Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya |
౭. కుక్కురవతికసుత్తం
7. Kukkuravatikasuttaṃ
౭౮. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా కోలియేసు విహరతి హలిద్దవసనం నామ కోలియానం నిగమో. అథ ఖో పుణ్ణో చ కోలియపుత్తో గోవతికో అచేలో చ సేనియో కుక్కురవతికో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు; ఉపసఙ్కమిత్వా పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. అచేలో పన సేనియో కుక్కురవతికో భగవతా సద్ధిం సమ్మోది. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా కుక్కురోవ పలికుజ్జిత్వా 1 ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం , భన్తే, అచేలో సేనియో కుక్కురవతికో దుక్కరకారకో ఛమానిక్ఖిత్తం భోజనం భుఞ్జతి. తస్స తం కుక్కురవతం దీఘరత్తం సమత్తం సమాదిన్నం. తస్స కా గతి, కో అభిసమ్పరాయో’’తి? ‘‘అలం, పుణ్ణ, తిట్ఠతేతం; మా మం ఏతం పుచ్ఛీ’’తి. దుతియమ్పి ఖో పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో…పే॰… తతియమ్పి ఖో పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం, భన్తే, అచేలో సేనియో కుక్కురవతికో దుక్కరకారకో ఛమానిక్ఖిత్తం భోజనం భుఞ్జతి. తస్స తం కుక్కురవతం దీఘరత్తం సమత్తం సమాదిన్నం. తస్స కా గతి, కో అభిసమ్పరాయో’’తి?
78. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā koliyesu viharati haliddavasanaṃ nāma koliyānaṃ nigamo. Atha kho puṇṇo ca koliyaputto govatiko acelo ca seniyo kukkuravatiko yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Acelo pana seniyo kukkuravatiko bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā kukkurova palikujjitvā 2 ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ , bhante, acelo seniyo kukkuravatiko dukkarakārako chamānikkhittaṃ bhojanaṃ bhuñjati. Tassa taṃ kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti? ‘‘Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. Dutiyampi kho puṇṇo koliyaputto govatiko…pe… tatiyampi kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, acelo seniyo kukkuravatiko dukkarakārako chamānikkhittaṃ bhojanaṃ bhuñjati. Tassa taṃ kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti?
౭౯. ‘‘అద్ధా ఖో తే అహం, పుణ్ణ, న లభామి. అలం, పుణ్ణ, తిట్ఠతేతం; మా మం ఏతం పుచ్ఛీతి; అపి చ త్యాహం బ్యాకరిస్సామి. ఇధ, పుణ్ణ, ఏకచ్చో కుక్కురవతం భావేతి పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, కుక్కురసీలం భావేతి పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, కుక్కురచిత్తం భావేతి పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం , కుక్కురాకప్పం భావేతి పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం. సో కుక్కురవతం భావేత్వా పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, కుక్కురసీలం భావేత్వా పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, కుక్కురచిత్తం భావేత్వా పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, కుక్కురాకప్పం భావేత్వా పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం కాయస్స భేదా పరం మరణా కుక్కురానం సహబ్యతం ఉపపజ్జతి. సచే ఖో పనస్స ఏవందిట్ఠి హోతి – ‘ఇమినాహం సీలేన వా వతేన వా తపేన వా బ్రహ్మచరియేన వా దేవో వా భవిస్సామి దేవఞ్ఞతరో వా’తి, సాస్స 3 హోతి మిచ్ఛాదిట్ఠి. మిచ్ఛాదిట్ఠిస్స 4 ఖో అహం, పుణ్ణ, ద్విన్నం గతీనం అఞ్ఞతరం గతిం వదామి – నిరయం వా తిరచ్ఛానయోనిం వా. ఇతి ఖో, పుణ్ణ, సమ్పజ్జమానం కుక్కురవతం కుక్కురానం సహబ్యతం ఉపనేతి, విపజ్జమానం నిరయ’’న్తి. ఏవం వుత్తే, అచేలో సేనియో కుక్కురవతికో పరోది, అస్సూని పవత్తేసి.
