Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ထေရဂာထာ-အဋ္ဌကထာ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ၄. ကုလ္လတ္ထေရဂာထာဝဏ္ဏနာ

    4. Kullattheragāthāvaṇṇanā

    ကုလ္လော သိဝထိကန္တိအာဒိကာ အာယသ္မတော ကုလ္လတ္ထေရသ္သ ဂာထာ။ ကာ ဥပ္ပတ္တိ? အယမ္ပိ ပုရိမဗုဒ္ဓေသု ကတာဓိကာရော တတ္ထ တတ္ထ ဘဝေ ပုညာနိ ဥပစိနန္တော ဣမသ္မိံ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒေ သာဝတ္ထိယံ ကုဋုမ္ဗိယကုလေ နိဗ္ဗတ္တိတ္ဝာ ကုလ္လောတိ လဒ္ဓနာမော ဝိညုတံ ပတ္တော သတ္ထု သန္တိကေ ဓမ္မံ သုတ္ဝာ ပဋိလဒ္ဓသဒ္ဓော ပဗ္ဗဇိ။ သော စ ရာဂစရိတတ္တာ တိဗ္ဗရာဂဇာတိကော ဟောတိ။ တေနသ္သ အဘိက္ခဏံ ကိလေသာ စိတ္တံ ပရိယာဒာယ တိဋ္ဌန္တိ။ အထသ္သ သတ္ထာ စိတ္တာစာရံ ဉတ္ဝာ အသုဘကမ္မဋ္ဌာနံ ဒတ္ဝာ, ‘‘ကုလ္လ, တယာ အဘိဏ္ဟံ သုသာနေ စာရိကာ စရိတဗ္ဗာ’’တိ အာဟ။ သော သုသာနံ ပဝိသိတ္ဝာ ဥဒ္ဓုမာတကာဒီနိ တာနိ တာနိ အသုဘာနိ ဒိသ္ဝာ တံ မုဟုတ္တံ အသုဘမနသိကာရံ ဥပ္ပာဒေတ္ဝာ သုသာနတော နိက္ခန္တမတ္တောဝ ကာမရာဂေန အဘိဘုယ္ယတိ။ ပုန ဘဂဝာ တသ္သ တံ ပဝတ္တိံ ဉတ္ဝာ ဧကဒိဝသံ တသ္သ သုသာနဋ္ဌာနံ ဂတကာလေ ဧကံ တရုဏိတ္ထိရူပံ အဓုနာ မတံ အဝိနဋ္ဌစ္ဆဝိံ နိမ္မိနိတ္ဝာ ဒသ္သေတိ။ တသ္သ တံ ဒိဋ္ဌမတ္တသ္သ ဇီဝမာနဝိသဘာဂဝတ္ထုသ္မိံ ဝိယ သဟသာ ရာဂော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ အထ နံ သတ္ထာ တသ္သ ပေက္ခန္တသ္သေဝ နဝဟိ ဝဏမုခေဟိ ပဂ္ဃရမာနာသုစိံ ကိမိကုလာကုလံ အတိဝိယ ဗီဘစ္ဆံ ဒုဂ္ဂန္ဓံ ဇေဂုစ္ဆံ ပဋိက္ကူလံ ကတ္ဝာ ဒသ္သေသိ။ သော တံ ပေက္ခန္တော ဝိရတ္တစိတ္တော ဟုတ္ဝာ အဋ္ဌာသိ။ အထသ္သ ဘဂဝာ ဩဘာသံ ဖရိတ္ဝာ သတိံ ဇနေန္တော –

