ទីឃ និកាយ ៥

កូដទន្តសុត្ត

១។ ខាណុមតកព្រាហ្មណគហបតិកា

ឯវំ មេ សុតំ—ឯកំ សមយំ ភគវា មគធេសុ ចារិកំ ចរមានោ មហតា ភិក្ខុសង្ឃេន សទ្ធិំ បញ្ចមត្តេហិ ភិក្ខុសតេហិ យេន ខាណុមតំ នាម មគធានំ ព្រាហ្មណគាមោ តទវសរិ។ តត្រ សុទំ ភគវា ខាណុមតេ វិហរតិ អម្ពលដ្ឋិកាយំ។

តេន ខោ បន សមយេន កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ខាណុមតំ អជ្ឈាវសតិ សត្តុស្សទំ សតិណកដ្ឋោទកំ សធញ្ញំ រាជភោគ្គំ រញ្ញា មាគធេន សេនិយេន ពិម្ពិសារេន ទិន្នំ រាជទាយំ ព្រហ្មទេយ្យំ។ តេន ខោ បន សមយេន កូដទន្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស មហាយញ្ញោ ឧបក្ខដោ ហោតិ។ សត្ត ច ឧសភសតានិ សត្ត ច វច្ឆតរសតានិ សត្ត ច វច្ឆតរីសតានិ សត្ត ច អជសតានិ សត្ត ច ឧរព្ភសតានិ ថូណូបនីតានិ ហោន្តិ យញ្ញត្ថាយ។

អស្សោសុំ ខោ ខាណុមតកា ព្រាហ្មណគហបតិកា:

“សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ សក្យបុត្តោ សក្យកុលា បព្ពជិតោ មគធេសុ ចារិកំ ចរមានោ មហតា ភិក្ខុសង្ឃេន សទ្ធិំ បញ្ចមត្តេហិ ភិក្ខុសតេហិ ខាណុមតំ អនុប្បត្តោ ខាណុមតេ វិហរតិ អម្ពលដ្ឋិកាយំ។ តំ ខោ បន ភវន្តំ គោតមំ ឯវំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ: ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាៜតិ។ សោ ឥមំ លោកំ សទេវកំ សមារកំ សព្រហ្មកំ សស្សមណព្រាហ្មណិំ បឹ សទេវមនុស្សំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទេតិ។ សោ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ។ សាធុ ខោ បន តថារូបានំ អរហតំ ទស្សនំ ហោតី”តិ។

អថ ខោ ខាណុមតកា ព្រាហ្មណគហបតិកា ខាណុមតា និក្ខមិត្វា សង្ឃសង្ឃី គណីភូតា យេន អម្ពលដ្ឋិកា តេនុបសង្កមន្តិ។

តេន ខោ បន សមយេន កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ឧបរិបាសាទេ ទិវាសេយ្យំ ឧបគតោ ហោតិ។ អទ្ទសា ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ខាណុមតកេ ព្រាហ្មណគហបតិកេ ខាណុមតា និក្ខមិត្វា សង្ឃសង្ឃី គណីភូតេ យេន អម្ពលដ្ឋិកា តេនុបសង្កមន្តេ។ ទិស្វា ខត្តំ អាមន្តេសិ: “កិំ នុ ខោ, ភោ ខត្តេ, ខាណុមតកា ព្រាហ្មណគហបតិកា ខាណុមតា និក្ខមិត្វា សង្ឃសង្ឃី គណីភូតា យេន អម្ពលដ្ឋិកា តេនុបសង្កមន្តី”តិ?

“អត្ថិ ខោ, ភោ, សមណោ គោតមោ សក្យបុត្តោ សក្យកុលា បព្ពជិតោ មគធេសុ ចារិកំ ចរមានោ មហតា ភិក្ខុសង្ឃេន សទ្ធិំ បញ្ចមត្តេហិ ភិក្ខុសតេហិ ខាណុមតំ អនុប្បត្តោ, ខាណុមតេ វិហរតិ អម្ពលដ្ឋិកាយំ។ តំ ខោ បន ភវន្តំ គោតមំ ឯវំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ: ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាៜតិ។ តមេតេ ភវន្តំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមន្តី”តិ។

អថ ខោ កូដទន្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស ឯតទហោសិ: “សុតំ ខោ បន មេតំ: ‘សមណោ គោតមោ តិវិធំ យញ្ញសម្បទំ សោឡសបរិក្ខារំ ជានាតីៜតិ។ ន ខោ បនាហំ ជានាមិ តិវិធំ យញ្ញសម្បទំ សោឡសបរិក្ខារំ។ ឥច្ឆាមិ ចាហំ មហាយញ្ញំ យជិតុំ។ យន្នូនាហំ សមណំ គោតមំ ឧបសង្កមិត្វា តិវិធំ យញ្ញសម្បទំ សោឡសបរិក្ខារំ បុច្ឆេយ្យន៑”តិ។

អថ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ខត្តំ អាមន្តេសិ: “តេន ហិ, ភោ ខត្តេ, យេន ខាណុមតកា ព្រាហ្មណគហបតិកា តេនុបសង្កម។ ឧបសង្កមិត្វា ខាណុមតកេ ព្រាហ្មណគហបតិកេ ឯវំ វទេហិ: ‘កូដទន្តោ, ភោ, ព្រាហ្មណោ ឯវមាហ—អាគមេន្តុ កិរ ភវន្តោ, កូដទន្តោបិ ព្រាហ្មណោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតីៜ”តិ។

“ឯវំ, ភោ”តិ ខោ សោ ខត្តា កូដទន្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស បដិស្សុត្វា យេន ខាណុមតកា ព្រាហ្មណគហបតិកា តេនុបសង្កមិ។ ឧបសង្កមិត្វា ខាណុមតកេ ព្រាហ្មណគហបតិកេ ឯតទវោច: “កូដទន្តោ, ភោ, ព្រាហ្មណោ ឯវមាហ: ‘អាគមេន្តុ កិរ ភោន្តោ, កូដទន្តោបិ ព្រាហ្មណោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតីៜ”តិ។

២។ កូដទន្តគុណកថា

តេន ខោ បន សមយេន អនេកានិ ព្រាហ្មណសតានិ ខាណុមតេ បដិវសន្តិ: “កូដទន្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស មហាយញ្ញំ អនុភវិស្សាមា”តិ។ អស្សោសុំ ខោ តេ ព្រាហ្មណា: “កូដទន្តោ កិរ ព្រាហ្មណោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតី”តិ។ អថ ខោ តេ ព្រាហ្មណា យេន កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ តេនុបសង្កមិំសុ។ ឧបសង្កមិត្វា កូដទន្តំ ព្រាហ្មណំ ឯតទវោចុំ:

“សច្ចំ កិរ ភវំ កូដទន្តោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតី”តិ?

