| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
१०. कुमुददायकत्थेरअपदानवण्णना
10. Kumudadāyakattheraapadānavaṇṇanā
हिमवन्तस्साविदूरेतिआदिकं आयस्मतो कुमुददायकत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि थेरो पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो अनेकेसु भवेसु विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो पदुमुत्तरस्स भगवतो काले हिमवन्तस्स आसन्ने महन्ते जातस्सरे कुकुत्थो नाम पक्खी हुत्वा निब्बत्तो केनचि अकुसलेन पक्खी समानोपि पुब्बे कतसम्भारेन बुद्धिसम्पन्नो पुञ्ञापुञ्ञेसु छेको सीलवा पाणगोचरतो पटिविरतो अहोसि। तस्मिं समये पदुमुत्तरो भगवा आकासेनागन्त्वा तस्स समीपे चङ्कमति। अथ सो सकुणो भगवन्तं दिस्वा पसन्नचित्तो कुमुदपुप्फं डंसित्वा भगवतो पादमूले पूजेसि। भगवा तस्स सोमनस्सुप्पादनत्थं पटिग्गहेत्वा अनुमोदनमकासि।
Himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato kumudadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi thero purimabuddhesu katādhikāro anekesu bhavesu vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle himavantassa āsanne mahante jātassare kukuttho nāma pakkhī hutvā nibbatto kenaci akusalena pakkhī samānopi pubbe katasambhārena buddhisampanno puññāpuññesu cheko sīlavā pāṇagocarato paṭivirato ahosi. Tasmiṃ samaye padumuttaro bhagavā ākāsenāgantvā tassa samīpe caṅkamati. Atha so sakuṇo bhagavantaṃ disvā pasannacitto kumudapupphaṃ ḍaṃsitvā bhagavato pādamūle pūjesi. Bhagavā tassa somanassuppādanatthaṃ paṭiggahetvā anumodanamakāsi.
५१. सो तेन पुञ्ञेन देवमनुस्सेसु उभयसम्पत्तिसुखं अनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे सावत्थियं अञ्ञतरस्मिं कुले निब्बत्तो वुद्धिमन्वाय महद्धनो महाभोगो रतनत्तये पसन्नो सत्थु धम्मदेसनं सुत्वा पटिलद्धसद्धो पब्बजित्वा नचिरस्सेव अरहा हुत्वा अत्तनो पुब्बकम्मं पच्चक्खतो ञत्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो हिमवन्तस्साविदूरेतिआदिमाह। पदुमुप्पलसञ्छन्नोति एत्थ सतपत्तेहि सम्पुण्णो सेतपदुमो च तीणि नीलरत्तसेतुप्पलानि च पदुमुप्पलानि तेहि सञ्छन्नो गहनीभूतो सम्पुण्णो महाजातस्सरो अहूति सम्बन्धो। पुण्डरीकसमोत्थटोति पुण्डरीकेहि रत्तपदुमेहि ओत्थटो सम्पुण्णोति अत्थो। सेसं सुविञ्ञेय्यमेवाति।
51. So tena puññena devamanussesu ubhayasampattisukhaṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ aññatarasmiṃ kule nibbatto vuddhimanvāya mahaddhano mahābhogo ratanattaye pasanno satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā nacirasseva arahā hutvā attano pubbakammaṃ paccakkhato ñatvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Padumuppalasañchannoti ettha satapattehi sampuṇṇo setapadumo ca tīṇi nīlarattasetuppalāni ca padumuppalāni tehi sañchanno gahanībhūto sampuṇṇo mahājātassaro ahūti sambandho. Puṇḍarīkasamotthaṭoti puṇḍarīkehi rattapadumehi otthaṭo sampuṇṇoti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
कुमुददायकत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Kumudadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
सोळसमवग्गवण्णना समत्ता।
Soḷasamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / १०. कुमुददायकत्थेरअपदानं • 10. Kumudadāyakattheraapadānaṃ
