Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๓-๔. กุมฺมสุตฺตาทิวณฺณนา
3-4. Kummasuttādivaṇṇanā
๑๕๙-๑๖๐. ตติเย มหากุมฺมกุลนฺติ มหนฺตํ อฎฺฐิกจฺฉปกุลํฯ อคมาสีติ ‘‘เอตฺถ อทฺธา กิญฺจิ ขาทิตพฺพํ อตฺถิ, ตํ มจฺฉรายโนฺต มํ เอส นิวาเรตี’’ติ สญฺญาย อคมาสิฯ ปปตายาติ ปปตา วุจฺจติ ทีฆรชฺชุกพโทฺธ อยกนฺตโกสเก ทณฺฑกํ ปเวเสตฺวา คหิโต กณฺณิกสลฺลสณฺฐาโน, อยกณฺฎโก, ยสฺมิํ เวเคน ปติตฺวา กฎาเห ลคฺคมเตฺต ทณฺฑโก นิกฺขมติ, รชฺชุโก เอกาพโทฺธ คจฺฉเตวฯ โส กุโมฺมติ โส วิทฺธกุโมฺมฯ เยน โส กุโมฺมติ อุทกสทฺทํ สุตฺวา สาสงฺกฎฺฐานํ ภวิสฺสตีติ นิวตฺติตฺวา เยน โส อตฺถกาโม กุโมฺมฯ น ทานิ ตฺวํ อมฺหากนฺติ อิทานิ ตฺวํ อมิตฺตหตฺถํ คโต, น อมฺหากํ สนฺตโกติ อโตฺถฯ เอวํ สลฺลปนฺตานํเยว จ เนสํ นาวาย ฐิโต ลุโทฺท รชฺชุกํ อากฑฺฒิตฺวา กุมฺมํ คเหตฺวา ยถากามํ อกาสิฯ เสสเมตฺถ อิโต อนนฺตรสุเตฺต จ อุตฺตานเมวฯ ตติยจตุตฺถานิฯ
159-160. Tatiye mahākummakulanti mahantaṃ aṭṭhikacchapakulaṃ. Agamāsīti ‘‘ettha addhā kiñci khāditabbaṃ atthi, taṃ maccharāyanto maṃ esa nivāretī’’ti saññāya agamāsi. Papatāyāti papatā vuccati dīgharajjukabaddho ayakantakosake daṇḍakaṃ pavesetvā gahito kaṇṇikasallasaṇṭhāno, ayakaṇṭako, yasmiṃ vegena patitvā kaṭāhe laggamatte daṇḍako nikkhamati, rajjuko ekābaddho gacchateva. So kummoti so viddhakummo. Yena so kummoti udakasaddaṃ sutvā sāsaṅkaṭṭhānaṃ bhavissatīti nivattitvā yena so atthakāmo kummo. Na dāni tvaṃ amhākanti idāni tvaṃ amittahatthaṃ gato, na amhākaṃ santakoti attho. Evaṃ sallapantānaṃyeva ca nesaṃ nāvāya ṭhito luddo rajjukaṃ ākaḍḍhitvā kummaṃ gahetvā yathākāmaṃ akāsi. Sesamettha ito anantarasutte ca uttānameva. Tatiyacatutthāni.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya
๓. กุมฺมสุตฺตํ • 3. Kummasuttaṃ
๔. ทีฆโลมิกสุตฺตํ • 4. Dīghalomikasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๓-๔. กุมฺมสุตฺตาทิวณฺณนา • 3-4. Kummasuttādivaṇṇanā