Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-അഭിനവ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
൨. ഏളകലോമവഗ്ഗോ
2. Eḷakalomavaggo
൧. കോസിയസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā
കോസിയമിസ്സകന്തി ‘‘കോസകാരകാ’’തി ലദ്ധവോഹാരാനം പാണകാനം കോസതോ നിബ്ബത്തം അംസു കോസിയം, തേന മിസ്സം കോസിയമിസ്സകം. തേന പന കോസിയേന അപ്പകേനാപി മിസ്സിതം കോസിയമിസ്സകമേവ, ന ഇദം അബ്ബോഹാരികന്തി വത്തും ലബ്ഭാ. തേനാഹ ‘‘ഏകേനാപീ’’തിആദി. കോസിയംസുനാതി കിമികോസസമ്ഭവേന അംസുനാ. ‘‘അന്തമസോ’’തിആദികം പന ഇമസ്സ സിക്ഖാപദസ്സ അചിത്തകത്താ വുത്തം. സന്ഥതം നാമ സന്ഥരിത്വാ കതം അവായിമം. തേനാഹ ‘‘സമേ ഭൂമിഭാഗേ’’തിആദി. ഇമസ്സേവ വചനസ്സ അനുസാരേനാതി ഇമസ്സേവ പഠമസന്ഥതസ്സ നിസ്സജ്ജനവിധാനവചനാനുസാരേന. സബ്ബസന്ഥതന്തി സബ്ബസന്ഥതനിസ്സജ്ജനവിധാനം.
Kosiyamissakanti ‘‘kosakārakā’’ti laddhavohārānaṃ pāṇakānaṃ kosato nibbattaṃ aṃsu kosiyaṃ, tena missaṃ kosiyamissakaṃ. Tena pana kosiyena appakenāpi missitaṃ kosiyamissakameva, na idaṃ abbohārikanti vattuṃ labbhā. Tenāha ‘‘ekenāpī’’tiādi. Kosiyaṃsunāti kimikosasambhavena aṃsunā. ‘‘Antamaso’’tiādikaṃ pana imassa sikkhāpadassa acittakattā vuttaṃ. Santhataṃ nāma santharitvā kataṃ avāyimaṃ. Tenāha ‘‘same bhūmibhāge’’tiādi. Imasseva vacanassa anusārenāti imasseva paṭhamasanthatassa nissajjanavidhānavacanānusārena. Sabbasanthatanti sabbasanthatanissajjanavidhānaṃ.
അഞ്ഞസ്സത്ഥായ കാരാപനേ ദുക്കടത്താ അത്തനോ അത്ഥായ കാരാപനവസേന ‘‘സാണത്തിക’’ന്തി വുത്തം. അത്തനാ വിപ്പകതപരിയോസാപനനയേനാതി ‘‘അത്തനാ വിപ്പകതം അത്തനാ പരിയോസാപേതി, നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം. അത്തനാ വിപ്പകതം പരേഹി പരിയോസാപേതി, നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം. പരേഹി വിപ്പകതം അത്തനാ പരിയോസാപേതി, നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം. പരേഹി വിപ്പകതം പരേഹി പരിയോസാപേതി, നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയ’’ന്തി (പാരാ॰ ൫൪൫) ഇമിനാ നയേന. വിതാനാദികരണേതി വിതാനഭൂമത്ഥരണസാണിപാകാരഭിസിബിബ്ബോഹനകരണേ. യഥാ ച വിതാനാദികരണേ, ഏവം തേനാകാരേന പരിഭോഗേപി അനാപത്തി. ‘‘അവായിമ’’ന്തി (പാരാ॰ ൫൪൪) വുത്തത്താ വായിത്വാ കരോന്തസ്സാപി അനാപത്തി.
Aññassatthāya kārāpane dukkaṭattā attano atthāya kārāpanavasena ‘‘sāṇattika’’nti vuttaṃ. Attanā vippakatapariyosāpananayenāti ‘‘attanā vippakataṃ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Attanā vippakataṃ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parehi vippakataṃ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parehi vippakataṃ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti (pārā. 545) iminā nayena. Vitānādikaraṇeti vitānabhūmattharaṇasāṇipākārabhisibibbohanakaraṇe. Yathā ca vitānādikaraṇe, evaṃ tenākārena paribhogepi anāpatti. ‘‘Avāyima’’nti (pārā. 544) vuttattā vāyitvā karontassāpi anāpatti.
കോസിയസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.