79. ‘‘Addhā kho te ahaṃ, puṇṇa, na labhāmi. Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchīti; api ca tyāhaṃ byākarissāmi. Idha, puṇṇa, ekacco kukkuravataṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurasīlaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkuracittaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ , kukkurākappaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ. So kukkuravataṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurasīlaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkuracittaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurākappaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā kukkurānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Sace kho panassa evaṃdiṭṭhi hoti – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti, sāssa 5 hoti micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhissa 6 kho ahaṃ, puṇṇa, dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Iti kho, puṇṇa, sampajjamānaṃ kukkuravataṃ kukkurānaṃ sahabyataṃ upaneti, vipajjamānaṃ niraya’’nti. Evaṃ vutte, acelo seniyo kukkuravatiko parodi, assūni pavattesi.
అథ ఖో భగవా పుణ్ణం కోలియపుత్తం గోవతికం ఏతదవోచ – ‘‘ఏతం ఖో తే అహం, పుణ్ణ, నాలత్థం. అలం, పుణ్ణ, తిట్ఠతేతం; మా మం ఏతం పుచ్ఛీ’’తి. ‘‘నాహం, భన్తే, ఏతం రోదామి యం మం భగవా ఏవమాహ; అపి చ మే ఇదం, భన్తే, కుక్కురవతం దీఘరత్తం సమత్తం సమాదిన్నం. అయం, భన్తే, పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో. తస్స తం గోవతం దీఘరత్తం సమత్తం సమాదిన్నం. తస్స కా గతి, కో అభిసమ్పరాయో’’తి? ‘‘అలం, సేనియ, తిట్ఠతేతం; మా మం ఏతం పుచ్ఛీ’’తి. దుతియమ్పి ఖో అచేలో సేనియో…పే॰… తతియమ్పి ఖో అచేలో సేనియో కుక్కురవతికో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం, భన్తే, పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో. తస్స తం గోవతం దీఘరత్తం సమత్తం సమాదిన్నం. తస్స కా గతి, కో అభిసమ్పరాయో’’తి?
Atha kho bhagavā puṇṇaṃ koliyaputtaṃ govatikaṃ etadavoca – ‘‘etaṃ kho te ahaṃ, puṇṇa, nālatthaṃ. Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhante, etaṃ rodāmi yaṃ maṃ bhagavā evamāha; api ca me idaṃ, bhante, kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Ayaṃ, bhante, puṇṇo koliyaputto govatiko. Tassa taṃ govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti? ‘‘Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. Dutiyampi kho acelo seniyo…pe… tatiyampi kho acelo seniyo kukkuravatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, puṇṇo koliyaputto govatiko. Tassa taṃ govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti?
౮౦. ‘‘అద్ధా ఖో తే అహం, సేనియ, న లభామి. అలం, సేనియ, తిట్ఠతేతం; మా మం ఏతం పుచ్ఛీతి; అపి చ త్యాహం బ్యాకరిస్సామి. ఇధ, సేనియ, ఏకచ్చో గోవతం భావేతి పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, గోసీలం భావేతి పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, గోచిత్తం భావేతి పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, గవాకప్పం 7 భావేతి పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం. సో గోవతం భావేత్వా పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, గోసీలం భావేత్వా పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, గోచిత్తం భావేత్వా పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం, గవాకప్పం భావేత్వా పరిపుణ్ణం అబ్బోకిణ్ణం కాయస్స భేదా పరం మరణా గున్నం సహబ్యతం ఉపపజ్జతి. సచే ఖో పనస్స ఏవందిట్ఠి హోతి – ‘ఇమినాహం సీలేన వా వతేన వా తపేన వా బ్రహ్మచరియేన వా దేవో వా భవిస్సామి దేవఞ్ఞతరో వా’తి , సాస్స హోతి మిచ్ఛాదిట్ఠి. మిచ్ఛాదిట్ఠిస్స ఖో అహం, సేనియ, ద్విన్నం గతీనం అఞ్ఞతరం గతిం వదామి – నిరయం వా తిరచ్ఛానయోనిం వా. ఇతి ఖో, సేనియ, సమ్పజ్జమానం గోవతం గున్నం సహబ్యతం ఉపనేతి, విపజ్జమానం నిరయ’’న్తి. ఏవం వుత్తే, పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో పరోది, అస్సూని పవత్తేసి.
