| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೭. ಕುಕ್ಕುರವತಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
7. Kukkuravatikasuttavaṇṇanā
೭೮. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಕುಕ್ಕುರವತಿಕಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಕೋಲಿಯೇಸೂತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ಜನಪದೇ। ಸೋ ಹಿ ಏಕೋಪಿ ಕೋಲನಗರೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಾನಂ ಕೋಲಿಯಾನಂ ರಾಜಕುಮಾರಾನಂ ನಿವಾಸಟ್ಠಾನತ್ತಾ ಏವಂ ವುಚ್ಚತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಕೋಲಿಯೇಸು ಜನಪದೇ। ಹಲಿದ್ದವಸನನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಕಿರ ನಿಗಮಸ್ಸ ಮಾಪಿತಕಾಲೇ ಪೀತಕವತ್ಥನಿವತ್ಥಾ ಮನುಸ್ಸಾ ನಕ್ಖತ್ತಂ ಕೀಳಿಂಸು। ತೇ ನಕ್ಖತ್ತಕೀಳಾವಸಾನೇ ನಿಗಮಸ್ಸ ನಾಮಂ ಆರೋಪೇನ್ತಾ ಹಲಿದ್ದವಸನನ್ತಿ ನಾಮಂ ಅಕಂಸು। ತಂ ಗೋಚರಗಾಮಂ ಕತ್ವಾ ವಿಹರತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿಹಾರೋ ಪನೇತ್ಥ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನ ನಿಯಾಮಿತೋ, ತಥಾಪಿ ಬುದ್ಧಾನಂ ಅನುಚ್ಛವಿಕೇ ಸೇನಾಸನೇಯೇವ ವಿಹಾಸೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಗೋವತಿಕೋತಿ ಸಮಾದಿನ್ನಗೋವತೋ, ಸೀಸೇ ಸಿಙ್ಗಾನಿ ಠಪೇತ್ವಾ ನಙ್ಗುಟ್ಠಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಗಾವೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ತಿಣಾನಿ ಖಾದನ್ತೋ ವಿಯ ಚರತಿ। ಅಚೇಲೋತಿ ನಗ್ಗೋ ನಿಚ್ಚೇಲೋ। ಸೇನಿಯೋತಿ ತಸ್ಸ ನಾಮಂ।
78.Evaṃme sutanti kukkuravatikasuttaṃ. Tattha koliyesūti evaṃnāmake janapade. So hi ekopi kolanagare patiṭṭhitānaṃ koliyānaṃ rājakumārānaṃ nivāsaṭṭhānattā evaṃ vuccati. Tasmiṃ koliyesu janapade. Haliddavasananti tassa kira nigamassa māpitakāle pītakavatthanivatthā manussā nakkhattaṃ kīḷiṃsu. Te nakkhattakīḷāvasāne nigamassa nāmaṃ āropentā haliddavasananti nāmaṃ akaṃsu. Taṃ gocaragāmaṃ katvā viharatīti attho. Vihāro panettha kiñcāpi na niyāmito, tathāpi buddhānaṃ anucchavike senāsaneyeva vihāsīti veditabbo. Govatikoti samādinnagovato, sīse siṅgāni ṭhapetvā naṅguṭṭhaṃ bandhitvā gāvīhi saddhiṃ tiṇāni khādanto viya carati. Aceloti naggo niccelo. Seniyoti tassa nāmaṃ.
ಕುಕ್ಕುರವತಿಕೋತಿ ಸಮಾದಿನ್ನಕುಕ್ಕುರವತೋ, ಸಬ್ಬಂ ಸುನಖಕಿರಿಯಂ ಕರೋತಿ। ಉಭೋಪೇತೇ ಸಹಪಂಸುಕೀಳಿಕಾ ಸಹಾಯಕಾ। ಕುಕ್ಕುರೋವ ಪಲಿಕುಜ್ಜಿತ್ವಾತಿ ಸುನಖೋ ನಾಮ ಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಸೀದನ್ತೋ ದ್ವೀಹಿ ಪಾದೇಹಿ ಭೂಮಿಯಂ ವಿಲೇಖಿತ್ವಾ ಕುಕ್ಕುರಕೂಜಿತಂ ಕೂಜನ್ತೋ ನಿಸೀದತಿ, ಅಯಮ್ಪಿ ‘‘ಕುಕ್ಕುರಕಿರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿತ್ವಾ ದ್ವೀಹಿ ಹತ್ಥೇಹಿ ಭೂಮಿಯಂ ವಿಲೇಖಿತ್ವಾ ಸೀಸಂ ವಿಧುನನ್ತೋ ‘ಭೂ ಭೂ’ತಿ ಕತ್ವಾ ಹತ್ಥಪಾದೇ ಸಮಿಞ್ಜಿತ್ವಾ ಸುನಖೋ ವಿಯ ನಿಸೀದಿ। ಛಮಾನಿಕ್ಖಿತ್ತನ್ತಿ ಭೂಮಿಯಂ ಠಪಿತಂ। ಸಮತ್ತಂ ಸಮಾದಿನ್ನನ್ತಿ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಕತ್ವಾ ಗಹಿತಂ। ಕಾ ಗತೀತಿ ಕಾ ನಿಪ್ಫತ್ತಿ। ಕೋ ಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯೋತಿ ಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯಮ್ಹಿ ಕತ್ಥ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ಅಲನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಅಪ್ಪಿಯಂ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಯಾವತತಿಯಂ ಪಟಿಬಾಹತಿ। ಕುಕ್ಕುರವತನ್ತಿ ಕುಕ್ಕುರವತಸಮಾದಾನಂ।
Kukkuravatikoti samādinnakukkuravato, sabbaṃ sunakhakiriyaṃ karoti. Ubhopete sahapaṃsukīḷikā sahāyakā. Kukkurova palikujjitvāti sunakho nāma sāmikassa santike nisīdanto dvīhi pādehi bhūmiyaṃ vilekhitvā kukkurakūjitaṃ kūjanto nisīdati, ayampi ‘‘kukkurakiriyaṃ karissāmī’’ti bhagavatā saddhiṃ sammoditvā dvīhi hatthehi bhūmiyaṃ vilekhitvā sīsaṃ vidhunanto ‘bhū bhū’ti katvā hatthapāde samiñjitvā sunakho viya nisīdi. Chamānikkhittanti bhūmiyaṃ ṭhapitaṃ. Samattaṃ samādinnanti paripuṇṇaṃ katvā gahitaṃ. Kā gatīti kā nipphatti. Ko abhisamparāyoti abhisamparāyamhi kattha nibbatti. Alanti tassa appiyaṃ bhavissatīti yāvatatiyaṃ paṭibāhati. Kukkuravatanti kukkuravatasamādānaṃ.
೭೯. ಭಾವೇತೀತಿ ವಡ್ಢೇತಿ। ಪರಿಪುಣ್ಣನ್ತಿ ಅನೂನಂ। ಅಬ್ಬೋಕಿಣ್ಣನ್ತಿ ನಿರನ್ತರಂ। ಕುಕ್ಕುರಸೀಲನ್ತಿ ಕುಕ್ಕುರಾಚಾರಂ। ಕುಕ್ಕುರಚಿತ್ತನ್ತಿ ‘‘ಅಜ್ಜ ಪಟ್ಠಾಯ ಕುಕ್ಕುರೇಹಿ ಕಾತಬ್ಬಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಂ। ಕುಕ್ಕುರಾಕಪ್ಪನ್ತಿ ಕುಕ್ಕುರಾನಂ ಗಮನಾಕಾರೋ ಅತ್ಥಿ, ತಿಟ್ಠನಾಕಾರೋ ಅತ್ಥಿ, ನಿಸೀದನಾಕಾರೋ ಅತ್ಥಿ, ಸಯನಾಕಾರೋ ಅತ್ಥಿ, ಉಚ್ಚಾರಪಸ್ಸಾವಕರಣಾಕಾರೋ ಅತ್ಥಿ, ಅಞ್ಞೇ ಕುಕ್ಕುರೇ ದಿಸ್ವಾ ದನ್ತೇ ವಿವರಿತ್ವಾ ಗಮನಾಕಾರೋ ಅತ್ಥಿ, ಅಯಂ ಕುಕ್ಕುರಾಕಪ್ಪೋ ನಾಮ, ತಂ ಭಾವೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ । ಇಮಿನಾಹಂ ಸೀಲೇನಾತಿಆದೀಸು ಅಹಂ ಇಮಿನಾ ಆಚಾರೇನ ವಾ ವತಸಮಾದಾನೇನ ವಾ ದುಕ್ಕರತಪಚರಣೇನ ವಾ ಮೇಥುನವಿರತಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೇನ ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ದೇವೋತಿ ಸಕ್ಕಸುಯಾಮಾದೀಸು ಅಞ್ಞತರೋ। ದೇವಞ್ಞತರೋತಿ ತೇಸಂ ದುತಿಯತತಿಯಟ್ಠಾನಾದೀಸು ಅಞ್ಞತರದೇವೋ। ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠೀತಿ ಅದೇವಲೋಕಗಾಮಿಮಗ್ಗಮೇವ ದೇವಲೋಕಗಾಮಿಮಗ್ಗೋತಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಉಪ್ಪನ್ನತಾಯ ಸಾ ಅಸ್ಸ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಅಞ್ಞತರಂ ಗತಿಂ ವದಾಮೀತಿ ತಸ್ಸ ಹಿ ನಿರಯತೋ ವಾ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿತೋ ವಾ ಅಞ್ಞಾ ಗತಿ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ। ಸಮ್ಪಜ್ಜಮಾನನ್ತಿ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅಸಮ್ಮಿಸ್ಸಂ ಹುತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜಮಾನಂ।
79.Bhāvetīti vaḍḍheti. Paripuṇṇanti anūnaṃ. Abbokiṇṇanti nirantaraṃ. Kukkurasīlanti kukkurācāraṃ. Kukkuracittanti ‘‘ajja paṭṭhāya kukkurehi kātabbaṃ karissāmī’’ti evaṃ uppannacittaṃ. Kukkurākappanti kukkurānaṃ gamanākāro atthi, tiṭṭhanākāro atthi, nisīdanākāro atthi, sayanākāro atthi, uccārapassāvakaraṇākāro atthi, aññe kukkure disvā dante vivaritvā gamanākāro atthi, ayaṃ kukkurākappo nāma, taṃ bhāvetīti attho . Imināhaṃ sīlenātiādīsu ahaṃ iminā ācārena vā vatasamādānena vā dukkaratapacaraṇena vā methunaviratibrahmacariyena vāti attho. Devoti sakkasuyāmādīsu aññataro. Devaññataroti tesaṃ dutiyatatiyaṭṭhānādīsu aññataradevo. Micchādiṭṭhīti adevalokagāmimaggameva devalokagāmimaggoti gahetvā uppannatāya sā assa micchādiṭṭhi nāma hoti. Aññataraṃ gatiṃ vadāmīti tassa hi nirayato vā tiracchānayonito vā aññā gati natthi, tasmā evamāha. Sampajjamānanti diṭṭhiyā asammissaṃ hutvā nipajjamānaṃ.
ನಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏತಂ ರೋದಾಮಿ, ಯಂ ಮಂ ಭಗವಾ ಏವಮಾಹಾತಿ ಯಂ ಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಏವಮಾಹ, ಅಹಮೇತಂ ಭಗವತೋ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ನ ರೋದಾಮಿ ನ ಪರಿದೇವಾಮಿ, ನ ಅನುತ್ಥುನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏವಂ ಸಕಮ್ಮಕವಸೇನೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ, ನ ಅಸ್ಸುಮುಞ್ಚನಮತ್ತೇನ।
Nāhaṃ, bhante, etaṃ rodāmi, yaṃ maṃ bhagavā evamāhāti yaṃ maṃ, bhante, bhagavā evamāha, ahametaṃ bhagavato byākaraṇaṃ na rodāmi na paridevāmi, na anutthunāmīti attho. Evaṃ sakammakavasenettha attho veditabbo, na assumuñcanamattena.
‘‘ಮತಂ ವಾ ಅಮ್ಮ ರೋದನ್ತಿ, ಯೋ ವಾ ಜೀವಂ ನ ದಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Mataṃ vā amma rodanti, yo vā jīvaṃ na dissati;
ಜೀವನ್ತಂ ಅಮ್ಮ ಪಸ್ಸನ್ತೀ, ಕಸ್ಮಾ ಮಂ ಅಮ್ಮ ರೋದಸೀ’’ತಿ॥ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೨೩೯) –
Jīvantaṃ amma passantī, kasmā maṃ amma rodasī’’ti. (saṃ. ni. 1.239) –
ಅಯಞ್ಚೇತ್ಥ ಪಯೋಗೋ। ಅಪಿಚ ಮೇ ಇದಂ, ಭನ್ತೇತಿ ಅಪಿಚ ಖೋ ಮೇ ಇದಂ, ಭನ್ತೇ, ಕುಕ್ಕುರವತಂ ದೀಘರತ್ತಂ ಸಮಾದಿನ್ನಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಮ್ಪಜ್ಜನ್ತೇಪಿ ವುದ್ಧಿ ನತ್ಥಿ, ವಿಪಜ್ಜನ್ತೇಪಿ। ಇತಿ ‘‘ಏತ್ತಕಂ ಕಾಲಂ ಮಯಾ ಕತಕಮ್ಮಂ ಮೋಘಂ ಜಾತ’’ನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ವಿಪತ್ತಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ರೋದಾಮಿ, ಭನ್ತೇತಿ।
Ayañcettha payogo. Apica me idaṃ, bhanteti apica kho me idaṃ, bhante, kukkuravataṃ dīgharattaṃ samādinnaṃ, tasmiṃ sampajjantepi vuddhi natthi, vipajjantepi. Iti ‘‘ettakaṃ kālaṃ mayā katakammaṃ moghaṃ jāta’’nti attano vipattiṃ paccavekkhamāno rodāmi, bhanteti.
೮೦. ಗೋವತನ್ತಿಆದೀನಿ ಕುಕ್ಕುರವತಾದೀಸು ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ। ಗವಾಕಪ್ಪನ್ತಿ ಗೋಆಕಪ್ಪಂ। ಸೇಸಂ ಕುಕ್ಕುರಾಕಪ್ಪೇ ವುತ್ತಸದಿಸಮೇವ। ಯಥಾ ಪನ ತತ್ಥ ಅಞ್ಞೇ ಕುಕ್ಕುರೇ ದಿಸ್ವಾ ದನ್ತೇ ವಿವರಿತ್ವಾ ಗಮನಾಕಾರೋ, ಏವಮಿಧ ಅಞ್ಞೇ ಗಾವೋ ದಿಸ್ವಾ ಕಣ್ಣೇ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಮನಾಕಾರೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸೇಸಂ ತಾದಿಸಮೇವ।
80.Govatantiādīni kukkuravatādīsu vuttanayeneva veditabbāni. Gavākappanti goākappaṃ. Sesaṃ kukkurākappe vuttasadisameva. Yathā pana tattha aññe kukkure disvā dante vivaritvā gamanākāro, evamidha aññe gāvo disvā kaṇṇe ukkhipitvā gamanākāro veditabbo. Sesaṃ tādisameva.
೮೧. ಚತ್ತಾರಿಮಾನಿ ಪುಣ್ಣ ಕಮ್ಮಾನೀತಿ ಕಸ್ಮಾ ಇಮಂ ದೇಸನಂ ಆರಭಿ? ಅಯಞ್ಹಿ ದೇಸನಾ ಏಕಚ್ಚಕಮ್ಮಕಿರಿಯವಸೇನ ಆಗತಾ, ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಕಮ್ಮಚತುಕ್ಕೇ ಕಥಿತೇ ಇಮೇಸಂ ಕಿರಿಯಾ ಪಾಕಟಾ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಇಮಂ ದೇಸನಂ ಆರಭಿ। ಅಪಿಚ ಇಮಂ ಕಮ್ಮಚತುಕ್ಕಮೇವ ದೇಸಿಯಮಾನಂ ಇಮೇ ಸಞ್ಜಾನಿಸ್ಸನ್ತಿ , ತತೋ ಏಕೋ ಸರಣಂ ಗಮಿಸ್ಸತಿ, ಏಕೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿಸ್ಸತೀತಿ ಅಯಮೇವ ಏತೇಸಂ ಸಪ್ಪಾಯಾತಿ ಞತ್ವಾಪಿ ಇಮಂ ದೇಸನಂ ಆರಭಿ।
81.Cattārimānipuṇṇa kammānīti kasmā imaṃ desanaṃ ārabhi? Ayañhi desanā ekaccakammakiriyavasena āgatā, imasmiñca kammacatukke kathite imesaṃ kiriyā pākaṭā bhavissatīti imaṃ desanaṃ ārabhi. Apica imaṃ kammacatukkameva desiyamānaṃ ime sañjānissanti , tato eko saraṇaṃ gamissati, eko pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇissatīti ayameva etesaṃ sappāyāti ñatvāpi imaṃ desanaṃ ārabhi.