    Kullo sivathikantiādikā āyasmato kullattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni upacinanto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kuṭumbiyakule nibbattitvā kulloti laddhanāmo viññutaṃ patto satthu santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbaji. So ca rāgacaritattā tibbarāgajātiko hoti. Tenassa abhikkhaṇaṃ kilesā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Athassa satthā cittācāraṃ ñatvā asubhakammaṭṭhānaṃ datvā, ‘‘kulla, tayā abhiṇhaṃ susāne cārikā caritabbā’’ti āha. So susānaṃ pavisitvā uddhumātakādīni tāni tāni asubhāni disvā taṃ muhuttaṃ asubhamanasikāraṃ uppādetvā susānato nikkhantamattova kāmarāgena abhibhuyyati. Puna bhagavā tassa taṃ pavattiṃ ñatvā ekadivasaṃ tassa susānaṭṭhānaṃ gatakāle ekaṃ taruṇitthirūpaṃ adhunā mataṃ avinaṭṭhacchaviṃ nimminitvā dasseti. Tassa taṃ diṭṭhamattassa jīvamānavisabhāgavatthusmiṃ viya sahasā rāgo uppajjati. Atha naṃ satthā tassa pekkhantasseva navahi vaṇamukhehi paggharamānāsuciṃ kimikulākulaṃ ativiya bībhacchaṃ duggandhaṃ jegucchaṃ paṭikkūlaṃ katvā dassesi. So taṃ pekkhanto virattacitto hutvā aṭṭhāsi. Athassa bhagavā obhāsaṃ pharitvā satiṃ janento –

    ‘‘အာတုရံ အသုစိံ ပူတိံ၊ ပသ္သ ကုလ္လ သမုသ္သယံ။

    ‘‘Āturaṃ asuciṃ pūtiṃ, passa kulla samussayaṃ;

    ဥဂ္ဃရန္တံ ပဂ္ဃရန္တံ၊ ဗာလာနံ အဘိနန္ဒိတ’’န္တိ။ –

    Uggharantaṃ paggharantaṃ, bālānaṃ abhinandita’’nti. –

    အာဟ ။ တံ သုတ္ဝာ ထေရော သမ္မဒေဝ သရီရသဘာဝံ ဥပဓာရေန္တော အသုဘသညံ ပဋိလဘိတ္ဝာ တတ္ထ ပဌမံ ဈာနံ နိဗ္ဗတ္တေတ္ဝာ တံ ပာဒကံ ကတ္ဝာ ဝိပသ္သနံ ဝဍ္ဎေတ္ဝာ အရဟတ္တံ ပာပုဏိတ္ဝာ အတ္တနော ပဋိပတ္တိံ ပစ္စဝေက္ခိတ္ဝာ –

    Āha . Taṃ sutvā thero sammadeva sarīrasabhāvaṃ upadhārento asubhasaññaṃ paṭilabhitvā tattha paṭhamaṃ jhānaṃ nibbattetvā taṃ pādakaṃ katvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇitvā attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā –

    ၃၉၃.

    393.

    ‘‘ကုလ္လော သိဝထိကံ ဂန္တ္ဝာ၊ အဒ္ဒသ ဣတ္ထိမုဇ္ဈိတံ။

    ‘‘Kullo sivathikaṃ gantvā, addasa itthimujjhitaṃ;

    အပဝိဒ္ဓံ သုသာနသ္မိံ၊ ခဇ္ဇန္တိံ ကိမိဟီ ဖုဋံ။

    Apaviddhaṃ susānasmiṃ, khajjantiṃ kimihī phuṭaṃ.

    ၃၉၄.

    394.

    ‘‘အာတုရံ။ပေ.။ ဗာလာနံ အဘိနန္ဒိတံ။

    ‘‘Āturaṃ…pe… bālānaṃ abhinanditaṃ.

    ၃၉၅.

    395.

    ‘‘ဓမ္မာဒာသံ ဂဟေတ္ဝာန၊ ဉာဏဒသ္သနပတ္တိယာ။

    ‘‘Dhammādāsaṃ gahetvāna, ñāṇadassanapattiyā;

    ပစ္စဝေက္ခိံ ဣမံ ကာယံ၊ တုစ္ဆံ သန္တရဗာဟိရံ။

    Paccavekkhiṃ imaṃ kāyaṃ, tucchaṃ santarabāhiraṃ.

    ၃၉၆.

    396.

