| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
6. குமாபுத்தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
6. Kumāputtattheragāthāvaṇṇanā
ஸாது⁴ ஸுதந்தி ஆயஸ்மதோ குமாபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பதி? ஸோ கிர புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ இதோ ஏகனவுதே கப்பே அஜினசம்மவஸனோ தாபஸோ ஹுத்வா ப³ந்து⁴மதீனக³ரே ராஜுய்யானே வஸந்தோ விபஸ்ஸிங் ப⁴க³வந்தங் பஸ்ஸித்வா பஸன்னமானஸோ பாத³ப்³ப⁴ஞ்ஜனதேலங் அதா³ஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வலோகே நிப்³ப³த்தோ. ததோ பட்டா²ய ஸுக³தீஸுயேவ ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ அவந்திரட்டே² வேளுகண்டகனக³ரே க³ஹபதிகுலே நிப்³ப³த்தோ. ‘‘நந்தோ³’’திஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. மாதா பனஸ்ஸ குமா நாம, தேன குமாபுத்தோதி பஞ்ஞாயித்த². ஸோ ஆயஸ்மதோ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா லத்³த⁴ப்பஸாதோ³ பப்³ப³ஜித்வா கதபுப்³ப³கிச்சோ பரியந்தபப்³ப³தபஸ்ஸே ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோ விஸேஸங் நிப்³ப³த்தேதுங் அஸக்கொந்தோ ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா கம்மட்டா²னங் ஸோதெ⁴த்வா ஸப்பாயட்டா²னே வஸந்தோ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் ஸச்சா²காஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.53.24-30) –
Sādhusutanti āyasmato kumāputtattherassa gāthā. Kā uppati? So kira purimabuddhesu katādhikāro ito ekanavute kappe ajinacammavasano tāpaso hutvā bandhumatīnagare rājuyyāne vasanto vipassiṃ bhagavantaṃ passitvā pasannamānaso pādabbhañjanatelaṃ adāsi. So tena puññakammena devaloke nibbatto. Tato paṭṭhāya sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde avantiraṭṭhe veḷukaṇṭakanagare gahapatikule nibbatto. ‘‘Nando’’tissa nāmaṃ akaṃsu. Mātā panassa kumā nāma, tena kumāputtoti paññāyittha. So āyasmato sāriputtassa santike dhammaṃ sutvā laddhappasādo pabbajitvā katapubbakicco pariyantapabbatapasse samaṇadhammaṃ karonto visesaṃ nibbattetuṃ asakkonto bhagavantaṃ upasaṅkamitvā dhammaṃ sutvā kammaṭṭhānaṃ sodhetvā sappāyaṭṭhāne vasanto vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ sacchākāsi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.53.24-30) –
‘‘நக³ரே ப³ந்து⁴மதியா, ராஜுய்யானே வஸாமஹங்;
‘‘Nagare bandhumatiyā, rājuyyāne vasāmahaṃ;
சம்மவாஸீ ததா³ ஆஸிங், கமண்ட³லுத⁴ரோ அஹங்.
Cammavāsī tadā āsiṃ, kamaṇḍaludharo ahaṃ.
‘‘அத்³த³ஸங் விமலங் பு³த்³த⁴ங், ஸயம்பு⁴ங் அபராஜிதங்;
‘‘Addasaṃ vimalaṃ buddhaṃ, sayambhuṃ aparājitaṃ;
பதா⁴னங் பஹிதத்தங் தங், ஜா²யிங் ஜா²னரதங் வஸிங்.
Padhānaṃ pahitattaṃ taṃ, jhāyiṃ jhānarataṃ vasiṃ.
‘‘ஸப்³ப³காமஸமித்³த⁴ஞ்ச, ஓக⁴திண்ணமனாஸவங்;
‘‘Sabbakāmasamiddhañca, oghatiṇṇamanāsavaṃ;
தி³ஸ்வா பஸன்னஸுமனோ, அப்³ப⁴ஞ்ஜனமதா³ஸஹங்.
Disvā pasannasumano, abbhañjanamadāsahaṃ.
‘‘ஏகனவுதிதோ கப்பே, அப்³ப⁴ஞ்ஜனமதா³ஸஹங்;
‘‘Ekanavutito kappe, abbhañjanamadāsahaṃ;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, அப்³ப⁴ஞ்ஜனஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, abbhañjanassidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹத்தங் பன பத்வா அரஞ்ஞே காயத³ள்ஹிப³ஹுலே பி⁴க்கூ², தி³ஸ்வா தே ஓவத³ந்தோ ஸாஸனஸ்ஸ நிய்யானிகபா⁴வங் பகாஸெந்தோ ‘‘ஸாது⁴ ஸுதங் ஸாது⁴ சரிதக’’ந்தி கா³த²ங் அபா⁴ஸி.
Arahattaṃ pana patvā araññe kāyadaḷhibahule bhikkhū, disvā te ovadanto sāsanassa niyyānikabhāvaṃ pakāsento ‘‘sādhu sutaṃ sādhu caritaka’’nti gāthaṃ abhāsi.
36. தத்த² ஸாதூ⁴தி ஸுந்த³ரங். ஸுதந்தி ஸவனங். தஞ்ச கோ² விவட்டூபனிஸ்ஸிதங் விஸேஸதோ அப்பிச்ச²தாதி³படிஸங்யுத்தங் த³ஸகதா²வத்து²ஸவனங் இதா⁴தி⁴ப்பேதங். ஸாது⁴ சரிதகந்தி ததே³வ அப்பிச்ச²தாதி³சரிதங் சிண்ணங், ஸாது⁴சரிதமேவ ஹி ‘‘சரிதக’’ந்தி வுத்தங். பத³த்³வயேனாபி பா³ஹுஸச்சங் தத³னுரூபங் படிபத்திஞ்ச ‘‘ஸுந்த³ர’’ந்தி த³ஸ்ஸேதி. ஸதா³தி ஸப்³ப³காலே நவகமஜ்ஜி²மதே²ரகாலே, ஸப்³பே³ஸு வா இரியாபத²க்க²ணேஸு. அனிகேதவிஹாரோதி கிலேஸானங் நிவாஸனட்டா²னட்டே²ன பஞ்சகாமகு³ணா நிகேதா நாம, லோகியா வா ச²ளாரம்மணத⁴ம்மா. யதா²ஹ – ‘‘ரூபனிமித்தனிகேதவிஸாரவினிப³ந்தா⁴ கோ², க³ஹபதி, ‘நிகேதஸாரீ’தி வுச்சதீ’’திஆதி³ (ஸங்॰ நி॰ 3.3). தேஸங் நிகேதானங் பஹானத்தா²ய படிபதா³ அனிகேதவிஹாரோ. அத்த²புச்ச²னந்தி தங் ஆஜானிதுகாமஸ்ஸ கல்யாணமித்தங் உபஸங்கமித்வா தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஸம்பராயிகபரமத்த²பபே⁴த³ஸ்ஸ புச்ச²னங், குஸலாதி³பே⁴த³ஸ்ஸ வா அத்த²ஸ்ஸ ஸபா⁴வத⁴ம்மஸ்ஸ ‘‘கிங், ப⁴ந்தே, குஸலங், கிங் அகுஸலங், கிங் ஸாவஜ்ஜங், கிங் அனவஜ்ஜ’’ந்திஆதி³னா (ம॰ நி॰ 3.296) புச்ச²னங் அத்த²புச்ச²னங். பத³க்கி²ணகம்மந்தி தங் பன புச்சி²த்வா பத³க்கி²ணக்³கா³ஹிபா⁴வேன தஸ்ஸ ஓவாதே³ அதி⁴ட்டா²னங் ஸம்மாபடிபத்தி. இதா⁴பி ‘‘ஸாதூ⁴’’தி பத³ங் ஆனெத்வா யோஜேதப்³ப³ங். ஏதங் ஸாமஞ்ஞந்தி ‘‘ஸாது⁴ ஸுத’’ந்திஆதி³னா வுத்தங் யங் ஸுதங், யஞ்ச சரிதங், யோ ச அனிகேதவிஹாரோ , யஞ்ச அத்த²புச்ச²னங், யஞ்ச பத³க்கி²ணகம்மங், ஏதங் ஸாமஞ்ஞங் ஏஸோ ஸமணபா⁴வோ. யஸ்மா இமாய ஏவ படிபதா³ய ஸமணபா⁴வோ, ந அஞ்ஞதா², தஸ்மா ‘‘ஸாமஞ்ஞ’’ந்தி நிப்பரியாயதோ மக்³க³ப²லஸ்ஸ அதி⁴வசனங். தஸ்ஸ வா பன அயங் அபண்ணகபடிபதா³, தங் பனேதங் ஸாமஞ்ஞங் யாதி³ஸஸ்ஸ ஸம்ப⁴வாதி, தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அகிஞ்சனஸ்ஸா’’தி வுத்தங். அபரிக்³கா³ஹகஸ்ஸ, கெ²த்தவத்து²ஹிரஞ்ஞஸுவண்ணதா³ஸிதா³ஸாதி³பரிக்³க³ஹபடிக்³க³ஹணரஹிதஸ்ஸாதி அத்தோ².
36. Tattha sādhūti sundaraṃ. Sutanti savanaṃ. Tañca kho vivaṭṭūpanissitaṃ visesato appicchatādipaṭisaṃyuttaṃ dasakathāvatthusavanaṃ idhādhippetaṃ. Sādhu caritakanti tadeva appicchatādicaritaṃ ciṇṇaṃ, sādhucaritameva hi ‘‘caritaka’’nti vuttaṃ. Padadvayenāpi bāhusaccaṃ tadanurūpaṃ paṭipattiñca ‘‘sundara’’nti dasseti. Sadāti sabbakāle navakamajjhimatherakāle, sabbesu vā iriyāpathakkhaṇesu. Aniketavihāroti kilesānaṃ nivāsanaṭṭhānaṭṭhena pañcakāmaguṇā niketā nāma, lokiyā vā chaḷārammaṇadhammā. Yathāha – ‘‘rūpanimittaniketavisāravinibandhā kho, gahapati, ‘niketasārī’ti vuccatī’’tiādi (saṃ. ni. 3.3). Tesaṃ niketānaṃ pahānatthāya paṭipadā aniketavihāro. Atthapucchananti taṃ ājānitukāmassa kalyāṇamittaṃ upasaṅkamitvā diṭṭhadhammikasamparāyikaparamatthapabhedassa pucchanaṃ, kusalādibhedassa vā atthassa sabhāvadhammassa ‘‘kiṃ, bhante, kusalaṃ, kiṃ akusalaṃ, kiṃ sāvajjaṃ, kiṃ anavajja’’ntiādinā (ma. ni. 3.296) pucchanaṃ atthapucchanaṃ. Padakkhiṇakammanti taṃ pana pucchitvā padakkhiṇaggāhibhāvena tassa ovāde adhiṭṭhānaṃ sammāpaṭipatti. Idhāpi ‘‘sādhū’’ti padaṃ ānetvā yojetabbaṃ. Etaṃ sāmaññanti ‘‘sādhu suta’’ntiādinā vuttaṃ yaṃ sutaṃ, yañca caritaṃ, yo ca aniketavihāro , yañca atthapucchanaṃ, yañca padakkhiṇakammaṃ, etaṃ sāmaññaṃ eso samaṇabhāvo. Yasmā imāya eva paṭipadāya samaṇabhāvo, na aññathā, tasmā ‘‘sāmañña’’nti nippariyāyato maggaphalassa adhivacanaṃ. Tassa vā pana ayaṃ apaṇṇakapaṭipadā, taṃ panetaṃ sāmaññaṃ yādisassa sambhavāti, taṃ dassetuṃ ‘‘akiñcanassā’’ti vuttaṃ. Apariggāhakassa, khettavatthuhiraññasuvaṇṇadāsidāsādipariggahapaṭiggahaṇarahitassāti attho.
குமாபுத்தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Kumāputtattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 6. குமாபுத்தத்தே²ரகா³தா² • 6. Kumāputtattheragāthā
