| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៣. កុម្មោបមសុត្តំ
3. Kummopamasuttaṃ
២៤០. ‘‘ភូតបុព្ពំ, ភិក្ខវេ, កុម្មោ កច្ឆបោ សាយន្ហសមយំ អនុនទីតីរេ គោចរបសុតោ អហោសិ។ សិង្គាលោបិ 1 ខោ, ភិក្ខវេ, សាយន្ហសមយំ អនុនទីតីរេ គោចរបសុតោ អហោសិ។ អទ្ទសា ខោ, ភិក្ខវេ, កុម្មោ កច្ឆបោ សិង្គាលំ ទូរតោវ គោចរបសុតំ។ ទិស្វាន សោណ្ឌិបញ្ចមានិ អង្គានិ សកេ កបាលេ សមោទហិត្វា អប្បោស្សុក្កោ តុណ្ហីភូតោ សង្កសាយតិ។ សិង្គាលោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, អទ្ទស កុម្មំ កច្ឆបំ ទូរតោវ គោចរបសុតំ។ ទិស្វាន យេន កុម្មោ កច្ឆបោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា កុម្មំ កច្ឆបំ បច្ចុបដ្ឋិតោ អហោសិ – ‘យទាយំ កុម្មោ កច្ឆបោ សោណ្ឌិបញ្ចមានំ អង្គានំ អញ្ញតរំ វា អញ្ញតរំ វា អង្គំ អភិនិន្នាមេស្សតិ, តត្ថេវ នំ គហេត្វា ឧទ្ទាលិត្វា ខាទិស្សាមី’តិ។ យទា ខោ, ភិក្ខវេ, កុម្មោ កច្ឆបោ សោណ្ឌិបញ្ចមានំ អង្គានំ អញ្ញតរំ វា អញ្ញតរំ វា អង្គំ ន អភិនិន្នាមិ, អថ សិង្គាលោ កុម្មម្ហា និព្ពិជ្ជ បក្កាមិ, ឱតារំ អលភមានោ។
240. ‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, kummo kacchapo sāyanhasamayaṃ anunadītīre gocarapasuto ahosi. Siṅgālopi 2 kho, bhikkhave, sāyanhasamayaṃ anunadītīre gocarapasuto ahosi. Addasā kho, bhikkhave, kummo kacchapo siṅgālaṃ dūratova gocarapasutaṃ. Disvāna soṇḍipañcamāni aṅgāni sake kapāle samodahitvā appossukko tuṇhībhūto saṅkasāyati. Siṅgālopi kho, bhikkhave, addasa kummaṃ kacchapaṃ dūratova gocarapasutaṃ. Disvāna yena kummo kacchapo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā kummaṃ kacchapaṃ paccupaṭṭhito ahosi – ‘yadāyaṃ kummo kacchapo soṇḍipañcamānaṃ aṅgānaṃ aññataraṃ vā aññataraṃ vā aṅgaṃ abhininnāmessati, tattheva naṃ gahetvā uddālitvā khādissāmī’ti. Yadā kho, bhikkhave, kummo kacchapo soṇḍipañcamānaṃ aṅgānaṃ aññataraṃ vā aññataraṃ vā aṅgaṃ na abhininnāmi, atha siṅgālo kummamhā nibbijja pakkāmi, otāraṃ alabhamāno.
‘‘ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, តុម្ហេបិ មារោ បាបិមា សតតំ សមិតំ បច្ចុបដ្ឋិតោ – ‘អប្បេវ នាមាហំ ឥមេសំ ចក្ខុតោ វា ឱតារំ លភេយ្យំ…បេ.… ជិវ្ហាតោ វា ឱតារំ លភេយ្យំ…បេ.… មនតោ វា ឱតារំ លភេយ្យ’ន្តិ។ តស្មាតិហ, ភិក្ខវេ, ឥន្ទ្រិយេសុ គុត្តទ្វារា វិហរថ។ ចក្ខុនា រូបំ ទិស្វា មា និមិត្តគ្គាហិនោ អហុវត្ថ, មា អនុព្យញ្ជនគ្គាហិនោ។ យត្វាធិករណមេនំ ចក្ខុន្ទ្រិយំ អសំវុតំ វិហរន្តំ អភិជ្ឈាទោមនស្សា បាបកា អកុសលា ធម្មា អន្វាស្សវេយ្យុំ, តស្ស សំវរាយ បដិបជ្ជថ, រក្ខថ ចក្ខុន្ទ្រិយំ, ចក្ខុន្ទ្រិយេ សំវរំ អាបជ្ជថ។ សោតេន សទ្ទំ សុត្វា… ឃានេន គន្ធំ ឃាយិត្វា… ជិវ្ហាយ រសំ សាយិត្វា… កាយេន ផោដ្ឋព្ពំ ផុសិត្វា… មនសា ធម្មំ វិញ្ញាយ មា និមិត្តគ្គាហិនោ អហុវត្ថ, មា អនុព្យញ្ជនគ្គាហិនោ។ យត្វាធិករណមេនំ មនិន្ទ្រិយំ អសំវុតំ វិហរន្តំ អភិជ្ឈាទោមនស្សា បាបកា អកុសលា ធម្មា អន្វាស្សវេយ្យុំ, តស្ស សំវរាយ បដិបជ្ជថ, រក្ខថ មនិន្ទ្រិយំ, មនិន្ទ្រិយេ សំវរំ អាបជ្ជថ។ យតោ តុម្ហេ, ភិក្ខវេ, ឥន្ទ្រិយេសុ គុត្តទ្វារា វិហរិស្សថ, អថ តុម្ហេហិបិ មារោ បាបិមា និព្ពិជ្ជ បក្កមិស្សតិ, ឱតារំ អលភមានោ – កុម្មម្ហាវ សិង្គាលោ’’តិ។
‘‘Evameva kho, bhikkhave, tumhepi māro pāpimā satataṃ samitaṃ paccupaṭṭhito – ‘appeva nāmāhaṃ imesaṃ cakkhuto vā otāraṃ labheyyaṃ…pe… jivhāto vā otāraṃ labheyyaṃ…pe… manato vā otāraṃ labheyya’nti. Tasmātiha, bhikkhave, indriyesu guttadvārā viharatha. Cakkhunā rūpaṃ disvā mā nimittaggāhino ahuvattha, mā anubyañjanaggāhino. Yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjatha, rakkhatha cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjatha. Sotena saddaṃ sutvā… ghānena gandhaṃ ghāyitvā… jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya mā nimittaggāhino ahuvattha, mā anubyañjanaggāhino. Yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjatha, rakkhatha manindriyaṃ, manindriye saṃvaraṃ āpajjatha. Yato tumhe, bhikkhave, indriyesu guttadvārā viharissatha, atha tumhehipi māro pāpimā nibbijja pakkamissati, otāraṃ alabhamāno – kummamhāva siṅgālo’’ti.
‘‘កុម្មោ អង្គានិ សកេ កបាលេ,
‘‘Kummo aṅgāni sake kapāle,
សមោទហំ ភិក្ខុ មនោវិតក្កេ;
Samodahaṃ bhikkhu manovitakke;
អនិស្សិតោ អញ្ញមហេឋយានោ,
Anissito aññamaheṭhayāno,
បរិនិព្ពុតោ នូបវទេយ្យ កញ្ចី’’តិ។ តតិយំ;
Parinibbuto nūpavadeyya kañcī’’ti. tatiyaṃ;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៣. កុម្មោបមសុត្តវណ្ណនា • 3. Kummopamasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៣. កុម្មោបមសុត្តវណ្ណនា • 3. Kummopamasuttavaṇṇanā