    ‘‘ယထာ ဣဒံ တထာ ဧတံ၊ ယထာ ဧတံ တထာ ဣဒံ။

    ‘‘Yathā idaṃ tathā etaṃ, yathā etaṃ tathā idaṃ;

    ယထာ အဓော တထာ ဥဒ္ဓံ၊ ယထာ ဥဒ္ဓံ တထာ အဓော။

    Yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho.

    ၃၉၇.

    397.

    ‘‘ယထာ ဒိဝာ တထာ ရတ္တိံ၊ ယထာ ရတ္တိံ တထာ ဒိဝာ။

    ‘‘Yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā;

    ယထာ ပုရေ တထာ ပစ္ဆာ၊ ယထာ ပစ္ဆာ တထာ ပုရေ။

    Yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure.

    ၃၉၈.

    398.

    ‘‘ပဉ္စင္ဂိကေန တုရိယေန၊ န ရတီ ဟောတိ တာဒိသီ။

    ‘‘Pañcaṅgikena turiyena, na ratī hoti tādisī;

    ယထာ ဧကဂ္ဂစိတ္တသ္သ၊ သမ္မာ ဓမ္မံ ဝိပသ္သတော’’တိ။ –

    Yathā ekaggacittassa, sammā dhammaṃ vipassato’’ti. –

    ဥဒာနဝသေန ဣမာ ဂာထာ အဘာသိ။

    Udānavasena imā gāthā abhāsi.

    တတ္ထ ကုလ္လောတိ အတ္တာနမေဝ ထေရော ပရံ ဝိယ ကတ္ဝာ ဝဒတိ။

    Tattha kulloti attānameva thero paraṃ viya katvā vadati.

    အာတုရန္တိ နာနပ္ပကာရေဟိ ဒုက္ခေဟိ အဘိဏ္ဟံ ပဋိပီဠိတံ။ အသုစိန္တိ သုစိရဟိတံ ဇေဂုစ္ဆံ ပဋိက္ကူလံ။ ပူတိန္တိ ဒုဂ္ဂန္ဓံ။ ပသ္သာတိ သဘာဝတော ဩလောကေဟိ။ ကုလ္လာတိ ဩဝာဒကာလေ ဘဂဝာ ထေရံ အာလပတိ။ ဥဒာနကာလေ ပန ထေရော သယမေဝ အတ္တာနံ ဝဒတိ။ သမုသ္သယန္တိ သရီရံ။ ဥဂ္ဃရန္တန္တိ ဥဒ္ဓံ ဝဏမုခေဟိ အသုစိံ သဝန္တံ။ ပဂ္ဃရန္တန္တိ အဓော ဝဏမုခေဟိ သမန္တတော စ အသုစိံ သဝန္တံ။ ဗာလာနံ အဘိနန္ဒိတန္တိ ဗာလေဟိ အန္ဓပုထုဇ္ဇနေဟိ ဒိဋ္ဌိတဏ္ဟာဘိနန္ဒနာဟိ ‘‘အဟံ မမ’’န္တိ အဘိနိဝိသ္သ နန္ဒိတံ။

    Āturanti nānappakārehi dukkhehi abhiṇhaṃ paṭipīḷitaṃ. Asucinti sucirahitaṃ jegucchaṃ paṭikkūlaṃ. Pūtinti duggandhaṃ. Passāti sabhāvato olokehi. Kullāti ovādakāle bhagavā theraṃ ālapati. Udānakāle pana thero sayameva attānaṃ vadati. Samussayanti sarīraṃ. Uggharantanti uddhaṃ vaṇamukhehi asuciṃ savantaṃ. Paggharantanti adho vaṇamukhehi samantato ca asuciṃ savantaṃ. Bālānaṃ abhinanditanti bālehi andhaputhujjanehi diṭṭhitaṇhābhinandanāhi ‘‘ahaṃ mama’’nti abhinivissa nanditaṃ.

