Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā

    ੧੦. ਕੋਸਮ੍ਬਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕਂ

    10. Kosambakakkhandhakaṃ

    ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾ

    Kosambakavivādakathā

    ੪੫੧. ਕੋਸਮ੍ਬਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ – ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਂਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਯਮਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ – ਦ੍વੇ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਆવਾਸੇ વਸਨ੍ਤਿ વਿਨਯਧਰੋ ਚ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕੋ ਚ। ਤੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਕਦਿવਸਂ વਚ੍ਚਕੁਟਿਂ ਪવਿਟ੍ਠੋ ਆਚਮਨਉਦਕਾવਸੇਸਂ ਭਾਜਨੇ ਠਪੇਤ੍વਾવ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। વਿਨਯਧਰੋ ਪਚ੍ਛਾ ਪવਿਟ੍ਠੋ ਤਂ ਉਦਕਂ ਦਿਸ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਆવੁਸੋ, ਤਯਾ ਇਦਂ ਉਦਕਂ ਠਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਆਮਾવੁਸੋ’’ਤਿ। ‘‘ਕਿਂ ਤ੍વਂ ਏਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾવਂ ਨ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਹੋਤਿ, ਆવੁਸੋ ਏਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਚੇ ਹੋਤਿ, ਦੇਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਤੇ, ਆવੁਸੋ, ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਅਸਤਿਯਾ ਕਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਿਟ੍ਠਿ ਅਹੋਸਿ।

    451. Kosambakakkhandhake – taṃ bhikkhuṃ āpattiyā adassane ukkhipiṃsūti ettha ayamanupubbikathā – dve kira bhikkhū ekasmiṃ āvāse vasanti vinayadharo ca suttantiko ca. Tesu suttantiko bhikkhu ekadivasaṃ vaccakuṭiṃ paviṭṭho ācamanaudakāvasesaṃ bhājane ṭhapetvāva nikkhami. Vinayadharo pacchā paviṭṭho taṃ udakaṃ disvā nikkhamitvā taṃ bhikkhuṃ pucchi – ‘‘āvuso, tayā idaṃ udakaṃ ṭhapita’’nti? ‘‘Āmāvuso’’ti. ‘‘Kiṃ tvaṃ ettha āpattibhāvaṃ na jānāsī’’ti? ‘‘Āma, na jānāmī’’ti. ‘‘Hoti, āvuso ettha āpattī’’ti? ‘‘Sace hoti, desissāmī’’ti. ‘‘Sace pana te, āvuso, asañcicca asatiyā kataṃ, natthi āpattī’’ti. So tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi ahosi.

    વਿਨਯਧਰੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕਾਨਂ ‘‘ਅਯਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਮਾਨੋਪਿ ਨ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ। ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾવਂ ਨ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ। ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘‘ਅਯਂ વਿਨਯਧਰੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ વਦਤਿ। ਮੁਸਾવਾਦੀ ਏਸੋਤਿ। ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮੁਸਾવਾਦੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਲਹਂ વਡ੍ਢਯਿਂਸੁ। ਤਤੋ વਿਨਯਧਰੋ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਂਸੂ’’ਤਿ।

    Vinayadharopi attano nissitakānaṃ ‘‘ayaṃ suttantiko āpattiṃ āpajjamānopi na jānātī’’ti ārocesi. Te tassa nissitake disvā ‘‘tumhākaṃ upajjhāyo āpattiṃ āpajjitvāpi āpattibhāvaṃ na jānātī’’ti āhaṃsu. Te gantvā attano upajjhāyassa ārocesuṃ. So evamāha – ‘‘ayaṃ vinayadharo pubbe anāpattī’’ti vatvā ‘‘idāni āpattī’’ti vadati. Musāvādī esoti. Te gantvā ‘‘tumhākaṃ upajjhāyo musāvādī’’ti evaṃ aññamaññaṃ kalahaṃ vaḍḍhayiṃsu. Tato vinayadharo okāsaṃ labhitvā tassa āpattiyā adassane ukkhepanīyakammaṃ akāsi. Tena vuttaṃ – ‘‘taṃ bhikkhuṃ āpattiyā adassane ukkhipiṃsū’’ti.

    ੪੫੩. ਭਿਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਭਿਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨ ਤਾવ ਭਿਨ੍ਨੋ; ਅਪਿਚ ਖੋ ਯਥਾ ਦੇવੇ વੁਟ੍ਠੇ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਸਸ੍ਸਂ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਅવਸ੍ਸਞ੍ਹਿ ਤਂ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਮੇવ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਆਯਤਿਂ ਅવਸ੍ਸਂ ਭਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਚ ਖੋ ਕਲਹવਸੇਨ ਨ ਸਙ੍ਘਭੇਦવਸੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਭਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਮ੍ਭਮਅਤ੍ਥવਸੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਆਮੇਡਿਤਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।

    453.Bhinno bhikkhusaṅgho bhinno bhikkhusaṅghoti ettha na tāva bhinno; apica kho yathā deve vuṭṭhe ‘‘idāni sassaṃ nipphanna’’nti vuccati, avassañhi taṃ nipphajjissati, evameva iminā kāraṇena āyatiṃ avassaṃ bhijjissati, so ca kho kalahavasena na saṅghabhedavasena, tasmā ‘‘bhinno’’ti vuttaṃ. Sambhamaatthavasena cettha āmeḍitaṃ veditabbaṃ.

    ੪੫੪. ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਾਸਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮੀਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਭਾਸਿਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ? ਸਚੇ ਹਿ ਭਗવਾ ਉਕ੍ਖੇਪਕੇ વਾ ‘‘ਅਕਾਰਣੇ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯ, ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਕੇ વਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯ, ‘‘ਏਤੇਸਂ ਭਗવਾ ਪਕ੍ਖੋ, ਏਤੇਸਂ ਭਗવਾ ਪਕ੍ਖੋ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਨ੍ਤਿਮੇવ ਠਪੇਤ੍વਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਾਸਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।

    454.Etamatthaṃbhāsitvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti kasmā evaṃ bhāsitvā pakkāmi? Sace hi bhagavā ukkhepake vā ‘‘akāraṇe tumhehi so bhikkhu ukkhitto’’ti vadeyya, ukkhittānuvattake vā ‘‘tumhe āpattiṃ āpannā’’ti vadeyya, ‘‘etesaṃ bhagavā pakkho, etesaṃ bhagavā pakkho’’ti vatvā āghātaṃ bandheyyuṃ, tasmā tantimeva ṭhapetvā etamatthaṃ bhāsitvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.

    ੪੫੫. ਅਤ੍ਤਨਾ વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋ ਸਙ੍ਘੇਨ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਤਾਨਂ ਅਧਮ੍ਮવਾਦੀਨਂ ਪਕ੍ਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਭਣਥਾ’’ਤਿ ਤੇਸਞ੍ਚ ਇਤਰੇਸਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧਿਂ ਸੁਤ੍વਾ ‘‘ਇਮੇ ਅਧਮ੍ਮવਾਦਿਨੋ, ਇਤਰੇ ਧਮ੍ਮવਾਦਿਨੋ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਅਯਂ ਤੇਸਂ ਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋવ ਤੇਸਂ ਨਾਨਾਸਂવਾਸਕੋ ਹੋਤਿ, ਕਮ੍ਮਂ ਕੋਪੇਤਿ, ਇਤਰੇਸਮ੍ਪਿ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਕੋਪੇਤਿ। ਏવਂ ਅਤ੍ਤਨਾ વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਨਾਸਂવਾਸਕਂ ਕਰੋਤਿ। ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਯੋ ਅਧਮ੍ਮવਾਦੀਨਂ ਪਕ੍ਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਅਧਮ੍ਮવਾਦਿਨੋ ਇਮੇ, ਇਤਰੇ ਧਮ੍ਮવਾਦਿਨੋ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਮਜ੍ਝਂ ਪવਿਸਤਿ, ਯਤ੍ਥ વਾ ਤਤ੍ਥ વਾ ਪਨ ਪਕ੍ਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮવਾਦਿਨੋ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਨਾ વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕਂ ਕਰੋਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।

