Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౯. కుతూహలసాలాసుత్తం
9. Kutūhalasālāsuttaṃ
౪౧౮. అథ ఖో వచ్ఛగోత్తో పరిబ్బాజకో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతా సద్ధిం సమ్మోది. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో వచ్ఛగోత్తో పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ –
418. Atha kho vacchagotto paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘పురిమాని , భో గోతమ , దివసాని పురిమతరాని సమ్బహులానం నానాతిత్థియానం సమణబ్రాహ్మణానం పరిబ్బాజకానం కుతూహలసాలాయం సన్నిసిన్నానం సన్నిపతితానం అయమన్తరాకథా ఉదపాది – ‘అయం ఖో పూరణో కస్సపో సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స. సోపి సావకం అబ్భతీతం కాలఙ్కతం ఉపపత్తీసు బ్యాకరోతి – ‘అసు అముత్ర ఉపపన్నో, అసు అముత్ర ఉపపన్నో’తి. యోపిస్స సావకో ఉత్తమపురిసో పరమపురిసో పరమపత్తిపత్తో తమ్పి సావకం అబ్భతీతం కాలఙ్కతం ఉపపత్తీసు బ్యాకరోతి – ‘అసు అముత్ర ఉపపన్నో, అసు అముత్ర ఉపపన్నో’’’తి.
‘‘Purimāni , bho gotama , divasāni purimatarāni sambahulānaṃ nānātitthiyānaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ paribbājakānaṃ kutūhalasālāyaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘ayaṃ kho pūraṇo kassapo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa. Sopi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’ti. Yopissa sāvako uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto tampi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’’’ti.
‘‘అయమ్పి ఖో మక్ఖలి గోసాలో…పే॰… అయమ్పి ఖో నిగణ్ఠో నాటపుత్తో…పే॰… అయమ్పి ఖో సఞ్చయో 1 బేలట్ఠపుత్తో…పే॰… అయమ్పి ఖో పకుధో 2 కచ్చానో…పే॰… అయమ్పి ఖో అజితో కేసకమ్బలో సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స. సోపి సావకం అబ్భతీతం కాలఙ్కతం ఉపపత్తీసు బ్యాకరోతి – ‘అసు అముత్ర ఉపపన్నో, అసు అముత్ర ఉపపన్నో’తి. యోపిస్స సావకో ఉత్తమపురిసో పరమపురిసో పరమపత్తిపత్తో తమ్పి సావకం అబ్భతీతం కాలఙ్కతం ఉపపత్తీసు బ్యాకరోతి – ‘అసు అముత్ర ఉపపన్నో, అసు అముత్ర ఉపపన్నో’’’తి.
‘‘Ayampi kho makkhali gosālo…pe… ayampi kho nigaṇṭho nāṭaputto…pe… ayampi kho sañcayo 3 belaṭṭhaputto…pe… ayampi kho pakudho 4 kaccāno…pe… ayampi kho ajito kesakambalo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa. Sopi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’ti. Yopissa sāvako uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto tampi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’’’ti.
‘‘అయమ్పి ఖో సమణో గోతమో సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స. సోపి సావకం అబ్భతీతం కాలఙ్కతం ఉపపత్తీసు బ్యాకరోతి – ‘అసు అముత్ర ఉపపన్నో, అసు అముత్ర ఉపపన్నో’తి. యోపిస్స 5 సావకో ఉత్తమపురిసో పరమపురిసో పరమపత్తిపత్తో తఞ్చ సావకం అబ్భతీతం కాలఙ్కతం ఉపపత్తీసు న బ్యాకరోతి – ‘అసు అముత్ర ఉపపన్నో, అసు అముత్ర ఉపపన్నో’తి. అపి చ ఖో నం ఏవం బ్యాకరోతి – ‘అచ్ఛేచ్ఛి తణ్హం, వివత్తయి సంయోజనం, సమ్మా మానాభిసమయా అన్తమకాసి దుక్ఖస్సా’తి. తస్స మయ్హం, భో గోతమ, అహు దేవ కఙ్ఖా, అహు విచికిచ్ఛా – ‘కథం నామ 6 సమణస్స గోతమస్స ధమ్మో అభిఞ్ఞేయ్యో’’’తి 7?