    ဓမ္မာဒာသန္တိ ဓမ္မမယံ အာဒာသံ။ ယထာ ဟိ သတ္တာ အဒာသေန အတ္တနော မုခေ ကာယေ ဝာ ဂုဏဒောသေ ပသ္သန္တိ, ဧဝံ ယောဂာဝစရော ယေန အတ္တဘာဝေ သံကိလေသဝောဒာနဓမ္မေ ယာထာဝတော ပသ္သတိ, တံ ဝိပသ္သနာဉာဏံ ဣဓ ‘‘ဓမ္မာဒာသ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တံ ဉာဏဒသ္သနသ္သ မဂ္ဂဉာဏသင္ခာတသ္သ ဓမ္မစက္ခုသ္သ အဓိဂမာယ အတ္တနော သန္တာနေ ဥပ္ပာဒေတ္ဝာ။ ပစ္စဝေက္ခိံ ဣမံ ကာယန္တိ ဣမံ ကရဇကာယံ နိစ္စသာရာဒိဝိရဟတော တုစ္ဆံ အတ္တပရသန္တာနာနံ ဝိဘာဂတော သန္တရဗာဟိရံ ဉာဏစက္ခုနာ ပတိအဝေက္ခိံ ပသ္သိံ။

    Dhammādāsanti dhammamayaṃ ādāsaṃ. Yathā hi sattā adāsena attano mukhe kāye vā guṇadose passanti, evaṃ yogāvacaro yena attabhāve saṃkilesavodānadhamme yāthāvato passati, taṃ vipassanāñāṇaṃ idha ‘‘dhammādāsa’’nti vuttaṃ. Taṃ ñāṇadassanassa maggañāṇasaṅkhātassa dhammacakkhussa adhigamāya attano santāne uppādetvā. Paccavekkhiṃ imaṃ kāyanti imaṃ karajakāyaṃ niccasārādivirahato tucchaṃ attaparasantānānaṃ vibhāgato santarabāhiraṃ ñāṇacakkhunā patiavekkhiṃ passiṃ.

    ယထာ ပန ပစ္စဝေက္ခိံ, တံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ယထာ ဣဒ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ယထာ ဣဒံ တထာ ဧတန္တိ ယထာ ဣဒံ မယ္ဟံ သရီရသင္ခာတံ အသုဘံ အာယုဥသ္မာဝိညာဏာနံ အနပဂမာ နာနာဝိဓံ မာယောပမံ ကိရိယံ ဒသ္သေတိ, တထာဝ ဧတံ မတသရီရံ ပုဗ္ဗေ တေသံ ဓမ္မာနံ အနပဂမာ အဟောသိ။ ယထာ ဧတံ ဧတရဟိ မတသရီရံ တေသံ ဓမ္မာနံ အပဂမာ န ကိဉ္စိ ကိရိယံ ဒသ္သေတိ, တထာ ဣဒံ မမ သရီရမ္ပိ တေသံ ဓမ္မာနံ အပဂမာ နသ္သတေဝာတိ။ ယထာ စ ဣဒံ မမ သရီရံ ဧတရဟိ သုသာနေ န မတံ န သယိတံ, န ဥဒ္ဓုမာတကာဒိဘာဝံ ဥပဂတံ, တထာ ဧတံ ဧတရဟိ မတသရီရမ္ပိ ပုဗ္ဗေ အဟောသိ။ ယထာ ပနေတံ ဧတရဟိ မတသရီရံ သုသာနေ သယိတံ ဥဒ္ဓုမာတကာဒိဘာဝံ ဥပဂတံ, တထာ ဣဒံ မမ သရီရမ္ပိ ဘဝိသ္သတိ။ အထ ဝာ ယထာ ဣဒံ မမ သရီရံ အသုစိ ဒုဂ္ဂန္ဓံ ဇေဂုစ္ဆံ ပဋိက္ကူလံ အနိစ္စံ ဒုက္ခံ အနတ္တာ, တထာ ဧတံ မတသရီရမ္ပိ။ ယထာ ဝာ ဧတံ မတသရီရံ အသုစိအာဒိသဘာဝဉ္စေဝ အနိစ္စာဒိသဘာဝဉ္စ, တထာ ဣဒံ မမ သရီရမ္ပိ။ ယထာ အဓော တထာ ဥဒ္ဓန္တိ ယထာ နာဘိတော အဓော ဟေဋ္ဌာ အယံ ကာယော အသုစိ ဒုဂ္ဂန္ဓော ဇေဂုစ္ဆော ပဋိက္ကူလော အနိစ္စော ဒုက္ခော အနတ္တာ စ, တထာ ဥဒ္ဓံ နာဘိတော ဥပရိ အသုစိအာဒိသဘာဝော စ။ ယထာ ဥဒ္ဓံ တထာ အဓောတိ ယထာ စ နာဘိတော, ဥဒ္ဓံ အသုစိအာဒိသဘာဝော, တထာ အဓော နာဘိတော ဟေဋ္ဌာပိ။