    455.Attanā vā attānanti ettha yo saṅghena ukkhepanīyakatānaṃ adhammavādīnaṃ pakkhe nisinno ‘‘tumhe kiṃ bhaṇathā’’ti tesañca itaresañca laddhiṃ sutvā ‘‘ime adhammavādino, itare dhammavādino’’ti cittaṃ uppādeti, ayaṃ tesaṃ majjhe nisinnova tesaṃ nānāsaṃvāsako hoti, kammaṃ kopeti, itaresampi hatthapāsaṃ anāgatattā kopeti. Evaṃ attanā vā attānaṃ nānāsaṃvāsakaṃ karoti. Samānasaṃvāsakanti etthāpi yo adhammavādīnaṃ pakkhe nisinno ‘‘adhammavādino ime, itare dhammavādino’’ti tesaṃ majjhaṃ pavisati, yattha vā tattha vā pana pakkhe nisinno ‘‘ime dhammavādino’’ti gaṇhāti, ayaṃ attanā vā attānaṃ samānasaṃvāsakaṃ karotīti veditabbo.

    ੪੫੬. ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ વਚੀਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਯੇਨ ਪਹਰਨ੍ਤਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਉਪਦਂਸੇਨ੍ਤਿ, ਫਰੁਸਂ વਦਨ੍ਤਾ વਚੀਕਮ੍ਮਂ ਉਪਦਂਸੇਨ੍ਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਹਤ੍ਥਪਰਾਮਾਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਕੋਧવਸੇਨ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਰਾਮਸਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਅਧਮ੍ਮਿਯਾਯਮਾਨੇਤਿ ਅਧਮ੍ਮਿਯਾਨਿ ਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕੁਰੁਮਾਨੇ। ਅਸਮ੍ਮੋਦਿਕਾવਤ੍ਤਮਾਨਾਯਾਤਿ ਅਸਮ੍ਮੋਦਿਕਾਯ વਤ੍ਤਮਾਨਾਯ। ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਸਮ੍ਮੋਦਨਕਥਾਯ ਅવਤ੍ਤਮਾਨਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦ੍વੇ ਪਨ੍ਤਿਯੋ ਕਤ੍વਾ ਉਪਚਾਰਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਧਮ੍ਮਿਯਾਯਮਾਨੇ ਪਨ ਸਮ੍ਮੋਦਿਕਾਯ વਤ੍ਤਮਾਨਾਯ ਆਸਨਨ੍ਤਰਿਕਾਯ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਏਕੇਕਂ ਆਸਨਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ।

    456.Kāyakammaṃ vacīkammanti ettha kāyena paharantā kāyakammaṃ upadaṃsenti, pharusaṃ vadantā vacīkammaṃ upadaṃsentīti veditabbā. Hatthaparāmāsaṃ karontīti kodhavasena hatthehi aññamaññaṃ parāmasanaṃ karonti. Adhammiyāyamāneti adhammiyāni kiccāni kurumāne. Asammodikāvattamānāyāti asammodikāya vattamānāya. Ayameva vā pāṭho. Sammodanakathāya avattamānāyāti attho. Ettāvatā na aññamaññanti ettha dve pantiyo katvā upacāraṃ muñcitvā nisīditabbaṃ, dhammiyāyamāne pana sammodikāya vattamānāya āsanantarikāya nisīditabbaṃ, ekekaṃ āsanaṃ antaraṃ katvā nisīditabbaṃ.