80. ‘‘Addhā kho te ahaṃ, seniya, na labhāmi. Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchīti; api ca tyāhaṃ byākarissāmi. Idha, seniya, ekacco govataṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gosīlaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gocittaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gavākappaṃ 8 bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ. So govataṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gosīlaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gocittaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gavākappaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā gunnaṃ sahabyataṃ upapajjati. Sace kho panassa evaṃdiṭṭhi hoti – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti , sāssa hoti micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhissa kho ahaṃ, seniya, dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Iti kho, seniya, sampajjamānaṃ govataṃ gunnaṃ sahabyataṃ upaneti, vipajjamānaṃ niraya’’nti. Evaṃ vutte, puṇṇo koliyaputto govatiko parodi, assūni pavattesi.
అథ ఖో భగవా అచేలం సేనియం కుక్కురవతికం ఏతదవోచ – ‘‘ఏతం ఖో తే అహం, సేనియ , నాలత్థం. అలం, సేనియ, తిట్ఠతేతం; మా మం ఏతం పుచ్ఛీ’’తి. ‘‘నాహం, భన్తే, ఏతం రోదామి యం మం భగవా ఏవమాహ; అపి చ మే ఇదం, భన్తే, గోవతం దీఘరత్తం సమత్తం సమాదిన్నం. ఏవం పసన్నో అహం, భన్తే, భగవతి; పహోతి భగవా తథా ధమ్మం దేసేతుం యథా అహం చేవిమం గోవతం పజహేయ్యం, అయఞ్చేవ అచేలో సేనియో కుక్కురవతికో తం కుక్కురవతం పజహేయ్యా’’తి. ‘‘తేన హి, పుణ్ణ, సుణాహి, సాధుకం మనసి కరోహి, భాసిస్సామీ’’తి. ‘‘ఏవం, భన్తే’’తి ఖో పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో భగవతో పచ్చస్సోసి. భగవా ఏతదవోచ –
Atha kho bhagavā acelaṃ seniyaṃ kukkuravatikaṃ etadavoca – ‘‘etaṃ kho te ahaṃ, seniya , nālatthaṃ. Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhante, etaṃ rodāmi yaṃ maṃ bhagavā evamāha; api ca me idaṃ, bhante, govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Evaṃ pasanno ahaṃ, bhante, bhagavati; pahoti bhagavā tathā dhammaṃ desetuṃ yathā ahaṃ cevimaṃ govataṃ pajaheyyaṃ, ayañceva acelo seniyo kukkuravatiko taṃ kukkuravataṃ pajaheyyā’’ti. ‘‘Tena hi, puṇṇa, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
౮౧. ‘‘చత్తారిమాని, పుణ్ణ, కమ్మాని మయా సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా పవేదితాని. కతమాని చత్తారి? అత్థి, పుణ్ణ, కమ్మం కణ్హం కణ్హవిపాకం; అత్థి, పుణ్ణ, కమ్మం సుక్కం సుక్కవిపాకం; అత్థి, పుణ్ణ, కమ్మం కణ్హసుక్కం కణ్హసుక్కవిపాకం; అత్థి, పుణ్ణ, కమ్మం అకణ్హం అసుక్కం అకణ్హఅసుక్కవిపాకం, కమ్మక్ఖయాయ సంవత్తతి .
