| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi |
൧൪. ചുദ്ദസമവഗ്ഗോ
14. Cuddasamavaggo
(൧൩൬) ൧. കുസലാകുസലപടിസന്ദഹനകഥാ
(136) 1. Kusalākusalapaṭisandahanakathā
൬൮൬. അകുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി കുസലമൂലന്തി? ആമന്താ. യാ അകുസലസ്സ ഉപ്പാദായ ആവട്ടനാ…പേ॰… പണിധി, സാവ കുസലസ്സ ഉപ്പാദായ ആവട്ടനാ…പേ॰… പണിധീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
686. Akusalamūlaṃ paṭisandahati kusalamūlanti? Āmantā. Yā akusalassa uppādāya āvaṭṭanā…pe… paṇidhi, sāva kusalassa uppādāya āvaṭṭanā…pe… paṇidhīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
അകുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി കുസലമൂലം, ന വത്തബ്ബം – ‘‘യാ അകുസലസ്സ ഉപ്പാദായ ആവട്ടനാ…പേ॰… പണിധി, സാവ കുസലസ്സ ഉപ്പാദായ ആവട്ടനാ…പേ॰… പണിധീ’’തി? ആമന്താ. കുസലം അനാവട്ടേന്തസ്സ 1 ഉപ്പജ്ജതി …പേ॰… അപ്പണിദഹന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… നനു കുസലം ആവട്ടേന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതി…പേ॰… പണിദഹന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി കുസലം ആവട്ടേന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതി…പേ॰… പണിദഹന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അകുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി കുസലമൂല’’ന്തി.
Akusalamūlaṃ paṭisandahati kusalamūlaṃ, na vattabbaṃ – ‘‘yā akusalassa uppādāya āvaṭṭanā…pe… paṇidhi, sāva kusalassa uppādāya āvaṭṭanā…pe… paṇidhī’’ti? Āmantā. Kusalaṃ anāvaṭṭentassa 2 uppajjati …pe… appaṇidahantassa uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… nanu kusalaṃ āvaṭṭentassa uppajjati…pe… paṇidahantassa uppajjatīti? Āmantā. Hañci kusalaṃ āvaṭṭentassa uppajjati…pe… paṇidahantassa uppajjati, no ca vata re vattabbe – ‘‘akusalamūlaṃ paṭisandahati kusalamūla’’nti.
൬൮൭. അകുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി കുസലമൂലന്തി? ആമന്താ. അകുസലമൂലം അയോനിസോ മനസികരോതോ ഉപ്പജ്ജതീതി? ആമന്താ. കുസലം അയോനിസോ മനസികരോതോ ഉപ്പജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… നനു കുസലം യോനിസോ മനസികരോതോ ഉപ്പജ്ജതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി കുസലം യോനിസോ മനസികരോതോ ഉപ്പജ്ജതി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അകുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി കുസലമൂല’’ന്തി.
687. Akusalamūlaṃ paṭisandahati kusalamūlanti? Āmantā. Akusalamūlaṃ ayoniso manasikaroto uppajjatīti? Āmantā. Kusalaṃ ayoniso manasikaroto uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… nanu kusalaṃ yoniso manasikaroto uppajjatīti? Āmantā. Hañci kusalaṃ yoniso manasikaroto uppajjati, no ca vata re vattabbe – ‘‘akusalamūlaṃ paṭisandahati kusalamūla’’nti.
അകുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി കുസലമൂലന്തി? ആമന്താ. കാമസഞ്ഞായ അനന്തരാ നേക്ഖമ്മസഞ്ഞാ ഉപ്പജ്ജതി, ബ്യാപാദസഞ്ഞായ അനന്തരാ അബ്യാപാദസഞ്ഞാ ഉപ്പജ്ജതി, വിഹിംസാസഞ്ഞായ അനന്തരാ അവിഹിംസാസഞ്ഞാ ഉപ്പജ്ജതി, ബ്യാപാദസ്സ അനന്തരാ മേത്താ ഉപ്പജ്ജതി, വിഹിംസായ അനന്തരാ കരുണാ ഉപ്പജ്ജതി, അരതിയാ അനന്തരാ മുദിതാ ഉപ്പജ്ജതി, പടിഘസ്സ അനന്തരാ ഉപേക്ഖാ ഉപ്പജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Akusalamūlaṃ paṭisandahati kusalamūlanti? Āmantā. Kāmasaññāya anantarā nekkhammasaññā uppajjati, byāpādasaññāya anantarā abyāpādasaññā uppajjati, vihiṃsāsaññāya anantarā avihiṃsāsaññā uppajjati, byāpādassa anantarā mettā uppajjati, vihiṃsāya anantarā karuṇā uppajjati, aratiyā anantarā muditā uppajjati, paṭighassa anantarā upekkhā uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൬൮൮. കുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി അകുസലമൂലന്തി? ആമന്താ. യാ കുസലസ്സ ഉപ്പാദായ ആവട്ടനാ…പേ॰… പണിധി, സാവ അകുസലസ്സ ഉപ്പാദായ ആവട്ടനാ…പേ॰… പണിധീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
688. Kusalamūlaṃ paṭisandahati akusalamūlanti? Āmantā. Yā kusalassa uppādāya āvaṭṭanā…pe… paṇidhi, sāva akusalassa uppādāya āvaṭṭanā…pe… paṇidhīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
കുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി അകുസലമൂലം, ന വത്തബ്ബം – ‘‘യാ കുസലസ്സ ഉപ്പാദായ ആവട്ടനാ…പേ॰… പണിധി, സാവ അകുസലസ്സ ഉപ്പാദായ ആവട്ടനാ…പേ॰… പണിധീ’’തി? ആമന്താ. അകുസലം അനാവട്ടേന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതി…പേ॰… അപ്പണിദഹന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… നനു അകുസലം ആവട്ടേന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതി…പേ॰… പണിദഹന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അകുസലം ആവട്ടേന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതി…പേ॰… പണിദഹന്തസ്സ ഉപ്പജ്ജതി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘കുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി അകുസലമൂല’’ന്തി.
Kusalamūlaṃ paṭisandahati akusalamūlaṃ, na vattabbaṃ – ‘‘yā kusalassa uppādāya āvaṭṭanā…pe… paṇidhi, sāva akusalassa uppādāya āvaṭṭanā…pe… paṇidhī’’ti? Āmantā. Akusalaṃ anāvaṭṭentassa uppajjati…pe… appaṇidahantassa uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… nanu akusalaṃ āvaṭṭentassa uppajjati…pe… paṇidahantassa uppajjatīti? Āmantā. Hañci akusalaṃ āvaṭṭentassa uppajjati…pe… paṇidahantassa uppajjati, no ca vata re vattabbe – ‘‘kusalamūlaṃ paṭisandahati akusalamūla’’nti.
൬൮൯. കുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി അകുസലമൂലന്തി? ആമന്താ. കുസലം യോനിസോ മനസികരോതോ ഉപ്പജ്ജതീതി? ആമന്താ. അകുസലം യോനിസോ മനസികരോതോ ഉപ്പജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… നനു അകുസലം അയോനിസോ മനസികരോതോ ഉപ്പജ്ജതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അകുസലം അയോനിസോ മനസികരോതോ ഉപ്പജ്ജതി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘കുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി അകുസലമൂല’’ന്തി.
689. Kusalamūlaṃ paṭisandahati akusalamūlanti? Āmantā. Kusalaṃ yoniso manasikaroto uppajjatīti? Āmantā. Akusalaṃ yoniso manasikaroto uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… nanu akusalaṃ ayoniso manasikaroto uppajjatīti? Āmantā. Hañci akusalaṃ ayoniso manasikaroto uppajjati, no ca vata re vattabbe – ‘‘kusalamūlaṃ paṭisandahati akusalamūla’’nti.
കുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി അകുസലമൂലന്തി? ആമന്താ. നേക്ഖമ്മസഞ്ഞായ അനന്തരാ കാമസഞ്ഞാ ഉപ്പജ്ജതി, അബ്യാപാദസഞ്ഞായ അനന്തരാ ബ്യാപാദസഞ്ഞാ ഉപ്പജ്ജതി, അവിഹിംസാസഞ്ഞായ അനന്തരാ വിഹിംസാസഞ്ഞാ ഉപ്പജ്ജതി, മേത്തായ അനന്തരാ ബ്യാപാദോ ഉപ്പജ്ജതി, കരുണായ അനന്തരാ വിഹിംസാ ഉപ്പജ്ജതി, മുദിതായ അനന്തരാ അരതി ഉപ്പജ്ജതി, ഉപേക്ഖായ അനന്തരാ പടിഘം ഉപ്പജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kusalamūlaṃ paṭisandahati akusalamūlanti? Āmantā. Nekkhammasaññāya anantarā kāmasaññā uppajjati, abyāpādasaññāya anantarā byāpādasaññā uppajjati, avihiṃsāsaññāya anantarā vihiṃsāsaññā uppajjati, mettāya anantarā byāpādo uppajjati, karuṇāya anantarā vihiṃsā uppajjati, muditāya anantarā arati uppajjati, upekkhāya anantarā paṭighaṃ uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൬൯൦. ന വത്തബ്ബം – ‘‘അകുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി കുസലമൂലം, കുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി അകുസലമൂല’’ന്തി? ആമന്താ. നനു യസ്മിംയേവ വത്ഥുസ്മിം രജ്ജതി തസ്മിഞ്ഞേവ വത്ഥുസ്മിം വിരജ്ജതി, യസ്മിംയേവ വത്ഥുസ്മിം വിരജ്ജതി തസ്മിഞ്ഞേവ വത്ഥുസ്മിം രജ്ജതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി യസ്മിഞ്ഞേവ വത്ഥുസ്മിം രജ്ജതി തസ്മിഞ്ഞേവ വത്ഥുസ്മിം വിരജ്ജതി, യസ്മിഞ്ഞേവ വത്ഥുസ്മിം വിരജ്ജതി തസ്മിഞ്ഞേവ വത്ഥുസ്മിം രജ്ജതി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അകുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി കുസലമൂലം, കുസലമൂലം പടിസന്ദഹതി അകുസലമൂല’’ന്തി.
690. Na vattabbaṃ – ‘‘akusalamūlaṃ paṭisandahati kusalamūlaṃ, kusalamūlaṃ paṭisandahati akusalamūla’’nti? Āmantā. Nanu yasmiṃyeva vatthusmiṃ rajjati tasmiññeva vatthusmiṃ virajjati, yasmiṃyeva vatthusmiṃ virajjati tasmiññeva vatthusmiṃ rajjatīti? Āmantā. Hañci yasmiññeva vatthusmiṃ rajjati tasmiññeva vatthusmiṃ virajjati, yasmiññeva vatthusmiṃ virajjati tasmiññeva vatthusmiṃ rajjati, tena vata re vattabbe – ‘‘akusalamūlaṃ paṭisandahati kusalamūlaṃ, kusalamūlaṃ paṭisandahati akusalamūla’’nti.
കുസലാകുസലപടിസന്ദഹനകഥാ നിട്ഠിതാ.
Kusalākusalapaṭisandahanakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൧. കുസലാകുസലപടിസന്ദഹനകഥാവണ്ണനാ • 1. Kusalākusalapaṭisandahanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൧. കുസലാകുസലപടിസന്ദഹനകഥാവണ്ണനാ • 1. Kusalākusalapaṭisandahanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൧. കുസലാകുസലപടിസന്ദഹനകഥാവണ്ണനാ • 1. Kusalākusalapaṭisandahanakathāvaṇṇanā