    ੪੫੭-੪੫੮. ਮਾ ਭਣ੍ਡਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਅਕਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪਾਠਸੇਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘ਮਾ ਭਣ੍ਡਨਂ ਅਕਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਏવਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਅਧਮ੍ਮવਾਦੀਤਿ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਕੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰੋ। ਅਯਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਤੋ ਅਤ੍ਥਕਾਮੋ, ਅਯਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ‘‘ਇਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤਾ ਸਤ੍ਥੁ વਚਨਂ ਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਮਾ ਭਗવਾ ਏਤੇ ਓવਦਨ੍ਤੋ ਕਿਲਮਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ। ਭਗવਾ ਪਨ ‘‘ਪਚ੍ਛਾਪਿ ਸਞ੍ਞਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਓਰਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਅਤੀਤવਤ੍ਥੁਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਕਥੇਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਅਨਤ੍ਥਤੋਤਿ ਅਨਤ੍ਥੋ ਅਤੋ; ਏਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਪੁਰਿਸਾ ਅਨਤ੍ਥੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਥ વਾ ਅਨਤ੍ਥਤੋਤਿ ਅਨਤ੍ਥਦੋ। ਸੇਸਂ ਪਾਕਟਮੇવ।

    457-458.Mā bhaṇḍanantiādīsu ‘‘akatthā’’ti pāṭhasesaṃ gahetvā ‘‘mā bhaṇḍanaṃ akatthā’’ti evamattho daṭṭhabbo. Adhammavādīti ukkhittānuvattakesu aññataro. Ayaṃ pana bhikkhu bhagavato atthakāmo, ayaṃ kirassa adhippāyo ‘‘ime bhikkhū kodhābhibhūtā satthu vacanaṃ na gaṇhanti, mā bhagavā ete ovadanto kilamitthā’’ti tasmā evamāha. Bhagavā pana ‘‘pacchāpi saññaṃ labhitvā oramissantī’’ti tesaṃ anukampāya atītavatthuṃ āharitvā kathesi. Tattha anatthatoti anattho ato; etasmā me purisā anatthoti vuttaṃ hoti. Atha vā anatthatoti anatthado. Sesaṃ pākaṭameva.

    ੪੬੪. ਪੁਥੁਸਦ੍ਦੋਤਿਆਦਿਗਾਥਾਸੁ ਪਨ ਪੁਥੁ ਮਹਾ ਸਦ੍ਦੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਥੁਸਦ੍ਦੋ। ਸਮਜਨੋਤਿ ਸਮਾਨੋ ਏਕਸਦਿਸੋ ਜਨੋ; ਸਬ੍ਬੋ ਚਾਯਂ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕੋਜਨੋ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਸਦ੍ਦਨਿਚ੍ਛਾਰਣੇਨ ਪੁਥੁਸਦ੍ਦੋ ਚੇવ ਸਦਿਸੋ ਚਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਨ ਬਾਲੋ ਕੋਚਿ ਮਞ੍ਞਥਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਕੋਚਿ ਏਕੋਪਿ ‘‘ਅਹਂ ਬਾਲੋ’’ਤਿ ਨ ਮਞ੍ਞਿਤ੍ਥ; ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਮਾਨਿਨੋਯੇવ। ਨਾਞ੍ਞਂ ਭਿਯ੍ਯੋ ਅਮਞ੍ਞਰੁਨ੍ਤਿ ਕੋਚਿ ਏਕੋਪਿ ‘‘ਅਹਂ ਬਾਲੋ’’ਤਿ ਚ ਨ ਮਞ੍ਞਿਤ੍ਥ; ਭਿਯ੍ਯੋ ਚ ਸਙ੍ਘਸ੍ਮਿਂ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਕਾਰਣਾ ਸਙ੍ਘੋ ਭਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਕਾਰਣਂ ਨ ਮਞ੍ਞਿਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    464.Puthusaddotiādigāthāsu pana puthu mahā saddo assāti puthusaddo. Samajanoti samāno ekasadiso jano; sabbo cāyaṃ bhaṇḍanakārakojano samantato saddanicchāraṇena puthusaddo ceva sadiso cāti vuttaṃ hoti. Na bālo koci maññathāti tattha koci ekopi ‘‘ahaṃ bālo’’ti na maññittha; sabbepi paṇḍitamāninoyeva. Nāññaṃ bhiyyo amaññarunti koci ekopi ‘‘ahaṃ bālo’’ti ca na maññittha; bhiyyo ca saṅghasmiṃ bhijjamāne aññampi ekaṃ ‘‘mayhaṃ kāraṇā saṅgho bhijjatī’’ti idaṃ kāraṇaṃ na maññitthāti attho.

    ਪਰਿਮੁਟ੍ਠਾਤਿ ਪਰਿਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ। વਾਚਾਗੋਚਰਭਾਣਿਨੋਤਿ ਰਾਕਾਰਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸਾਦੇਸੋ ਕਤੋ , વਾਚਾਗੋਚਰਾ ਨ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦਿਗੋਚਰਾ। ਭਾਣਿਨੋ ਚ ਕਥਂ ਭਾਣਿਨੋ? ਯਾવਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਮੁਖਾਯਾਮਂ ਯਾવ ਮੁਖਂ ਪਸਾਰੇਤੁਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤਾવ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾ ਭਾਣਿਨੋ, ਏਕੋਪਿ ਸਙ੍ਘਗਾਰવੇਨ ਮੁਖਸਙ੍ਕੋਚਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੇਨ ਨੀਤਾਤਿ ਯੇਨ ਕਲਹੇਨ ਇਮਂ ਨਿਲ੍ਲਜ੍ਜਭਾવਂ ਨੀਤਾ। ਨ ਤਂ વਿਦੂਤਿ ਨ ਤਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ‘‘ਏવਂ ਸਾਦੀਨવੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ।

    Parimuṭṭhāti parimuṭṭhassatino. Vācāgocarabhāṇinoti rākārassa rassādeso kato , vācāgocarā na satipaṭṭhānādigocarā. Bhāṇino ca kathaṃ bhāṇino? Yāvicchanti mukhāyāmaṃ yāva mukhaṃ pasāretuṃ icchanti, tāva pasāretvā bhāṇino, ekopi saṅghagāravena mukhasaṅkocaṃ na karotīti attho. Yena nītāti yena kalahena imaṃ nillajjabhāvaṃ nītā. Na taṃ vidūti na taṃ jānanti, ‘‘evaṃ sādīnavo aya’’nti.

    ਯੇ ਚ ਤਂ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਤਂ ‘‘ਅਕ੍ਕੋਚ੍ਛਿ ਮਂ, ਅવਧਿ ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਕਂ ਆਕਾਰਂ ਯੇ ਚ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ। ਸਨਨ੍ਤਨੋਤਿ ਪੋਰਾਣੋ।

    Ye ca taṃ upanayhantīti taṃ ‘‘akkocchi maṃ, avadhi ma’’ntiādikaṃ ākāraṃ ye ca upanayhanti. Sanantanoti porāṇo.

    ਪਰੇਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਤਤੋ ਅਞ੍ਞੇ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕਾ ਪਰੇ ਨਾਮ। ਤੇ ਏਤ੍ਥ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਕਲਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ‘‘ਮਯਂ ਯਮਾਮਸੇ ਉਪਯਮਾਮ; ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ ਮਚ੍ਚੁਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਚ ਤਤ੍ਥ વਿਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇ ਤਤ੍ਥ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ‘‘ਮਯਂ ਮਚ੍ਚੁਸਮੀਪਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ વਿਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਤਤੋ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਮੇਧਗਾਤਿ ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ ਜਾਨਨ੍ਤਾ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਮੇਧਗਾਨਂ ਕਲਹਾਨਂ વੂਪਸਮਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ।

    Pareti paṇḍite ṭhapetvā tato aññe bhaṇḍanakārakā pare nāma. Te ettha saṅghamajjhe kalahaṃ karontā ‘‘mayaṃ yamāmase upayamāma; satataṃ samitaṃ maccusantikaṃ gacchāmā’’ti na jānanti. Ye ca tattha vijānantīti ye tattha paṇḍitā ‘‘mayaṃ maccusamīpaṃ gacchāmā’’ti vijānanti. Tatosammanti medhagāti evañhi te jānantā yonisomanasikāraṃ uppādetvā medhagānaṃ kalahānaṃ vūpasamāya paṭipajjanti.

    ਅਟ੍ਠਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਤਿ ਅਯਂ ਗਾਥਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਞ੍ਚ ਦੀਘਾવੁਕੁਮਾਰਞ੍ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਾ। ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਸਙ੍ਗਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਯੇਸਂ વੋ ਨੇવ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਅਟ੍ਠੀਨਿ ਛਿਨ੍ਨਾਨਿ, ਨ ਪਾਣਾ ਹਤਾ, ਨ ਗવਾਸ੍ਸਧਨਾਨਿ ਹਟਾਨੀਤਿ।

    Aṭṭhicchinnāti ayaṃ gāthā brahmadattañca dīghāvukumārañca sandhāya vuttā. Tesampi hoti saṅgati, kasmā tumhākaṃ na hoti, yesaṃ vo neva mātāpitūnaṃ aṭṭhīni chinnāni, na pāṇā hatā, na gavāssadhanāni haṭānīti.

    ਸਚੇ ਲਭੇਥਾਤਿਆਦਿਗਾਥਾ ਪਣ੍ਡਿਤਸਹਾਯਸ੍ਸ ਚ ਬਾਲਸਹਾਯਸ੍ਸ ਚ વਣ੍ਣਾવਣ੍ਣਦੀਪਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਾ। ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨੀਤਿ ਪਾਕਟਪਰਿਸ੍ਸਯੇ ਚ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿਸ੍ਸਯੇ ਚ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਸਤਿਮਾ ਚਰੇਯ੍ਯ।

    Sace labhethātiādigāthā paṇḍitasahāyassa ca bālasahāyassa ca vaṇṇāvaṇṇadīpanatthaṃ vuttā. Abhibhuyya sabbāni parissayānīti pākaṭaparissaye ca paṭicchannaparissaye ca abhibhavitvā tena saddhiṃ attamano satimā careyya.

    ਰਾਜਾવ ਰਟ੍ਠਂ વਿਜਿਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਜਿਤਂ ਰਟ੍ਠਂ ਮਹਾਜਨਕਰਾਜਾ ਚ ਅਰਿਨ੍ਦਮਮਹਾਰਾਜਾ ਚ ਪਹਾਯ ਏਕਕਾ ਚਰਿਂਸੁ; ਏવਂ ਚਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਾਤਙ੍ਗਰਞ੍ਞੇવ ਨਾਗੋਤਿ ਮਾਤਙ੍ਗੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਨਾਗੋવ। ਮਾਤਙ੍ਗੋਤਿ ਹਤ੍ਥੀ વੁਚ੍ਚਤਿ; ਨਾਗੋਤਿ ਮਹਨ੍ਤਾਧਿવਚਨਮੇਤਂ। ਯਥਾ ਹਿ ਮਾਤੁਪੋਸਕੋ ਮਾਤਙ੍ਗਨਾਗੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਏਕੋ ਚਰਿ, ਨ ਚ ਪਾਪਾਨਿ ਅਕਾਸਿ। ਯਥਾ ਚ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕੋ, ਏવਂ ਏਕੋ ਚਰੇ, ਨ ਚ ਪਾਪਾਨਿ ਕਯਿਰਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।

    Rājāvaraṭṭhaṃ vijitanti yathā attano vijitaṃ raṭṭhaṃ mahājanakarājā ca arindamamahārājā ca pahāya ekakā cariṃsu; evaṃ careyyāti attho. Mātaṅgaraññeva nāgoti mātaṅgo araññe nāgova. Mātaṅgoti hatthī vuccati; nāgoti mahantādhivacanametaṃ. Yathā hi mātuposako mātaṅganāgo araññe eko cari, na ca pāpāni akāsi. Yathā ca pālileyyako, evaṃ eko care, na ca pāpāni kayirāti vuttaṃ hoti.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
    ੨੭੧. ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾ • 271. Kosambakavivādakathā
    ੨੭੨. ਦੀਘਾવੁવਤ੍ਥੁ • 272. Dīghāvuvatthu

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
    ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Kosambakavivādakathāvaṇṇanā
    ਦੀਘਾવੁવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Dīghāvuvatthukathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
    ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Kosambakavivādakathāvaṇṇanā
    ਦੀਘਾવੁવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Dīghāvuvatthukathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Kosambakavivādakathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੨੭੧. ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾ • 271. Kosambakavivādakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact