| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
கொட்டா²ஸவாரோ
Koṭṭhāsavāro
58-120. இதா³னி தஸ்மிங் கோ² பன ஸமயே சத்தாரோ க²ந்தா⁴ ஹொந்தீதி ஸங்க³ஹவாரோ ஆரத்³தோ⁴. ஸோ உத்³தே³ஸனித்³தே³ஸபடினித்³தே³ஸானங் வஸேன திவிதோ⁴ ஹோதி. தத்த² ‘தஸ்மிங் கோ² பன ஸமயே சத்தாரோ க²ந்தா⁴’தி ஏவமாதி³கோ உத்³தே³ஸோ. கதமே தஸ்மிங் ஸமயே சத்தாரோ க²ந்தா⁴’திஆதி³கோ நித்³தே³ஸோ. கதமோ தஸ்மிங் ஸமயே வேத³னாக்க²ந்தோ⁴திஆதி³கோ படினித்³தே³ஸோதி வேதி³தப்³போ³.
58-120. Idāni tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā hontīti saṅgahavāro āraddho. So uddesaniddesapaṭiniddesānaṃ vasena tividho hoti. Tattha ‘tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā’ti evamādiko uddeso. Katame tasmiṃ samaye cattāro khandhā’tiādiko niddeso. Katamo tasmiṃ samaye vedanākkhandhotiādiko paṭiniddesoti veditabbo.
தத்த² உத்³தே³ஸவாரே சத்தாரோ க²ந்தா⁴திஆத³யோ தேவீஸதி கொட்டா²ஸா ஹொந்தி. தேஸங் ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³ – யஸ்மிங் ஸமயே காமாவசரங் பட²மங் மஹாகுஸலசித்தங் உப்பஜ்ஜதி, யே தஸ்மிங் ஸமயே சித்தங்க³வஸேன உப்பன்னா, ட²பெத்வா யேவாபனகே, பாளிஆருள்ஹா அதிரேகபண்ணாஸத⁴ம்மா, தே ஸப்³பே³பி ஸங்க³ய்ஹமானா ராஸட்டே²ன சத்தாரோவ க²ந்தா⁴ ஹொந்தி . ஹெட்டா² வுத்தேன ஆயதனட்டே²ன த்³வே ஆயதனானி ஹொந்தி. ஸபா⁴வட்டே²ன ஸுஞ்ஞதட்டே²ன நிஸ்ஸத்தட்டே²ன த்³வேவ தா⁴துயோ ஹொந்தி. பச்சயஸங்கா²தேன ஆஹாரட்டே²ன தயோவெத்த² த⁴ம்மா ஆஹாரா ஹொந்தி. அவஸேஸா நோ ஆஹாரா.
Tattha uddesavāre cattāro khandhātiādayo tevīsati koṭṭhāsā honti. Tesaṃ evamattho veditabbo – yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ paṭhamaṃ mahākusalacittaṃ uppajjati, ye tasmiṃ samaye cittaṅgavasena uppannā, ṭhapetvā yevāpanake, pāḷiāruḷhā atirekapaṇṇāsadhammā, te sabbepi saṅgayhamānā rāsaṭṭhena cattārova khandhā honti . Heṭṭhā vuttena āyatanaṭṭhena dve āyatanāni honti. Sabhāvaṭṭhena suññataṭṭhena nissattaṭṭhena dveva dhātuyo honti. Paccayasaṅkhātena āhāraṭṭhena tayovettha dhammā āhārā honti. Avasesā no āhārā.
‘கிங் பனேதே அஞ்ஞமஞ்ஞங் வா தங்ஸமுட்டா²னரூபஸ்ஸ வா பச்சயா ந ஹொந்தீ’தி? ‘நோ ந ஹொந்தி. இமே பன ததா² ச ஹொந்தி, அஞ்ஞதா² சாதி ஸமானேபி பச்சயத்தே அதிரேகபச்சயா ஹொந்தி, தஸ்மா ஆஹாராதி வுத்தா. கத²ங்? ஏதேஸு ஹி ப²ஸ்ஸாஹாரோ, யேஸங் த⁴ம்மானங் அவஸேஸா சித்தசேதஸிகா பச்சயா ஹொந்தி, தேஸஞ்ச பச்சயோ ஹோதி, திஸ்ஸோ ச வேத³னா ஆஹரதி. மனோஸஞ்சேதனாஹாரோ தேஸஞ்ச பச்சயோ ஹோதி தயோ ச ப⁴வே ஆஹரதி. விஞ்ஞாணாஹாரோ தேஸஞ்ச பச்சயோ ஹோதி படிஸந்தி⁴னாமரூபஞ்ச ஆஹரதீ’தி. ‘நனு ச ஸோ விபாகோவ இத³ங் பன குஸலவிஞ்ஞாண’ந்தி? ‘கிஞ்சாபி குஸலவிஞ்ஞாணங், தங்ஸரிக்க²தாய பன விஞ்ஞாணாஹாரோ’த்வேவ வுத்தங். உபத்த²ம்ப⁴கட்டே²ன வா இமே தயோ ஆஹாராதி வுத்தா. இமே ஹி ஸம்பயுத்தத⁴ம்மானங், கப³ளீகாராஹாரோ விய ரூபகாயஸ்ஸ, உபத்த²ம்ப⁴கபச்சயா ஹொந்தி. தேனேவ வுத்தங் – ‘‘அரூபினோ ஆஹாரா ஸம்பயுத்தகானங் த⁴ம்மானங் தங்ஸமுட்டா²னானஞ்ச ரூபானங் ஆஹாரபச்சயேன பச்சயோ’’தி (பட்டா²॰ 1.1.15).
‘Kiṃ panete aññamaññaṃ vā taṃsamuṭṭhānarūpassa vā paccayā na hontī’ti? ‘No na honti. Ime pana tathā ca honti, aññathā cāti samānepi paccayatte atirekapaccayā honti, tasmā āhārāti vuttā. Kathaṃ? Etesu hi phassāhāro, yesaṃ dhammānaṃ avasesā cittacetasikā paccayā honti, tesañca paccayo hoti, tisso ca vedanā āharati. Manosañcetanāhāro tesañca paccayo hoti tayo ca bhave āharati. Viññāṇāhāro tesañca paccayo hoti paṭisandhināmarūpañca āharatī’ti. ‘Nanu ca so vipākova idaṃ pana kusalaviññāṇa’nti? ‘Kiñcāpi kusalaviññāṇaṃ, taṃsarikkhatāya pana viññāṇāhāro’tveva vuttaṃ. Upatthambhakaṭṭhena vā ime tayo āhārāti vuttā. Ime hi sampayuttadhammānaṃ, kabaḷīkārāhāro viya rūpakāyassa, upatthambhakapaccayā honti. Teneva vuttaṃ – ‘‘arūpino āhārā sampayuttakānaṃ dhammānaṃ taṃsamuṭṭhānānañca rūpānaṃ āhārapaccayena paccayo’’ti (paṭṭhā. 1.1.15).
அபரோ நயோ – அஜ்ஜ²த்திகஸந்ததியா விஸேஸபச்சயத்தா கப³ளீகாராஹாரோ ச இமே ச தயோ த⁴ம்மா ஆஹாராதி வுத்தா. விஸேஸபச்சயோ ஹி கப³ளீகாராஹாரப⁴க்கா²னங் ஸத்தானங் ரூபகாயஸ்ஸ கப³ளீகாரோ ஆஹாரோ; நாமகாயே வேத³னாய ப²ஸ்ஸோ, விஞ்ஞாணஸ்ஸ மனோஸஞ்சேதனா, நாமரூபஸ்ஸ விஞ்ஞாணங். யதா²ஹ –
Aparo nayo – ajjhattikasantatiyā visesapaccayattā kabaḷīkārāhāro ca ime ca tayo dhammā āhārāti vuttā. Visesapaccayo hi kabaḷīkārāhārabhakkhānaṃ sattānaṃ rūpakāyassa kabaḷīkāro āhāro; nāmakāye vedanāya phasso, viññāṇassa manosañcetanā, nāmarūpassa viññāṇaṃ. Yathāha –
‘‘ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே, அயங் காயோ ஆஹாரட்டி²திகோ, ஆஹாரங் படிச்ச திட்ட²தி, அனாஹாரோ நோ திட்ட²தி’’ (ஸங்॰ நி॰ 5.183). ததா² ப²ஸ்ஸபச்சயா வேத³னா, ஸங்கா²ரபச்சயா விஞ்ஞாணங், விஞ்ஞாணபச்சயா நாமரூபந்தி (ஸங்॰ நி॰ 2.1).
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ayaṃ kāyo āhāraṭṭhitiko, āhāraṃ paṭicca tiṭṭhati, anāhāro no tiṭṭhati’’ (saṃ. ni. 5.183). Tathā phassapaccayā vedanā, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpanti (saṃ. ni. 2.1).