“ឯវំ ខោ មេ, ភោ, ហោតិ: ‘អហម្បិ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សាមីៜ”តិ។

“មា ភវំ កូដទន្តោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិ។ ន អរហតិ ភវំ កូដទន្តោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ សចេ ភវំ កូដទន្តោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតិ, ភោតោ កូដទន្តស្ស យសោ ហាយិស្សតិ, សមណស្ស គោតមស្ស យសោ អភិវឌ្ឍិស្សតិ។ យម្បិ ភោតោ កូដទន្តស្ស យសោ ហាយិស្សតិ, សមណស្ស គោតមស្ស យសោ អភិវឌ្ឍិស្សតិ, ឥមិនាបង្គេន ន អរហតិ ភវំ កូដទន្តោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ សមណោ ត្វេវ គោតមោ អរហតិ ភវន្តំ កូដទន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន។ យម្បិ ភវំ កូដទន្តោ ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន, ឥមិនាបង្គេន ន អរហតិ ភវំ កូដទន្តោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ សមណោ ត្វេវ គោតមោ អរហតិ ភវន្តំ កូដទន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ អឌ្ឍោ មហទ្ធនោ មហាភោគោ បហូតវិត្តូបករណោ បហូតជាតរូបរជតោ …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ អជ្ឈាយកោ មន្តធរោ តិណ្ណំ វេទានំ បារគូ សនិឃណ្ឌុកេដុភានំ សាក្ខរប្បភេទានំ ឥតិហាសបញ្ចមានំ បទកោ វេយ្យាករណោ លោកាយតមហាបុរិសលក្ខណេសុ អនវយោ …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ អភិរូបោ ទស្សនីយោ បាសាទិកោ បរមាយ វណ្ណបោក្ខរតាយ សមន្នាគតោ ព្រហ្មវណ្ណី ព្រហ្មវច្ឆសី អខុទ្ទាវកាសោ ទស្សនាយ …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ សីលវា វុទ្ធសីលី វុទ្ធសីលេន សមន្នាគតោ …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ កល្យាណវាចោ កល្យាណវាក្ករណោ បោរិយា វាចាយ សមន្នាគតោ វិស្សដ្ឋាយ អនេលគលាយ អត្ថស្ស វិញ្ញាបនិយា …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ ពហូនំ អាចរិយបាចរិយោ តីណិ មាណវកសតានិ មន្តេ វាចេតិ, ពហូ ខោ បន នានាទិសា នានាជនបទា មាណវកា អាគច្ឆន្តិ ភោតោ កូដទន្តស្ស សន្តិកេ មន្តត្ថិកា មន្តេ អធិយិតុកាមា …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ ជិណ្ណោ វុទ្ធោ មហល្លកោ អទ្ធគតោ វយោអនុប្បត្តោ។ សមណោ គោតមោ តរុណោ ចេវ តរុណបព្ពជិតោ ច …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ រញ្ញោ មាគធស្ស សេនិយស្ស ពិម្ពិសារស្ស សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ អបចិតោ …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណស្ស បោក្ខរសាតិស្ស សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ អបចិតោ …បេ…

ភវញ្ហិ កូដទន្តោ ខាណុមតំ អជ្ឈាវសតិ សត្តុស្សទំ សតិណកដ្ឋោទកំ សធញ្ញំ រាជភោគ្គំ រញ្ញា មាគធេន សេនិយេន ពិម្ពិសារេន ទិន្នំ រាជទាយំ ព្រហ្មទេយ្យំ។ យម្បិ ភវំ កូដទន្តោ ខាណុមតំ អជ្ឈាវសតិ សត្តុស្សទំ សតិណកដ្ឋោទកំ សធញ្ញំ រាជភោគ្គំ, រញ្ញា មាគធេន សេនិយេន ពិម្ពិសារេន ទិន្នំ រាជទាយំ ព្រហ្មទេយ្យំ, ឥមិនាបង្គេន ន អរហតិ ភវំ កូដទន្តោ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ សមណោ ត្វេវ គោតមោ អរហតិ ភវន្តំ កូដទន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុន៑”តិ។

៣។ ពុទ្ធគុណកថា

ឯវំ វុត្តេ, កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ តេ ព្រាហ្មណេ ឯតទវោច:

“តេន ហិ, ភោ, មមបិ សុណាថ, យថា មយមេវ អរហាម តំ ភវន្តំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ, ន ត្វេវ អរហតិ សោ ភវំ គោតមោ អម្ហាកំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន។ យម្បិ, ភោ, សមណោ គោតមោ ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន, ឥមិនាបង្គេន ន អរហតិ សោ ភវំ គោតមោ អម្ហាកំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ អថ ខោ មយមេវ អរហាម តំ ភវន្តំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ មហន្តំ ញាតិសង្ឃំ ឱហាយ បព្ពជិតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ បហូតំ ហិរញ្ញសុវណ្ណំ ឱហាយ បព្ពជិតោ ភូមិគតញ្ច វេហាសដ្ឋំ ច …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ទហរោវ សមានោ យុវា សុសុកាឡកេសោ ភទ្រេន យោព្ពនេន សមន្នាគតោ បឋមេន វយសា អគារស្មា អនគារិយំ បព្ពជិតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ អកាមកានំ មាតាបិតូនំ អស្សុមុខានំ រុទន្តានំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្ពជិតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ អភិរូបោ ទស្សនីយោ បាសាទិកោ បរមាយ វណ្ណបោក្ខរតាយ សមន្នាគតោ ព្រហ្មវណ្ណី ព្រហ្មវច្ឆសី អខុទ្ទាវកាសោ ទស្សនាយ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ សីលវា អរិយសីលី កុសលសីលី កុសលសីលេន សមន្នាគតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ កល្យាណវាចោ កល្យាណវាក្ករណោ បោរិយា វាចាយ សមន្នាគតោ វិស្សដ្ឋាយ អនេលគលាយ អត្ថស្ស វិញ្ញាបនិយា …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ពហូនំ អាចរិយបាចរិយោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ខីណកាមរាគោ វិគតចាបល្លោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ កម្មវាទី កិរិយវាទី អបាបបុរេក្ខារោ ព្រហ្មញ្ញាយ បជាយ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ឧច្ចា កុលា បព្ពជិតោ អសម្ភិន្នខត្តិយកុលា …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ អឌ្ឍា កុលា បព្ពជិតោ មហទ្ធនា មហាភោគា …បេ…

សមណំ ខលុ, ភោ, គោតមំ តិរោរដ្ឋា តិរោជនបទា បញ្ហំ បុច្ឆិតុំ អាគច្ឆន្តិ …បេ…

សមណំ ខលុ, ភោ, គោតមំ អនេកានិ ទេវតាសហស្សានិ បាណេហិ សរណំ គតានិ …បេ…

សមណំ ខលុ, ភោ, គោតមំ ឯវំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ: ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាៜតិ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ទ្វត្តិំសមហាបុរិសលក្ខណេហិ សមន្នាគតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ឯហិស្វាគតវាទី សខិលោ សម្មោទកោ អព្ភាកុដិកោ ឧត្តានមុខោ បុព្ពភាសី …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ចតុន្នំ បរិសានំ សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ អបចិតោ …បេ…

សមណេ ខលុ, ភោ, គោតមេ ពហូ ទេវា ច មនុស្សា ច អភិប្បសន្នា …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ យស្មិំ គាមេ វា និគមេ វា បដិវសតិ ន តស្មិំ គាមេ វា និគមេ វា អមនុស្សា មនុស្សេ វិហេឋេន្តិ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ សង្ឃី គណី គណាចរិយោ បុថុតិត្ថករានំ អគ្គមក្ខាយតិ, យថា ខោ បន, ភោ, ឯតេសំ សមណព្រាហ្មណានំ យថា វា តថា វា យសោ សមុទាគច្ឆតិ, ន ហេវំ សមណស្ស គោតមស្ស យសោ សមុទាគតោ។ អថ ខោ អនុត្តរាយ វិជ្ជាចរណសម្បទាយ សមណស្ស គោតមស្ស យសោ សមុទាគតោ …បេ…

សមណំ ខលុ, ភោ, គោតមំ រាជា មាគធោ សេនិយោ ពិម្ពិសារោ សបុត្តោ សភរិយោ សបរិសោ សាមច្ចោ បាណេហិ សរណំ គតោ …បេ…

សមណំ ខលុ, ភោ, គោតមំ រាជា បសេនទិ កោសលោ សបុត្តោ សភរិយោ សបរិសោ សាមច្ចោ បាណេហិ សរណំ គតោ …បេ…

