| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
२. एळकलोमवग्गो
2. Eḷakalomavaggo
१. कोसियसिक्खापदवण्णना
1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā
कोसियमिस्सकन्ति ‘‘कोसकारका’’ति लद्धवोहारानं पाणकानं कोसतो निब्बत्तं अंसु कोसियं, तेन मिस्सं कोसियमिस्सकं। तेन पन कोसियेन अप्पकेनापि मिस्सितं कोसियमिस्सकमेव, न इदं अब्बोहारिकन्ति वत्तुं लब्भा। तेनाह ‘‘एकेनापी’’तिआदि। कोसियंसुनाति किमिकोससम्भवेन अंसुना। ‘‘अन्तमसो’’तिआदिकं पन इमस्स सिक्खापदस्स अचित्तकत्ता वुत्तं। सन्थतं नाम सन्थरित्वा कतं अवायिमं। तेनाह ‘‘समे भूमिभागे’’तिआदि। इमस्सेव वचनस्स अनुसारेनाति इमस्सेव पठमसन्थतस्स निस्सज्जनविधानवचनानुसारेन। सब्बसन्थतन्ति सब्बसन्थतनिस्सज्जनविधानं।
Kosiyamissakanti ‘‘kosakārakā’’ti laddhavohārānaṃ pāṇakānaṃ kosato nibbattaṃ aṃsu kosiyaṃ, tena missaṃ kosiyamissakaṃ. Tena pana kosiyena appakenāpi missitaṃ kosiyamissakameva, na idaṃ abbohārikanti vattuṃ labbhā. Tenāha ‘‘ekenāpī’’tiādi. Kosiyaṃsunāti kimikosasambhavena aṃsunā. ‘‘Antamaso’’tiādikaṃ pana imassa sikkhāpadassa acittakattā vuttaṃ. Santhataṃ nāma santharitvā kataṃ avāyimaṃ. Tenāha ‘‘same bhūmibhāge’’tiādi. Imasseva vacanassa anusārenāti imasseva paṭhamasanthatassa nissajjanavidhānavacanānusārena. Sabbasanthatanti sabbasanthatanissajjanavidhānaṃ.
अञ्ञस्सत्थाय कारापने दुक्कटत्ता अत्तनो अत्थाय कारापनवसेन ‘‘साणत्तिक’’न्ति वुत्तं। अत्तना विप्पकतपरियोसापननयेनाति ‘‘अत्तना विप्पकतं अत्तना परियोसापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। अत्तना विप्पकतं परेहि परियोसापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। परेहि विप्पकतं अत्तना परियोसापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। परेहि विप्पकतं परेहि परियोसापेति, निस्सग्गियं पाचित्तिय’’न्ति (पारा॰ ५४५) इमिना नयेन। वितानादिकरणेति वितानभूमत्थरणसाणिपाकारभिसिबिब्बोहनकरणे। यथा च वितानादिकरणे, एवं तेनाकारेन परिभोगेपि अनापत्ति। ‘‘अवायिम’’न्ति (पारा॰ ५४४) वुत्तत्ता वायित्वा करोन्तस्सापि अनापत्ति।
Aññassatthāya kārāpane dukkaṭattā attano atthāya kārāpanavasena ‘‘sāṇattika’’nti vuttaṃ. Attanā vippakatapariyosāpananayenāti ‘‘attanā vippakataṃ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Attanā vippakataṃ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parehi vippakataṃ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parehi vippakataṃ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti (pārā. 545) iminā nayena. Vitānādikaraṇeti vitānabhūmattharaṇasāṇipākārabhisibibbohanakaraṇe. Yathā ca vitānādikaraṇe, evaṃ tenākārena paribhogepi anāpatti. ‘‘Avāyima’’nti (pārā. 544) vuttattā vāyitvā karontassāpi anāpatti.
कोसियसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
