| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
8. කොසම්‌බිසුත්‌තවණ්‌ණනා
8. Kosambisuttavaṇṇanā
68. අට්‌ඨමෙ අඤ්‌ඤත්‍රෙවාති එකච්‌චො හි පරස්‌ස සද්‌දහිත්‌වා යං එස භණති, තං භූතන්‌ති ගණ්‌හාති. අපරස්‌ස නිසීදිත්‌වා චින්‌තෙන්‌තස්‌ස යං කාරණං රුච්‌චති, සො ‘‘අත්‌ථි එත’’න්‌ති රුචියා ගණ්‌හාති. එකො ‘‘චිරකාලතො පට්‌ඨාය එවං අනුස්‌සවො අත්‌ථි, භූතමෙත’’න්‌ති අනුස්‌සවෙන ගණ්‌හාති. අඤ්‌ඤස්‌ස විතක්‌කයතො එකං කාරණං උපට්‌ඨාති, සො ‘‘අත්‌ථෙත’’න්‌ති ආකාරපරිවිතක්‌කෙන ගණ්‌හාති. අපරස්‌ස චින්‌තයතො එකා දිට්‌ඨි උප්‌පජ්‌ජති, යායස්‌ස තං කාරණං නිජ්‌ඣායන්‌තස්‌ස ඛමති, සො ‘‘අත්‌ථෙත’’න්‌ති දිට්‌ඨිනිජ්‌ඣානක්‌ඛන්‌තියා ගණ්‌හාති. ථෙරො පන පඤ්‌චපි එතානි කාරණානි පටික්‌ඛිපිත්‌වා පච්‌චක්‌ඛඤාණෙන පටිවිද්‌ධභාවං පුච්‌ඡන්‌තො අඤ්‌ඤත්‍රෙව, ආවුසො මුසිල, සද්‌ධායාතිආදිමාහ. තත්‌ථ අඤ්‌ඤත්‍රෙවාති සද්‌ධාදීනි කාරණානි ඨපෙත්‌වා, විනා එතෙහි කාරණෙහීති අත්‌ථො. භවනිරොධො නිබ්‌බානන්‌ති පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධනිරොධො නිබ්‌බානං.
68. Aṭṭhame aññatrevāti ekacco hi parassa saddahitvā yaṃ esa bhaṇati, taṃ bhūtanti gaṇhāti. Aparassa nisīditvā cintentassa yaṃ kāraṇaṃ ruccati, so ‘‘atthi eta’’nti ruciyā gaṇhāti. Eko ‘‘cirakālato paṭṭhāya evaṃ anussavo atthi, bhūtameta’’nti anussavena gaṇhāti. Aññassa vitakkayato ekaṃ kāraṇaṃ upaṭṭhāti, so ‘‘attheta’’nti ākāraparivitakkena gaṇhāti. Aparassa cintayato ekā diṭṭhi uppajjati, yāyassa taṃ kāraṇaṃ nijjhāyantassa khamati, so ‘‘attheta’’nti diṭṭhinijjhānakkhantiyā gaṇhāti. Thero pana pañcapi etāni kāraṇāni paṭikkhipitvā paccakkhañāṇena paṭividdhabhāvaṃ pucchanto aññatreva, āvuso musila, saddhāyātiādimāha. Tattha aññatrevāti saddhādīni kāraṇāni ṭhapetvā, vinā etehi kāraṇehīti attho. Bhavanirodho nibbānanti pañcakkhandhanirodho nibbānaṃ.
තුණ්‌හී අහොසීති ථෙරො ඛීණාසවො, අහං පන ඛීණාසවොති වා න වාති වා අවත්‌වා තුණ්‌හීයෙව අහොසි. ආයස්‌මා නාරදො ආයස්‌මන්‌තං පවිට්‌ඨං එතදවොචාති කස්‌මා අවොච? සො කිර චින්‌තෙසි – ‘‘භවනිරොධො නිබ්‌බානං නාමාති සෙඛෙහිපි ජානිතබ්‌බො පඤ්‌හො එස, අයං පන ථෙරො ඉමං ථෙරං අසෙඛභූමියා කාරෙති, ඉමං ඨානං ජානාපෙස්‌සාමී’’ති එතං අවොච.