ತತ್ಥ ಕಣ್ಹನ್ತಿ ಕಾಳಕಂ ದಸಅಕುಸಲಕಮ್ಮಪಥಕಮ್ಮಂ। ಕಣ್ಹವಿಪಾಕನ್ತಿ ಅಪಾಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತನತೋ ಕಾಳಕವಿಪಾಕಂ। ಸುಕ್ಕನ್ತಿ ಪಣ್ಡರಂ ದಸಕುಸಲಕಮ್ಮಪಥಕಮ್ಮಂ। ಸುಕ್ಕವಿಪಾಕನ್ತಿ ಸಗ್ಗೇ ನಿಬ್ಬತ್ತನತೋ ಪಣ್ಡರವಿಪಾಕಂ। ಕಣ್ಹಸುಕ್ಕನ್ತಿ ವೋಮಿಸ್ಸಕಕಮ್ಮಂ। ಕಣ್ಹಸುಕ್ಕವಿಪಾಕನ್ತಿ ಸುಖದುಕ್ಖವಿಪಾಕಂ। ಮಿಸ್ಸಕಕಮ್ಮಞ್ಹಿ ಕತ್ವಾ ಅಕುಸಲೇನ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಯಂ ಮಙ್ಗಲಹತ್ಥಿಟ್ಠಾನಾದೀಸು ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಕುಸಲೇನ ಪವತ್ತೇ ಸುಖಂ ವೇದಿಯತಿ। ಕುಸಲೇನ ರಾಜಕುಲೇಪಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಅಕುಸಲೇನ ಪವತ್ತೇ ದುಕ್ಖಂ ವೇದಿಯತಿ। ಅಕಣ್ಹಂ ಅಸುಕ್ಕನ್ತಿ ಕಮ್ಮಕ್ಖಯಕರಂ ಚತುಮಗ್ಗಚೇತನಾಕಮ್ಮಂ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ। ತಞ್ಹಿ ಯದಿ ಕಣ್ಹಂ ಭವೇಯ್ಯ, ಕಣ್ಹವಿಪಾಕಂ ದದೇಯ್ಯ। ಯದಿ ಸುಕ್ಕಂ ಭವೇಯ್ಯ, ಸುಕ್ಕವಿಪಾಕಂ ದದೇಯ್ಯ। ಉಭಯವಿಪಾಕಸ್ಸ ಪನ ಅದಾನತೋ ಅಕಣ್ಹಾಸುಕ್ಕವಿಪಾಕತ್ತಾ ‘‘ಅಕಣ್ಹಂ ಅಸುಕ್ಕ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅಯಂ ತಾವ ಉದ್ದೇಸೇ ಅತ್ಥೋ।
Tattha kaṇhanti kāḷakaṃ dasaakusalakammapathakammaṃ. Kaṇhavipākanti apāye nibbattanato kāḷakavipākaṃ. Sukkanti paṇḍaraṃ dasakusalakammapathakammaṃ. Sukkavipākanti sagge nibbattanato paṇḍaravipākaṃ. Kaṇhasukkanti vomissakakammaṃ. Kaṇhasukkavipākanti sukhadukkhavipākaṃ. Missakakammañhi katvā akusalena tiracchānayoniyaṃ maṅgalahatthiṭṭhānādīsu uppanno kusalena pavatte sukhaṃ vediyati. Kusalena rājakulepi nibbatto akusalena pavatte dukkhaṃ vediyati. Akaṇhaṃ asukkanti kammakkhayakaraṃ catumaggacetanākammaṃ adhippetaṃ. Tañhi yadi kaṇhaṃ bhaveyya, kaṇhavipākaṃ dadeyya. Yadi sukkaṃ bhaveyya, sukkavipākaṃ dadeyya. Ubhayavipākassa pana adānato akaṇhāsukkavipākattā ‘‘akaṇhaṃ asukka’’nti vuttaṃ. Ayaṃ tāva uddese attho.
ನಿದ್ದೇಸೇ ಪನ ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝನ್ತಿ ಸದುಕ್ಖಂ। ಕಾಯಸಙ್ಖಾರಾದೀಸು ಕಾಯದ್ವಾರೇ ಗಹಣಾದಿವಸೇನ ಚೋಪನಪ್ಪತ್ತಾ ದ್ವಾದಸ ಅಕುಸಲಚೇತನಾ ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝಕಾಯಸಙ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ವಚೀದ್ವಾರೇ ಹನುಸಞ್ಚೋಪನವಸೇನ ವಚೀಭೇದಪವತ್ತಿಕಾ ತಾಯೇವ ದ್ವಾದಸ ವಚೀಸಙ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ಉಭಯಚೋಪನಂ ಅಪ್ಪತ್ತಾ ರಹೋ ಚಿನ್ತಯನ್ತಸ್ಸ ಮನೋದ್ವಾರೇ ಪವತ್ತಾ ಮನೋಸಙ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ಇತಿ ತೀಸುಪಿ ದ್ವಾರೇಸು ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಾದಿಭೇದಾ ಅಕುಸಲಚೇತನಾವ ಸಙ್ಖಾರಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಸುತ್ತೇ ಚೇತನಾ ಧುರಂ, ಉಪಾಲಿಸುತ್ತೇ ಕಮ್ಮಂ। ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾತಿ ಸಙ್ಕಡ್ಢಿತ್ವಾ, ಪಿಣ್ಡಂ ಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ ಲೋಕನ್ತಿ ಸದುಕ್ಖಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ। ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝಾ ಫಸ್ಸಾ ಫುಸನ್ತೀತಿ ಸದುಕ್ಖಾ ವಿಪಾಕಫಸ್ಸಾ ಫುಸನ್ತಿ। ಏಕನ್ತದುಕ್ಖನ್ತಿ ನಿರನ್ತರದುಕ್ಖಂ। ಭೂತಾತಿ ಹೇತ್ವತ್ಥೇ ನಿಸ್ಸಕ್ಕವಚನಂ, ಭೂತಕಮ್ಮತೋ ಭೂತಸ್ಸ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಪ್ಪತ್ತಿ ಹೋತಿ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಯಥಾಭೂತಂ ಕಮ್ಮಂ ಸತ್ತಾ ಕರೋನ್ತಿ, ತಥಾಭೂತೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಕಮ್ಮಸಭಾಗವಸೇನ ತೇಸಂ ಉಪಪತ್ತಿ ಹೋತಿ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ಯಂ ಕರೋತಿ ತೇನ ಉಪಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ತೇನಾತಿ ಕಮ್ಮೇನ ವಿಯ ವುತ್ತಾ, ಉಪಪತ್ತಿ ಚ ನಾಮ ವಿಪಾಕೇನ ಹೋತಿ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ವಿಪಾಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ಹೇತು, ತಸ್ಮಾ ತೇನ ಮೂಲಹೇತುಭೂತೇನ ಕಮ್ಮೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತತೀತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ। ಫಸ್ಸಾ ಫುಸನ್ತೀತಿ ಯೇನ ಕಮ್ಮವಿಪಾಕೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ತಂಕಮ್ಮವಿಪಾಕಫಸ್ಸಾ ಫುಸನ್ತಿ। ಕಮ್ಮದಾಯಾದಾತಿ ಕಮ್ಮದಾಯಜ್ಜಾ ಕಮ್ಮಮೇವ ನೇಸಂ ದಾಯಜ್ಜಂ ಸನ್ತಕನ್ತಿ ವದಾಮಿ।
Niddese pana sabyābajjhanti sadukkhaṃ. Kāyasaṅkhārādīsu kāyadvāre gahaṇādivasena copanappattā dvādasa akusalacetanā sabyābajjhakāyasaṅkhāro nāma. Vacīdvāre hanusañcopanavasena vacībhedapavattikā tāyeva dvādasa vacīsaṅkhāro nāma. Ubhayacopanaṃ appattā raho cintayantassa manodvāre pavattā manosaṅkhāro nāma. Iti tīsupi dvāresu kāyaduccaritādibhedā akusalacetanāva saṅkhārāti veditabbā. Imasmiñhi sutte cetanā dhuraṃ, upālisutte kammaṃ. Abhisaṅkharitvāti saṅkaḍḍhitvā, piṇḍaṃ katvāti attho. Sabyābajjhaṃ lokanti sadukkhaṃ lokaṃ upapajjanti. Sabyābajjhā phassā phusantīti sadukkhā vipākaphassā phusanti. Ekantadukkhanti nirantaradukkhaṃ. Bhūtāti hetvatthe nissakkavacanaṃ, bhūtakammato bhūtassa sattassa uppatti hoti. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathābhūtaṃ kammaṃ sattā karonti, tathābhūtena kammena kammasabhāgavasena tesaṃ upapatti hoti. Tenevāha ‘‘yaṃ karoti tena upapajjatī’’ti. Ettha ca tenāti kammena viya vuttā, upapatti ca nāma vipākena hoti. Yasmā pana vipākassa kammaṃ hetu, tasmā tena mūlahetubhūtena kammena nibbattatīti ayamettha attho. Phassā phusantīti yena kammavipākena nibbatto, taṃkammavipākaphassā phusanti. Kammadāyādāti kammadāyajjā kammameva nesaṃ dāyajjaṃ santakanti vadāmi.
ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝನ್ತಿ ನಿದ್ದುಕ್ಖಂ । ಇಮಸ್ಮಿಂ ವಾರೇ ಕಾಯದ್ವಾರೇ ಪವತ್ತಾ ಅಟ್ಠ ಕಾಮಾವಚರಕುಸಲಚೇತನಾ ಕಾಯಸಙ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ತಾಯೇವ ವಚೀದ್ವಾರೇ ಪವತ್ತಾ ವಚೀಸಙ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ಮನೋದ್ವಾರೇ ಪವತ್ತಾ ತಾಯೇವ ಅಟ್ಠ, ತಿಸ್ಸೋ ಚ ಹೇಟ್ಠಿಮಝಾನಚೇತನಾ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಮನೋಸಙ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ಝಾನಚೇತನಾ ತಾವ ಹೋತು, ಕಾಮಾವಚರಾ ಕಿನ್ತಿ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಮನೋಸಙ್ಖಾರೋ ನಾಮ ಜಾತಾತಿ। ಕಸಿಣಸಜ್ಜನಕಾಲೇ ಚ ಕಸಿಣಾಸೇವನಕಾಲೇ ಚ ಲಬ್ಭನ್ತಿ। ಕಾಮಾವಚರಚೇತನಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಚೇತನಾಯ ಘಟಿತಾ, ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಚೇತನಾ ತತಿಯಜ್ಝಾನಚೇತನಾಯ ಘಟಿತಾ। ಇತಿ ತೀಸುಪಿ ದ್ವಾರೇಸು ಕಾಯಸುಚರಿತಾದಿಭೇದಾ ಕುಸಲಚೇತನಾವ ಸಙ್ಖಾರಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ತತಿಯವಾರೋ ಉಭಯಮಿಸ್ಸಕವಸೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Abyābajjhanti niddukkhaṃ . Imasmiṃ vāre kāyadvāre pavattā aṭṭha kāmāvacarakusalacetanā kāyasaṅkhāro nāma. Tāyeva vacīdvāre pavattā vacīsaṅkhāro nāma. Manodvāre pavattā tāyeva aṭṭha, tisso ca heṭṭhimajhānacetanā abyābajjhamanosaṅkhāro nāma. Jhānacetanā tāva hotu, kāmāvacarā kinti abyābajjhamanosaṅkhāro nāma jātāti. Kasiṇasajjanakāle ca kasiṇāsevanakāle ca labbhanti. Kāmāvacaracetanā paṭhamajjhānacetanāya ghaṭitā, catutthajjhānacetanā tatiyajjhānacetanāya ghaṭitā. Iti tīsupi dvāresu kāyasucaritādibhedā kusalacetanāva saṅkhārāti veditabbo. Tatiyavāro ubhayamissakavasena veditabbā.
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮನುಸ್ಸಾತಿಆದೀಸು ಮನುಸ್ಸಾನಂ ತಾವ ಕಾಲೇನ ಸುಖಂ ಕಾಲೇನ ದುಕ್ಖಂ ಪಾಕಟಮೇವ, ದೇವೇಸು ಪನ ಭುಮ್ಮದೇವತಾನಂ, ವಿನಿಪಾತಿಕೇಸು ವೇಮಾನಿಕಪೇತಾನಂ ಕಾಲೇನ ಸುಖಂ ಕಾಲೇನ ದುಕ್ಖಂ ಹೋತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಹತ್ಥಿಆದೀಸು ತಿರಚ್ಛಾನೇಸುಪಿ ಲಬ್ಭತಿಯೇವ।
Seyyathāpi manussātiādīsu manussānaṃ tāva kālena sukhaṃ kālena dukkhaṃ pākaṭameva, devesu pana bhummadevatānaṃ, vinipātikesu vemānikapetānaṃ kālena sukhaṃ kālena dukkhaṃ hotīti veditabbaṃ. Hatthiādīsu tiracchānesupi labbhatiyeva.
ತತ್ರಾತಿ ತೇಸು ತೀಸು ಕಮ್ಮೇಸು। ತಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಯಾ ಚೇತನಾತಿ ತಸ್ಸ ಪಹಾನತ್ಥಾಯ ಮಗ್ಗಚೇತನಾ। ಕಮ್ಮಂ ಪತ್ವಾವ ಮಗ್ಗಚೇತನಾಯ ಅಞ್ಞೋ ಪಣ್ಡರತರೋ ಧಮ್ಮೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ಇದಂ ಪನ ಕಮ್ಮಚತುಕ್ಕಂ ಪತ್ವಾ ದ್ವಾದಸ ಅಕುಸಲಚೇತನಾ ಕಣ್ಹಾ ನಾಮ, ತೇಭೂಮಕಕುಸಲಚೇತನಾ ಸುಕ್ಕಾ ನಾಮ, ಮಗ್ಗಚೇತನಾ ಅಕಣ್ಹಾ ಅಸುಕ್ಕಾತಿ ಆಗತಾ।
Tatrāti tesu tīsu kammesu. Tassa pahānāya yā cetanāti tassa pahānatthāya maggacetanā. Kammaṃ patvāva maggacetanāya añño paṇḍarataro dhammo nāma natthi. Idaṃ pana kammacatukkaṃ patvā dvādasa akusalacetanā kaṇhā nāma, tebhūmakakusalacetanā sukkā nāma, maggacetanā akaṇhā asukkāti āgatā.
