Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൩. കോട്ഠികസുത്തം
3. Koṭṭhikasuttaṃ
൧൩. അഥ ഖോ ആയസ്മാ മഹാകോട്ഠികോ 1 യേനായസ്മാ സാരിപുത്തോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മതാ സാരിപുത്തേന സദ്ധിം സമ്മോദി. സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ആയസ്മാ മഹാകോട്ഠികോ ആയസ്മന്തം സാരിപുത്തം ഏതദവോച – ‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, ‘യം കമ്മം ദിട്ഠധമ്മവേദനീയം, തം മേ കമ്മം സമ്പരായവേദനീയം ഹോതൂ’തി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി? ‘‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’’.
13. Atha kho āyasmā mahākoṭṭhiko 2 yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahākoṭṭhiko āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, ‘yaṃ kammaṃ diṭṭhadhammavedanīyaṃ, taṃ me kammaṃ samparāyavedanīyaṃ hotū’ti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘No hidaṃ, āvuso’’.
‘‘കിം പനാവുസോ, സാരിപുത്ത, ‘യം കമ്മം ദുക്ഖവേദനീയം, തം മേ കമ്മം സുഖവേദനീയം ഹോതൂ’തി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി? ‘‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’’.
‘‘Kiṃ panāvuso, sāriputta, ‘yaṃ kammaṃ dukkhavedanīyaṃ, taṃ me kammaṃ sukhavedanīyaṃ hotū’ti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘No hidaṃ, āvuso’’.
‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, ‘യം കമ്മം പരിപക്കവേദനീയം, തം മേ കമ്മം അപരിപക്കവേദനീയം ഹോതൂ’തി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി? ‘‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’’.
‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, ‘yaṃ kammaṃ paripakkavedanīyaṃ, taṃ me kammaṃ aparipakkavedanīyaṃ hotū’ti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘No hidaṃ, āvuso’’.
‘‘കിം പനാവുസോ സാരിപുത്ത, ‘യം കമ്മം അപരിപക്കവേദനീയം, തം മേ കമ്മം പരിപക്കവേദനീയം ഹോതൂ’തി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി? ‘‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’’.
‘‘Kiṃ panāvuso sāriputta, ‘yaṃ kammaṃ aparipakkavedanīyaṃ, taṃ me kammaṃ paripakkavedanīyaṃ hotū’ti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘No hidaṃ, āvuso’’.
‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, ‘യം കമ്മം ബഹുവേദനീയം, തം മേ കമ്മം അപ്പവേദനീയം ഹോതൂ’തി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി? ‘‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’’.
‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, ‘yaṃ kammaṃ bahuvedanīyaṃ, taṃ me kammaṃ appavedanīyaṃ hotū’ti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘No hidaṃ, āvuso’’.
‘‘കിം പനാവുസോ സാരിപുത്ത , ‘യം കമ്മം അപ്പവേദനീയം, തം മേ കമ്മം ബഹുവേദനീയം ഹോതൂ’തി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി? ‘‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’’.
‘‘Kiṃ panāvuso sāriputta , ‘yaṃ kammaṃ appavedanīyaṃ, taṃ me kammaṃ bahuvedanīyaṃ hotū’ti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘No hidaṃ, āvuso’’.
‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, ‘യം കമ്മം വേദനീയം, തം മേ കമ്മം അവേദനീയം ഹോതൂ’തി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി? ‘‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’’.
‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, ‘yaṃ kammaṃ vedanīyaṃ, taṃ me kammaṃ avedanīyaṃ hotū’ti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘No hidaṃ, āvuso’’.
‘‘കിം പനാവുസോ സാരിപുത്ത, ‘യം കമ്മം അവേദനീയം, തം മേ കമ്മം വേദനീയം ഹോതൂ’തി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി? ‘‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’’.
‘‘Kiṃ panāvuso sāriputta, ‘yaṃ kammaṃ avedanīyaṃ, taṃ me kammaṃ vedanīyaṃ hotū’ti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘No hidaṃ, āvuso’’.
