Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਕੁਸਲવਾਰਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Kusalavārakathāvaṇṇanā
੩੦੩. ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤੇ ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਨਂ ਸਙ੍ਘਸਮ੍ਮੁਖਤਾ ਨਾਮ। ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੋ ਕੁਸਲੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਨਤ੍ਥਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੋ ਅਕੁਸਲੋਤਿ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਪੁਗ੍ਗਲਸਮ੍ਮੁਖਤਾਹਿ ਤਿવਙ੍ਗਿਕੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੋ ਏਤੇਹਿ વਿਨਾ ਨਤ੍ਥਿ। ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਕਰਣਕਾਲੇ ਕੁਸਲੋ, ਅਰਹਨ੍ਤੇਹਿ ਕਰਣਕਾਲੇ ਅਬ੍ਯਾਕਤੋ। ਏਤੇਸਂ ਸਙ੍ਘਸਮ੍ਮੁਖਤਾਦੀਨਂ ਅਕੁਸਲਪਟਿਪਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਅਕੁਸਲਸ੍ਸ ਸਮ੍ਭવੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੋ ਅਕੁਸਲੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਯੇਭੁਯ੍ਯਸਿਕਾ ਅਧਮ੍ਮવਾਦੀਹਿ વੂਪਸਮਨਕਾਲੇ, ਧਮ੍ਮવਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਅਧਮ੍ਮવਾਦਿਮ੍ਹਿ ਸਲਾਕਗ੍ਗਾਹਾਪਕੇ ਜਾਤੇ ਅਕੁਸਲਾ। ਸਤਿવਿਨਯੋ ਅਨਰਹਤੋ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਸਤਿવਿਨਯਦਾਨੇ ਅਕੁਸਲੋ। ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯੋ ਅਨੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਦਾਨੇ, ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਕਰਣਂ ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਅਜਾਨਤੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਕਰਣੇ, ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾ ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਕਰਣੇ, ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕਂ ਮਹਾਕਲਹੇ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਕਰਣੇ ਚ ਅਕੁਸਲਂ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਰਹਤੋ વਸੇਨੇવ ਅਬ੍ਯਾਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ વੁਤ੍ਤਂ।
303. Saṅghassa sammukhā paṭiññāte taṃ paṭijānanaṃ saṅghasammukhatā nāma. Tassa paṭijānanacittaṃ sandhāya ‘‘sammukhāvinayo kusalo’’tiādi vuttanti vadanti. Natthi sammukhāvinayo akusaloti dhammavinayapuggalasammukhatāhi tivaṅgiko sammukhāvinayo etehi vinā natthi. Tattha kusalacittehi karaṇakāle kusalo, arahantehi karaṇakāle abyākato. Etesaṃ saṅghasammukhatādīnaṃ akusalapaṭipakkhattā akusalassa sambhavo natthi, tasmā ‘‘natthi sammukhāvinayo akusalo’’ti vuttaṃ. ‘‘Yebhuyyasikā adhammavādīhi vūpasamanakāle, dhammavādīnampi adhammavādimhi salākaggāhāpake jāte akusalā. Sativinayo anarahato sañcicca sativinayadāne akusalo. Amūḷhavinayo anummattakassa dāne, paṭiññātakaraṇaṃ mūḷhassa ajānato paṭiññāya karaṇe, tassapāpiyasikā suddhassa karaṇe, tiṇavatthārakaṃ mahākalahe sañcicca karaṇe ca akusalaṃ. Sabbattha arahato vaseneva abyākata’’nti sabbametaṃ gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੧੩. ਕੁਸਲવਾਰੋ • 13. Kusalavāro
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਧਿਕਰਣਪਰਿਯਾਯવਾਰਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Adhikaraṇapariyāyavārādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸਮਥਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯવਾਰਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Samathasammukhāvinayavārādivaṇṇanā