    Yathā pana paccavekkhiṃ, taṃ dassetuṃ ‘‘yathā ida’’ntiādi vuttaṃ. Tattha yathā idaṃ tathā etanti yathā idaṃ mayhaṃ sarīrasaṅkhātaṃ asubhaṃ āyuusmāviññāṇānaṃ anapagamā nānāvidhaṃ māyopamaṃ kiriyaṃ dasseti, tathāva etaṃ matasarīraṃ pubbe tesaṃ dhammānaṃ anapagamā ahosi. Yathā etaṃ etarahi matasarīraṃ tesaṃ dhammānaṃ apagamā na kiñci kiriyaṃ dasseti, tathā idaṃ mama sarīrampi tesaṃ dhammānaṃ apagamā nassatevāti. Yathā ca idaṃ mama sarīraṃ etarahi susāne na mataṃ na sayitaṃ, na uddhumātakādibhāvaṃ upagataṃ, tathā etaṃ etarahi matasarīrampi pubbe ahosi. Yathā panetaṃ etarahi matasarīraṃ susāne sayitaṃ uddhumātakādibhāvaṃ upagataṃ, tathā idaṃ mama sarīrampi bhavissati. Atha vā yathā idaṃ mama sarīraṃ asuci duggandhaṃ jegucchaṃ paṭikkūlaṃ aniccaṃ dukkhaṃ anattā, tathā etaṃ matasarīrampi. Yathā vā etaṃ matasarīraṃ asuciādisabhāvañceva aniccādisabhāvañca, tathā idaṃ mama sarīrampi. Yathā adho tathā uddhanti yathā nābhito adho heṭṭhā ayaṃ kāyo asuci duggandho jeguccho paṭikkūlo anicco dukkho anattā ca, tathā uddhaṃ nābhito upari asuciādisabhāvo ca. Yathā uddhaṃ tathā adhoti yathā ca nābhito, uddhaṃ asuciādisabhāvo, tathā adho nābhito heṭṭhāpi.

    ယထာ ဒိဝာ တထာ ရတ္တိန္တိ ယထာ အယံ ကာယော ဒိဝာ ‘‘အက္ခိမ္ဟာ အက္ခိဂူထကော’’တိအာဒိနာ (သု. နိ. ၁၉၉) အသုစိ ပဂ္ဃရတိ, တထာ ရတ္တိမ္ပိ။ ယထာ ရတ္တိံ တထာ ဒိဝာတိ ယထာ စ ရတ္တိံ အယံ ကာယော အသုစိ ပဂ္ဃရတိ, တထာ ဒိဝာပိ, နယိမသ္သ ကာလဝိဘာဂေန အညထာဘာဝောတိ အတ္ထော။ ယထာ ပုရေ တထာ ပစ္ဆာတိ ယထာ အယံ ကာယော ပုရေ ပုဗ္ဗေ တရုဏကာလေ အသုစိ ဒုဂ္ဂန္ဓော ဇေဂုစ္ဆော ပဋိက္ကူလော, တထာ စ ပစ္ဆာ ဇိဏ္ဏကာလေ။ ယထာ စ ပစ္ဆာ ဇိဏ္ဏကာလေ အသုစိအာဒိသဘာဝော, တထာ ပုရေ တရုဏကာလေပိ ။ ယထာ ဝာ ပုရေ အတီတကာလေ သဝိညာဏကာလေ အသုစိအာဒိသဘာဝော စ အနိစ္စာဒိသဘာဝော စ, တထာ ပစ္ဆာ အနာဂတကာလေ အဝိညာဏကာလေတိ ဧဝမ္ပေတ္ထ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

