| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-අභිනව-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
2. එළකලොමවග්‌ගො
2. Eḷakalomavaggo
1. කොසියසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā
කොසියමිස්‌සකන්‌ති ‘‘කොසකාරකා’’ති ලද්‌ධවොහාරානං පාණකානං කොසතො නිබ්‌බත්‌තං අංසු කොසියං, තෙන මිස්‌සං කොසියමිස්‌සකං. තෙන පන කොසියෙන අප්‌පකෙනාපි මිස්‌සිතං කොසියමිස්‌සකමෙව, න ඉදං අබ්‌බොහාරිකන්‌ති වත්‌තුං ලබ්‌භා. තෙනාහ ‘‘එකෙනාපී’’තිආදි. කොසියංසුනාති කිමිකොසසම්‌භවෙන අංසුනා. ‘‘අන්‌තමසො’’තිආදිකං පන ඉමස්‌ස සික්‌ඛාපදස්‌ස අචිත්‌තකත්‌තා වුත්‌තං. සන්‌ථතං නාම සන්‌ථරිත්‌වා කතං අවායිමං. තෙනාහ ‘‘සමෙ භූමිභාගෙ’’තිආදි. ඉමස්‌සෙව වචනස්‌ස අනුසාරෙනාති ඉමස්‌සෙව පඨමසන්‌ථතස්‌ස නිස්‌සජ්‌ජනවිධානවචනානුසාරෙන. සබ්‌බසන්‌ථතන්‌ති සබ්‌බසන්‌ථතනිස්‌සජ්‌ජනවිධානං.
Kosiyamissakanti ‘‘kosakārakā’’ti laddhavohārānaṃ pāṇakānaṃ kosato nibbattaṃ aṃsu kosiyaṃ, tena missaṃ kosiyamissakaṃ. Tena pana kosiyena appakenāpi missitaṃ kosiyamissakameva, na idaṃ abbohārikanti vattuṃ labbhā. Tenāha ‘‘ekenāpī’’tiādi. Kosiyaṃsunāti kimikosasambhavena aṃsunā. ‘‘Antamaso’’tiādikaṃ pana imassa sikkhāpadassa acittakattā vuttaṃ. Santhataṃ nāma santharitvā kataṃ avāyimaṃ. Tenāha ‘‘same bhūmibhāge’’tiādi. Imasseva vacanassa anusārenāti imasseva paṭhamasanthatassa nissajjanavidhānavacanānusārena. Sabbasanthatanti sabbasanthatanissajjanavidhānaṃ.
අඤ්‌ඤස්‌සත්‌ථාය කාරාපනෙ දුක්‌කටත්‌තා අත්‌තනො අත්‌ථාය කාරාපනවසෙන ‘‘සාණත්‌තික’’න්‌ති වුත්‌තං. අත්‌තනා විප්‌පකතපරියොසාපනනයෙනාති ‘‘අත්‌තනා විප්‌පකතං අත්‌තනා පරියොසාපෙති, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. අත්‌තනා විප්‌පකතං පරෙහි පරියොසාපෙති, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. පරෙහි විප්‌පකතං අත්‌තනා පරියොසාපෙති, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. පරෙහි විප්‌පකතං පරෙහි පරියොසාපෙති, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තිය’’න්‌ති (පාරා. 545) ඉමිනා නයෙන. විතානාදිකරණෙති විතානභූමත්‌ථරණසාණිපාකාරභිසිබිබ්‌බොහනකරණෙ. යථා ච විතානාදිකරණෙ, එවං තෙනාකාරෙන පරිභොගෙපි අනාපත්‌ති. ‘‘අවායිම’’න්‌ති (පාරා. 544) වුත්‌තත්‌තා වායිත්‌වා කරොන්‌තස්‌සාපි අනාපත්‌ති.
Aññassatthāya kārāpane dukkaṭattā attano atthāya kārāpanavasena ‘‘sāṇattika’’nti vuttaṃ. Attanā vippakatapariyosāpananayenāti ‘‘attanā vippakataṃ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Attanā vippakataṃ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parehi vippakataṃ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parehi vippakataṃ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti (pārā. 545) iminā nayena. Vitānādikaraṇeti vitānabhūmattharaṇasāṇipākārabhisibibbohanakaraṇe. Yathā ca vitānādikaraṇe, evaṃ tenākārena paribhogepi anāpatti. ‘‘Avāyima’’nti (pārā. 544) vuttattā vāyitvā karontassāpi anāpatti.
කොසියසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
