ಮಯಂ ಸಬ್ಬೇ, ಯದಿ ಮುಞ್ಚಾಮಿಮಂ ಜಿನಂ।
‘‘Evameva mayaṃ sabbe, yadi muñcāmimaṃ jinaṃ;
ಅನಾಗತಮ್ಹಿ ಅದ್ಧಾನೇ, ಹೇಸ್ಸಾಮ ಸಮ್ಮುಖಾ ಇಮಂ’’॥
Anāgatamhi addhāne, hessāma sammukhā imaṃ’’.
೨೨.
22.
ತಸ್ಸಾಹಂ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ, ಭಿಯ್ಯೋ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದಯಿಂ।
Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ತಮೇವ ಅತ್ಥಂ ಸಾಧೇನ್ತೋ, ಮಹಾರಜ್ಜಂ ಜಿನೇ ಅದಂ।
Tameva atthaṃ sādhento, mahārajjaṃ jine adaṃ;
೨೩.
23.
ಸುತ್ತನ್ತಂ ವಿನಯಞ್ಚಾಪಿ, ನವಙ್ಗಂ ಸತ್ಥುಸಾಸನಂ।
Suttantaṃ vinayañcāpi, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;
ಸಬ್ಬಂ ಪರಿಯಾಪುಣಿತ್ವಾನ, ಸೋಭಯಿಂ ಜಿನಸಾಸನಂ॥
Sabbaṃ pariyāpuṇitvāna, sobhayiṃ jinasāsanaṃ.
೨೪.
24.
ತತ್ಥಪ್ಪಮತ್ತೋ ವಿಹರನ್ತೋ, ನಿಸಜ್ಜಟ್ಠಾನಚಙ್ಕಮೇ।
Tatthappamatto viharanto, nisajjaṭṭhānacaṅkame;
ಅಭಿಞ್ಞಾಪಾರಮಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ, ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಮಗಞ್ಛಹಂ॥
Abhiññāpāramiṃ gantvā, brahmalokamagañchahaṃ.
೨೫.
25.
ನಗರಂ ರಮ್ಮವತೀ ನಾಮ, ಸುನನ್ದೋ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।
Nagaraṃ rammavatī nāma, sunando nāma khattiyo;
ಸುಜಾತಾ ನಾಮ ಜನಿಕಾ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Sujātā nāma janikā, koṇḍaññassa mahesino.
೨೬.
26.
ಸುಚಿ ಸುರುಚಿ ಸುಭೋ ಚ, ತಯೋ ಪಾಸಾದಮುತ್ತಮಾ॥
Suci suruci subho ca, tayo pāsādamuttamā.
೨೭.
27.
ತೀಣಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಿ, ನಾರಿಯೋ ಸಮಲಙ್ಕತಾ।
Tīṇisatasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ರುಚಿದೇವೀ ನಾಮ ನಾರೀ, ವಿಜಿತಸೇನೋ ಅತ್ರಜೋ॥
Rucidevī nāma nārī, vijitaseno atrajo.
೨೮.
28.
ನಿಮಿತ್ತೇ ಚತುರೋ ದಿಸ್ವಾ, ರಥಯಾನೇನ ನಿಕ್ಖಮಿ।
Nimitte caturo disvā, rathayānena nikkhami;
ಅನೂನದಸಮಾಸಾನಿ, ಪಧಾನಂ ಪದಹೀ ಜಿನೋ॥
Anūnadasamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
೨೯.
29.
ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ಯಾಚಿತೋ ಸನ್ತೋ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ ದ್ವಿಪದುತ್ತಮೋ।
Brahmunā yācito santo, koṇḍañño dvipaduttamo;
ವತ್ತಿ ಚಕ್ಕಂ ಮಹಾವೀರೋ, ದೇವಾನಂ ನಗರುತ್ತಮೇ॥
Vatti cakkaṃ mahāvīro, devānaṃ nagaruttame.
೩೦.
30.
ಭದ್ದೋ ಚೇವ ಸುಭದ್ದೋ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗಸಾವಕಾ।
Bhaddo ceva subhaddo ca, ahesuṃ aggasāvakā;
ಅನುರುದ್ಧೋ ನಾಮುಪಟ್ಠಾಕೋ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Anuruddho nāmupaṭṭhāko, koṇḍaññassa mahesino.
೩೧.
31.
ತಿಸ್ಸಾ ಚ ಉಪತಿಸ್ಸಾ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗಸಾವಿಕಾ।
Tissā ca upatissā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ಸಾಲಕಲ್ಯಾಣಿಕೋ ಬೋಧಿ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Sālakalyāṇiko bodhi, koṇḍaññassa mahesino.
೩೨.
32.
ಸೋಣೋ ಚ ಉಪಸೋಣೋ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗುಪಟ್ಠಕಾ।
Soṇo ca upasoṇo ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
ನನ್ದಾ ಚೇವ ಸಿರೀಮಾ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗುಪಟ್ಠಿಕಾ॥
Nandā ceva sirīmā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
೩೩.
33.
ಸೋ ಅಟ್ಠಾಸೀತಿ ಹತ್ಥಾನಿ, ಅಚ್ಚುಗ್ಗತೋ ಮಹಾಮುನಿ।
So aṭṭhāsīti hatthāni, accuggato mahāmuni;
ಸೋಭತೇ ಉಳುರಾಜಾವ ಸೂರಿಯೋ ಮಜ್ಝನ್ಹಿಕೇ ಯಥಾ॥
Sobhate uḷurājāva sūriyo majjhanhike yathā.
೩೪.
34.
ವಸ್ಸಸತಸಹಸ್ಸಾನಿ , ಆಯು ವಿಜ್ಜತಿ ತಾವದೇ।
Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;
ತಾವತಾ ತಿಟ್ಠಮಾನೋ ಸೋ, ತಾರೇಸಿ ಜನತಂ ಬಹುಂ॥
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
೩೫.
35.
ಖೀಣಾಸವೇಹಿ ವಿಮಲೇಹಿ, ವಿಚಿತ್ತಾ ಆಸಿ ಮೇದನೀ।
Khīṇāsavehi vimalehi, vicittā āsi medanī;
ಯಥಾ ಗಗನಮುಳೂಹಿ, ಏವಂ ಸೋ ಉಪಸೋಭಥ॥
Yathā gaganamuḷūhi, evaṃ so upasobhatha.
೩೬.
36.
ತೇಪಿ ನಾಗಾ ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯಾ, ಅಸಙ್ಖೋಭಾ ದುರಾಸದಾ।
Tepi nāgā appameyyā, asaṅkhobhā durāsadā;
ವಿಜ್ಜುಪಾತಂವ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ, ನಿಬ್ಬುತಾ ತೇ ಮಹಾಯಸಾ॥
Vijjupātaṃva dassetvā, nibbutā te mahāyasā.
೩೭.
37.
ಸಾ ಚ ಅತುಲಿಯಾ ಜಿನಸ್ಸ ಇದ್ಧಿ, ಞಾಣಪರಿಭಾವಿತೋ ಚ ಸಮಾಧಿ।
Sā ca atuliyā jinassa iddhi, ñāṇaparibhāvito ca samādhi;
ಸಬ್ಬಂ ತಮನ್ತರಹಿತಂ, ನನು ರಿತ್ತಾ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಾ॥
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
೩೮.
38.
ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ ಪವರೋ ಬುದ್ಧೋ, ಚನ್ದಾರಾಮಮ್ಹಿ ನಿಬ್ಬುತೋ।
Koṇḍañño pavaro buddho, candārāmamhi nibbuto;
ತತ್ಥೇವ ಚೇತಿಯೋ ಚಿತ್ತೋ, ಸತ್ತ ಯೋಜನಮುಸ್ಸಿತೋತಿ॥
Tattheva cetiyo citto, satta yojanamussitoti.
ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಸ್ಸ ಭಗವತೋ ವಂಸೋ ದುತಿಯೋ।
Koṇḍaññassa bhagavato vaṃso dutiyo.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಬುದ್ಧವಂಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ೪. ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಬುದ್ಧವಂಸವಣ್ಣನಾ • 4. Koṇḍaññabuddhavaṃsavaṇṇanā