| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੭. ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕਸੁਤ੍ਤਂ
7. Kukkuravatikasuttaṃ
੭੮. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਕੋਲਿਯੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਹਲਿਦ੍ਦવਸਨਂ ਨਾਮ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਨਿਗਮੋ। ਅਥ ਖੋ ਪੁਣ੍ਣੋ ਚ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ ਅਚੇਲੋ ਚ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਚੇਲੋ ਪਨ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿ। ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਕੁਕ੍ਕੁਰੋવ ਪਲਿਕੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ 1 ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਯਂ , ਭਨ੍ਤੇ, ਅਚੇਲੋ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਕੋ ਛਮਾਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਗਤਿ, ਕੋ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਲਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ਤਿਟ੍ਠਤੇਤਂ; ਮਾ ਮਂ ਏਤਂ ਪੁਚ੍ਛੀ’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਚੇਲੋ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਕੋ ਛਮਾਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਗਤਿ, ਕੋ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯੋ’’ਤਿ?
78. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā koliyesu viharati haliddavasanaṃ nāma koliyānaṃ nigamo. Atha kho puṇṇo ca koliyaputto govatiko acelo ca seniyo kukkuravatiko yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Acelo pana seniyo kukkuravatiko bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā kukkurova palikujjitvā 2 ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ , bhante, acelo seniyo kukkuravatiko dukkarakārako chamānikkhittaṃ bhojanaṃ bhuñjati. Tassa taṃ kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti? ‘‘Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. Dutiyampi kho puṇṇo koliyaputto govatiko…pe… tatiyampi kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, acelo seniyo kukkuravatiko dukkarakārako chamānikkhittaṃ bhojanaṃ bhuñjati. Tassa taṃ kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti?
੭੯. ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਖੋ ਤੇ ਅਹਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ਨ ਲਭਾਮਿ। ਅਲਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ਤਿਟ੍ਠਤੇਤਂ; ਮਾ ਮਂ ਏਤਂ ਪੁਚ੍ਛੀਤਿ; ਅਪਿ ਚ ਤ੍ਯਾਹਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਇਧ, ਪੁਣ੍ਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਂ ਭਾવੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਕੁਕ੍ਕੁਰਸੀਲਂ ਭਾવੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਕੁਕ੍ਕੁਰਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ , ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਕਪ੍ਪਂ ਭਾવੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ। ਸੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਕੁਕ੍ਕੁਰਸੀਲਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਕੁਕ੍ਕੁਰਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਕਪ੍ਪਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਸਚੇ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ – ‘ਇਮਿਨਾਹਂ ਸੀਲੇਨ વਾ વਤੇਨ વਾ ਤਪੇਨ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨ વਾ ਦੇવੋ વਾ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ ਦੇવਞ੍ਞਤਰੋ વਾ’ਤਿ, ਸਾਸ੍ਸ 3 ਹੋਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਸ੍ਸ 4 ਖੋ ਅਹਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਗਤੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਤਿਂ વਦਾਮਿ – ਨਿਰਯਂ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਂ વਾ। ਇਤਿ ਖੋ, ਪੁਣ੍ਣ, ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਂ ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਉਪਨੇਤਿ, વਿਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਨਿਰਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਅਚੇਲੋ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਪਰੋਦਿ, ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਪવਤ੍ਤੇਸਿ।
79. ‘‘Addhā kho te ahaṃ, puṇṇa, na labhāmi. Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchīti; api ca tyāhaṃ byākarissāmi. Idha, puṇṇa, ekacco kukkuravataṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurasīlaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkuracittaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ , kukkurākappaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ. So kukkuravataṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurasīlaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkuracittaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurākappaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā kukkurānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Sace kho panassa evaṃdiṭṭhi hoti – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti, sāssa 5 hoti micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhissa 6 kho ahaṃ, puṇṇa, dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Iti kho, puṇṇa, sampajjamānaṃ kukkuravataṃ kukkurānaṃ sahabyataṃ upaneti, vipajjamānaṃ niraya’’nti. Evaṃ vutte, acelo seniyo kukkuravatiko parodi, assūni pavattesi.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤਂ ਗੋવਤਿਕਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਤਂ ਖੋ ਤੇ ਅਹਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ਨਾਲਤ੍ਥਂ। ਅਲਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ਤਿਟ੍ਠਤੇਤਂ; ਮਾ ਮਂ ਏਤਂ ਪੁਚ੍ਛੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਂ ਰੋਦਾਮਿ ਯਂ ਮਂ ਭਗવਾ ਏવਮਾਹ; ਅਪਿ ਚ ਮੇ ਇਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਂ। ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਗੋવਤਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਗਤਿ, ਕੋ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਲਂ, ਸੇਨਿਯ, ਤਿਟ੍ਠਤੇਤਂ; ਮਾ ਮਂ ਏਤਂ ਪੁਚ੍ਛੀ’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਅਚੇਲੋ ਸੇਨਿਯੋ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਅਚੇਲੋ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਗੋવਤਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਗਤਿ, ਕੋ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯੋ’’ਤਿ?
Atha kho bhagavā puṇṇaṃ koliyaputtaṃ govatikaṃ etadavoca – ‘‘etaṃ kho te ahaṃ, puṇṇa, nālatthaṃ. Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhante, etaṃ rodāmi yaṃ maṃ bhagavā evamāha; api ca me idaṃ, bhante, kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Ayaṃ, bhante, puṇṇo koliyaputto govatiko. Tassa taṃ govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti? ‘‘Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. Dutiyampi kho acelo seniyo…pe… tatiyampi kho acelo seniyo kukkuravatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, puṇṇo koliyaputto govatiko. Tassa taṃ govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti?
੮੦. ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਖੋ ਤੇ ਅਹਂ, ਸੇਨਿਯ, ਨ ਲਭਾਮਿ। ਅਲਂ, ਸੇਨਿਯ, ਤਿਟ੍ਠਤੇਤਂ; ਮਾ ਮਂ ਏਤਂ ਪੁਚ੍ਛੀਤਿ; ਅਪਿ ਚ ਤ੍ਯਾਹਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਇਧ, ਸੇਨਿਯ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਗੋવਤਂ ਭਾવੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਗੋਸੀਲਂ ਭਾવੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਗੋਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਗવਾਕਪ੍ਪਂ 7 ਭਾવੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ। ਸੋ ਗੋવਤਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਗੋਸੀਲਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਗੋਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ, ਗવਾਕਪ੍ਪਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਗੁਨ੍ਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਸਚੇ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ – ‘ਇਮਿਨਾਹਂ ਸੀਲੇਨ વਾ વਤੇਨ વਾ ਤਪੇਨ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨ વਾ ਦੇવੋ વਾ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ ਦੇવਞ੍ਞਤਰੋ વਾ’ਤਿ , ਸਾਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਖੋ ਅਹਂ, ਸੇਨਿਯ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਗਤੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਤਿਂ વਦਾਮਿ – ਨਿਰਯਂ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਂ વਾ। ਇਤਿ ਖੋ, ਸੇਨਿਯ, ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਗੋવਤਂ ਗੁਨ੍ਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਉਪਨੇਤਿ, વਿਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਨਿਰਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ ਪਰੋਦਿ, ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਪવਤ੍ਤੇਸਿ।
80. ‘‘Addhā kho te ahaṃ, seniya, na labhāmi. Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchīti; api ca tyāhaṃ byākarissāmi. Idha, seniya, ekacco govataṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gosīlaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gocittaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gavākappaṃ 8 bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ. So govataṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gosīlaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gocittaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gavākappaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā gunnaṃ sahabyataṃ upapajjati. Sace kho panassa evaṃdiṭṭhi hoti – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti , sāssa hoti micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhissa kho ahaṃ, seniya, dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Iti kho, seniya, sampajjamānaṃ govataṃ gunnaṃ sahabyataṃ upaneti, vipajjamānaṃ niraya’’nti. Evaṃ vutte, puṇṇo koliyaputto govatiko parodi, assūni pavattesi.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਅਚੇਲਂ ਸੇਨਿਯਂ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਤਂ ਖੋ ਤੇ ਅਹਂ, ਸੇਨਿਯ , ਨਾਲਤ੍ਥਂ। ਅਲਂ, ਸੇਨਿਯ, ਤਿਟ੍ਠਤੇਤਂ; ਮਾ ਮਂ ਏਤਂ ਪੁਚ੍ਛੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਂ ਰੋਦਾਮਿ ਯਂ ਮਂ ਭਗવਾ ਏવਮਾਹ; ਅਪਿ ਚ ਮੇ ਇਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗੋવਤਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਂ। ਏવਂ ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ; ਪਹੋਤਿ ਭਗવਾ ਤਥਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ ਯਥਾ ਅਹਂ ਚੇવਿਮਂ ਗੋવਤਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਂ, ਅਯਞ੍ਚੇવ ਅਚੇਲੋ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਤਂ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਸੁਣਾਹਿ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਹਿ, ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
Atha kho bhagavā acelaṃ seniyaṃ kukkuravatikaṃ etadavoca – ‘‘etaṃ kho te ahaṃ, seniya , nālatthaṃ. Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhante, etaṃ rodāmi yaṃ maṃ bhagavā evamāha; api ca me idaṃ, bhante, govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Evaṃ pasanno ahaṃ, bhante, bhagavati; pahoti bhagavā tathā dhammaṃ desetuṃ yathā ahaṃ cevimaṃ govataṃ pajaheyyaṃ, ayañceva acelo seniyo kukkuravatiko taṃ kukkuravataṃ pajaheyyā’’ti. ‘‘Tena hi, puṇṇa, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
੮੧. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਮਯਾ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦਿਤਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ? ਅਤ੍ਥਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਕਣ੍ਹਂ ਕਣ੍ਹવਿਪਾਕਂ; ਅਤ੍ਥਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਸੁਕ੍ਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ; ਅਤ੍ਥਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ; ਅਤ੍ਥਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਣ੍ਹਂ ਅਸੁਕ੍ਕਂ ਅਕਣ੍ਹਅਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ, ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਯਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ ।
81. ‘‘Cattārimāni, puṇṇa, kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni cattāri? Atthi, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattati .
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਕਣ੍ਹਂ ਕਣ੍ਹવਿਪਾਕਂ? ਇਧ, ਪੁਣ੍ਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ 9 ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ વਚੀਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ। ਸੋ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ વਚੀਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਂ ਸਮਾਨਂ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਾ ਫਸ੍ਸਾ ਫੁਸਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝੇਹਿ ਫਸ੍ਸੇਹਿ ਫੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ વੇਦਨਂ વੇਦੇਤਿ ਏਕਨ੍ਤਦੁਕ੍ਖਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਸਤ੍ਤਾ ਨੇਰਯਿਕਾ । ਇਤਿ ਖੋ, ਪੁਣ੍ਣ, ਭੂਤਾ ਭੂਤਸ੍ਸ ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ; ਯਂ ਕਰੋਤਿ ਤੇਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ, ਉਪਪਨ੍ਨਮੇਨਂ ਫਸ੍ਸਾ ਫੁਸਨ੍ਤਿ। ਏવਂਪਾਹਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ‘ਕਮ੍ਮਦਾਯਾਦਾ ਸਤ੍ਤਾ’ਤਿ વਦਾਮਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਕਣ੍ਹਂ ਕਣ੍ਹવਿਪਾਕਂ।
‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco sabyābajjhaṃ 10 kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So sabyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ sabyābajjhaṃ lokaṃ upapannaṃ samānaṃ sabyābajjhā phassā phusanti. So sabyābajjhehi phassehi phuṭṭho samāno sabyābajjhaṃ vedanaṃ vedeti ekantadukkhaṃ, seyyathāpi sattā nerayikā . Iti kho, puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati, upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਸੁਕ੍ਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ? ਇਧ, ਪੁਣ੍ਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ વਚੀਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ। ਸੋ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ, ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ વਚੀਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ, ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਂ ਸਮਾਨਂ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਾ ਫਸ੍ਸਾ ਫੁਸਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝੇਹਿ ਫਸ੍ਸੇਹਿ ਫੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਂ વੇਦਨਂ વੇਦੇਤਿ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਦੇવਾ ਸੁਭਕਿਣ੍ਹਾ। ਇਤਿ ਖੋ , ਪੁਣ੍ਣ, ਭੂਤਾ ਭੂਤਸ੍ਸ ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ; ਯਂ ਕਰੋਤਿ ਤੇਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ, ਉਪਪਨ੍ਨਮੇਨਂ ਫਸ੍ਸਾ ਫੁਸਨ੍ਤਿ। ਏવਂਪਾਹਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ‘ਕਮ੍ਮਦਾਯਾਦਾ ਸਤ੍ਤਾ’ਤਿ વਦਾਮਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਸੁਕ੍ਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ।
‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco abyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, abyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, abyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So abyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, abyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, abyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā abyābajjhaṃ lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ abyābajjhaṃ lokaṃ upapannaṃ samānaṃ abyābajjhā phassā phusanti. So abyābajjhehi phassehi phuṭṭho samāno abyābajjhaṃ vedanaṃ vedeti ekantasukhaṃ, seyyathāpi devā subhakiṇhā. Iti kho , puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati, upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ? ਇਧ, ਪੁਣ੍ਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ વਚੀਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ। ਸੋ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ વਚੀਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ, ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਂ ਸਮਾਨਂ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਾਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਾਪਿ ਫਸ੍ਸਾ ਫੁਸਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝੇਹਿਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝੇਹਿਪਿ ਫਸ੍ਸੇਹਿ ਫੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮ੍ਪਿ વੇਦਨਂ વੇਦੇਤਿ વੋਕਿਣ੍ਣਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਚ ਦੇવਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਚ વਿਨਿਪਾਤਿਕਾ। ਇਤਿ ਖੋ, ਪੁਣ੍ਣ, ਭੂਤਾ ਭੂਤਸ੍ਸ ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ; ਯਂ ਕਰੋਤਿ ਤੇਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਉਪਪਨ੍ਨਮੇਨਂ ਫਸ੍ਸਾ ਫੁਸਨ੍ਤਿ। ਏવਂਪਾਹਂ, ਪੁਣ੍ਣ, ‘ਕਮ੍ਮਦਾਯਾਦਾ ਸਤ੍ਤਾ’ਤਿ વਦਾਮਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ।
‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco sabyābajjhampi abyābajjhampi kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhampi abyābajjhampi manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So sabyābajjhampi abyābajjhampi kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ abhiṅkharitvā, sabyābajjhampi abyābajjhampi manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapannaṃ samānaṃ sabyābajjhāpi abyābajjhāpi phassā phusanti. So sabyābajjhehipi abyābajjhehipi phassehi phuṭṭho samāno sabyābajjhampi abyābajjhampi vedanaṃ vedeti vokiṇṇasukhadukkhaṃ, seyyathāpi manussā ekacce ca devā ekacce ca vinipātikā. Iti kho, puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati. Upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ , ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਣ੍ਹਂ ਅਸੁਕ੍ਕਂ ਅਕਣ੍ਹਅਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ, ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਯਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ? ਤਤ੍ਰ, ਪੁਣ੍ਣ, ਯਮਿਦਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਣ੍ਹਂ ਕਣ੍ਹવਿਪਾਕਂ ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ ਯਾ ਚੇਤਨਾ, ਯਮਿਦਂ 11 ਕਮ੍ਮਂ ਸੁਕ੍ਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ ਯਾ ਚੇਤਨਾ, ਯਮਿਦਂ 12 ਕਮ੍ਮਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ ਯਾ ਚੇਤਨਾ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਪੁਣ੍ਣ, ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਣ੍ਹਂ ਅਸੁਕ੍ਕਂ ਅਕਣ੍ਹਅਸੁਕ੍ਕવਿਪਾਕਂ, ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਯਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤੀਤਿ। ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਪੁਣ੍ਣ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਮਯਾ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦਿਤਾਨੀ’’ਤਿ।
‘‘Katamañca , puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattati? Tatra, puṇṇa, yamidaṃ kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā, yamidaṃ 13 kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā, yamidaṃ 14 kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā – idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattatīti. Imāni kho, puṇṇa, cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānī’’ti.
੮੨. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਪੁਣ੍ਣੋ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਗੋવਤਿਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ! ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭਗવਾ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਚੇਲੋ ਪਨ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ! ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ…ਪੇ॰… ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਸਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਲਭੇਯ੍ਯਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਲਭੇਯ੍ਯਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਯੋ ਖੋ, ਸੇਨਿਯ , ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਪੁਬ੍ਬੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਸੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਪਰਿવਸਤਿ। ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਾਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਆਰਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਿ, ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਾਯ। ਅਪਿ ਚ ਮੇਤ੍ਥ ਪੁਗ੍ਗਲવੇਮਤ੍ਤਤਾ વਿਦਿਤਾ’’ਤਿ।
82. Evaṃ vutte, puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante…pe… upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Acelo pana seniyo kukkuravatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante…pe… pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. ‘‘Yo kho, seniya , aññatitthiyapubbo imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhati pabbajjaṃ, ākaṅkhati upasampadaṃ so cattāro māse parivasati. Catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājenti, upasampādenti bhikkhubhāvāya. Api ca mettha puggalavemattatā viditā’’ti.
‘‘ਸਚੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਪੁਬ੍ਬਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਆਕਙ੍ਖਨ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਆਕਙ੍ਖਨ੍ਤਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਪਰਿવਸਨ੍ਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਾਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਆਰਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਾਯ, ਅਹਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ વਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿવਸਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਚਤੁਨ੍ਨਂ વਸ੍ਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਆਰਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤੁ, ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਾਯਾ’’ਤਿ। ਅਲਤ੍ਥ ਖੋ ਅਚੇਲੋ ਸੇਨਿਯੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕੋ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਅਲਤ੍ਥ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ। ਅਚਿਰੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਖੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਸੇਨਿਯੋ ਏਕੋ વੂਪਕਟ੍ਠੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ – ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਿ ਤਦਨੁਤ੍ਤਰਂ – ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਾਸਿ। ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿ। ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਖੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਸੇਨਿਯੋ ਅਰਹਤਂ ਅਹੋਸੀਤਿ।
‘‘Sace, bhante, aññatitthiyapubbā imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhantā pabbajjaṃ ākaṅkhantā upasampadaṃ te cattāro māse parivasanti catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājenti upasampādenti bhikkhubhāvāya, ahaṃ cattāri vassāni parivasissāmi. Catunnaṃ vassānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājentu, upasampādentu bhikkhubhāvāyā’’ti. Alattha kho acelo seniyo kukkuravatiko bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno kho panāyasmā seniyo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abbhaññāsi. Aññataro kho panāyasmā seniyo arahataṃ ahosīti.
ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਸਤ੍ਤਮਂ।
Kukkuravatikasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੭. ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Kukkuravatikasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੭. ਕੁਕ੍ਕੁਰવਤਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Kukkuravatikasuttavaṇṇanā