‘‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം ദിട്ഠധമ്മവേദനീയം തം മേ കമ്മം സമ്പരായവേദനീയം ഹോതൂതി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ diṭṭhadhammavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ samparāyavedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം പനാവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം സമ്പരായവേദനീയം തം മേ കമ്മം ദിട്ഠധമ്മവേദനീയം ഹോതൂതി , ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ panāvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ samparāyavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ diṭṭhadhammavedanīyaṃ hotūti , etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം സുഖവേദനീയം തം മേ കമ്മം ദുക്ഖവേദനീയം ഹോതൂതി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ sukhavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ dukkhavedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം പനാവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം ദുക്ഖവേദനീയം തം മേ കമ്മം സുഖവേദനീയം ഹോതൂതി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ panāvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ dukkhavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ sukhavedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം പരിപക്കവേദനീയം തം മേ കമ്മം അപരിപക്കവേദനീയം ഹോതൂതി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ paripakkavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ aparipakkavedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം പനാവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം അപരിപക്കവേദനീയം തം മേ കമ്മം പരിപക്കവേദനീയം ഹോതൂതി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ panāvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ aparipakkavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ paripakkavedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം ബഹുവേദനീയം തം മേ കമ്മം അപ്പവേദനീയം ഹോതൂതി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ bahuvedanīyaṃ taṃ me kammaṃ appavedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം പനാവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം അപ്പവേദനീയം തം മേ കമ്മം ബഹുവേദനീയം ഹോതൂതി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ panāvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ appavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ bahuvedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം നു ഖോ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം വേദനീയം തം മേ കമ്മം അവേദനീയം ഹോതൂതി , ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി.
‘‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ vedanīyaṃ taṃ me kammaṃ avedanīyaṃ hotūti , etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi.
‘‘‘കിം പനാവുസോ സാരിപുത്ത, യം കമ്മം അവേദനീയം തം മേ കമ്മം വേദനീയം ഹോതൂതി, ഏതസ്സ അത്ഥായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ ‘നോ ഹിദം, ആവുസോ’തി വദേസി. അഥ കിമത്ഥം ചരഹാവുസോ, ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി?
‘‘‘Kiṃ panāvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ avedanīyaṃ taṃ me kammaṃ vedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’ti, iti puṭṭho samāno ‘no hidaṃ, āvuso’ti vadesi. Atha kimatthaṃ carahāvuso, bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti?
‘‘യം ഖ്വസ്സ 11, ആവുസോ, അഞ്ഞാതം അദിട്ഠം അപ്പത്തം അസച്ഛികതം അനഭിസമേതം, തസ്സ ഞാണായ ദസ്സനായ പത്തിയാ സച്ഛികിരിയായ അഭിസമയായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി 12. (‘‘കിം പനസ്സാവുസോ, അഞ്ഞാതം അദിട്ഠം അപ്പത്തം അസച്ഛികതം അനഭിസമേതം, യസ്സ ഞാണായ ദസ്സനായ പത്തിയാ സച്ഛികിരിയായ അഭിസമയായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി?) 13 ‘‘‘ഇദം ദുക്ഖ’ന്തി ഖ്വസ്സ 14, ആവുസോ, അഞ്ഞാതം അദിട്ഠം അപ്പത്തം അസച്ഛികതം അനഭിസമേതം. തസ്സ ഞാണായ ദസ്സനായ പത്തിയാ സച്ഛികിരിയായ അഭിസമയായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതി. അയം ‘ദുക്ഖസമുദയോ’തി ഖ്വസ്സ, ആവുസോ…പേ॰… ‘അയം ദുക്ഖനിരോധോ’തി ഖ്വസ്സ, ആവുസോ…പേ॰… ‘അയം ദുക്ഖനിരോധഗാമിനീ പടിപദാ’തി ഖ്വസ്സ, ആവുസോ, അഞ്ഞാതം അദിട്ഠം അപ്പത്തം അസച്ഛികതം അനഭിസമേതം. തസ്സ ഞാണായ ദസ്സനായ പത്തിയാ സച്ഛികിരിയായ അഭിസമയായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതി. ഇദം ഖ്വസ്സ 15, ആവുസോ, അഞ്ഞാതം അദിട്ഠം അപ്പത്തം അസച്ഛികതം അനഭിസമേതം. തസ്സ 16 ഞാണായ ദസ്സനായ പത്തിയാ സച്ഛികിരിയായ അഭിസമയായ ഭഗവതി ബ്രഹ്മചരിയം വുസ്സതീ’’തി. തതിയം.
‘‘Yaṃ khvassa 17, āvuso, aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ, tassa ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamayāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti 18. (‘‘Kiṃ panassāvuso, aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ, yassa ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamayāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti?) 19 ‘‘‘Idaṃ dukkha’nti khvassa 20, āvuso, aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ. Tassa ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamayāya bhagavati brahmacariyaṃ vussati. Ayaṃ ‘dukkhasamudayo’ti khvassa, āvuso…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti khvassa, āvuso…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti khvassa, āvuso, aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ. Tassa ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamayāya bhagavati brahmacariyaṃ vussati. Idaṃ khvassa 21, āvuso, aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ. Tassa 22 ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamayāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൩. കോട്ഠികസുത്തവണ്ണനാ • 3. Koṭṭhikasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൩. കോട്ഠികസുത്തവണ്ണനാ • 3. Koṭṭhikasuttavaṇṇanā