សមណំ ខលុ, ភោ, គោតមំ ព្រាហ្មណោ បោក្ខរសាតិ សបុត្តោ សភរិយោ សបរិសោ សាមច្ចោ បាណេហិ សរណំ គតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ រញ្ញោ មាគធស្ស សេនិយស្ស ពិម្ពិសារស្ស សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ អបចិតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ អបចិតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ព្រាហ្មណស្ស បោក្ខរសាតិស្ស សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ អបចិតោ …បេ…

សមណោ ខលុ, ភោ, គោតមោ ខាណុមតំ អនុប្បត្តោ ខាណុមតេ វិហរតិ អម្ពលដ្ឋិកាយំ។ យេ ខោ បន, ភោ, កេចិ សមណា វា ព្រាហ្មណា វា អម្ហាកំ គាមខេត្តំ អាគច្ឆន្តិ, អតិថី នោ តេ ហោន្តិ។ អតិថី ខោ បនម្ហេហិ សក្កាតព្ពា គរុកាតព្ពា មានេតព្ពា បូជេតព្ពា អបចេតព្ពា។ យម្បិ, ភោ, សមណោ គោតមោ ខាណុមតំ អនុប្បត្តោ ខាណុមតេ វិហរតិ អម្ពលដ្ឋិកាយំ, អតិថិម្ហាកំ សមណោ គោតមោ។ អតិថិ ខោ បនម្ហេហិ សក្កាតព្ពោ គរុកាតព្ពោ មានេតព្ពោ បូជេតព្ពោ អបចេតព្ពោ។ ឥមិនាបង្គេន នារហតិ សោ ភវំ គោតមោ អម្ហាកំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ អថ ខោ មយមេវ អរហាម តំ ភវន្តំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ។ ឯត្តកេ ខោ អហំ, ភោ, តស្ស ភោតោ គោតមស្ស វណ្ណេ បរិយាបុណាមិ, នោ ច ខោ សោ ភវំ គោតមោ ឯត្តកវណ្ណោ។ អបរិមាណវណ្ណោ ហិ សោ ភវំ គោតមោ”តិ។

ឯវំ វុត្តេ, តេ ព្រាហ្មណា កូដទន្តំ ព្រាហ្មណំ ឯតទវោចុំ: “យថា ខោ ភវំ កូដទន្តោ សមណស្ស គោតមស្ស វណ្ណេ ភាសតិ, ឥតោ ចេបិ សោ ភវំ គោតមោ យោជនសតេ វិហរតិ, អលមេវ សទ្ធេន កុលបុត្តេន ទស្សនាយ ឧបសង្កមិតុំ អបិ បុដោសេនា”តិ។

“តេន ហិ, ភោ, សព្ពេវ មយំ សមណំ គោតមំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សាមា”តិ។

៤។ មហាវិជិតរាជយញ្ញកថា

អថ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ មហតា ព្រាហ្មណគណេន សទ្ធិំ យេន អម្ពលដ្ឋិកា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ, ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ខាណុមតកាបិ ខោ ព្រាហ្មណគហបតិកា អប្បេកច្ចេ ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ; អប្បេកច្ចេ ភគវតា សទ្ធិំ សម្មោទិំសុ, សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ; អប្បេកច្ចេ យេន ភគវា តេនញ្ជលិំ បណាមេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ; អប្បេកច្ចេ នាមគោត្តំ សាវេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ; អប្បេកច្ចេ តុណ្ហីភូតា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។

ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ភគវន្តំ ឯតទវោច: “សុតំ មេតំ, ភោ គោតម: ‘សមណោ គោតមោ តិវិធំ យញ្ញសម្បទំ សោឡសបរិក្ខារំ ជានាតីៜតិ។ ន ខោ បនាហំ ជានាមិ តិវិធំ យញ្ញសម្បទំ សោឡសបរិក្ខារំ។ ឥច្ឆាមិ ចាហំ មហាយញ្ញំ យជិតុំ។ សាធុ មេ ភវំ គោតមោ តិវិធំ យញ្ញសម្បទំ សោឡសបរិក្ខារំ ទេសេតូ”តិ។

“តេន ហិ, ព្រាហ្មណ, សុណាហិ សាធុកំ មនសិករោហិ, ភាសិស្សាមី”តិ។

“ឯវំ, ភោ”តិ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ភគវតោ បច្ចស្សោសិ។ ភគវា ឯតទវោច: “ភូតបុព្ពំ, ព្រាហ្មណ, រាជា មហាវិជិតោ នាម អហោសិ អឌ្ឍោ មហទ្ធនោ មហាភោគោ បហូតជាតរូបរជតោ បហូតវិត្តូបករណោ បហូតធនធញ្ញោ បរិបុណ្ណកោសកោដ្ឋាគារោ។ អថ ខោ, ព្រាហ្មណ, រញ្ញោ មហាវិជិតស្ស រហោគតស្ស បដិសល្លីនស្ស ឯវំ ចេតសោ បរិវិតក្កោ ឧទបាទិ: ‘អធិគតា ខោ មេ វិបុលា មានុសកា ភោគា, មហន្តំ បថវិមណ្ឌលំ អភិវិជិយ អជ្ឈាវសាមិ, យន្នូនាហំ មហាយញ្ញំ យជេយ្យំ, យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាៜតិ។

អថ ខោ, ព្រាហ្មណ, រាជា មហាវិជិតោ បុរោហិតំ ព្រាហ្មណំ អាមន្តេត្វា ឯតទវោច: ‘ឥធ មយ្ហំ, ព្រាហ្មណ, រហោគតស្ស បដិសល្លីនស្ស ឯវំ ចេតសោ បរិវិតក្កោ ឧទបាទិ: “អធិគតា ខោ មេ វិបុលា មានុសកា ភោគា, មហន្តំ បថវិមណ្ឌលំ អភិវិជិយ អជ្ឈាវសាមិ។ យន្នូនាហំ មហាយញ្ញំ យជេយ្យំ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយា”តិ។ ឥច្ឆាមហំ, ព្រាហ្មណ, មហាយញ្ញំ យជិតុំ។ អនុសាសតុ មំ ភវំ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាៜតិ។

ឯវំ វុត្តេ, ព្រាហ្មណ, បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ រាជានំ មហាវិជិតំ ឯតទវោច: ‘ភោតោ ខោ រញ្ញោ ជនបទោ សកណ្ដកោ សៅប្បីឡោ, គាមឃាតាបិ ទិស្សន្តិ, និគមឃាតាបិ ទិស្សន្តិ, នគរឃាតាបិ ទិស្សន្តិ, បន្ថទុហនាបិ ទិស្សន្តិ។ ភវំ ខោ បន រាជា ឯវំ សកណ្ដកេ ជនបទេ សៅប្បីឡេ ពលិមុទ្ធរេយ្យ, អកិច្ចការី អស្ស តេន ភវំ រាជា។

សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ ឯវមស្ស: “អហមេតំ ទស្សុខីលំ វធេន វា ពន្ធេន វា ជានិយា វា គរហាយ វា បព្ពាជនាយ វា សមូហនិស្សាមី”តិ, ន ខោ បនេតស្ស ទស្សុខីលស្ស ឯវំ សម្មា សមុគ្ឃាតោ ហោតិ។ យេ តេ ហតាវសេសកា ភវិស្សន្តិ, តេ បច្ឆា រញ្ញោ ជនបទំ វិហេឋេស្សន្តិ។