81. ‘‘Cattārimāni, puṇṇa, kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni cattāri? Atthi, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattati .
‘‘కతమఞ్చ, పుణ్ణ, కమ్మం కణ్హం కణ్హవిపాకం? ఇధ, పుణ్ణ, ఏకచ్చో సబ్యాబజ్ఝం 9 కాయసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి, సబ్యాబజ్ఝం వచీసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి, సబ్యాబజ్ఝం మనోసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి. సో సబ్యాబజ్ఝం కాయసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరిత్వా, సబ్యాబజ్ఝం వచీసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరిత్వా, సబ్యాబజ్ఝం మనోసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరిత్వా, సబ్యాబజ్ఝం లోకం ఉపపజ్జతి. తమేనం సబ్యాబజ్ఝం లోకం ఉపపన్నం సమానం సబ్యాబజ్ఝా ఫస్సా ఫుసన్తి. సో సబ్యాబజ్ఝేహి ఫస్సేహి ఫుట్ఠో సమానో సబ్యాబజ్ఝం వేదనం వేదేతి ఏకన్తదుక్ఖం, సేయ్యథాపి సత్తా నేరయికా . ఇతి ఖో, పుణ్ణ, భూతా భూతస్స ఉపపత్తి హోతి; యం కరోతి తేన ఉపపజ్జతి, ఉపపన్నమేనం ఫస్సా ఫుసన్తి. ఏవంపాహం, పుణ్ణ, ‘కమ్మదాయాదా సత్తా’తి వదామి. ఇదం వుచ్చతి, పుణ్ణ, కమ్మం కణ్హం కణ్హవిపాకం.
‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco sabyābajjhaṃ 10 kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So sabyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ sabyābajjhaṃ lokaṃ upapannaṃ samānaṃ sabyābajjhā phassā phusanti. So sabyābajjhehi phassehi phuṭṭho samāno sabyābajjhaṃ vedanaṃ vedeti ekantadukkhaṃ, seyyathāpi sattā nerayikā . Iti kho, puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati, upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ.
‘‘కతమఞ్చ, పుణ్ణ, కమ్మం సుక్కం సుక్కవిపాకం? ఇధ, పుణ్ణ, ఏకచ్చో అబ్యాబజ్ఝం కాయసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి, అబ్యాబజ్ఝం వచీసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి, అబ్యాబజ్ఝం మనోసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి. సో అబ్యాబజ్ఝం కాయసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరిత్వా, అబ్యాబజ్ఝం వచీసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరిత్వా, అబ్యాబజ్ఝం మనోసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరిత్వా అబ్యాబజ్ఝం లోకం ఉపపజ్జతి. తమేనం అబ్యాబజ్ఝం లోకం ఉపపన్నం సమానం అబ్యాబజ్ఝా ఫస్సా ఫుసన్తి. సో అబ్యాబజ్ఝేహి ఫస్సేహి ఫుట్ఠో సమానో అబ్యాబజ్ఝం వేదనం వేదేతి ఏకన్తసుఖం, సేయ్యథాపి దేవా సుభకిణ్హా. ఇతి ఖో , పుణ్ణ, భూతా భూతస్స ఉపపత్తి హోతి; యం కరోతి తేన ఉపపజ్జతి, ఉపపన్నమేనం ఫస్సా ఫుసన్తి. ఏవంపాహం, పుణ్ణ, ‘కమ్మదాయాదా సత్తా’తి వదామి. ఇదం వుచ్చతి, పుణ్ణ, కమ్మం సుక్కం సుక్కవిపాకం.
‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco abyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, abyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, abyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So abyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, abyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, abyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā abyābajjhaṃ lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ abyābajjhaṃ lokaṃ upapannaṃ samānaṃ abyābajjhā phassā phusanti. So abyābajjhehi phassehi phuṭṭho samāno abyābajjhaṃ vedanaṃ vedeti ekantasukhaṃ, seyyathāpi devā subhakiṇhā. Iti kho , puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati, upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ.
‘‘కతమఞ్చ, పుణ్ణ, కమ్మం కణ్హసుక్కం కణ్హసుక్కవిపాకం? ఇధ, పుణ్ణ, ఏకచ్చో సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి కాయసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి, సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి వచీసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి, సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి మనోసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరోతి. సో సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి కాయసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరిత్వా, సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి వచీసఙ్ఖారం అభిఙ్ఖరిత్వా, సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి మనోసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరిత్వా సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి లోకం ఉపపజ్జతి. తమేనం సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి లోకం ఉపపన్నం సమానం సబ్యాబజ్ఝాపి అబ్యాబజ్ఝాపి ఫస్సా ఫుసన్తి. సో సబ్యాబజ్ఝేహిపి అబ్యాబజ్ఝేహిపి ఫస్సేహి ఫుట్ఠో సమానో సబ్యాబజ్ఝమ్పి అబ్యాబజ్ఝమ్పి వేదనం వేదేతి వోకిణ్ణసుఖదుక్ఖం, సేయ్యథాపి మనుస్సా ఏకచ్చే చ దేవా ఏకచ్చే చ వినిపాతికా. ఇతి ఖో, పుణ్ణ, భూతా భూతస్స ఉపపత్తి హోతి; యం కరోతి తేన ఉపపజ్జతి. ఉపపన్నమేనం ఫస్సా ఫుసన్తి. ఏవంపాహం, పుణ్ణ, ‘కమ్మదాయాదా సత్తా’తి వదామి. ఇదం వుచ్చతి, పుణ్ణ, కమ్మం కణ్హసుక్కం కణ్హసుక్కవిపాకం.
‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco sabyābajjhampi abyābajjhampi kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhampi abyābajjhampi manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So sabyābajjhampi abyābajjhampi kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ abhiṅkharitvā, sabyābajjhampi abyābajjhampi manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapannaṃ samānaṃ sabyābajjhāpi abyābajjhāpi phassā phusanti. So sabyābajjhehipi abyābajjhehipi phassehi phuṭṭho samāno sabyābajjhampi abyābajjhampi vedanaṃ vedeti vokiṇṇasukhadukkhaṃ, seyyathāpi manussā ekacce ca devā ekacce ca vinipātikā. Iti kho, puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati. Upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ.
‘‘కతమఞ్చ , పుణ్ణ, కమ్మం అకణ్హం అసుక్కం అకణ్హఅసుక్కవిపాకం, కమ్మక్ఖయాయ సంవత్తతి? తత్ర, పుణ్ణ, యమిదం కమ్మం కణ్హం కణ్హవిపాకం తస్స పహానాయ యా చేతనా, యమిదం 11 కమ్మం సుక్కం సుక్కవిపాకం తస్స పహానాయ యా చేతనా, యమిదం 12 కమ్మం కణ్హసుక్కం కణ్హసుక్కవిపాకం తస్స పహానాయ యా చేతనా – ఇదం వుచ్చతి, పుణ్ణ, కమ్మం అకణ్హం అసుక్కం అకణ్హఅసుక్కవిపాకం, కమ్మక్ఖయాయ సంవత్తతీతి. ఇమాని ఖో, పుణ్ణ, చత్తారి కమ్మాని మయా సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా పవేదితానీ’’తి.
‘‘Katamañca , puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattati? Tatra, puṇṇa, yamidaṃ kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā, yamidaṃ 13 kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā, yamidaṃ 14 kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā – idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattatīti. Imāni kho, puṇṇa, cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānī’’ti.
