| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៩. កោណ្ឌញ្ញសុត្តវណ្ណនា
9. Koṇḍaññasuttavaṇṇanā
២១៧. ឯវំគហិតនាមោតិ ‘‘អញ្ញាសិ វត, ភោ, កោណ្ឌញ្ញោ’’តិ សត្ថុ វចនំ និស្សាយ ភិក្ខូហិ អញ្ញេហិ កោណ្ឌញ្ញនាមកេហិ វិសេសនត្ថំ ឯវំគហិតនាមោ។ ទ្វាទសន្នំ សំវច្ឆរានំ វសេន ចិរស្សំ។ ឆទ្ទន្តភវនេតិ ឆទ្ទន្តនាគរាជភវនដ្ឋានេ។ បញ្ញវា មហាសាវកោ រត្តញ្ញុតាយ។ ‘‘ទសសហស្សចក្កវាឡេ ទេវមនុស្សានន្តិ ទសសហស្សចក្កវាឡេ ទេវានំ, ឥមស្មិំ ចក្កវាឡេ ទេវមនុស្សានញ្ចាតិ ឯវំ ទសសហស្សចក្កវាឡេ ទេវមនុស្សាន’’ន្តិ វទន្តិ។ អគ្គន្តិអាទិតោ។ តត្ថាតិ មន្ទាកិនិតីរេ។
217.Evaṃgahitanāmoti ‘‘aññāsi vata, bho, koṇḍañño’’ti satthu vacanaṃ nissāya bhikkhūhi aññehi koṇḍaññanāmakehi visesanatthaṃ evaṃgahitanāmo. Dvādasannaṃ saṃvaccharānaṃ vasena cirassaṃ. Chaddantabhavaneti chaddantanāgarājabhavanaṭṭhāne. Paññavā mahāsāvako rattaññutāya. ‘‘Dasasahassacakkavāḷe devamanussānanti dasasahassacakkavāḷe devānaṃ, imasmiṃ cakkavāḷe devamanussānañcāti evaṃ dasasahassacakkavāḷe devamanussāna’’nti vadanti. Aggantiādito. Tatthāti mandākinitīre.
វស្សគ្គេនាតិ វស្សបដិបាដិយា។ តន្តិ អញ្ញាសិកោណ្ឌញ្ញត្ថេរំ។ មហាព្រហ្មានំ វិយ លោកិយមនុស្សា ហរាយន្តិ។ បាមោក្ខភូតោ អាយស្មា ថេរោ អន្តរន្តរា តត្ថ តត្ថ ជនបទេ វសិត្វា តទនុក្កមេន មន្ទាកិនិតីរំ ឧបគតោ, តស្មា វុត្តំ – ‘‘ឥច្ឆាមហំ, ភន្តេ, ជនបទេ វសិតុ’’ន្តិ។
Vassaggenāti vassapaṭipāṭiyā. Tanti aññāsikoṇḍaññattheraṃ. Mahābrahmānaṃ viya lokiyamanussā harāyanti. Pāmokkhabhūto āyasmā thero antarantarā tattha tattha janapade vasitvā tadanukkamena mandākinitīraṃ upagato, tasmā vuttaṃ – ‘‘icchāmahaṃ, bhante, janapade vasitu’’nti.
អានុភាវសម្បន្នា ទិព្ពាយុកា តេ ហត្ថិនាគាតិ វុត្តំ ‘‘បុព្ពេ បច្ចេកពុទ្ធានំ បារិចរិយាយ កតបរិចយា’’តិ។ ថេរស្ស សញ្ចរណដ្ឋានេ អាវរណសាខា ហរិត្វា អបនេត្វា។ មុខោទកញ្ចេវ ទន្តកដ្ឋញ្ច ឋបេតីតិ សឡលទេវទារុកដ្ឋាទីនិ អញ្ញមញ្ញំ ឃំសិត្វា អគ្គិំ និព្ពត្តេត្វា ជាលេត្វា តត្ថ បាសាណខណ្ឌានិ តាបេត្វា តានិ ទណ្ឌកេហិ វដ្ដេត្វា តឡាកាសុ ឧទកសោណ្ឌីសុ ខិបិត្វា ឧទកស្ស តត្តភាវំ ញត្វា នាគលតាទន្តកដ្ឋំ ឧបនេន្តោ មុខោទកញ្ច ឋបេតិ។ វត្តំ ករោតីតិ អន្តោកុដិយា ពហិ ច បមុខេបិ អង្គណេបិ សាខាភង្គេហិ សម្មជ្ជន្តោ វក្ខមាននយេន អាហារំ ឧបនេន្តោ វត្តំ ករោតិ។
Ānubhāvasampannā dibbāyukā te hatthināgāti vuttaṃ ‘‘pubbe paccekabuddhānaṃ pāricariyāya kataparicayā’’ti. Therassa sañcaraṇaṭṭhāne āvaraṇasākhā haritvā apanetvā. Mukhodakañceva dantakaṭṭhañca ṭhapetīti saḷaladevadārukaṭṭhādīni aññamaññaṃ ghaṃsitvā aggiṃ nibbattetvā jāletvā tattha pāsāṇakhaṇḍāni tāpetvā tāni daṇḍakehi vaṭṭetvā taḷākāsu udakasoṇḍīsu khipitvā udakassa tattabhāvaṃ ñatvā nāgalatādantakaṭṭhaṃ upanento mukhodakañca ṭhapeti. Vattaṃ karotīti antokuṭiyā bahi ca pamukhepi aṅgaṇepi sākhābhaṅgehi sammajjanto vakkhamānanayena āhāraṃ upanento vattaṃ karoti.
បតិដ្ឋប្បមាណេតិ កដិប្បមាណេ, អយមេវ វា បាឋោ តាវ មហន្តមេវាតិ យាវ មហន្តំ សេតបទុមវនំ , តាវ មហន្តមេវ។ ឯសេវ នយោ រត្តកុមុទវនាទីសុ។ ខាទន្តា មនុស្សា។ បក្កបយោឃនិកា វិយាតិ សុបក្កបយោឃនំ វិយ។ ឃនភាវេន បន បក្ខិត្តខុទ្ទមធុ វិយ ហោតិ។ តេនាហ ‘‘ឯតំ បោក្ខរមធុ នាមា’’តិ។ មុឡាលន្តិ សេតបទុមានំ មូលំ។ ភិសន្តិ តេសំយេវ កន្ទំ។ ឯកស្មិំ បព្ពេតិ ឯកេកស្មិំ បព្ពន្តរេ។ បាទឃដកន្តិ ទោណស្ស ចតុភាគោ សណ្ឋានតោ ខុទ្ទកោ, តស្មា បាទឃដកប្បមាណន្តិ តុម្ពមត្តំ។ សោណ្ឌិអាវាដេតិ ខុទ្ទកសោណ្ឌិយោ ចេវ ខុទ្ទកអាវាដេ ច។
Patiṭṭhappamāṇeti kaṭippamāṇe, ayameva vā pāṭho tāva mahantamevāti yāva mahantaṃ setapadumavanaṃ , tāva mahantameva. Eseva nayo rattakumudavanādīsu. Khādantā manussā. Pakkapayoghanikā viyāti supakkapayoghanaṃ viya. Ghanabhāvena pana pakkhittakhuddamadhu viya hoti. Tenāha ‘‘etaṃ pokkharamadhu nāmā’’ti. Muḷālanti setapadumānaṃ mūlaṃ. Bhisanti tesaṃyeva kandaṃ. Ekasmiṃ pabbeti ekekasmiṃ pabbantare. Pādaghaṭakanti doṇassa catubhāgo saṇṭhānato khuddako, tasmā pādaghaṭakappamāṇanti tumbamattaṃ. Soṇḍiāvāṭeti khuddakasoṇḍiyo ceva khuddakaāvāṭe ca.
ឯតំ ភោជនន្តិ យថាវុត្តំ និរុទកបាយសភោជនំ។ កេចិ សញ្ជានន្តិ យេ ថេរា វុឌ្ឍតរា។ កេចិ ន សញ្ជានន្តិ យេ នវា អចិរបព្ពជិតា។
Etaṃ bhojananti yathāvuttaṃ nirudakapāyasabhojanaṃ. Keci sañjānanti ye therā vuḍḍhatarā. Keci na sañjānanti ye navā acirapabbajitā.
ពុទ្ធានុពុទ្ធោតិ ពុទ្ធស្ស អនុពុទ្ធោ។ ពាឡ្ហវីរិយោតិ ចតុន្នំ សម្មប្បធានានំ វសេន ចិរនិចិតវីរិយោ។ តិណ្ណំ វិវេកានន្តិ កាយចិត្តឧបធិវិវេកានំ លាភីតិ យោជនា។ ចតស្សោ វទតិ វង្គីសត្ថេរោ សយំបដិភានំ, ន សេសាភិញ្ញានំ អភាវតោតិ អាហ ‘‘ឥតរា’’តិអាទិ។ បរិសា សន្និសីទិ និស្សទ្ទភាវេន តុណ្ហី អហោសីតិ អត្ថោ។ អនុជានាបេសីតិ បឋមំ អត្តនា ញាតំ ឧបដ្ឋិតំ អត្តនោ បរិនិព្ពានកាលំ អនុ បច្ឆា សត្ថារំ ជានាបេសីតិ ឯវំ ឯត្ថ អត្ថោ ទដ្ឋព្ពោ។
Buddhānubuddhoti buddhassa anubuddho. Bāḷhavīriyoti catunnaṃ sammappadhānānaṃ vasena ciranicitavīriyo. Tiṇṇaṃ vivekānanti kāyacittaupadhivivekānaṃ lābhīti yojanā. Catasso vadati vaṅgīsatthero sayaṃpaṭibhānaṃ, na sesābhiññānaṃ abhāvatoti āha ‘‘itarā’’tiādi. Parisā sannisīdi nissaddabhāvena tuṇhī ahosīti attho. Anujānāpesīti paṭhamaṃ attanā ñātaṃ upaṭṭhitaṃ attano parinibbānakālaṃ anu pacchā satthāraṃ jānāpesīti evaṃ ettha attho daṭṭhabbo.
តន្តិ អាសាឡ្ហិបុណ្ណមាយ ឥសិបតនេ យំ ទស្សនំ, យំ វា ទុក្ករចរិយាយំ តុម្ហាកំ ឧបដ្ឋានំ អាទិតោ ទស្សនំ, តំ, ភន្តេ, បឋមទស្សនំ។ ឱនតវិនតាតិ ហេដ្ឋា ឧបរិ ច ឱនតា វិនតា។ កម្បេត្វាតិ ថោកំ ចាលេត្វា ទស្សនត្ថំ ឯកនិន្នាទោ តេសំ ហត្ថិនាគានញ្ចេវ នាគយក្ខកុម្ភណ្ឌានំ ទេវតានញ្ច សទ្ទេន។ ព្រហ្មានោ ទេវានំ អទំសូតិ សម្ពន្ធោ។
Tanti āsāḷhipuṇṇamāya isipatane yaṃ dassanaṃ, yaṃ vā dukkaracariyāyaṃ tumhākaṃ upaṭṭhānaṃ ādito dassanaṃ, taṃ, bhante, paṭhamadassanaṃ. Onatavinatāti heṭṭhā upari ca onatā vinatā. Kampetvāti thokaṃ cāletvā dassanatthaṃ ekaninnādo tesaṃ hatthināgānañceva nāgayakkhakumbhaṇḍānaṃ devatānañca saddena. Brahmāno devānaṃ adaṃsūti sambandho.
សជ្ឈាយមកំសុ បសាទនីយេសុ បសាទវសេន សន្និបតិតបរិសាយ បសាទជននត្ថំ ភគវតិ និក្ខមិត្វាតិ ភគវតិ គន្ធកុដិតោ និក្ខមិត្វា។ ធរតិយេវាតិ អទុដ្ឋតំ បត្វា តិដ្ឋតេវ។
Sajjhāyamakaṃsu pasādanīyesu pasādavasena sannipatitaparisāya pasādajananatthaṃ bhagavati nikkhamitvāti bhagavati gandhakuṭito nikkhamitvā. Dharatiyevāti aduṭṭhataṃ patvā tiṭṭhateva.
កោណ្ឌញ្ញសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Koṇḍaññasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៩. កោណ្ឌញ្ញសុត្តំ • 9. Koṇḍaññasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៩. កោណ្ឌញ្ញសុត្តវណ្ណនា • 9. Koṇḍaññasuttavaṇṇanā