អបិ ច ខោ ឥទំ សំវិធានំ អាគម្ម ឯវមេតស្ស ទស្សុខីលស្ស សម្មា សមុគ្ឃាតោ ហោតិ។ តេន ហិ ភវំ រាជា យេ ភោតោ រញ្ញោ ជនបទេ ឧស្សហន្តិ កសិគោរក្ខេ, តេសំ ភវំ រាជា ពីជភត្តំ អនុប្បទេតុ។ យេ ភោតោ រញ្ញោ ជនបទេ ឧស្សហន្តិ វាណិជ្ជាយ, តេសំ ភវំ រាជា បាភតំ អនុប្បទេតុ។ យេ ភោតោ រញ្ញោ ជនបទេ ឧស្សហន្តិ រាជបោរិសេ, តេសំ ភវំ រាជា ភត្តវេតនំ បកប្បេតុ។ តេ ច មនុស្សា សកម្មបសុតា រញ្ញោ ជនបទំ ន វិហេឋេស្សន្តិ; មហា ច រញ្ញោ រាសិកោ ភវិស្សតិ។ ខេមដ្ឋិតា ជនបទា អកណ្ដកា អនុប្បីឡា។ មនុស្សា មុទា មោទមានា ឧរេ បុត្តេ នច្ចេន្តា អបារុតឃរា មញ្ញេ វិហរិស្សន្តីៜតិ។

‘ឯវំ, ភោៜតិ ខោ, ព្រាហ្មណ, រាជា មហាវិជិតោ បុរោហិតស្ស ព្រាហ្មណស្ស បដិស្សុត្វា យេ រញ្ញោ ជនបទេ ឧស្សហិំសុ កសិគោរក្ខេ, តេសំ រាជា មហាវិជិតោ ពីជភត្តំ អនុប្បទាសិ។ យេ ច រញ្ញោ ជនបទេ ឧស្សហិំសុ វាណិជ្ជាយ, តេសំ រាជា មហាវិជិតោ បាភតំ អនុប្បទាសិ។ យេ ច រញ្ញោ ជនបទេ ឧស្សហិំសុ រាជបោរិសេ, តេសំ រាជា មហាវិជិតោ ភត្តវេតនំ បកប្បេសិ។ តេ ច មនុស្សា សកម្មបសុតា រញ្ញោ ជនបទំ ន វិហេឋិំសុ, មហា ច រញ្ញោ រាសិកោ អហោសិ។ ខេមដ្ឋិតា ជនបទា អកណ្ដកា អនុប្បីឡា មនុស្សា មុទា មោទមានា ឧរេ បុត្តេ នច្ចេន្តា អបារុតឃរា មញ្ញេ វិហរិំសុ។

អថ ខោ, ព្រាហ្មណ, រាជា មហាវិជិតោ បុរោហិតំ ព្រាហ្មណំ អាមន្តេត្វា ឯតទវោច: ‘សមូហតោ ខោ មេ ភោតោ ទស្សុខីលោ, ភោតោ សំវិធានំ អាគម្ម មហា ច មេ រាសិកោ។ ខេមដ្ឋិតា ជនបទា អកណ្ដកា អនុប្បីឡា មនុស្សា មុទា មោទមានា ឧរេ បុត្តេ នច្ចេន្តា អបារុតឃរា មញ្ញេ វិហរន្តិ។ ឥច្ឆាមហំ ព្រាហ្មណ មហាយញ្ញំ យជិតុំ។ អនុសាសតុ មំ ភវំ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាៜតិ។

៤។១។ ចតុបរិក្ខារ

តេន ហិ ភវំ រាជា យេ ភោតោ រញ្ញោ ជនបទេ ខត្តិយា អានុយន្តា នេគមា ចេវ ជានបទា ច តេ ភវំ រាជា អាមន្តយតំ: ‘ឥច្ឆាមហំ, ភោ, មហាយញ្ញំ យជិតុំ, អនុជានន្តុ មេ ភវន្តោ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាៜតិ។ យេ ភោតោ រញ្ញោ ជនបទេ អមច្ចា បារិសជ្ជា នេគមា ចេវ ជានបទា ច …បេ… ព្រាហ្មណមហាសាលា នេគមា ចេវ ជានបទា ច …បេ… គហបតិនេចយិកា នេគមា ចេវ ជានបទា ច, តេ ភវំ រាជា អាមន្តយតំ: ‘ឥច្ឆាមហំ, ភោ, មហាយញ្ញំ យជិតុំ, អនុជានន្តុ មេ ភវន្តោ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាៜតិ។

‘ឯវំ, ភោៜតិ ខោ, ព្រាហ្មណ, រាជា មហាវិជិតោ បុរោហិតស្ស ព្រាហ្មណស្ស បដិស្សុត្វា យេ រញ្ញោ ជនបទេ ខត្តិយា អានុយន្តា នេគមា ចេវ ជានបទា ច, តេ រាជា មហាវិជិតោ អាមន្តេសិ: ‘ឥច្ឆាមហំ, ភោ, មហាយញ្ញំ យជិតុំ, អនុជានន្តុ មេ ភវន្តោ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាៜតិ។ ‘យជតំ ភវំ រាជា យញ្ញំ, យញ្ញកាលោ, មហារាជាៜតិ។ យេ រញ្ញោ ជនបទេ អមច្ចា បារិសជ្ជា នេគមា ចេវ ជានបទា ច …បេ… ព្រាហ្មណមហាសាលា នេគមា ចេវ ជានបទា ច …បេ… គហបតិនេចយិកា នេគមា ចេវ ជានបទា ច, តេ រាជា មហាវិជិតោ អាមន្តេសិ: ‘ឥច្ឆាមហំ, ភោ, មហាយញ្ញំ យជិតុំ។ អនុជានន្តុ មេ ភវន្តោ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាៜតិ។ ‘យជតំ ភវំ រាជា យញ្ញំ, យញ្ញកាលោ, មហារាជាៜតិ។ ឥតិមេ ចត្តារោ អនុមតិបក្ខា តស្សេវ យញ្ញស្ស បរិក្ខារា ភវន្តិ។

៤។២។ អដ្ឋបរិក្ខារ

រាជា មហាវិជិតោ អដ្ឋហង្គេហិ សមន្នាគតោ—

ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន;

អភិរូបោ ទស្សនីយោ បាសាទិកោ បរមាយ វណ្ណបោក្ខរតាយ សមន្នាគតោ ព្រហ្មវណ្ណី ព្រហ្មវច្ឆសី អខុទ្ទាវកាសោ ទស្សនាយ;

អឌ្ឍោ មហទ្ធនោ មហាភោគោ បហូតជាតរូបរជតោ បហូតវិត្តូបករណោ បហូតធនធញ្ញោ បរិបុណ្ណកោសកោដ្ឋាគារោ;

ពលវា ចតុរង្គិនិយា សេនាយ សមន្នាគតោ អស្សវាយ ឱវាទបដិករាយ សហតិ មញ្ញេ បច្ចត្ថិកេ យសសា;

សទ្ធោ ទាយកោ ទានបតិ អនាវដទ្វារោ សមណព្រាហ្មណកបណទ្ធិកវណិព្ពកយាចកានំ ឱបានភូតោ បុញ្ញានិ ករោតិ;

ពហុស្សុតោ តស្ស តស្ស សុតជាតស្ស, តស្ស តស្សេវ ខោ បន ភាសិតស្ស អត្ថំ ជានាតិ: ‘អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោ អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោៜតិ;

បណ្ឌិតោ, វិយត្តោ, មេធាវី, បដិពលោ, អតីតានាគតបច្ចុប្បន្នេ អត្ថេ ចិន្តេតុំ។

រាជា មហាវិជិតោ ឥមេហិ អដ្ឋហង្គេហិ សមន្នាគតោ។ ឥតិ ឥមានិបិ អដ្ឋង្គានិ តស្សេវ យញ្ញស្ស បរិក្ខារា ភវន្តិ។

៤។៣។ ចតុបរិក្ខារ

បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ ចតូហង្គេហិ សមន្នាគតោ,

ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន;

អជ្ឈាយកោ មន្តធរោ តិណ្ណំ វេទានំ បារគូ សនិឃណ្ឌុកេដុភានំ សាក្ខរប្បភេទានំ ឥតិហាសបញ្ចមានំ បទកោ វេយ្យាករណោ លោកាយតមហាបុរិសលក្ខណេសុ អនវយោ;