    Yathādivā tathā rattinti yathā ayaṃ kāyo divā ‘‘akkhimhā akkhigūthako’’tiādinā (su. ni. 199) asuci paggharati, tathā rattimpi. Yathā rattiṃ tathā divāti yathā ca rattiṃ ayaṃ kāyo asuci paggharati, tathā divāpi, nayimassa kālavibhāgena aññathābhāvoti attho. Yathā pure tathā pacchāti yathā ayaṃ kāyo pure pubbe taruṇakāle asuci duggandho jeguccho paṭikkūlo, tathā ca pacchā jiṇṇakāle. Yathā ca pacchā jiṇṇakāle asuciādisabhāvo, tathā pure taruṇakālepi . Yathā vā pure atītakāle saviññāṇakāle asuciādisabhāvo ca aniccādisabhāvo ca, tathā pacchā anāgatakāle aviññāṇakāleti evampettha attho veditabbo.

    ပဉ္စင္ဂိကေန တုရိယေနာတိ ‘‘အာတတံ ဝိတတံ အာတတဝိတတံ ဃနံ သုသီရ’’န္တိ ဧဝံ ပဉ္စင္ဂိကေန ပဉ္စဟိ အင္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန တုရိယေန ပရိစရိယမာနသ္သ ကာမသုခသမင္ဂိနော ဣသ္သရဇနသ္သ တာဒိသီ တထာရူပာ ရတိ သုခသ္သာဒော န ဟောတိ။ ယထာ ဧကဂ္ဂစိတ္တသ္သ, သမ္မာ ဓမ္မံ ဝိပသ္သတောတိ သမထဝိပသ္သနံ ယုဂနဒ္ဓံ ကတ္ဝာ ဣန္ဒ္ရိယာနံ ဧကရသဘာဝေန ဝီထိပဋိပန္နာယ ဝိပသ္သနာယ ခန္ဓာနံ ဥဒယဗ္ဗယံ ပသ္သန္တသ္သ ယောဂာဝစရသ္သ ယာဒိသာ ဓမ္မရတိ, တသ္သာ ကလမ္ပိ ကာမရတိ န ဥပေတီတိ။ ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ –

    Pañcaṅgikena turiyenāti ‘‘ātataṃ vitataṃ ātatavitataṃ ghanaṃ susīra’’nti evaṃ pañcaṅgikena pañcahi aṅgehi samannāgatena turiyena paricariyamānassa kāmasukhasamaṅgino issarajanassa tādisī tathārūpā rati sukhassādo na hoti. Yathā ekaggacittassa, sammā dhammaṃ vipassatoti samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ katvā indriyānaṃ ekarasabhāvena vīthipaṭipannāya vipassanāya khandhānaṃ udayabbayaṃ passantassa yogāvacarassa yādisā dhammarati, tassā kalampi kāmarati na upetīti. Vuttañhetaṃ bhagavatā –

    ‘‘ယတော ယတော သမ္မသတိ၊ ခန္ဓာနံ ဥဒယဗ္ဗယံ။

    ‘‘Yato yato sammasati, khandhānaṃ udayabbayaṃ;

    လဘတီ ပီတိပာမောဇ္ဇံ၊ အမတံ တံ ဝိဇာနတ’’န္တိ။ (ဓ. ပ. ၃၇၄)။

    Labhatī pītipāmojjaṃ, amataṃ taṃ vijānata’’nti. (dha. pa. 374);

    ဣမာ ဧဝ စ ထေရသ္သ အညာဗ္ယာကရဏဂာထာပိ အဟေသုံ။

    Imā eva ca therassa aññābyākaraṇagāthāpi ahesuṃ.

    ကုလ္လတ္ထေရဂာထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Kullattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ထေရဂာထာပာဠိ • Theragāthāpāḷi / ၄. ကုလ္လတ္ထေရဂာထာ • 4. Kullattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact