| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៩. កុលសុត្តវណ្ណនា
9. Kulasuttavaṇṇanā
៣៦១. នវមេ ទុព្ភិក្ខាតិ ទុល្លភភិក្ខា។ ទ្វីហិតិកាតិ ‘‘ជីវិស្សាម នុ ខោ ន នុ ខោ’’តិ ឯវំ បវត្តឦហិតិកា។ ‘‘ទុហិតិកា’’តិបិ បាឋោ។ អយមេវ អត្ថោ។ ទុក្ខា ឦហិតិ ឯត្ថ ន សក្កា កោចិ បយោគោ សុខេន កាតុន្តិ ទុហិតិកា។ តត្ថ តត្ថ មតមនុស្សានំ វិប្បកិណ្ណានិ សេតានិ អដ្ឋិកានិ ឯត្ថាតិ សេតដ្ឋិកា។ សលាកាវុត្តាតិ សលាកមត្តវុត្តា, យំ តត្ថ វុត្តំ វាបិតំ, តំ សលាកមត្តមេវ អហោសិ, ផលេ ន ជនយតីតិ អត្ថោ។
361. Navame dubbhikkhāti dullabhabhikkhā. Dvīhitikāti ‘‘jīvissāma nu kho na nu kho’’ti evaṃ pavattaīhitikā. ‘‘Duhitikā’’tipi pāṭho. Ayameva attho. Dukkhā īhiti ettha na sakkā koci payogo sukhena kātunti duhitikā. Tattha tattha matamanussānaṃ vippakiṇṇāni setāni aṭṭhikāni etthāti setaṭṭhikā. Salākāvuttāti salākamattavuttā, yaṃ tattha vuttaṃ vāpitaṃ, taṃ salākamattameva ahosi, phale na janayatīti attho.
ឧគ្គិលិតុន្តិ ទ្វេ អន្តេ មោចេត្វា កថេតុំ អសក្កោន្តោ ឧគ្គិលិតុំ ពហិ នីហរិតុំ ន សក្ខីតិ ។ ឱគិលិតុន្តិ បុច្ឆាយ ទោសំ ទិស្វា ហារេតុំ អសក្កោន្តោ ឱគិលិតុំ អន្តោ បវេសេតុំ ន សក្ខីតិ។
Uggilitunti dve ante mocetvā kathetuṃ asakkonto uggilituṃ bahi nīharituṃ na sakkhīti . Ogilitunti pucchāya dosaṃ disvā hāretuṃ asakkonto ogilituṃ anto pavesetuṃ na sakkhīti.
ឥតោ សោ គាមណិ ឯកនវុតិកប្បេតិ ភគវា កថយមានោវ យាវ និក្ខន្តោ នាសិកវាតោ ន បុន បវិសតិ, តាវតកេន កាលេន ឯកនវុតិកប្បេ អនុស្សរិ ‘‘អត្ថិ នុ ខោ កិញ្ចិ កុលេ បក្កភិក្ខាទានេន ឧបហតបុព្ព’’ន្តិ បរិជាននត្ថំ។ អថេកម្បិ អបស្សន្តោ ‘‘ឥតោ សោ, គាមណី’’តិអាទិមាហ។ ឥទានិ ទានាទីនំ អានិសំសំ កថេន្តោ អថ ខោ យានិ តានិ កុលានិ អឌ្ឍានីតិ ធម្មទេសនំ អារភិ។ តត្ថ ទានសម្ភូតានីតិ ទានេន សម្ភូតានិ និព្ពត្តានិ។ សេសបទទ្វយេបិ ឯសេវ នយោ។ ឯត្ថ បន សច្ចំ នាម សច្ចវាទិតា។ សាមញ្ញំ នាម សេសសីលំ។ វិកិរតីតិ អយោគេន វឡញ្ជេន្តោ វិប្បកិរតិ។ វិធមតីតិ ធមេន្តោ វិយ នាសេតិ។ វិទ្ធំសេតីតិ នាសេតិ។ អនិច្ចតាតិ ហុត្វា អភាវោ ពហុនាបិ កាលេន សង្គតានំ ខណេនេវ អន្តរធានំ។
Ito so gāmaṇi ekanavutikappeti bhagavā kathayamānova yāva nikkhanto nāsikavāto na puna pavisati, tāvatakena kālena ekanavutikappe anussari ‘‘atthi nu kho kiñci kule pakkabhikkhādānena upahatapubba’’nti parijānanatthaṃ. Athekampi apassanto ‘‘ito so, gāmaṇī’’tiādimāha. Idāni dānādīnaṃ ānisaṃsaṃ kathento atha kho yāni tāni kulāni aḍḍhānīti dhammadesanaṃ ārabhi. Tattha dānasambhūtānīti dānena sambhūtāni nibbattāni. Sesapadadvayepi eseva nayo. Ettha pana saccaṃ nāma saccavāditā. Sāmaññaṃ nāma sesasīlaṃ. Vikiratīti ayogena vaḷañjento vippakirati. Vidhamatīti dhamento viya nāseti. Viddhaṃsetīti nāseti. Aniccatāti hutvā abhāvo bahunāpi kālena saṅgatānaṃ khaṇeneva antaradhānaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៩. កុលសុត្តំ • 9. Kulasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៩. កុលសុត្តវណ្ណនា • 9. Kulasuttavaṇṇanā