‘‘Ayampi kho samaṇo gotamo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa. Sopi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’ti. Yopissa 8 sāvako uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto tañca sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu na byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’ti. Api ca kho naṃ evaṃ byākaroti – ‘acchecchi taṇhaṃ, vivattayi saṃyojanaṃ, sammā mānābhisamayā antamakāsi dukkhassā’ti. Tassa mayhaṃ, bho gotama, ahu deva kaṅkhā, ahu vicikicchā – ‘kathaṃ nāma 9 samaṇassa gotamassa dhammo abhiññeyyo’’’ti 10?
‘‘అలఞ్హి తే, వచ్ఛ, కఙ్ఖితుం, అలం విచికిచ్ఛితుం. కఙ్ఖనీయే చ పన తే ఠానే విచికిచ్ఛా ఉప్పన్నా. సఉపాదానస్స ఖ్వాహం, వచ్ఛ, ఉపపత్తిం పఞ్ఞాపేమి నో అనుపాదానస్స. సేయ్యథాపి , వచ్ఛ, అగ్గి సఉపాదానో జలతి, నో అనుపాదానో; ఏవమేవ ఖ్వాహం, వచ్ఛ, సఉపాదానస్స ఉపపత్తిం పఞ్ఞాపేమి, నో అనుపాదానస్సా’’తి.
‘‘Alañhi te, vaccha, kaṅkhituṃ, alaṃ vicikicchituṃ. Kaṅkhanīye ca pana te ṭhāne vicikicchā uppannā. Saupādānassa khvāhaṃ, vaccha, upapattiṃ paññāpemi no anupādānassa. Seyyathāpi , vaccha, aggi saupādāno jalati, no anupādāno; evameva khvāhaṃ, vaccha, saupādānassa upapattiṃ paññāpemi, no anupādānassā’’ti.
‘‘యస్మిం , భో గోతమ, సమయే అచ్చి వాతేన ఖిత్తా దూరమ్పి గచ్ఛతి, ఇమస్స పన భవం గోతమో కిం ఉపాదానస్మిం పఞ్ఞాపేతీ’’తి? ‘‘యస్మిం ఖో, వచ్ఛ, సమయే అచ్చి వాతేన ఖిత్తా దూరమ్పి గచ్ఛతి, తమహం వాతూపాదానం పఞ్ఞాపేమి. వాతో హిస్స, వచ్ఛ, తస్మిం సమయే ఉపాదానం హోతీ’’తి. ‘‘యస్మిఞ్చ పన, భో గోతమ, సమయే ఇమఞ్చ కాయం నిక్ఖిపతి, సత్తో చ అఞ్ఞతరం కాయం అనుపపన్నో హోతి, ఇమస్స పన భవం గోతమో కిం ఉపాదానస్మిం పఞ్ఞాపేతీ’’తి? ‘‘యస్మిం ఖో, వచ్ఛ, సమయే ఇమఞ్చ కాయం నిక్ఖిపతి, సత్తో చ అఞ్ఞతరం కాయం అనుపపన్నో హోతి, తమహం తణ్హూపాదానం వదామి. తణ్హా హిస్స, వచ్ఛ, తస్మిం సమయే ఉపాదానం హోతీ’’తి 11. నవమం.
‘‘Yasmiṃ , bho gotama, samaye acci vātena khittā dūrampi gacchati, imassa pana bhavaṃ gotamo kiṃ upādānasmiṃ paññāpetī’’ti? ‘‘Yasmiṃ kho, vaccha, samaye acci vātena khittā dūrampi gacchati, tamahaṃ vātūpādānaṃ paññāpemi. Vāto hissa, vaccha, tasmiṃ samaye upādānaṃ hotī’’ti. ‘‘Yasmiñca pana, bho gotama, samaye imañca kāyaṃ nikkhipati, satto ca aññataraṃ kāyaṃ anupapanno hoti, imassa pana bhavaṃ gotamo kiṃ upādānasmiṃ paññāpetī’’ti? ‘‘Yasmiṃ kho, vaccha, samaye imañca kāyaṃ nikkhipati, satto ca aññataraṃ kāyaṃ anupapanno hoti, tamahaṃ taṇhūpādānaṃ vadāmi. Taṇhā hissa, vaccha, tasmiṃ samaye upādānaṃ hotī’’ti 12. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౯. కుతూహలసాలాసుత్తవణ్ణనా • 9. Kutūhalasālāsuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౯. కుతూహలసాలాసుత్తవణ్ణనా • 9. Kutūhalasālāsuttavaṇṇanā