| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ದೀಘನಿಕಾಯ • Dīghanikāya |
೫. ಕೂಟದನ್ತಸುತ್ತಂ
5. Kūṭadantasuttaṃ
ಖಾಣುಮತಕಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾ
Khāṇumatakabrāhmaṇagahapatikā
೩೨೩. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಮಗಧೇಸು ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಚಮತ್ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ ಯೇನ ಖಾಣುಮತಂ ನಾಮ ಮಗಧಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಾಮೋ ತದವಸರಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಖಾಣುಮತೇ ವಿಹರತಿ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾಯಂ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಖಾಣುಮತಂ ಅಜ್ಝಾವಸತಿ ಸತ್ತುಸ್ಸದಂ ಸತಿಣಕಟ್ಠೋದಕಂ ಸಧಞ್ಞಂ ರಾಜಭೋಗ್ಗಂ ರಞ್ಞಾ ಮಾಗಧೇನ ಸೇನಿಯೇನ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೇನ ದಿನ್ನಂ ರಾಜದಾಯಂ ಬ್ರಹ್ಮದೇಯ್ಯಂ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಮಹಾಯಞ್ಞೋ ಉಪಕ್ಖಟೋ ಹೋತಿ। ಸತ್ತ ಚ ಉಸಭಸತಾನಿ ಸತ್ತ ಚ ವಚ್ಛತರಸತಾನಿ ಸತ್ತ ಚ ವಚ್ಛತರೀಸತಾನಿ ಸತ್ತ ಚ ಅಜಸತಾನಿ ಸತ್ತ ಚ ಉರಬ್ಭಸತಾನಿ ಥೂಣೂಪನೀತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ಯಞ್ಞತ್ಥಾಯ।
323. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā magadhesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi yena khāṇumataṃ nāma magadhānaṃ brāhmaṇagāmo tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā khāṇumate viharati ambalaṭṭhikāyaṃ. Tena kho pana samayena kūṭadanto brāhmaṇo khāṇumataṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ. Tena kho pana samayena kūṭadantassa brāhmaṇassa mahāyañño upakkhaṭo hoti. Satta ca usabhasatāni satta ca vacchatarasatāni satta ca vacchatarīsatāni satta ca ajasatāni satta ca urabbhasatāni thūṇūpanītāni honti yaññatthāya.
೩೨೪. ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಖಾಣುಮತಕಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾ – ‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಯಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಮಗಧೇಸು ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಚಮತ್ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ ಖಾಣುಮತಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ ಖಾಣುಮತೇ ವಿಹರತಿ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾಯಂ। ತಂ ಖೋ ಪನ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಏವಂ ಕಲ್ಯಾಣೋ ಕಿತ್ತಿಸದ್ದೋ ಅಬ್ಭುಗ್ಗತೋ – ‘ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ’ತಿ । ಸೋ ಇಮಂ ಲೋಕಂ ಸದೇವಕಂ ಸಮಾರಕಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಕಂ ಸಸ್ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಂ ಪಜಂ ಸದೇವಮನುಸ್ಸಂ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ। ಸೋ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ಆದಿಕಲ್ಯಾಣಂ ಮಜ್ಝೇಕಲ್ಯಾಣಂ ಪರಿಯೋಸಾನಕಲ್ಯಾಣಂ ಸಾತ್ಥಂ ಸಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಕೇವಲಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪರಿಸುದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಪಕಾಸೇತಿ। ಸಾಧು ಖೋ ಪನ ತಥಾರೂಪಾನಂ ಅರಹತಂ ದಸ್ಸನಂ ಹೋತೀ’’ತಿ।
324. Assosuṃ kho khāṇumatakā brāhmaṇagahapatikā – ‘‘samaṇo khalu, bho, gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito magadhesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi khāṇumataṃ anuppatto khāṇumate viharati ambalaṭṭhikāyaṃ. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti . So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti.
೩೨೫. ಅಥ ಖೋ ಖಾಣುಮತಕಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾ ಖಾಣುಮತಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಸಙ್ಘೀ ಗಣೀಭೂತಾ ಯೇನ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮನ್ತಿ।
325. Atha kho khāṇumatakā brāhmaṇagahapatikā khāṇumatā nikkhamitvā saṅghasaṅghī gaṇībhūtā yena ambalaṭṭhikā tenupasaṅkamanti.
೩೨೬. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಉಪರಿಪಾಸಾದೇ ದಿವಾಸೇಯ್ಯಂ ಉಪಗತೋ ಹೋತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಖಾಣುಮತಕೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕೇ ಖಾಣುಮತಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಸಙ್ಘೀ ಗಣೀಭೂತೇ ಯೇನ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮನ್ತೇ। ದಿಸ್ವಾ ಖತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಭೋ ಖತ್ತೇ, ಖಾಣುಮತಕಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾ ಖಾಣುಮತಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಸಙ್ಘೀ ಗಣೀಭೂತಾ ಯೇನ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮನ್ತೀ’’ತಿ?
326. Tena kho pana samayena kūṭadanto brāhmaṇo uparipāsāde divāseyyaṃ upagato hoti. Addasā kho kūṭadanto brāhmaṇo khāṇumatake brāhmaṇagahapatike khāṇumatā nikkhamitvā saṅghasaṅghī gaṇībhūte yena ambalaṭṭhikā tenupasaṅkamante. Disvā khattaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho, bho khatte, khāṇumatakā brāhmaṇagahapatikā khāṇumatā nikkhamitvā saṅghasaṅghī gaṇībhūtā yena ambalaṭṭhikā tenupasaṅkamantī’’ti?
೩೨೭. ‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಯಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಮಗಧೇಸು ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಚಮತ್ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ ಖಾಣುಮತಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ, ಖಾಣುಮತೇ ವಿಹರತಿ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾಯಂ। ತಂ ಖೋ ಪನ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಏವಂ ಕಲ್ಯಾಣೋ ಕಿತ್ತಿಸದ್ದೋ ಅಬ್ಭುಗ್ಗತೋ – ‘ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ’ತಿ। ತಮೇತೇ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೀ’’ತಿ।
327. ‘‘Atthi kho, bho, samaṇo gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito magadhesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi khāṇumataṃ anuppatto, khāṇumate viharati ambalaṭṭhikāyaṃ. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Tamete bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamantī’’ti.
೩೨೮. ಅಥ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಸುತಂ ಖೋ ಪನ ಮೇತಂ – ‘ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ತಿವಿಧಂ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಂ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಂ ಜಾನಾತೀ’ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಜಾನಾಮಿ ತಿವಿಧಂ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಂ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಂ। ಇಚ್ಛಾಮಿ ಚಾಹಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತುಂ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಿವಿಧಂ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಂ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ।
328. Atha kho kūṭadantassa brāhmaṇassa etadahosi – ‘‘sutaṃ kho pana metaṃ – ‘samaṇo gotamo tividhaṃ yaññasampadaṃ soḷasaparikkhāraṃ jānātī’ti. Na kho panāhaṃ jānāmi tividhaṃ yaññasampadaṃ soḷasaparikkhāraṃ. Icchāmi cāhaṃ mahāyaññaṃ yajituṃ. Yaṃnūnāhaṃ samaṇaṃ gotamaṃ upasaṅkamitvā tividhaṃ yaññasampadaṃ soḷasaparikkhāraṃ puccheyya’’nti.
೩೨೯. ಅಥ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಖತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭೋ ಖತ್ತೇ, ಯೇನ ಖಾಣುಮತಕಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮ। ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಖಾಣುಮತಕೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕೇ ಏವಂ ವದೇಹಿ – ‘ಕೂಟದನ್ತೋ, ಭೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಏವಮಾಹ – ‘‘ಆಗಮೇನ್ತು ಕಿರ ಭವನ್ತೋ, ಕೂಟದನ್ತೋಪಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತೀ’’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭೋ’’ತಿ ಖೋ ಸೋ ಖತ್ತಾ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯೇನ ಖಾಣುಮತಕಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಖಾಣುಮತಕೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕೇ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕೂಟದನ್ತೋ, ಭೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಆಗಮೇನ್ತು ಕಿರ ಭೋನ್ತೋ, ಕೂಟದನ್ತೋಪಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತೀ’’’ತಿ।
329. Atha kho kūṭadanto brāhmaṇo khattaṃ āmantesi – ‘‘tena hi, bho khatte, yena khāṇumatakā brāhmaṇagahapatikā tenupasaṅkama. Upasaṅkamitvā khāṇumatake brāhmaṇagahapatike evaṃ vadehi – ‘kūṭadanto, bho, brāhmaṇo evamāha – ‘‘āgamentu kira bhavanto, kūṭadantopi brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho so khattā kūṭadantassa brāhmaṇassa paṭissutvā yena khāṇumatakā brāhmaṇagahapatikā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā khāṇumatake brāhmaṇagahapatike etadavoca – ‘‘kūṭadanto, bho, brāhmaṇo evamāha – ‘āgamentu kira bhonto, kūṭadantopi brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’’ti.
ಕೂಟದನ್ತಗುಣಕಥಾ
Kūṭadantaguṇakathā
೩೩೦. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅನೇಕಾನಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸತಾನಿ ಖಾಣುಮತೇ ಪಟಿವಸನ್ತಿ – ‘‘ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಅನುಭವಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ – ‘‘ಕೂಟದನ್ತೋ ಕಿರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಯೇನ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು।
330. Tena kho pana samayena anekāni brāhmaṇasatāni khāṇumate paṭivasanti – ‘‘kūṭadantassa brāhmaṇassa mahāyaññaṃ anubhavissāmā’’ti. Assosuṃ kho te brāhmaṇā – ‘‘kūṭadanto kira brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’ti. Atha kho te brāhmaṇā yena kūṭadanto brāhmaṇo tenupasaṅkamiṃsu.
೩೩೧. ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಕೂಟದನ್ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ ಖೋ ಮೇ, ಭೋ, ಹೋತಿ – ‘ಅಹಮ್ಪಿ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’’ತಿ।
331. Upasaṅkamitvā kūṭadantaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘saccaṃ kira bhavaṃ kūṭadanto samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’ti? ‘‘Evaṃ kho me, bho, hoti – ‘ahampi samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissāmī’’’ti.
‘‘ಮಾ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ। ನ ಅರಹತಿ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಸಚೇ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತಿ, ಭೋತೋ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಯಸೋ ಹಾಯಿಸ್ಸತಿ, ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಯಸೋ ಅಭಿವಡ್ಢಿಸ್ಸತಿ। ಯಮ್ಪಿ ಭೋತೋ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಯಸೋ ಹಾಯಿಸ್ಸತಿ, ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಯಸೋ ಅಭಿವಡ್ಢಿಸ್ಸತಿ, ಇಮಿನಾಪಙ್ಗೇನ ನ ಅರಹತಿ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಸಮಣೋ ತ್ವೇವ ಗೋತಮೋ ಅರಹತಿ ಭವನ್ತಂ ಕೂಟದನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ ।
‘‘Mā bhavaṃ kūṭadanto samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkami. Na arahati bhavaṃ kūṭadanto samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Sace bhavaṃ kūṭadanto samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissati, bhoto kūṭadantassa yaso hāyissati, samaṇassa gotamassa yaso abhivaḍḍhissati. Yampi bhoto kūṭadantassa yaso hāyissati, samaṇassa gotamassa yaso abhivaḍḍhissati, imināpaṅgena na arahati bhavaṃ kūṭadanto samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Samaṇo tveva gotamo arahati bhavantaṃ kūṭadantaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ .
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ। ಯಮ್ಪಿ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ, ಇಮಿನಾಪಙ್ಗೇನ ನ ಅರಹತಿ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಸಮಣೋ ತ್ವೇವ ಗೋತಮೋ ಅರಹತಿ ಭವನ್ತಂ ಕೂಟದನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ।
‘‘Bhavañhi kūṭadanto ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Yampi bhavaṃ kūṭadanto ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena, imināpaṅgena na arahati bhavaṃ kūṭadanto samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Samaṇo tveva gotamo arahati bhavantaṃ kūṭadantaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಅಡ್ಢೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಮಹಾಭೋಗೋ ಪಹೂತವಿತ್ತೂಪಕರಣೋ ಪಹೂತಜಾತರೂಪರಜತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto aḍḍho mahaddhano mahābhogo pahūtavittūpakaraṇo pahūtajātarūparajato…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಅಜ್ಝಾಯಕೋ ಮನ್ತಧರೋ ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನಂ ಪಾರಗೂ ಸನಿಘಣ್ಡುಕೇಟುಭಾನಂ ಸಾಕ್ಖರಪ್ಪಭೇದಾನಂ ಇತಿಹಾಸಪಞ್ಚಮಾನಂ ಪದಕೋ ವೇಯ್ಯಾಕರಣೋ ಲೋಕಾಯತಮಹಾಪುರಿಸಲಕ್ಖಣೇಸು ಅನವಯೋ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto ajjhāyako mantadharo tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಅಭಿರೂಪೋ ದಸ್ಸನೀಯೋ ಪಾಸಾದಿಕೋ ಪರಮಾಯ ವಣ್ಣಪೋಕ್ಖರತಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಣ್ಣೀ ಬ್ರಹ್ಮವಚ್ಛಸೀ ಅಖುದ್ದಾವಕಾಸೋ ದಸ್ಸನಾಯ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī akhuddāvakāso dassanāya…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸೀಲವಾ ವುದ್ಧಸೀಲೀ ವುದ್ಧಸೀಲೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto sīlavā vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣವಾಚೋ ಕಲ್ಯಾಣವಾಕ್ಕರಣೋ ಪೋರಿಯಾ ವಾಚಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಾಯ ಅನೇಲಗಲಾಯ ಅತ್ಥಸ್ಸ ವಿಞ್ಞಾಪನಿಯಾ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto kalyāṇavāco kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬಹೂನಂ ಆಚರಿಯಪಾಚರಿಯೋ ತೀಣಿ ಮಾಣವಕಸತಾನಿ ಮನ್ತೇ ವಾಚೇತಿ, ಬಹೂ ಖೋ ಪನ ನಾನಾದಿಸಾ ನಾನಾಜನಪದಾ ಮಾಣವಕಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ ಭೋತೋ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಮನ್ತತ್ಥಿಕಾ ಮನ್ತೇ ಅಧಿಯಿತುಕಾಮಾ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto bahūnaṃ ācariyapācariyo tīṇi māṇavakasatāni mante vāceti, bahū kho pana nānādisā nānājanapadā māṇavakā āgacchanti bhoto kūṭadantassa santike mantatthikā mante adhiyitukāmā…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಜಿಣ್ಣೋ ವುದ್ಧೋ ಮಹಲ್ಲಕೋ ಅದ್ಧಗತೋ ವಯೋಅನುಪ್ಪತ್ತೋ। ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ತರುಣೋ ಚೇವ ತರುಣಪಬ್ಬಜಿತೋ ಚ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto jiṇṇo vuddho mahallako addhagato vayoanuppatto. Samaṇo gotamo taruṇo ceva taruṇapabbajito ca…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಸಕ್ಕತೋ ಗರುಕತೋ ಮಾನಿತೋ ಪೂಜಿತೋ ಅಪಚಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪೋಕ್ಖರಸಾತಿಸ್ಸ ಸಕ್ಕತೋ ಗರುಕತೋ ಮಾನಿತೋ ಪೂಜಿತೋ ಅಪಚಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Bhavañhi kūṭadanto brāhmaṇassa pokkharasātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ಭವಞ್ಹಿ ಕೂಟದನ್ತೋ ಖಾಣುಮತಂ ಅಜ್ಝಾವಸತಿ ಸತ್ತುಸ್ಸದಂ ಸತಿಣಕಟ್ಠೋದಕಂ ಸಧಞ್ಞಂ ರಾಜಭೋಗ್ಗಂ ರಞ್ಞಾ ಮಾಗಧೇನ ಸೇನಿಯೇನ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೇನ ದಿನ್ನಂ ರಾಜದಾಯಂ ಬ್ರಹ್ಮದೇಯ್ಯಂ। ಯಮ್ಪಿ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಖಾಣುಮತಂ ಅಜ್ಝಾವಸತಿ ಸತ್ತುಸ್ಸದಂ ಸತಿಣಕಟ್ಠೋದಕಂ ಸಧಞ್ಞಂ ರಾಜಭೋಗ್ಗಂ, ರಞ್ಞಾ ಮಾಗಧೇನ ಸೇನಿಯೇನ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೇನ ದಿನ್ನಂ ರಾಜದಾಯಂ ಬ್ರಹ್ಮದೇಯ್ಯಂ, ಇಮಿನಾಪಙ್ಗೇನ ನ ಅರಹತಿ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಸಮಣೋತ್ವೇವ ಗೋತಮೋ ಅರಹತಿ ಭವನ್ತಂ ಕೂಟದನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತು’’ನ್ತಿ।
‘‘Bhavañhi kūṭadanto khāṇumataṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ. Yampi bhavaṃ kūṭadanto khāṇumataṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ, raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ, imināpaṅgena na arahati bhavaṃ kūṭadanto samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Samaṇotveva gotamo arahati bhavantaṃ kūṭadantaṃ dassanāya upasaṅkamitu’’nti.
ಬುದ್ಧಗುಣಕಥಾ
Buddhaguṇakathā
೩೩೨. ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಏತದವೋಚ –
332. Evaṃ vutte kūṭadanto brāhmaṇo te brāhmaṇe etadavoca –
‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭೋ, ಮಮಪಿ ಸುಣಾಥ, ಯಥಾ ಮಯಮೇವ ಅರಹಾಮ ತಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ, ನ ತ್ವೇವ ಅರಹತಿ ಸೋ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ। ಯಮ್ಪಿ, ಭೋ, ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ, ಇಮಿನಾಪಙ್ಗೇನ ನ ಅರಹತಿ ಸೋ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಅಥ ಖೋ ಮಯಮೇವ ಅರಹಾಮ ತಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ।
‘‘Tena hi, bho, mamapi suṇātha, yathā mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ, na tveva arahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Samaṇo khalu, bho, gotamo ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Yampi, bho, samaṇo gotamo ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena, imināpaṅgena na arahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Atha kho mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಮಹನ್ತಂ ಞಾತಿಸಙ್ಘಂ ಓಹಾಯ ಪಬ್ಬಜಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo mahantaṃ ñātisaṅghaṃ ohāya pabbajito…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಪಹೂತಂ ಹಿರಞ್ಞಸುವಣ್ಣಂ ಓಹಾಯ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಭೂಮಿಗತಞ್ಚ ವೇಹಾಸಟ್ಠಂ ಚ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo pahūtaṃ hiraññasuvaṇṇaṃ ohāya pabbajito bhūmigatañca vehāsaṭṭhaṃ ca…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ದಹರೋವ ಸಮಾನೋ ಯುವಾ ಸುಸುಕಾಳಕೇಸೋ ಭದ್ರೇನ ಯೋಬ್ಬನೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಪಠಮೇನ ವಯಸಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo daharova samāno yuvā susukāḷakeso bhadrena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಅಕಾಮಕಾನಂ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಅಸ್ಸುಮುಖಾನಂ ರುದನ್ತಾನಂ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo akāmakānaṃ mātāpitūnaṃ assumukhānaṃ rudantānaṃ kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಅಭಿರೂಪೋ ದಸ್ಸನೀಯೋ ಪಾಸಾದಿಕೋ ಪರಮಾಯ ವಣ್ಣಪೋಕ್ಖರತಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಣ್ಣೀ ಬ್ರಹ್ಮವಚ್ಛಸೀ ಅಖುದ್ದಾವಕಾಸೋ ದಸ್ಸನಾಯ …ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī akhuddāvakāso dassanāya …pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಸೀಲವಾ ಅರಿಯಸೀಲೀ ಕುಸಲಸೀಲೀ ಕುಸಲಸೀಲೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo sīlavā ariyasīlī kusalasīlī kusalasīlena samannāgato…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಕಲ್ಯಾಣವಾಚೋ ಕಲ್ಯಾಣವಾಕ್ಕರಣೋ ಪೋರಿಯಾ ವಾಚಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಾಯ ಅನೇಲಗಲಾಯ ಅತ್ಥಸ್ಸ ವಿಞ್ಞಾಪನಿಯಾ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo kalyāṇavāco kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಬಹೂನಂ ಆಚರಿಯಪಾಚರಿಯೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo bahūnaṃ ācariyapācariyo…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಖೀಣಕಾಮರಾಗೋ ವಿಗತಚಾಪಲ್ಲೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo khīṇakāmarāgo vigatacāpallo…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಕಮ್ಮವಾದೀ ಕಿರಿಯವಾದೀ ಅಪಾಪಪುರೇಕ್ಖಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮಞ್ಞಾಯ ಪಜಾಯ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo kammavādī kiriyavādī apāpapurekkhāro brahmaññāya pajāya…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಉಚ್ಚಾ ಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಅಸಮ್ಭಿನ್ನಖತ್ತಿಯಕುಲಾ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo uccā kulā pabbajito asambhinnakhattiyakulā…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಅಡ್ಢಾ ಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಮಹದ್ಧನಾ ಮಹಾಭೋಗಾ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo aḍḍhā kulā pabbajito mahaddhanā mahābhogā…pe…
‘‘ಸಮಣಂ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮಂ ತಿರೋರಟ್ಠಾ ತಿರೋಜನಪದಾ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛಿತುಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ tiroraṭṭhā tirojanapadā pañhaṃ pucchituṃ āgacchanti…pe…
‘‘ಸಮಣಂ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮಂ ಅನೇಕಾನಿ ದೇವತಾಸಹಸ್ಸಾನಿ ಪಾಣೇಹಿ ಸರಣಂ ಗತಾನಿ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ anekāni devatāsahassāni pāṇehi saraṇaṃ gatāni…pe…
‘‘ಸಮಣಂ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮಂ ಏವಂ ಕಲ್ಯಾಣೋ ಕಿತ್ತಿಸದ್ದೋ ಅಬ್ಭುಗ್ಗತೋ – ‘ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ’ ತಿ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ ti…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ದ್ವತ್ತಿಂಸಮಹಾಪುರಿಸಲಕ್ಖಣೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇehi samannāgato…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಏಹಿಸ್ವಾಗತವಾದೀ ಸಖಿಲೋ ಸಮ್ಮೋದಕೋ ಅಬ್ಭಾಕುಟಿಕೋ ಉತ್ತಾನಮುಖೋ ಪುಬ್ಬಭಾಸೀ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo ehisvāgatavādī sakhilo sammodako abbhākuṭiko uttānamukho pubbabhāsī…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಚತುನ್ನಂ ಪರಿಸಾನಂ ಸಕ್ಕತೋ ಗರುಕತೋ ಮಾನಿತೋ ಪೂಜಿತೋ ಅಪಚಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo catunnaṃ parisānaṃ sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ಸಮಣೇ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೇ ಬಹೂ ದೇವಾ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಚ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನಾ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇe khalu, bho, gotame bahū devā ca manussā ca abhippasannā…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಯಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ ವಾ ನಿಗಮೇ ವಾ ಪಟಿವಸತಿ ನ ತಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ ವಾ ನಿಗಮೇ ವಾ ಅಮನುಸ್ಸಾ ಮನುಸ್ಸೇ ವಿಹೇಠೇನ್ತಿ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo yasmiṃ gāme vā nigame vā paṭivasati na tasmiṃ gāme vā nigame vā amanussā manusse viheṭhenti…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಸಙ್ಘೀ ಗಣೀ ಗಣಾಚರಿಯೋ ಪುಥುತಿತ್ಥಕರಾನಂ ಅಗ್ಗಮಕ್ಖಾಯತಿ, ಯಥಾ ಖೋ ಪನ, ಭೋ, ಏತೇಸಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಯಥಾ ವಾ ತಥಾ ವಾ ಯಸೋ ಸಮುದಾಗಚ್ಛತಿ, ನ ಹೇವಂ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಯಸೋ ಸಮುದಾಗತೋ। ಅಥ ಖೋ ಅನುತ್ತರಾಯ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪದಾಯ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಯಸೋ ಸಮುದಾಗತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo saṅghī gaṇī gaṇācariyo puthutitthakarānaṃ aggamakkhāyati, yathā kho pana, bho, etesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ yathā vā tathā vā yaso samudāgacchati, na hevaṃ samaṇassa gotamassa yaso samudāgato. Atha kho anuttarāya vijjācaraṇasampadāya samaṇassa gotamassa yaso samudāgato…pe…
‘‘ಸಮಣಂ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮಂ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಸಪುತ್ತೋ ಸಭರಿಯೋ ಸಪರಿಸೋ ಸಾಮಚ್ಚೋ ಪಾಣೇಹಿ ಸರಣಂ ಗತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ rājā māgadho seniyo bimbisāro saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…
‘‘ಸಮಣಂ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮಂ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಸಪುತ್ತೋ ಸಭರಿಯೋ ಸಪರಿಸೋ ಸಾಮಚ್ಚೋ ಪಾಣೇಹಿ ಸರಣಂ ಗತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ rājā pasenadi kosalo saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…
‘‘ಸಮಣಂ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಪೋಕ್ಖರಸಾತಿ ಸಪುತ್ತೋ ಸಭರಿಯೋ ಸಪರಿಸೋ ಸಾಮಚ್ಚೋ ಪಾಣೇಹಿ ಸರಣಂ ಗತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ brāhmaṇo pokkharasāti saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಸಕ್ಕತೋ ಗರುಕತೋ ಮಾನಿತೋ ಪೂಜಿತೋ ಅಪಚಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ರಞ್ಞೋ ಪಸೇನದಿಸ್ಸ ಕೋಸಲಸ್ಸ ಸಕ್ಕತೋ ಗರುಕತೋ ಮಾನಿತೋ ಪೂಜಿತೋ ಅಪಚಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo rañño pasenadissa kosalassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪೋಕ್ಖರಸಾತಿಸ್ಸ ಸಕ್ಕತೋ ಗರುಕತೋ ಮಾನಿತೋ ಪೂಜಿತೋ ಅಪಚಿತೋ…ಪೇ॰…
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo brāhmaṇassa pokkharasātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…
‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಖಾಣುಮತಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ ಖಾಣುಮತೇ ವಿಹರತಿ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾಯಂ। ಯೇ ಖೋ ಪನ, ಭೋ, ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಗಾಮಖೇತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅತಿಥೀ ನೋ ತೇ ಹೋನ್ತಿ। ಅತಿಥೀ ಖೋ ಪನಮ್ಹೇಹಿ ಸಕ್ಕಾತಬ್ಬಾ ಗರುಕಾತಬ್ಬಾ ಮಾನೇತಬ್ಬಾ ಪೂಜೇತಬ್ಬಾ ಅಪಚೇತಬ್ಬಾ। ಯಮ್ಪಿ, ಭೋ, ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಖಾಣುಮತಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ ಖಾಣುಮತೇ ವಿಹರತಿ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾಯಂ, ಅತಿಥಿಮ್ಹಾಕಂ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ। ಅತಿಥಿ ಖೋ ಪನಮ್ಹೇಹಿ ಸಕ್ಕಾತಬ್ಬೋ ಗರುಕಾತಬ್ಬೋ ಮಾನೇತಬ್ಬೋ ಪೂಜೇತಬ್ಬೋ ಅಪಚೇತಬ್ಬೋ। ಇಮಿನಾಪಙ್ಗೇನ ನಾರಹತಿ ಸೋ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಅಥ ಖೋ ಮಯಮೇವ ಅರಹಾಮ ತಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಏತ್ತಕೇ ಖೋ ಅಹಂ, ಭೋ, ತಸ್ಸ ಭೋತೋ ಗೋತಮಸ್ಸ ವಣ್ಣೇ ಪರಿಯಾಪುಣಾಮಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ಸೋ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏತ್ತಕವಣ್ಣೋ। ಅಪರಿಮಾಣವಣ್ಣೋ ಹಿ ಸೋ ಭವಂ ಗೋತಮೋ’’ತಿ।
‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo khāṇumataṃ anuppatto khāṇumate viharati ambalaṭṭhikāyaṃ. Ye kho pana, bho, keci samaṇā vā brāhmaṇā vā amhākaṃ gāmakhettaṃ āgacchanti, atithī no te honti. Atithī kho panamhehi sakkātabbā garukātabbā mānetabbā pūjetabbā apacetabbā. Yampi, bho, samaṇo gotamo khāṇumataṃ anuppatto khāṇumate viharati ambalaṭṭhikāyaṃ, atithimhākaṃ samaṇo gotamo. Atithi kho panamhehi sakkātabbo garukātabbo mānetabbo pūjetabbo apacetabbo. Imināpaṅgena nārahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Atha kho mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Ettake kho ahaṃ, bho, tassa bhoto gotamassa vaṇṇe pariyāpuṇāmi, no ca kho so bhavaṃ gotamo ettakavaṇṇo. Aparimāṇavaṇṇo hi so bhavaṃ gotamo’’ti.
೩೩೩. ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕೂಟದನ್ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಯಥಾ ಖೋ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ವಣ್ಣೇ ಭಾಸತಿ, ಇತೋ ಚೇಪಿ ಸೋ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಯೋಜನಸತೇ ವಿಹರತಿ, ಅಲಮೇವ ಸದ್ಧೇನ ಕುಲಪುತ್ತೇನ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ ಅಪಿ ಪುಟೋಸೇನಾ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭೋ, ಸಬ್ಬೇವ ಮಯಂ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ।
333. Evaṃ vutte, te brāhmaṇā kūṭadantaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘yathā kho bhavaṃ kūṭadanto samaṇassa gotamassa vaṇṇe bhāsati, ito cepi so bhavaṃ gotamo yojanasate viharati, alameva saddhena kulaputtena dassanāya upasaṅkamituṃ api puṭosenā’’ti. ‘‘Tena hi, bho, sabbeva mayaṃ samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissāmā’’ti.
ಮಹಾವಿಜಿತರಾಜಯಞ್ಞಕಥಾ
Mahāvijitarājayaññakathā
೩೩೪. ಅಥ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಮಹತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಣೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ । ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಖಾಣುಮತಕಾಪಿ ಖೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾ ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು; ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿಂಸು, ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು; ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನಞ್ಜಲಿಂ ಪಣಾಮೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು; ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ನಾಮಗೋತ್ತಂ ಸಾವೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು; ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ತುಣ್ಹೀಭೂತಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು।
334. Atha kho kūṭadanto brāhmaṇo mahatā brāhmaṇagaṇena saddhiṃ yena ambalaṭṭhikā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi . Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Khāṇumatakāpi kho brāhmaṇagahapatikā appekacce bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu, sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce nāmagottaṃ sāvetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce tuṇhībhūtā ekamantaṃ nisīdiṃsu.
೩೩೫. ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸುತಂ ಮೇತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ – ‘ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ತಿವಿಧಂ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಂ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಂ ಜಾನಾತೀ’ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಜಾನಾಮಿ ತಿವಿಧಂ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಂ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಂ। ಇಚ್ಛಾಮಿ ಚಾಹಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತುಂ। ಸಾಧು ಮೇ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ತಿವಿಧಂ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಂ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಂ ದೇಸೇತೂ’’ತಿ।
335. Ekamantaṃ nisinno kho kūṭadanto brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho gotama – ‘samaṇo gotamo tividhaṃ yaññasampadaṃ soḷasaparikkhāraṃ jānātī’ti. Na kho panāhaṃ jānāmi tividhaṃ yaññasampadaṃ soḷasaparikkhāraṃ. Icchāmi cāhaṃ mahāyaññaṃ yajituṃ. Sādhu me bhavaṃ gotamo tividhaṃ yaññasampadaṃ soḷasaparikkhāraṃ desetū’’ti.
೩೩೬. ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸುಣಾಹಿ ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿಕರೋಹಿ, ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭೋ’’ತಿ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ , ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ನಾಮ ಅಹೋಸಿ ಅಡ್ಢೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಮಹಾಭೋಗೋ ಪಹೂತಜಾತರೂಪರಜತೋ ಪಹೂತವಿತ್ತೂಪಕರಣೋ ಪಹೂತಧನಧಞ್ಞೋ ಪರಿಪುಣ್ಣಕೋಸಕೋಟ್ಠಾಗಾರೋ। ಅಥ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರಞ್ಞೋ ಮಹಾವಿಜಿತಸ್ಸ ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ‘ಅಧಿಗತಾ ಖೋ ಮೇ ವಿಪುಲಾ ಮಾನುಸಕಾ ಭೋಗಾ, ಮಹನ್ತಂ ಪಥವಿಮಣ್ಡಲಂ ಅಭಿವಿಜಿಯ ಅಜ್ಝಾವಸಾಮಿ , ಯಂನೂನಾಹಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜೇಯ್ಯಂ, ಯಂ ಮಮ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’ತಿ।
336. ‘‘Tena hi, brāhmaṇa, suṇāhi sādhukaṃ manasikarohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho kūṭadanto brāhmaṇo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca – ‘‘bhūtapubbaṃ, brāhmaṇa , rājā mahāvijito nāma ahosi aḍḍho mahaddhano mahābhogo pahūtajātarūparajato pahūtavittūpakaraṇo pahūtadhanadhañño paripuṇṇakosakoṭṭhāgāro. Atha kho, brāhmaṇa, rañño mahāvijitassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘adhigatā kho me vipulā mānusakā bhogā, mahantaṃ pathavimaṇḍalaṃ abhivijiya ajjhāvasāmi , yaṃnūnāhaṃ mahāyaññaṃ yajeyyaṃ, yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’ti.
೩೩೭. ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಪುರೋಹಿತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಆಮನ್ತೇತ್ವಾ ಏತದವೋಚ – ‘ಇಧ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ಅಧಿಗತಾ ಖೋ ಮೇ ವಿಪುಲಾ ಮಾನುಸಕಾ ಭೋಗಾ , ಮಹನ್ತಂ ಪಥವಿಮಣ್ಡಲಂ ಅಭಿವಿಜಿಯ ಅಜ್ಝಾವಸಾಮಿ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜೇಯ್ಯಂ ಯಂ ಮಮ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’ತಿ। ಇಚ್ಛಾಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತುಂ। ಅನುಸಾಸತು ಮಂ ಭವಂ ಯಂ ಮಮ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’’’ತಿ।
337. ‘‘Atha kho, brāhmaṇa, rājā mahāvijito purohitaṃ brāhmaṇaṃ āmantetvā etadavoca – ‘idha mayhaṃ, brāhmaṇa, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – adhigatā kho me vipulā mānusakā bhogā , mahantaṃ pathavimaṇḍalaṃ abhivijiya ajjhāvasāmi. Yaṃnūnāhaṃ mahāyaññaṃ yajeyyaṃ yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’ti. Icchāmahaṃ, brāhmaṇa, mahāyaññaṃ yajituṃ. Anusāsatu maṃ bhavaṃ yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’’ti.
೩೩೮. ‘‘ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರಾಜಾನಂ ಮಹಾವಿಜಿತಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಭೋತೋ ಖೋ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೋ ಸಕಣ್ಟಕೋ ಸಉಪ್ಪೀಳೋ, ಗಾಮಘಾತಾಪಿ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನಿಗಮಘಾತಾಪಿ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನಗರಘಾತಾಪಿ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ , ಪನ್ಥದುಹನಾಪಿ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಭವಂ ಖೋ ಪನ ರಾಜಾ ಏವಂ ಸಕಣ್ಟಕೇ ಜನಪದೇ ಸಉಪ್ಪೀಳೇ ಬಲಿಮುದ್ಧರೇಯ್ಯ, ಅಕಿಚ್ಚಕಾರೀ ಅಸ್ಸ ತೇನ ಭವಂ ರಾಜಾ। ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಏವಮಸ್ಸ – ‘‘ಅಹಮೇತಂ ದಸ್ಸುಖೀಲಂ ವಧೇನ ವಾ ಬನ್ಧೇನ ವಾ ಜಾನಿಯಾ ವಾ ಗರಹಾಯ ವಾ ಪಬ್ಬಾಜನಾಯ ವಾ ಸಮೂಹನಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ, ನ ಖೋ ಪನೇತಸ್ಸ ದಸ್ಸುಖೀಲಸ್ಸ ಏವಂ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಗ್ಘಾತೋ ಹೋತಿ। ಯೇ ತೇ ಹತಾವಸೇಸಕಾ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತೇ ಪಚ್ಛಾ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದಂ ವಿಹೇಠೇಸ್ಸನ್ತಿ। ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಇದಂ ಸಂವಿಧಾನಂ ಆಗಮ್ಮ ಏವಮೇತಸ್ಸ ದಸ್ಸುಖೀಲಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಗ್ಘಾತೋ ಹೋತಿ। ತೇನ ಹಿ ಭವಂ ರಾಜಾ ಯೇ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಉಸ್ಸಹನ್ತಿ ಕಸಿಗೋರಕ್ಖೇ, ತೇಸಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಬೀಜಭತ್ತಂ ಅನುಪ್ಪದೇತು। ಯೇ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಉಸ್ಸಹನ್ತಿ ವಾಣಿಜ್ಜಾಯ, ತೇಸಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಪಾಭತಂ ಅನುಪ್ಪದೇತು। ಯೇ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಉಸ್ಸಹನ್ತಿ ರಾಜಪೋರಿಸೇ, ತೇಸಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಭತ್ತವೇತನಂ ಪಕಪ್ಪೇತು। ತೇ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಸಕಮ್ಮಪಸುತಾ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದಂ ನ ವಿಹೇಠೇಸ್ಸನ್ತಿ; ಮಹಾ ಚ ರಞ್ಞೋ ರಾಸಿಕೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಖೇಮಟ್ಠಿತಾ ಜನಪದಾ ಅಕಣ್ಟಕಾ ಅನುಪ್ಪೀಳಾ। ಮನುಸ್ಸಾ ಮುದಾ ಮೋದಮಾನಾ ಉರೇ ಪುತ್ತೇ ನಚ್ಚೇನ್ತಾ ಅಪಾರುತಘರಾ ಮಞ್ಞೇ ವಿಹರಿಸ್ಸನ್ತೀ’ತಿ। ‘ಏವಂ, ಭೋ’ತಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಪುರೋಹಿತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯೇ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಉಸ್ಸಹಿಂಸು ಕಸಿಗೋರಕ್ಖೇ, ತೇಸಂ ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಬೀಜಭತ್ತಂ ಅನುಪ್ಪದಾಸಿ। ಯೇ ಚ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಉಸ್ಸಹಿಂಸು ವಾಣಿಜ್ಜಾಯ, ತೇಸಂ ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಪಾಭತಂ ಅನುಪ್ಪದಾಸಿ। ಯೇ ಚ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಉಸ್ಸಹಿಂಸು ರಾಜಪೋರಿಸೇ, ತೇಸಂ ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಭತ್ತವೇತನಂ ಪಕಪ್ಪೇಸಿ। ತೇ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಸಕಮ್ಮಪಸುತಾ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದಂ ನ ವಿಹೇಠಿಂಸು, ಮಹಾ ಚ ರಞ್ಞೋ ರಾಸಿಕೋ ಅಹೋಸಿ। ಖೇಮಟ್ಠಿತಾ ಜನಪದಾ ಅಕಣ್ಟಕಾ ಅನುಪ್ಪೀಳಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಮುದಾ ಮೋದಮಾನಾ ಉರೇ ಪುತ್ತೇ ನಚ್ಚೇನ್ತಾ ಅಪಾರುತಘರಾ ಮಞ್ಞೇ ವಿಹರಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಪುರೋಹಿತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಆಮನ್ತೇತ್ವಾ ಏತದವೋಚ – ‘ಸಮೂಹತೋ ಖೋ ಮೇ ಭೋತೋ ದಸ್ಸುಖೀಲೋ, ಭೋತೋ ಸಂವಿಧಾನಂ ಆಗಮ್ಮ ಮಹಾ ಚ ಮೇ ರಾಸಿಕೋ। ಖೇಮಟ್ಠಿತಾ ಜನಪದಾ ಅಕಣ್ಟಕಾ ಅನುಪ್ಪೀಳಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಮುದಾ ಮೋದಮಾನಾ ಉರೇ ಪುತ್ತೇ ನಚ್ಚೇನ್ತಾ ಅಪಾರುತಘರಾ ಮಞ್ಞೇ ವಿಹರನ್ತಿ। ಇಚ್ಛಾಮಹಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತುಂ। ಅನುಸಾಸತು ಮಂ ಭವಂ ಯಂ ಮಮ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’ತಿ।
338. ‘‘Evaṃ vutte, brāhmaṇa, purohito brāhmaṇo rājānaṃ mahāvijitaṃ etadavoca – ‘bhoto kho rañño janapado sakaṇṭako sauppīḷo, gāmaghātāpi dissanti, nigamaghātāpi dissanti, nagaraghātāpi dissanti , panthaduhanāpi dissanti. Bhavaṃ kho pana rājā evaṃ sakaṇṭake janapade sauppīḷe balimuddhareyya, akiccakārī assa tena bhavaṃ rājā. Siyā kho pana bhoto rañño evamassa – ‘‘ahametaṃ dassukhīlaṃ vadhena vā bandhena vā jāniyā vā garahāya vā pabbājanāya vā samūhanissāmī’’ti, na kho panetassa dassukhīlassa evaṃ sammā samugghāto hoti. Ye te hatāvasesakā bhavissanti, te pacchā rañño janapadaṃ viheṭhessanti. Api ca kho idaṃ saṃvidhānaṃ āgamma evametassa dassukhīlassa sammā samugghāto hoti. Tena hi bhavaṃ rājā ye bhoto rañño janapade ussahanti kasigorakkhe, tesaṃ bhavaṃ rājā bījabhattaṃ anuppadetu. Ye bhoto rañño janapade ussahanti vāṇijjāya, tesaṃ bhavaṃ rājā pābhataṃ anuppadetu. Ye bhoto rañño janapade ussahanti rājaporise, tesaṃ bhavaṃ rājā bhattavetanaṃ pakappetu. Te ca manussā sakammapasutā rañño janapadaṃ na viheṭhessanti; mahā ca rañño rāsiko bhavissati. Khemaṭṭhitā janapadā akaṇṭakā anuppīḷā. Manussā mudā modamānā ure putte naccentā apārutagharā maññe viharissantī’ti. ‘Evaṃ, bho’ti kho, brāhmaṇa, rājā mahāvijito purohitassa brāhmaṇassa paṭissutvā ye rañño janapade ussahiṃsu kasigorakkhe, tesaṃ rājā mahāvijito bījabhattaṃ anuppadāsi. Ye ca rañño janapade ussahiṃsu vāṇijjāya, tesaṃ rājā mahāvijito pābhataṃ anuppadāsi. Ye ca rañño janapade ussahiṃsu rājaporise, tesaṃ rājā mahāvijito bhattavetanaṃ pakappesi. Te ca manussā sakammapasutā rañño janapadaṃ na viheṭhiṃsu, mahā ca rañño rāsiko ahosi. Khemaṭṭhitā janapadā akaṇṭakā anuppīḷā manussā mudā modamānā ure putte naccentā apārutagharā maññe vihariṃsu. Atha kho, brāhmaṇa, rājā mahāvijito purohitaṃ brāhmaṇaṃ āmantetvā etadavoca – ‘samūhato kho me bhoto dassukhīlo, bhoto saṃvidhānaṃ āgamma mahā ca me rāsiko. Khemaṭṭhitā janapadā akaṇṭakā anuppīḷā manussā mudā modamānā ure putte naccentā apārutagharā maññe viharanti. Icchāmahaṃ brāhmaṇa mahāyaññaṃ yajituṃ. Anusāsatu maṃ bhavaṃ yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’ti.
ಚತುಪರಿಕ್ಖಾರಂ
Catuparikkhāraṃ
೩೩೯. ‘‘ತೇನ ಹಿ ಭವಂ ರಾಜಾ ಯೇ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಖತ್ತಿಯಾ ಆನುಯನ್ತಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ ತೇ ಭವಂ ರಾಜಾ ಆಮನ್ತಯತಂ – ‘ಇಚ್ಛಾಮಹಂ, ಭೋ, ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತುಂ, ಅನುಜಾನನ್ತು ಮೇ ಭವನ್ತೋ ಯಂ ಮಮ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’ತಿ। ಯೇ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಅಮಚ್ಚಾ ಪಾರಿಸಜ್ಜಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ…ಪೇ॰… ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ…ಪೇ॰… ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ, ತೇ ಭವಂ ರಾಜಾ ಆಮನ್ತಯತಂ – ‘ಇಚ್ಛಾಮಹಂ, ಭೋ, ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತುಂ, ಅನುಜಾನನ್ತು ಮೇ ಭವನ್ತೋ ಯಂ ಮಮ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’ತಿ। ‘ಏವಂ, ಭೋ’ತಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಪುರೋಹಿತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯೇ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಖತ್ತಿಯಾ ಆನುಯನ್ತಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ, ತೇ ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಇಚ್ಛಾಮಹಂ, ಭೋ, ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತುಂ, ಅನುಜಾನನ್ತು ಮೇ ಭವನ್ತೋ ಯಂ ಮಮ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’’ತಿ। ‘ಯಜತಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಯಞ್ಞಂ, ಯಞ್ಞಕಾಲೋ ಮಹಾರಾಜಾ’ತಿ। ಯೇ ರಞ್ಞೋ ಜನಪದೇ ಅಮಚ್ಚಾ ಪಾರಿಸಜ್ಜಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ…ಪೇ॰… ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ…ಪೇ॰… ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ, ತೇ ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಇಚ್ಛಾಮಹಂ, ಭೋ , ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತುಂ। ಅನುಜಾನನ್ತು ಮೇ ಭವನ್ತೋ ಯಂ ಮಮ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’ತಿ। ‘ಯಜತಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಯಞ್ಞಂ, ಯಞ್ಞಕಾಲೋ ಮಹಾರಾಜಾ’ತಿ। ಇತಿಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಅನುಮತಿಪಕ್ಖಾ ತಸ್ಸೇವ ಯಞ್ಞಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರಾ ಭವನ್ತಿ।
339. ‘‘Tena hi bhavaṃ rājā ye bhoto rañño janapade khattiyā ānuyantā negamā ceva jānapadā ca te bhavaṃ rājā āmantayataṃ – ‘icchāmahaṃ, bho, mahāyaññaṃ yajituṃ, anujānantu me bhavanto yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’ti. Ye bhoto rañño janapade amaccā pārisajjā negamā ceva jānapadā ca…pe… brāhmaṇamahāsālā negamā ceva jānapadā ca…pe… gahapatinecayikā negamā ceva jānapadā ca, te bhavaṃ rājā āmantayataṃ – ‘icchāmahaṃ, bho, mahāyaññaṃ yajituṃ, anujānantu me bhavanto yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’ti. ‘Evaṃ, bho’ti kho, brāhmaṇa, rājā mahāvijito purohitassa brāhmaṇassa paṭissutvā ye rañño janapade khattiyā ānuyantā negamā ceva jānapadā ca, te rājā mahāvijito āmantesi – ‘icchāmahaṃ, bho, mahāyaññaṃ yajituṃ, anujānantu me bhavanto yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti. ‘Yajataṃ bhavaṃ rājā yaññaṃ, yaññakālo mahārājā’ti. Ye rañño janapade amaccā pārisajjā negamā ceva jānapadā ca…pe… brāhmaṇamahāsālā negamā ceva jānapadā ca…pe… gahapatinecayikā negamā ceva jānapadā ca, te rājā mahāvijito āmantesi – ‘icchāmahaṃ, bho , mahāyaññaṃ yajituṃ. Anujānantu me bhavanto yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’ti. ‘Yajataṃ bhavaṃ rājā yaññaṃ, yaññakālo mahārājā’ti. Itime cattāro anumatipakkhā tasseva yaññassa parikkhārā bhavanti.
ಅಟ್ಠ ಪರಿಕ್ಖಾರಾ
Aṭṭha parikkhārā
೩೪೦. ‘‘ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಅಟ್ಠಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ ಅಭಿರೂಪೋ ದಸ್ಸನೀಯೋ ಪಾಸಾದಿಕೋ ಪರಮಾಯ ವಣ್ಣಪೋಕ್ಖರತಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಣ್ಣೀ ಬ್ರಹ್ಮವಚ್ಛಸೀ ಅಖುದ್ದಾವಕಾಸೋ ದಸ್ಸನಾಯ; ಅಡ್ಢೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಮಹಾಭೋಗೋ ಪಹೂತಜಾತರೂಪರಜತೋ ಪಹೂತವಿತ್ತೂಪಕರಣೋ ಪಹೂತಧನಧಞ್ಞೋ ಪರಿಪುಣ್ಣಕೋಸಕೋಟ್ಠಾಗಾರೋ; ಬಲವಾ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಯಾ ಸೇನಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅಸ್ಸವಾಯ ಓವಾದಪಟಿಕರಾಯ ಸಹತಿ 1 ಮಞ್ಞೇ ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೇ ಯಸಸಾ; ಸದ್ಧೋ ದಾಯಕೋ ದಾನಪತಿ ಅನಾವಟದ್ವಾರೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಕಪಣದ್ಧಿಕವಣಿಬ್ಬಕಯಾಚಕಾನಂ ಓಪಾನಭೂತೋ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕರೋತಿ; ಬಹುಸ್ಸುತೋ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಸುತಜಾತಸ್ಸ, ತಸ್ಸ ತಸ್ಸೇವ ಖೋ ಪನ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ಜಾನಾತಿ ‘ಅಯಂ ಇಮಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ ಅಯಂ ಇಮಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ’ತಿ; ಪಣ್ಡಿತೋ, ವಿಯತ್ತೋ, ಮೇಧಾವೀ, ಪಟಿಬಲೋ, ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ ಅತ್ಥೇ ಚಿನ್ತೇತುಂ। ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಇಮೇಹಿ ಅಟ್ಠಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಇತಿ ಇಮಾನಿಪಿ ಅಟ್ಠಙ್ಗಾನಿ ತಸ್ಸೇವ ಯಞ್ಞಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರಾ ಭವನ್ತಿ।
340. ‘‘Rājā mahāvijito aṭṭhahaṅgehi samannāgato, ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī akhuddāvakāso dassanāya; aḍḍho mahaddhano mahābhogo pahūtajātarūparajato pahūtavittūpakaraṇo pahūtadhanadhañño paripuṇṇakosakoṭṭhāgāro; balavā caturaṅginiyā senāya samannāgato assavāya ovādapaṭikarāya sahati 2 maññe paccatthike yasasā; saddho dāyako dānapati anāvaṭadvāro samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikavaṇibbakayācakānaṃ opānabhūto puññāni karoti; bahussuto tassa tassa sutajātassa, tassa tasseva kho pana bhāsitassa atthaṃ jānāti ‘ayaṃ imassa bhāsitassa attho ayaṃ imassa bhāsitassa attho’ti; paṇḍito, viyatto, medhāvī, paṭibalo, atītānāgatapaccuppanne atthe cintetuṃ. Rājā mahāvijito imehi aṭṭhahaṅgehi samannāgato. Iti imānipi aṭṭhaṅgāni tasseva yaññassa parikkhārā bhavanti.
ಚತುಪರಿಕ್ಖಾರಂ
Catuparikkhāraṃ
೩೪೧. ‘‘ಪುರೋಹಿತೋ 3 ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಚತುಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ; ಅಜ್ಝಾಯಕೋ ಮನ್ತಧರೋ ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನಂ ಪಾರಗೂ ಸನಿಘಣ್ಡುಕೇಟುಭಾನಂ ಸಾಕ್ಖರಪ್ಪಭೇದಾನಂ ಇತಿಹಾಸಪಞ್ಚಮಾನಂ ಪದಕೋ ವೇಯ್ಯಾಕರಣೋ ಲೋಕಾಯತಮಹಾಪುರಿಸಲಕ್ಖಣೇಸು ಅನವಯೋ; ಸೀಲವಾ ವುದ್ಧಸೀಲೀ ವುದ್ಧಸೀಲೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ; ಪಣ್ಡಿತೋ ವಿಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಪಠಮೋ ವಾ ದುತಿಯೋ ವಾ ಸುಜಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಾನಂ। ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಇಮೇಹಿ ಚತೂಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಇತಿ ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಅಙ್ಗಾನಿ ತಸ್ಸೇವ ಯಞ್ಞಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರಾ ಭವನ್ತಿ।
341. ‘‘Purohito 4 brāhmaṇo catuhaṅgehi samannāgato. Ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; ajjhāyako mantadharo tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo; sīlavā vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito viyatto medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Purohito brāhmaṇo imehi catūhaṅgehi samannāgato. Iti imāni cattāri aṅgāni tasseva yaññassa parikkhārā bhavanti.
ತಿಸ್ಸೋ ವಿಧಾ
Tisso vidhā
೩೪೨. ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾವಿಜಿತಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇವ ಯಞ್ಞಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಿಧಾ ದೇಸೇಸಿ। ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಿಟ್ಠುಕಾಮಸ್ಸ 5 ಕೋಚಿದೇವ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ – ‘ಮಹಾ ವತ ಮೇ ಭೋಗಕ್ಖನ್ಧೋ ವಿಗಚ್ಛಿಸ್ಸತೀ’ತಿ, ಸೋ ಭೋತಾ ರಞ್ಞಾ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ ನ ಕರಣೀಯೋ। ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ – ‘ಮಹಾ ವತ ಮೇ ಭೋಗಕ್ಖನ್ಧೋ ವಿಗಚ್ಛತೀ’ತಿ, ಸೋ ಭೋತಾ ರಞ್ಞಾ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ ನ ಕರಣೀಯೋ। ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಿಟ್ಠಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ – ‘ಮಹಾ ವತ ಮೇ ಭೋಗಕ್ಖನ್ಧೋ ವಿಗತೋ’ತಿ, ಸೋ ಭೋತಾ ರಞ್ಞಾ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ ನ ಕರಣೀಯೋ’’ತಿ। ಇಮಾ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾವಿಜಿತಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇವ ಯಞ್ಞಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಿಧಾ ದೇಸೇಸಿ।
342. ‘‘Atha kho, brāhmaṇa, purohito brāhmaṇo rañño mahāvijitassa pubbeva yaññā tisso vidhā desesi. Siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yiṭṭhukāmassa 6 kocideva vippaṭisāro – ‘mahā vata me bhogakkhandho vigacchissatī’ti, so bhotā raññā vippaṭisāro na karaṇīyo. Siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yajamānassa kocideva vippaṭisāro – ‘mahā vata me bhogakkhandho vigacchatī’ti, so bhotā raññā vippaṭisāro na karaṇīyo. Siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yiṭṭhassa kocideva vippaṭisāro – ‘mahā vata me bhogakkhandho vigato’ti, so bhotā raññā vippaṭisāro na karaṇīyo’’ti. Imā kho, brāhmaṇa, purohito brāhmaṇo rañño mahāvijitassa pubbeva yaññā tisso vidhā desesi.
ದಸ ಆಕಾರಾ
Dasa ākārā
೩೪೩. ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾವಿಜಿತಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇವ ಯಞ್ಞಾ ದಸಹಾಕಾರೇಹಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕೇಸು ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಂ ಪಟಿವಿನೇಸಿ। ‘ಆಗಮಿಸ್ಸನ್ತಿ ಖೋ ಭೋತೋ ಯಞ್ಞಂ ಪಾಣಾತಿಪಾತಿನೋಪಿ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತಾಪಿ। ಯೇ ತತ್ಥ ಪಾಣಾತಿಪಾತಿನೋ, ತೇಸಞ್ಞೇವ ತೇನ। ಯೇ ತತ್ಥ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತಾ, ತೇ ಆರಬ್ಭ ಯಜತಂ ಭವಂ, ಸಜ್ಜತಂ ಭವಂ, ಮೋದತಂ ಭವಂ, ಚಿತ್ತಮೇವ ಭವಂ ಅನ್ತರಂ ಪಸಾದೇತು। ಆಗಮಿಸ್ಸನ್ತಿ ಖೋ ಭೋತೋ ಯಞ್ಞಂ ಅದಿನ್ನಾದಾಯಿನೋಪಿ ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ಪಟಿವಿರತಾಪಿ…ಪೇ॰… ಕಾಮೇಸು ಮಿಚ್ಛಾಚಾರಿನೋಪಿ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾ ಪಟಿವಿರತಾಪಿ… ಮುಸಾವಾದಿನೋಪಿ ಮುಸಾವಾದಾ ಪಟಿವಿರತಾಪಿ… ಪಿಸುಣವಾಚಿನೋಪಿ ಪಿಸುಣಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತಾಪಿ… ಫರುಸವಾಚಿನೋಪಿ ಫರುಸಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತಾಪಿ… ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಿನೋಪಿ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಾ ಪಟಿವಿರತಾಪಿ … ಅಭಿಜ್ಝಾಲುನೋಪಿ ಅನಭಿಜ್ಝಾಲುನೋಪಿ… ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತಾಪಿ ಅಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತಾಪಿ… ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಾಪಿ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕಾಪಿ…। ಯೇ ತತ್ಥ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಾ, ತೇಸಞ್ಞೇವ ತೇನ। ಯೇ ತತ್ಥ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕಾ, ತೇ ಆರಬ್ಭ ಯಜತಂ ಭವಂ, ಸಜ್ಜತಂ ಭವಂ, ಮೋದತಂ ಭವಂ, ಚಿತ್ತಮೇವ ಭವಂ ಅನ್ತರಂ ಪಸಾದೇತೂ’ತಿ। ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾವಿಜಿತಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇವ ಯಞ್ಞಾ ದಸಹಾಕಾರೇಹಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕೇಸು ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಂ ಪಟಿವಿನೇಸಿ।
343. ‘‘Atha kho, brāhmaṇa, purohito brāhmaṇo rañño mahāvijitassa pubbeva yaññā dasahākārehi paṭiggāhakesu vippaṭisāraṃ paṭivinesi. ‘Āgamissanti kho bhoto yaññaṃ pāṇātipātinopi pāṇātipātā paṭiviratāpi. Ye tattha pāṇātipātino, tesaññeva tena. Ye tattha pāṇātipātā paṭiviratā, te ārabbha yajataṃ bhavaṃ, sajjataṃ bhavaṃ, modataṃ bhavaṃ, cittameva bhavaṃ antaraṃ pasādetu. Āgamissanti kho bhoto yaññaṃ adinnādāyinopi adinnādānā paṭiviratāpi…pe… kāmesu micchācārinopi kāmesumicchācārā paṭiviratāpi… musāvādinopi musāvādā paṭiviratāpi… pisuṇavācinopi pisuṇāya vācāya paṭiviratāpi… pharusavācinopi pharusāya vācāya paṭiviratāpi… samphappalāpinopi samphappalāpā paṭiviratāpi … abhijjhālunopi anabhijjhālunopi… byāpannacittāpi abyāpannacittāpi… micchādiṭṭhikāpi sammādiṭṭhikāpi…. Ye tattha micchādiṭṭhikā, tesaññeva tena. Ye tattha sammādiṭṭhikā, te ārabbha yajataṃ bhavaṃ, sajjataṃ bhavaṃ, modataṃ bhavaṃ, cittameva bhavaṃ antaraṃ pasādetū’ti. Imehi kho, brāhmaṇa, purohito brāhmaṇo rañño mahāvijitassa pubbeva yaññā dasahākārehi paṭiggāhakesu vippaṭisāraṃ paṭivinesi.
ಸೋಳಸ ಆಕಾರಾ
Soḷasa ākārā
೩೪೪. ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾವಿಜಿತಸ್ಸ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಸೋಳಸಹಾಕಾರೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ಸನ್ದಸ್ಸೇಸಿ ಸಮಾದಪೇಸಿ ಸಮುತ್ತೇಜೇಸಿ ಸಮ್ಪಹಂಸೇಸಿ ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ವತ್ತಾ – ‘ರಾಜಾ ಖೋ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ತಸ್ಸ ಆಮನ್ತಿತಾ ಖತ್ತಿಯಾ ಆನುಯನ್ತಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ; ಅಥ ಚ ಪನ ಭವಂ ರಾಜಾ ಏವರೂಪಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತೀ’ತಿ । ಏವಮ್ಪಿ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ವತ್ತಾ ಧಮ್ಮತೋ ನತ್ಥಿ। ಭೋತಾ ಖೋ ಪನ ರಞ್ಞಾ ಆಮನ್ತಿತಾ ಖತ್ತಿಯಾ ಆನುಯನ್ತಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ । ಇಮಿನಾಪೇತಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಜಾನಾತು, ಯಜತಂ ಭವಂ, ಸಜ್ಜತಂ ಭವಂ, ಮೋದತಂ ಭವಂ, ಚಿತ್ತಮೇವ ಭವಂ ಅನ್ತರಂ ಪಸಾದೇತು।
344. ‘‘Atha kho, brāhmaṇa, purohito brāhmaṇo rañño mahāvijitassa mahāyaññaṃ yajamānassa soḷasahākārehi cittaṃ sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yajamānassa kocideva vattā – ‘rājā kho mahāvijito mahāyaññaṃ yajati, no ca kho tassa āmantitā khattiyā ānuyantā negamā ceva jānapadā ca; atha ca pana bhavaṃ rājā evarūpaṃ mahāyaññaṃ yajatī’ti . Evampi bhoto rañño vattā dhammato natthi. Bhotā kho pana raññā āmantitā khattiyā ānuyantā negamā ceva jānapadā ca . Imināpetaṃ bhavaṃ rājā jānātu, yajataṃ bhavaṃ, sajjataṃ bhavaṃ, modataṃ bhavaṃ, cittameva bhavaṃ antaraṃ pasādetu.
‘‘ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ವತ್ತಾ – ‘ರಾಜಾ ಖೋ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ತಸ್ಸ ಆಮನ್ತಿತಾ ಅಮಚ್ಚಾ ಪಾರಿಸಜ್ಜಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ…ಪೇ॰… ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ…ಪೇ॰… ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ, ಅಥ ಚ ಪನ ಭವಂ ರಾಜಾ ಏವರೂಪಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತೀ’ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ವತ್ತಾ ಧಮ್ಮತೋ ನತ್ಥಿ। ಭೋತಾ ಖೋ ಪನ ರಞ್ಞಾ ಆಮನ್ತಿತಾ ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ। ಇಮಿನಾಪೇತಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಜಾನಾತು, ಯಜತಂ ಭವಂ, ಸಜ್ಜತಂ ಭವಂ, ಮೋದತಂ ಭವಂ, ಚಿತ್ತಮೇವ ಭವಂ ಅನ್ತರಂ ಪಸಾದೇತು।
‘‘Siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yajamānassa kocideva vattā – ‘rājā kho mahāvijito mahāyaññaṃ yajati, no ca kho tassa āmantitā amaccā pārisajjā negamā ceva jānapadā ca…pe… brāhmaṇamahāsālā negamā ceva jānapadā ca…pe… gahapatinecayikā negamā ceva jānapadā ca, atha ca pana bhavaṃ rājā evarūpaṃ mahāyaññaṃ yajatī’ti. Evampi bhoto rañño vattā dhammato natthi. Bhotā kho pana raññā āmantitā gahapatinecayikā negamā ceva jānapadā ca. Imināpetaṃ bhavaṃ rājā jānātu, yajataṃ bhavaṃ, sajjataṃ bhavaṃ, modataṃ bhavaṃ, cittameva bhavaṃ antaraṃ pasādetu.
‘‘ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ವತ್ತಾ – ‘ರಾಜಾ ಖೋ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತಿ, ನೋ ಚ ಖೋ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ, ಅಥ ಚ ಪನ ಭವಂ ರಾಜಾ ಏವರೂಪಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತೀ’ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ವತ್ತಾ ಧಮ್ಮತೋ ನತ್ಥಿ। ಭವಂ ಖೋ ಪನ ರಾಜಾ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ। ಇಮಿನಾಪೇತಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಜಾನಾತು, ಯಜತಂ ಭವಂ, ಸಜ್ಜತಂ ಭವಂ, ಮೋದತಂ ಭವಂ, ಚಿತ್ತಮೇವ ಭವಂ ಅನ್ತರಂ ಪಸಾದೇತು।
‘‘Siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yajamānassa kocideva vattā – ‘rājā kho mahāvijito mahāyaññaṃ yajati, no ca kho ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena, atha ca pana bhavaṃ rājā evarūpaṃ mahāyaññaṃ yajatī’ti. Evampi bhoto rañño vattā dhammato natthi. Bhavaṃ kho pana rājā ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Imināpetaṃ bhavaṃ rājā jānātu, yajataṃ bhavaṃ, sajjataṃ bhavaṃ, modataṃ bhavaṃ, cittameva bhavaṃ antaraṃ pasādetu.
‘‘ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ವತ್ತಾ – ‘ರಾಜಾ ಖೋ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತಿ ನೋ ಚ ಖೋ ಅಭಿರೂಪೋ ದಸ್ಸನೀಯೋ ಪಾಸಾದಿಕೋ ಪರಮಾಯ ವಣ್ಣಪೋಕ್ಖರತಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಣ್ಣೀ ಬ್ರಹ್ಮವಚ್ಛಸೀ ಅಖುದ್ದಾವಕಾಸೋ ದಸ್ಸನಾಯ…ಪೇ॰… ನೋ ಚ ಖೋ ಅಡ್ಢೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಮಹಾಭೋಗೋ ಪಹೂತಜಾತರೂಪರಜತೋ ಪಹೂತವಿತ್ತೂಪಕರಣೋ ಪಹೂತಧನಧಞ್ಞೋ ಪರಿಪುಣ್ಣಕೋಸಕೋಟ್ಠಾಗಾರೋ…ಪೇ॰… ನೋ ಚ ಖೋ ಬಲವಾ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಯಾ ಸೇನಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅಸ್ಸವಾಯ ಓವಾದಪಟಿಕರಾಯ ಸಹತಿ ಮಞ್ಞೇ ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೇ ಯಸಸಾ…ಪೇ॰… ನೋ ಚ ಖೋ ಸದ್ಧೋ ದಾಯಕೋ ದಾನಪತಿ ಅನಾವಟದ್ವಾರೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಕಪಣದ್ಧಿಕವಣಿಬ್ಬಕಯಾಚಕಾನಂ ಓಪಾನಭೂತೋ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕರೋತಿ…ಪೇ॰… ನೋ ಚ ಖೋ ಬಹುಸ್ಸುತೋ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಸುತಜಾತಸ್ಸ…ಪೇ॰… ನೋ ಚ ಖೋ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸೇವ ಖೋ ಪನ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ಜಾನಾತಿ ‘‘ಅಯಂ ಇಮಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ, ಅಯಂ ಇಮಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ…ಪೇ॰… ನೋ ಚ ಖೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ವಿಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಪಟಿಬಲೋ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ ಅತ್ಥೇ ಚಿನ್ತೇತುಂ, ಅಥ ಚ ಪನ ಭವಂ ರಾಜಾ ಏವರೂಪಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತೀ’ತಿ । ಏವಮ್ಪಿ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ವತ್ತಾ ಧಮ್ಮತೋ ನತ್ಥಿ। ಭವಂ ಖೋ ಪನ ರಾಜಾ ಪಣ್ಡಿತೋ ವಿಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಪಟಿಬಲೋ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ ಅತ್ಥೇ ಚಿನ್ತೇತುಂ। ಇಮಿನಾಪೇತಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಜಾನಾತು , ಯಜತಂ ಭವಂ, ಸಜ್ಜತಂ ಭವಂ, ಮೋದತಂ ಭವಂ, ಚಿತ್ತಮೇವ ಭವಂ ಅನ್ತರಂ ಪಸಾದೇತು।
‘‘Siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yajamānassa kocideva vattā – ‘rājā kho mahāvijito mahāyaññaṃ yajati no ca kho abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī akhuddāvakāso dassanāya…pe… no ca kho aḍḍho mahaddhano mahābhogo pahūtajātarūparajato pahūtavittūpakaraṇo pahūtadhanadhañño paripuṇṇakosakoṭṭhāgāro…pe… no ca kho balavā caturaṅginiyā senāya samannāgato assavāya ovādapaṭikarāya sahati maññe paccatthike yasasā…pe… no ca kho saddho dāyako dānapati anāvaṭadvāro samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikavaṇibbakayācakānaṃ opānabhūto puññāni karoti…pe… no ca kho bahussuto tassa tassa sutajātassa…pe… no ca kho tassa tasseva kho pana bhāsitassa atthaṃ jānāti ‘‘ayaṃ imassa bhāsitassa attho, ayaṃ imassa bhāsitassa attho’’ti…pe… no ca kho paṇḍito viyatto medhāvī paṭibalo atītānāgatapaccuppanne atthe cintetuṃ, atha ca pana bhavaṃ rājā evarūpaṃ mahāyaññaṃ yajatī’ti . Evampi bhoto rañño vattā dhammato natthi. Bhavaṃ kho pana rājā paṇḍito viyatto medhāvī paṭibalo atītānāgatapaccuppanne atthe cintetuṃ. Imināpetaṃ bhavaṃ rājā jānātu , yajataṃ bhavaṃ, sajjataṃ bhavaṃ, modataṃ bhavaṃ, cittameva bhavaṃ antaraṃ pasādetu.
‘‘ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ವತ್ತಾ – ‘ರಾಜಾ ಖೋ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತಿ। ನೋ ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ; ಅಥ ಚ ಪನ ಭವಂ ರಾಜಾ ಏವರೂಪಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತೀ’ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ವತ್ತಾ ಧಮ್ಮತೋ ನತ್ಥಿ। ಭೋತೋ ಖೋ ಪನ ರಞ್ಞೋ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋ ಮಾತಿತೋ ಚ ಪಿತಿತೋ ಚ ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಅಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅನುಪಕ್ಕುಟ್ಠೋ ಜಾತಿವಾದೇನ। ಇಮಿನಾಪೇತಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಜಾನಾತು, ಯಜತಂ ಭವಂ, ಸಜ್ಜತಂ ಭವಂ, ಮೋದತಂ ಭವಂ, ಚಿತ್ತಮೇವ ಭವಂ ಅನ್ತರಂ ಪಸಾದೇತು।
‘‘Siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yajamānassa kocideva vattā – ‘rājā kho mahāvijito mahāyaññaṃ yajati. No ca khvassa purohito brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; atha ca pana bhavaṃ rājā evarūpaṃ mahāyaññaṃ yajatī’ti. Evampi bhoto rañño vattā dhammato natthi. Bhoto kho pana rañño purohito brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Imināpetaṃ bhavaṃ rājā jānātu, yajataṃ bhavaṃ, sajjataṃ bhavaṃ, modataṃ bhavaṃ, cittameva bhavaṃ antaraṃ pasādetu.
‘‘ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ವತ್ತಾ – ‘ರಾಜಾ ಖೋ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತಿ। ನೋ ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಜ್ಝಾಯಕೋ ಮನ್ತಧರೋ ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನಂ ಪಾರಗೂ ಸನಿಘಣ್ಡುಕೇಟುಭಾನಂ ಸಾಕ್ಖರಪ್ಪಭೇದಾನಂ ಇತಿಹಾಸಪಞ್ಚಮಾನಂ ಪದಕೋ ವೇಯ್ಯಾಕರಣೋ ಲೋಕಾಯತಮಹಾಪುರಿಸಲಕ್ಖಣೇಸು ಅನವಯೋ…ಪೇ॰… ನೋ ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಸೀಲವಾ ವುದ್ಧಸೀಲೀ ವುದ್ಧಸೀಲೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ…ಪೇ॰… ನೋ ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ವಿಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಪಠಮೋ ವಾ ದುತಿಯೋ ವಾ ಸುಜಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಾನಂ, ಅಥ ಚ ಪನ ಭವಂ ರಾಜಾ ಏವರೂಪಂ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತೀ’ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಭೋತೋ ರಞ್ಞೋ ವತ್ತಾ ಧಮ್ಮತೋ ನತ್ಥಿ। ಭೋತೋ ಖೋ ಪನ ರಞ್ಞೋ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ವಿಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಪಠಮೋ ವಾ ದುತಿಯೋ ವಾ ಸುಜಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಾನಂ। ಇಮಿನಾಪೇತಂ ಭವಂ ರಾಜಾ ಜಾನಾತು, ಯಜತಂ ಭವಂ, ಸಜ್ಜತಂ ಭವಂ, ಮೋದತಂ ಭವಂ, ಚಿತ್ತಮೇವ ಭವಂ ಅನ್ತರಂ ಪಸಾದೇತೂತಿ। ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರಞ್ಞೋ ಮಹಾವಿಜಿತಸ್ಸ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜಮಾನಸ್ಸ ಸೋಳಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ಸನ್ದಸ್ಸೇಸಿ ಸಮಾದಪೇಸಿ ಸಮುತ್ತೇಜೇಸಿ ಸಮ್ಪಹಂಸೇಸಿ।
‘‘Siyā kho pana bhoto rañño mahāyaññaṃ yajamānassa kocideva vattā – ‘rājā kho mahāvijito mahāyaññaṃ yajati. No ca khvassa purohito brāhmaṇo ajjhāyako mantadharo tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo…pe… no ca khvassa purohito brāhmaṇo sīlavā vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato…pe… no ca khvassa purohito brāhmaṇo paṇḍito viyatto medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ, atha ca pana bhavaṃ rājā evarūpaṃ mahāyaññaṃ yajatī’ti. Evampi bhoto rañño vattā dhammato natthi. Bhoto kho pana rañño purohito brāhmaṇo paṇḍito viyatto medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imināpetaṃ bhavaṃ rājā jānātu, yajataṃ bhavaṃ, sajjataṃ bhavaṃ, modataṃ bhavaṃ, cittameva bhavaṃ antaraṃ pasādetūti. Imehi kho, brāhmaṇa, purohito brāhmaṇo rañño mahāvijitassa mahāyaññaṃ yajamānassa soḷasahi ākārehi cittaṃ sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi.
೩೪೫. ‘‘ತಸ್ಮಿಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೇ ನೇವ ಗಾವೋ ಹಞ್ಞಿಂಸು, ನ ಅಜೇಳಕಾ ಹಞ್ಞಿಂಸು, ನ ಕುಕ್ಕುಟಸೂಕರಾ ಹಞ್ಞಿಂಸು, ನ ವಿವಿಧಾ ಪಾಣಾ ಸಂಘಾತಂ ಆಪಜ್ಜಿಂಸು, ನ ರುಕ್ಖಾ ಛಿಜ್ಜಿಂಸು ಯೂಪತ್ಥಾಯ, ನ ದಬ್ಭಾ ಲೂಯಿಂಸು ಬರಿಹಿಸತ್ಥಾಯ 7। ಯೇಪಿಸ್ಸ ಅಹೇಸುಂ ದಾಸಾತಿ ವಾ ಪೇಸ್ಸಾತಿ ವಾ ಕಮ್ಮಕರಾತಿ ವಾ, ತೇಪಿ ನ ದಣ್ಡತಜ್ಜಿತಾ ನ ಭಯತಜ್ಜಿತಾ ನ ಅಸ್ಸುಮುಖಾ ರುದಮಾನಾ ಪರಿಕಮ್ಮಾನಿ ಅಕಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಯೇ ಇಚ್ಛಿಂಸು, ತೇ ಅಕಂಸು, ಯೇ ನ ಇಚ್ಛಿಂಸು, ನ ತೇ ಅಕಂಸು; ಯಂ ಇಚ್ಛಿಂಸು, ತಂ ಅಕಂಸು, ಯಂ ನ ಇಚ್ಛಿಂಸು, ನ ತಂ ಅಕಂಸು। ಸಪ್ಪಿತೇಲನವನೀತದಧಿಮಧುಫಾಣಿತೇನ ಚೇವ ಸೋ ಯಞ್ಞೋ ನಿಟ್ಠಾನಮಗಮಾಸಿ।
345. ‘‘Tasmiṃ kho, brāhmaṇa, yaññe neva gāvo haññiṃsu, na ajeḷakā haññiṃsu, na kukkuṭasūkarā haññiṃsu, na vividhā pāṇā saṃghātaṃ āpajjiṃsu, na rukkhā chijjiṃsu yūpatthāya, na dabbhā lūyiṃsu barihisatthāya 8. Yepissa ahesuṃ dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā, tepi na daṇḍatajjitā na bhayatajjitā na assumukhā rudamānā parikammāni akaṃsu. Atha kho ye icchiṃsu, te akaṃsu, ye na icchiṃsu, na te akaṃsu; yaṃ icchiṃsu, taṃ akaṃsu, yaṃ na icchiṃsu, na taṃ akaṃsu. Sappitelanavanītadadhimadhuphāṇitena ceva so yañño niṭṭhānamagamāsi.