அதி⁴பதியட்டே²ன பன அட்டே²வ த⁴ம்மா இந்த்³ரியானி ஹொந்தி, ந அவஸேஸா. தேன வுத்தங் – அட்டி²ந்த்³ரியானி ஹொந்தீதி. உபனிஜ்ஜா²யனட்டே²ன பஞ்சேவ த⁴ம்மா ஜா²னங்கா³னி ஹொந்தி. தேன வுத்தங் – பஞ்சங்கி³கங் ஜா²னங் ஹோதீதி.
Adhipatiyaṭṭhena pana aṭṭheva dhammā indriyāni honti, na avasesā. Tena vuttaṃ – aṭṭhindriyāni hontīti. Upanijjhāyanaṭṭhena pañceva dhammā jhānaṅgāni honti. Tena vuttaṃ – pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hotīti.
நிய்யானட்டே²ன ச ஹெத்வட்டே²ன ச பஞ்சேவ த⁴ம்மா மக்³க³ங்கா³னி ஹொந்தி. தேன வுத்தங் – பஞ்சங்கி³கோ மக்³கோ³ ஹோதீதி. கிஞ்சாபி ஹி அட்ட²ங்கி³கோ அரியமக்³கோ³, லோகியசித்தே பன ஏகக்க²ணே திஸ்ஸோ விரதியோ ந லப்³ப⁴ந்தி, தஸ்மா பஞ்சங்கி³கோதி வுத்தோ. ‘நனு ச ‘‘யதா²க³தமக்³கோ³தி கோ², பி⁴க்கு², அரியஸ்ஸேதங் அட்ட²ங்கி³கஸ்ஸ மக்³க³ஸ்ஸ அதி⁴வசன’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 4.245) இமஸ்மிங் ஸுத்தே ‘யதே²வ லோகுத்தரமக்³கோ³ அட்ட²ங்கி³கோ, புப்³ப³பா⁴க³விபஸ்ஸனாமக்³கோ³பி ததே²வ அட்ட²ங்கி³கோ’தி யதா²க³தவசனேன இமஸ்ஸத்த²ஸ்ஸ தீ³பிதத்தா, லோகியமக்³கே³னாபி அட்ட²ங்கி³கேன ப⁴விதப்³ப³ந்தி? ந ப⁴விதப்³ப³ங் . அயஞ்ஹி ஸுத்தந்திகதே³ஸனா நாம பரியாயதே³ஸனா. தேனாஹ – ‘‘புப்³பே³வ கோ² பனஸ்ஸ காயகம்மங் வசீகம்மங் ஆஜீவோ ஸுபரிஸுத்³தோ⁴ ஹோதீ’’தி (ம॰ நி॰ 3.431). அயங் பன நிப்பரியாயதே³ஸனா. லோகியசித்தஸ்மிஞ்ஹி திஸ்ஸோ விரதியோ ஏகக்க²ணே ந லப்³ப⁴ந்தி, தஸ்மா ‘பஞ்சங்கி³கோ’வ வுத்தோதி.
Niyyānaṭṭhena ca hetvaṭṭhena ca pañceva dhammā maggaṅgāni honti. Tena vuttaṃ – pañcaṅgiko maggo hotīti. Kiñcāpi hi aṭṭhaṅgiko ariyamaggo, lokiyacitte pana ekakkhaṇe tisso viratiyo na labbhanti, tasmā pañcaṅgikoti vutto. ‘Nanu ca ‘‘yathāgatamaggoti kho, bhikkhu, ariyassetaṃ aṭṭhaṅgikassa maggassa adhivacana’’nti (saṃ. ni. 4.245) imasmiṃ sutte ‘yatheva lokuttaramaggo aṭṭhaṅgiko, pubbabhāgavipassanāmaggopi tatheva aṭṭhaṅgiko’ti yathāgatavacanena imassatthassa dīpitattā, lokiyamaggenāpi aṭṭhaṅgikena bhavitabbanti? Na bhavitabbaṃ . Ayañhi suttantikadesanā nāma pariyāyadesanā. Tenāha – ‘‘pubbeva kho panassa kāyakammaṃ vacīkammaṃ ājīvo suparisuddho hotī’’ti (ma. ni. 3.431). Ayaṃ pana nippariyāyadesanā. Lokiyacittasmiñhi tisso viratiyo ekakkhaṇe na labbhanti, tasmā ‘pañcaṅgiko’va vuttoti.
