Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi

    ५. कुमारकस्सपत्थेरअपदानं

    5. Kumārakassapattheraapadānaṃ

    १५०.

    150.

    ‘‘इतो सतसहस्सम्हि, कप्पे उप्पज्‍जि नायको।

    ‘‘Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako;

    सब्बलोकहितो वीरो, पदुमुत्तरनामको॥

    Sabbalokahito vīro, padumuttaranāmako.

    १५१.

    151.

    ‘‘तदाहं ब्राह्मणो हुत्वा, विस्सुतो वेदपारगू।

    ‘‘Tadāhaṃ brāhmaṇo hutvā, vissuto vedapāragū;

    दिवाविहारं विचरं, अद्दसं लोकनायकं॥

    Divāvihāraṃ vicaraṃ, addasaṃ lokanāyakaṃ.

    १५२.

    152.

    ‘‘चतुसच्‍चं पकासेन्तं, बोधयन्तं सदेवकं।

    ‘‘Catusaccaṃ pakāsentaṃ, bodhayantaṃ sadevakaṃ;

    विचित्तकथिकानग्गं, वण्णयन्तं महाजने॥

    Vicittakathikānaggaṃ, vaṇṇayantaṃ mahājane.

    १५३.

    153.

    ‘‘तदा मुदितचित्तोहं, निमन्तेत्वा तथागतं।

    ‘‘Tadā muditacittohaṃ, nimantetvā tathāgataṃ;

    नानारत्तेहि वत्थेहि, अलङ्करित्वान मण्डपं॥

    Nānārattehi vatthehi, alaṅkaritvāna maṇḍapaṃ.

    १५४.

    154.

    ‘‘नानारतनपज्‍जोतं, ससङ्घं भोजयिं तहिं।

    ‘‘Nānāratanapajjotaṃ, sasaṅghaṃ bhojayiṃ tahiṃ;

    भोजयित्वान सत्ताहं, नानग्गरसभोजनं॥

    Bhojayitvāna sattāhaṃ, nānaggarasabhojanaṃ.

    १५५.

    155.

    ‘‘नानाचित्तेहि 1 पुप्फेहि, पूजयित्वा ससावकं 2

    ‘‘Nānācittehi 3 pupphehi, pūjayitvā sasāvakaṃ 4;

    निपच्‍च पादमूलम्हि, तं ठानं पत्थयिं अहं॥

    Nipacca pādamūlamhi, taṃ ṭhānaṃ patthayiṃ ahaṃ.

    १५६.

    156.

    ‘‘तदा मुनिवरो आह, करुणेकरसासयो 5

    ‘‘Tadā munivaro āha, karuṇekarasāsayo 6;

    ‘पस्सथेतं दिजवरं, पदुमाननलोचनं॥

    ‘Passathetaṃ dijavaraṃ, padumānanalocanaṃ.

    १५७.

    157.

    ‘‘‘पीतिपामोज्‍जबहुलं, समुग्गततनूरुहं।

    ‘‘‘Pītipāmojjabahulaṃ, samuggatatanūruhaṃ;

    हासम्हितविसालक्खं, मम सासनलालसं॥

    Hāsamhitavisālakkhaṃ, mama sāsanalālasaṃ.

    १५८.

    158.

    ‘‘‘पतितं पादमूले मे, एकावत्थसुमानसं 7

    ‘‘‘Patitaṃ pādamūle me, ekāvatthasumānasaṃ 8;

    एस पत्थेति तं ठानं, विचित्तकथिकत्तनं 9

    Esa pattheti taṃ ṭhānaṃ, vicittakathikattanaṃ 10.

    १५९.

    159.

    ‘‘‘सतसहस्सितो कप्पे, ओक्‍काककुलसम्भवो।

    ‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

    गोतमो नाम गोत्तेन, सत्था लोके भविस्सति॥

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    १६०.

    160.

    ‘‘‘तस्स धम्मेसु दायादो, ओरसो धम्मनिम्मितो।

    ‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    कुमारकस्सपो नाम, हेस्सति सत्थु सावको॥

    Kumārakassapo nāma, hessati satthu sāvako.

    १६१.

    161.

    ‘‘‘विचित्तपुप्फदुस्सानं , रतनानञ्‍च वाहसा।

    ‘‘‘Vicittapupphadussānaṃ , ratanānañca vāhasā;

    विचित्तकथिकानं सो, अग्गतं पापुणिस्सति’॥

    Vicittakathikānaṃ so, aggataṃ pāpuṇissati’.

    १६२.

    162.

    ‘‘तेन कम्मेन सुकतेन, चेतनापणिधीहि च।

    ‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    जहित्वा मानुसं देहं, तावतिंसमगच्छहं॥

    Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

    १६३.

    163.

    ‘‘परिब्भमं भवाभवे 11, रङ्गमज्झे यथा नटो।

    ‘‘Paribbhamaṃ bhavābhave 12, raṅgamajjhe yathā naṭo;

    साखमिगत्रजो हुत्वा, मिगिया कुच्छिमोक्‍कमिं॥

    Sākhamigatrajo hutvā, migiyā kucchimokkamiṃ.

    १६४.

    164.

    ‘‘तदा मयि कुच्छिगते, वज्झवारो उपट्ठितो।

    ‘‘Tadā mayi kucchigate, vajjhavāro upaṭṭhito;

    साखेन चत्ता मे माता, निग्रोधं सरणं गता॥

    Sākhena cattā me mātā, nigrodhaṃ saraṇaṃ gatā.

    १६५.

    165.

    ‘‘तेन सा मिगराजेन, मरणा परिमोचिता।

    ‘‘Tena sā migarājena, maraṇā parimocitā;

    परिच्‍चजित्वा सपाणं 13, ममेवं ओवदी तदा॥

    Pariccajitvā sapāṇaṃ 14, mamevaṃ ovadī tadā.

    १६६.

    166.

    ‘‘‘निग्रोधमेव सेवेय्य, न साखमुपसंवसे।

    ‘‘‘Nigrodhameva seveyya, na sākhamupasaṃvase;

    निग्रोधस्मिं मतं सेय्यो, यञ्‍चे साखम्हि जीवितं’॥

    Nigrodhasmiṃ mataṃ seyyo, yañce sākhamhi jīvitaṃ’.

    १६७.

    167.

    ‘‘तेनानुसिट्ठा मिगयूथपेन, अहञ्‍च माता च तथेतरे च 15

    ‘‘Tenānusiṭṭhā migayūthapena, ahañca mātā ca tathetare ca 16;

    आगम्म रम्मं तुसिताधिवासं, गता पवासं सघरं यथेव॥

    Āgamma rammaṃ tusitādhivāsaṃ, gatā pavāsaṃ sagharaṃ yatheva.

    १६८.

    168.

    ‘‘पुनो कस्सपवीरस्स, अत्थमेन्तम्हि सासने।

    ‘‘Puno kassapavīrassa, atthamentamhi sāsane;

    आरुय्ह सेलसिखरं, युञ्‍जित्वा जिनसासनं॥

    Āruyha selasikharaṃ, yuñjitvā jinasāsanaṃ.

    १६९.

    169.

    ‘‘इदानाहं राजगहे, जातो सेट्ठिकुले अहुं।

    ‘‘Idānāhaṃ rājagahe, jāto seṭṭhikule ahuṃ;

    आपन्‍नसत्ता मे माता, पब्बजि अनगारियं॥

    Āpannasattā me mātā, pabbaji anagāriyaṃ.

    १७०.

    170.

    ‘‘सगब्भं तं विदित्वान, देवदत्तमुपानयुं।

    ‘‘Sagabbhaṃ taṃ viditvāna, devadattamupānayuṃ;

    सो अवोच ‘विनासेथ, पापिकं भिक्खुनिं इमं’॥

    So avoca ‘vināsetha, pāpikaṃ bhikkhuniṃ imaṃ’.

    १७१.

    171.

    ‘‘इदानिपि मुनिन्देन, जिनेन अनुकम्पिता।

    ‘‘Idānipi munindena, jinena anukampitā;

    सुखिनी अजनी मय्हं, माता भिक्खुनुपस्सये॥

    Sukhinī ajanī mayhaṃ, mātā bhikkhunupassaye.

    १७२.

    172.

    ‘‘तं विदित्वा महीपालो, कोसलो मं अपोसयि।

    ‘‘Taṃ viditvā mahīpālo, kosalo maṃ aposayi;

    कुमारपरिहारेन, नामेनाहञ्‍च कस्सपो॥

    Kumāraparihārena, nāmenāhañca kassapo.

    १७३.

    173.

    ‘‘महाकस्सपमागम्म, अहं कुमारकस्सपो।

    ‘‘Mahākassapamāgamma, ahaṃ kumārakassapo;

    वम्मिकसदिसं कायं, सुत्वा बुद्धेन देसितं॥

    Vammikasadisaṃ kāyaṃ, sutvā buddhena desitaṃ.

    १७४.

    174.

    ‘‘ततो चित्तं विमुच्‍चि मे, अनुपादाय सब्बसो।

    ‘‘Tato cittaṃ vimucci me, anupādāya sabbaso;

    पायासिं दमयित्वाहं, एतदग्गमपापुणिं॥

    Pāyāsiṃ damayitvāhaṃ, etadaggamapāpuṇiṃ.

    १७५.

    175.

    ‘‘किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

    १७६.

    176.

    ‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    १७७.

    177.

    ‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    इत्थं सुदं आयस्मा कुमारकस्सपो थेरो इमा गाथायो

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā kumārakassapo thero imā gāthāyo

    अभासित्थाति।

    Abhāsitthāti.

    कुमारकस्सपत्थेरस्सापदानं पञ्‍चमं।

    Kumārakassapattherassāpadānaṃ pañcamaṃ.

    चतुवीसतिमं भाणवारं।

    Catuvīsatimaṃ bhāṇavāraṃ.







    Footnotes:
    1. नानावण्णेहि (सी॰)
    2. महावीरं (क॰)
    3. nānāvaṇṇehi (sī.)
    4. mahāvīraṃ (ka.)
    5. करुणो करुणालयो (स्या॰)
    6. karuṇo karuṇālayo (syā.)
    7. एकवत्थं सुमानसं (स्या॰ क॰)
    8. ekavatthaṃ sumānasaṃ (syā. ka.)
    9. विचित्तकथिकत्तदं (सी॰ पी॰)
    10. vicittakathikattadaṃ (sī. pī.)
    11. भवाकासे (सी॰ पी॰)
    12. bhavākāse (sī. pī.)
    13. संपाणं (सी॰ पी॰)
    14. saṃpāṇaṃ (sī. pī.)
    15. चितरे च (स्या॰), तस्सोवादेन (पी॰), चितरे च तस्सोवादं (क॰)
    16. citare ca (syā.), tassovādena (pī.), citare ca tassovādaṃ (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā / ५. कुमारकस्सपत्थेरअपदानवण्णना • 5. Kumārakassapattheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact