Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
കോടിഗാമേ സച്ചകഥാവണ്ണനാ
Koṭigāme saccakathāvaṇṇanā
൨൮൭. കോടിഗാമോതി മഹാപനാദസ്സ രഞ്ഞോ പാസാദകോടിയം കതഗാമോ, പതിതസ്സ പാസാദസ്സ ഥുപികായ പതിട്ഠിതട്ഠാനേ നിവിട്ഠഗാമോതി അത്ഥോ. അരിയസച്ചാനന്തി യേ പടിവിജ്ഝന്തി, തേസം അരിയഭാവകരാനം സച്ചാനം. അനനുബോധാതി അബുജ്ഝനേന അജാനനേന. അപ്പടിവേധാതി അപ്പടിവിജ്ഝനേന. അനുബോധോ ചേത്ഥ പുബ്ബഭാഗിയഞാണം, പടിവേധോ മഗ്ഗഞാണേന അഭിസമയോ. തത്ഥ യസ്മാ അനുബോധപുബ്ബകോ പടിവേധോ അനുബോധേന വിനാ ന ഹോതി, അനുബോധോപി ഏകച്ചോ പടിവേധസമ്ബന്ധോ തദുഭയാഭാവഹേതുകഞ്ച വട്ടേ സംസരണം, തസ്മാ വുത്തം ‘‘അനനുബോധാ…പേ॰… തുമ്ഹാകഞ്ചാ’’തി. തത്ഥ സന്ധാവിതന്തി പടിസന്ധിഗ്ഗഹണവസേന ഭവതോ ഭവന്തരുപഗമനേന സന്ധാവിതം. സംസരിതന്തി അപരാപരം ചവനുപപജ്ജനവസേന സംസരിതം. മമഞ്ചേവ തുമ്ഹാകഞ്ചാതി മയാ ച തുമ്ഹേഹി ച. അഥ വാ സന്ധാവിതം സംസരിതന്തി സന്ധാവനം സംസരണം മമഞ്ചേവ തുമ്ഹാകഞ്ച അഹോസീതി ഏവമേത്ഥ അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ.
287.Koṭigāmoti mahāpanādassa rañño pāsādakoṭiyaṃ katagāmo, patitassa pāsādassa thupikāya patiṭṭhitaṭṭhāne niviṭṭhagāmoti attho. Ariyasaccānanti ye paṭivijjhanti, tesaṃ ariyabhāvakarānaṃ saccānaṃ. Ananubodhāti abujjhanena ajānanena. Appaṭivedhāti appaṭivijjhanena. Anubodho cettha pubbabhāgiyañāṇaṃ, paṭivedho maggañāṇena abhisamayo. Tattha yasmā anubodhapubbako paṭivedho anubodhena vinā na hoti, anubodhopi ekacco paṭivedhasambandho tadubhayābhāvahetukañca vaṭṭe saṃsaraṇaṃ, tasmā vuttaṃ ‘‘ananubodhā…pe… tumhākañcā’’ti. Tattha sandhāvitanti paṭisandhiggahaṇavasena bhavato bhavantarupagamanena sandhāvitaṃ. Saṃsaritanti aparāparaṃ cavanupapajjanavasena saṃsaritaṃ. Mamañceva tumhākañcāti mayā ca tumhehi ca. Atha vā sandhāvitaṃ saṃsaritanti sandhāvanaṃ saṃsaraṇaṃ mamañceva tumhākañca ahosīti evamettha attho veditabbo.
സംസിതന്തി സംസരിതം. ഭവനേത്തി സമൂഹതാതി ദീഘരജ്ജുയാ ബദ്ധസകുണം വിയ രജ്ജുഹത്ഥോ പുരിസോ ദേസന്തരം, തണ്ഹാരജ്ജുയാ ബദ്ധസത്തസന്താനം അഭിസങ്ഖാരോ ഭവന്തരം നേതി ഏതായാതി ഭവനേത്തി, സാ ഭവതോ ഭവം നയനസമത്ഥാ തണ്ഹാരജ്ജു അരിയമഗ്ഗസത്ഥേന സുട്ഠു ഹതാ ഛിന്നാ അപ്പവത്തികതാതി ഭവനേത്തി സമൂഹതാ.
Saṃsitanti saṃsaritaṃ. Bhavanetti samūhatāti dīgharajjuyā baddhasakuṇaṃ viya rajjuhattho puriso desantaraṃ, taṇhārajjuyā baddhasattasantānaṃ abhisaṅkhāro bhavantaraṃ neti etāyāti bhavanetti, sā bhavato bhavaṃ nayanasamatthā taṇhārajju ariyamaggasatthena suṭṭhu hatā chinnā appavattikatāti bhavanetti samūhatā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൧൭൫. കോടിഗാമേ സച്ചകഥാ • 175. Koṭigāme saccakathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / പാടലിഗാമവത്ഥുകഥാ • Pāṭaligāmavatthukathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / കോടിഗാമേസച്ചകഥാവണ്ണനാ • Koṭigāmesaccakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൭൩. പാടലിഗാമവത്ഥുകഥാ • 173. Pāṭaligāmavatthukathā