Tuṇhī ahosīti thero khīṇāsavo, ahaṃ pana khīṇāsavoti vā na vāti vā avatvā tuṇhīyeva ahosi. Āyasmā nārado āyasmantaṃ paviṭṭhaṃ etadavocāti kasmā avoca? So kira cintesi – ‘‘bhavanirodho nibbānaṃ nāmāti sekhehipi jānitabbo pañho esa, ayaṃ pana thero imaṃ theraṃ asekhabhūmiyā kāreti, imaṃ ṭhānaṃ jānāpessāmī’’ti etaṃ avoca.
සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය සුදිට්‌ඨන්‌ති සහ විපස්‌සනාය මග්‌ගපඤ්‌ඤාය සුට්‌ඨු දිට්‌ඨං. න චම්‌හි අරහන්‌ති අනාගාමිමග්‌ගෙ ඨිතත්‌තා අරහං න හොමීති දීපෙති. යං පනස්‌ස ඉදානි ‘‘භවනිරොධො නිබ්‌බාන’’න්‌ති ඤාණං, තං එකූනවීසතියා පච්‌චවෙක්‌ඛණඤාණෙහි විමුත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛණඤාණං. උදපානොති වීසතිංසහත්‌ථගම්‌භීරො පානීයකූපො. උදකවාරකොති උදකඋස්‌සිඤ්‌චනවාරකො. උදකන්‌ති හි ඛො ඤාණං අස්‌සාති තීරෙ ඨිතස්‌ස ඔලොකයතො එවං ඤාණං භවෙය්‍ය. න ච කායෙන ඵුසිත්‌වාති උදකං පන නීහරිත්‌වා කායෙන ඵුසිත්‌වා විහරිතුං න සක්‌කුණෙය්‍ය. උදපානෙ උදකදස්‌සනං විය හි අනාගාමිනො නිබ්‌බානදස්‌සනං, ඝම්‌මාභිතත්‌තපුරිසො විය අනාගාමී, උදකවාරකො විය අරහත්‌තමග්‌ගො, යථා ඝම්‌මාභිතත්‌තපුරිසො උදපානෙ උදකං පස්‌සති. එවං අනාගාමී පච්‌චවෙක්‌ඛණඤාණෙන ‘‘උපරි අරහත්‌තඵලසමයො නාම අත්‌ථී’’ති ජානාති. යථා පන සො පුරිසො උදකවාරකස්‌ස නත්‌ථිතාය උදකං නීහරිත්‌වා කායෙන ඵුසිතුං න ලභති, එවං අනාගාමී අරහත්‌තමග්‌ගස්‌ස නත්‌ථිතාය නිබ්‌බානං ආරම්‌මණං කත්‌වා අරහත්‌තඵලසමාපත්‌තිං අප්‌පෙත්‌වා නිසීදිතුං න ලභති. අට්‌ඨමං.
Sammappaññāyasudiṭṭhanti saha vipassanāya maggapaññāya suṭṭhu diṭṭhaṃ. Na camhi arahanti anāgāmimagge ṭhitattā arahaṃ na homīti dīpeti. Yaṃ panassa idāni ‘‘bhavanirodho nibbāna’’nti ñāṇaṃ, taṃ ekūnavīsatiyā paccavekkhaṇañāṇehi vimuttaṃ paccavekkhaṇañāṇaṃ. Udapānoti vīsatiṃsahatthagambhīro pānīyakūpo. Udakavārakoti udakaussiñcanavārako. Udakanti hi kho ñāṇaṃ assāti tīre ṭhitassa olokayato evaṃ ñāṇaṃ bhaveyya. Na ca kāyena phusitvāti udakaṃ pana nīharitvā kāyena phusitvā viharituṃ na sakkuṇeyya. Udapāne udakadassanaṃ viya hi anāgāmino nibbānadassanaṃ, ghammābhitattapuriso viya anāgāmī, udakavārako viya arahattamaggo, yathā ghammābhitattapuriso udapāne udakaṃ passati. Evaṃ anāgāmī paccavekkhaṇañāṇena ‘‘upari arahattaphalasamayo nāma atthī’’ti jānāti. Yathā pana so puriso udakavārakassa natthitāya udakaṃ nīharitvā kāyena phusituṃ na labhati, evaṃ anāgāmī arahattamaggassa natthitāya nibbānaṃ ārammaṇaṃ katvā arahattaphalasamāpattiṃ appetvā nisīdituṃ na labhati. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 8. කොසම්‌බිසුත්‌තං • 8. Kosambisuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 8. කොසම්‌බිසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Kosambisuttavaṇṇanā