សីលវា វុទ្ធសីលី វុទ្ធសីលេន សមន្នាគតោ;

បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី បឋមោ វា ទុតិយោ វា សុឹ បគ្គណ្ហន្តានំ។

បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ ឥមេហិ ចតូហង្គេហិ សមន្នាគតោ។ ឥតិ ឥមានិបិ ចត្តារិ អង្គានិ តស្សេវ យញ្ញស្ស បរិក្ខារា ភវន្តិ។

៤។៤។ តិស្សោវិធា

អថ ខោ, ព្រាហ្មណ, បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ រញ្ញោ មហាវិជិតស្ស បុព្ពេវ យញ្ញា តិស្សោ វិធា ទេសេសិ។ សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យិដ្ឋុកាមស្ស កោចិទេវ វិប្បដិសារោ: ‘“មហា វត មេ ភោគក្ខន្ធោ វិគច្ឆិស្សតី”តិ, សោ ភោតា រញ្ញា វិប្បដិសារោ ន ករណីយោ។ សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យជមានស្ស កោចិទេវ វិប្បដិសារោ: “មហា វត មេ ភោគក្ខន្ធោ វិគច្ឆតី”តិ, សោ ភោតា រញ្ញា វិប្បដិសារោ ន ករណីយោ។ សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យិដ្ឋស្ស កោចិទេវ វិប្បដិសារោ: “មហា វត មេ ភោគក្ខន្ធោ វិគតោ”តិ, សោ ភោតា រញ្ញា វិប្បដិសារោ ន ករណីយោៜតិ។

ឥមា ខោ, ព្រាហ្មណ, បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ រញ្ញោ មហាវិជិតស្ស បុព្ពេវ យញ្ញា តិស្សោ វិធា ទេសេសិ។

៤។៥។ ទសអាការ

អថ ខោ, ព្រាហ្មណ, បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ រញ្ញោ មហាវិជិតស្ស បុព្ពេវ យញ្ញា ទសហាការេហិ បដិគ្គាហកេសុ វិប្បដិសារំ បដិវិនេសិ។

‘អាគមិស្សន្តិ ខោ ភោតោ យញ្ញំ បាណាតិបាតិនោបិ បាណាតិបាតា បដិវិរតាបិ។ យេ តត្ថ បាណាតិបាតិនោ, តេសញ្ញេវ តេន។ យេ តត្ថ បាណាតិបាតា បដិវិរតា, តេ អារព្ភ យជតំ ភវំ, សជ្ជតំ ភវំ, មោទតំ ភវំ, ចិត្តមេវ ភវំ អន្តរំ បសាទេតុ។

អាគមិស្សន្តិ ខោ ភោតោ យញ្ញំ អទិន្នាទាយិនោបិ អទិន្នាទានា បដិវិរតាបិ …បេ… កាមេសុ មិច្ឆាចារិនោបិ កាមេសុមិច្ឆាចារា បដិវិរតាបិ … មុសាវាទិនោបិ មុសាវាទា បដិវិរតាបិ … បិសុណវាចិនោបិ បិសុណាយ វាចាយ បដិវិរតាបិ … ផរុសវាចិនោបិ ផរុសាយ វាចាយ បដិវិរតាបិ … សម្ផប្បលាបិនោបិ សម្ផប្បលាបា បដិវិរតាបិ … អភិជ្ឈាលុនោបិ អនភិជ្ឈាលុនោបិ … ព្យាបន្នចិត្តាបិ អព្យាបន្នចិត្តាបិ … មិច្ឆាទិដ្ឋិកាបិ សម្មាទិដ្ឋិកាបិ …។ យេ តត្ថ មិច្ឆាទិដ្ឋិកា, តេសញ្ញេវ តេន។ យេ តត្ថ សម្មាទិដ្ឋិកា, តេ អារព្ភ យជតំ ភវំ, សជ្ជតំ ភវំ, មោទតំ ភវំ, ចិត្តមេវ ភវំ អន្តរំ បសាទេតូៜតិ។

ឥមេហិ ខោ, ព្រាហ្មណ, បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ រញ្ញោ មហាវិជិតស្ស បុព្ពេវ យញ្ញា ទសហាការេហិ បដិគ្គាហកេសុ វិប្បដិសារំ បដិវិនេសិ។

៤។៦។ សោឡសាការ

អថ ខោ, ព្រាហ្មណ, បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ រញ្ញោ មហាវិជិតស្ស មហាយញ្ញំ យជមានស្ស សោឡសហាការេហិ ចិត្តំ សន្ទស្សេសិ សមាទបេសិ សមុត្តេជេសិ សម្បហំសេសិ

សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យជមានស្ស កោចិទេវ វត្តា: ‘រាជា ខោ មហាវិជិតោ មហាយញ្ញំ យជតិ, នោ ច ខោ តស្ស អាមន្តិតា ខត្តិយា អានុយន្តា នេគមា ចេវ ជានបទា ច; អថ ច បន ភវំ រាជា ឯវរូបំ មហាយញ្ញំ យជតីៜតិ។ ឯវម្បិ ភោតោ រញ្ញោ វត្តា ធម្មតោ នត្ថិ។ ភោតា ខោ បន រញ្ញា អាមន្តិតា ខត្តិយា អានុយន្តា នេគមា ចេវ ជានបទា ច។ ឥមិនាបេតំ ភវំ រាជា ជានាតុ, យជតំ ភវំ, សជ្ជតំ ភវំ, មោទតំ ភវំ, ចិត្តមេវ ភវំ អន្តរំ បសាទេតុ។

សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យជមានស្ស កោចិទេវ វត្តា: ‘រាជា ខោ មហាវិជិតោ មហាយញ្ញំ យជតិ, នោ ច ខោ តស្ស អាមន្តិតា អមច្ចា បារិសជ្ជា នេគមា ចេវ ជានបទា ច …បេ… ព្រាហ្មណមហាសាលា នេគមា ចេវ ជានបទា ច …បេ… គហបតិនេចយិកា នេគមា ចេវ ជានបទា ច, អថ ច បន ភវំ រាជា ឯវរូបំ មហាយញ្ញំ យជតីៜតិ។ ឯវម្បិ ភោតោ រញ្ញោ វត្តា ធម្មតោ នត្ថិ។ ភោតា ខោ បន រញ្ញា អាមន្តិតា គហបតិនេចយិកា នេគមា ចេវ ជានបទា ច។ ឥមិនាបេតំ ភវំ រាជា ជានាតុ, យជតំ ភវំ, សជ្ជតំ ភវំ, មោទតំ ភវំ, ចិត្តមេវ ភវំ អន្តរំ បសាទេតុ។

សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យជមានស្ស កោចិទេវ វត្តា: ‘រាជា ខោ មហាវិជិតោ មហាយញ្ញំ យជតិ, នោ ច ខោ ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន, អថ ច បន ភវំ រាជា ឯវរូបំ មហាយញ្ញំ យជតីៜតិ។ ឯវម្បិ ភោតោ រញ្ញោ វត្តា ធម្មតោ នត្ថិ។ ភវំ ខោ បន រាជា ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន។ ឥមិនាបេតំ ភវំ រាជា ជានាតុ, យជតំ ភវំ, សជ្ជតំ ភវំ, មោទតំ ភវំ, ចិត្តមេវ ភវំ អន្តរំ បសាទេតុ។ សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យជមានស្ស កោចិទេវ វត្តា: ‘រាជា ខោ មហាវិជិតោ មហាយញ្ញំ យជតិ នោ ច ខោ អភិរូបោ ទស្សនីយោ បាសាទិកោ បរមាយ វណ្ណបោក្ខរតាយ សមន្នាគតោ ព្រហ្មវណ្ណី ព្រហ្មវច្ឆសី អខុទ្ទាវកាសោ ទស្សនាយ …បេ… នោ ច ខោ អឌ្ឍោ មហទ្ធនោ មហាភោគោ បហូតជាតរូបរជតោ បហូតវិត្តូបករណោ បហូតធនធញ្ញោ បរិបុណ្ណកោសកោដ្ឋាគារោ …បេ… នោ ច ខោ ពលវា ចតុរង្គិនិយា សេនាយ សមន្នាគតោ អស្សវាយ ឱវាទបដិករាយ សហតិ មញ្ញេ បច្ចត្ថិកេ យសសា …បេ… នោ ច ខោ សទ្ធោ ទាយកោ ទានបតិ អនាវដទ្វារោ សមណព្រាហ្មណកបណទ្ធិកវណិព្ពកយាចកានំ ឱបានភូតោ បុញ្ញានិ ករោតិ …បេ… នោ ច ខោ ពហុស្សុតោ តស្ស តស្ស សុតជាតស្ស …បេ… នោ ច ខោ តស្ស តស្សេវ ខោ បន ភាសិតស្ស អត្ថំ ជានាតិ: “អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោ, អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោ”តិ …បេ… នោ ច ខោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី បដិពលោ អតីតានាគតបច្ចុប្បន្នេ អត្ថេ ចិន្តេតុំ, អថ ច បន ភវំ រាជា ឯវរូបំ មហាយញ្ញំ យជតីៜតិ។ ឯវម្បិ ភោតោ រញ្ញោ វត្តា ធម្មតោ នត្ថិ។ ភវំ ខោ បន រាជា បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី បដិពលោ អតីតានាគតបច្ចុប្បន្នេ អត្ថេ ចិន្តេតុំ។ ឥមិនាបេតំ ភវំ រាជា ជានាតុ, យជតំ ភវំ, សជ្ជតំ ភវំ, មោទតំ ភវំ, ចិត្តមេវ ភវំ អន្តរំ បសាទេតុ។

សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យជមានស្ស កោចិទេវ វត្តា: ‘រាជា ខោ មហាវិជិតោ មហាយញ្ញំ យជតិ។ នោ ច ខ្វស្ស បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន; អថ ច បន ភវំ រាជា ឯវរូបំ មហាយញ្ញំ យជតីៜតិ។ ឯវម្បិ ភោតោ រញ្ញោ វត្តា ធម្មតោ នត្ថិ។ ភោតោ ខោ បន រញ្ញោ បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ ឧភតោ សុជាតោ មាតិតោ ច បិតិតោ ច សំសុទ្ធគហណិកោ យាវ សត្តមា បិតាមហយុគា អក្ខិត្តោ អនុបក្កុដ្ឋោ ជាតិវាទេន។ ឥមិនាបេតំ ភវំ រាជា ជានាតុ, យជតំ ភវំ, សជ្ជតំ ភវំ, មោទតំ ភវំ, ចិត្តមេវ ភវំ អន្តរំ បសាទេតុ។ សិយា ខោ បន ភោតោ រញ្ញោ មហាយញ្ញំ យជមានស្ស កោចិទេវ វត្តា: ‘រាជា ខោ មហាវិជិតោ មហាយញ្ញំ យជតិ។ នោ ច ខ្វស្ស បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ អជ្ឈាយកោ មន្តធរោ តិណ្ណំ វេទានំ បារគូ សនិឃណ្ឌុកេដុភានំ សាក្ខរប្បភេទានំ ឥតិហាសបញ្ចមានំ បទកោ វេយ្យាករណោ លោកាយតមហាបុរិសលក្ខណេសុ អនវយោ …បេ… នោ ច ខ្វស្ស បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ សីលវា វុទ្ធសីលី វុទ្ធសីលេន សមន្នាគតោ …បេ… នោ ច ខ្វស្ស បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី បឋមោ វា ទុតិយោ វា សុឹ បគ្គណ្ហន្តានំ, អថ ច បន ភវំ រាជា ឯវរូបំ មហាយញ្ញំ យជតីៜតិ។ ឯវម្បិ ភោតោ រញ្ញោ វត្តា ធម្មតោ នត្ថិ។ ភោតោ ខោ បន រញ្ញោ បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី បឋមោ វា ទុតិយោ វា សុឹ បគ្គណ្ហន្តានំ។ ឥមិនាបេតំ ភវំ រាជា ជានាតុ, យជតំ ភវំ, សជ្ជតំ ភវំ, មោទតំ ភវំ, ចិត្តមេវ ភវំ អន្តរំ បសាទេតូតិ។

ឥមេហិ ខោ, ព្រាហ្មណ, បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ រញ្ញោ មហាវិជិតស្ស មហាយញ្ញំ យជមានស្ស សោឡសហិ អាការេហិ ចិត្តំ សន្ទស្សេសិ សមាទបេសិ សមុត្តេជេសិ សម្បហំសេសិ។

តស្មិំ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញេ នេវ គាវោ ហញ្ញិំសុ, ន អជេឡកា ហញ្ញិំសុ, ន កុក្កុដសូករា ហញ្ញិំសុ, ន វិវិធា បាណា សង្ឃាតំ អាបជ្ជិំសុ, ន រុក្ខា ឆិជ្ជិំសុ យូបត្ថាយ, ន ទព្ភា លូយិំសុ ពរិហិសត្ថាយ។ យេបិស្ស អហេសុំ ទាសាតិ វា បេស្សាតិ វា កម្មករាតិ វា, តេបិ ន ទណ្ឌតជ្ជិតា ន ភយតជ្ជិតា ន អស្សុមុខា រុទមានា បរិកម្មានិ អកំសុ។ អថ ខោ យេ ឥច្ឆិំសុ, តេ អកំសុ, យេ ន ឥច្ឆិំសុ, ន តេ អកំសុ; យំ ឥច្ឆិំសុ, តំ អកំសុ, យំ ន ឥច្ឆិំសុ, ន តំ អកំសុ។ សប្បិតេលនវនីតទធិមធុផាណិតេន ចេវ សោ យញ្ញោ និដ្ឋានមគមាសិ។

អថ ខោ, ព្រាហ្មណ, ខត្តិយា អានុយន្តា នេគមា ចេវ ជានបទា ច, អមច្ចា បារិសជ្ជា នេគមា ចេវ ជានបទា ច, ព្រាហ្មណមហាសាលា នេគមា ចេវ ជានបទា ច, គហបតិនេចយិកា នេគមា ចេវ ជានបទា ច បហូតំ សាបតេយ្យំ អាទាយ រាជានំ មហាវិជិតំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមាហំសុ: ‘ឥទំ, ទេវ, បហូតំ សាបតេយ្យំ ទេវញ្ញេវ ឧទ្ទិស្សាភតំ, តំ ទេវោ បដិគ្គណ្ហាតូៜតិ។

‘អលំ, ភោ, មមាបិទំ បហូតំ សាបតេយ្យំ ធម្មិកេន ពលិនា អភិសង្ខតំ; តញ្ច វោ ហោតុ, ឥតោ ច ភិយ្យោ ហរថាៜតិ។

តេ រញ្ញា បដិក្ខិត្តា ឯកមន្តំ អបក្កម្ម ឯវំ សមចិន្តេសុំ: ‘ន ខោ ឯតំ អម្ហាកំ បតិរូបំ, យំ មយំ ឥមានិ សាបតេយ្យានិ បុនទេវ សកានិ ឃរានិ បដិហរេយ្យាម។ រាជា ខោ មហាវិជិតោ មហាយញ្ញំ យជតិ, ហន្ទស្ស មយំ អនុយាគិនោ ហោមាៜតិ។

អថ ខោ, ព្រាហ្មណ, បុរត្ថិមេន យញ្ញវាដស្ស ខត្តិយា អានុយន្តា នេគមា ចេវ ជានបទា ច ទានានិ បដ្ឋបេសុំ។ ទក្ខិណេន យញ្ញវាដស្ស អមច្ចា បារិសជ្ជា នេគមា ចេវ ជានបទា ច ទានានិ បដ្ឋបេសុំ។ បច្ឆិមេន យញ្ញវាដស្ស ព្រាហ្មណមហាសាលា នេគមា ចេវ ជានបទា ច ទានានិ បដ្ឋបេសុំ។ ឧត្តរេន យញ្ញវាដស្ស គហបតិនេចយិកា នេគមា ចេវ ជានបទា ច ទានានិ បដ្ឋបេសុំ។

តេសុបិ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញេសុ នេវ គាវោ ហញ្ញិំសុ, ន អជេឡកា ហញ្ញិំសុ, ន កុក្កុដសូករា ហញ្ញិំសុ, ន វិវិធា បាណា សង្ឃាតំ អាបជ្ជិំសុ, ន រុក្ខា ឆិជ្ជិំសុ យូបត្ថាយ, ន ទព្ភា លូយិំសុ ពរិហិសត្ថាយ។ យេបិ នេសំ អហេសុំ ទាសាតិ វា បេស្សាតិ វា កម្មករាតិ វា, តេបិ ន ទណ្ឌតជ្ជិតា ន ភយតជ្ជិតា ន អស្សុមុខា រុទមានា បរិកម្មានិ អកំសុ។ អថ ខោ យេ ឥច្ឆិំសុ, តេ អកំសុ, យេ ន ឥច្ឆិំសុ, ន តេ អកំសុ; យំ ឥច្ឆិំសុ, តំ អកំសុ, យំ ន ឥច្ឆិំសុ ន តំ អកំសុ។ សប្បិតេលនវនីតទធិមធុផាណិតេន ចេវ តេ យញ្ញា និដ្ឋានមគមំសុ។

ឥតិ ចត្តារោ ច អនុមតិបក្ខា, រាជា មហាវិជិតោ អដ្ឋហង្គេហិ សមន្នាគតោ, បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ ចតូហង្គេហិ សមន្នាគតោ; តិស្សោ ច វិធា។ អយំ វុច្ចតិ, ព្រាហ្មណ, តិវិធា យញ្ញសម្បទា សោឡសបរិក្ខារា”តិ។

ឯវំ វុត្តេ, តេ ព្រាហ្មណា ឧន្នាទិនោ ឧច្ចាសទ្ទមហាសទ្ទា អហេសុំ: “អហោ យញ្ញោ, អហោ យញ្ញសម្បទា”តិ។

កូដទន្តោ បន ព្រាហ្មណោ តូណ្ហីភូតោវ និសិន្នោ ហោតិ។ អថ ខោ តេ ព្រាហ្មណា កូដទន្តំ ព្រាហ្មណំ ឯតទវោចុំ: “កស្មា បន ភវំ កូដទន្តោ សមណស្ស គោតមស្ស សុភាសិតំ សុភាសិតតោ នាព្ភនុមោទតី”តិ?

“នាហំ, ភោ, សមណស្ស គោតមស្ស សុភាសិតំ សុភាសិតតោ នាព្ភនុមោទាមិ។ មុទ្ធាបិ តស្ស វិបតេយ្យ, យោ សមណស្ស គោតមស្ស សុភាសិតំ សុភាសិតតោ នាព្ភនុមោទេយ្យ។

អបិ ច មេ, ភោ, ឯវំ ហោតិ—សមណោ គោតមោ ន ឯវមាហ: ‘ឯវំ មេ សុតន៑ៜតិ វា ‘ឯវំ អរហតិ ភវិតុន៑ៜតិ វា; អបិ ច សមណោ គោតមោ: ‘ឯវំ តទា អាសិ, ឥត្ថំ តទា អាសិៜ ត្វេវ ភាសតិ។

តស្ស មយ្ហំ ភោ ឯវំ ហោតិ: ‘អទ្ធា សមណោ គោតមោ តេន សមយេន រាជា វា អហោសិ មហាវិជិតោ យញ្ញស្សាមិ បុរោហិតោ វា ព្រាហ្មណោ តស្ស យញ្ញស្ស យាជេតាៜតិ។

អភិជានាតិ បន ភវំ គោតមោ ឯវរូបំ យញ្ញំ យជិត្វា វា យាជេត្វា វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជិតា”តិ?

“អភិជានាមហំ, ព្រាហ្មណ, ឯវរូបំ យញ្ញំ យជិត្វា វា យាជេត្វា វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជិតា, អហំ តេន សមយេន បុរោហិតោ ព្រាហ្មណោ អហោសិំ តស្ស យញ្ញស្ស យាជេតា”តិ។

៥។ និច្ចទានអនុកុលយញ្ញ

“អត្ថិ បន, ភោ គោតម, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“អត្ថិ ខោ, ព្រាហ្មណ, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“កតមោ បន សោ, ភោ គោតម, យញ្ញោ ឥមាយ តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“យានិ ខោ បន តានិ, ព្រាហ្មណ, និច្ចទានានិ អនុកុលយញ្ញានិ សីលវន្តេ បព្ពជិតេ ឧទ្ទិស្ស ទិយ្យន្តិ; អយំ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញោ ឥមាយ តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“កោ នុ ខោ, ភោ គោតម, ហេតុ កោ បច្ចយោ, យេន តំ និច្ចទានំ អនុកុលយញ្ញំ ឥមាយ តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ អប្បដ្ឋតរញ្ច អប្បសមារម្ភតរញ្ច មហប្ផលតរញ្ច មហានិសំសតរញ្ចា”តិ?

“ន ខោ, ព្រាហ្មណ, ឯវរូបំ យញ្ញំ ឧបសង្កមន្តិ អរហន្តោ វា អរហត្តមគ្គំ វា សមាបន្នា។ តំ កិស្ស ហេតុ? ទិស្សន្តិ ហេត្ថ, ព្រាហ្មណ, ទណ្ឌប្បហារាបិ គលគ្គហាបិ, តស្មា ឯវរូបំ យញ្ញំ ន ឧបសង្កមន្តិ អរហន្តោ វា អរហត្តមគ្គំ វា សមាបន្នា។

យានិ ខោ បន តានិ, ព្រាហ្មណ, និច្ចទានានិ អនុកុលយញ្ញានិ សីលវន្តេ បព្ពជិតេ ឧទ្ទិស្ស ទិយ្យន្តិ; ឯវរូបំ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញំ ឧបសង្កមន្តិ អរហន្តោ វា អរហត្តមគ្គំ វា សមាបន្នា។ តំ កិស្ស ហេតុ? ន ហេត្ថ, ព្រាហ្មណ, ទិស្សន្តិ ទណ្ឌប្បហារាបិ គលគ្គហាបិ, តស្មា ឯវរូបំ យញ្ញំ ឧបសង្កមន្តិ អរហន្តោ វា អរហត្តមគ្គំ វា សមាបន្នា។

អយំ ខោ, ព្រាហ្មណ, ហេតុ អយំ បច្ចយោ, យេន តំ និច្ចទានំ អនុកុលយញ្ញំ ឥមាយ តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ អប្បដ្ឋតរញ្ច អប្បសមារម្ភតរញ្ច មហប្ផលតរញ្ច មហានិសំសតរញ្ចា”តិ។

“អត្ថិ បន, ភោ គោតម, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“អត្ថិ ខោ, ព្រាហ្មណ, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“កតមោ បន សោ, ភោ គោតម, យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“យោ ខោ, ព្រាហ្មណ, ចាតុទ្ទិសំ សង្ឃំ ឧទ្ទិស្ស វិហារំ ករោតិ, អយំ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“អត្ថិ បន, ភោ គោតម, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“អត្ថិ ខោ, ព្រាហ្មណ, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“កតមោ បន សោ, ភោ គោតម, យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“យោ ខោ, ព្រាហ្មណ, បសន្នចិត្តោ ពុទ្ធំ សរណំ គច្ឆតិ, ធម្មំ សរណំ គច្ឆតិ, សង្ឃំ សរណំ គច្ឆតិ; អយំ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“អត្ថិ បន, ភោ គោតម, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន ឥមេហិ ច សរណគមនេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“អត្ថិ ខោ, ព្រាហ្មណ, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន ឥមេហិ ច សរណគមនេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“កតមោ បន សោ, ភោ គោតម, យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន ឥមេហិ ច សរណគមនេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“យោ ខោ, ព្រាហ្មណ, បសន្នចិត្តោ សិក្ខាបទានិ សមាទិយតិ—បាណាតិបាតា វេរមណិំ, អទិន្នាទានា វេរមណិំ, កាមេសុមិច្ឆាចារា វេរមណិំ, មុសាវាទា វេរមណិំ, សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានា វេរមណិំ។ អយំ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន ឥមេហិ ច សរណគមនេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“អត្ថិ បន, ភោ គោតម, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន ឥមេហិ ច សរណគមនេហិ ឥមេហិ ច សិក្ខាបទេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“អត្ថិ ខោ, ព្រាហ្មណ, អញ្ញោ យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន ឥមេហិ ច សរណគមនេហិ ឥមេហិ ច សិក្ខាបទេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ។

“កតមោ បន សោ, ភោ គោតម, យញ្ញោ ឥមាយ ច តិវិធាយ យញ្ញសម្បទាយ សោឡសបរិក្ខារាយ ឥមិនា ច និច្ចទានេន អនុកុលយញ្ញេន ឥមិនា ច វិហារទានេន ឥមេហិ ច សរណគមនេហិ ឥមេហិ ច សិក្ខាបទេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចា”តិ?

“ឥធ, ព្រាហ្មណ, តថាគតោ លោកេ ឧប្បជ្ជតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ …បេ… ឯវំ ខោ, ព្រាហ្មណ, ភិក្ខុ សីលសម្បន្នោ ហោតិ …បេ… បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ អយំ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញោ បុរិមេហិ យញ្ញេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ច …បេ…

ទុតិយំ ឈានំ … តតិយំ ឈានំ … ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ អយម្បិ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញោ បុរិមេហិ យញ្ញេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ចាតិ។ …បេ…

ញាណទស្សនាយ ចិត្តំ អភិនីហរតិ អភិនិន្នាមេតិ … អយម្បិ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញោ បុរិមេហិ យញ្ញេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ច …បេ…

នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាតិ។ អយម្បិ ខោ, ព្រាហ្មណ, យញ្ញោ បុរិមេហិ យញ្ញេហិ អប្បដ្ឋតរោ ច អប្បសមារម្ភតរោ ច មហប្ផលតរោ ច មហានិសំសតរោ ច។ ឥមាយ ច, ព្រាហ្មណ, យញ្ញសម្បទាយ អញ្ញា យញ្ញសម្បទា ឧត្តរិតរា វា បណីតតរា វា នត្ថី”តិ។

៦។ កូដទន្តៅបាសកត្តបដិវេទនា

ឯវំ វុត្តេ, កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ភគវន្តំ ឯតទវោច: “អភិក្កន្តំ, ភោ គោតម, អភិក្កន្តំ, ភោ គោតម។ សេយ្យថាបិ, ភោ គោតម, និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ, បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ, មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ, អន្ធការេ វា តេលបជ្ជោតំ ធារេយ្យ: ‘ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តីៜតិ; ឯវមេវំ ភោតា គោតមេន អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ។ ឯសាហំ ភវន្តំ គោតមំ សរណំ គច្ឆាមិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច។ ឧបាសកំ មំ ភវំ គោតមោ ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណំ គតំ។

ឯសាហំ, ភោ គោតម, សត្ត ច ឧសភសតានិ សត្ត ច វច្ឆតរសតានិ សត្ត ច វច្ឆតរីសតានិ សត្ត ច អជសតានិ សត្ត ច ឧរព្ភសតានិ មុញ្ចាមិ, ជីវិតំ ទេមិ, ហរិតានិ ចេវ តិណានិ ខាទន្តុ, សីតានិ ច បានីយានិ បិវន្តុ, សីតោ ច នេសំ វាតោ ឧបវាយតូ”តិ។

៧។ សោតាបត្តិផលសច្ឆិកិរិយា

អថ ខោ ភគវា កូដទន្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស អនុបុព្ពិំ កថំ កថេសិ, សេយ្យថិទំ—ទានកថំ សីលកថំ សគ្គកថំ; កាមានំ អាទីនវំ ឱការំ សង្កិលេសំ នេក្ខម្មេ អានិសំសំ បកាសេសិ។ យទា ភគវា អញ្ញាសិ កូដទន្តំ ព្រាហ្មណំ កល្លចិត្តំ មុទុចិត្តំ វិនីវរណចិត្តំ ឧទគ្គចិត្តំ បសន្នចិត្តំ, អថ យា ពុទ្ធានំ សាមុក្កំសិកា ធម្មទេសនា, តំ បកាសេសិ—ទុក្ខំ សមុទយំ និរោធំ មគ្គំ។ សេយ្យថាបិ នាម សុទ្ធំ វត្ថំ អបគតកាឡកំ សម្មទេវ រជនំ បដិគ្គណ្ហេយ្យ; ឯវមេវ កូដទន្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស តស្មិញ្ញេវ អាសនេ វិរឹ វីតមលំ ធម្មចក្ខុំ ឧទបាទិ: “យំ កិញ្ចិ សមុទយធម្មំ សព្ពំ តំ និរោធធម្មន៑”តិ។

អថ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ទិដ្ឋធម្មោ បត្តធម្មោ វិទិតធម្មោ បរិយោគាឡ្ហធម្មោ តិណ្ណវិចិកិច្ឆោ វិគតកថង្កថោ វេសារជ្ជប្បត្តោ អបរប្បច្ចយោ សត្ថុសាសនេ ភគវន្តំ ឯតទវោច: “អធិវាសេតុ មេ ភវំ គោតមោ ស្វាតនាយ ភត្តំ សទ្ធិំ ភិក្ខុសង្ឃេនា”តិ។ អធិវាសេសិ ភគវា តុណ្ហីភាវេន។

អថ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ភគវតោ អធិវាសនំ វិទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ។ អថ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន សកេ យញ្ញវាដេ បណីតំ ខាទនីយំ ភោជនីយំ បដិយាទាបេត្វា ភគវតោ កាលំ អារោចាបេសិ: “កាលោ, ភោ គោតម; និដ្ឋិតំ ភត្តន៑”តិ។

អថ ខោ ភគវា បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ សទ្ធិំ ភិក្ខុសង្ឃេន យេន កូដទន្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស យញ្ញវាដោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ។

អថ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ពុទ្ធប្បមុខំ ភិក្ខុសង្ឃំ បណីតេន ខាទនីយេន ភោជនីយេន សហត្ថា សន្តប្បេសិ សម្បវារេសិ។ អថ ខោ កូដទន្តោ ព្រាហ្មណោ ភគវន្តំ ភុត្តាវិំ ឱនីតបត្តបាណិំ អញ្ញតរំ នីចំ អាសនំ គហេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ កូដទន្តំ ព្រាហ្មណំ ភគវា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេត្វា សមាទបេត្វា សមុត្តេជេត្វា សម្បហំសេត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កាមីតិ។

កូដទន្តសុត្តំ និដ្ឋិតំ បញ្ចមំ។