೩೪೬. ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಖತ್ತಿಯಾ ಆನುಯನ್ತಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ, ಅಮಚ್ಚಾ ಪಾರಿಸಜ್ಜಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ, ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ ಪಹೂತಂ ಸಾಪತೇಯ್ಯಂ ಆದಾಯ ರಾಜಾನಂ ಮಹಾವಿಜಿತಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಇದಂ, ದೇವ, ಪಹೂತಂ ಸಾಪತೇಯ್ಯಂ ದೇವಞ್ಞೇವ ಉದ್ದಿಸ್ಸಾಭತಂ, ತಂ ದೇವೋ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತೂ’ತಿ। ‘ಅಲಂ, ಭೋ, ಮಮಾಪಿದಂ ಪಹೂತಂ ಸಾಪತೇಯ್ಯಂ ಧಮ್ಮಿಕೇನ ಬಲಿನಾ ಅಭಿಸಙ್ಖತಂ; ತಞ್ಚ ವೋ ಹೋತು, ಇತೋ ಚ ಭಿಯ್ಯೋ ಹರಥಾ’ತಿ। ತೇ ರಞ್ಞಾ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಪಕ್ಕಮ್ಮ ಏವಂ ಸಮಚಿನ್ತೇಸುಂ – ‘ನ ಖೋ ಏತಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪತಿರೂಪಂ, ಯಂ ಮಯಂ ಇಮಾನಿ ಸಾಪತೇಯ್ಯಾನಿ ಪುನದೇವ ಸಕಾನಿ ಘರಾನಿ ಪಟಿಹರೇಯ್ಯಾಮ। ರಾಜಾ ಖೋ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಮಹಾಯಞ್ಞಂ ಯಜತಿ, ಹನ್ದಸ್ಸ ಮಯಂ ಅನುಯಾಗಿನೋ ಹೋಮಾ’ತಿ।
346. ‘‘Atha kho, brāhmaṇa, khattiyā ānuyantā negamā ceva jānapadā ca, amaccā pārisajjā negamā ceva jānapadā ca, brāhmaṇamahāsālā negamā ceva jānapadā ca, gahapatinecayikā negamā ceva jānapadā ca pahūtaṃ sāpateyyaṃ ādāya rājānaṃ mahāvijitaṃ upasaṅkamitvā evamāhaṃsu – ‘idaṃ, deva, pahūtaṃ sāpateyyaṃ devaññeva uddissābhataṃ, taṃ devo paṭiggaṇhātū’ti. ‘Alaṃ, bho, mamāpidaṃ pahūtaṃ sāpateyyaṃ dhammikena balinā abhisaṅkhataṃ; tañca vo hotu, ito ca bhiyyo harathā’ti. Te raññā paṭikkhittā ekamantaṃ apakkamma evaṃ samacintesuṃ – ‘na kho etaṃ amhākaṃ patirūpaṃ, yaṃ mayaṃ imāni sāpateyyāni punadeva sakāni gharāni paṭihareyyāma. Rājā kho mahāvijito mahāyaññaṃ yajati, handassa mayaṃ anuyāgino homā’ti.
೩೪೭. ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುರತ್ಥಿಮೇನ ಯಞ್ಞವಾಟಸ್ಸ 9 ಖತ್ತಿಯಾ ಆನುಯನ್ತಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ ದಾನಾನಿ ಪಟ್ಠಪೇಸುಂ। ದಕ್ಖಿಣೇನ ಯಞ್ಞವಾಟಸ್ಸ ಅಮಚ್ಚಾ ಪಾರಿಸಜ್ಜಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ ದಾನಾನಿ ಪಟ್ಠಪೇಸುಂ। ಪಚ್ಛಿಮೇನ ಯಞ್ಞವಾಟಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ ದಾನಾನಿ ಪಟ್ಠಪೇಸುಂ। ಉತ್ತರೇನ ಯಞ್ಞವಾಟಸ್ಸ ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನೇಗಮಾ ಚೇವ ಜಾನಪದಾ ಚ ದಾನಾನಿ ಪಟ್ಠಪೇಸುಂ।
347. ‘‘Atha kho, brāhmaṇa, puratthimena yaññavāṭassa 10 khattiyā ānuyantā negamā ceva jānapadā ca dānāni paṭṭhapesuṃ. Dakkhiṇena yaññavāṭassa amaccā pārisajjā negamā ceva jānapadā ca dānāni paṭṭhapesuṃ. Pacchimena yaññavāṭassa brāhmaṇamahāsālā negamā ceva jānapadā ca dānāni paṭṭhapesuṃ. Uttarena yaññavāṭassa gahapatinecayikā negamā ceva jānapadā ca dānāni paṭṭhapesuṃ.
‘‘ತೇಸುಪಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೇಸು ನೇವ ಗಾವೋ ಹಞ್ಞಿಂಸು, ನ ಅಜೇಳಕಾ ಹಞ್ಞಿಂಸು, ನ ಕುಕ್ಕುಟಸೂಕರಾ ಹಞ್ಞಿಂಸು, ನ ವಿವಿಧಾ ಪಾಣಾ ಸಂಘಾತಂ ಆಪಜ್ಜಿಂಸು, ನ ರುಕ್ಖಾ ಛಿಜ್ಜಿಂಸು ಯೂಪತ್ಥಾಯ, ನ ದಬ್ಭಾ ಲೂಯಿಂಸು ಬರಿಹಿಸತ್ಥಾಯ। ಯೇಪಿ ನೇಸಂ ಅಹೇಸುಂ ದಾಸಾತಿ ವಾ ಪೇಸ್ಸಾತಿ ವಾ ಕಮ್ಮಕರಾತಿ ವಾ, ತೇಪಿ ನ ದಣ್ಡತಜ್ಜಿತಾ ನ ಭಯತಜ್ಜಿತಾ ನ ಅಸ್ಸುಮುಖಾ ರುದಮಾನಾ ಪರಿಕಮ್ಮಾನಿ ಅಕಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಯೇ ಇಚ್ಛಿಂಸು, ತೇ ಅಕಂಸು, ಯೇ ನ ಇಚ್ಛಿಂಸು, ನ ತೇ ಅಕಂಸು; ಯಂ ಇಚ್ಛಿಂಸು, ತಂ ಅಕಂಸು, ಯಂ ನ ಇಚ್ಛಿಂಸು ನ ತಂ ಅಕಂಸು। ಸಪ್ಪಿತೇಲನವನೀತದಧಿಮಧುಫಾಣಿತೇನ ಚೇವ ತೇ ಯಞ್ಞಾ ನಿಟ್ಠಾನಮಗಮಂಸು।
‘‘Tesupi kho, brāhmaṇa, yaññesu neva gāvo haññiṃsu, na ajeḷakā haññiṃsu, na kukkuṭasūkarā haññiṃsu, na vividhā pāṇā saṃghātaṃ āpajjiṃsu, na rukkhā chijjiṃsu yūpatthāya, na dabbhā lūyiṃsu barihisatthāya. Yepi nesaṃ ahesuṃ dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā, tepi na daṇḍatajjitā na bhayatajjitā na assumukhā rudamānā parikammāni akaṃsu. Atha kho ye icchiṃsu, te akaṃsu, ye na icchiṃsu, na te akaṃsu; yaṃ icchiṃsu, taṃ akaṃsu, yaṃ na icchiṃsu na taṃ akaṃsu. Sappitelanavanītadadhimadhuphāṇitena ceva te yaññā niṭṭhānamagamaṃsu.
‘‘ಇತಿ ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಅನುಮತಿಪಕ್ಖಾ, ರಾಜಾ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಅಟ್ಠಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಚತೂಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ; ತಿಸ್ಸೋ ಚ ವಿಧಾ ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ತಿವಿಧಾ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾ’’ತಿ।
‘‘Iti cattāro ca anumatipakkhā, rājā mahāvijito aṭṭhahaṅgehi samannāgato, purohito brāhmaṇo catūhaṅgehi samannāgato; tisso ca vidhā ayaṃ vuccati brāhmaṇa tividhā yaññasampadā soḷasaparikkhārā’’ti.
೩೪೮. ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉನ್ನಾದಿನೋ ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಮಹಾಸದ್ದಾ ಅಹೇಸುಂ – ‘‘ಅಹೋ ಯಞ್ಞೋ, ಅಹೋ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾ’’ತಿ! ಕೂಟದನ್ತೋ ಪನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತೂಣ್ಹೀಭೂತೋವ ನಿಸಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕೂಟದನ್ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಪನ ಭವಂ ಕೂಟದನ್ತೋ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸುಭಾಸಿತಂ ಸುಭಾಸಿತತೋ ನಾಬ್ಭನುಮೋದತೀ’’ತಿ? ‘‘ನಾಹಂ, ಭೋ, ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸುಭಾಸಿತಂ ಸುಭಾಸಿತತೋ ನಾಬ್ಭನುಮೋದಾಮಿ। ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯ, ಯೋ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸುಭಾಸಿತಂ ಸುಭಾಸಿತತೋ ನಾಬ್ಭನುಮೋದೇಯ್ಯ। ಅಪಿ ಚ ಮೇ, ಭೋ, ಏವಂ ಹೋತಿ – ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ನ ಏವಮಾಹ – ‘ಏವಂ ಮೇ ಸುತ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಏವಂ ಅರಹತಿ ಭವಿತು’ನ್ತಿ ವಾ; ಅಪಿ ಚ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ – ‘ಏವಂ ತದಾ ಆಸಿ, ಇತ್ಥಂ ತದಾ ಆಸಿ’ ತ್ವೇವ ಭಾಸತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ ಭೋ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ಅದ್ಧಾ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ತೇನ ಸಮಯೇನ ರಾಜಾ ವಾ ಅಹೋಸಿ ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಯಞ್ಞಸ್ಸಾಮಿ ಪುರೋಹಿತೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತಸ್ಸ ಯಞ್ಞಸ್ಸ ಯಾಜೇತಾ’ತಿ। ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಪನ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏವರೂಪಂ ಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತ್ವಾ ವಾ ಯಾಜೇತ್ವಾ ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜಿತಾತಿ’’? ‘‘ಅಭಿಜಾನಾಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏವರೂಪಂ ಯಞ್ಞಂ ಯಜಿತ್ವಾ ವಾ ಯಾಜೇತ್ವಾ ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜಿತಾ, ಅಹಂ ತೇನ ಸಮಯೇನ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಹೋಸಿಂ ತಸ್ಸ ಯಞ್ಞಸ್ಸ ಯಾಜೇತಾ’’ತಿ।
348. Evaṃ vutte, te brāhmaṇā unnādino uccāsaddamahāsaddā ahesuṃ – ‘‘aho yañño, aho yaññasampadā’’ti! Kūṭadanto pana brāhmaṇo tūṇhībhūtova nisinno hoti. Atha kho te brāhmaṇā kūṭadantaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘kasmā pana bhavaṃ kūṭadanto samaṇassa gotamassa subhāsitaṃ subhāsitato nābbhanumodatī’’ti? ‘‘Nāhaṃ, bho, samaṇassa gotamassa subhāsitaṃ subhāsitato nābbhanumodāmi. Muddhāpi tassa vipateyya, yo samaṇassa gotamassa subhāsitaṃ subhāsitato nābbhanumodeyya. Api ca me, bho, evaṃ hoti – samaṇo gotamo na evamāha – ‘evaṃ me suta’nti vā ‘evaṃ arahati bhavitu’nti vā; api ca samaṇo gotamo – ‘evaṃ tadā āsi, itthaṃ tadā āsi’ tveva bhāsati. Tassa mayhaṃ bho evaṃ hoti – ‘addhā samaṇo gotamo tena samayena rājā vā ahosi mahāvijito yaññassāmi purohito vā brāhmaṇo tassa yaññassa yājetā’ti. Abhijānāti pana bhavaṃ gotamo evarūpaṃ yaññaṃ yajitvā vā yājetvā vā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjitāti’’? ‘‘Abhijānāmahaṃ, brāhmaṇa, evarūpaṃ yaññaṃ yajitvā vā yājetvā vā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjitā, ahaṃ tena samayena purohito brāhmaṇo ahosiṃ tassa yaññassa yājetā’’ti.
ನಿಚ್ಚದಾನಅನುಕುಲಯಞ್ಞಂ
Niccadānaanukulayaññaṃ
‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Atthi kho, brāhmaṇa, añño yañño imāya tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
‘‘ಕತಮೋ ಪನ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
‘‘Katamo pana so, bho gotama, yañño imāya tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಯಾನಿ ಖೋ ಪನ ತಾನಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ನಿಚ್ಚದಾನಾನಿ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞಾನಿ ಸೀಲವನ್ತೇ ಪಬ್ಬಜಿತೇ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ದಿಯ್ಯನ್ತಿ; ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Yāni kho pana tāni, brāhmaṇa, niccadānāni anukulayaññāni sīlavante pabbajite uddissa diyyanti; ayaṃ kho, brāhmaṇa, yañño imāya tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಹೇತು ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನ ತಂ ನಿಚ್ಚದಾನಂ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞಂ ಇಮಾಯ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರಞ್ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರಞ್ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರಞ್ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರಞ್ಚಾ’’ತಿ ?
‘‘Ko nu kho, bho gotama, hetu ko paccayo, yena taṃ niccadānaṃ anukulayaññaṃ imāya tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya appaṭṭhatarañca appasamārambhatarañca mahapphalatarañca mahānisaṃsatarañcā’’ti ?
‘‘ನ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏವರೂಪಂ ಯಞ್ಞಂ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತಿ ಅರಹನ್ತೋ ವಾ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ ವಾ ಸಮಾಪನ್ನಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಹೇತ್ಥ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ದಣ್ಡಪ್ಪಹಾರಾಪಿ ಗಲಗ್ಗಹಾಪಿ, ತಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಂ ಯಞ್ಞಂ ನ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತಿ ಅರಹನ್ತೋ ವಾ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ ವಾ ಸಮಾಪನ್ನಾ। ಯಾನಿ ಖೋ ಪನ ತಾನಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ನಿಚ್ಚದಾನಾನಿ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞಾನಿ ಸೀಲವನ್ತೇ ಪಬ್ಬಜಿತೇ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ದಿಯ್ಯನ್ತಿ; ಏವರೂಪಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞಂ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತಿ ಅರಹನ್ತೋ ವಾ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ ವಾ ಸಮಾಪನ್ನಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನ ಹೇತ್ಥ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ದಣ್ಡಪ್ಪಹಾರಾಪಿ ಗಲಗ್ಗಹಾಪಿ, ತಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಂ ಯಞ್ಞಂ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತಿ ಅರಹನ್ತೋ ವಾ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ ವಾ ಸಮಾಪನ್ನಾ। ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಹೇತು ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನ ತಂ ನಿಚ್ಚದಾನಂ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞಂ ಇಮಾಯ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರಞ್ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರಞ್ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರಞ್ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರಞ್ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Na kho, brāhmaṇa, evarūpaṃ yaññaṃ upasaṅkamanti arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā. Taṃ kissa hetu? Dissanti hettha, brāhmaṇa, daṇḍappahārāpi galaggahāpi, tasmā evarūpaṃ yaññaṃ na upasaṅkamanti arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā. Yāni kho pana tāni, brāhmaṇa, niccadānāni anukulayaññāni sīlavante pabbajite uddissa diyyanti; evarūpaṃ kho, brāhmaṇa, yaññaṃ upasaṅkamanti arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā. Taṃ kissa hetu? Na hettha, brāhmaṇa, dissanti daṇḍappahārāpi galaggahāpi, tasmā evarūpaṃ yaññaṃ upasaṅkamanti arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo, yena taṃ niccadānaṃ anukulayaññaṃ imāya tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya appaṭṭhatarañca appasamārambhatarañca mahapphalatarañca mahānisaṃsatarañcā’’ti.
೩೫೦. ‘‘ಅತ್ಥಿ ಪನ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
350. ‘‘Atthi pana, bho gotama, añño yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Atthi kho, brāhmaṇa, añño yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
‘‘ಕತಮೋ ಪನ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
‘‘Katamo pana so, bho gotama, yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಯೋ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಚಾತುದ್ದಿಸಂ ಸಙ್ಘಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹಾರಂ ಕರೋತಿ, ಅಯಂ ಖೋ , ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Yo kho, brāhmaṇa, cātuddisaṃ saṅghaṃ uddissa vihāraṃ karoti, ayaṃ kho , brāhmaṇa, yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
೩೫೧. ‘‘ಅತ್ಥಿ ಪನ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
351. ‘‘Atthi pana, bho gotama, añño yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Atthi kho, brāhmaṇa, añño yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
‘‘ಕತಮೋ ಪನ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
‘‘Katamo pana so, bho gotama, yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಯೋ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛತಿ; ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Yo kho, brāhmaṇa, pasannacitto buddhaṃ saraṇaṃ gacchati, dhammaṃ saraṇaṃ gacchati, saṅghaṃ saraṇaṃ gacchati; ayaṃ kho, brāhmaṇa, yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
೩೫೨. ‘‘ಅತ್ಥಿ ಪನ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
352. ‘‘Atthi pana, bho gotama, añño yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena imehi ca saraṇagamanehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Atthi kho, brāhmaṇa, añño yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena imehi ca saraṇagamanehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
‘‘ಕತಮೋ ಪನ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
‘‘Katamo pana so, bho gotama, yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena imehi ca saraṇagamanehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಯೋ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ಸಮಾದಿಯತಿ – ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ವೇರಮಣಿಂ, ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ವೇರಮಣಿಂ, ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾ ವೇರಮಣಿಂ, ಮುಸಾವಾದಾ ವೇರಮಣಿಂ, ಸುರಾಮೇರಯಮಜ್ಜಪಮಾದಟ್ಠಾನಾ ವೇರಮಣಿಂ। ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Yo kho, brāhmaṇa, pasannacitto sikkhāpadāni samādiyati – pāṇātipātā veramaṇiṃ, adinnādānā veramaṇiṃ, kāmesumicchācārā veramaṇiṃ, musāvādā veramaṇiṃ, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā veramaṇiṃ. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena imehi ca saraṇagamanehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
೩೫೩. ‘‘ಅತ್ಥಿ ಪನ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
353. ‘‘Atthi pana, bho gotama, añño yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena imehi ca saraṇagamanehi imehi ca sikkhāpadehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅಞ್ಞೋ ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ।
‘‘Atthi kho, brāhmaṇa, añño yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena imehi ca saraṇagamanehi imehi ca sikkhāpadehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti.
‘‘ಕತಮೋ ಪನ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಯಞ್ಞೋ ಇಮಾಯ ಚ ತಿವಿಧಾಯ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಸೋಳಸಪರಿಕ್ಖಾರಾಯ ಇಮಿನಾ ಚ ನಿಚ್ಚದಾನೇನ ಅನುಕುಲಯಞ್ಞೇನ ಇಮಿನಾ ಚ ವಿಹಾರದಾನೇನ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಇಮೇಹಿ ಚ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
‘‘Katamo pana so, bho gotama, yañño imāya ca tividhāya yaññasampadāya soḷasaparikkhārāya iminā ca niccadānena anukulayaññena iminā ca vihāradānena imehi ca saraṇagamanehi imehi ca sikkhāpadehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cā’’ti?
‘‘ಇಧ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ತಥಾಗತೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ…ಪೇ॰… (ಯಥಾ ೧೯೦-೨೧೨ ಅನುಚ್ಛೇದೇಸು, ಏವಂ ವಿತ್ಥಾರೇತಬ್ಬಂ)। ಏವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಭಿಕ್ಖು ಸೀಲಸಮ್ಪನ್ನೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೋ ಪುರಿಮೇಹಿ ಯಞ್ಞೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚ…ಪೇ॰… ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ…ಪೇ॰… ತತಿಯಂ ಝಾನಂ…ಪೇ॰… ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೋ ಪುರಿಮೇಹಿ ಯಞ್ಞೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚಾತಿ। ಞಾಣದಸ್ಸನಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಅಭಿನೀಹರತಿ ಅಭಿನಿನ್ನಾಮೇತಿ…ಪೇ॰… ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೋ ಪುರಿಮೇಹಿ ಯಞ್ಞೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚ…ಪೇ॰… ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞೋ ಪುರಿಮೇಹಿ ಯಞ್ಞೇಹಿ ಅಪ್ಪಟ್ಠತರೋ ಚ ಅಪ್ಪಸಮಾರಮ್ಭತರೋ ಚ ಮಹಪ್ಫಲತರೋ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರೋ ಚ। ಇಮಾಯ ಚ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾಯ ಅಞ್ಞಾ ಯಞ್ಞಸಮ್ಪದಾ ಉತ್ತರಿತರಾ ವಾ ಪಣೀತತರಾ ವಾ ನತ್ಥೀ’’ತಿ।
‘‘Idha, brāhmaṇa, tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho…pe… (yathā 190-212 anucchedesu, evaṃ vitthāretabbaṃ). Evaṃ kho, brāhmaṇa, bhikkhu sīlasampanno hoti…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, yañño purimehi yaññehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro ca…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho, brāhmaṇa, yañño purimehi yaññehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro cāti. Ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti…pe… ayampi kho, brāhmaṇa, yañño purimehi yaññehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro ca…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti. Ayampi kho, brāhmaṇa, yañño purimehi yaññehi appaṭṭhataro ca appasamārambhataro ca mahapphalataro ca mahānisaṃsataro ca. Imāya ca, brāhmaṇa, yaññasampadāya aññā yaññasampadā uttaritarā vā paṇītatarā vā natthī’’ti.
ಕೂಟದನ್ತಉಪಾಸಕತ್ತಪಟಿವೇದನಾ
Kūṭadantaupāsakattapaṭivedanā
೩೫೪. ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ! ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಭೋ ಗೋತಮ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ ‘ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ ದಕ್ಖನ್ತೀ’ತಿ; ಏವಮೇವಂ ಭೋತಾ ಗೋತಮೇನ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ ಧಮ್ಮಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತಂ। ಏಸಾಹಂ ಭೋ ಗೋತಮ ಸತ್ತ ಚ ಉಸಭಸತಾನಿ ಸತ್ತ ಚ ವಚ್ಛತರಸತಾನಿ ಸತ್ತ ಚ ವಚ್ಛತರೀಸತಾನಿ ಸತ್ತ ಚ ಅಜಸತಾನಿ ಸತ್ತ ಚ ಉರಬ್ಭಸತಾನಿ ಮುಞ್ಚಾಮಿ, ಜೀವಿತಂ ದೇಮಿ, ಹರಿತಾನಿ ಚೇವ ತಿಣಾನಿ ಖಾದನ್ತು, ಸೀತಾನಿ ಚ ಪಾನೀಯಾನಿ ಪಿವನ್ತು, ಸೀತೋ ಚ ನೇಸಂ ವಾತೋ ಉಪವಾಯತೂ’’ತಿ।
354. Evaṃ vutte, kūṭadanto brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gataṃ. Esāhaṃ bho gotama satta ca usabhasatāni satta ca vacchatarasatāni satta ca vacchatarīsatāni satta ca ajasatāni satta ca urabbhasatāni muñcāmi, jīvitaṃ demi, haritāni ceva tiṇāni khādantu, sītāni ca pānīyāni pivantu, sīto ca nesaṃ vāto upavāyatū’’ti.
ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾ
Sotāpattiphalasacchikiriyā
೩೫೫. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ, ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ; ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಕೂಟದನ್ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಂ ಮುದುಚಿತ್ತಂ ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತಂ ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತಂ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಂ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯಂ ನಿರೋಧಂ ಮಗ್ಗಂ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಞ್ಞೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ।
355. Atha kho bhagavā kūṭadantassa brāhmaṇassa anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ, dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ; kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā bhagavā aññāsi kūṭadantaṃ brāhmaṇaṃ kallacittaṃ muducittaṃ vinīvaraṇacittaṃ udaggacittaṃ pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi – dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva kūṭadantassa brāhmaṇassa tasmiññeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti.
೩೫೬. ಅಥ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮೋ ಪತ್ತಧಮ್ಮೋ ವಿದಿತಧಮ್ಮೋ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮೋ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛೋ ವಿಗತಕಥಂಕಥೋ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತೋ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಧಿವಾಸೇತು ಮೇ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಸ್ವಾತನಾಯ ಭತ್ತಂ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನಾ’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ।
356. Atha kho kūṭadanto brāhmaṇo diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu me bhavaṃ gotamo svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
೩೫೭. ಅಥ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವತೋ ಅಧಿವಾಸನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಸಕೇ ಯಞ್ಞವಾಟೇ ಪಣೀತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಪಟಿಯಾದಾಪೇತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಕಾಲಂ ಆರೋಚಾಪೇಸಿ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಭೋ ಗೋತಮ; ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ।
357. Atha kho kūṭadanto brāhmaṇo bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho kūṭadanto brāhmaṇo tassā rattiyā accayena sake yaññavāṭe paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bho gotama; niṭṭhitaṃ bhatta’’nti.
೩೫೮. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಯೇನ ಕೂಟದನ್ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಯಞ್ಞವಾಟೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ।
358. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya saddhiṃ bhikkhusaṅghena yena kūṭadantassa brāhmaṇassa yaññavāṭo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.
ಅಥ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಪಣೀತೇನ ಖಾದನೀಯೇನ ಭೋಜನೀಯೇನ ಸಹತ್ಥಾ ಸನ್ತಪ್ಪೇಸಿ ಸಮ್ಪವಾರೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಭುತ್ತಾವಿಂ ಓನೀತಪತ್ತಪಾಣಿಂ ಅಞ್ಞತರಂ ನೀಚಂ ಆಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಕೂಟದನ್ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮೀತಿ।
Atha kho kūṭadanto brāhmaṇo buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho kūṭadanto brāhmaṇo bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho kūṭadantaṃ brāhmaṇaṃ bhagavā dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti.
ಕೂಟದನ್ತಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ಪಞ್ಚಮಂ।
Kūṭadantasuttaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ದೀಘ ನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಕೂಟದನ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Kūṭadantasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ದೀಘನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ೫. ಕೂಟದನ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Kūṭadantasuttavaṇṇanā