அகம்பியட்டே²ன பன ஸத்தேவ த⁴ம்மா ப³லானி ஹொந்தி. மூலட்டே²ன தயோவ த⁴ம்மா ஹேதூ. பு²ஸனட்டே²ன ஏகோவ த⁴ம்மோ ப²ஸ்ஸோ. வேத³யிதட்டே²ன ஏகோவ த⁴ம்மோ வேத³னா. ஸஞ்ஜானநட்டே²ன ஏகோவ த⁴ம்மோ ஸஞ்ஞா. சேதயனட்டே²ன ஏகோவ த⁴ம்மோ சேதனா. சித்தவிசித்தட்டே²ன ஏகோவ த⁴ம்மோ சித்தங். ராஸட்டே²ன சேவ வேத³யிதட்டே²ன ச ஏகோவ த⁴ம்மோ வேத³னாக்க²ந்தோ⁴. ராஸட்டே²ன ச ஸஞ்ஜானநட்டே²ன ச ஏகோவ த⁴ம்மோ ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴. ராஸட்டே²ன ச அபி⁴ஸங்க²ரணட்டே²ன ச ஏகோவ த⁴ம்மோ ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴. ராஸட்டே²ன ச சித்தவிசித்தட்டே²ன ச ஏகோவ த⁴ம்மோ விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴. விஜானநட்டே²ன சேவ ஹெட்டா² வுத்தஆயதனட்டே²ன ச ஏகமேவ மனாயதனங். விஜானநட்டே²ன ச அதி⁴பதியட்டே²ன ச ஏகமேவ மனிந்த்³ரியங். விஜானநட்டே²ன ச ஸபா⁴வஸுஞ்ஞதனிஸ்ஸத்தட்டே²ன ச ஏகோவ த⁴ம்மோ மனோவிஞ்ஞாணதா⁴து நாம ஹோதி, ந அவஸேஸா. ட²பெத்வா பன சித்தங், யதா²வுத்தேன அத்தே²ன அவஸேஸா ஸப்³பே³பி த⁴ம்மா ஏகங் த⁴ம்மாயதனமேவ, ஏகா ச த⁴ம்மதா⁴துயேவ ஹோதீதி.
Akampiyaṭṭhena pana satteva dhammā balāni honti. Mūlaṭṭhena tayova dhammā hetū. Phusanaṭṭhena ekova dhammo phasso. Vedayitaṭṭhena ekova dhammo vedanā. Sañjānanaṭṭhena ekova dhammo saññā. Cetayanaṭṭhena ekova dhammo cetanā. Cittavicittaṭṭhena ekova dhammo cittaṃ. Rāsaṭṭhena ceva vedayitaṭṭhena ca ekova dhammo vedanākkhandho. Rāsaṭṭhena ca sañjānanaṭṭhena ca ekova dhammo saññākkhandho. Rāsaṭṭhena ca abhisaṅkharaṇaṭṭhena ca ekova dhammo saṅkhārakkhandho. Rāsaṭṭhena ca cittavicittaṭṭhena ca ekova dhammo viññāṇakkhandho. Vijānanaṭṭhena ceva heṭṭhā vuttaāyatanaṭṭhena ca ekameva manāyatanaṃ. Vijānanaṭṭhena ca adhipatiyaṭṭhena ca ekameva manindriyaṃ. Vijānanaṭṭhena ca sabhāvasuññatanissattaṭṭhena ca ekova dhammo manoviññāṇadhātu nāma hoti, na avasesā. Ṭhapetvā pana cittaṃ, yathāvuttena atthena avasesā sabbepi dhammā ekaṃ dhammāyatanameva, ekā ca dhammadhātuyeva hotīti.
யே வா பன தஸ்மிங் ஸமயேதி இமினா பன அப்பனாவாரேன இதா⁴பி ஹெட்டா² வுத்தா யேவாபனகாவ ஸங்க³ஹிதா. யதா² ச இத⁴ ஏவங் ஸப்³ப³த்த² . இதோ பரஞ்ஹி எத்தகம்பி ந விசாரயிஸ்ஸாம. நித்³தே³ஸபடினித்³தே³ஸவாரேஸு ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி.
Ye vā pana tasmiṃ samayeti iminā pana appanāvārena idhāpi heṭṭhā vuttā yevāpanakāva saṅgahitā. Yathā ca idha evaṃ sabbattha . Ito parañhi ettakampi na vicārayissāma. Niddesapaṭiniddesavāresu heṭṭhā vuttanayeneva attho veditabboti.
ஸங்க³ஹவாரோ நிட்டி²தோ.
Saṅgahavāro niṭṭhito.
கொட்டா²ஸவாரோதிபி ஏதஸ்ஸேவ நாமங்.
Koṭṭhāsavārotipi etasseva nāmaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / காமாவசரகுஸலங் • Kāmāvacarakusalaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / கொட்டா²ஸவாரவண்ணனா • Koṭṭhāsavāravaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / கொட்டா²ஸவாரகதா²வண்ணனா • Koṭṭhāsavārakathāvaṇṇanā
