| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
18. කුමුදවග්‌ගො
18. Kumudavaggo
1. කුමුදමාලියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා
1. Kumudamāliyattheraapadānavaṇṇanā
පබ්‌බතෙ හිමවන්‌තම්‌හීතිආදිකං ආයස්‌මතො කුමුදමාලියත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි ථෙරො පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො අත්‌ථදස්‌සිස්‌ස භගවතො කාලෙ හිමවන්‌තපබ්‌බතසමීපෙ ජාතස්‌සරස්‌ස ආසන්‌නෙ රක්‌ඛසො හුත්‌වා නිබ්‌බත්‌තො අත්‌ථදස්‌සිං භගවන්‌තං තත්‌ථ උපගතං දිස්‌වා පසන්‌නමානසො කුමුදපුප්‌ඵානි ඔචිනිත්‌වා භගවන්‌තං පූජෙසි. භගවා අනුමොදනං කත්‌වා පක්‌කාමි.
Pabbatehimavantamhītiādikaṃ āyasmato kumudamāliyattherassa apadānaṃ. Ayampi thero purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto atthadassissa bhagavato kāle himavantapabbatasamīpe jātassarassa āsanne rakkhaso hutvā nibbatto atthadassiṃ bhagavantaṃ tattha upagataṃ disvā pasannamānaso kumudapupphāni ocinitvā bhagavantaṃ pūjesi. Bhagavā anumodanaṃ katvā pakkāmi.
1. සො තෙන පුඤ්‌ඤෙන තතො චවිත්‌වා දෙවලොකං උපපන්‌නො ඡ කාමාවචරසම්‌පත්‌තියො අනුභවිත්‌වා මනුස්‌සෙසු ච චක්‌කවත්‌තිආදිසම්‌පත්‌තියො අනුභවිත්‌වා ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො වුද්‌ධිප්‌පත්‌තො රතනත්‌තයෙ පසන්‌නො පබ්‌බජිත්‌වා වායමන්‌තො බ්‍රහ්‌මචරියපරියොසානං අරහත්‌තං පත්‌වා අත්‌තනො පුබ්‌බකම්‌මං සරිත්‌වා සොමනස්‌සජාතො පුබ්‌බචරිතාපදානං පකාසෙන්‌තො පබ්‌බතෙ හිමවන්‌තම්‌හීතිආදිමාහ. තත්‌ථ තත්‌ථජො රක්‌ඛසො ආසින්‌ති තස්‌මිං ජාතස්‌සරසමීපෙ ජාතො නිබ්‌බත්‌තො රක්‌ඛසො පරරුධිරමංසඛාදකො නිද්‌දයො ඝොරරූපො භයානකසභාවො මහාබලො මහාථාමො කක්‌ඛළො යක්‌ඛො ආසිං අහොසින්‌ති අත්‌ථො.
1. So tena puññena tato cavitvā devalokaṃ upapanno cha kāmāvacarasampattiyo anubhavitvā manussesu ca cakkavattiādisampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto vuddhippatto ratanattaye pasanno pabbajitvā vāyamanto brahmacariyapariyosānaṃ arahattaṃ patvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento pabbate himavantamhītiādimāha. Tattha tatthajo rakkhaso āsinti tasmiṃ jātassarasamīpe jāto nibbatto rakkhaso pararudhiramaṃsakhādako niddayo ghorarūpo bhayānakasabhāvo mahābalo mahāthāmo kakkhaḷo yakkho āsiṃ ahosinti attho.
කුමුදං පුප්‌ඵතෙ තත්‌ථාති තස්‌මිං මහාසරෙ සූරියරංසියා අභාවෙ සති සායන්‌හෙ මකුළිතං කුඤ්‌චිතාකාරෙන නිප්‌පභං අවණ්‌ණං හොතීති ‘‘කුමුද’’න්‌ති ලද්‌ධනාමං පුප්‌ඵං පුප්‌ඵතෙ විකසතීති අත්‌ථො. චක්‌කමත්‌තානි ජායරෙති තානි පුප්‌ඵානි රථචක්‌කපමාණානි හුත්‌වා ජායන්‌තීති අත්‌ථො. සෙසං සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙවාති.
Kumudaṃpupphate tatthāti tasmiṃ mahāsare sūriyaraṃsiyā abhāve sati sāyanhe makuḷitaṃ kuñcitākārena nippabhaṃ avaṇṇaṃ hotīti ‘‘kumuda’’nti laddhanāmaṃ pupphaṃ pupphate vikasatīti attho. Cakkamattāni jāyareti tāni pupphāni rathacakkapamāṇāni hutvā jāyantīti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
කුමුදමාලියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Kumudamāliyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 1. කුමුදමාලියත්‌ථෙරඅපදානං • 1. Kumudamāliyattheraapadānaṃ