౮౨. ఏవం వుత్తే, పుణ్ణో కోలియపుత్తో గోవతికో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే, అభిక్కన్తం, భన్తే! సేయ్యథాపి, భన్తే…పే॰… ఉపాసకం మం భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గత’’న్తి. అచేలో పన సేనియో కుక్కురవతికో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే, అభిక్కన్తం, భన్తే! సేయ్యథాపి, భన్తే…పే॰… పకాసితో. ఏసాహం, భన్తే, భగవన్తం సరణం గచ్ఛామి ధమ్మఞ్చ భిక్ఖుసఙ్ఘఞ్చ. లభేయ్యాహం, భన్తే, భగవతో సన్తికే పబ్బజ్జం, లభేయ్యం ఉపసమ్పద’’న్తి. ‘‘యో ఖో, సేనియ , అఞ్ఞతిత్థియపుబ్బో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే ఆకఙ్ఖతి పబ్బజ్జం, ఆకఙ్ఖతి ఉపసమ్పదం సో చత్తారో మాసే పరివసతి. చతున్నం మాసానం అచ్చయేన ఆరద్ధచిత్తా భిక్ఖూ పబ్బాజేన్తి, ఉపసమ్పాదేన్తి భిక్ఖుభావాయ. అపి చ మేత్థ పుగ్గలవేమత్తతా విదితా’’తి.
82. Evaṃ vutte, puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante…pe… upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Acelo pana seniyo kukkuravatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante…pe… pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. ‘‘Yo kho, seniya , aññatitthiyapubbo imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhati pabbajjaṃ, ākaṅkhati upasampadaṃ so cattāro māse parivasati. Catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājenti, upasampādenti bhikkhubhāvāya. Api ca mettha puggalavemattatā viditā’’ti.
‘‘సచే, భన్తే, అఞ్ఞతిత్థియపుబ్బా ఇమస్మిం ధమ్మవినయే ఆకఙ్ఖన్తా పబ్బజ్జం ఆకఙ్ఖన్తా ఉపసమ్పదం తే చత్తారో మాసే పరివసన్తి చతున్నం మాసానం అచ్చయేన ఆరద్ధచిత్తా భిక్ఖూ పబ్బాజేన్తి ఉపసమ్పాదేన్తి భిక్ఖుభావాయ, అహం చత్తారి వస్సాని పరివసిస్సామి. చతున్నం వస్సానం అచ్చయేన ఆరద్ధచిత్తా భిక్ఖూ పబ్బాజేన్తు, ఉపసమ్పాదేన్తు భిక్ఖుభావాయా’’తి. అలత్థ ఖో అచేలో సేనియో కుక్కురవతికో భగవతో సన్తికే పబ్బజ్జం, అలత్థ ఉపసమ్పదం. అచిరూపసమ్పన్నో ఖో పనాయస్మా సేనియో ఏకో వూపకట్ఠో అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో నచిరస్సేవ – యస్సత్థాయ కులపుత్తా సమ్మదేవ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజన్తి తదనుత్తరం – బ్రహ్మచరియపరియోసానం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహాసి. ‘ఖీణా జాతి, వుసితం బ్రహ్మచరియం, కతం కరణీయం, నాపరం ఇత్థత్తాయా’తి అబ్భఞ్ఞాసి. అఞ్ఞతరో ఖో పనాయస్మా సేనియో అరహతం అహోసీతి.
‘‘Sace, bhante, aññatitthiyapubbā imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhantā pabbajjaṃ ākaṅkhantā upasampadaṃ te cattāro māse parivasanti catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājenti upasampādenti bhikkhubhāvāya, ahaṃ cattāri vassāni parivasissāmi. Catunnaṃ vassānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājentu, upasampādentu bhikkhubhāvāyā’’ti. Alattha kho acelo seniyo kukkuravatiko bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno kho panāyasmā seniyo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abbhaññāsi. Aññataro kho panāyasmā seniyo arahataṃ ahosīti.
కుక్కురవతికసుత్తం నిట్ఠితం సత్తమం.
Kukkuravatikasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౭. కుక్కురవతికసుత్తవణ్ణనా • 7. Kukkuravatikasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౭. కుక్కురవతికసుత్తవణ్ణనా • 7. Kukkuravatikasuttavaṇṇanā