೮೨. ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಹಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಇದಂ ಸೋ ‘‘ಚಿರಂ ವತ ಮೇ ಅನಿಯ್ಯಾನಿಕಪಕ್ಖೇ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಅತ್ತಾ ಕಿಲಮಿತೋ, ‘ಸುಕ್ಖನದೀತೀರೇ ನ್ಹಾಯಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತೇನ್ತೇನ ವಿಯ ಥುಸೇ ಕೋಟ್ಟೇನ್ತೇನ ವಿಯ ಚ ನ ಕೋಚಿ ಅತ್ಥೋ ನಿಪ್ಫಾದಿತೋ, ಹನ್ದಾಹಂ ಅತ್ತಾನಂ ಯೋಗೇ ಯೋಜೇಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಆಹ। ಅಥ ಭಗವಾ ಯೋನೇನ ಖನ್ಧಕೇ ತಿತ್ಥಿಯಪರಿವಾಸೋ ಪಞ್ಞತ್ತೋ, ಯಂ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಸಾಮಣೇರಭೂಮಿಯಂ ಠಿತೋ – ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಆಕಙ್ಖಾಮಿ ಉಪಸಮ್ಪದಂ, ಸ್ವಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘಂ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸಂ ಯಾಚಾಮೀ’’ತಿಆದಿನಾ (ಮಹಾವ॰ ೮೬) ನಯೇನ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪರಿವಸತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಯೋ ಖೋ, ಸೇನಿಯ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ।
82.‘‘Labheyyāhaṃ, bhante’’ti idaṃ so ‘‘ciraṃ vata me aniyyānikapakkhe yojetvā attā kilamito, ‘sukkhanadītīre nhāyissāmī’ti samparivattentena viya thuse koṭṭentena viya ca na koci attho nipphādito, handāhaṃ attānaṃ yoge yojemī’’ti cintetvā āha. Atha bhagavā yonena khandhake titthiyaparivāso paññatto, yaṃ aññatitthiyapubbo sāmaṇerabhūmiyaṃ ṭhito – ‘‘ahaṃ, bhante, itthannāmo aññatitthiyapubbo imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhāmi upasampadaṃ, svāhaṃ, bhante, saṅghaṃ cattāro māse parivāsaṃ yācāmī’’tiādinā (mahāva. 86) nayena samādiyitvā parivasati, taṃ sandhāya ‘‘yo kho, seniya, aññatitthiyapubbo’’tiādimāha.
ತತ್ಥ ಪಬ್ಬಜ್ಜನ್ತಿ ವಚನಸಿಲಿಟ್ಠತಾವಸೇನೇವ ವುತ್ತಂ। ಅಪರಿವಸಿತ್ವಾಯೇವ ಹಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಲಭತಿ। ಉಪಸಮ್ಪದತ್ಥಿಕೇನ ಪನ ನಾತಿಕಾಲೇನ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಾದೀನಿ ಅಟ್ಠ ವತ್ತಾನಿ ಪೂರೇನ್ತೇನ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಂ । ಆರದ್ಧಚಿತ್ತಾತಿ ಅಟ್ಠವತ್ತಪೂರಣೇನ ತುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ। ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪೋ। ವಿತ್ಥಾರತೋ ಪನೇಸ ತಿತ್ಥಿಯಪರಿವಾಸೋ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯ ವಿನಯಟ್ಠಕಥಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾಯಂ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೮೬) ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ । ಅಪಿಚ ಮೇತ್ಥಾತಿ ಅಪಿಚ ಮೇ ಏತ್ಥ। ಪುಗ್ಗಲವೇಮತ್ತತಾ ವಿದಿತಾತಿ ಪುಗ್ಗಲನಾನತ್ತಂ ವಿದಿತಂ। ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಿವಾಸಾರಹೋ, ಅಯಂ ನ ಪರಿವಾಸಾರಹೋತಿ ಇದಂ ಮಯ್ಹಂ ಪಾಕಟನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
Tattha pabbajjanti vacanasiliṭṭhatāvaseneva vuttaṃ. Aparivasitvāyeva hi pabbajjaṃ labhati. Upasampadatthikena pana nātikālena gāmappavesanādīni aṭṭha vattāni pūrentena parivasitabbaṃ . Āraddhacittāti aṭṭhavattapūraṇena tuṭṭhacittā. Ayamettha saṅkhepo. Vitthārato panesa titthiyaparivāso samantapāsādikāya vinayaṭṭhakathāya pabbajjakhandhakavaṇṇanāyaṃ (mahāva. aṭṭha. 86) vuttanayeneva veditabbo . Apica metthāti apica me ettha. Puggalavemattatā viditāti puggalanānattaṃ viditaṃ. Ayaṃ puggalo parivāsāraho, ayaṃ na parivāsārahoti idaṃ mayhaṃ pākaṭanti dasseti.
ತತೋ ಸೇನಿಯೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅಹೋ ಅಚ್ಛರಿಯಂ ಬುದ್ಧಸಾಸನಂ, ಯತ್ಥ ಏವಂ ಘಂಸಿತ್ವಾ ಕೋಟ್ಟೇತ್ವಾ ಯುತ್ತಮೇವ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ಅಯುತ್ತಂ ಛಡ್ಡೇನ್ತೀ’’ತಿ। ತತೋ ಸುಟ್ಠುತರಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯ ಸಞ್ಜಾತುಸ್ಸಾಹೋ ಸಚೇ, ಭನ್ತೇತಿಆದಿಮಾಹ। ಅಥ ಭಗವಾ ತಸ್ಸ ತಿಬ್ಬಚ್ಛನ್ದತಂ ವಿದಿತ್ವಾ ನ ಸೇನಿಯೋ ಪರಿವಾಸಂ ಅರಹತೀತಿ ಅಞ್ಞತರಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಸೇನಿಯಂ ನ್ಹಾಪೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ಆನೇಹೀ’’ತಿ। ಸೋ ತಥಾ ಕತ್ವಾ ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕಂ ಆನಯಿ। ಭಗವಾ ಗಣೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅಲತ್ಥ ಖೋ ಅಚೇಲೋ ಸೇನಿಯೋ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಅಲತ್ಥ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ।
Tato seniyo cintesi – ‘‘aho acchariyaṃ buddhasāsanaṃ, yattha evaṃ ghaṃsitvā koṭṭetvā yuttameva gaṇhanti, ayuttaṃ chaḍḍentī’’ti. Tato suṭṭhutaraṃ pabbajjāya sañjātussāho sace, bhantetiādimāha. Atha bhagavā tassa tibbacchandataṃ viditvā na seniyo parivāsaṃ arahatīti aññataraṃ bhikkhuṃ āmantesi – ‘‘gaccha tvaṃ, bhikkhu, seniyaṃ nhāpetvā pabbājetvā ānehī’’ti. So tathā katvā taṃ pabbājetvā bhagavato santikaṃ ānayi. Bhagavā gaṇe nisīditvā upasampādesi. Tena vuttaṃ – ‘‘alattha kho acelo seniyo bhagavato santike pabbajjaṃ alattha upasampada’’nti.
