Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
កុសលវារកថាវណ្ណនា
Kusalavārakathāvaṇṇanā
៣០៣. សង្ឃស្ស សម្មុខា បដិញ្ញាតេ តំ បដិជាននំ សង្ឃសម្មុខតា នាម។ តស្ស បដិជាននចិត្តំ សន្ធាយ ‘‘សម្មុខាវិនយោ កុសលោ’’តិអាទិ វុត្តន្តិ វទន្តិ។ នត្ថិ សម្មុខាវិនយោ អកុសលោតិ ធម្មវិនយបុគ្គលសម្មុខតាហិ តិវង្គិកោ សម្មុខាវិនយោ ឯតេហិ វិនា នត្ថិ។ តត្ថ កុសលចិត្តេហិ ករណកាលេ កុសលោ, អរហន្តេហិ ករណកាលេ អព្យាកតោ។ ឯតេសំ សង្ឃសម្មុខតាទីនំ អកុសលបដិបក្ខត្តា អកុសលស្ស សម្ភវោ នត្ថិ, តស្មា ‘‘នត្ថិ សម្មុខាវិនយោ អកុសលោ’’តិ វុត្តំ។ ‘‘យេភុយ្យសិកា អធម្មវាទីហិ វូបសមនកាលេ, ធម្មវាទីនម្បិ អធម្មវាទិម្ហិ សលាកគ្គាហាបកេ ជាតេ អកុសលា។ សតិវិនយោ អនរហតោ សញ្ចិច្ច សតិវិនយទានេ អកុសលោ។ អមូឡ្ហវិនយោ អនុម្មត្តកស្ស ទានេ, បដិញ្ញាតករណំ មូឡ្ហស្ស អជានតោ បដិញ្ញាយ ករណេ, តស្សបាបិយសិកា សុទ្ធស្ស ករណេ, តិណវត្ថារកំ មហាកលហេ សញ្ចិច្ច ករណេ ច អកុសលំ។ សព្ពត្ថ អរហតោ វសេនេវ អព្យាកត’’ន្តិ សព្ពមេតំ គណ្ឋិបទេសុ វុត្តំ។
303. Saṅghassa sammukhā paṭiññāte taṃ paṭijānanaṃ saṅghasammukhatā nāma. Tassa paṭijānanacittaṃ sandhāya ‘‘sammukhāvinayo kusalo’’tiādi vuttanti vadanti. Natthi sammukhāvinayo akusaloti dhammavinayapuggalasammukhatāhi tivaṅgiko sammukhāvinayo etehi vinā natthi. Tattha kusalacittehi karaṇakāle kusalo, arahantehi karaṇakāle abyākato. Etesaṃ saṅghasammukhatādīnaṃ akusalapaṭipakkhattā akusalassa sambhavo natthi, tasmā ‘‘natthi sammukhāvinayo akusalo’’ti vuttaṃ. ‘‘Yebhuyyasikā adhammavādīhi vūpasamanakāle, dhammavādīnampi adhammavādimhi salākaggāhāpake jāte akusalā. Sativinayo anarahato sañcicca sativinayadāne akusalo. Amūḷhavinayo anummattakassa dāne, paṭiññātakaraṇaṃ mūḷhassa ajānato paṭiññāya karaṇe, tassapāpiyasikā suddhassa karaṇe, tiṇavatthārakaṃ mahākalahe sañcicca karaṇe ca akusalaṃ. Sabbattha arahato vaseneva abyākata’’nti sabbametaṃ gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ១៣. កុសលវារោ • 13. Kusalavāro
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អធិករណបរិយាយវារាទិវណ្ណនា • Adhikaraṇapariyāyavārādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / សមថសម្មុខាវិនយវារាទិវណ្ណនា • Samathasammukhāvinayavārādivaṇṇanā