ಅಚಿರೂಪಸಮ್ಪನ್ನೋತಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಹುತ್ವಾ ನಚಿರಮೇವ। ವೂಪಕಟ್ಠೋತಿ ವತ್ಥುಕಾಮಕಿಲೇಸಕಾಮೇಹಿ ಕಾಯೇನ ಚ ಚಿತ್ತೇನ ಚ ವೂಪಕಟ್ಠೋ। ಅಪ್ಪಮತ್ತೋತಿ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನೇ ಸತಿಂ ಅವಿಜಹನ್ತೋ। ಆತಾಪೀತಿ ಕಾಯಿಕಚೇತಸಿಕಸಙ್ಖಾತೇನ ವೀರಿಯಾತಾಪೇನ ಆತಾಪೀ। ಪಹಿತತ್ತೋತಿ ಕಾಯೇ ಚ ಜೀವಿತೇ ಚ ಅನಪೇಕ್ಖತಾಯ ಪೇಸಿತತ್ತೋ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಅತ್ತಭಾವೋ। ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯಾತಿ ಯಸ್ಸ ಅತ್ಥಾಯ। ಕುಲಪುತ್ತಾತಿ ಆಚಾರಕುಲಪುತ್ತಾ। ಸಮ್ಮದೇವಾತಿ ಹೇತುನಾವ ಕಾರಣೇನೇವ। ತದನುತ್ತರನ್ತಿ ತಂ ಅನುತ್ತರಂ। ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಪರಿಯೋಸಾನನ್ತಿ ಮಗ್ಗಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಪರಿಯೋಸಾನಭೂತಂ ಅರಹತ್ತಫಲಂ। ತಸ್ಸ ಹಿ ಅತ್ಥಾಯ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ। ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಅತ್ತಭಾವೇ। ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ತನಾಯೇವ ಪಞ್ಞಾಯ ಪಚ್ಚಕ್ಖಂ ಕತ್ವಾ, ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಂ ಞತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹಾಸೀತಿ ಪಾಪುಣಿತ್ವಾ ಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ವಿಹಾಸಿ। ಏವಂ ವಿಹರನ್ತೋವ ಖೀಣಾ ಜಾತಿ…ಪೇ॰… ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿ।
Acirūpasampannoti upasampanno hutvā nacirameva. Vūpakaṭṭhoti vatthukāmakilesakāmehi kāyena ca cittena ca vūpakaṭṭho. Appamattoti kammaṭṭhāne satiṃ avijahanto. Ātāpīti kāyikacetasikasaṅkhātena vīriyātāpena ātāpī. Pahitattoti kāye ca jīvite ca anapekkhatāya pesitatto vissaṭṭhaattabhāvo. Yassatthāyāti yassa atthāya. Kulaputtāti ācārakulaputtā. Sammadevāti hetunāva kāraṇeneva. Tadanuttaranti taṃ anuttaraṃ. Brahmacariyapariyosānanti maggabrahmacariyapariyosānabhūtaṃ arahattaphalaṃ. Tassa hi atthāya kulaputtā pabbajanti. Diṭṭheva dhammeti imasmiṃyeva attabhāve. Sayaṃ abhiññā sacchikatvāti attanāyeva paññāya paccakkhaṃ katvā, aparappaccayaṃ ñatvāti attho. Upasampajja vihāsīti pāpuṇitvā sampādetvā vihāsi. Evaṃ viharantova khīṇā jāti…pe… abbhaññāsi.
ಏವಮಸ್ಸ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಭೂಮಿಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಅರಹತ್ತನಿಕೂಟೇನೇವ ದೇಸನಂ ನಿಟ್ಠಾಪೇತುಂ ‘‘ಅಞ್ಞತರೋ ಖೋ ಪನಾಯಸ್ಮಾ ಸೇನಿಯೋ ಅರಹತಂ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಅಞ್ಞತರೋತಿ ಏಕೋ। ಅರಹತನ್ತಿ ಅರಹನ್ತಾನಂ, ಭಗವತೋ ಸಾವಕಾನಂ ಅರಹನ್ತಾನಂ ಅಬ್ಭನ್ತರೋ ಅಹೋಸೀತಿ ಅಯಮೇವತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
Evamassa paccavekkhaṇabhūmiṃ dassetvā arahattanikūṭeneva desanaṃ niṭṭhāpetuṃ ‘‘aññataro kho panāyasmā seniyo arahataṃ ahosī’’ti vuttaṃ. Tattha aññataroti eko. Arahatanti arahantānaṃ, bhagavato sāvakānaṃ arahantānaṃ abbhantaro ahosīti ayamevattha adhippāyo. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ಕುಕ್ಕುರವತಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Kukkuravatikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೭. ಕುಕ್ಕುರವತಿಕಸುತ್ತಂ • 7. Kukkuravatikasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೭. ಕುಕ್ಕುರವತಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Kukkuravatikasuttavaṇṇanā
